The origins of ballet - Jennifer Tortorello and Adrienne Westwood

Çeviri: Yunus ASIK Gözden geçirme: Sancak Gülgen

Can you imagine a party where every movement,

En küçük el hareketinden

odanın karşı tarafına yürümeye kadar her hareketin

from the slightest gesture to walking across the room,

ve mobilyanın etek boyuna

and every visual detail,

kadar her görsel detayın, karmaşık bir kurallar

from furniture to hemline length,

dizisine göre düzenlendiği bir parti hayal edebilir misin??

were governed by a complex system of rules and procedures?

For centuries, such rituals were commonplace for European nobility.

Yüzyıllarca, Avrupalı soylular için bu adetler sıradan birşeydi.

And while they've gone out of fashion,

Bunların modası geçse de,

we recognize the components under a familiar label:

bu bileşenleri tanıdık bir ad altında görmeye devam ediyoruz:

ballet.

Bale.

Ballet, from Italian "balletto," or little dance,

Bale, İtalyanca "balletto" yani küçük dans sözcüğünden gelir.

Kökleri Rönesans İtalya'sına dayanmaktadır ve aristokratik toplantılarda yapılan

originated in Renaissance Italy as a combination of social dance

sosyal danslarla koreografiye dayalı gösterinin bir bileşimidir.

and choreographed display at aristocratic gatherings.

In many aspects, it was a way of controlling people in court

Bale, birçok açıdan saraydaki insanları uygun davranış sergilemeleri

with acceptable forms of behavior,

için kontrol etmenin bir yoluydu.

such as the manner in which people stepped, bowed, or took someone's hand.

İnsanların adım atma, baş selamı verme, el ele tutuşma biçimlerini belirliyordu.

It also involved rules governing everything from attire

Bale ayrıca, bir kişinin giyiminden

to where one could walk or sit in relation to the King.

kralla ilişkisine göre nerede yürüyüp oturabileceğine hükmeden kurallar içerir.

Over time, the study of ballet became a central element of court life,

Zamanla bale, saray yaşamının ana unsurlarından biri haline geldi

and proper grasp of the etiquette could make or break one's success as a courtier.

ve kurallarının doğru kavranması, birinin saraydaki başarısını belirler hale geldi.

Many of these court gestures can still be seen in modern ballet techniques.

Saray el kol hareketlerinin çoğu, modern bale tekniklerinde hâlâ görülebilir.

Ballet was brought to France in the 16th century

Bale Fransa'ya 16. yüzyılda,

by Catherine de' Medici,

Kral II. Henry'nin İtalyan karısı,

the Italian wife of King Henry II.

Catherine de' Medici tarafından getirilmiştir.

As celebrations became more lavish, so did the dance,

Kutlamalar daha aşırıya kaçtıkça dans da daha ileri gitmiştir.

with dancing masters teaching elaborate steps to young nobles

Genç soylulara karmaşık adımlar öğreten dans hocaları

and story elements providing a unifying theme.

ve birleştirici bir tema sağlayan hikaye unsurları ile.

The focus shifted from participation to performance,

Zamanla, odak noktası katılımdan performansa kaydı

and the form acquired more theatrical trappings,

ve bale türü daha dramatik öğeler kazandı.

such as professionally designed sets

Profesyonelce tasarlanmış setler

and a slightly raised platform or stage with curtains and wings.

ve yerden hafifçe yüksek, perdeleri olan bir platform ya da sahne gibi.

But it was in the 17th century court of Louis XIV

Ama balenin bugün bildiğimiz sanat haline gelmesi

that ballet was refined into the art we know today.

17. yüzyılda XIV. Louis'nin sarayında oldu.

Louis himself had been trained in ballet from childhood.

Louis'nin kendisi de çocukluğundan beri bale eğitimi almaktaydı.

His early role as the sun god Apollo at age fifteen

On beş yaşında, Güneş Tanrısı Apollo olarak oynadığı ilk rolü,

cemented the central role ballet would play during his reign.

balenin onun hükümdarlığında ana rolde olacağını gösteriyordu.

It also earned him the title of Sun King,

Ayrıca bu rol, ona Güneş Kralı ünvanını kazandırdı.

with his splendid golden costume and choreography

Muhteşem altın kostümü ve kralın ilahî olarak takdir edilmiş

that promoted the idea of the king as a divinely ordained ruler.

bir yönetici olduğu fikrini destekleyen koreografisi nedeniyle.

Louis would go on to perform 80 roles in 40 major ballets,

Louis 40 büyük balede, 80 rol oynayarak baleye devam etti;

either as a majestic lead,

bazen görkemli başrol olarak,

or sometimes playing minor or comedic parts

bazen de sonda başrol olarak ortaya çıkmadan önce

before emerging in the lead role as the end.

daha küçük ya da komik rollerde oynayarak.

He trained daily in ballet,

Günlük bale eğitiminin yanısıra,

as well as fencing and riding,

eskrim ve binicilik eğitimi de alıyordu.

and through his example,

Onun örneğiyle,

dancing became an essential skill for all gentlemen of the era.

dans etmek, çağın erkekleri için temel bir beceri haline geldi.

But Louis XIV's main contribution to ballet was not as a performer.

Ama XIV. Louis'nin baleye ana katkısı icracı olarak değildi.

His founding of the Royal Academy of Dance in 1661

1661'de Kraliyet Dans Akademisini kurması ile

shifted control of ballet from local guilds to the royal court.

balenin kontrolü yerel loncalardan kraliyet sarayına geçti.

As director,

Louis, akademinin

he appointed his personal ballet master and frequent performance partner

yöneticisi olarak kendi bale hocası ve sıkça da dans partneri olan

Pierre Beauchamp,

Pierre Beauchamp'i görevlendirdi.

who codified the five main positions of the body still used today.

Beauchamp, balede bugün de kullanılan beş vücut pozisyonunu sistemleştirmiştir.

Through is collaborations with Jean-Baptiste Lully,

Kraliyet Müzik akademisi'nin yöneticisi

the director of the Royal Music Academy,

Jean-Baptiste Lully

and famed playwright Molière,

ve ünlü oyun yazarı Molière ile işbirliği içinde olan

Beauchamp helped establish ballet as a grand spectacle.

Beauchamp, balenin ihtişamlı bir temsil haline gelmesini sağlamıştır.

And in 1669, a separate ballet academy was founded.

1669'da da ayrı bir bale akademisi kurulmuştur.

The Paris Opera Ballet survives today as the oldest ballet company in the world.

Paris Opera Balesi bugün dünyadaki en eski bale kumpanyası olarak yaşamaktadır.

Ballet moved away from the royal court to the theater

Bale, kraliyet sarayından uzaklaşarak tiyatroda yaşamını sürdürüp

and survived the democratic revolutions and reforms

sonraki yüzyılda takip eden

that followed over the next century.

demokratik devrim ve reformları atlatmıştır.

With the advent of the romantic movement,

Romantik akımla birlikte

fantasy and folklore themes became common motifs.

hayali ve folklorik temalar balede sıradan motifler haline gelmiştir.

And though the influence of ballet in France would decline,

Fransa'da balenin etkisi azalırken

other countries, such as Russia,

Rusya gibi başka ülkeler

would play a major role in its further development.

balenin gelişiminde büyük rol oynamıştır.

Fortunately, today most of us don't have to learn a complicated set of steps

Şanslıyız ki, bugün pek çoğumuz karmaşık bir dizi adım öğrenmek zorunda değiliz,

just to socialize at a wedding.

sadece bir düğünde sosyalleşmek için.

Instead, we can go to the theater to see professionals

Onun yerine tiyatroya gidip hayatını titizlikle baleye adamış,

who spend their lives training rigorously

XIV. Louis zamanında hayal edilemeyecek

to perform feats that would have been unimagineable in Louis XIV's day.

beceriler gösteren profesyonelleri izlemeye gidebiliriz.