What cameras see that our eyes don't - Bill Shribman

Translator: Andrea McDonough Reviewer: Bedirhan Cinar

Çeviri: Can Boysan Gözden geçirme: Ezgisu Karakaya

The human eye is one of the most powerful machines

İnsan gözü,

gezegendeki en güçlü makinelerden biri.

on the planet.

It's like a 500 megapixel camera

Parlak ışıkta,

neredeyse karanlıkta,

that can run in bright light,

ve hatta çok iyi olmasa da

in near darkness,

su altında bile çalışabilen 500 megapiksel bir kamera gibi.

and even under water, though not real well.

It communicates to our brains

Göz, beyinlerimizle dünya hakkında

so much about the world.

çok fazla haberleşir.

Our eyes are how we find partners,

Gözlerimiz; partnerlerimizi bulmamızı,

how we understand the people around us,

çevremizdeki insanları anlamamızı,

how we read,

okumamızı

and how we watch game shows on TV

ve televizyonda

insanların pamuk dolu toplara çarpıp soğuk suya düştükleri

where people get knocked into cold water

by padded wrecking balls.

yarışma programlarını izlememizi sağlar.

Yup, the human eye is pretty neat,

İnsan gözü oldukça beceriklidir.

and we're lucky enough to have two of them.

İki göze sahip olacak kadar şanslıyız.

But, there are things that,

Ama ne kadar dikkatli bakarsak bakalım

despite looking really hard,

hâlâ tam olarak göremediğimiz

we still can't quite see.

şeyler var.

Örneğin, dört nala koşan bir atı izleyebilirsiniz

For example, you can watch a horse galloping,

but your eyes can't keep up with its fast-moving hooves

ama gözleriniz çok hızlı hareket eden toynakları,

enough to figure out whether all four feet

dört ayağın aynı anda havada olup olmadığını

are ever off the ground simultaneously.

anlamaya yetecek kadar takip edemez.

For these types of questions, we need cameras.

Bu tür sorular için fotoğraf makinelerine ihtiyacımız var.

About 150 years ago,

150 yıl kadar önce

the photographer Eadweard Muybridge used one

fotoğrafçı Eadweard Muybridge;

dört nala koşan atın gizemini çözmek için bir fotoğraf makinesi kullandı.

to solve the galloping horse mystery.

Using careful photography,

Muybridge titiz fotoğrafçılığıyla

Muybridge proved that at certain points as it gallops,

atın dört nala koşarken

a horse really is flying.

bazı anlarda gerçekten uçtuğunu kanıtladı.

"Look, ma! No hooves!"

"Bak anne! Toynak yok!"

Since then, photography has found its way

O zamandan beri fotoğrafçılık,

into all aspects of math and science.

matematiğin ve bilimin tüm alanlarına girdi.

It enhances our understanding of a world

Zaten görebildiğimizi düşündüğümüz

we thought we could already see,

ama biraz daha iyi görebilmek için

but it's one which we really need help

gerçekten yardıma ihtiyacımız olan

to see a little better.

dünyaya dair anlayışımızı arttırıyor.

It's not always a matter of the world

Bu, her zaman gözümüzün algılayabileceğinden

moving by too quickly for our eyes to process.

daha hızlı hareket eden maddelerle ilgili olmuyor.

Sometimes cameras can help us see matter or movements

Fotoğraf makineleri bazen çıplak gözün görebileceğinden

that are too small for the naked eye.

daha küçük maddeleri veya hareketleri görmemize yardımcı oluyor.

Botanists use multiple photographs

Botanikçiler,

to show the life cycle of plants

bitkilerin yaşam döngüsünü

ve çiçeklerin güneşi takip etmek için birkaç saat içinde

and how flowers turn over the course of a few hours

to follow the sun in what is called phototropism,

nasıl döndüğünü yani ışığa yönelimi göstermek adına

growing towards the light.

çoklu fotoğraflar kullanır.

Matematikçiler, bir kırbacın ses duvarını aşarken

Mathematicians have used photos

to look at where in the twists and turns of a whip

sağa ve sola hareketindeki darbe sesinin

the crack sound comes

nereden geldiğine bakmak için

when the whip is breaking the sound barrier.

fotoğraflar kullandılar.

Meteorologists and environmental scientists

Meteoroloji uzmanları ve çevrebilimciler

show the growth of major hurricanes

büyük kasırgaların yükselişini

and the recession over the years

ve dünyadaki birçok buzulun

of many of the world's glaciers.

yıllar içinde erimesini gösterdiler.

Slow-motion film or high-speed photography

Ağır çekimli film veya yüksek hızlı fotoğrafçılık

have shown us the beating of a hummingbird's wings

bize bir sinekkuşunun kanatlarını çırpışını

and the course of a bullet through its target.

ve bir merminin hedefine giderken ki seyrini gösterdi.

In one project, cadavers,

Bir projede, kadavralar

yani cansız bedenler,

that's dead bodies,

were frozen and sliced into thousands of wafer-thin discs.

donduruldu ve ipince diskler halinde kesildi.

The discs were photographed

Diskler animasyon filmler yapmak için fotoğraflandı.

to produced animated movies

Bu da bir görüntüleyicinin

that allow a viewer to travel up and down the skeleton,

iskeleti baştan aşağıya taramasını sağladı.

and into the flesh,

Cansız beden eti,

and through the bones,

kemikler

ve damarlarına kadar

and the veins,

and,

tarandı.

Bu görüntüyü akşam yemeği sırasında

perhaps I should have suggested

you don't watch this during dinner,

izlememenizi tavsiye etmeliydim,

my bad.

benim hatam.

In classrooms today, the camera,

Bugün sınıflarda

now present in just about every phone and computer,

neredeyse her telefonda ve bilgisayarda bulunan kameralar,

allows the youngest scientists

en genç bilim insanlarının

to observe the world around them,

çevrelerini gözlemlemelerini,

to document it,

belgelemelerini

and to share their findings online.

ve bulgularını internette paylaşmalarını sağlıyor.

Whether it's the change of seasons

Mevsim değişikliği

or the growth of the germinating seed,

veya filizlenen bir tohumun gelişimi de olsa

cameras are allowing us to see a beautiful world

kameralar, yeni gözler aracılığıyla

through new eyes.

güzel bir dünya görmemize imkan sağlıyor.