Should you care what your parents think?

Çeviri: Rıza Özdemir Gözden geçirme: Yiğit Yıldırım

If I told you not to press this big red button,

Eğer siz bu büyük kırmızı butona basmamanızı söylesem

what would you do?

ne yapardınız?

For many people, there’s no greater motivation to do something

Pek çok insan için onlara yapamayacaklarını söylemekten

than being told they can’t.

daha iyi bir motivasyon yolu yok.

So, what is it about being told “no” that triggers this response?

Peki hayır yanıtını tetikleyen şey nedir?

One of the most enduring explanations for this behavior

Bu davranışın en kalıcı açıklamalarından biri

is what psychologists call reactance theory.

psikologların tepkisellik teorisi dediği şeydir.

Reactance is a motivational state that occurs

Tepki, motivasyonel bir durumdur.

Bu durumla insanlar özgürlüklerinin tehdit altında olduğunu hissetiklerinde

when people feel their freedom is being threatened,

and it compels them to take actions they see as restoring that freedom.

ve bu özgürlüklerini geri alabilmek için harekete geçmelerini sağlar.

Sometimes this emerges as general frustration or direct argument,

Bazen tartışma ya da hayal kırıklığı olarak karşımıza çıkabilir

but the most straightforward response

lakin en açık cevap ise

is to simply do the thing they were told not to.

en basitinden size yapmamanız gereken şeyi yapmak.

This behavior plays out in public spaces,

Bu davranış halka açık yerlerde ortaya çıkar

like when people ignore health campaigns they perceive as overbearing,

mesela insanların sağlık kampanyalarını baskıcı algılayıp reddetmeleri

and in private spaces, like parent-child relationships.

ya da özel alanlarda, ebeveyin-çocuk ilişkileri gibi.

However, there are situations where something being forbidden

Ayrıca bazı durumlarda yasağın daha az cazip getirdiği durumlar da vardır.

actually makes it less tempting.

In 1972, psychologists at the University of Colorado

1972′de Colorado Üniversitesi’nden psikologlar

wanted to know if a romantic relationship facing parental disapproval

baskı altında ilişkilerin güçlenecek yoksa parçalanacak mı

was more likely to strengthen or crumble under the pressure.

diye görmek için bir anket yaptılar.

To answer this question, they surveyed 140 couples,

Bu soruya cevap vermeleri için 140 çifte soru sordular.

varying widely in measures of happiness,

Mutluluk ölçüsünden oldukça farklılıklar olsa da

but all fairly serious in terms of commitment.

her biri bağlılık açısından oldukça ciddiydi.

Only some couples reported perceived parental opposition to their relationship

Sadece birkaç çift algılarının, ailelerinin tam tersi olduğunu söyledi.

over the study’s six-month period.

Çalışma ortalama 6 ay sürdü.

But those that did also reported a steady increase in love for one another.

Ancak bunu yapanlar, birbirlerine olan aşklarında da bir artış olduğunu bildirdi.

The researchers named this trend the Romeo and Juliet Effect

Araştırmacılar bu eğilime edebiyatın en ünlü gizli aşıkları olan

after literature’s most famous forbidden lovers

Romeo ve Juliet Etkisi adını verdiler.

and concluded that the results were largely motivated by reactance.

sonuçlarda reaktansların haylice motive edildiğini gösteriyor.

But in the decades since this publication,

Bu çalışmayı takip eden yıllarda pek çok ardıl çalışma

most follow-up studies have suggested the opposite is true.

tersinin doğru olduğunu ortaya koydu.

In fact, the long-term success of a romantic relationship

Doğrusu uzun dönem ilişkilerin başarısı,

can be predicted by the perceived approval or disapproval

çiftin ailesi ve arkadaşları tarafından algılanabilinen

of the couple’s friends and family.

onay ve onaylanmamayla bağlıdır.

This trend is known as the Social Network Effect.

Bu eğilim Social Network Effect olarak da biliniyor.

So why doesn’t reactance win out over the Social Network Effect?

Peki neden reaktans Social Network Effect’i yenmiyor?

You might think it’s because we value our existing relationships

belki de şimdiki ilişkimizin değerinin

over our potential relationships.

potansiyel ilişkilerimiz üzerindeki etkisidir.

But in most cases, disapproving friends and family

Birçok durumda arkadaşlarımızın ve ailemizin uygun görmediği ilişkilerde

are just voicing negative opinions or passively not supporting a relationship.

sadece olumsuz düşünceler dile getiriliyor ya da desteklenmiyor.

It’s rarely a dramatic choice of us or them.

Nadiren onlar veya bizim için dramatik seçim.

And when it comes to parents,

Konu aileye geldiğindeyse,

most people with good relationships with their parents

ebeveynleri ile iyi ilişki kuran pek çok insan

feel they can ignore their parent’s advice without serious consequences,

ailelerinin tavsiyelerini, büyük sorunlar yaratmadan yok sayabiliyor.

while people with bad parental relationships

Aileleriyle kötü ilişkisi olan insanlar da

often don’t care what they think anyway.

genellikle onların ne düşündüğünü umursamıyor.

So if disapproved relationships are more likely to fail,

Eğer kabul görmeyen ilişkiler genellikle bitiyorsa,

does this mean we’re not willing to fight to date who we want?

bu istediğimiz ilişki için savaşmayacağımız anlamına mı geliyor?

Well, it might vary from person to person.

Bu kişiden kişiye değişiklik gösterebilir.

One theory is that there’s actually two types of reactance:

Bir teori, aslında iki tür reaktans olduğunu söylüyor:

defiant reactance, which is impulsively doing the opposite of what we’re told,

bize söylenenin tersini dürtüsel olarak yapmak isteyen, savunmacı reaktans ve

and independent reactance, which reflects our deeper desire to make our own choices.

kendi seçimlerimizi yapma konusundaki daha derin arzumuzu yansıtan bağımsız reaktans.

For example, if you tell someone with high defiant reactance to lower their voice,

Örneğin savunmacı reaktansı olan birine sesini alçatmasını söylerseniz,

they’ll probably start shouting.

büyük ihtimalle bağırmaya başlarlar.

Whereas someone with high independent reactance is more likely

Oysa bağımsız reaktansı olan birisi ise

to simply ignore the request and do what they believe is appropriate.

basitçe reddederek, neyin doğru olduğunu düşünüyorlarsa onu yaparlar.

So when it comes to relationship disapproval,

Konu onaylanmayan ilişkilere geldiğinde

a defiant person might respond by pursuing their romance in secret,

savunmacı kişi, ilişkilerini gizli tutarak karşılık verir.

but that doesn’t change how the group’s opinion

Bu, grubun düşüncelerinin

negatively impacts their relationship.

ilişkileri kötü etkilediğini değiştirmez.

Conversely, someone with a particularly independent personality might be capable

Bunun aksine, özellikle bağımsız kişiliğe sahip biri, arkadaşlarının

of ignoring their friends’ concerns and loving whomever they want.

uyarılarını yok sayıp istediklerini sevmede daha becerikli olablir.

The idea of defiant and independent reactance is fairly new,

Savunmacı ve bağımsız reaktans görece yeni bir düşünce,

and researchers are still working to uncover all the motivations

araştırmacılar hala Social Network Effect’in ardındaki

behind the Social Network Effect.

bütün gizli motivasyonlar üzerinde çalışıyorlar.

But these theories help illuminate the important relationship

ama bu teoriler, reaktans ve bizim bağımsızlık ve savunma isteyen

between reactance and our competing needs for independence and inclusion.

ihtiyaçlarımızı aydınlatmaya yardımcı oluyor.

How we balance these desires varies across individuals and cultures.

Bu arzuları nasıl dengelediğimiz ise bireylere ve kültürlere göre değişir.

But no matter how prone to reactance we may be,

Lakin, reaktansımızın neye yatkın olduğunun bir önemi yok.

our social networks are vital to our sense of identity and well-being.

Sosyal çevremizin yaşamsallığı bizim aidiyetimize ve refahımıza bağlıdır.

This is especially true in our romantic relationships.

Bu özellikle bizim romantik ilişkilerimizde doğrudur.

Studies have found that support from a few close companions

Çalışmalar gösteriyor ki bir kaç yakınızımdan gelecek destek

can help buffer against disapproval from others.

diğerlerinden gelecek onaylanmamayı gazlayabilir.

And most relationships do better once the individuals involved

Bir çok ilişki bireylerden gelen ilgiyle bulacakları sosyal çevrede

find supportive social networks.

daha iyi olurlar.

This outcome might not seem as romantic as a forbidden love affair,

Bu dışavurum romantik veya gizli aşk ilişkisi gibi görünmeyebilir,

but it’s actually in keeping with the story of Romeo and Juliet,

bu olay, zor durumdaki ilişkilerinde aşırı reddedilme tehditlerine

whose embattled relationship couldn't endure the threats of extreme disapproval.

dayanamayan Romeo ve Juliet hikayesine çok uygun.