How computers translate human language - Ioannis Papachimonas

Translator: Kelwalin Dhanasarnsombut Reviewer: Rawee Ma

How is it that so many intergalactic species in movies and TV

สิ่งมีชีวิตต่างกาแล็คซี่ในภาพยนต์และในโทรทัศน์

just happen to speak perfect English?

พูดภาษาอังกฤษได้อย่างสมบูรณ์แบบได้อย่างไร

The short answer is that no one wants to watch a starship crew

คำตอบสั้น ๆ ก็คือ ไม่มีใครอยากจะเห็นลูกเรือยานอวกาศ

spend years compiling an alien dictionary.

ใช้เวลาหลายปีในการรวบรวมพจนานุกรมเอเลียน

But to keep things consistent,

แต่เพื่อให้สิ่งต่าง ๆ คงเส้นคงวา

the creators of Star Trek and other science-fiction worlds

ผู้สร้าง สตาร์ เทรค และนิยายวิทยาศาสตร์อื่น ๆ

have introduced the concept of a universal translator,

ได้นำแนวคิดของผู้แปลภาษาสากล

a portable device that can instantly translate between any languages.

อุปกรณ์พกพาที่สามารถแปลระหว่างภาษาใดก็ได้ ได้ในทันที

So is a universal translator possible in real life?

แล้วผู้แปลภาษาสากลนี้มีอยู่จริง ๆ หรือเปล่า

We already have many programs that claim to do just that,

เรามีโปรแกรมมากมาย ที่อ้างว่าทำอย่างนั้นได้

taking a word, sentence, or entire book in one language

คือนำคำ ประโยค หรือหนังสือทั้งเล่ม ที่เขียนด้วยภาษาหนึ่ง

and translating it into almost any other,

และแปลมันออกมาเป็นอีกภาษาหนึ่ง

whether it's modern English or Ancient Sanskrit.

ไม่ว่ามันจะเป็นภาษาอังกฤษยุคใหม่ หรือภาษาสันสกฤตโบราณ

And if translation were just a matter of looking up words in a dictionary,

และถ้าการแปลเป็นเพียงแค่ การมองหาคำในพจนานุกรม

these programs would run circles around humans.

โปรแกรมเหล่านี้คงจะทำงานเป็นวงจร ในแบบที่มนุษย์ทำ

The reality, however, is a bit more complicated.

อย่างไรก็ดี ในความจริง มันซับซ้อนยิ่งกว่านั้น

A rule-based translation program uses a lexical database,

โปรแกรมการแปล ที่ขึ้นอยู่กับกฎการใช้ฐานข้อมูลศัพท์

which includes all the words you'd find in a dictionary

ซึ่งรวมถึงคำทั้งหมดที่คุณจะพบได้ ในพจนานุกรม

and all grammatical forms they can take,

และรูปแบบไวยกรณ์ทั้งหมดที่พวกมันจะถูกใช้

and set of rules to recognize the basic linguistic elements in the input language.

และชุดของกฎเพื่อจดจำ ส่วนพื้นฐานทางภาษาของภาษาพื้นฐานที่ป้อนให้

For a seemingly simple sentence like, "The children eat the muffins,"

สำหรับประโยคง่าย ๆ อย่างเช่น "เด็ก ๆ กินมัฟฟิน"

the program first parses its syntax, or grammatical structure,

โปรแกรมจะชำแหละคำศัพท์ หรือโครงสร้างไวยกรณ์

by identifying the children as the subject,

โดยบ่งชี้ว่า เด็ก ๆ เป็นประธาน

and the rest of the sentence as the predicate

และที่เหลือในประโยคนั้นเป็นภาคแสดง

consisting of a verb "eat,"

ที่ประกอบด้วย คำกริยา "กิน"

and a direct object "the muffins."

และกรรมตรง "มัฟฟิน"

It then needs to recognize English morphology,

จากนั้นมันต้องจดจำสัณฐานวิทยาของภาษาอังกฤษ

or how the language can be broken down into its smallest meaningful units,

หรือว่าภาษานั้นสามารถถูกแบ่งย่อยลงมา เป็นส่วนเล็กที่สุดที่มีความหมายได้อย่างไร

such as the word muffin

อย่างเช่นคำว่า มัฟฟิน

and the suffix "s," used to indicate plural.

และส่วนต่อท้ายคำ "s" ที่ใช้เพื่อบ่งบอกนามพหูพจน์

Finally, it needs to understand the semantics,

ท้ายที่สุด มันต้องเข้าใจอรรถศาสตร์

what the different parts of the sentence actually mean.

ว่าแต่ละส่วนของประโยชน์ มีความหมายจริง ๆ ว่าอย่างไร

To translate this sentence properly,

เพื่อแปลประโยคนี้อย่างเหมาะสม

the program would refer to a different set of vocabulary and rules

โปรแกรมจะอ้างอิงถึงคำศัพท์และกฎต่าง ๆ

for each element of the target language.

สำหรับแต่ละส่วนของภาษาเป้าหมาย

But this is where it gets tricky.

แต่นี่คือตอนที่มันซับซ้อน

The syntax of some languages allows words to be arranged in any order,

คำศัพท์ของบางภาษา ยอมให้คำเรียงอยู่ในลำดับใดก็ได้

while in others, doing so could make the muffin eat the child.

ในขณะที่ในบางภาษา การทำเช่นนั้นอาจทำให้ มัฟฟินกินเด็ก

Morphology can also pose a problem.

สัณฐานวิทยาของภาษายังสามารถก่อปัญหาได้

Slovene distinguishes between two children and three or more

ภาษาสโลวาเนียแยกระหว่าง เด็กสองคน และสามคน หรือมากกว่า

using a dual suffix absent in many other languages,

โดยการใช้ส่วนเติมหน้าคำสองคำ ที่ไม่มีในหลาย ๆ ภาษา

while Russian's lack of definite articles might leave you wondering

ในขณะที่ภาษารัสเซียที่ไม่มีคำนำหน้าที่แน่นอน อาจทำให้คุณงงว่า

whether the children are eating some particular muffins,

เด็กกำลังกินมัฟฟินจำเพาะเจาะจงอันไหนสักอัน

or just eat muffins in general.

หรือแค่กินมัฟฟินทั่ว ๆ ไป

Finally, even when the semantics are technically correct,

ท้ายที่สุด ถึงแม้ว่าอรรถศาสตร์ถูกต้องตามเทคนิค

the program might miss their finer points,

โปรแกรมอาจพลาดในจุดที่ละเอียด

such as whether the children "mangiano" the muffins,

เช่น เมื่อใดที่เด็ก ๆ "แมนจิโน" มัฟฟิน

or "divorano" them.

หรือ "ดิโบราโน" พวกมัน

Another method is statistical machine translation,

อีกวิธีคือการใช้เครื่องแปลแบบสถิติ

which analyzes a database of books, articles, and documents

ซึ่งวิเคราะห์ฐานข้อมูลหนังสือ บทความ และเอกสาร

that have already been translated by humans.

ที่ได้ถูกแปลเอาไว้แล้วโดยมนุษย์

By finding matches between source and translated text

โดยการหาสิ่งที่เหมือนกันระหว่างแหล่ง กับข้อความที่ถูกแปล

that are unlikely to occur by chance,

ที่ไม่น่าจะเกิดขึ้นเพราะการสุ่มเดา

the program can identify corresponding phrases and patterns,

โปรแกรมสามารถบ่งบอกได้ ถึงวลีและรูปแบบที่เกี่ยวข้อง

and use them for future translations.

และใช้พวกมันสำหรับการแปลในอนาคต

However, the quality of this type of translation

อย่าไรก็ดี คุณภาพของการแปลแบบนี้

depends on the size of the initial database

ขึ้นอยู่กับขนาดของฐานข้อมูลภายใน

and the availability of samples for certain languages

และการปรากฎอยู่ของตัวอย่าง ของภาษานั้นๆ

or styles of writing.

หรือรูปแบบของการเขียน

The difficulty that computers have with the exceptions, irregularities

อุปสรรค์ที่คอมพิวเตอร์มีต่อข้อยกเว้น ความไม่แน่นอน

and shades of meaning that seem to come instinctively to humans

และระดับของความหมาย ที่อาจทำให้มันแตกต่างสำหรับคนเรา

has led some researchers to believe that our understanding of language

นำไปสู่งานวิจัยที่เชื่อว่า ความเข้าในในภาษาของเรานั้น

is a unique product of our biological brain structure.

เป็นผลลัพธ์ที่มีเอกลักษณ์ ของโครงสร้างทางชีวภาพของสมอง

In fact, one of the most famous fictional universal translators,

อันที่จริง หนึ่งในนักแปลสากลในนิยาย ที่เป็นที่รู้จักมากที่สุด

the Babel fish from "The Hitchhiker's Guide to the Galaxy",

คือ ปลาบาเบล จาก "เดอะ ฮิทช์ไฮเกอส์ ไกด์ ทู เดอะ กาแล็คซี"

is not a machine at all but a small creature

ไม่ใช่เครื่องอะไรเลย แต่เป็นสัตว์เล็กๆ

that translates the brain waves and nerve signals of sentient species

ที่เปลี่ยนคลื่นสมอง และสัญญาณประสาทของสัตว์ที่มีชีวิตจิตใจ

through a form of telepathy.

ผ่านรูปแบบของการส่งกระแสจิต

For now, learning a language the old fashioned way

ตอนนี้ การเรียนภาษาแบบวิธีดั้งเดิม

will still give you better results than any currently available computer program.

จะยังให้ผลลัพธ์ที่มีคุณภาพดีกว่า เมื่อเทียบโปรแกรมคอมพิวเตอร์ใด ๆ ที่มีอยู่

But this is no easy task,

แต่นี่ไม่ใช่อะไรง่าย ๆ

and the sheer number of languages in the world,

และจำนวนคร่าว ๆ ของภาษาในโลกนี้

as well as the increasing interaction between the people who speak them,

เช่นเดียวกันกับ การเพิ่มขึ้นของการมีปฏิสัมพันธ์ ระหว่างผู้ที่พูดภาษาเหล่านั้น

will only continue to spur greater advances in automatic translation.

จะกระตุ้นความก้าวหน้าของการแปลอัตโนมัติ ต่อไปอย่างต่อเนื่อง

Perhaps by the time we encounter intergalactic life forms,

บางที เมื่อถึงเวลา ที่เราจะได้พบกับสิ่งมีชีวิตนอกโลก

we'll be able to communicate with them through a tiny gizmo,

เราจะสามารถสื่อสารกับพวกเขาผ่านอุปกรณ์เล็ก ๆ

or we might have to start compiling that dictionary, after all.

หรือที่สุดแล้ว เราอาจต้อง เริ่มที่จะรวบรวมพจนานุกรมดังกล่าว