What causes economic bubbles? - Prateek Singh

สาเหตุของเศรษฐกิจฟองสบู่ -ปราทีค ซิงห์ (Prateek Singh)

Translator: Raweeon Rithiruang Reviewer: Rawee Ma

How much would you pay for a bouquet of tulips?

คุณจะจ่ายเท่าไรสำหรับดอกทิวลิปหนึ่งช่อ

A few dollars? A hundred dollars?

สองสามดอลลาร์เอาไหม หรือจะหนึ่งร้อยดอลลาร์ดี

How about a million dollars?

แล้วถ้าหนึ่งล้านดอลลาร์ล่ะ

Probably not.

คงจะไม่ล่ะ

Well, how much would you pay for this house,

แล้วคุณจะจ่ายเงินเท่าไรดี? สำหรับบ้านหลังนี้

or partial ownership of a website that sells pet supplies?

หรือการได้เป็นหุ้นส่วนธุรกิจ ขายอุปกรณ์สัตว์เลี้ยงออนไลน์

At different points in time,

ในแต่ละยุค

tulips, real estate and stock in pets.com

ไม่ว่าจะ ดอกทิวลิป อสังหาฯ หรือหุ้นของเว็บไซต์ pets.com

have all sold for much more than they were worth.

ได้ถูกซื้อขายในราคาที่เกินมูลค่าที่แท้จริง

In each instance, the price rose and rose and then abruptly plummeted.

แต่ละตัวอย่างนี้ ราคาถูกปั่นขึ้นไปรอบแล้วรอบเล่า แต่สุดท้ายก็ดิ่งเหวตกลงมา

Economists call this a bubble.

นักเศรษฐศาสตร์เรียกมันว่า ฟองสบู่ (bubble)

So what is exactly is going on with a bubble?

จริงๆ แล้วมันเกิดอะไรขึ้นกับฟองสบู่นี้กันแน่

Well, let's start with the tulips to get a better idea.

มาเริ่มกันที่ฟองสบู่ทิวลิป เพื่อจะได้เข้าใจง่ายขึ้น

The 17th century saw the Netherlands enter the Dutch golden age.

ศตวรรษที่ 17 ถือเป็นยุคทองของเนเธอร์แลนด์

By the 1630s, Amsterdam was an important port and commercial center.

ในทศวรรษที่ 1630 กรุงอัมสเตอร์ดัม เป็นทั้งเมืองท่าสำคัญและศูนย์กลางการค้า

Dutch ships imported spices from Asia in huge quantities

เรือสินค้าของชาวดัตช์ นำเข้าเครื่องเทศจากเอเชียจำนวนมาก

to earn profits in Europe.

เพื่อมาขายทำกำไรในยุโรป

So Amsterdam was brimming with wealthy, skilled merchants and traders

กรุงอัมสเตอร์ดัมจึงเต็มไปด้วย เหล่าพ่อค้าที่เชี่ยวชาญและร่ำรวย

who displayed their prosperity by living in mansions

ผู้คนแสดงออกถึงความมั่งคั่งนั้น ด้วยการพักอาศัยในคฤหาสน์

surrounded by flower gardens.

ที่ล้อมรอบไปด้วยสวนดอกไม้

And there was one flower in particularly high demand:

และก็มีดอกไม้ชนิดหนึ่ง ที่เป็นที่นิยมมากเป็นพิเศษ

the tulip.

นั่นก็คือ ดอกทิวลิป

The tulip was brought to Europe on trading vessels

ดอกทิวลิปถูกนำเข้ามาในยุโรป โดยการค้าทางเรือ

that sailed from the East.

ซึ่งแล่นมาจากเอเชีย

Because of this, it was considered an exotic flower

และเนื่องจากว่ามันเป็นดอกไม้ต่างถิ่น

that was also difficult to grow,

มันก็เลยปลูกได้ยาก

since it could take years for a single tulip to bloom.

ซึ่งอาจใช้เวลาหลายปีกว่าจะผลิดอก

During the 1630s, an outbreak of tulip breaking virus

ในทศวรรษที่ 1630 เกิดโรคระบาดของดอกทิวลิป

ซิ่งเชื้อไวรัสกลับทำให้ดอกทิวลิปนั้นสวยยิ่งขึ้นกว่าเดิม

made select flowers even more beautiful

by lining petals with multicolor, flame-like streaks.

เกิดเป็นลวดลายหลากสีคล้ายเปลวเพลิงบนกลีบดอก

A tulip like this was scarcer than a normal tulip

ทิวลิปชนิดนี้หาได้ยากยิ่งกว่าทิวลิปทั่วไป

and as a result, prices for these flowers started to rise,

ผลคือ ราคาจึงพุ่งสูงขึ้น

and with them, the tulip's popularity.

นำมาซึ่งความนิยมดอกทิวลิป

It wasn't long before the tulip became a nationwide sensation

ไม่นานจากนั้นก็กลายเป็นกระแสไปทั่วประเทศ

and tulip mania was born.

ความคลั่งไคล้ทิวลิปจึงได้เกิดขึ้น

A mania occurs when there is an upward movement of price

ความคลั่งไคล้เกิดขึ้นเมื่อราคามันพุ่งขึ้นเรื่อยๆ

combined with a willingness to pay large sums of money

บวกกับความเต็มใจที่จะสู้ราคาแบบไม่อั้น

for something valued much lower in intrinsic value.

เพื่อซื้อสิ่งที่แพงเกินค่ามูลค่าที่แท้จริงไปมาก

A recent example of this is the dot-com mania of the 1990s.

ตัวอย่างไม่นานนี้ก็เช่น ฟองสบู่ดอทคอม ในทศวรรษที่ 1990

Stocks in new, exciting websites were like the tulips of the 17th century.

หุ้นของเว็บไซต์ใหม่ๆ ที่น่าตื่นตาตื่นใจ ก็คล้ายๆ กับดอกทิวลิปในศตวรรษที่ 17

Everybody wanted some.

ทุกคนต้องการเข้าไปมีส่วนร่วมกับมัน

The more people who wanted the tulip, the higher the price could go.

ยิ่งมีคนต้องการทิวลิปมากเท่าไร ราคาก็ยิ่งพุ่งสูงขึ้นไปเท่านั้น

At one point, a single tulip bulb

ถึงจุดนึง ทิวลิปหนึ่งดอก

sold for more than ten times the annual salary of a skilled craftsman.

มีราคามากกว่าสิบเท่าของค่าแรงรายปีของช่างฝีมือ

In the stock market,

ในตลาดหุ้น

the price of stock is based on the supply and demand of investors.

ราคาหุ้นขึ้นกับอุปสงค์และอุปทานของนักลงทุน

Stock prices tend to rise

ราคาหุ้นจะเป็นขาขึ้น

when it seems like a company will earn more in the future.

ถ้าบริษัทมีแนวโน้มว่ากำไรจะโตขึ้นในอนาคต

Investors might then buy more of the stock,

นักลงทุนจึงอาจพากันมาซื้อหุ้นของบริษัท

raising the prices even further due to an increased demand.

ทำให้ราคาหุ้นพุ่งสูงขึ้น จากอุปสงค์ที่เพิ่มขึ้น

This can result in a feedback loop where investors get caught up in the hype

ซึ่งนี่อาจทำให้เกิดวงจรย้อนกลับ เมื่อนักลงทุนยิ่งแห่กันซื้อหุ้นตามกระแส

and ultimately drive prices far above intrinsic value,

ก็ยิ่งดันราคาหุ้นให้สูงเกินมูลค่าที่ แท้จริง

creating a bubble.

เกิดเป็นฟองสบู่ขึ้นมา

All that is needed for a mania to end and for a bubble to burst

กระแสคลั่งไคล้จะซาลงหรือฟองสบู่จะแตก ก็ต่อเมื่อ

is the collective realization that the price of the stock,

ผู้คนเริ่มตระหนักว่าราคาหุ้น

or a tulip, far exceeds its worth.

หรือราคาดอกทิวลิป นั้นสูงเกินมูลค่าที่แท้จริงไปมาก

That's what happened with both manias.

และนั่นก็คือสิ่งที่เกิดขึ้นกับ วิกฤตฟองสบู่ทั้งสองแบบ

Suddenly the demand ended.

อุปสงค์ที่อยู่ๆ ก็หดตัว

Prices were pushed to staggering lows,

ราคาที่ดิ่งลงน่าใจหาย

and pop!

โป๊ะ!

The bubbles burst, and the market crashed.

ฟองสบู่แตก ตลาดก็พังครืนลงมา

Today, scholars work long and hard trying to predict what causes a bubble

ทุกวันนี้ นักวิชาการยังคงพยายามที่จะคาดการณ์ ว่าอะไรเป็นสาเหตุของฟองสบู่

and how to avoid them.

และวิธีที่จะหลีกเลี่ยงมัน

Tulip mania is an effective illustration

กระแสคลั่งไคล้ดอกทิวลิป เป็นตัวอย่างที่ดี

of the underlying principles at work in a bubble

ที่สาธิตให้เห็นถึงกลไกที่อยู่เบื้องหลังการเกิดฟองสบู่

and can help us understand more recent examples

และช่วยให้เราเข้าใจ ถึงวิกฤติครั้งล่าสุด

like the real estate bubble of the late 2000s.

อย่างฟองสบู่อสังหาฯ ในช่วงปลายทศวรรษที่ 2000

The economy will continue to go through phases

เศรษฐกิจก็จะยังคงเปลี่ยนผ่าน

of booms and busts.

เข้าสู่ภาวะที่ร้อนแรงและซบเซา

So while we wait for the next mania to start,

ดังนั้นระหว่างที่เรารอกระแสคลั่งไคล้ครั้งใหม่

and the next bubble to burst,

ฟองสบู่ลูกต่อไปที่จะแตก

treat yourself to a bouquet of tulips

รับดอกทิวลิปซักช่อสักหน่อยไหม

and enjoy the fact that you didn't have to pay an arm and a leg for them.

แล้วก็ดีใจที่เราไม่ได้ซื้อมันมาแพงเกินไป