What causes economic bubbles? - Prateek Singh

Τι δημιουργεί οικονομικές φούσκες; - Πρατίκ Σινγχ

Μετάφραση: Iordana Baniora Επιμέλεια: Chryssa Takahashi

How much would you pay for a bouquet of tulips?

Πόσα θα πληρώνατε για ένα μπουκέτο τουλίπες;

A few dollars? A hundred dollars?

Μερικά δολάρια; Εκατό δολάρια;

How about a million dollars?

Τι θα λέγατε για ένα εκατομμύριο δολάρια;

Probably not.

Μάλλον όχι.

Well, how much would you pay for this house,

Λοιπόν, πόσο θα πληρώνατε για αυτό το σπίτι,

or partial ownership of a website that sells pet supplies?

ή για τη μερική ιδιοκτησία ιστοσελίδας που πουλάει προμήθειες για κατοικίδια;

At different points in time,

Σε διαφορετικές στιγμές στον χρόνο,

tulips, real estate and stock in pets.com

οι τουλίπες, τα ακίνητα και οι μετοχές διαδικτυακής εταιρείας για κατοικίδια

have all sold for much more than they were worth.

έχουν όλα πουληθεί για πολύ περισσότερο απ' ό,τι αξίζουν.

In each instance, the price rose and rose and then abruptly plummeted.

Σε κάθε περίπτωση, η τιμή αυξήθηκε ξανά και ξανά και μετά κατρακύλησε απότομα.

Economists call this a bubble.

Αυτό οι οικονομολόγοι το αποκαλούν φούσκα.

So what is exactly is going on with a bubble?

Άρα τι συμβαίνει ακριβώς με μια φούσκα;

Well, let's start with the tulips to get a better idea.

Ας ξεκινήσουμε με τις τουλίπες για να αποκτήσουμε μια καλύτερη ιδέα.

The 17th century saw the Netherlands enter the Dutch golden age.

Τον 17ο αιώνα η Ολλανδία εισήλθε στην ολλανδική χρυσή εποχή.

By the 1630s, Amsterdam was an important port and commercial center.

Ήδη τη δεκαετία του 1630, το Άμστερνταμ ήταν σημαντικό λιμάνι και εμπορικό κέντρο.

Dutch ships imported spices from Asia in huge quantities

Ολλανδικά πλοία εισήγαγαν μπαχαρικά από την Ασία σε τεράστιες ποσότητες

to earn profits in Europe.

για να βγάλουν κέρδος στην Ευρώπη.

So Amsterdam was brimming with wealthy, skilled merchants and traders

Έτσι το Άμστερνταμ ήταν γεμάτο με πλούσιους, ειδικευμένους εμπόρους

who displayed their prosperity by living in mansions

που επιδείκνυαν την ευημερία τους κατοικώντας σε επαύλεις

surrounded by flower gardens.

περιστοιχισμένες από κήπους με λουλούδια.

And there was one flower in particularly high demand:

Και υπήρχε ένα λουλούδι σε ιδιαιτέρως υψηλή ζήτηση:

the tulip.

η τουλίπα.

The tulip was brought to Europe on trading vessels

Η τουλίπα ήρθε στην Ευρώπη με εμπορικά πλοία

that sailed from the East.

που απέπλεαν από την Ανατολή.

Because of this, it was considered an exotic flower

Εξαιτίας αυτού, θεωρείτο εξωτικό λουλούδι

that was also difficult to grow,

που ήταν επίσης δύσκολο να καλλιεργήσεις,

since it could take years for a single tulip to bloom.

αφού μπορούσε να πάρει και χρόνια σε μία μόνο τουλίπα να ανθίσει.

During the 1630s, an outbreak of tulip breaking virus

Στη δεκαετία του 1630, το ξέσπασμα του ιού των τουλιπών

made select flowers even more beautiful

έκανε επιλεγμένα λουλούδια ακόμη πιο όμορφα

by lining petals with multicolor, flame-like streaks.

αφού σχημάτιζε στα πέταλα πολύχρωμες γραμμές που έμοιαζαν με φλόγες.

A tulip like this was scarcer than a normal tulip

Μια τέτοια τουλίπα ήταν πιο σπάνια από την τυπική τουλίπα

and as a result, prices for these flowers started to rise,

με αποτέλεσμα οι τιμές για αυτά τα λουλούδια να αρχίσουν να ανεβαίνουν

and with them, the tulip's popularity.

και μαζί τους, η δημοτικότητα της τουλίπας.

It wasn't long before the tulip became a nationwide sensation

Δεν άργησε να γίνει ντόρος σε εθνικό επίπεδο για την τουλίπα

and tulip mania was born.

και η μανία για την τουλίπα γεννήθηκε.

A mania occurs when there is an upward movement of price

Μια μανία προκύπτει όταν υπάρχει ανοδική κίνηση της τιμής

combined with a willingness to pay large sums of money

συνδυασμένη με προθυμία για πληρωμή μεγάλων χρηματικών ποσών

for something valued much lower in intrinsic value.

για κάτι που αποτιμάται πολύ χαμηλότερα σε εγγενή αξία.

A recent example of this is the dot-com mania of the 1990s.

Ένα πρόσφατο παράδειγμα είναι η μανία για εταιρείες διαδικτύου τη δεκαετία του 1990.

Stocks in new, exciting websites were like the tulips of the 17th century.

Μετοχές σε νέες συναρπαστικές ιστοσελίδες ήταν σαν τις τουλίπες του 17ου αιώνα.

Everybody wanted some.

Όλοι ήθελαν μερικές.

The more people who wanted the tulip, the higher the price could go.

Όσο πιο πολλοί άνθρωποι ήθελαν τουλίπες, τόσο μπορούσε να ανέβει η τιμή.

At one point, a single tulip bulb

Κάποια στιγμή, ένας και μόνο βολβός τουλίπας

sold for more than ten times the annual salary of a skilled craftsman.

πουλιόταν πάνω από δέκα φορές τον ετήσιο μισθό του ειδικευμένου τεχνίτη.

In the stock market,

Στο χρηματιστήριο,

the price of stock is based on the supply and demand of investors.

η τιμή των μετοχών βασίζεται στη προσφορά και τη ζήτηση των επενδυτών.

Stock prices tend to rise

Οι τιμές τους τείνουν να ανεβαίνουν

when it seems like a company will earn more in the future.

όταν φαίνεται πως μια εταιρεία θα βγάλει περισσότερα στο μέλλον.

Investors might then buy more of the stock,

Οι επενδυτές μπορεί τότε να αγοράσουν πιο πολλές μετοχές,

raising the prices even further due to an increased demand.

ανεβάζοντας τις τιμές περαιτέρω λόγω της αυξημένης ζήτησης.

This can result in a feedback loop where investors get caught up in the hype

Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ένα φαύλο κύκλο όπου επενδυτές παρασύρονται από τον σάλο

and ultimately drive prices far above intrinsic value,

και τελικά οδηγούν τις τιμές μακράν πάνω από την εγγενή αξία,

creating a bubble.

δημιουργώντας μια φούσκα.

All that is needed for a mania to end and for a bubble to burst

Το μόνο που χρειάζεται για να τελειώσει μια μανία και να σκάσει μια φούσκα

is the collective realization that the price of the stock,

είναι η συλλογική συνειδητοποίηση ότι η τιμή της μετοχής,

or a tulip, far exceeds its worth.

ή μιας τουλίπας, υπερβαίνει κατά πολύ την αξία της.

That's what happened with both manias.

Αυτό συνέβη και με τις δύο μανίες.

Suddenly the demand ended.

Ξαφνικά η ζήτηση τελείωσε.

Prices were pushed to staggering lows,

Οι τιμές ωθήθηκαν σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα,

and pop!

και μπαμ!

The bubbles burst, and the market crashed.

Οι φούσκες έσκασαν και η αγορά συνετρίβει.

Today, scholars work long and hard trying to predict what causes a bubble

Σήμερα οι μελετητές κοπιάζουν προσπαθώντας να προβλέψουν τι προκαλεί μια φούσκα

and how to avoid them.

και πώς να τις αποφύγουν.

Tulip mania is an effective illustration

Η μανία για τις τουλίπες είναι μια σαφής επεξήγηση

of the underlying principles at work in a bubble

των βασικών αρχών που λειτουργούν σε μια φούσκα

and can help us understand more recent examples

και μπορούν να μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε πιο πρόσφατα παραδείγματα

like the real estate bubble of the late 2000s.

όπως η φούσκα των ακινήτων στο τέλος της δεκαετίας του 2000.

The economy will continue to go through phases

Η οικονομία θα συνεχίσει να περνάει μέσα από φάσεις

of booms and busts.

ραγδαίας οικονομικής ανόδου και πτώσης.

So while we wait for the next mania to start,

Έτσι ενώ περιμένουμε τη νέα μανία να ξεκινήσει,

and the next bubble to burst,

και την επόμενη φούσκα να σκάσει,

treat yourself to a bouquet of tulips

αγοράστε στον εαυτό σας ένα μπουκέτο τουλίπες,

and enjoy the fact that you didn't have to pay an arm and a leg for them.

και χαρείτε που δεν χρειάστηκε να το πληρώσετε χρυσάφι.