Food expiration dates don’t mean what you think - Carolyn Beans

Tłumaczenie: Ola Królikowska Korekta: Natalie Kam

How much of the food in your fridge will you toss before it reaches the table?

Ile jedzenia z lodówki wyrzucisz, zanim trafi na stół?

Hamburger buns from last summer’s picnic? Milk past its sell-by date?

Bułki do hamburgera z zeszłorocznego pikniku? Przeterminowane mleko?

Carrots that lost their crunch?

Marchewka, która straciła chrupkość?

Countries around the world waste huge amounts of food every year,

Kraje na całym świecie co roku marnują ogromne ilości żywności,

and the United States is one of the worst offenders.

a USA są jednym z najgorszych winowajców.

37% of US food waste comes from individual households.

37% odpadów żywnościowych w USA pochodzi z gospodarstw domowych,

And roughly 20% of those food items are tossed because consumers aren’t sure

a około 20% z tego się wyrzuca, bo konsumenci nie są pewni,

how to interpret the dates they’re labeled with.

jak interpretować daty, którymi są oznaczone.

But most of those groceries are still perfectly safe to eat.

Ale większość tych artykułów spożywczych jest wciąż bezpieczna do spożycia.

So if the dates on our food don’t tell us that something’s gone bad,

Więc jeśli daty na naszym jedzeniu nie mówią nam, że coś jest nie tak,

what do they tell us?

to co nam mówią?

Before the 20th century,

Przed XX wiekiem

the path between where food was produced and where it was eaten

droga między miejscem produkcji żywności a miejscem jej spożycia

was much more direct,

była dużo bardziej bezpośrednia,

and most people knew how to assess freshness using sight, smell, and touch.

a większość ludzi wiedziała, jak ocenić świeżość za pomocą wzroku, węchu i dotyku.

But when supermarkets began stocking processed foods,

Ale kiedy supermarkety zaczęły sprzedawać przetworzoną żywność,

product ages became harder to gauge.

wiek produktów stał się trudniejszy do zmierzenia.

In the US, grocers used packaging codes

W USA sklepy spożywcze stosowały kody opakowań,

to track how long food had been on the shelves,

żeby śledzić, jak długo jedzenie leży na półkach,

and in the 1970s, consumers demanded in on that info.

a w latach 70. konsumenci zaczęli domagać się tych informacji.

Many supermarkets adopted a system still in place today called open dating,

Wiele supermarketów przyjęło system istniejący do dziś

i zwany “czytelnym datowaniem”,

where food manufacturers or retailers labeled products with dates

gdzie producenci żywności lub sprzedawcy detaliczni

oznaczają produkty datami, wskazując optymalną świeżość.

indicating optimum freshness.

This vague metric had nothing to do with expiration dates or food safety.

Ten niejasny wskaźnik nie ma nic wspólnego z datami ważności

ani bezpieczeństwem żywności.

In fact, it’s rarely decided with any scientific backing,

Tak naprawdę rzadko decydują o tym jakieś podstawy naukowe

and there are usually no rules around what dates to use.

i zwykle nie ma żadnych zasad dotyczących używanych dat.

So most manufacturers and retailers are motivated to set these dates early,

Większość producentów i sprzedawców detalicznych

woli więc ustalać wcześniejsze daty, żeby mieć pewność,

ensuring customers will taste their food at its best and come back for more.

że klienci spożyją jedzenie najlepszej świeżości i wrócą po kolejne.

This means many foods are safe to eat far beyond their labeled dates.

To oznacza, że wiele produktów spożywczych

można bezpiecznie spożywać długo po dacie podanej na etykiecie.

Old cookies, pasta, and other shelf-stable groceries might taste stale,

Stare ciastka, makarony i inne artykuły spożywcze mogą smakować nieświeżo,

but they aren’t a health risk.

ale nie stanowią zagrożenia dla zdrowia.

Canned foods can stay safe for years,

Żywność w puszkach może być bezpieczna przez lata,

so long as they don't show signs of bulging or rusting.

o ile nie wykazuje oznak wybrzuszenia lub rdzy.

Low freezer temperatures keep bacteria that cause food poisoning in check,

Niskie temperatury zamrażarki powstrzymują bakterie powodujące zatrucia pokarmowe,

preserving properly stored frozen dinners indefinitely.

konserwując właściwie przechowywane zamrożone obiady w nieskończoność.

Refrigerated eggs are good for up to five weeks,

Schłodzone jajka są dobre do pięciu tygodni,

and if they spoil, your nose will let you know.

a jeśli się zepsują, twój nos da ci o tym znać.

And you can always spot spoiled produce by off odors, slimy surfaces, and mold.

Zepsute produkty zawsze można rozpoznać

po nieprzyjemnym zapachu, śliskiej powierzchni i pleśni.

Of course, there are some cases where you’re better safe than sorry.

Oczywiście są przypadki, w których lepiej być ostrożnym niż później żałować.

The USDA recommends eating or freezing meat within days of purchase.

Departament Rolnictwa USA zaleca jedzenie lub zamrażanie mięsa

w ciągu kilku dni od zakupu.

Beyond their printed dates,

Po wydrukowanej dacie

ready-to-eat salads, deli meats, and unpasteurized cheeses

gotowe do spożycia sałatki, wędliny i niepasteryzowane sery

are more likely to carry pathogenic bacteria

częściej przenoszą bakterie chorobotwórcze,

that can slip past a smell or taste test.

które mogą wymknąć się testowi na zapach lub smak.

And the dates on infant formula are regulated to indicate safety.

Mamy też produkty dla niemowląt, gdzie daty regulują bezpieczeństwo.

But while some of these labels work as intended, the vast majority don’t.

Choć niektóre etykiety działają zgodnie z przeznaczeniem,

zdecydowana większość tej roli nie pełni.

In a 2019 survey of over 1,000 Americans,

W ankiecie przeprowadzonej w 2019 roku na 1000 Amerykanach

more than 70% said they use date labels to decide if food is still edible,

ponad 70% stwierdziło, że na podstawie dat decyduje, czy żywność jest nadal jadalna,

and nearly 60% said they’d toss any food past those dates.

a prawie 60% stwierdziło, że wyrzuci każde jedzenie po tym terminie.

Restaurants and grocers often do the same.

Restauracje i sklepy spożywcze często robią to samo.

To avoid all this waste, many experts advocate for laws

Aby uniknąć tego marnotrawstwa,

wielu ekspertów opowiada się za prawem wymagającym,

to require that date labels use one of two standardized phrases:

by etykiety z datami zawierały jedno z dwóch standardowych wyrażeń:

“Best if used by,” to indicate freshness, or “Use by” to indicate safety.

“Najlepiej spożyć przed”, by określić świeżość,

albo “Spożyć do”, by określić bezpieczeństwo.

This solution isn't perfect,

To rozwiązanie nie jest doskonałe,

but some US researchers estimate that setting these standards at a federal level

ale niektórzy amerykańscy badacze szacują,

że ustalenie takiego standardu na szczeblu federalnym

could prevent roughly 398,000 tons of food waste annually.

mogłoby zapobiec marnowaniu około 398 tysięcy ton żywności rocznie.

Grocers could also try removing date labels on produce,

Sklepy spożywcze mogłyby też spróbować usunąć etykiety z datami na produktach,

as several UK supermarket chains have done

jak zrobiło to kilka brytyjskich sieci supermarketów,

to encourage consumers to use their own judgement.

by zachęcić konsumentów do kierowania się własnym osądem.

Many experts also advocate for policies incentivizing grocers and restaurants

Wielu ekspertów popiera też zachęcanie sklepów spożywczych i restauracji

to donate unsold food.

do przekazywania niesprzedanej żywności.

Currently, confusion around dates has led at least 20 US states

Obecnie zamieszanie wokół dat doprowadziło co najmniej 20 stanów USA

to restrict donating food past its labeled date,

do ograniczenia przekazywania żywności po dacie podanej na etykiecie,

even though the federal government actually protects such donations.

mimo że rząd federalny chroni takie darowizny.

Countries like France go even further,

Kraje takie jak Francja idą jeszcze dalej,

requiring that many supermarkets donate unsold food.

wymagając od wielu supermarketów przekazywania niesprzedanej żywności.

Niezależnie od decyzji twojego rządu najlepszym sposobem,

Regardless of what your government decides,

the best way to prevent food waste is to eat what you buy!

by zapobiec marnowaniu żywności, jest jedzenie tego, co się kupuje!

And don’t forget that your eyes, nose, and tongue

Pamiętaj, że zwykle wystarczą ci oczy nos i język,

are usually all you need to decide if food is fit for consumption

by zdecydować, czy żywność nadaje się do spożycia

or the compost bin.

czy do kosza.