Why do honeybees love hexagons? - Zack Patterson and Andy Peterson

Czemu pszczoły kochają hexagony? - Zack Patterson i Andy Peterson

2,650,951 views

2014-06-10 ・ TED-Ed


New videos

Why do honeybees love hexagons? - Zack Patterson and Andy Peterson

Czemu pszczoły kochają hexagony? - Zack Patterson i Andy Peterson

2,650,951 views ・ 2014-06-10

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Kacper Borowiecki Korekta: Rysia Wand
00:06
Honeybees are fascinating creatures for a number of reasons:
0
6946
4055
Pszczoły to fascynujące owady z wielu powodów:
ich niezwykłego systemu pracy,
00:11
their incredible work ethic,
1
11001
1381
00:12
the sugary sweet syrup they produce
2
12382
1938
wytwarzanego miodu
00:14
and their intricate social structure.
3
14320
2148
i złożonej struktury społecznej.
00:16
But another reason is that honeybees are, in fact,
4
16468
3286
Jednak pszczoły to również wybitne matematyczki.
00:19
excellent mathematicians.
5
19754
2013
00:21
Scientists claim the tiny insects can calculate angles,
6
21767
3525
Naukowcy twierdzą,
że te maleńkie owady potrafią obliczać kąty
00:25
and can even comprehend the roundness of the Earth.
7
25292
3400
i rozumieją, że Ziemia jest okrągła.
00:28
But there's particular mathematical bee genius
8
28692
2560
Ich matematyczny geniusz przejawia się również
00:31
behind the most important aspect of honeybee life: the hive.
9
31252
3709
w budowanym przez nie ulu.
00:34
Just like humans, bees need food and shelter to stay alive.
10
34961
3993
Pszczoły, tak jak ludzie, potrzebują pożywienia i schronienia.
00:38
The hive is not only the bees' home,
11
38954
2078
Ul funkcjonuje jako dom dla pszczół i magazyn do składowania miodu.
00:41
but doubles as a place to store their honey.
12
41032
2699
00:43
Since it's so central to survival,
13
43731
2702
Ze względu na rolę jaką odgrywa ul,
00:46
honeybees have to perfect the hive's architectural design.
14
46433
3360
pszczoły opanowały do perfekcji jego architekturę.
00:49
If you examine any piece of honeycomb,
15
49793
2823
Jeśli przyjrzymy się budowie plastra,
00:52
you'll see that it's constructed from
16
52616
1476
zauważymy, że jego poszczególne elementy
00:54
tightly packed hexagonal, or six-sided, cells.
17
54092
4083
składają się z sześciokątnych komórek.
00:58
Of all the possible designs,
18
58175
1511
Można by zapytać,
00:59
why do honeybees choose this one?
19
59686
2352
dlaczego pszczoły wybierają akurat taki kształt?
01:02
To understand, you need to think like a bee.
20
62038
2779
Aby znaleźć odpowiedź, trzeba myśleć jak one.
01:04
Bees need a secure place for their entire colony to live.
21
64817
3555
Liczy się bezpieczeństwo kolonii.
01:08
Similarly, there needs to be a place
22
68372
1855
Dodatkowo potrzeba miejsca,
01:10
where their nectar can be stored and ripened suitably
23
70227
2858
gdzie nektar dojrzeje
01:13
until it turns into honey.
24
73085
1500
i zamieni się w miód.
01:14
That means there's a need for some serious space efficiency.
25
74595
3924
To wymaga optymalizacji przestrzeni.
01:18
A good solution is to build little storage units, or cells,
26
78519
3541
Można ją osiągnąć budując komórki,
01:22
just big enough for a bee to fit into,
27
82060
2620
które zmieszczą i pszczoły,
01:24
which can also double as the containers in which nectar is stored:
28
84680
3681
i składowany nektar.
Pojedyncza komórka jest dla owada jak słoiczek miodu.
01:28
The bees' very own honey jars.
29
88361
2289
01:30
The next thing, is to decide what the little cells should be made out of.
30
90650
3908
Kolejna ważna sprawa to materiał, z jakiego plaster zostanie wykonany.
01:34
Bees don't have beaks or arms to pick up things,
31
94558
2926
Nie mając możliwości chwytania rzeczy dziobem czy łapą,
01:37
but they are capable of producing wax.
32
97484
2546
pszczoły wykorzystują zdolność tworzenia wosku.
01:40
The thing is, producing it is a lot of hard work.
33
100030
3382
To jednak wymaga ogromnego wysiłku.
01:43
Bees have to consume 8 ounces of honey
34
103412
2527
Pszczoła zjada 220 g miodu, aby wyprodukować 30 g wosku.
01:45
to produce just 1 ounce of wax.
35
105939
2679
01:48
So they don't want to waste it.
36
108618
1768
Dlatego nie może go marnować.
01:50
So, they need a design that allows them to store
37
110386
2646
Plastry muszą więc zmieścić jak najwięcej miodu
01:53
the largest possible amount of honey
38
113032
2270
przy zużyciu jak najmniejszej ilości wosku.
01:55
using the least amount of wax.
39
115302
2276
01:57
What shape does that?
40
117578
1487
A jaki kształt na to pozwoli?
01:59
Imagining for a minute that all bees had to
41
119065
2068
Gdyby pszczoły uczęszczały na wykłady z architektury i matematyki,
02:01
attend architecture academy and go to math class.
42
121133
3020
02:04
Let's say they asked their geometry teacher,
43
124153
2528
zapytałyby nauczyciela geometrii,
02:06
"What shape would give us the most space to store our honey,
44
126681
3330
jaki kształt zapewniłby największą powierzchnię
do przechowania miodu, przy zużyciu minimalnej ilości wosku?
02:10
but require the least amount of wax?"
45
130011
2407
02:12
And then geometry teacher replied,
46
132418
1589
Nauczyciel odpowiedziałby, że tym idealnym kształtem jest koło.
02:14
"The shape that you're seeking is the circle."
47
134007
2679
02:16
Leaving the bees to return to their trial construction site
48
136686
2676
Pszczoły zapewne wróciłyby na plac budowy
02:19
and begin building their honeycomb using circular cells.
49
139362
3685
i rozpoczęły budowę plastra tworząc okrągłe komórki.
02:23
After a while, some of them might have noticed
50
143047
2543
Po pewnym czasie zauważą, że konstrukcja ma wadę:
02:25
a problem with their design:
51
145590
1669
02:27
small gaps between the cells.
52
147259
2578
między komórkami jest niewykorzystane miejsce.
02:29
"We can't even fit in there! That's wasted space!"
53
149837
2671
To marnowanie przestrzeni, w rozumieniu pszczół.
02:32
they might have thought.
54
152508
1595
02:34
So, ignoring the geometry lesson,
55
154103
1849
Ignorując zatem lekcję geometrii
02:35
and taking matters into their own hands,
56
155952
2277
i samodzielnie szukając rozwiązania,
02:38
the bees went back to the drawing board
57
158229
1692
pszczoły na nowo analizują projekt.
02:39
to rethink their beehive design.
58
159921
2226
Jedna proponuje trójkąty,
02:42
One suggested triangles,
59
162147
1572
02:43
"We can use triangles. Look! They fit together perfectly."
60
163719
3600
bo doskonale się ze sobą łączą.
02:47
Another bee suggested squares.
61
167319
2631
Druga sugeruje kwadraty.
02:49
Finally, a third bee piped up and said,
62
169950
2085
Kolejna wtrąca, że pięciokąty nie spełnią swojej roli,
02:52
"Pentagons don't seem to work, but hexagons do!
63
172035
3270
ale sześciokąty są idealne.
02:55
We want the one that will use the least amount of wax
64
175305
2776
W końcu chodzi o to, żeby zużyć minimum wosku,
02:58
and be able to store the most amount of honey.
65
178081
2472
a zmieścić jak najwięcej miodu.
03:00
Yes, I think that's the hexagon."
66
180553
2437
To muszą być sześciokąty.
03:02
"Why?"
67
182990
1185
Dlaczego?
03:04
"It looks more like the circle than the others."
68
184175
2106
Bo najbardziej przypominają koła.
03:06
"But how do we know for sure?"
69
186281
1791
Skąd jednak ta pewność?
03:08
To find out, the industrious insect architects
70
188072
2830
Aby to sprawdzić, owady obliczyły pole powierzchni
03:10
calculated the areas of the triangle, the square and the hexagon
71
190902
3902
trójkątów, kwadratów i sześciokątów
03:14
and found that the hexagon was, in fact,
72
194804
2198
i odkryły, że sześciokąt daje największą powierzchnię magazynowania.
03:17
the shape that gave them the most storage space.
73
197002
3249
03:20
They agreed on an ideal size and returned to work.
74
200251
3138
Ustaliły więc idealny rozmiar komórek i wróciły do pracy.
03:23
The space efficient comb that is a bee's trademark today,
75
203389
2840
Optymalizacja przestrzeni, czyli znak firmowy pszczół,
03:26
is probably the result of this trial and error,
76
206229
2441
z pewnością jest wynikiem niezliczonych prób,
03:28
but over long periods of evolutionary history.
77
208670
2941
podejmowanych w historii ewolucji.
03:31
However, it paid off.
78
211611
1752
Niewątpliwie było warto.
03:33
Peek into any hive --
79
213363
1301
Sami zajrzyjcie do ula,
03:34
with your protective goggles and netting on, of course --
80
214664
2399
oczywiście w ochronnych okularach i siatce pszczelarskiej,
03:37
and you'll see the end result: a beautiful compact honeycomb
81
217063
3763
a zobaczycie plaster miodu z pięknie zespojonymi komórkami,
03:40
that any architect would have be proud to design.
82
220826
2986
z którego każdy architekt byłby dumny.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7