What causes seizures, and how can we treat them? - Christopher E. Gaw

Tłumaczenie: Natalie Kam Korekta: Marta Grochowalska

Nearly three millennia ago,

Prawie trzy tysiące lat temu

a Babylonian tablet described a curious illness called miqtu.

na babilońskich tabliczkach opisano osobliwą chorobę miqtu,

Said to cause symptoms ranging from facial twitching to full body convulsions,

powodującą objawy od skurczów mięśni twarzy po drgawki całego ciała.

the Babylonians believed those afflicted were possessed by evil spirits,

Babilończycy wierzyli, że cierpiących opętały złe duchy,

and the only treatment was divine intervention.

a jedynym lekiem była boska interwencja.

Today, we know the symptoms of miqtu by another name,

W dzisiejszych czasach objawy miqtu znane są pod inną nazwą,

and modern medicine has developed numerous treatments

a nowoczesna medycyna opracowała liczne metody leczenia

for those experiencing seizures.

pacjentów doznających napadów.

But these ancient afflictions still hold a surprising number of secrets.

Te starożytne dolegliwości wciąż skrywają zaskakująco wiele tajemnic.

Doctors define a seizure as any set of symptoms

Lekarze definiują napad jako zestaw jakichkolwiek objawów,

resulting from excess electrical activity in the brain.

wynikający z nadmiaru aktywności elektrycznej mózgu.

Outside this shared feature, there is a massive range of seizure symptoms,

Poza tą wspólną cechą, spektrum objawów jest ogromne,

and researchers have identified a variety of different seizure types.

a naukowcy zidentyfikowali różnorodne typy napadów.

But regardless of the underlying conditions that cause them,

Jednak niezależnie od choroby podstawowej,

every seizure begins here.

każdy napad zaczyna się tutaj.

Hippocrates identified the brain as the source of seizures around 400 BCE.

Hipokrates zidentyfikował mózg jako źródło napadów około 400 r. p.n.e.

However, this insight didn't immediately lead to better treatments.

Jednak odkrycie to nie od razu doprowadziło do lepszych terapii.

Generally, ancient Greeks prescribed medicinal herbs and alterations in diet.

Starożytni Grecy przepisywali głównie zioła lecznicze i zalecali zmianę diety.

If they believed the seizure was caused by bleeding in the skull,

Jeśli wierzyli, że napad powodowało krwawienie w czaszce,

they sometimes employed a technique called trepanation.

czasami stosowali metodę zwaną trepanacją.

This early surgery involved drilling a hole in the skull to let blood escape

Ta pionierska operacja oznaczała wiercenie dziury w czaszce, umożliwiając odpływ krwi

and relieve pressure on the brain.

i zmniejszenie nacisku na mózg.

Trepanation had... sizable risks.

Trepanacja wiązała się ze sporym ryzykiem,

But it wasn’t until the 19th century that scientists would make

ale dopiero w XIX wieku naukowcy poczynili

the next leap forward in seizure treatment.

poczynili postępy w leczeniu napadów.

In 1870, two German researchers discovered that using electricity

W 1870 roku dwóch niemieckich badaczy odkryło, że użycie elektryczności

to stimulate specific areas of a dog’s brain could move parts of its body.

pobudza pewne obszary mózgu psa i sprawia, że jego ciało się porusza.

Around the same time, other scientists discovered the brain and nervous system

W podobnym czasie inni naukowcy odkryli, że mózg i układ nerwowy

were connected via a network of cells called neurons

łączy sieć komórek zwanych neuronami,

that transmitted electrical signals throughout the body.

które przekazują impulsy elektryczne w całym ciele.

This established the brain as the control center for nerve impulses

Ugruntowało to pozycję mózgu jako centrum kontroli przepływu impulsów nerwowych,

that determine our thoughts and movement.

które decydują o naszych myślach i ruchu.

Better yet, this model made it clear that seizures were due to errors

Co więcej, okazało się, że napady powodują

in that control center,

błędy w centrum kontroli,

such as misfiring neurons or excess electrical activity.

takie jak zaburzenia funkcji neuronów lub nadmierna aktywność elektryczna.

Early experiments even suggested that different patterns of misfiring

We wczesnych badaniach sugerowano nawet, że różne typy zaburzeń neuronowych

could account for different seizure types and symptoms.

odpowiadają za odmienne rodzaje napadów i objawów.

So if seizures were due to neurons misfiring,

Skoro napady miały powodować zakłócenia funkcji neuronów,

how could doctors stop this from happening?

jak lekarze mogli temu zapobiec?

Physicians like Sir Charles Locock hypothesized that sedative drugs

Lekarze, tacy jak sir Charles Lockock, uważali, że leki uspokajające

might calm overactive brain activity,

mogą zmniejszyć nadmierną aktywność mózgu,

a theory he confirmed by treating seizures

a swoją teorię Lockock potwierdził, lecząc napady padaczkowe

with a medication called potassium bromide.

przy użyciu bromku potasu.

Others like Sir Victor Horsley

Inni, jak sir Victor Horsley,

suspected that removing damaged parts of the brain might stop a patient's seizures.

przypuszczali, że usunięcie uszkodzonej części mózgu może ograniczyć napady.

In 1886, he performed a craniotomy,

W 1886 roku Horsley wykonał kraniotomię,

temporarily removing part of a patient's skull to extract scarred brain tissue.

czasowo usuwając część czaszki pacjenta, by wyciąć uszkodzoną tkankę mózgu.

Not only did his patient survive, but his seizures improved,

Pacjent nie tylko przeżył, ale także poprawił się jego stan,

launching further research in surgical treatments.

co zapoczątkowało dalsze badania nad leczeniem chirurgicznym.

Over the next two centuries, seizure treatments advanced rapidly.

Przez następne 200 lat leczenie napadów dynamicznie się rozwijało.

And today, there are dozens of available seizure medications

Dziś dostępne są już liczne leki przeciwpadaczkowe,

that work with unprecedented specificity.

które działają z niezwykłą precyzją.

Some newer medications are able to focus on specific proteins

Niektóre nowsze leki mogą działać tylko na określone białka neuronów,

in the neuron to help manage electrical activity.

by wspomóc właściwą aktywność elektryczną mózgu.

And advanced brain imaging techniques can sometimes allow doctors to pinpoint

Zaawansowane techniki obrazowania mózgu mogą czasem wskazać lekarzom

exactly what parts of the brain are causing an individual's seizures.

te obszary mózgu, które powodują napady.

Surgeons then use this information to perform targeted surgeries.

Następnie chirurdzy wykorzystują te dane, by przeprowadzić operacje celowane.

These various treatments help doctors manage the majority of seizure cases,

Te różne metody leczenia pomagają w leczeniu większości przypadków,

allowing most people with seizures to live healthy and comfortable lives.

co pozwala osobom z padaczką wieść zdrowe i spokojne życie.

But the underlying pathology of many seizures remains elusive.

Jednak przyczyna wielu napadów pozostaje nieznana.

In cases without clear brain damage or certain types of pre-existing conditions,

Bez stwierdzenia uszkodzenia mózgu lub istnienia wcześniejszych chorób,

it's incredibly difficult to determine what causes neurons to misfire.

niezmiernie trudno jest orzec, co powoduje wyładowania neuronów.

It's also not always clear why some treatments are effective.

Niejasne jest również, dlaczego niektóre terapie są skuteczne.

And even more mysterious are cases where seizures are resistant

Jeszcze bardziej tajemnicze są przypadki, gdy napady padaczkowe nie ustępują

to existing treatments that work on similar seizure types.

mimo stosowania metod, które działają w podobnych przypadkach.

Scientists are still working on these questions,

Naukowcy wciąż pracują nad tymi zagadnieniami,

but there are clear answers for what to do

ale istnieją już jasne zasady postępowania

if you encounter someone experiencing a seizure.

w sytuacji, gdy spotkamy osobę doznającą napadu padaczki.

You should never hold a seizing person down,

Nigdy nie należy takiej osoby przytrzymywać,

put objects in their mouth, or perform CPR.

wkładać jej czegokolwiek do ust, ani wykonywać resuscytacji.

Instead, try to keep the person safe from falling or bumping their head,

Należy za to zabezpieczyć ją przed upadkiem lub uderzeniem w głowę,

shift them onto their side to keep airways open,

ułożyć na boku, by udrożnić drogi oddechowe,

and stay with them until medical help arrives.

i zostać z nią do przyjazdu karetki.