How do your hormones work? - Emma Bryce

Tłumaczenie: Agnieszka Fijałkowska Korekta: Sylwia Gliniewicz

Over the course of our lifetimes,

W ciągu życia

our bodies undergo a series of extraordinary metamorphoses:

nasze ciało przechodzi serię niezwykłych metamorfoz:

we grow,

dorastamy,

experience puberty,

dojrzewamy płciowo

and many of us reproduce.

i wiele z nas zakłada rodzinę.

Behind the scenes,

Za kulisami

the endocrine system works constantly to orchestrate these changes.

działa układ dokrewny, który stale kieruje tymi zmianami.

Alongside growth and sexual maturity,

Poza wzrostem i dojrzewaniem płciowym

this system regulates everything from your sleep

reguluje wszystko, zaczynając od snu,

to the rhythm of your beating heart,

po rytm bicia serca.

exerting its influence over each and every one of your cells.

Wpływa na każdą komórkę ciała.

The endocrine system relies on interactions

Układ dokrewny opiera się na interakcjach

between three features to do its job:

pomiędzy trzema strukturami:

glands,

gruczołami,

hormones,

hormonami

and trillions of cell receptors.

i trylionami receptorów.

Firstly, there are several hormone-producing glands:

Jest kilka gruczołów produkujących hormony:

three in your brain,

trzy w mózgu

and seven in the rest of your body.

i siedem w innych częściach ciała.

Każdy z nich jest otoczony siecią naczyń krwionośnych,

Each is surrounded by a network of blood vessels,

z której czerpią substancje do produkcji wielu hormonów.

from which they extract ingredients to manufacture dozens of hormones.

Those hormones are then pumped out in tiny amounts,

Hormony są później wydzielane w niewielkich ilościach

usually into the bloodstream.

zwykle do krwiobiegu.

Każdy hormon musi zlokalizować komórki docelowe,

From there, each hormone needs to locate a set of target cells

in order to bring about a specific change.

żeby wywołać specyficzną zmianę.

To find its targets, it’s helped along by receptors,

W dotarciu do celu pomagają mu receptory,

which are special proteins inside or on the cell’s surface.

które są specjalnymi białkami wewnątrz lub na powierzchni komórki.

Those receptors recognise specific hormones as they waft by,

To one rozpoznają przepływające obok specyficzne hormony

and bind to them.

i łączą się z nimi.

When this happens,

Kiedy to się dzieje,

that hormone-receptor combination triggers a range of effects

połączenie hormonu z receptorem uruchamia szereg reakcji,

that either increase or decrease specific processes inside the cell

które pobudzają lub hamują specyficzne procesy wewnątrz komórki,

to change the way that cell behaves.

i zmieniają sposób, w jaki funkcjonuje.

By exposing millions of cells at a time

Poprzez wystawienie milionów komórek na działanie hormonów,

to hormones in carefully-regulated quantities,

w starannie regulowanych ilościach,

the endocrine system drives large-scale changes across the body.

układ dokrewny wywołuje duże zmiany w organizmie.

Take, for instance, the thyroid and the two hormones it produces,

Weźmy na przykład tarczycę i dwa hormony, które wydziela,

triiodothyronine and thyroxine.

czyli trijodotyroninę i tyroksynę.

These hormones travel to most of the body’s cells,

Te hormony docierają do większości komórek w ciele,

where they influence how quickly those cells use energy

gdzie regulują zużycie energii

and how rapidly they work.

i tempo ich funkcjonowania.

In turn, that regulates everything from breathing rate

Regulują wszystko, zaczynając od częstości oddechów,

to heartbeat,

przez bicie serca,

body temperature,

po temperaturę ciała

and digestion.

i trawienie.

Hormones also have some of their most visible—and familiar—effects

Najbardziej widoczne i rozpoznawalne efekty działania hormonów obserwuje się

during puberty.

podczas dojrzewania płciowego.

Mężczyźni dojrzewają, gdy jądra zaczynają wydzielać testosteron.

In men, puberty begins when the testes start secreting testosterone.

That triggers the gradual development of the sexual organs,

To wywołuje stopniowy rozwój narządów płciowych,

makes facial hair sprout,

rozwój zarostu,

and causes the voice to deepen

obniżenie barwy głosu

and height to increase.

i pobudza wzrost.

In women, estrogen secreted from the ovaries signals the start of adulthood.

U kobiet estrogen wydzielany przez jajniki sygnalizuje dojrzałość.

It helps the body develop,

Pomaga w rozwoju ciała.

makes the hips widen,

Powoduje poszerzenie bioder.

and thickens the womb’s lining,

Pogrubia podszewkę macicy,

preparing the body for menstruation or pregnancy.

przygotowując ciało do menstruacji albo ciąży.

An enduring misconception around the endocrine system

Istnieje błędne przekonanie, że w układzie dokrewnym

is that there are exclusively male and female hormones.

są wyłącznie hormony męskie albo żeńskie.

In fact, men and women have estrogen and testosterone,

Wręcz przeciwnie.

Zarówno u kobiet, jak i mężczyzn występuje estrogen i testosteron,

just in different amounts.

ale w innych ilościach.

Both hormones play a role in pregnancy, as well,

Oba hormony odgrywają też rolę w czasie ciąży,

alongside more than 10 other hormones that ensure the growth of the fetus,

razem z ponad 10 innymi hormonami, które zapewniają rozwój płodu,

enable birth,

umożliwiają poród

and help the mother feed her child.

i pomagają matce w karmieniu dziecka.

Such periods of hormonal change are also associated with fluctuations in mood.

Zmiany w ilościach hormonów wiążą się również z wahaniami nastroju.

That’s because hormones can influence

To dlatego, że hormony wpływają

the production of certain chemicals in the brain, like serotonin.

na produkcję pewnych substancji chemicznych w mózgu, jak serotonina.

When chemical levels shift, they may cause changes in mood, as well.

Zmiany w ilości tych substancji mogą również wywołać wahania nastroju.

But that’s not to say that hormones have unlimited power over us.

To nie znaczy, że hormony mają nad nami nieograniczoną władzę.

They’re frequently viewed as the main drivers of our behavior,

Uważa się, że mają główny wpływ na nasze zachowanie,

making us slaves to their effects, especially during puberty.

robiąc z nas "niewolników", zwłaszcza podczas dojrzewania.

But research shows that our behavior is collectively shaped

Badania naukowe dowodzą, że nasze zachowanie kształtuje

by a variety of influences,

wiele różnych czynników,

including the brain and its neurotransmitters,

włączając w to mózg i neuroprzekaźniki,

our hormones,

hormony

and various social factors.

i różne czynniki społeczne.

The primary function of the endocrine system

Podstawową funkcją układu dokrewnego

is to regulate our bodily processes, not control us.

jest regulacja procesów w ciele, a nie kontrolowanie nas.

Sometimes disease,

Czasem choroba,

stress,

stres,

and even diet can disrupt that regulatory function, however,

a nawet dieta, zaburzają funkcję regulacyjną,

altering the quantity of hormones that glands secrete

zmieniają ilość hormonów wydzielanych przez gruczoły

or changing the way that cells respond.

albo zmieniają reakcje komórek.

Diabetes is one of the most common hormonal disorders,

Cukrzyca, jedna z najczęstszych chorób układu dokrewnego,

occurring when the pancreas secretes too little insulin,

występuje, gdy trzustka wydziela za mało insuliny,

a hormone that manages blood sugar levels.

hormonu regulującego poziom cukru we krwi.

And hypo- and hyperthyroidism

Niedoczynność lub nadczynność tarczycy

occur when the thyroid gland makes too little or too much thyroid hormone.

występują, gdy tarczyca produkuje za mało lub za dużo hormonów.

When there’s too little thyroid hormone, that results in a slowed heart rate,

Niedobór hormonów tarczycy sprawia, że serce bije wolniej,

fatigue,

jesteśmy znużeni

and depression,

i przygnębieni.

and when there’s too much thyroid hormone,

Nadmiar hormonów tarczycy powoduje:

weight loss,

utratę wagi,

sleeplessness,

bezsenność

and irritability.

i podenerwowanie.

But most of the time,

Jednak zazwyczaj

the endocrine system manages to keep our bodies in a state of balance.

układ dokrewny utrzymuje ciało w homeostazie.

And through its constant regulation,

Poprzez stałą regulację

it drives the changes that ultimately help us become who we are.

wywołuje zmiany, dzięki którym jesteśmy sobą.