The dark history of Mount Rushmore - Ned Blackhawk and Jeffrey D. Means

801,708 views ・ 2021-12-16

TED-Ed


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Audrey Liauw Nagekeken door: Dick Stada
00:06
Between 1927 and 1941, 400 workers blasted 450,000 tons of rock
0
6878
6923
Tussen 1927 en 1941 hebben 400 arbeiders 450.000 ton gesteente
00:13
from a mountainside using chisels, jackhammers, and a lot of dynamite.
1
13801
5506
uit een berghelling weggeslagen met beitels, drilboren en een hoop dynamiet.
00:20
Gradually, they carved out Mount Rushmore.
2
20141
2377
Beetje bij beetje werd Mount Rushmore uitgehouwen.
00:22
Now, the monument draws nearly 3 million people
3
22977
2961
Het monument trekt nu jaarlijks bijna 3 miljoen bezoekers
00:25
to South Dakota’s Black Hills every year.
4
25938
2586
naar de Black Hills in South Dakota.
Dat mooie plaatje verbergt echter een duistere geschiedenis.
00:29
But its façade belies a dark history.
5
29025
2878
00:32
About 10,000 years ago, Native American people began inhabiting the Black Hills.
6
32653
4839
Zo’n 10.000 jaar geleden begonnen indianen de Black Hills te bewonen.
00:38
The area became especially sacred to the Lakota people,
7
38159
3128
Het gebied werd als heilige grond beschouwd door het Lakota-volk,
00:41
who formed the western branch of what the US called the Sioux Nation.
8
41287
3545
de westerse tak van wat de Amerikanen de Sioux Nation gingen noemen.
00:45
The Lakota believed one cave within the Black Hills
9
45208
2502
De Lakota geloofden dat ze uit een grot
00:47
to be where they first emerged.
10
47710
1627
in de Black Hills zijn verrezen.
00:49
And they named one of the Black Hills mountain peaks
11
49337
2502
Een van de bergpieken van de Black Hills noemden ze
00:51
the Six Grandfathers after their sacred directional spirits.
12
51839
3879
de Six Grandfathers, naar hun heilige richtinggevende geesten.
00:55
But in the 1800s, Lakota access to this land came under threat.
13
55843
4338
In de jaren 1800 dreigden de Lakota dit gebied echter te verliezen.
01:00
White settlers in North America expanded their territories
14
60973
3295
De witte kolonisten in Noord-Amerika kregen steeds meer grond in handen
01:04
by using physical violence or negotiating with Indigenous peoples.
15
64268
3921
door middel van fysiek geweld of door met de inheemsen te onderhandelen.
01:08
After its establishment in the late 1700s,
16
68356
2711
Na het ontstaan van de VS aan het einde van de jaren 1700
01:11
the US government ratified hundreds of treaties with Native American nations.
17
71067
4212
werden honderden verdragen met indiaanse stammen gesloten,
01:15
However, it often broke them or created them using coercion.
18
75613
3795
maar de Amerikanen kwamen ze vaak niet na of dwongen ze af.
01:19
Between 1866 in 1868, the Lakota and their allies
19
79742
4630
Tussen 1866 en 1868 lukte het de Lakota en hun bondgenoten
01:24
successfully defended their land from the U.S. military
20
84372
3170
om hun land te verdedigen tegen het Amerikaanse leger
01:27
and negotiated a new treaty with the government.
21
87542
2502
en beklonken ze een nieuw verdrag met de overheid.
01:30
In the 1868 Treaty at Fort Laramie,
22
90670
2711
In 1868 kwamen de partijen in het Verdrag van Fort Laramie overeen
01:33
all parties agreed that a vast territory, including the Black Hills,
23
93381
4296
dat een groot gebied, waaronder de Black Hills,
01:37
belonged to the Sioux Nation.
24
97677
2127
toebehoorde aan de Sioux Nation.
01:40
In return, the Lakota would allow US travelers to pass safely through.
25
100346
3879
In ruil hiervoor zouden de Lakota Amerikanen op doorreis met rust laten.
01:44
But many aspects of the Treaty also aimed to assimilate
26
104559
3086
Maar het Verdrag was vooral ook bedoeld
01:47
the Lakota into white culture.
27
107645
1877
om de Lakota te laten opgaan in de witte cultuur.
01:49
This included incentives to convert them from hunting to farming,
28
109605
3837
Ze werden gestimuleerd om landbouwers te worden in plaats van jagers,
01:53
abandon their nomadic lifestyle, and wear clothes the US provided.
29
113776
4630
om hun leven als nomaden op te geven
en om kleren te dragen die de Amerikanen verstrekten.
01:58
Meanwhile, just seven years later, the US broke the treaty
30
118865
3878
Maar slechts zeven jaar later schond de Amerikaanse overheid het Verdrag
02:02
after an expedition found gold in the Black Hills.
31
122743
3462
nadat er goud was gevonden in de Black Hills.
02:06
Miners set up camps,
32
126455
1794
Goudzoekers zetten er hun kampen op,
02:08
the military attacked and ultimately defeated the Lakota,
33
128249
3253
het leger viel de Lakota aan en versloeg ze uiteindelijk
02:11
and the US passed legislation illegally seizing the land.
34
131752
4004
en de overheid nam wetten aan om zich het land onrechtmatig toe te eigenen.
02:16
50 years later, workers began etching
35
136340
2920
50 jaar later begonnen arbeiders te hakken
02:19
into the Lakota’s sacred Six Grandfather’s Mountain.
36
139260
3170
in de Six Grandfathers, de heilige berg van de Lakota.
02:22
The project was led by an arrogant sculptor named Gutzon Borglum,
37
142722
4004
Het project werd geleid door de beeldhouwer Gutzon Borglum,
02:26
who had ties to the KKK.
38
146726
2335
een arrogante man die lid was van de Ku Klux Klan.
02:29
A historian originally proposed that Mount Rushmore include Western figures—
39
149520
4296
Een historicus vond dat Mount Rushmore ook westerse figuren moest hebben,
02:33
like Lakota Chief Red Cloud.
40
153816
2044
zoals Lakota-opperhoofd Red Cloud.
02:35
But Borglum chose to feature his own heroes.
41
155860
2878
Maar Borglum besloot zijn eigen helden uit te beelden.
02:39
By October of 1941, Borglum had died from surgical complications and work stopped,
42
159238
6006
Tegen oktober 1941 was Borglum overleden na complicaties bij een operatie.
Het werk stopte, hoewel het project nog niet af was.
02:45
though the project was unfinished.
43
165244
2127
02:47
None of the four figures had torsos, as intended,
44
167371
3003
Geen van de vier figuren had een torso, zoals de bedoeling was,
02:50
and rubble was left piled below.
45
170374
2169
en er lag een hoop puin.
02:53
To the Lakota, the monument was a desecration.
46
173085
3420
Voor de Lakota was het monument heiligschennis.
De presidenten die in de rots waren vereeuwigd
02:57
And the presidents immortalized on the rockface
47
177089
2336
02:59
all had brutal anti-Indigenous legacies.
48
179425
2836
hadden barbaarse acties tegen de inheemsen op hun naam staan.
03:02
Members of the Iroquois Confederacy called George Washington “Town Destroyer”
49
182386
4463
Leden van de Iroquois-confederatie noemden George Washington ‘stedenverwoester’
03:06
for encouraging military campaigns that burned 50 of their villages in 1779.
50
186849
5464
vanwege militaire campagnes waarbij 50 van hun dorpen in 1779 werden platgebrand.
03:12
Theodore Roosevelt championed forced assimilation and said,
51
192813
3838
Theodore Roosevelt was een voorstander van gedwongen assimilatie en sprak:
03:16
“I don’t go so far as to think that the only good Indians are dead Indians,
52
196651
4004
“Het gaat te ver om te zeggen dat de enige goede indiaan een dode indiaan is,
03:20
but I believe nine out of 10 are.”
53
200655
2711
maar ik geloof wel dat dit geldt voor 9 van de 10".
03:24
In 1980, after the Sioux Nation had sued the US for treaty violations,
54
204242
5046
De Sioux klaagden de Amerikaanse staat aan wegens verdragsschendingen
03:29
the Supreme Court ruled that the Black Hills had been unlawfully taken,
55
209288
4755
en in 1980 besliste de Hoge Raad dat de Black Hills onrechtmatig waren onteigend
en dat de Sioux recht hadden op compensatie.
03:34
and the Sioux were entitled to compensation.
56
214043
2461
03:37
The amount named has since reached over a billion dollars.
57
217255
3420
Sindsdien zijn er bedragen genoemd tot meer dan een miljard dollar,
03:40
But the Sioux Nation refused to take the money
58
220967
2752
maar de Sioux Nation weigerde het geld te accepteren
03:43
and to give up their claim to the Black Hills,
59
223719
2545
en hun aanspraak op de Black Hills op te geven,
03:46
maintaining that they were never for sale.
60
226264
2377
want volgens hen waren de bergen nooit te koop.
03:49
So, what should happen to Mount Rushmore and the Black Hills?
61
229308
3754
Wat moet er nu gebeuren met Mount Rushmore en de Black Hills?
03:53
Responses to that question are wide-ranging.
62
233854
2628
Er zijn uiteenlopende antwoorden op deze vraag.
03:56
Some, including tribal leaders and Borglum’s great-granddaughter,
63
236983
4129
Sommigen, onder wie stamhoofden en de achterkleindochter van Borglum,
roepen op om de gezichten van Mount Rushmore te verwijderen.
04:01
have called for Mount Rushmore to be removed.
64
241112
2419
04:03
Others see it as an important patriotic symbol
65
243781
2711
Anderen zien het als een belangrijk patriottisch symbool
04:06
and vital aspect of South Dakota's economy that should remain.
66
246492
3128
en een deel van de economie van South Dakota dat moet blijven.
04:10
Many Lakota people want the 1868 Treaty to be honored
67
250329
3879
Veel Lakota willen dat het Verdrag van 1868 wordt nagekomen
04:14
and the now-federally controlled lands to be returned to their tribal communities.
68
254208
4505
en dat de nu federaal beheerde grond wordt teruggegeven aan hun stammen.
04:18
Others have said that the Lakota and the US should at least co-manage
69
258879
3504
Anderen vinden dat de Lakota en de Amerikaanse overheid op zijn minst samen
04:22
parts of the Black Hills.
70
262383
1752
delen van de Black Hills moeten beheren.
04:24
Currently, there are no plans for change.
71
264302
3044
Momenteel zijn er geen plannen voor verandering.
04:27
The US broke many of its promises with Indigenous nations
72
267805
3837
De Amerikaanse overheid heeft veel beloften aan de inheemsen verbroken,
04:31
making issues like this common.
73
271642
2211
waardoor dit soort problemen niet ongewoon is.
04:34
Native people have been fighting for broken treaties to be honoured
74
274145
3378
De inheemsen vechten al generatieslang
04:37
for generations,
75
277523
1251
voor erkenning van geschonden verdragen
04:38
achieving some major victories along the way.
76
278941
2753
en hebben al belangrijke overwinningen geboekt.
04:42
Meanwhile, if untouched,
77
282320
1918
Maar als er niets aan wordt gedaan
04:44
the faces engraved on the Six Grandfathers Mountain
78
284238
3295
zullen de gezichten die uit de Six Grandfathers zijn gehakt
04:47
are expected to remain for thousands of years to come.
79
287533
4046
nog duizenden jaren te zien zijn.
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7