Why isn’t the Netherlands underwater? - Stefan Al

3,529,523 views ・ 2020-03-24

TED-Ed


ဗီဒီယိုကိုဖွင့်ရန် အောက်ပါ အင်္ဂလိပ်စာတန်းများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။

Translator: Sanda Aung Reviewer: Myo Aung
00:07
In January of 1953, a tidal surge shook the North Sea.
0
7875
5686
၁၉၅၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလမှာ ဒီရေတအား တက်လာခဲ့လို့ မြောက်ပင်လယ် လှုပ်ခါခဲ့ရတယ်။
00:13
The titanic waves flooded the Dutch coastline,
1
13561
3041
ပြင်းထန်လှတဲ့ လှိုင်းတွေဟာ ဒတ်ခ်ျ ကမ်းရိုးတန်းကို ရေလွှမ်းမိုးခဲ့တယ်။
00:16
killing almost 2,000 people.
2
16602
2823
လူပေါင်း ၂၀၀၀ ခန့်သေဆုံးခဲ့ရတယ်။
00:19
54 years later, a similar storm threatened the region.
3
19425
4066
အဲဒီနောက် ၅၄ နှစ်အကြာမှာ အလားတူ မုန်တိုင်း အဲဒီဒေသကို ခြိမ်းခြောက်ခဲ့ပြန်တယ်။
00:23
But this time, the Netherlands were ready.
4
23491
2960
ဒါပေမဲ့၊ ဒီတချီတွင် နယ်သာလန်ဟာ အဆင်သင့်ဖြစ်ခဲ့တယ်။
00:26
As the water swelled,
5
26451
1350
ရေလှိုင်းတွေ လှိမ့်ဝင်လာကြတာနဲ့
00:27
state-of-the-art computer sensors activated emergency protocols.
6
27801
4668
အဆင့်မြင့်ကွန်ပျူတာ အာရုံခံကိရိယာတွေ အရေး ပေါ် စီမံချက်ကို ဖွင့်ပေးလိုက်ကြတယ်။
00:32
Over the next 30 minutes,
7
32469
1630
နောက်မိနစ် ၃၀ အတွင်းမှာ
00:34
a pair of 240-meter steel arms swung shut,
8
34099
4853
မီတာ ၂၄၀ ရှည်တဲ့ သံမဏိလက်တံကြီးတွေ ရွေ့လာပြီး ပိတ်လိုက်ကြပါတယ်။
00:38
protecting the channel ahead.
9
38952
1880
ရှေ့ပိုင်းရှိ တူးမြောင်းကို ကာကွယ်ဖို့ပါ။
00:40
Using 680-tonne ball joints,
10
40832
2860
တန် ၆၈၀ လေးကြတဲ့ ဘောအဆက်တွေကို သုံးပြီး
00:43
the barrier moved in rhythm with the shifting wind and waves.
11
43692
4194
တိုက်ခတ်လာတဲ့ လေနဲ့ လှုင်းတို့နဲ့ စည်းချက် ကျအောင် အတားအဆီးက ရွေ့လျားခဲ့တယ်။
00:47
By morning, the storm had passed with minimal flooding.
12
47886
3641
နံနက် အရောက်တွင် မုန်တိုင်းဟာ ရေလွှမ်းမှု အနည်းဆုံးဖြင့် ပြီးဆုံးသွားခဲ့တယ်။
00:51
The first field activation of the Maeslantkering
13
51527
3470
Maeslantkering စနစ်ကို ပထမဦးဆုံး အကြိမ် လက်တွေ့စမ်းသပ်မှုဟာ
00:54
had been a resounding success.
14
54997
2200
အောင်မြင်စွာ ပြီးဆုံးသွားခဲ့ပါတယ်။
00:57
As one of the planet’s largest mobile structures,
15
57197
2914
ကမ္ဘာဂြိုဟ်ပေါ်က ရွေ့လျားနိုင်စွမ်း ရှိတဲ့ အဆောက်အအုံ အဖြစ်
01:00
this storm surge barrier is a marvel of human engineering.
16
60111
4000
မုန်တိုင်း တားဆီးရေး အတားအဆီးကြီးဟာ လူသားရဲ့ အံ့ဖွယ် တည်ဆောက်မှုပါ။
ဒါပေမဲ့ Maeslantkering ဟာ Delta Works လို ခေါ်တဲ့ ရေကိုထိန်းပိတ်ရေး ကြီးမားလှတဲ့
01:04
But the Maeslantkering is just one part of a massive,
17
64111
3271
01:07
interlocking system of water controls known as the Delta Works—
18
67382
5096
စနစ်ကြီးထဲက အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုမျှ ဖြစ်ပြီး—
01:12
the most sophisticated flood prevention project in the world.
19
72478
4803
ကမ္ဘာပေါ်က ရေလွှမ်းမှု ဟန့်တားရေး ခေတ်မီဆုံး စီမံကိန်းကြီးပါပဲ။
01:17
The Netherlands has a long history with water management.
20
77281
3130
နယ်သာလန်နိုင်ငံထံမှာ ရေကို စီမံခန့်ခွဲရေး သမိုင်းဟာ ရှည်လျားပါတယ်။
01:20
The country lies along the delta of three major European rivers,
21
80411
4187
အဲဒီနိုင်ငံဟာ ဥရောပတိုက်ထဲက အဓိကအကျဆုံး မြစ်သုံးခုတို့ရဲ့ မြစ်ဝဒေသမှာ တည်ရှိနေပြီး
01:24
and nearly a quarter of its territory is below sea level.
22
84598
4058
၎င်းရဲ့ နယ်မြေ လေးပုံတစ်ပုံနီးပါးဟာ ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်ထက် နိမ့်နေပါတယ်။
01:28
This geography makes the region extremely prone to flooding.
23
88656
4072
ပထဝီလာ အဲဒီအချက်က အဲဒီဒေသမှာ ​ရေလွှမ်းမိုးမှု အန္တရာယ် ကြီးမားလာစေတယ်။
01:32
So much so, that some of the earliest Dutch governing bodies
24
92728
3770
အဲဒါ ဘယ်လောက် အရေးပါခဲ့သလဲဆိုတော့အစော ပိုင်း ဒတ်ခ်ျအုပ်ချုပ်ရေး အာဏာပိုင်အဖွဲ့ဟာ
01:36
were informal “water boards” that coordinated flood protection projects.
25
96498
5101
ရေဘေးကာကွယ်ရေး စီမံကိန်းတွေကို ညှိနှိုင်း ပေးခဲ့ကြရတဲ့ ‘‘ရေဘုတ်အဖွဲ့” ဖြစ်ခဲ့ကြတယ်။
01:41
But after the storms of 1953, the Dutch government took more official measures.
26
101599
5411
၁၉၅၃ ခုနှစ် မုန်တိုင်းတွေရဲ့ နောက်ပိုင်း ဒတ်ခ်ျအစိုးရမှ ပိုပြီး လုပ်ဆောင်လာခဲ့တယ်။
01:47
They established the Delta Commission,
27
107010
2550
သူတို့ဟာ Delta Commission ကို ဖွဲ့စည်းပေးပြီး
01:49
and tasked them with protecting the entire southwestern region.
28
109560
4479
အနောက်တောင်ပိုင်း ဒေသတစ်ခုလုံးအား ကာကွယ်ဖို့ကို တာဝန်ပေးခဲ့တယ်။
01:54
Focusing on densely populated cities,
29
114039
2310
လူဦးရေထူထပ်တဲ့ မြို့တွေ ရှိနေကြတာကို ထည့်တွက်လျက်
01:56
their aim was to reduce the annual odds of flooding below 1 in 10,000—
30
116349
5624
ရေလွှမ်းမိုးမှုကြောင့် နှစ်စဉ် သေကြေမှု နှုန်းကို လူ ၁၀၀၀၀ မှာ ၁ အထိ—
02:01
about 100 times as safe as the average coastal city.
31
121973
4330
ကမ်းရိုးတန်းမြို့တွေရဲ့ ပျမ်းမျှနှုန်းထက် အဆ 100 အထိ ပိုလုံခြုံစေရန် တာဝန်ပေးခဲ့တယ်။
02:06
Accomplishing this lofty goal required various infrastructure projects
32
126303
4439
မြင့်မားလှတဲ့ အဲဒီပန်းတိုင် ရုပ်လုံးဖေါ် ရန် များပြားလှတဲ့ အခြေခံအဆောက်အအုံတွေကို
02:10
along the southwestern coast.
33
130742
1870
အနောက်တောင်ပိုင်း ကမ်းရိုးတန်း တလျှောက် ဆောက်ပေးရန် လိုအပ်ခဲ့တယ်။
02:12
The first line of defense was to dam the region’s flood-prone estuaries.
34
132612
4952
ကာကွယ်ရေး ပထမအဆင့်မှာ ရေလွှမ်းမိုးမှု အန္တရာယ်ရှိ မြစ်ဝအတွက် ရေကာတာဖြစ်ခဲ့တယ်။
02:17
These large inlets fed many of the country’s rivers into the North Sea,
35
137564
4736
ကျယ်ပြောကြတဲ့ အဲဒီမြစ်ဝဒေသများမှာ နိုင်ငံ ထဲက မြစ်အများအပြား ပင်လယ်ထဲ စီးဝင်ကြပါတယ်။
02:22
and during storms they allowed flood water to surge inland.
36
142300
4306
မုန်တိုင်းတွေ ကျရောက်ချိန်မှာ ရေတွေ အတွင်း ပိုင်းထဲကို ဝင်လာရင်း လွှမ်းမိုးတတ်ကြတယ်။
02:26
Using a series of dams, the Delta Commission transformed these estuaries
37
146606
4487
ရေကာတာတွေကို အစီအရီ ဆောက်ပေးလျက် Delta Commission ဟာ မြစ်ဝဒေသများကို
02:31
into expansive lakes that serve as nature preserves and community parks.
38
151093
4816
သဘာဝရေလှောင်ကန်နဲ့ ပန်းခြံများလို အသုံးဝင် နိုင်တဲ့ ရေကန်ကြီးများ လုပ်ပစ်ခဲ့ကြတယ်။
02:35
However, this solution wouldn’t work for the Nieuwe Waterweg.
39
155909
4145
ဒါပေမဲ့ အဲဒီစီမံချက်ဟာ Nieuwe Waterweg အတွက် အလုပ်မဖြစ်ခဲ့ပါ။
02:40
As the lifeblood of the local shipping industry,
40
160054
2950
ဒေသခံ ရေကြောင်းလုပ်ငန်းရဲ့ သွေးကြောနဲ့ တူတဲ့ ၎င်းကို
02:43
this passage had to be kept open in safe conditions,
41
163004
3760
လုံခြုံချိန်မှာ ဖွင့်လျက် ချန်ထားရန်နဲ့
02:46
and barricaded during storm surges.
42
166764
2790
မုန်တိုင်းဒီရေ တက်ချိန်မှာ တားဆီး ပိတ်ထားရန် လိုအပ်ခဲ့ပါတယ်။
02:49
In 1998, the completed Maeslantkering
43
169554
3160
၁၉၉၈ တွင် ဆောက်လုပ်ပြီးသွားခဲ့တဲ့ Maeslantkering ဟာ
02:52
provided the flexible protection necessary.
44
172714
3339
လိုသလိုပြောင်းလွယ်သုံးနိုင်တဲ့ ကာကွယ်မှုကို ပေးလာနိုင်ခဲ့တယ်။
02:56
Alongside additional barriers, like grassy dikes and concrete seawalls,
45
176053
4933
မြက်ခင်းစိုက် တမံတွေနဲ့ ကွန်ကရစ်ပင်လယ် နံရံတွေလို အတားအဆီးတွေနဲ့အတူ
03:00
these fortifications made up the bulk of the Delta Works project,
46
180986
4172
Delta Works စီမံကိန်းထဲမှာ အဲဒီလို ဟန့်တားရေး အဆောက်အအုံတွေ ပါဝင်ခဲ့ကြပြီး
03:05
which was primarily focused on holding back ocean storms.
47
185158
4000
အဓိက ရည်ရွယ်ချက်မှာ သမုဒ္ဒရာမုန်တိုင်း တွေကို ထိန်းချုပ်ထားရန် ဖြစ်ခဲ့တယ်။
ဒါပေမဲ့ နောက်ပိုင်း ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း ဒတ်ခ်ျတို့က နောက်ထပ်စီမံကိန်းတွေ ပြုစုလျက်
03:09
But in the following decades, the Dutch pursued additional plans
48
189158
3590
03:12
to complement the Delta Works and protect against floods further inland.
49
192748
4562
Delta Works ကို အားဖြည့်ပေးရင်း အတွင်း ဒေသများကို ရေလွှမ်းမှုမှ ကာကွယ်ပေးခဲ့တယ်။
03:17
Under the "Room for the River" plan,
50
197310
2260
"Room for the River" ဆိုတဲ့ စီမံကိန်းအရ၊
03:19
farms and dikes were relocated away from the shore.
51
199570
4000
လယ်မြေများနဲ့ ရေကာတာတွေကို ကမ်းခြေမှ ဝေးရာသို့ ရွှေ့ပြောင်းခဲ့ကြတယ်။
03:23
This left more space for water to collect in low-lying floodplains,
52
203570
4096
အဲဒါကြောင့် ရေလွှမ်းတဲ့ အနိမ့်ပိုင်း မြေများမှာ ရေစုစည်းဖို့ နေရာ ပိုလာခဲ့လို့၊
03:27
creating reservoirs and habitats for local wildlife.
53
207666
4118
ရေလှောင်ကန်ကြီးတွေနဲ့ ဒေသခံတောရိုင်းကောင် များအတွက် ကျက်စားရာကို ဖန်တီးပေးခဲ့တယ်။
03:31
This strategic retreat not only decreased flood risk,
54
211784
4070
အဲဒီမဟာဗျူဟာ ရေလွှမ်းမိုးခံရမယ့် အန္တရာယ်ကို လျော့နည်းသွားစေရုံသာမက၊
03:35
but allowed for the redeveloped settlements
55
215854
2184
ပြန်လည် နေရာချပေးလိုက်တဲ့ လူနေဒေသများကို
ပိုပြီးထူထပ်စွာနဲ့ ရေရှည်ခံနိုင်ဖို့ ဆောက်လုပ် လာစေနိုင်ခဲ့တယ်။
03:38
to be built more densely and sustainably.
56
218038
2900
03:40
Perhaps no city embodies the Netherlands' multi-pronged approach to water management
57
220938
5314
နယ်သာလန်နိုင်ငံ ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် အောက် မှာ လုံးဝနီးပါးရှိနေတဲ့ Rotterdam မြို့မှာ
03:46
as much as Rotterdam, a thriving city almost entirely below sea level.
58
226252
5427
ရေကို စီမံခန့်ခွဲရေး လုပ်ငန်းမျိုးစုံကို တခြားမြို့တွေနဲ့မတူအောင် တွေ့ရှိနိုင်တယ်။
03:51
When a storm threatens,
59
231679
1550
မုန်တိုင်းတစ်ခုခု ခြိမ်းခြောက်လာပြီဆိုရင်၊
03:53
densely populated older districts are protected by traditional dikes.
60
233229
4917
လူနေထူထပ်တဲ့ နယ်​မြေအဟောင်းတွေကို သမရိုးကျ ရေကာတာတွေက ကာကွယ်ပေးကြတယ်။
03:58
Meanwhile, newer districts have been artificially elevated,
61
238146
4132
တစ်ချိန်တည်းမှ လူနေရပ်ကွက်သစ်တွေကိုကျတော့ တမင်ကို မြင့်တဲ့နေရာမှာ ဆောက်ပေးထားလို့
04:02
often sporting green roofs that store rainwater.
62
242278
3530
အားကစားကွင်းနဲ့ တူကြတဲ့ အမိုးများဟာ မိုးရေကို စုစည်းပေးကြပါတယ်။
04:05
Numerous structures around the city transform into water storage facilities,
63
245808
4419
မြို့ပတ်လည်ရှိ များပြားတဲ့ အဆောက်အအုံတွေ ရေစုစည်းရေး စနစ်အဖြစ် ပြောင်းလဲထားရာ၊
ယာဉ်ရပ်ဖို နေရာတွေ၊ ပြဇာတ်ရုံများနဲ့ အားကစားကွင်းအဖြစ် အသုံးပြုတဲ့
04:10
including parking garages and plazas
64
250227
2850
04:13
which normally serve as theaters and sports arenas.
65
253077
3680
ပုံမှန်နေရာတွေ အဲဒီထဲ ပါဝင်ကြပါတယ်။
04:16
Meanwhile in the harbor, floating pavilions rise with the water level.
66
256757
4650
ပြီးတော့ ဆိပ်ကမ်းထဲတွင် မျောနေကြတဲ့ အဆောက် အဦတွေ ​ရေနဲ့အတူ မြင့်တက်နိုင်ကြပါတယ်။
04:21
These are the first of several planned amphibious structures,
67
261407
3600
ရည်ရွယ်ချက် နှစ်မျိုးအတွက် စီမံထားတဲ့ အဆောက်အအုံများထဲက ဒါကို ဦးစားပေးခဲ့တယ်။
04:25
some of which house water purification systems and solar collectors.
68
265007
5019
တချို့ထဲမှာ ရေသန့်စနစ်တွေ တပ်ဆင်ထားပြီး တချို့မှာ နေရောင်ချည်ကို စုစည်းပါတယ်။
ဒီနေ့တွင် နယ်သာလန်ကို ရေစီမံခန့်ခွဲရေးထဲ ခေတ်အမီဆုံးနိုင်ငံ ဖြစ်လာစေခဲ့တဲ့ အထဲက
04:30
These strategies are just some of the technologies and policies
69
270026
3500
04:33
that have put the Netherlands at the cutting edge of water management.
70
273526
4000
မဟာဗျူဟာနဲ့ နည်းပညာ တချို့ကိုသာ ဖေါ်ပြပေးလိုက်တာပါ။
04:37
The country continues to find new ways to make cities more resilient
71
277526
3920
နယ်သာလန်ဟာ သဘာဝ ဘေးအန္တရာယ်တွေကို ပိုပြီး ခံနိုင်ရည်ရှိအောင်င်
04:41
to natural disasters.
72
281446
1600
မြို့တွေကို ဆက်လက် ဆောက်လုပ်နေဆဲပါ။
04:43
And as the rising sea levels caused by climate change
73
283046
2979
ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကြောင့် ပင်လယ်ရေ မျက်နှာပြင် မြင့်တက်လာမှုက
ကမ္ဘာအနှံ့က မြေနိမ့်ပိုင်းရှိ မြို့များကို ခြိမ်းခြောက်လာနေရာ၊
04:46
threaten low-lying cities across the world,
74
286025
2830
04:48
the Netherlands offers an exceptional example of how to go with the flow.
75
288855
5081
နယ်သာလန်ဟာ စီးဝင်လာကြတဲ့ ရေတွေနဲ့ ဘယ်လို နေနိုင်ကြောင်း စံပြနမူနာ တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။
ဤဝဘ်ဆိုဒ်အကြောင်း

ဤဆိုက်သည် သင့်အား အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာရန်အတွက် အသုံးဝင်သော YouTube ဗီဒီယိုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ထိပ်တန်းဆရာများ သင်ကြားပေးသော အင်္ဂလိပ်စာသင်ခန်းစာများကို သင်တွေ့မြင်ရပါမည်။ ဗီဒီယိုစာမျက်နှာတစ်ခုစီတွင် ပြသထားသည့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းထိုးများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။ စာတန်းထိုးများသည် ဗီဒီယိုပြန်ဖွင့်ခြင်းနှင့်အတူ ထပ်တူပြု၍ လှိမ့်သွားနိုင်သည်။ သင့်တွင် မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် တောင်းဆိုမှုများရှိပါက ဤဆက်သွယ်ရန်ပုံစံကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်ပါ။

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7