Why isn’t the Netherlands underwater? - Stefan Al

3,529,523 views ・ 2020-03-24

TED-Ed


Please double-click on the English subtitles below to play the video.

Translator: Wafa Edris Reviewer: Daban Q Jaff
00:07
In January of 1953, a tidal surge shook the North Sea.
0
7875
5686
لە کانوونی یەکەمی ساڵی۱۹٥۳، ڕەشەبایەک دەریاکانی باکوری هەژاند.
00:13
The titanic waves flooded the Dutch coastline,
1
13561
3041
شەپۆلە بەهێزەکان کەناری هۆڵەندیان ژێر ئاو خست،
00:16
killing almost 2,000 people.
2
16602
2823
بووە هۆی گیان لە دەستدانی نزیک ۲۰۰۰ کەس.
00:19
54 years later, a similar storm threatened the region.
3
19425
4066
دوای ٥٤ ساڵ، گەردەلولێکی هاوشێوە هەڕەشەی لە هەرێمەکە دەکات.
00:23
But this time, the Netherlands were ready.
4
23491
2960
بەڵام ئەم جارە، هۆڵەندا لە ئامادەباشیدا بوو.
00:26
As the water swelled,
5
26451
1350
کاتێک ڕێژەی ئاوەکە بەرز دەبێتەوە،
00:27
state-of-the-art computer sensors activated emergency protocols.
6
27801
4668
ئامێرە پێشکەووتووە هەستەوەرەکان پڕۆتۆکۆلی باری لەناکاویان ڕاگەیاند.
00:32
Over the next 30 minutes,
7
32469
1630
لە ماوەی ۳۰ خولەکی داهاتوودا،
00:34
a pair of 240-meter steel arms swung shut,
8
34099
4853
جووتێک لە بازووی پۆڵاینی ۲٤۰ مەتری داخرا،
00:38
protecting the channel ahead.
9
38952
1880
بۆ پاراستنی دەربەندەکە.
00:40
Using 680-tonne ball joints,
10
40832
2860
بەکارهێنانی ٦٨۰ تەن بەستەر
00:43
the barrier moved in rhythm with the shifting wind and waves.
11
43692
4194
بەربەستەکە هاوکات لەگەڵ ڕەشەبا و شەپۆلەکان دەجوڵا.
00:47
By morning, the storm had passed with minimal flooding.
12
47886
3641
بەرەبەیان، گەردەلولەکە بە کەمترین زیان تێپەڕی.
00:51
The first field activation of the Maeslantkering
13
51527
3470
یەکەم تاقیکردنەوەی مەیدانی Maeslantkering
00:54
had been a resounding success.
14
54997
2200
سەرکەوتنێکی باشی بە دەست هێنا.
00:57
As one of the planet’s largest mobile structures,
15
57197
2914
وەک یەکێک لە هەرە گەورەترین پێکهاتە جوڵاوەکانی هەسارە،
01:00
this storm surge barrier is a marvel of human engineering.
16
60111
4000
ئەو بەربەستە بە کارێکی سەیر لە مێژووی ئەندازیاری مرۆڤایەتی دادەنرێت.
01:04
But the Maeslantkering is just one part of a massive,
17
64111
3271
بەڵام Maeslantkering بەشێکی بە تەنهایە،
01:07
interlocking system of water controls known as the Delta Works—
18
67382
5096
سیستەمی بەهێز و پێکەوە بەستراوی کۆنتڕۆڵکردنی ئاو ناسراو بە Delta Wors،
01:12
the most sophisticated flood prevention project in the world.
19
72478
4803
کارامەترین پڕۆژەی پارێزگاری دژی لافاوە لە جیهان.
01:17
The Netherlands has a long history with water management.
20
77281
3130
هۆڵەندیەکان مێژوویەکی درێژیان لە بەڕێوەبردنی ئاو هەیە.
01:20
The country lies along the delta of three major European rivers,
21
80411
4187
وڵاتەکە سێ ڕووباری سەرەکی ئەوروپایی لە خۆ دەگرێت،
01:24
and nearly a quarter of its territory is below sea level.
22
84598
4058
چارەگێکی زەوییەکانی دەکەوێتە ژێر ئاستی ڕووی دەریاوە.
01:28
This geography makes the region extremely prone to flooding.
23
88656
4072
ئەو هەڵکەوتە جوگرافییە وای لە ناوچەکە کردووە دووچاری گەردەلوول بێتەوە.
01:32
So much so, that some of the earliest Dutch governing bodies
24
92728
3770
بە ڕادەیەک کە بەشێک لە دامودەزگا لەپێشینەکانی هۆڵەندا
بە ناڕەسمی ئەنجومەنی ئاودێری بوون و هاوکاری پڕۆژەی پارێزگاری لە لافاویان دەکرد.
01:36
were informal “water boards” that coordinated flood protection projects.
25
96498
5101
01:41
But after the storms of 1953, the Dutch government took more official measures.
26
101599
5411
بەڵام دوای گەردەلوولەکەی ۱۹٥۳، حکومەتی هۆڵەندی ڕێکاری فەرمیتری گرتەبەر.
01:47
They established the Delta Commission,
27
107010
2550
لیژنەی دەلتایان دامەزراند،
01:49
and tasked them with protecting the entire southwestern region.
28
109560
4479
و ئیشی پاراستنی هەموو نەتەوەکانی باشوری خۆرئاوا بوو.
زیاتر گرینگیان بە ئەو ناوچانە دەدا کە دانیشتوان تێیدا چڕە،
01:54
Focusing on densely populated cities,
29
114039
2310
01:56
their aim was to reduce the annual odds of flooding below 1 in 10,000—
30
116349
5624
ئامانجیان کەم کردنەوەی ئەگەری ڕوودانی لافاو بوو بۆ خوار ۱ لە ۱۰۰۰۰،
02:01
about 100 times as safe as the average coastal city.
31
121973
4330
نزیکی ۱۰۰ هێندەی ناوچە کەنارەکان ئارامتر بێت.
بە جێ گەیاندنی ئەو پڕۆژە گرینگە پێویستی بە هەبوونی چەندین پڕۆژەی ژێرخانی جیاواز بوو
02:06
Accomplishing this lofty goal required various infrastructure projects
32
126303
4439
بە درێژایی کەناری باشوری خۆرئاوا.
02:10
along the southwestern coast.
33
130742
1870
02:12
The first line of defense was to dam the region’s flood-prone estuaries.
34
132612
4952
یەکەم هەنگاوی بەرگری کردن لە ناوچە مەترسی لە سەرەکان درووست کردنی بەنداو بوو.
02:17
These large inlets fed many of the country’s rivers into the North Sea,
35
137564
4736
ئەو دەروازە گەورەیە ڕووباری چەندین وڵات بە زەریای باکور دەگەیەنێت،
02:22
and during storms they allowed flood water to surge inland.
36
142300
4306
لە کاتی گەردەلوولدا ڕێگە بە ئاوی لافاوەکە دەدات تاکو بچێتە دەرەوەی وڵاتەکان.
02:26
Using a series of dams, the Delta Commission transformed these estuaries
37
146606
4487
زنجیرەیەک بەنداو بەکار دەهێنن، لیژنەی دەلتا ئەو ڕێژگانە دەگوازنەوە
02:31
into expansive lakes that serve as nature preserves and community parks.
38
151093
4816
بۆ ناو دەریاچە فراوانەکان کە وەک پارێزەری سرووشتی و باخچەی گشتی کار دەکەن.
02:35
However, this solution wouldn’t work for the Nieuwe Waterweg.
39
155909
4145
هەرچەندە، ئەو چارەسەرە لە Nieuwe Waterweg سوودی نەبوو.
02:40
As the lifeblood of the local shipping industry,
40
160054
2950
وەک شادەماری پیشەسازی دەریاگەری ناوخۆیی،
02:43
this passage had to be kept open in safe conditions,
41
163004
3760
ئەو ڕێڕەوە پێویستە کراوە و سەلامەت بێت،
02:46
and barricaded during storm surges.
42
166764
2790
و لە کاتی گەردەلوولدا کارا بێت.
02:49
In 1998, the completed Maeslantkering
43
169554
3160
لە ساڵی ۱۹۹٨، تەواو بوونی Maeslantkering
02:52
provided the flexible protection necessary.
44
172714
3339
سەلامەتی و کارئاسانی پێویستی پێشکەش کرد.
02:56
Alongside additional barriers, like grassy dikes and concrete seawalls,
45
176053
4933
هاوشانی بەربەستە یەدەگەکان، وەک بەنداوە تەختەیەکان و دیواری دەریا ڕاستیەکان،
03:00
these fortifications made up the bulk of the Delta Works project,
46
180986
4172
ئەو پتەو کردنە بەشێکی گەورەی لە پڕۆژەی دەلتا لە خۆ گرت،
03:05
which was primarily focused on holding back ocean storms.
47
185158
4000
کە ئامانجی سەرەکی دژی گەردەلوولی دەریایی بوو.
03:09
But in the following decades, the Dutch pursued additional plans
48
189158
3590
بەڵام لە ساڵانی دواتر، هۆڵەندییەکان پلانی یەدەگیان جێبەجێ کرد
03:12
to complement the Delta Works and protect against floods further inland.
49
192748
4562
بۆ تەواو کردنی کارەکانی دەلتا و پاراستنی لە لافاوی ناوخۆ.
03:17
Under the "Room for the River" plan,
50
197310
2260
لە ژێر پلانی "ژووری ڕووبار"
03:19
farms and dikes were relocated away from the shore.
51
199570
4000
جوتیارەکان و سەدەکان لە کەنارەکە دوور خرانەوە.
03:23
This left more space for water to collect in low-lying floodplains,
52
203570
4096
ئەمەش مەودای زیاتری بە ئاودا تا لە ڕووبەرێکی نزمتر کۆ بێتەوە،
03:27
creating reservoirs and habitats for local wildlife.
53
207666
4118
درووست کردنی کۆگایەکی ئاو و نشینگەی ئاژەڵە کێوییە ناوخۆیەکان.
03:31
This strategic retreat not only decreased flood risk,
54
211784
4070
ئەو ستراتیجییە تەنها مەترسی لافاوی کەم نەکردەوە،
03:35
but allowed for the redeveloped settlements
55
215854
2184
بەڵکو ڕێگەی بە جێگیرگە نوێکراوەکان دا
03:38
to be built more densely and sustainably.
56
218038
2900
تاکو بە چری و بەردەوامی زیاتر دروست بکرێنەوە
03:40
Perhaps no city embodies the Netherlands' multi-pronged approach to water management
57
220938
5314
لەوانەیە هیچ شارێک بەرجەستەی شێوازەکەی هۆڵەندا لە بەڕێوبردنی ئاو نەکات
هێندەی Rotterdamی پێشکەوو، وەک هەموو شارەکە لە ژێر ئاستی ڕووی دەریاوەیە.
03:46
as much as Rotterdam, a thriving city almost entirely below sea level.
58
226252
5427
03:51
When a storm threatens,
59
231679
1550
کاتێک گەردەلوول هەڵ دەکات،
03:53
densely populated older districts are protected by traditional dikes.
60
233229
4917
دانیشتوانە چڕەکانی ناوچە کۆنەکان لە ڕێگەی بەربەستە لاسایکەرەکانەوە دەپارێزرێن.
03:58
Meanwhile, newer districts have been artificially elevated,
61
238146
4132
لە هەمان کاتدا، ناوچە نوێکان ڕووکەشیانە بەرزکراوەتەوە،
04:02
often sporting green roofs that store rainwater.
62
242278
3530
هەندێک جار لە سەربانی سەوز پێک دێت بۆ کۆ کردنەوەی ئاوی باران.
04:05
Numerous structures around the city transform into water storage facilities,
63
245808
4419
زۆرینەی پێکهاتەکانی دەوری شارەکە دەکرێنە کۆگایەکی ئاو،
04:10
including parking garages and plazas
64
250227
2850
لە نێوانیشیاندا گەراج وگوڕەپانەکانیش.
04:13
which normally serve as theaters and sports arenas.
65
253077
3680
کە بۆ شانۆکان و یاریگاکان تەرخان کراون
هاو کات لە بەندەرەکە، چارداغەکان لەگەڵ ئاوەکە بەرز دەبێتەوە،
04:16
Meanwhile in the harbor, floating pavilions rise with the water level.
66
256757
4650
ئەمە یەکێکە لە پلانە هەمەچەشنییەکانی پێکهاتەی دوو سروشتی
04:21
These are the first of several planned amphibious structures,
67
261407
3600
04:25
some of which house water purification systems and solar collectors.
68
265007
5019
بەشێکیان سیستەمی پاڵاوتنی ئاو و کۆکردنەوەی وزەی خۆر لە خۆ دەگرێت.
04:30
These strategies are just some of the technologies and policies
69
270026
3500
ئەو ستراتیجیانە بە بەشێک لە تەکنەلۆجیا و سیاسەت دادەنرێت.
04:33
that have put the Netherlands at the cutting edge of water management.
70
273526
4000
کە لە ڕووی بەڕێوەبردنی ئاو هۆڵەندا بە پێشەنگی وڵاتان دادەنرێت.
04:37
The country continues to find new ways to make cities more resilient
71
277526
3920
وڵاتەکە بەردەوامە لە گەڕان بە دوای ڕێگەی نوێتر بۆ سەقامگیرتر کردنی شارەکان
04:41
to natural disasters.
72
281446
1600
خۆڕاگری لە بەرامبەر کارەساتە سروشتییەکان.
04:43
And as the rising sea levels caused by climate change
73
283046
2979
کاتێک بەهۆی گۆڕانی کەش و هەواوە زیاد بوونی ئاوی ڕووی دەریا
04:46
threaten low-lying cities across the world,
74
286025
2830
هەڕەشە لە شارە ئاست نزمەکانی ڕووی دەریا لە جیهاندا دەکات،
04:48
the Netherlands offers an exceptional example of how to go with the flow.
75
288855
5081
هۆڵەندا نمونەیەکی دەگمەنە بۆ مامەڵە کردن لەگەڵ گەردەلوول و ئاو.
About this website

This site will introduce you to YouTube videos that are useful for learning English. You will see English lessons taught by top-notch teachers from around the world. Double-click on the English subtitles displayed on each video page to play the video from there. The subtitles scroll in sync with the video playback. If you have any comments or requests, please contact us using this contact form.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7