Why isn’t the Netherlands underwater? - Stefan Al

3,529,523 views ・ 2020-03-24

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Ola Goczoł Korekta: Rysia Wand
00:07
In January of 1953, a tidal surge shook the North Sea.
0
7875
5686
W styczniu 1953 silny przypływ wzburzył Morze Północne.
00:13
The titanic waves flooded the Dutch coastline,
1
13561
3041
Ogromne fale zalały wybrzeże Holandii,
00:16
killing almost 2,000 people.
2
16602
2823
zabijając prawie 2000 ludzi.
00:19
54 years later, a similar storm threatened the region.
3
19425
4066
54 lata później podobny sztorm zagroził temu regionowi.
00:23
But this time, the Netherlands were ready.
4
23491
2960
Tym razem Holandia była przygotowana.
00:26
As the water swelled,
5
26451
1350
Kiedy woda wezbrała,
00:27
state-of-the-art computer sensors activated emergency protocols.
6
27801
4668
nowoczesne czujniki komputerowe uruchomiły procedury ratunkowe.
00:32
Over the next 30 minutes,
7
32469
1630
W ciągu 30 minut
00:34
a pair of 240-meter steel arms swung shut,
8
34099
4853
dwa 240-metrowe stalowe ramiona zamknęły się,
00:38
protecting the channel ahead.
9
38952
1880
zabezpieczając kanał.
00:40
Using 680-tonne ball joints,
10
40832
2860
Przy pomocy 680-tonowych przegubów kulowych
00:43
the barrier moved in rhythm with the shifting wind and waves.
11
43692
4194
bariera przesuwała się zgodnie z wiatrem i falami.
00:47
By morning, the storm had passed with minimal flooding.
12
47886
3641
Do rana po sztormie pozostały tylko niewielkie podtopienia.
00:51
The first field activation of the Maeslantkering
13
51527
3470
Pierwsze uruchomienie zapory Maeslantkering
00:54
had been a resounding success.
14
54997
2200
było wielkim sukcesem.
00:57
As one of the planet’s largest mobile structures,
15
57197
2914
Jako jedna z największych na ziemi ruchomych konstrukcji,
01:00
this storm surge barrier is a marvel of human engineering.
16
60111
4000
ta zapora wodna jest cudem ludzkiej inżynierii.
01:04
But the Maeslantkering is just one part of a massive,
17
64111
3271
Maeslantkering jest jednak tylko jedną częścią potężnego
01:07
interlocking system of water controls known as the Delta Works—
18
67382
5096
systemu zapór i tam, znanego jako Plan Delta,
01:12
the most sophisticated flood prevention project in the world.
19
72478
4803
najbardziej złożonego projektu przeciwpowodziowego na świecie.
01:17
The Netherlands has a long history with water management.
20
77281
3130
Gospodarka wodna Holandii ma bardzo długą historię.
01:20
The country lies along the delta of three major European rivers,
21
80411
4187
Kraj leży w delcie trzech dużych europejskich rzek
01:24
and nearly a quarter of its territory is below sea level.
22
84598
4058
i prawie ćwierć jego terytorium znajduje się poniżej poziomu morza.
01:28
This geography makes the region extremely prone to flooding.
23
88656
4072
Te warunki geograficzne narażają region na częste powodzie.
01:32
So much so, that some of the earliest Dutch governing bodies
24
92728
3770
Z tego powodu pierwsze niderlandzkie organy administracyjne
01:36
were informal “water boards” that coordinated flood protection projects.
25
96498
5101
były nieformalnymi "radami wodnymi", koordynującymi projekty przeciwpowodziowe.
01:41
But after the storms of 1953, the Dutch government took more official measures.
26
101599
5411
Po sztormie z 1953 rząd holenderski postanowił działać bardziej oficjalnie.
01:47
They established the Delta Commission,
27
107010
2550
Założono Plan Delta,
01:49
and tasked them with protecting the entire southwestern region.
28
109560
4479
którego zadaniem była ochrona całej południowo-zachodniej części kraju.
01:54
Focusing on densely populated cities,
29
114039
2310
Dla gęsto zaludnionych miast chciano zredukować
01:56
their aim was to reduce the annual odds of flooding below 1 in 10,000—
30
116349
5624
roczne prawdopodobieństwo powodzi do mniej niż 1 na 10 000,
02:01
about 100 times as safe as the average coastal city.
31
121973
4330
czyli 100 razy bezpieczniej niż przeciętne nadmorskie miasto.
02:06
Accomplishing this lofty goal required various infrastructure projects
32
126303
4439
Zrealizowanie tego ambitnego celu wymagało budowy infrastruktury
02:10
along the southwestern coast.
33
130742
1870
wzdłuż południowo-zachodniego wybrzeża.
02:12
The first line of defense was to dam the region’s flood-prone estuaries.
34
132612
4952
W pierwszym etapie postawiono tamy na często zalewanych ujściach rzek.
02:17
These large inlets fed many of the country’s rivers into the North Sea,
35
137564
4736
Te rozległe ujścia doprowadzały wiele rzek do Morza Północnego,
02:22
and during storms they allowed flood water to surge inland.
36
142300
4306
a w czasie sztormów pozwalały falom wdzierać się w głąb lądu.
02:26
Using a series of dams, the Delta Commission transformed these estuaries
37
146606
4487
Wykorzystując system zapór, Plan Delta zmienił ujścia rzek
02:31
into expansive lakes that serve as nature preserves and community parks.
38
151093
4816
w rozległe jeziora, które służą jako rezerwaty przyrody i parki miejskie.
02:35
However, this solution wouldn’t work for the Nieuwe Waterweg.
39
155909
4145
Nie było to jednak dobre rozwiązanie dla Nieuwe Waterweg.
02:40
As the lifeblood of the local shipping industry,
40
160054
2950
Jako główny trakt lokalnego przemysłu żeglugowego,
02:43
this passage had to be kept open in safe conditions,
41
163004
3760
ten kanał musiał być otwarty w bezpiecznych warunkach,
02:46
and barricaded during storm surges.
42
166764
2790
a w czasie sztormów zamknięty.
02:49
In 1998, the completed Maeslantkering
43
169554
3160
W 1998 ukończona Maeslantkering
02:52
provided the flexible protection necessary.
44
172714
3339
zapewniła odpowiednią elastyczną ochronę.
02:56
Alongside additional barriers, like grassy dikes and concrete seawalls,
45
176053
4933
Wraz z dodatkowymi barierami, takimi jak wały i betonowe falochrony,
03:00
these fortifications made up the bulk of the Delta Works project,
46
180986
4172
fortyfikacje te stworzyły rdzeń Planu Delta,
03:05
which was primarily focused on holding back ocean storms.
47
185158
4000
którego pierwotnym celem była ochrona przed sztormami oceanicznymi.
03:09
But in the following decades, the Dutch pursued additional plans
48
189158
3590
W kolejnych dekadach Holendrzy realizowali dodatkowe projekty
03:12
to complement the Delta Works and protect against floods further inland.
49
192748
4562
wspierające Plan Delta i chroniące ląd przed powodziami.
03:17
Under the "Room for the River" plan,
50
197310
2260
W ramach planu "Room for the River"
03:19
farms and dikes were relocated away from the shore.
51
199570
4000
przeniesiono farmy i wały z dala od wybrzeża.
03:23
This left more space for water to collect in low-lying floodplains,
52
203570
4096
Dzięki temu woda może gromadzić się na nisko położonych terenach zalewowych,
03:27
creating reservoirs and habitats for local wildlife.
53
207666
4118
tworząc rezerwaty i siedliska dla miejscowej fauny.
03:31
This strategic retreat not only decreased flood risk,
54
211784
4070
Ta strategia nie tylko zmniejszyła ryzyko powodzi,
03:35
but allowed for the redeveloped settlements
55
215854
2184
ale wpłynęła też na zmianę zabudowy zmodernizowanych osiedli
03:38
to be built more densely and sustainably.
56
218038
2900
na bardziej zwartą i zrównoważoną.
03:40
Perhaps no city embodies the Netherlands' multi-pronged approach to water management
57
220938
5314
Chyba żadne miasto nie odzwierciedla wieloaspektowego holenderskiego podejścia
do zarządzania zasobami wodnymi tak, jak tętniący życiem Rotterdam,
03:46
as much as Rotterdam, a thriving city almost entirely below sea level.
58
226252
5427
miasto prawie w całości położone poniżej poziomu morza.
03:51
When a storm threatens,
59
231679
1550
Kiedy nadciąga sztorm,
03:53
densely populated older districts are protected by traditional dikes.
60
233229
4917
gęsto zaludnione starsze dzielnice są chronione przez tradycyjne wały.
03:58
Meanwhile, newer districts have been artificially elevated,
61
238146
4132
Nowe dzielnice sztucznie podwyższono,
04:02
often sporting green roofs that store rainwater.
62
242278
3530
zastosowano zielone dachy zatrzymujące deszczówkę.
04:05
Numerous structures around the city transform into water storage facilities,
63
245808
4419
Wiele konstrukcji w mieście przekształcono w zbiorniki retencyjne,
04:10
including parking garages and plazas
64
250227
2850
włącznie z parkingami i skwerami,
04:13
which normally serve as theaters and sports arenas.
65
253077
3680
które w zwykle służą jako teatry i obiekty sportowe.
04:16
Meanwhile in the harbor, floating pavilions rise with the water level.
66
256757
4650
Na wybrzeżu dryfujące pawilony podnoszą się wraz z poziomem wody.
04:21
These are the first of several planned amphibious structures,
67
261407
3600
To pierwsze z wielu zaplanowanych wodno-lądowych konstrukcji
04:25
some of which house water purification systems and solar collectors.
68
265007
5019
wyposażonych czasem w systemy uzdatniające wodę i kolektory słoneczne.
04:30
These strategies are just some of the technologies and policies
69
270026
3500
To kilka przykładów technologii, które uplasowały Holandię w czołówce
04:33
that have put the Netherlands at the cutting edge of water management.
70
273526
4000
nowoczesnych rozwiązań w dziedzinie gospodarowania zasobami wodnymi.
04:37
The country continues to find new ways to make cities more resilient
71
277526
3920
Kraj wciąż szuka nowych sposobów na ochronę miast
04:41
to natural disasters.
72
281446
1600
przed katastrofami naturalnymi.
04:43
And as the rising sea levels caused by climate change
73
283046
2979
W czasach, kiedy w wyniku zmian klimatycznych podnosi się poziom mórz,
04:46
threaten low-lying cities across the world,
74
286025
2830
zagrażając nisko położonym miastom na całym świecie,
04:48
the Netherlands offers an exceptional example of how to go with the flow.
75
288855
5081
Holandia daje wspaniały przykład na to, jak płynąć z prądem.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7