History’s deadliest colors - J. V. Maranto

Μετάφραση: MYRTO MALLO Επιμέλεια: Chryssa Rapessi

In 1898, Marie and Pierre Curie discovered radium.

Το 1898, η Μαρί και ο Πιέρ Κιουρί ανακάλυψαν το στοιχείο Ράδιο.

Claimed to have restorative properties,

Θεωρώντας ότι είχε ιδιότητες αποκατάστασης,

το ράδιο προστέθηκε σε οδοντόκρεμες,

radium was added to toothpaste,

medicine,

σε φάρμακα, στο νερό και στην τροφή.

water,

and food.

A glowing, luminous green,

Ένα λαμπερό φωσφορίζον πράσινο

it was also used in beauty products and jewelry.

χρησιμοποιήθηκε σε καλλυντικά και σε κοσμήματα.

Μόλις στα μέσα του 20ου αιώνα,

It wasn't until the mid-20th century

we realized that radium's harmful effects as a radioactive element

έγιναν γνωστές οι βλαβερές επιδράσεις του ράδιου, ως ραδιενεργό στοιχείο,

outweighed its visual benefits.

που υπερείχαν της οπτικής του ωφέλειας.

Unfortunately, radium isn't the only pigment that historically

Δυστυχώς, το ράδιο δεν είναι η μόνη χρωστική που έμοιαζε ακίνδυνη ή χρήσιμη

seemed harmless or useful

but turned out to be deadly.

αλλά αποδείχθηκε θανάσιμη.

That lamentable distinction includes a trio of colors and pigments

Αυτό το οικτρό γνώρισμα απαντάται σε μια τριάδα χρωμάτων και χρωστικών,

that we've long used to decorate ourselves and the things we make:

που χρησιμοποιήθηκαν πολύ στον στολισμό μας και όσων φτιάχνουμε:

white,

Το άσπρο, το πράσινο και το πορτοκαλί.

green,

and orange.

Our story begins with white.

Η ιστορία μας ξεκινά με το άσπρο.

As far back as the 4th century BCE,

Πίσω, στον 4ο π.Χ. αιώνα,

the Ancient Greeks treated lead to make the brilliant white pigment we know today.

η επεξεργασία μολύβδου των αρχαίων Ελλήνων έδωσε το φωτεινό άσπρο που ξέρουμε σήμερα.

The problem?

Το πρόβλημα;

In humans, lead is directly absorbed into the body

Στους ανθρώπους, ο μόλυβδος απορροφάται, άμεσα, στο σώμα

and distributed to the blood,

και διαχέεται στο αίμα,

soft tissues,

στους μαλακούς ιστούς και τους ορυκτοποιημένους ιστούς.

and mineralized tissues.

Once in the nervous system,

Μόλις φτάσει το νευρικό σύστημα,

lead mimics and disrupts the normal functions of calcium,

ο μόλυβδος μιμείται και διαταράζει την κανονική λειτουργία του ασβεστίου

causing damages ranging from learning disabilities

προκαλώντας βλάβες, όπως μαθησιακές δυσκολίες

to high blood pressure.

έως υψηλή αρτηριακή πίεση.

Ωστόσο, η πρακτική χρήσης τοξικών χρωστικών

Yet the practice of using this toxic pigment

continued across time and cultures.

συνεχίστηκε διαμέσου χρόνου και πολιτισμών.

Lead white was the only practical choice for white oil or tempera paint

Το άσπρο μολύβδου ήταν η πρακτική επιλογή για μπογιές λαδιού ή τέμπερα,

until the 19th century.

μέχρι τον 19ο αιώνα.

To make their paint, artists would grind a block of lead into powder,

Οι καλλιτέχνες για να φτιάξουν την μπογιά, κονιοποιούσαν ένα τέμαχος μολύβδου,

εκλύοντας, ιδιαιτέρως, τοξικά σωματίδια σκόνης.

exposing highly toxic dust particles.

Η ελεύθερη χρήση της χρωστικής είχε ως αποτέλεσμα τον κολικό του ζωγράφου,

The pigment's liberal use resulted in what was known as painter's colic,

or what we'd now call lead poisoning.

ή αυτό που σήμερα αποκαλούμε μολυβδίαση.

Artists who worked with lead complained of palseys,

Καλλιτέχνες, που δούλευαν με μόλυβδο, υπέφεραν από παράλυση,

melancholy,

μελαγχολία, βήχα,

coughing,

διεύρυνση αμφιβληστροειδούς, ακόμα και τύφλωση.

enlarged retinas,

and even blindness.

But lead white's density, opacity, and warm tone

Ωστόσο, η πυκνότητα, η αδιαφάνεια και ο θερμός τόνος του μολύβδου

were irresistible to artists like Vermeer, and later, the Impressionists.

ήταν ακαταμάχητα για καλλιτέχνες, όπως ο Βερμέερ και οι Ιμπρεσιονιστές.

Its glow couldn't be matched,

Η λάμψη του ήταν απαράμιλλη

and the pigment continued to be widely used until it was banned in the 1970s.

και η ευρεία χρήση της συνεχίστηκε, μέχρι την απαγόρευσή της, περίπου το 1970.

As bad as all that sounds,

Όσο άσχημο κι αν ακούγετε,

οι επικίνδυνες ιδιότητες του άσπρου

white's dangerous effects pale in comparison

ωχριούν μπροστά σε μια άλλη, πιο διαδεδομένη χρωστική, το πράσινο.

to another, more wide-spread pigment, green.

Δύο συνθετικά πράσινα, το πράσινο του Σέελε και του Παρισιού

Two synthetic greens called Scheele's Green and Paris Green

were first introduced in the 18th century.

πρωτοεισήχθησαν τον 18ο αιώνα.

They were far more vibrant and flashy

Ήταν, με διαφορά, έντονα και αστραφτερά,

σε σχέση με τα μουντά πράσινα, που έδιναν οι φυσικές χρωστικές.

than the relatively dull greens made from natural pigments,

so they quickly became popular choices for paint

Έτσι, έγιναν δημοφιλείς επιλογές

as well as dye for textiles,

σε μπογιές, καθώς και σε βαφές υφασμάτων,

wallpaper,

σε ταπετσαρίες, σε σαπούνια, στη διακόσμηση γλυκών,

soaps,

cake decorations,

toys,

σε παιχνίδια, στα ζαχαρωτά και στην ένδυση.

candy,

and clothing.

These green pigments were made from a compound called

Αυτές οι πράσινες χρωστικές αποτελούνταν από αρσενικό χαλκό.

cupric hydrogen arsenic.

In humans, exposure to arsenic

Η έκθεση των ανθρώπων σε αρσενικό

can damage the way cells communicate and function.

μπορεί να βλάψει τον τρόπο λειτουργίας των κυττάρων,

And high levels of arsenic have been directly linked

ενώ υψηλά επίπεδα αρσενικού συνδέονται άμεσα με τον καρκίνο και την καρδιοπάθεια.

to cancer and heart disease.

As a result, 18th century fabric factory workers were often poisoned,

Ως αποτέλεσμα, οι εργάτες υφαντουργείων συχνά δηλητηριάζονταν,

and women in green dresses reportedly collapsed

και οι πρασινο-φορούσες γυναίκες κατέρρεαν από τη δερμική έκθεσή τους στο αρσενικό.

from exposure to arsenic on their skin.

Bed bugs were rumored not to live in green rooms,

Τα πράσινα δωμάτια φημίζονταν για την απουσία κοριών,

and it's even been speculated that Napoleon died from slow arsenic poisoning

και μάλιστα θεωρήθηκε ότι ο Ναπολέων πέθανε από αργή δηλητηρίαση αρσενικού

from sleeping in his green wallpapered bedroom.

αφού κοιμόταν στο δωμάτιο με την πράσινη ταπετσαρία.

The intense toxicity of these green stayed under wraps

Η έντονη τοξικότητα αυτών των πράσινων παρέμεινε κρυφή

until the arsenic recipe was published in 1822.

προτού, η φόρμουλα του αρσενικού μαθευτεί το 1822.

Έναν αιώνα αργότερα, αναδιατέθηκε ως εντομοκτόνο.

And a century later, it was repurposed as an insecticide.

Το συνθετικό πράσινο ήταν το πιο επισφαλές ευρέως χρησιμοποιούμενο χρώμα,

Synthetic green was probably the most dangerous color in widespread use,

but at least it didn't share radium's property of radioactivity.

αλλά, δεν έφτανε τη ραδιενέργεια του ραδίου.

Another color did, though - orange.

Εκτός από ένα άλλο χρώμα, το πορτοκαλι.

Πριν τον Β′ Παγκόσμιο Πόλεμο, ήταν κοινή στους κατασκευαστές κεραμικών

Before World War II, it was common for manufacturers of ceramic dinnerware

to use uranium oxide in colored glazes.

η χρήση οξειδίου του ουρανίου στα έγχρωμα σμάλτο.

The compound produced brilliant reds and oranges,

Η ένωση έδινε λαμπερά κόκκινα και πορτοκαλί,

which were appealing attributes, if not for the radiation they emitted.

που ήταν πολύ ελκυστικά, παρά τη ραδιενέργεια που εξέπεμπαν.

Φυσικά, δεν γνωρίζαμε για τη ραδιενέργεια, μέχρι τα τέλη του 1800,

Of course, radiation was something we were unaware of until the late 1800s,

let alone the associated cancer risks, which we discovered much later.

ούτε για τη συσχέτισή της με τον καρκίνο, που ανακαλύφθηκε πολύ αργότερα.

During World War II,

Κατά τον Β′ Παγκόσμιο Πόλεμο,

the U.S. government confiscated all uranium for use in bomb development.

η κυβέρνηση των ΗΠΑ κατάσχεσε το ουράνιο, για την ανάπτυξη της βόμβας.

However, the atomic energy commission relaxed these restrictions in 1959,

Ωστόσο, η Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας χαλάρωσε αυτούς τους περιορισμούς το 1959,

and depleted uranium returned to ceramics and glass factory floors.

και το απεμπλουτισμένο ουράνιο επέστρεψε στα εργοστάσια υαλικών και κεραμικών.

Orange dishes made during the next decade

Τα πορτοκαλί κεραμικά της επόμενης δεκαετίας,

may still have some hazardous qualities on their surfaces to this day.

μπορεί να έχουν συγκεντρώσεις αποβλήτων στην επιφάνειά τους, μέχρι σήμερα.

Most notably, vintage fiestaware reads positive for radioactivity.

Μάλιστα, αντικέ κεραμικά ανιχνεύονται ραδιενεργά.

And while the levels are low enough that they don't officially pose a health risk

Παρόλο που οι συγκεντρώσεις είναι χαμηλές και δεν αποτελούν υγειονομικό κίνδυνο,

if they're on a shelf,

αν βρίσκονται στο ράφι,

the U.S. EPA warns against eating food off of them.

η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ προειδοποιεί να μην τρώμε σ′ αυτά.

Παρόλο που ενίοτε αντιμετωπίζουμε θέματα με συνθετικές χρωστικές ύλες τροφών,

Though we still occasionally run into issues with synthetic food dyes,

our scientific understanding has helped us prune hazardous colors out of our lives.

η επιστημονική γνώση, βοήθησε στον περιορισμό των επικίνδυνων χρωμάτων.