What is MSG, and is it actually bad for you? - Sarah E. Tracy

Translator: bryar murshid Reviewer: Daban Q. Jaff

In 1968, Dr. Robert Ho Man Kwok felt ill after dinner at a Chinese restaurant.

ساڵی 1968، د. ڕۆبێرت هۆ مان كواك دوای نانی ئێواره‌ له‌ میوانخانه‌یه‌كی چین،

He wrote a letter detailing his symptoms to a prestigious medical journal,

هه‌ستی به‌ خراپی كرد، نامه‌یه‌كی بۆ گۆڤاری پزیشكی باو نوسی و باسی نیشانه‌كانی كرد،

pondering whether his illness had resulted from eating monosodium glutamate—

بیر له‌وه‌ کردەوە ئایا نه‌خۆشیه‌كه‌ی به‌هۆی خواردنی مۆنۆسۆدیۆم

also known as MSG.

گلوته‌مه‌یته‌وه‌ بووه‌ كه‌ ناسراوه‌ به‌ MSG

Kwok’s connection between his headache and this common seasoning

په‌یوه‌ندی نێوان سه‌رئێشه‌كه‌ی كواك و ئه‌م هه‌سته‌ باوه‌ له‌ چێشت خانه‌یه‌كی

in American Chinese cuisine was just a hunch.

ئه‌مریكی له‌ چین ته‌نها هه‌ستێك بوو.

But his letter would dramatically change the world's relationship with MSG,

به‌ڵام نامه‌كه‌ی به‌شێوه‌یه‌كی به‌رچاو په‌یوه‌ندی جیهانی گۆڕی له‌گه‌ڵ MSG،

inspiring international panic, biased science,

بووه‌ ئیلهامبه‌خشی ترسێكی نێوده‌وڵه‌تی، زانستی لایه‌نگیری،

and sensationalist journalism for the next 40 years.

ڕۆژنامه‌گه‌ری هه‌ستخواز بۆ 40 ساڵی داهاتوو.

So what is this mysterious seasoning?

كه‌واته‌ ئه‌م هه‌سته‌ نادیاره‌ چییه‌؟

Where does it come from, and is it actually bad for you?

له‌ كوێوه‌ دێت، ئایا له‌ ڕاستیدا بۆ تۆ خراپه‌؟

MSG is a mixture of two common substances.

MSG تێكه‌ڵه‌یه‌كه‌ له‌ دوو گه‌ردی ساده‌.

سۆدیۆم كه‌ به‌ باشی رێکەوتووە وه‌ك به‌شێكی سه‌ره‌كی له‌ خۆراكه‌كانمان،

Sodium, which is well-established as an essential part of our diet,

and glutamate, a very common amino acid

گلوته‌مه‌یت، كه‌ ئه‌مینۆ ئه‌سیدێكی زۆر باوه‌

found in numerous plant and animal proteins.

كه‌ له‌ چه‌ندین پڕۆتینی ڕووه‌كی و ئاژه‌ڵیدا دۆزراوەتەوە.

گلوته‌مه‌یت ڕۆڵی سه‌ره‌كی ده‌بینێت له‌ كرداری هه‌رس كردنمان، ئه‌ركی ماسولكه‌كان،

Glutamate plays a key role in our digestion, muscle function,

سیسته‌می بەرگریمان.

and immune system.

Around the time of Dr. Kwok's letter,

له‌ ده‌وروبه‌ری كاتی نامه‌كه‌ی د. كواكه‌وه‌،

وه‌ك به‌شێكی گرینگی كیمیای مێشكمان ده‌ستنیشان كراوه‌.

it had been identified as an important part of our brain chemistry.

Our body produces enough glutamate for all these processes,

جه‌سته‌مان بڕی پێویست گلوته‌مه‌یت به‌رهه‌م ده‌هێنێت بۆ هه‌موو ئه‌و كردارانه‌،

but the molecule is also present in our diet.

به‌ڵام گه‌ردیله‌كه‌ش له‌ پێكهاته‌ی خۆراكه‌كه‌مان هه‌یه‌.

ده‌توانیت له‌ خواردنه‌كاندا تامی بكه‌یت وه‌كو

You can taste its signature savory flavor in foods

قارچكه‌كان، په‌نیر، ته‌ماته‌ و گۆشتاو.

like mushrooms, cheese, tomatoes, and broth.

به‌دواداچونی ئه‌و تامه‌ ده‌وڵه‌مه‌نده‌ بووه‌ هۆی داهێنانیMSG له‌ ساڵی 1908.

Chasing this rich flavor is what led to MSG’s invention in 1908.

كیمیازانێكی ژاپۆنی به‌ ناوی ئیكه‌دا كیكه‌نای

A Japanese chemist named Dr. Ikeda Kikunae

was trying to isolate the molecule responsible for a unique flavor

هه‌وڵیدا ئه‌و گه‌ردیله‌یه‌ جیا بكاته‌وه‌ كه‌ به‌ربرسیاره‌ له‌و تامه‌ بێ وێنه‌یه‌

پێی ده‌وت” یومامی“ واتا ” چێژ به‌خش، تامێكی خۆش.“

he called “umami,” meaning “a pleasant, savory taste.”

Today, umami is recognized as one of the five basic tastes in food science.

ئه‌مڕۆ، یومامی بووه‌ به‌ یه‌كێك له‌ پێنج تامه‌ بنه‌ڕه‌تیه‌كه‌ی زانستی خۆراك.

هه‌ر تامێكی بنه‌ڕه‌تی به‌ میكانیزمێكی كیمیایی بێ وێنه‌ به‌رهه‌م دێت.

Each basic taste is produced by unique molecular mechanisms

that can’t be replicated by combining other known tastes.

كه‌ ناتوانرێت دووباره‌ تێكه‌ڵ بكرێته‌وه‌ له‌گه‌ڵ تامه‌ ناسراوه‌كانی تر.

له‌ حاڵه‌تی یومامیدا، ئه‌م میكانیزمانه‌ ڕ,وده‌ده‌ن

In the case of umami,

those mechanisms arise when we cook or ferment certain foods,

كاتێك چێشت لێده‌نێین یان خواردنێكی دیاریكراو ده‌ترشێنین،

پڕۆتینه‌كانیان ده‌شكێن و ئه‌مینۆ ئه‌سیده‌كانی وه‌ك گلوته‌مه‌یت ئازاد ده‌بن.

breaking down their proteins and releasing amino acids like glutamate.

ئیكه‌دا كورتبڕێكی په‌سه‌ندی دۆزیه‌وه‌ بۆ به‌رهه‌م هێنانی ئه‌م كرده‌ كیمیایانه‌.

But Ikeda found a savory shortcut to producing this chemical reaction.

By isolating high quantities of glutamate from a bowl of noodle broth

به‌ جیاكردنه‌وه‌ی بڕێكی زۆر گلوته‌مه‌یت له‌ ده‌فرێكی شۆربای گۆشتدا،

تێكه‌ڵ كردنی له‌گه‌ڵ تامێكی خه‌ست تری وه‌كو سۆدیۆم،

and combining them with another flavor enhancer like sodium,

ماده‌یه‌كی دروست كرد كه‌ ده‌ستبه‌جێ یومامی زیاد ده‌كات له‌ هه‌ر خواردنێك بێت.

he created a seasoning that instantly increased the umami of any dish.

ئه‌نجامه‌كه‌ سه‌ركه‌وتنێكی گه‌وره‌ بوو.

The result was a major success.

By the 1930s, MSG was a kitchen staple across most of Asia;

له‌ ساڵی 1930، MSG بووه‌ خواردنێكی سه‌ره‌كی له‌ زۆربه‌ی كیشوه‌ری ئاسیا;

and by the mid-20th century,

ده‌توانرێت له‌ ناوه‌ڕاستی سه‌ده‌ی 20

it could be found in commercial food production worldwide.

له‌ به‌رهه‌مهێنانی خۆراكی بازرگانی له‌ جیهاندا ده‌ستت بكه‌وێت.

كاتێك نامه‌كه‌ی د. كواك بڵاوكرایه‌وه‌، توڕه‌یه‌كه‌ به‌خێرایی بڵاوبووه‌وه‌.

So when Dr. Kwok's letter was published, the outrage was immediate.

Researchers and citizens demanded a scientific enquiry

توێژه‌ران و هاوڵاتیان له‌ گردبوونه‌وه‌یه‌كی جه‌ماوه‌ریدا،

داوای لێپرسینه‌وه‌یه‌كی زانستیان كرد.

into the popular additive.

له‌ لایه‌كه‌وه‌ ئه‌مه‌ نابه‌جێ بوو.

On one hand, this wasn’t unreasonable.

ئه‌و ماده‌یه‌ بۆ تامی ژه‌هر نه‌ده‌گونجا،

The substance hadn't been tested for toxicity,

كاریگه‌رییه‌ ته‌ندروستیه‌كانی تا ڕاده‌یه‌ك نه‌زانراوه‌.

and its health impacts were largely unknown.

However, it’s likely many people weren’t responding

هه‌رچۆنێك بێت، له‌وانه‌یه‌ زۆربه‌ی خه‌ڵك وه‌ڵامی نه‌بوونی

to a lack of food safety regulation,

ڕێكخستنی سه‌لامه‌تی خۆراك نه‌ده‌نه‌وه‌،

كه‌ ناونیشانی نامه‌كه‌: ”نه‌خۆشی چێشتخانه‌ چینیه‌كه‌“ یه‌.

but rather the letter’s title: “Chinese Restaurant Syndrome.”

له‌ كاتێكدا MSG به‌ گشتی له‌ زۆربه‌ی چێشتخانه‌كان به‌كارهێنراوه‌،

While MSG was commonly used in numerous cuisines,

زۆرێك له‌ ئه‌مریكیه‌كان كینه‌یه‌كی دوور و درێژیان هه‌یه‌ دژی نه‌ریتی خواردنی ئاسیای،

many Americans had longstanding prejudices against Asian eating customs,

كه‌ وه‌كو نامۆ یان مه‌ترسیدار لێكی ده‌ده‌نه‌وه‌.

labeling them as exotic or dangerous.

ئه‌م شه‌رمه‌زاریه‌ ڕۆژنامه‌گه‌ری پڕكرد و ترسی بڵاوكرده‌وه‌،

These stigmas fueled racially biased journalism,

كه‌ خواردن له‌ چێشتخانه‌ چینیه‌كان ده‌توانێت نه‌خۆشت بكات.

and spread fear that eating at Chinese restaurants could make you sick.

ئه‌م ڕاپۆرته‌ زیان به‌خشانه‌ درێژه‌یان هه‌بوو بۆ چه‌ندین لێكۆڵینه‌وه‌ ده‌رباره‌ی

This prejudiced reporting extended to numerous studies about MSG and umami,

MSG و یومامی، ئه‌نجامه‌كان زۆر كه‌متر بوون له‌و ناونیشانانه‌ی كه‌ پێشنیاریان كردبوو.

the results of which were much less conclusive than the headlines suggested.

For example, when a 1969 study found that injecting mice with MSG

بۆ نمونه‌، كاتێك توێژینه‌وه‌یه‌كی ساڵی 1969 ده‌ریخست كه‌ ده‌رزیكردنی مشكه‌كان

به‌ MSG زیانی قورسی به‌ تۆڕی چاو و مێشكیان گه‌یاندووه‌.

caused severe damage to their retina and brain,

هه‌ندێك له‌ ده‌زگاكانی هه‌واڵ ڕایانگه‌یاند ڕه‌نگه‌ خواردنی MSG زیانی مێشكی هه‌بێت.

some news outlets jumped to proclaim that eating MSG could cause brain damage.

له‌كاتێكدا به‌ هه‌مان شێوه‌ هه‌ندێك له‌ توێژینه‌وه‌كان ئه‌وه‌یان بڵاوكرده‌وه‌ كه‌

Similarly, while some studies reported that excess glutamate

could lead to problems like Alzheimer’s,

گلوته‌مه‌یتی زیاده‌ ڕه‌نگه‌ ببێته‌ هۆی كێشه‌كانی وه‌ك زه‌هایمه‌ر،

these conditions were later found to be caused by internal glutamate imbalances,

ئه‌م حاڵه‌تانه‌ی دواتر دۆزرایه‌وه‌ به‌هۆی ناهاوسه‌نگی گلوته‌مه‌یته‌ ناوخۆیه‌كانه‌وه‌

unrelated to the MSG we eat.

دروست ده‌بێت، په‌یوه‌ندی نییه‌ به‌و MSG یه‌ی كه‌ ده‌یخۆین.

These headlines weren't just a product of prejudiced reporters.

ئه‌م سه‌ردێڕانه‌ نه‌بوون به‌ به‌رهه‌می كینه‌ی په‌یامنێره‌كان.

Throughout the late 60s and early 70s,

به‌ درێژایی كۆتاییه‌كانی 60 و سه‌ره‌تای 70 كان،

many doctors also considered “Chinese Restaurant Syndrome”

هه‌روه‌ها زۆرێك له‌ دكتۆره‌كان ” نه‌خۆشیه‌كه‌ی چێشت خانه‌ چینیه‌كه‌یان“

to be a legitimate ailment.

به‌ نه‌خۆشیه‌كی ڕاسته‌قینه‌ له‌ قه‌ڵه‌م دا.

Fortunately, today’s MSG researchers no longer see the additive

خۆش به‌ختانه‌، توێژه‌رانی ئه‌مڕۆی MSG چیتر ئه‌م مادایه‌

به‌م شێوازه‌ جیاكارییه‌ نابینن.

in this discriminatory way.

دواین توێژینه‌وه‌كان گرینگی گلوته‌مه‌یتیان له‌ پڕۆسه‌ كیمیایه‌كانی له‌شمان خسته‌ ڕوو،

Recent studies have established the vital role glutamate plays in our metabolism,

ته‌نانه‌ت هه‌ندێك له‌ توێژینه‌وه‌كان پێیان وایه‌ MSG جێگره‌وه‌یه‌كی ته‌ندروسته‌

and some researchers even think MSG is a healthier alternative

بۆ زیادكردنی چه‌وری و سۆدیۆم.

to added fat and sodium.

Others are investigating whether regular consumption of MSG

ئه‌وانی تر لێكۆڵینه‌وه‌ ده‌كه‌ن كه‌ ئایا به‌كارهێنانی MSG به شێوه‌یه‌كی ئاسایی

could be linked to obesity,

ده‌كرێت په‌یوه‌ندی به‌ قه‌ڵه‌ویه‌وه‌ هه‌بێت،

and it is possible that binging MSG produces headaches,

ده‌كرێت كه MSG بۆ هه‌ندێك خه‌ڵك ببێته‌ هۆی سه‌رئێشه‌،

chest pains, or heart palpitations for some people.

ئازاری سنگ، پاڵه‌ په‌ستۆی دڵ.

به‌ڵام بۆ زۆربه‌ی خواردنگه‌كان، وا دیاره‌ بڕێكی مامناوه‌ندی له‌م تامه‌ شاراوه‌یه‌

But for most diners, a moderate amount of this savory seasoning

seems like a safe way to make life a little tastier.

ڕێگایه‌كی سه‌لامه‌ته‌ بۆ ئه‌وه‌ی ژیان كه‌مێك به‌ تامتر بكات.