Creativity is a remix | Kirby Ferguson

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Translator: Reviewer: Trang Rương

We're going to begin in 1964.

Chúng ta sẽ bắt đầu từ năm 1964.

Bob Dylan is 23 years old, and his career

Khi Bob Dylan mới 23 tuổi, và sự nghiệp của ông chỉ vừa

is just reaching its pinnacle.

mới lên tới đỉnh cao.

He's been christened the voice of a generation,

Được mệnh danh "giọng ca của thế hệ",

and he's churning out classic songs

ông phát hành rất nhiều bài hát cổ điển

at a seemingly impossible rate,

với một tốc độ gần như không tưởng,

but there's a small minority of dissenters, and they claim

tuy nhiên một bộ phận khán giả cho rằng

that Bob Dylan is stealing other people's songs.

Bob Dylan đạo nhạc của người khác.

2004. Brian Burton, aka Danger Mouse,

Năm 2004, Brian Burton, được gọi là Con chuột Nguy Hiểm,

takes the Beatles' "White Album,"

đem "White Album" của the Beatles, kết

combines it with Jay-Z's "The Black Album"

hợp với"The Black Album" của Jay-Z

to create "The Grey Album."

và tạo ra "The Grey Album".

"The Grey Album" becomes an immediate sensation online,

Album đó lập tức trở thành cơn sốt

and the Beatles' record company sends out countless

online và công ty thu âm của The Beatle gửi vô số

cease-and-desist letters for "unfair competition

thư tố cáo hành vi "cạnh tranh không công bằng

and dilution of our valuable property."

và làm suy giảm tài sản đắt giá."

Now, "The Grey Album" is a remix.

Bây giờ "The Grey Album" là một bản remix

It is new media created from old media.

Nó là bản thu mới được tạo ra từ bản thu cũ.

It was made using these three techniques:

Nó được tạo ra sử dụng ba kĩ thuật:

copy, transform and combine.

sao chép, biến đổi và kết hợp. Đó là cách bạn remix.

It's how you remix. You take existing songs,

Bạn dùng những bài hát có sẵn,

you chop them up, you transform the pieces,

chia nhỏ chúng ra, biến đổi chúng

you combine them back together again,

rồi kết hợp chúng lại lần nữa, và

and you've got a new song, but that new song

bạn có một bài hát mới, nhưng bài hát đó

is clearly comprised of old songs.

rõ ràng bao gồm những bài hát cũ.

But I think these aren't just the components of remixing.

Nhưng tôi nghĩ chúng không chỉ là những thành phần của remix.

I think these are the basic elements of all creativity.

Tôi nghĩ đấy là những nguyên liệu cơ bản của tất cả sự sáng tạo.

I think everything is a remix,

Tôi nghĩ mọi thứ đều là một bản remix,

and I think this is a better way to conceive of creativity.

và tôi nghĩ đây là một cách tốt hơn để nhận thức sự sáng tạo.

All right, let's head back to 1964, and let's hear

Hãy quay về năm 1964, và hãy nghe thử

where some of Dylan's early songs came from.

từ đâu vài bài hát đầu tiên của Dylan ra đời.

We'll do some side-by-side comparisons here.

Chúng ta sẽ so sánh từng mặt một ở đây.

All right, this first song you're going to hear

Bài hát đầu tiên bạn nghe

is "Nottamun Town." It's a traditional folk tune.

là "Nottamun Town" - 1 giai điệu dân ca truyền

After that, you'll hear Dylan's "Masters of War."

thống. Sau đó, bạn sẽ nghe "Masters of War" của Dylan

Jean Ritchie: ♫ In Nottamun Town, not a soul would look out, ♫

Jean Ritchie:♫ In Nottamun Town, not a soul would look out, ♫

♫ not a soul would look up, not a soul would look down. ♫

♫ not a soul would look up, not a soul would look down. ♫

Bob Dylan: ♫ Come you masters of war, ♫

Bob Dylan: ♫ Come you masters of war, ♫

♫ you that build the big guns, you that build the death planes, ♫

♫ you that build the big guns, you that build the death planes, ♫

♫ You that build all the bombs. ♫

♫ You that build all the bombs. ♫

Kirby Ferguson: Okay, so that's the same basic melody

Kirby Ferguson: Ok, đó là 1 giai điệu có

and overall structure. This next one is "The Patriot Game,"

cấu trúc tổng thể tương tự nhau. Bài hát tiếp theo "The Patriot

by Dominic Behan. Alongside that,

Game", của Dominic Behan. Sau đó,

you're going to hear "With God on Our Side," by Dylan.

bạn sẽ nghe "With God on Our Side" của Dylan,

Dominic Behan: ♫ Come all ye young rebels, ♫

Dominic Behan: ♫ Come all ye young rebels♫

♫ and list while I sing, ♫

♫ and list while I sing, ♫

♫ for the love of one's land is a terrible thing. ♫

♫ for the love of one's land is a terrible thing ♫

BD: ♫ Oh my name it is nothin', ♫

BD: ♫ Oh my name it is nothin', ♫

♫ my age it means less, ♫

♫ my age it means less, ♫

♫ the country I come from is called the Midwest. ♫

♫ the country I come from is called Midwest ♫

KF: Okay, so in this case, Dylan admits

KF: OK, trong trường hợp này, Dylan thừa nhận

he must have heard "The Patriot Game," he forgot about it,

ông ấy đã nghe "The Patriot Game" mà quên mất,

then when the song kind of bubbled back up

sau đó khi bài hát vừa lóe lên

in his brain, he just thought it was his song.

trong đầu, ông ấy nghĩ đó là bài hát của mình.

Last one, this is "Who's Going To Buy You Ribbons,"

Cuối là "Who's Going To Buy You Ribbons,"

another traditional folk tune.

một bài dân gian truyền thống khác.

Alongside that is "Don't Think Twice, It's All Right."

cùng với bài "Don't Think Twice, It's All Right".

This one's more about the lyric.

Lần này thì thiên về ca từ hơn.

Paul Clayton: ♫ It ain't no use to sit and sigh now, ♫

Paul Clayton: ♫ It ain't no use to sit and sigh now, ♫

♫ darlin', and it ain't no use to sit and cry now. ♫

♫ darlin', and it ain't no use to sit and cry now. ♫

BD: ♫ It ain’t no use to sit and wonder why, babe, ♫

BD: ♫ It ain’t no use to sit and wonder why, babe, ♫

♫ if you don't know by now, ♫

♫ if you don't know by now, ♫

♫ and it ain't no use to sit and wonder why, babe, ♫

♫ and it ain't no use to sit and wonder why, babe, ♫

♫ it'll never do somehow. ♫

♫ it'll never do somehow. ♫

KF: Okay, now, there's a lot of these.

KF: Ok, giờ đây, có rất nhiều thứ như vậy.

It's been estimated that two thirds of the melodies

Người ta ước tính có khoảng 2/3 giai điệu

Dylan used in his early songs were borrowed.

Dylan dùng trong những ca khúc đầu tiên là vay mượn.

This is pretty typical among folk singers.

Khá phổ biển trong giới ca sĩ dân ca.

Here's the advice of Dylan's idol, Woody Guthrie.

Một lời khuyên từ thần tượng của BD, Woody Guthrie.

"The worlds are the important thing.

Lời ca là điều quan trọng.

Don't worry about tunes. Take a tune,

Đừng lo về giai điệu. Chọn một cái,

sing high when they sing low,

hát cao hơn nếu họ hát thấp,

sing fast when they sing slow, and you've got a new tune."

hát nhanh hơn khi họ hát chậm, và bạn sẽ có một giai điệu mới."

(Laughter) (Applause)

(cười) (vỗ tay)

Và đó, đó chính là những gì Guthrie đã làm ngay đây,

And that's, that's what Guthrie did right here,

and I'm sure you all recognize the results.

tôi chắc chắn các bạn đều nhận ra kết quả thế nào.

(Music)

(Âm nhạc)

Chúng ta đều biết giai điệu này, đúng chứ? Chúng ta biết chứ?

We know this tune, right? We know it?

Actually you don't.

Thực ra bạn không biết.

That is "When the World's on Fire," a very old melody,

Đó là bản "When the World's on Fire" một giai điệu rất cũ

in this case performed by the Carter Family.

được trình bày bởi Carter Family.

Guthrie adapted it into "This Land Is Your Land."

Guthrie áp dụng nó vào bản "This Land Is Your Land."

So, Bob Dylan, like all folk singers, he copied melodies,

Vậy, Bob Dylan, cũng như những ca sĩ nhạc dân ca khác, ông ấy sao chép giai điệu,

he transformed them, he combined them with new lyrics

biến đổi chúng, và kết hợp chúng với những ca từ mới

which were frequently their own concoction

thứ mà thường được xem là sự pha chế của họ

of previous stuff.

từ những nguyên liệu trước.

Now, American copyright and patent laws run counter

Ngày nay, những luật bản quyền và sáng chế của Mỹ lại đi ngược

to this notion that we build on the work of others.

với ý niệm rằng ta dựa vào sản phẩm của người khác.

Instead, these laws and laws around the world

Thực tế, những luật này và cả những điều luật trên toàn thế giới

use the rather awkward analogy of property.

sử dụng sự tương đồng khá rầy rà của luật sở hữu.

Now, creative works may indeed be kind of like property,

Ngày nay, sản phẩm sáng tạo được coi là một dạng tài sản,

but it's property that we're all building on,

nhưng tài sản đó là do tất cả chúng ta cùng xây dựng,

and creations can only take root and grow

và sự sáng tạo chỉ có thể bén rễ và phát triển

once that ground has been prepared.

một khi nền tảng được chuẩn bị sẵn sàng.

Henry Ford once said, "I invented nothing new.

Henry Ford đã từng nói "Tôi không sáng tạo ra thứ gì mới mẻ.

I simply assembled the discoveries of other men

Tôi chỉ tập hợp các phát hiện của người khác

behind whom were centuries of work.

được gầy dựng nên bởi hàng thế kỉ qua.

Progress happens when all the factors that make for it

Sự tiến bộ xảy ra khi tất cả các yếu tố tạo thành nó được

are ready and then it is inevitable."

sẵn sàng và khi đó nó là điều tất yếu."

2007. The iPhone makes it debut.

Vào năm 2007. Iphone được cho ra mắt.

Apple undoubtedly brings this innovation to us early,

Apple hiển nhiên mang đến sự cách tân này rất sớm,

but its time was approaching because its core technology

nhưng thời đại của nó đang đến gần vì công nghệ lõi

had been evolving for decades.

đã được phát triển trong nhiều thập kỷ.

That's multi-touch, controlling a device

Đó là cảm ứng đa điểm, điều khiển một thiết bị

by touching its display.

bằng cách chạm vào màn hình hiển thị.

Here is Steve Jobs introducing multi-touch

Đây là Steve Jobs khi giới thiệu về cảm ứng đa điểm

and making a rather foreboding joke.

và tạo ra lời đùa tiên đoán này.

Steve Jobs: And we have invented a new technology

Steve Jobs: và chúng tôi đã phát minh ra một công nghệ mới

called multi-touch.

gọi là cảm ứng đa điểm.

You can do multi-fingered gestures on it,

Bạn có thể thực hiện những cử chỉ đa ngón trên nó,

and boy have we patented it. (Laughter)

và nó đã được cấp bằng sáng chế. ( cười)

KF: Yes. And yet, here is multi-touch in action.

KF: Vâng, và đây là cách cảm ứng đa điểm hoạt động.

This is at TED, actually, about a year earlier.

Đây là ở Ted, khoảng một năm trước.

This is Jeff Han, and, I mean, that's multi-touch.

Đây là Jeff Han, và đó là cảm ứng đa điểm.

It's the same animal, at least.

Ít nhất thì nó có cùng cấu tạo.

Let's hear what Jeff Han has to say about this

Hãy nghe Jeff Han nói gì về

newfangled technology.

công nghệ mới lạ này.

Jeff Han: Multi-touch sensing isn't anything --

Jeff Han: Cảm ứng đa điểm không là gì cả --

isn't completely new. I mean, people like Bill Buxton

không phải mới mẻ. Những người như Bill Buxton

have been playing around with it in the '80s.

đã chơi với nó trong những năm 80.

The technology, you know, isn't the most exciting thing here

Công nghệ cũng không phải là thứ hay ho nhất ở đây

right now other than probably its newfound accessibility.

ngoại trừ những tính năng truy cập mới được tạo nên của nó.

KF: So he's pretty frank about it not being new.

KF: Ông khá thẳng thắn về việc nó là hàng cũ.

So it's not multi-touch as a whole that's patented.

Cảm ứng đa điểm chung không phải là sản phầm độc quyền.

It's the small parts of it that are,

Mà là những phần nhỏ của nó,

and it's in these small details where

nằm trong những chi tiết mà

we can clearly see patent law contradicting its intent:

ta thấy rõ luật sáng chế mâu thuẫn với mục đích của nó:

to promote the progress of useful arts.

để thúc đẩy sự tiến bộ của nghệ thuật hữu ích.

Here is the first ever slide-to-unlock.

Đây là màn hình "trượt để mở khóa" đầu tiên

That is all there is to it. Apple has patented this.

Tất cả nằm ở đó. Apple đã sáng chế ra thứ này.

It's a 28-page software patent, but I will summarize

Một văn bản dài 28 trang, nhưng tôi sẽ tóm tắt

what it covers. Spoiler alert: Unlocking your phone

cơ bản của nó. Thông báo trước: mở khóa ĐT

by sliding an icon with your finger. (Laughter)

bằng cách trượt 1 biểu tượng với ngón tay của bạn. (cười)

I'm only exaggerating a little bit. It's a broad patent.

Tôi chỉ nói quá 1 chút thôi. Nó là bằng sáng chế rất rộng.

Now, can someone own this idea?

Giờ đây, liệu ai đó có thể sở hữu ý tưởng này được?

Now, back in the '80s, there were no software patents,

Qquay về thập niên 80, không có sáng chế phần mềm,

and it was Xerox that pioneered the graphical user interface.

và hãng Xerox đã tiên phong trong giao diện đồ họa người dùng.

What if they had patented pop-up menus,

Điều gì xảy ra nếu như họ phát minh ra thanh công cụ,

scrollbars, the desktop with icons that look like folders

thanh cuộn, desktop với các biểu tượng trông giống như tập tin

and sheets of paper?

và những tờ giấy?

Would a young and inexperienced Apple

Liệu 1 Apple non trẻ và thiếu kinh nghiệm

have survived the legal assault from a much larger

có thể sống sót trong một cuộc tấn công bản quyền từ

and more mature company like Xerox?

tập đoàn lớn và lâu đời hơn nhiều như Xerox?

Now, this idea that everything is a remix might sound

Ý tưởng mà mọi thứ là 1 bản remix nghe có vẻ

like common sense until you're the one getting remixed.

đại trà cho đến khi bạn là 1 người bị thay đổi.

For example ...

Ví dụ ...

SJ: I mean, Picasso had a saying.

SJ: Picasso có 1 câu nói.

He said, "Good artists copy. Great artists steal."

Ông nói: "Họa sĩ giỏi thì sao chép. Họa sĩ vĩ đại thì đánh cắp."

And we have, you know,

Và các bạn biết đấy, chúng ta đã

always been shameless about stealing great ideas.

từng luôn bị chê bai về việc đánh cắp những ý tưởng vĩ đại.

KF: Okay, so that's in '96. Here's in 2010.

KF: đó là năm '96. Đây là vào năm 2010.

"I'm going to destroy Android because it's a stolen product."

"Tôi sẽ tiêu diệt Android bởi vì nó là loại đồ ăn cắp."

(Laughter)

(Tiếng cười)

"I'm willing to go thermonuclear war on this." (Laughter)

"Tôi rất sẵn lòng gây ra chiến tranh hạt nhân vì nó." (Tiếng cười)

Okay, so in other words, great artists steal, but not from me.

Nên, họa sĩ vĩ đại thì đánh cắp, nhưng miễn là không phải từ tôi.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Now, behavioral economists might refer to this sort of thing as loss aversion

Các nhà kinh tế học hành vi sẽ chỉ đó là một ác cảm về sự mất mát.

We have a strong predisposition towards protecting

Chúng ta có khuynh hướng thiên vể việc bảo vệ

what we feel is ours.

những gì chúng ta cảm thấy là của mình.

We have no such aversion towards copying

Chúng ta không có ác cảm với việc sao chép

what other people have, because we do that nonstop.

người khác, bởi vì chúng ta làm nó không ngưng nghỉ.

So here's the sort of equation we're looking at.

Do vậy đây là loại cân bằng mà ta đang tìm kiếm.

We've got laws that fundamentally treat creative works as property,

Ta có luật lệ cơ bản xem công việc sáng tạo như tài sản,

plus massive rewards or settlements

cộng với những phần thưởng hay thỏa thuận to lớn

in infringement cases, plus huge legal fees

trong các vụ vi phạm, cộng với án phí to lớn

to protect yourself in court,

để bảo vệ bản thân bạn trước tòa,

plus cognitive biases against perceived loss.

cộng với những nhận thức thành kiến đối với cảm giác mất mát.

And the sum looks like this.

Và tổng số sẽ giống như vầy.

That is the last four years of lawsuits

Đó là 4 năm cuối của các vụ kiện tụng

in the realm of smartphones.

trong đế chế của điện thoại thông minh.

Is this promoting the progress of useful arts?

Điều này có khích lệ sự tiến triển của các nghệ thuật hữu ích?

1983. Bob Dylan is 42 years old, and his time

Năm 1983. Bob Dylan được 42 tuổi, và thời gian

in the cultural spotlight is long since past.

vàng của ông đã mãi xa vời.

He records a song called "Blind Willie McTell,"

Ông đã thu ca khúc "Blind Willie McTell,"

named after the blues singer, and the song

được đặt tên theo ca sĩ nhạc blues, và bài hát

is a voyage through the past, through a much darker time,

là 1 cuộc du hành xuyên quá khứ, xuyên qua 1 thời tăm tối,

but a simpler one, a time when musicians like Willie McTell

nhưng đơn giản hơn, 1 thời điểm mà các nhạc sĩ như Willie McTell

had few illusions about what they did.

có rất ít ảo tưởng về những gì họ đã làm.

"I jump 'em from other writers

"Tôi lấy chúng từ những tác giả khác

but I arrange 'em my own way."

nhưng tôi sắp xếp chúng theo cách của tôi."

I think this is mostly what we do.

Đây là hầu hết những gì chúng ta làm.

Our creativity comes from without, not from within.

Sự sáng tạo của ta đến từ sự thiếu thốn, chứ không phải sự có sẵn.

We are not self-made. We are dependent on one another,

Chúng ta không tự làm nên chúng ta. Chúng ta dựa trên người khác,

and admitting this to ourselves isn't an embrace

và thừa nhận điều này với chính mình là không chấp nhận

of mediocrity and derivativeness.

sự tầm thường và sao chép.

It's a liberation from our misconceptions,

Nó là 1 sự giải phóng từ những nhận thức sai lầm của ta,

and it's an incentive to not expect so much from ourselves

và nó là 1 khích lệ cho sự rộng lượng của bản thân

and to simply begin.

và cho 1 sự bắt đầu đơn giản.

Thank you so much. It was an honor to be here.

Xin cám ơn các bạn rất nhiều. Tôi rất vinh dự được ở đây.

Thank you. (Applause)

Xin cám ơn. (Vỗ tay)

Thank you. Thank you. (Applause)

Xin cám ơn. Cám ơn. (Vỗ tay)

Thank you. (Applause)

Cám ơn. (Vỗ tay)