Creativity is a remix | Kirby Ferguson

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Tłumaczenie: Daniel Świderski Korekta: Michał Łada

We're going to begin in 1964.

Zaczniemy w 1964 roku.

Bob Dylan is 23 years old, and his career

Bob Dylan ma 23 lata i jego kariera

is just reaching its pinnacle.

właśnie osiąga szczyt.

He's been christened the voice of a generation,

Zostaje ochrzczony głosem pokolenia

and he's churning out classic songs

i miesza klasyczne utwory

at a seemingly impossible rate,

w niespotykanym tempie.

but there's a small minority of dissenters, and they claim

Jednak istnieje mała grupa odszczepieńców, którzy twierdzą,

that Bob Dylan is stealing other people's songs.

że Bob Dylan kradnie utwory innych artystów.

2004. Brian Burton, aka Danger Mouse,

Rok 2004. Brian Burton pseudonim Danger Mouse

takes the Beatles' "White Album,"

bierze "White Album" Beatlesów,

combines it with Jay-Z's "The Black Album"

miesza go z albumem Jaya-Z "The Black Album",

to create "The Grey Album."

aby stworzyć "The Grey Album"

"The Grey Album" becomes an immediate sensation online,

"The Grey Album" staję się natychmiastową sensacją w internecie

and the Beatles' record company sends out countless

i wytwórnia płytowa Beatlesów wysyła niezliczone

cease-and-desist letters for "unfair competition

listy wzywające do zaprzestania działalności ze względu na "nieuczciwą konkurencję

and dilution of our valuable property."

i obniżenie wartości naszej własności."

Now, "The Grey Album" is a remix.

"The Grey Album" jest remiksem.

It is new media created from old media.

Jest nowym środkiem wyrazu stworzonym ze starego.

It was made using these three techniques:

Został stworzony przy użyciu trzech technik:

copy, transform and combine.

powielania, przekształcania i łączenia.

It's how you remix. You take existing songs,

W taki sposób remiksujesz. Bierzesz istniejące utwory

you chop them up, you transform the pieces,

siekasz je, przekształcasz kawałki,

you combine them back together again,

łączysz je z powrotem w całość,

and you've got a new song, but that new song

otrzymujesz nowy utwór, który jednak

is clearly comprised of old songs.

jest złożony ze starych utworów.

But I think these aren't just the components of remixing.

Myślę jednak, że nie są to tylko elementy remiksu.

I think these are the basic elements of all creativity.

Myślę, że są to podstawowe elementy każdego procesu twórczego.

I think everything is a remix,

Myślę, że wszystko jest remiksem,

and I think this is a better way to conceive of creativity.

i myślę, że jest to lepszy sposób aby pojąć kreatywność.

All right, let's head back to 1964, and let's hear

W porządku, wróćmy do 1964 roku i posłuchajmy

where some of Dylan's early songs came from.

skąd niektóre, wczesne utwory Dylana pochodzą.

We'll do some side-by-side comparisons here.

Zrobimy sobie porównanie poszczególnych utworów.

All right, this first song you're going to hear

W porządku, pierwszym utworem, który usłyszycie

is "Nottamun Town." It's a traditional folk tune.

jest "Nottamun Town." Jest to tradycyjna folkowa melodia.

After that, you'll hear Dylan's "Masters of War."

Następnie usłyszycie "Masters of War" Dylana.

Jean Ritchie: ♫ In Nottamun Town, not a soul would look out, ♫

Jean Ritchie: ♫ W mieście Nottamun, żadna dusza nie wypatruje, ♫

♫ not a soul would look up, not a soul would look down. ♫

♫ żadna dusza nie podniesie wzroku, żadna dusza nie spuści głowy. ♫

Bob Dylan: ♫ Come you masters of war, ♫

Bob Dylan: ♫ Przybywajcie panowie wojny, ♫

♫ you that build the big guns, you that build the death planes, ♫

♫ wy, którzy budujecie wielkie działa, wy, którzy budujecie samoloty śmierci, ♫

♫ You that build all the bombs. ♫

♫ Wy, którzy budujecie wszystkie bomby. ♫

Kirby Ferguson: Okay, so that's the same basic melody

Kirby Ferguson: Praktycznie to ta sama melodia

and overall structure. This next one is "The Patriot Game,"

i kompozycja. Następny utwór to "The Patriot Game,"

by Dominic Behan. Alongside that,

autorstwa Dominica Behana. Następnie usłyszycie

you're going to hear "With God on Our Side," by Dylan.

"With God on Our Side" Dylana.

Dominic Behan: ♫ Come all ye young rebels, ♫

Dominic Behan: ♫ Przyjdźcie wy wszyscy młodzi buntownicy, ♫

♫ and list while I sing, ♫

♫ i słuchajcie kiedy śpiewam, ♫

♫ for the love of one's land is a terrible thing. ♫

♫ o cierpieniu ukochania własnej ziemi. ♫

BD: ♫ Oh my name it is nothin', ♫

BD: ♫ Moje imię jest niczym, ♫

♫ my age it means less, ♫

♫ mój wiek znaczy mniej, ♫

♫ the country I come from is called the Midwest. ♫

♫ kraina, z której pochodzę nazywa się Midwest. ♫

KF: Okay, so in this case, Dylan admits

KF: W tym przypadku Dylan przyznaje,

he must have heard "The Patriot Game," he forgot about it,

że musiał już słyszeć "The Patriot Game", po prostu zapomniał o tym,

then when the song kind of bubbled back up

kiedy piosenka niejako zaszumiała gdzieś

in his brain, he just thought it was his song.

w jego głowie, po prostu pomyślał, że to jego utwór.

Last one, this is "Who's Going To Buy You Ribbons,"

Na koniec to "Who's Going To Buy You Ribbons,"

another traditional folk tune.

kolejna tradycyjna folkowa melodia.

Alongside that is "Don't Think Twice, It's All Right."

Następnie "Don't Think Twice, It's All Right."

This one's more about the lyric.

W tym przypadku chodzi mi bardziej o tekst.

Paul Clayton: ♫ It ain't no use to sit and sigh now, ♫

Paul Clayton: ♫ Nie ma sensu siedzenie i wzdychanie, ♫

♫ darlin', and it ain't no use to sit and cry now. ♫

♫ kochanie, i nie ma sensu siedzenie i płacz. ♫

BD: ♫ It ain’t no use to sit and wonder why, babe, ♫

BD: ♫ Nie sensu siedzenie i zastanawianie się dlaczego, kochanie, ♫

♫ if you don't know by now, ♫

♫ jeśli nie wiesz do tej pory, ♫

♫ and it ain't no use to sit and wonder why, babe, ♫

♫ i nie ma sensu siedzenie i zastanawianie się, kochanie, ♫

♫ it'll never do somehow. ♫

♫ jakoś to i tak nic nie pomoże. ♫

KF: Okay, now, there's a lot of these.

KF: W porządku. Jest tego więcej.

It's been estimated that two thirds of the melodies

Oszacowano, że dwie trzecie melodii,

Dylan used in his early songs were borrowed.

których Dylan użył w swoich wczesnych utworach było zapożyczonych.

This is pretty typical among folk singers.

Typowe wśród folkowych pieśniarzy.

Here's the advice of Dylan's idol, Woody Guthrie.

Oto rada Woody Guthriego, idola Boba Dylana:

"The worlds are the important thing.

"Słowa są ważne.

Don't worry about tunes. Take a tune,

Nie martw się o melodie. Weź jedną,

sing high when they sing low,

śpiewaj wysoko, kiedy inni śpiewają nisko,

sing fast when they sing slow, and you've got a new tune."

śpiewaj szybko, kiedy inni śpiewają wolno i masz całkiem nową melodię."

(Laughter) (Applause)

(Śmiech) (Aplauz)

And that's, that's what Guthrie did right here,

Właśnie to Guthrie zrobił

and I'm sure you all recognize the results.

i jestem pewien, że wszyscy rozpoznacie rezultaty.

(Music)

(Muzyka)

We know this tune, right? We know it?

Znacie tę melodię, prawda? Znamy ją?

Actually you don't.

Tak naprawdę to nie.

That is "When the World's on Fire," a very old melody,

To jest "When the World's on Fire", stara melodia,

in this case performed by the Carter Family.

w tym przypadku wykonywana przez rodzinę Carterów.

Guthrie adapted it into "This Land Is Your Land."

Guthrie zaadaptował ją w "This Land Is Your Land."

So, Bob Dylan, like all folk singers, he copied melodies,

Bob Dylan, tak jak wszyscy wykonawcy muzyki folk, skopiował melodie,

he transformed them, he combined them with new lyrics

przekształcił je, połączył z nowymi słowami,

which were frequently their own concoction

które często były swoimi własnymi miksturami

of previous stuff.

wcześniejszych tekstów.

Now, American copyright and patent laws run counter

Amerykańskie prawa autorskie i patentowe działają w sprzeczności

to this notion that we build on the work of others.

do poglądu, że budujemy na pracach innych.

Instead, these laws and laws around the world

Zamiast tego te przepisy, jak i przepisy na całym świecie

use the rather awkward analogy of property.

korzystają raczej z niezręczniej analogii własności.

Now, creative works may indeed be kind of like property,

Prace twórcze mogą być pewnego rodzaju własnością,

but it's property that we're all building on,

lecz jest to własność, na której wszyscy budujemy

and creations can only take root and grow

a twórczość może tylko zapuścić korzenie i rosnąć

once that ground has been prepared.

kiedy grunt został przygotowany.

Henry Ford once said, "I invented nothing new.

Henry Ford kiedyś powiedział: "Nie wymyśliłem nic nowego.

I simply assembled the discoveries of other men

Po prostu połączyłem odkrycia innych ludzi,

behind whom were centuries of work.

za którymi stały całe wieki pracy.

Progress happens when all the factors that make for it

Rozwój zdarza się kiedy wszystkie czynniki, które do niego prowadzą

are ready and then it is inevitable."

są gotowe. Wtedy jest nieunikniony."

2007. The iPhone makes it debut.

Rok 2007. iPhone debiutuje na rynku.

Apple undoubtedly brings this innovation to us early,

Apple niewątpliwie daje nam to odkrycie dosyć wcześnie.

but its time was approaching because its core technology

Jego czas sie zbliżał, główna technologia

had been evolving for decades.

ewoluowała bowiem od dziesięcioleci.

That's multi-touch, controlling a device

To jest multi-touch, kontrola urządzenie

by touching its display.

przez dotyk wyświetlacza.

Here is Steve Jobs introducing multi-touch

Oto Steve Jobs przedstawiający multi-touch

and making a rather foreboding joke.

i grożący żartobliwie.

Steve Jobs: And we have invented a new technology

Steve Jobs: Wynaleźliśmy nową technologię

called multi-touch.

nazwaną multi-touch.

You can do multi-fingered gestures on it,

Możesz swoimi palcami robić na nim różne konfiguracje,

and boy have we patented it. (Laughter)

i chłopie, myśmy to opatentowali. (Śmiech)

KF: Yes. And yet, here is multi-touch in action.

KF: Tak. W dalszym ciągu multi-touch w akcji.

This is at TED, actually, about a year earlier.

To podczas prezentacji TED, rok wcześniej.

This is Jeff Han, and, I mean, that's multi-touch.

Oto Jeff Han i oto multi-touch.

It's the same animal, at least.

Przynajmniej ten sam gatunek.

Let's hear what Jeff Han has to say about this

Posłuchajmy co Jeff Han ma do powiedzenia na temat

newfangled technology.

tej nowomodnej technologii.

Jeff Han: Multi-touch sensing isn't anything --

Jeff Han: Wyczuwanie multi-touch to nic --

isn't completely new. I mean, people like Bill Buxton

nic całkowicie nowego. Tacy ludzie jak Bill Buxton

have been playing around with it in the '80s.

bawili się tym już w latach 80.

The technology, you know, isn't the most exciting thing here

Technologia nie jest najbardziej ekscytującą rzeczą

right now other than probably its newfound accessibility.

w tym momencie. Ważniejsza jest jego nowo odkryta dostępność.

KF: So he's pretty frank about it not being new.

KF: Jest całkiem szczery, ze to nic nowego.

So it's not multi-touch as a whole that's patented.

Multi-touch jako całość nie jest opatentowana.

It's the small parts of it that are,

Tylko mniejsze elementy są

and it's in these small details where

i to w tych małych elementach

we can clearly see patent law contradicting its intent:

wyraźnie widzimy prawo patentowe zaprzeczające swojemu celowi:

to promote the progress of useful arts.

promowanie rozwoju sztuk użytecznych.

Here is the first ever slide-to-unlock.

Tutaj mamy pierwszy mechanizm "przeciągnij aby odblokować".

That is all there is to it. Apple has patented this.

Tutaj jest wszystko co niezbędne. Apple opatentowało to.

It's a 28-page software patent, but I will summarize

To 28-stronnicowy patent oprogramowania, streszczę,

what it covers. Spoiler alert: Unlocking your phone

co zawiera. Odblokowywanie telefonu

by sliding an icon with your finger. (Laughter)

poprzez przesunięcie ikony palcem. (Śmiech)

I'm only exaggerating a little bit. It's a broad patent.

Trochę przesadzam. Ten patent ma szeroki zakres.

Now, can someone own this idea?

Czy ktoś może być właścicielem tego pomysłu?

Now, back in the '80s, there were no software patents,

W latach 80. nie było patentów oprogramowania

and it was Xerox that pioneered the graphical user interface.

i to Xerox zapoczątkował graficzny interfejs użytkownika.

What if they had patented pop-up menus,

Co gdyby opatentowali menu podręczne,

scrollbars, the desktop with icons that look like folders

paski przesuwania, pulpit z ikonami, które wyglądają jak foldery

and sheets of paper?

i kartki papieru?

Would a young and inexperienced Apple

Czy młode i niedoświadczone Apple

have survived the legal assault from a much larger

przetrwałoby prawny atak od dużo większej

and more mature company like Xerox?

i dojrzalszej firmy jak Xerox.

Now, this idea that everything is a remix might sound

Pomysł, że wszystko jest remiksem może brzmieć

like common sense until you're the one getting remixed.

zdroworozsądkowo do momentu, kiedy to ty jesteś remiksowany.

For example ...

Na przykład ...

SJ: I mean, Picasso had a saying.

SJ: Picasso miał powiedzenie.

He said, "Good artists copy. Great artists steal."

Mówił, "Dobrzy artyści kopiują. Wielcy kradną."

And we have, you know,

Wiecie, zawsze

always been shameless about stealing great ideas.

byliśmy bezwstydni jeżeli chodzi o kradzież wielkich pomysłów.

KF: Okay, so that's in '96. Here's in 2010.

KF: To jest rok '96. Tutaj mamy 2010.

"I'm going to destroy Android because it's a stolen product."

"Zamierzam zniszczyć Androida ponieważ jest to skradziony produkt."

(Laughter)

(Śmiech)

"I'm willing to go thermonuclear war on this." (Laughter)

"Jestem gotów wytoczyć termojądrowe działa." (Śmiech)

Okay, so in other words, great artists steal, but not from me.

Innymi słowy, wielcy artyści kradną, byle nie ode mnie.

(Laughter)

(Śmiech)

Now, behavioral economists might refer to this sort of thing as loss aversion

Ekonomiści behawioralni określają tego typu rzeczy jako niechęć do strat

We have a strong predisposition towards protecting

Mamy silne predyspozycje do ochrony tego,

what we feel is ours.

co traktujemy jako nasze.

We have no such aversion towards copying

Nie żywimy takiej niechęci do kopiowania

what other people have, because we do that nonstop.

tego, co mają inni, ponieważ ciągle to robimy.

So here's the sort of equation we're looking at.

Mamy tutaj pewnego rodzaju równanie.

We've got laws that fundamentally treat creative works as property,

Mamy regulacje, które zasadniczo traktują twórczość jako własność,

plus massive rewards or settlements

Dodatkowo olbrzymie nagrody i ugody

in infringement cases, plus huge legal fees

w sprawach o naruszanie, plus olbrzymie koszty procesowe

to protect yourself in court,

aby zabezpieczyć się w sądzie,

plus cognitive biases against perceived loss.

oraz błędy poznawcze kontra postrzegane szkody.

And the sum looks like this.

Podsumowanie wygląda następująco.

That is the last four years of lawsuits

To cztery ostatnie lata pozwów

in the realm of smartphones.

w dziedzinie smartfonów.

Is this promoting the progress of useful arts?

Czy jest to promowanie postępu sztuki użytecznej?

1983. Bob Dylan is 42 years old, and his time

Rok 1983. Bob Dylan ma 42 lata i jego czas

in the cultural spotlight is long since past.

w kulturalnym centrum zainteresowania dawno przeminął.

He records a song called "Blind Willie McTell,"

Nagrywa utwór zatytułowany "Blind Willie McTell,"

named after the blues singer, and the song

nazwany na cześć wykonawcy bluesowego, utwór

is a voyage through the past, through a much darker time,

jest podróżą przez przeszłość, przez mroczniejsze, ale prostsze

but a simpler one, a time when musicians like Willie McTell

czasy, kiedy muzycy, tacy jak Willie McTell

had few illusions about what they did.

mieli niewiele złudzeń, co do tego, co zrobili.

"I jump 'em from other writers

"Zrzynam od innych pisarzy,

but I arrange 'em my own way."

ale układam po swojemu."

I think this is mostly what we do.

Myślę, że to jest to, co głównie robimy.

Our creativity comes from without, not from within.

Nasza kreatywność pochodzi z zewnątrz, nie z wnętrza.

We are not self-made. We are dependent on one another,

Nic nie zawdzięczamy wyłącznie sobie. Jesteśmy zależni od siebie na wzajem

and admitting this to ourselves isn't an embrace

i przyznanie się do tego nie jest akceptowaniem

of mediocrity and derivativeness.

przeciętności i powielania.

It's a liberation from our misconceptions,

Jest wyzwoleniem od naszych przesądów,

and it's an incentive to not expect so much from ourselves

i jest to zachęta, żeby nie oczekiwać od siebie za wiele

and to simply begin.

i po prostu zacząć [tworzyć].

Thank you so much. It was an honor to be here.

Dziękuję bardzo. To zaszczyt być tutaj.

Thank you. (Applause)

Dziękuję. (Aplauz)

Thank you. Thank you. (Applause)

Dziękuję. Dziękuję. (Aplauz)

Thank you. (Applause)

Dziękuję. (Aplauz)