Why city flags may be the worst-designed thing you've never noticed | Roman Mars

Translator: Linh mn Reviewer: Phu M. Dinh

Tôi biết mọi người đang nghĩ gì:

I know what you're thinking:

"Tại sao anh chàng này lại ngồi đó?"

"Why does that guy get to sit down?"

That's because this is radio.

Bởi vì đây là chương trình radio.

(Âm nhạc)

(Music)

I tell radio stories about design,

Tôi kể những câu chuyện trên sóng radio về Thiết kế,

and I report on all kinds of stories:

và tôi kể về tất cả các loại câu chuyện:

buildings and toothbrushes, mascots and wayfinding and fonts.

Thiết kế tòa nhà, bàn chải đánh răng

bùa hộ mệnh và biển hướng dẫn và phông.

My mission is to get people to engage with the design that they care about

Nhiệm vụ của tôi là làm mọi người hứng thú với những thiết kế mà họ quan tâm

so they begin to pay attention to all forms of design.

để rồi sau đó họ bắt đầu quan tâm đến tất cả các loại thiết kế.

Khi bạn trang hoàng thế giới với một trí óc đầy hứng thú với thiết kế,

When you decode the world with design intent in mind,

the world becomes kind of magical.

thế giới sẽ trở lên kỳ diệu.

Thay vì chỉ nhìn thấy những thứ vụn vỡ,

Instead of seeing the broken things,

bạn sẽ nhận ra các mảnh ghép đậm chất trí tuệ

you see all the little bits of genius

that anonymous designers have sweated over to make our lives better.

mà những nhà thiết kế không tên đã làm hết sức mình

để khiến cuộc sống của chúng ta tuyệt vời hơn

And that's essentially the definition of design:

Và đó đơn giản chính là Định nghĩa của Thiết Kế

making life better and providing joy.

khiến cuộc sống tốt đẹp hơn và mang đến sự vui sướng.

Và chỉ vài thứ có thể làm tôi vui sướng hơn

And few things give me greater joy

than a well-designed flag.

nhìn thấy một lá cờ thiết kế tuyệt vời

(Cười) (Vỗ Tay)

(Laughter)

Yeah!

Vâng!

(Applause)

Happy 50th anniversary on your flag, Canada.

Xin chúc mừng lễ kỷ niệm 50 năm lá cờ Canada.

It is beautiful, gold standard.

Một là cờ tuyệt đẹp, chất lượng vàng. Tôi rất thích.

Love it.

I'm kind of obsessed with flags.

Tôi là người rất mê những lá cờ.

Thình thoảng tôi lại gợi chuyện về Lá cờ

Sometimes I bring up the topic of flags,

và mọi người hay phản ứng kiểu, "Tôi không quan tâm về các lá cờ,"

and people are like, "I don't care about flags,"

and then we start talking about flags, and trust me,

và rồi chúng tôi tán chuyện về các lá cờ, và, hãy tin tôi đi,

100 percent of people care about flags.

100% mọi người quan tâm đến lá cờ.

There's just something about them that works on our emotions.

Luôn có gì đó về các lá cờ làm rung động cảm xúc của chúng ta.

My family wrapped my Christmas presents as flags this year,

Gia đình tôi bọc quà Giáng sinh năm nay cho tôi là các lá cờ,

bao gồm cả túi đựng quà màu xanh

including the blue gift bag that's dressed up as the flag of Scotland.

giống như lá cờ của Scotland.

Tôi post bức hình này lên mạng, và chắc chắn rồi,

I put this picture online, and sure enough,

within the first few minutes, someone left a comment that said,

chỉ sau vài phút, ai đó đã post ý kiến thế này,

"You can take that Scottish Saltire and shove it up your ass."

"Anh bạn có thể lấy lá cờ đó mà nhét vào mông đấy" (Cười)

(Laughter)

Điều đó -- vậy đó, mọi người đều hứng thú với chuyện các lá cờ

See, people are passionate about flags, you know?

Đó đơn giản là điều xảy ra,

That's the way it is.

What I love about flags

Điều tôi thích về các lá cờ

is that once you understand the design of flags,

là, một khi bạn hiểu thiết kế của lá cờ,

what makes a good flag, what makes a bad flag,

điều gì tạo ra lá cờ đẹp, hay tạo ra lá cờ xấu,

you can understand the design of almost anything.

bạn có thể hiểu được thiết kế của hầu hết mọi thứ.

So what I'm going to do here is,

Điều tôi muốn làm bây giờ là,

I cracked open an episode of my radio show,

tôi sẽ mở một tập trong chương trình radio của mình,

"99% Invisible," and I'm going to reconstruct it here on stage,

"99% Vô hình", và tôi sẽ cấu trúc lại nó ngay tại đây,

so when I press a button over here --

khi tôi bấm nút này --

Giọng: A.T. cho Âm Thanh --

Voice: S for Sound --

Roman Mars: Âm thanh sẽ được tạo ra,

Roman Mars: It's going to make a sound,

and so whenever you hear a sound or a voice or a piece of music,

cứ khi nào bạn nghe thấy tiếng

một giọng nói hoặc một phần nhạc,

thì đó là vì tôi bấm nút.

it's because I pressed a button.

Voice: Sound.

Giọng: Âm thaaaanh.

RM: All right, got it? Here we go.

RM: Các bạn đã hiểu ý tôi chứ? Giờ chúng ta bắt đầu.

Three, two.

Ba, hai.

This is 99% Invisible. I'm Roman Mars.

Đây là 99% Vô Hình. Tôi là Roman Mars.

(Music)

Narrator: The five basic principles of flag design.

Dẫn truyện: Năm nguyên tắc cơ bản trong thiết kế lá cờ.

Roman Mars: According to the North American Vexillological Association.

Roman Mars: Theo Hiệp Hội Cờ Học Bắc Mỹ.

Vexillological.

Cờ học.

Ted Kaye: Vexillology is the study of flags.

Ted Kaye: Cờ học là khoa học nghiên cứu cờ

RM: Cái âm "lol" trong tên tiếng Anh làm nó kỳ cục.

RM: It's that extra "lol" that makes it sound weird.

Narrator: Number one, keep it simple.

Dẫn truyện: Nguyên tắc 1, Đơn Giản Hóa.

The flag should be so simple that a child can draw it from memory.

Lá cờ nên đơn giản sao cho 1 đứa bé cũng có thể vẽ được theo trí nhớ.

RM: Before I moved to Chicago in 2005,

RM: Trước khi tôi chuyển đến Chicago năm 2005,

I didn't even know cities had their own flags.

Tôi còn không biết các thành phố có lá cờ riêng.

TK: Hầu hết các thành phố lớn đều có cờ riêng.

TK: Most larger cities do have flags.

RM: Oh, tôi không biết điều đó. Đó là giọng Ted Kaye.

RM: Well, I didn't know that, that's Ted Kaye, by the way.

TK: Hello.

TK: Xin chào RM: Ông ấy là chuyên gia cờ học

RM: He's a flag expert, he's a totally awesome guy.

Ông ấy là người rất thú vị.

TK: Tôi là Ted Kaye. Tôi biên tập cho 1 tạp chí khoa học về cờ,

TK: I'm Ted Kaye, I have edited a scholarly journal on flag studies,

and I am currently involved with the Portland Flag Association

hiện tôi đang là thành viên Hiệp Hội Cờ Ba Lan

and the North American Vexillological Association.

và Hiệp Hội Cờ Học Bắc Mỹ.

RM: Ted có viết cuốn sách về Thiết Kế Cờ

RM: Ted literally wrote the book on flag design.

Dẫn truyện: "Cờ Đẹp, Cờ Xấu."

Narrator: "Good Flag, Bad Flag."

RM: It's more of a pamphlet, really, it's about 16 pages.

RM: Nó giống 1 cuốn sách nhỏ hơn. Chỉ 16 trang.

TK: Yes, it's called "Good Flag, Bad Flag: How to Design a Great Flag."

TK: Đúng, cuốn sách có tên "Cờ Đẹp, Cờ Xấu:

Cách thiết kế 1 lá cờ tuyệt vời."

RM: And that first city flag I discovered in Chicago

RM: và lá cờ thành phố đầu tiên tôi thấy ở Chicago

is a beaut:

là 1 tuyệt tác:

white field, two horizontal blue stripes,

nền trắng, hai sọc ngang xanh nước biển,

and four six-pointed red stars down the middle.

với 4 ngôi sao đỏ sáu cánh nằm ở trung tâm.

(Sound)

Dẫn truyện: Nguyên tắc 2, dùng biểu tượng có ý nghĩa.

Narrator: Number two, use meaningful symbolism.

TK: The blue stripes represent the water, the river and the lake.

TK: Các sọc xanh biểu tượng cho nước dòng sông, và hồ.

Narrator: The flag's images, colors or pattern

Dẫn truyện: Hình ảnh, màu sắc, đặc điểm lá cờ

should relate to what it symbolizes.

nên phản ánh nghĩa chúng biểu tượng

TK: The red stars represent significant events in Chicago's history.

TK: Các ngôi sao đỏ biểu tượng các sự kiện quan trọng trong lịch sử Chicago

RM: Thành lập Fort Dearborn,

RM: Namely, the founding of Fort Dearborn on the future site of Chicago,

Nạn Cháy Lớn Chicago (1871)

the Great Chicago Fire,

Kỷ niệm World Columbian Exposition mọi người đều nhớ

the World Columbian Exposition, which everyone remembers

because of the White City,

vì liên quan đến White City,

and the Century of Progress Exposition, which no one remembers at all.

Kỷ niệm Century of Progess Exposition,

vốn chả ai nhớ đến.

Dẫn truyện: Nguyên Tắc 3, dùng 2 tới 3 màu sắc cơ bản.

Narrator: Number three, use two to three basic colors.

TK: The basic rule for colors is to use two to three colors

TK: Nguyên tắc cơ bản cho màu sắc là dùng 2 đến 3 màu

trong nhóm màu chuẩn:

from the standard color set: red, white, blue, green, yellow and black.

đỏ, trắng, xanh nước biển, xanh lá cây, vàng, và đen.

RM: The design of the Chicago flag has complete buy-in

RM: Thiết kế lá cờ Chicago được chấp nhận hoàn toàn

bởi mọi người khắp thành phố

with an entire cross-section of the city.

nó xuất hiện ở mọi nơi;

It is everywhere;

every municipal building flies the flag.

mọi toàn nhà trong thành phố đều treo cờ.

Whet Moser: có lẽ luôn có tối thiểu 1 của hàng mỗi dãy phố

Whet Moser: There's probably at least one store on every block

gần nơi tôi làm, bán cờ Chicago.

near where I work that sells some sort of Chicago flag paraphernalia.

RM: That's Whet Moser from Chicago magazine.

RM: Đó là Whet Moser từ Tạp chí Chicago.

WM: Today, just for example, I went to get a haircut,

WM: Hôm nay, tôi đi cắt tóc,

and when I sat down in the barber's chair,

khi tôi ngồi xuống ghế trong quán cắt tóc,

there was a Chicago flag on the box that the barber kept all his tools in,

tôi thấy có lá cờ Chicago trong hộp người cắt tóc đựng dụng cụ,

and then in the mirror, there was a Chicago flag on the wall behind me.

rồi nhìn vào gương, tôi lại thấy 1 lá cờ Chicago treo trên tường phía sau.

When I left, a guy passed me who had a Chicago flag badge on his backpack.

Khi tôi rời đó, 1 chàng trai đi ngang qua tôi với chiếc huy hiệu cờ Chicago ở balo.

RM: It's adaptable and remixable.

RM: Đây là sự tận dụng và biến tấu.

The six-pointed stars in particular show up in all kinds of places.

Các ngôi sao sáu cánh xuất hiện ở gần như tất cả mọi nơi.

WM: The coffee I bought the other day had a Chicago star on it.

WM: Cốc cà phê tôi mua hôm trước

có hình ngôi sao Chicago trên nó.

RM: It's a distinct symbol of Chicago pride.

RM: Đó là 1 biểu tượng riêng biệt của niềm tự hào Chicago.

TK: When a police officer or a firefighter dies in Chicago,

TK: Khi 1 cảnh sát hay lính cứu hỏa qua đời ở Chicago,

thường chúng ta sẽ không thấy lá cờ Mỹ trên quan tài.

often it's not the flag of the United States on his casket.

It can be the flag of the city of Chicago.

mà là lá cờ của thành phố Chicago.

That's how deeply the flag has gotten into the civic imagery of Chicago.

Điều đó phản ánh mức độ sâu đậm mà lá cờ gắn với hình ảnh Chicago.

RM: And it isn't just that people love Chicago and therefore love the flag.

RM: Đó không chỉ đơn giản là vì mọi yêu mến Chicago nên yêu cả lá cờ của thành phố

I also think that people love Chicago more because the flag is so cool.

Tôi nghĩ rằng mọi người yêu Chicago hơn

bời vì lá cờ ở đây quá tuyệt vời.

TK: A positive feedback loop there between great symbolism and civic pride.

TK: 1 sự điều hòa ngược tích cực giữa biểu tượng tuyệt vời với tự hào công dân

RM: OK, so when I moved back to San Francisco in 2008,

RM: Khi tôi quay lại San Francisco năm 2008,

I researched its flag,

Tôi tìm hiểu về lá cờ thành phố,

because I had never seen it in the previous eight years I lived there.

bời vì tôi chưa từng nhìn thấy nó

trong suốt 8 năm tôi từng sống ở đây.

Và tôi đã thấy nó, tôi rất tiếc phải nói rằng,

And I found it, I am sorry to say,

sadly lacking.

nó thiếu mọi tieu chuẩn,

(Laughter)

(Cười)

I know.

Tôi biết mà.

It hurts me, too.

Nó cũng khiến tôi cảm thấy buồn.

(Laughter)

(Cười)

TK: Để tôi bắt đầu từ trên cùng.

TK: Well, let me start from the top.

Dẫn truyện: Nguyên tắc 1, Đơn Giản Hóa.

Narrator: Number one, keep it simple.

TK: Thiết kế đơn giản.

TK: Keeping it simple.

Narrator: The flag should be so simple that a child can draw it from memory.

Dẫn truyện: Lá cờ nên đơn giản sao cho 1 đứa bé cũng có thể vẽ được theo trí nhớ.

TK: Đây là 1 lá cờ tương đối phức tạp.

TK: It's a relatively complex flag.

RM: OK, here we go, OK.

RM: Oki, cùng xem nào.

The main component of the San Francisco flag is a phoenix

Điểm chính trên lá cờ San Francisco là chim phượng hoàng

representing the city rising from the ashes

biểu tượng cho thành phố phát triển lên từ đống tro tàn

after the devastating fires of the 1850s.

sau các vụ hỏa hoạn kinh khủng thời kỳ 1850s.

TK: A powerful symbol for San Francisco.

TK: 1 biểu tượng mạnh mẽ của San Francisco.

RM: I still don't really dig the phoenix.

RM: Tôi vẫn không thích chim phượng hoàng.

Design-wise, it manages to both be too crude

Về thiết kế, nó vừa quá hung tợn

and have too many details at the same time,

lại vừa quá nhiều chi tiết,

which if you were trying for that,

nếu bạn cố gắng nhớ chúng,

you wouldn't be able to do it,

bạn sẽ chẳng thể nào làm nổi,

and it just looks bad at a distance,

và nó nhìn cũng tệ từ khoảng cách xa,

but having deep meaning puts that element in the plus column.

nhưng vì có ý nghĩa sâu sắc nên biểu tượng vẫn được điểm cộng

Behind the phoenix, the background is mostly white,

Phía sau chim phượng hoàng, nền hầu như chỉ 1 màu trắng,

and then it has a substantial gold border around it.

rồi nó có viền vàng đậm bao quanh.

TK: Which is a very attractive design element.

TK: Đó là một đặc điểm rất hấp dẫn.

RM: Tôi nghĩ điều đó vẫn ok. Nhưng -- (Cười) --

RM: I think it's OK, but --

(Laughter)

here come the big no-nos of flag design.

Giờ đến điều không chấp nhận trong thiết kế của lá cờ.

Dẫn truyện: Nguyên Tắc 4, không chữ không dấu.

Narrator: Number four, no lettering or seals.

Never use writing of any kind.

Không dùng chữ viết dưới bất kỳ dạng nào.

RM: Underneath the phoenix, there's a motto on a ribbon

RM: Ngay phía dưới biểu tượng chim là câu châm ngôn

dịch là "Vàng trong hòa bình sắt trong chiến tranh,"

that translates to "Gold in peace, iron in war,"

plus -- and this is the big problem --

Thêm nữa -- và đây là vấn đề lớn --

it says San Francisco across the bottom.

cụm từ San Francisco ở dưới cùng.

TK: Nếu bạn cần phải viết tên

TK: If you need to write the name of what you're representing on your flag,

điều bạn đang muốn truyền đạt trên lá cờ

your symbolism has failed.

thì biểu tượng bạn dùng đã thất bại.

(Laughter)

(Cười) (Vỗ Tay)

(Applause)

RM: The United States flag doesn't say "USA" across the front.

RM: Cờ nước Mỹ chẳng hề viết "USA" trên đó.

In fact, country flags, they tend to behave.

Thực tế, lá cờ các quốc gia thường thiết kế theo như đã nói.

Like, hats off to South Africa and Turkey and Israel

Như, cờ Nam Phi, cờ Thổ Nhĩ Kỳ, cờ Isarel

Cờ Somalia, cờ Nhật Bản, và cờ Gambia.

and Somalia and Japan and Gambia.

Có rất nhiều lá cờ quốc kỳ thiết kế tuyệt vời,

There's a bunch of really great country flags,

but they obey good design principles because the stakes are high.

nhưng chúng đều tuân theo những nguyên tắc thiết kế tốt.

They're on the international stage.

Quốc kỳ thể hiện hình ảnh ở cấp độ quốc tế

But city, state and regional flags are another story.

những những lá cờ của thành phố, bang, các vùng

lại là một câu chuyện khác.

(Laughter)

(Cười)

There is a scourge of bad flags --

Đó là thảm họa của những lá cờ xấu,

(Laughter)

and they must be stopped.

và điều này cần phải được chấm dứt.

(Laughter)

(Cười) (Vỗ Tay)

(Applause)

That is the truth and that is the dare.

Đó là sự thật và đó cũng là thách thức.

The first step is to recognize that we have a problem.

Bước đầu tiên là nhận ra

rằng chúng ta có 1 vấn đề.

(Laughter)

A lot of people tend to think that good design

Rất nhiều người có xu hướng nghĩ rằng thiết kế đẹp

is just a matter of taste,

chỉ là vấn đề về thưởng thức,

and quite honestly, sometimes it is, actually,

và thành thật mà nói thì, thỉnh thoảng điều đó đúng,

but sometimes it isn't, all right?

nhưng nó cũng sai, phải không nào?

(Laughter)

Here's the full list of NAVA flag design principles.

Đây là danh sách đầy đủ các nguyên tắc thiết kế cờ của NAVA.

Dẫn truyện: Năm nguyên tắc cơ bản trong thiết kế cờ.

Narrator: The five basic principles of flag design.

Nguyên tắc 1, Đơn Giản Hóa.

Narrator: Number one. TK: Keep it simple.

Dẫn truyện: nguyên tắc 2, dùng biểu tượng có ý nghĩa.

Narrator: Number two. TK: Use meaningful symbolism.

Dẫn truyện: nguyên tắc 3, dùng 2 tới 3 màu cơ bản.

Narrator: Number three. TK: Use two to three basic colors.

Dân truyện: nguyên tắc 4, không ký tự không dấu.

Narrator: Number four. TK: No lettering or seals.

Dẫn truyện: không bao giờ dùng ký tự.

Narrator: Never use writing of any kind.

TK: Bởi vì bạn không thể đọc chữ từ xa.

TK: Because you can't read that at a distance.

Dẫn truyện: nguyên tắc 5, TK: riêng biệt.

Narrator: Number five. TK: And be distinctive.

RM: Tất cá những lá cờ đẹp nhất có xu hướng tuân theo các nguyên tắc này.

RM: All the best flags tend to stick to these principles.

Và như tôi đã nói trước đó, quốc kỳ của hầu hết các nước đều ok.

And like I said before, most country flags are OK.

Nhưng đây là điều quan trọng:

But here's the thing:

Nếu bạn đưa danh sách nguyên tắc thiết kế này đến bất ký nhà thiết kế nào

if you showed this list of principles to any designer of almost anything,

Họ sẽ trả lời rằng những nguyên tắc này == đơn giản, ý nghĩa sâu sắc,

they would say these principles -- simplicity, deep meaning,

having few colors or being thoughtful about colors,

dùng ít màu hay dùng màu cẩn thận,

uniqueness, don't have writing you can't read --

riêng biệt, không có chữ bạn không thể đọc

all those principles apply to them, too.

tất cả các nguyên tắc này cũng áp dụng đối với họ.

But sadly, good design principles are rarely invoked in US city flags.

Nhưng buồn thay, những nguyên tắc thiết kế tốt hiếm khi được áp dụng

vào thiết kế lá cờ các thành phố ở Mỹ.

Our biggest problem seems to be that fourth one.

Vấn đề lớn nhất của chúng ta dường như chính là

We just can't stop ourselves from putting our names on our flags,

Chúng ta không thể ngăn bản thân

từ việc đặt tên trên lá cờ,

or little municipal seals with tiny writing on them.

hay còn dấu thành phố với chữ trên đó.

Here's the thing about municipal seals:

Đây là vấn đề về các con dấu:

They were designed to be on pieces of paper

Chúng được thiết kế để triện trên giấy

nơi bạn có thể đọc được chúng,

where you can read them,

not on flags 100 feet away flapping in the breeze.

chứ không phải trên những lá cờ bay lất phất xa cả trăm bước.

So here's a bunch of flags again.

Đây là một nhóm các lá cờ.

Vexillologists call these SOBs:

Các nhà nghiên cứu cờ học gọi chúng là SOBs:

Seals on a bedsheet --

Các con dấu trên tấm ga trải giường (Cười)

(Laughter)

and if you can't tell what city they go to,

và nếu bạn không thể nhận ra lá cờ nào của thành phố nào,

yeah, that's exactly the problem,

Vâng, đó chính xác là vấn đề ở đây,

except for Anaheim, apparently, they fixed it.

ngoại trừ Anaheim.

Nghe nói họ chữa lại lá cờ (Cười)

(Laughter)

Những lá cờ kiểu này xuất hiện mọi nơi trên đất Mỹ.

These flags are everywhere in the US.

The European equivalent of the municipal seal

Tương tự như con dấu thành phố ở đây ở Châu Âu

is the city coat of arms ...

có Huy Hiệu thành phố,

và đây là nơi chúng ta có thể rút ra bài học về cách thiết kế đúng.

and this is where we can learn a lesson for how to do things right.

So this is the city coat of arms of Amsterdam.

Đây là hình Huy Hiệu của thánh phố Amsterdam.

Now, if this were a United States city,

Nếu đây là 1 thành phố ở Mỹ,

the flag would probably look like this.

Lá cờ có lẽ sẽ trông như này.

Bạn hiểu ý tôi chứ, nhỉ. (Cười)

You know, yeah.

(Laughter)

But instead, the flag of Amsterdam

Tuy nhiên, lá cờ của Amsterdam trong thực tế

looks like this.

trông như này cơ.

Rather than plopping the whole coat of arms

Thay vì dùng toàn bộ hình Huy hiệu

on a solid background and writing "Amsterdam" below it,

trên nền đặc màu với dòng chữ "Amsterdam",

họ chỉ giữ lại những đặc điểm chính của tấm khiên,

they just take the key elements of the escutcheon, the shield,

và họ tạo ra lá cờ thành phố phá cách nhất trên thế giới

and they turn it into the most badass city flag in the world.

(Laughter)

(Cười) (Vỗ Tay)

(Applause)

And because it's so badass,

Và bời vì nó rất phá cách,

those flags and crosses are found throughout Amsterdam,

những lá cờ này được treo tràn ngập khắp Amsterdam,

just like Chicago, they're used.

tương tư như ở Chicago vậy.

Even though seal-on-a-bedsheet flags are particularly painful

Mặc dù những lá cờ SOBs rất tệ

and offensive to me,

và rất tức mắt với tôi,

nothing can quite prepare you

chẳng gì có thể khiến bạn không sốc

for one of the biggest train wrecks in vexillological history.

khi nhìn 1 trong những thiết kế thảm hại nhất trong lịch sừ cờ học.

(Laughter)

Are you ready?

Các bạn đã sẵn sàng chưa?

It's the flag of Milwaukee, Wisconsin.

Đây là lá cờ ở Milwaukee, Wiscosin.

(Laughter)

(Cười)

I mean, it's distinctive,

Ý tôi là, nó thật sự khác biêt,

I'll give them that.

Tôi đồng ý với điểm này.

Steve Kodis: Lá cờ này được dùng từ 1955.

Steve Kodis: It was adopted in 1955.

RM: The city ran a contest

RM: Thành phố tổ chức 1 cuộc thi

và nhận được rất nhiều bài dự thi

and gathered a bunch of submissions with all kinds of designs.

với đủ các kiểu thiết kế.

SK: And an alderman by the name of Fred Steffan

SK: Và 1 người đàn ông cao niên tên Fred Steffan

cobbled together parts of the submissions to make what is now the Milwaukee flag.

đã tập hợp thiết kế từ nhiều bài khác nhau

để tạo ra lá cờ Milwaukee ngày nay.

RM: Đây là một lá cờ hổ lốn.

RM: It's a kitchen sink flag.

There's a gigantic gear representing industry,

Có 1 bánh răng khổng lồ biểu tượng Công nghiệp,

there's a ship recognizing the port,

1 con tàu biểu tượng Cảng,

a giant stalk of wheat

1 nhành lúa mỳ rất lớn

paying homage to the brewing industry.

thể hiện sự tôn vinh Công Nghiệp Sản xuất bia

It's a hot mess,

Đây quả thực là một mớ hỗn độn,

and Steve Kodis, a graphic designer from Milwaukee, wants to change it.

và Steve Kodis, 1 nhà thiết kế đồ họa từ Milwaukee, muốn thay đổi nó.

SK: It's really awful.

SK: Lá cờ thật sự rất tệ.

It's a misstep on the city's behalf,

Đây là 1 sai lầm từ người đại diện thành phố

to say the least.

chắc chắn vậy.

RM: But what puts the Milwaukee flag over the top,

RM: Nhưng điều làm cho lá cờ này

tệ hơn hẳn

almost to the point of self-parody,

chính là việc trên lá cờ này lại có lá cờ Nội Chiến Mỹ của trung đoàn Milwaukee.

is on it is a picture of the Civil War battle flag of the Milwaukee regiment.

SK: So that's the final element in it

SK: Chính đặc điểm cuối cùng này

that just makes it that much more ridiculous,

đặc điểm khiến cho lá cờ trở nên nực cười hơn,

that there is a flag design within the Milwaukee flag.

đó là có 1 hình lá cờ khác trên lá cờ Milwaukee.

RM: On the flag. Yeah. Yeah.

RM: Ngay trên lá cờ. Vâng. Vâng. (Cười)

(Laughter)

Yeah.

Vâng.

(Music)

(Âm Nhạc)

Now, Milwaukee is a fantastic city.

Milwaukee hiện nay là 1 thành phố tuyệt vời.

I've been there, I love it.

Tôi đã đến đó. Tôi yêu thành phố ấy.

The most depressing part of this flag, though,

Phần gây chán nản nhất của lá cờ này,

is that there have been two major redesign contests.

là ở việc đã có hai cuộc thi lớn thiết kế lại lá cờ.

Lần cuối diễn ra vào năm 2011.

The last one was held in 2001.

105 entries were received.

105 mẫu thiết kế được tiếp nhận.

TK: But in the end, the members of the Milwaukee Arts Board

TK: Nhưng cuối cùng, các thành viên Ban Nghệ Thuật Milwaukee

decided that none of the new entries were worthy of flying over the city.

quyết định không mẫu thiết nào xứng đáng làm lá cờ mới của thành phố.

RM: Họ không thể thống nhất việc thay đổi lá cờ ấy! (Cười)

RM: They couldn't agree to change that thing!

(Laughter)

That's discouraging enough to make you think

Chuyện này gây thất vọng đến mức có thể khiến các bạn nghĩ rằng

that good design and democracy just simply do not go together.

Thiết kế tốt và chế độ dân chủ

đơn giản là không thể cùng song hành.

(Laughter)

But Steve Kotas is going to try one more time

Nhưng Steve Kotas đang muốn thử thêm 1 lần nữa

to redesign the Milwaukee flag.

thiết kế lại lá cờ Milwaukee.

SK: Tôi tin rằng Milwaukee là 1 thành phố tuyệt vời.

SK: I believe Milwaukee is a great city.

Mỗi thành phố tuyệt vời xứng đáng có 1 lá cờ tuyệt vời.

Every great city deserves a great flag.

RM: Steve chưa sẵn sàng tiết lộ thiết kế của anh ấy

RM: Steve isn't ready to reveal his design yet.

One of the things about proposing one of these things

1 trong những điều cần làm khi đề xuất thiết kế

là bạn phải thuyết phục thành lập ban đánh giá,

is you have to get people on board,

and then you reveal your design.

sau đó bạn đưa ra bản thiết kế của mình

But here's the trick:

Nhưng đây là mẹo nhỏ:

If you want to design a great flag,

Nếu bạn muốn thiết kế 1 lá cờ tuyệt đẹp,

a kick-ass flag like Chicago's or DC's, which also has a great flag,

1 là cờ phá cách như của Chicago hay D.C. nơi cũng có 1 lá cờ rất tuyệt,

start by drawing a one-by-one-and-a-half-inch rectangle

hãy bắt đầu bằng cách vẽ 1 hình chữ nhật 1x1.5 inh trên 1 mảnh giấy.

on a piece of paper.

Your design has to fit within that tiny rectangle.

Thiết kế của bạn phải vừa khít trong hình này

Here's why.

Đây là lý do.

TK: A three-by-five-foot flag on a pole 100 feet away

TK: 1 lá cờ 3x5 feet

trên 1 cột cờ cách xa 100 feet

nhìn sẽ có kích thước tương tự

looks about the same size as a one-by-one-and-a-half-inch rectangle

1 hình chữ nhật 1x1.5 inh

seen about 15 inches from your eye.

được quan sát từ khoảng cách 15 inh từ mắt

You'd be surprised by how compelling and simple the design can be

Bạn chắc sẽ rất ngạc nhiên về mức độ đơn giản của thiết kế

when you hold yourself to that limitation.

khi bạn phải giới hạn trong hình ấy.

RM: Meanwhile, back in San Francisco.

RM: Trong khi đó, quay lại San Francisco.

Is there anything we can do?

Chúng ta liệu có thể làm điều gì đó?

TK: Tôi muốn nói rằng ẩn trong mỗi lá cờ tồi tệ

TK: I like to say that in every bad flag there's a good flag trying to get out.

luôn thấp thoáng bóng dáng 1 lá cờ tuyệt vời muốn hiện ra. (Cười)

The way to make San Francisco's flag a good flag

Cách để biến lá cờ của San Francisco thành lá cờ đẹp

là phải bỏ đi dòng chữ châm ngôn

is to take the motto off because you can't read that at a distance.

bời vì bạn không thể đọc được nó từ xa.

Take the name off,

Bỏ cả dòng tên nữa,

and the border might even be made thicker, so it's more a part of the flag.

và đường viền có lẽ nên được làm đậm hơn,

để nó trở thành 1 phần của lá cờ.

And I would simply take the phoenix

Và tôi sẽ muốn lấy đi hình chim

and make it a great big element in the middle of the flag.

và biến nó thành 1 biểu tượng lớn tuyệt

ở giữa lá cờ.

RM: But the current phoenix, that's got to go.

RM: Nhưng hình chim hiện tại cần phải bỏ đi.

TK: I would simplify or stylize the phoenix.

TK: Tôi muốn dơn giản hóa biểu tượng phương hoàng.

Miêu tả 1 chú chim lớn, rang cánh rộng

Depict a big, wide-winged bird

coming out of flames.

vươn lên từ ngọn lửa.

Emphasize those flames.

Nhấn mạnh chi tiết các ngọn lửa.

RM: So this San Francisco flag was designed by Frank Chimero

RM: Và đây, lá cờ mới này được thiết kế bởi Frank Chimero

based on Ted Kaye's suggestions.

dựa trên các gợi ý của Ted Kaye.

Tôi không biết anh ấy sẽ thiết kế như nào nếu chúng ta hoàn toàn không trói buộc

I don't know what he would do if we was completely unfettered

và không tuân theo các nguyên tắc.

and didn't follow those guidelines.

Fans of my radio show and podcast, heard me complain about bad flags.

Người hâm mộ chương trình radio của tôi,

họ đã nghe tôi phàn nàn về những lá cờ xấu

They've sent me other suggested designs.

Họ đã gửi cho tôi những thiết kế gợi ý.

This one's by Neil Mussett.

Thiết kế này từ Neil Mussett.

Both are so much better.

Cả hai đều đẹp hơn nhiều.

(Laughter)

và tôi nghĩ rằng nếu chúng được dùng,

And I think if they were adopted,

tôi sẽ thấy chúng được treo khắp thành phố

I would see them around the city.

Trong cuộc vận động thiết kế những lá cờ đẹp của tôi,

In my crusade to make flags of the world more beautiful,

rất nhiều thính giả

many listeners have taken it upon themselves

đã tự thiết kế lại cờ của họ và nghĩ đến khả năng

to redesign their flags and look into the feasibility

of getting them officially adopted.

đề nghị chúng được dùng chính thức hóa

(Music)

If you see your city flag and like it,

Nếu bạn nhìn thấy cờ thành phố mình và thích nó,

fly it,

hãy treo nó lên,

even if it violates a design rule or two.

cho dù nếu thiết kế của nó chưa tuân theo 1 hay 2 nguyên tắc thiết kế.

I don't care.

Tôi không bận tâm điều ấy.

But if you don't see your city flag,

Nhưng nếu bạn không nhìn thấy cờ thành phố mình,

maybe it doesn't exist, but maybe it does,

có lẽ nó không tồn tại, hoặc nó có,

nhưng nó đơn giản là quá xấu,

and it just sucks,

and I dare you to join the effort to try to change that.

và tôi thách thức các bạn cố gắng tham gia vào thay đổi chúng.

As we move more and more into cities,

Khi mà chúng ta có ngày càng nhiều thành phố

the city flag will become not just a symbol of that city as a place,

thì các lá cờ sẽ trở thành

không chỉ là biểu tượng của thành phố như 1 địa điểm,

but also, it could become a symbol of how that city considers design itself,

mà còn trở thành

biểu tượng về cách mà thành phố quan niệm về Thiết kế,

especially today, as the populace is becoming more design-aware.

đặc biệt là ngày nay quần chúng đang ngày càng nhận thức hơn về thiết kế.

And I think design awareness is at an all-time high.

Và tôi nghĩ rằng nhận thức này luôn luôn cao.

A well-designed flag could be seen as an indicator of how a city

1 lá cờ thiết kế tốt có thể đóng vai trò chỉ thị về cách mà thành phố

quan niệm về cả hệ thống thiết kế của nó:

considers all of its design systems:

its public transit,

hệ thống giao thông,

its parks, its signage.

công viên, tín hiệu quảng cáo-chỉ dẫn.

It might seem frivolous, but it's not.

Nghe có vẻ tầm phào, nhưng không hề.

TK: Often when city leaders say,

TK: Thường khi các lãnh đạo thành phố nói

"We have more important things to do than worry about a city flag,"

"Chúng tôi còn nhiều thứ quan trọng phải làm hơn là lo đến lá cờ thành phố,"

my response is,

Câu trả lời của tôi là,

"If you had a great city flag,

"Nếu các anh có 1 lá cờ tuyệt vời

you would have a banner for people to rally under

các anh sẽ có 1 lá cờ để mọi người tập hợp lại

to face those more important things."

để cùng nhau giải quyết những điều quan trong kia."

(Music)

RM: I've seen firsthand what a good city flag can do

RM: Tôi đã tự mình chứng kiến sức mạnh mà 1 lá cờ tuyệt mang lại

in the case of Chicago.

trong trường hợp của Chicago.

The marriage of good design and civic pride

Sự gắn kết giữa thiết kế đẹp và niềm tự hào công dân

is something that we need in all places.

là điều mà chúng ta cần ở mọi nơi.

The best part about municipal flags is that we own them.

Điều tuyệt nhất về các lá cờ đô thị

là chúng ta sở hữu chúng.

They are an open-source,

Chúng là 1 nguồn mở,

publicly owned design language of the community.

ngôn ngữ thiết kế sở hữu bởi cộng đồng

When they are done well,

Khi chúng được thiết kế tốt,

they are remixable, adaptable, and they are powerful.

chúng được sử dụng, được biến tấu,

và chúng chứa sức mạnh.

We could control the branding and graphical imagery

Chúng ta có thể kiểm soát hình ảnh thương hiệu và đồ họa

của các thành phố với 1 lá cờ đẹp,

of our cities with a good flag,

but instead, by having bad flags we don't use,

thay vào đó, khi chúng ta có những lá cờ xấu không dùng,

we cede that territory to sports teams

chúng ta nhượng lại cho các đội thể thao

và các phòng thương mại, ban du lịch.

and chambers of commerce and tourism boards.

Sports teams can leave and break our hearts.

Các đội thể thao có thể rời đi và làm tan vỡ trái tim chúng ta.

And besides, some of us don't really care about sports.

Bên cạnh đó, một số trong chúng ta thật sự không quan tâm đến thể thao.

And tourism campaigns can just be cheesy.

và các chiến dịch du lịch có thể cũng không tốt.

But a great city flag

Nhưng 1 là cờ tuyệt vời

is something that represents a city to its people

sẽ đại biểu cho thành phố ấy đến mọi người ở đó

and its people to the world at large.

và đại biểu cho con người nơi ấy với toàn thế giới.

And when that flag is a beautiful thing,

Và khi lá cờ ấy là lá cờ tuyệt vời,

sự kết nối ấy cũng là 1 thứ tuyệt vời.

that connection is a beautiful thing.

Có lẽ tất cả các lá cờ đô thị đều mang cảm hứng lớn như Hồng Kông

So maybe all the city flags can be as inspiring as Hong Kong

or Portland or Trondheim,

hay Ba Lan, hay Trondheim,

and we can do away with all the bad flags

và chúng ta có thể bỏ đi tất cả các lá cờ xấu

like San Francisco, Milwaukee, Cedar Rapids,

như San Francisco, Milwaukee,

Cedar Rapids,

and finally, when we're all done,

và cuối cùng, khi chúng ta đã hoàn thành,

we can do something about Pocatello, Idaho,

chúng ta có thể làm gì đó đối với Pocatello, Idaho,

vốn dược Hiệp Hội Cờ Học Bắc Mỹ

considered by the North American Vexillological Association

coi là lá cờ đô thị xấu nhất Bắc Mỹ.

as the worst city flag in North America.

[Proud to be Pocatello]

(Cười) (Vỗ Tay)

(Laughter)

(Applause)

Yeah.

Vâng.

(Applause)

That thing has a trademark symbol on it, people.

Lá cờ ấy có 1 biểu tượng Thương Mại mọi người ạ. (Cười)

(Laughter)

That hurts me just to look at.

Chỉ nhìn nó thôi cũng làm tôi thấy nhức mắt.

(Laughter)

Thank you so much for listening.

Cảm ơn các bạn rất nhiều vì đã lắng nghe.

(Applause)

(Vỗ Tay)

[Music by: Melodium (@melodiumbox) and Keegan DeWitt (@keegandewitt)]

["Âm nhạc bởi: Melodium (@melodiumbox) và Keegan Dewitt (@keegandewitt)"]