Noy Thrupkaew: Human trafficking is all around you. This is how it works

Translator: Thanh Bình Trần Reviewer: Ngoc Nguyen

About 10 years ago, I went through a little bit of a hard time.

Khoảng 10 năm trước, tôi đã trải qua khoảng thời gian hơi khó khăn.

So I decided to go see a therapist.

Vì thế tôi quyết định đi gặp một nhà trị liệu.

I had been seeing her for a few months, when she looked at me one day and said,

Tôi gặp cô ấy được vài tháng thì một ngày cô nhìn thẳng vào tôi và nói,

"Who actually raised you until you were three?"

"Thực sự ai đã nuôi chị đến khi chị lên 3 vậy?"

Seemed like a weird question. I said, "My parents."

Có vẻ là một câu hỏi rất kỳ lạ. Tôi trả lời, "Bố mẹ tôi."

And she said, "I don't think that's actually the case;

Cô ấy nói,"Tôi không nghĩ đó thực sự là thế;

because if it were,

Bởi vì nếu nó là đúng,

we'd be dealing with things that are far more complicated than just this."

Chúng ta sẽ đối mặt với một thứ còn phức tạp hơn cả như thế này

It sounded like the setup to a joke, but I knew she was serious.

Nó nghe như là một câu nói đùa, nhưng tôi biết cô ấy thành thật.

Because when I first started seeing her,

Bởi vì khi lần đầu tôi nhìn cô ấy,

I was trying to be the funniest person in the room.

tôi đang cố gắng thành người hài nhất trong căn phòng.

And I would try and crack these jokes, but she caught on to me really quickly,

Tôi thử nói đùa, nhưng cô ấy bắt thóp rất nhanh,

and whenever I tried to make a joke, she would look at me and say,

Rồi bất cứ lúc nào tôi cố đùa, cô ấy sẽ nhìn vào tôi và nói,

"That is actually really sad."

"Thật ra là không có vui."

(Laughter)

(Tiếng cười)

It's terrible.

Nó thật kinh khủng.

So I knew I had to be serious, and I asked my parents

Vì thế tôi biết tôi phải nghiêm trọng hơn, thế là tôi hỏi bố mẹ

who had actually raised me until I was three?

Ai thực sự đã nuôi con cho đến khi con lên 3?

And to my surprise, they said

Với sự ngạc nhiên của tôi, họ bảo

my primary caregiver had been a distant relative of the family.

người chăm sóc tôi đầu tiên là một người họ hàng xa.

I had called her my auntie.

Tôi đã gọi cô ấy bằng dì.

I remember my auntie so clearly,

Tôi nhớ dì ấy rất rõ,

it felt like she had been part of my life when I was much older.

Cảm giác cứ như dì đã là một phần cuộc sống của tôi khi tôi lớn hơn.

I remember the thick, straight hair,

Tôi nhớ mái tóc dài và suông mượt

and how it would come around me like a curtain

cả cái cách nó tung bay,cứ như là một bức màn ấy

when she bent to pick me up;

và khi dì cúi xuống để bế tôi;

her soft, southern Thai accent;

với giọng miền Nam Thái nhẹ nhàng;

the way I would cling to her,

cái cách mà tôi sẽ bám lấy dì ấy,

even if she just wanted to go to the bathroom

thậm chí khi dì chỉ muốn đi vào phòng tắm

or get something to eat.

hay kiếm gì đó để ăn.

I loved her, but [with] the ferocity that a child has sometimes

Tôi yêu dì, nhưng với cái tính bướng bỉnh của trẻ con có thỉnh thoảng

before she understands that love also requires letting go.

trước khi dì hiểu rằng tình yêu cũng cần sự buông thả.

But my clearest and sharpest memory of my auntie,

Nhưng kỉ niệm rõ ràng và sâu sắc nhất của tôi về dì,

is also one of my first memories of life at all.

đồng thời cũng là một trong những kỉ niệm của cuộc đời tôi.

I remember her being beaten and slapped by another member of my family.

Tôi nhớ dì bị đánh và tát bởi một thành viên trong gia đình.

I remember screaming hysterically and wanting it to stop,

Tôi nhớ đã hét loạn lên và tôi muốn mọi thứ dừng lại,

as I did every single time it happened,

giống như tôi mỗi lần làm khi sự việc xảy ra,

for things as minor as wanting to go out with her friends,

cho điều rất nhỏ bé như đòi đi chơi với bạn bè của dì,

or being a little late.

hay chỉ là về muộn một xíu.

I became so hysterical over her treatment,

Tôi trở nên bướng với cách đối xử của dì,

that eventually, she was just beaten behind closed doors.

rồi rốt cuộc, dì lại bị đánh phía sau cánh cửa kín.

Things got so bad for her that eventually she ran away.

Mọi thứ trở nên quá tồi tệ đối với dì đến nỗi dì đã bỏ chạy.

As an adult, I learned later

Khi đã lớn, tôi mới biết được

that she had been just 19 when she was brought over from Thailand

rằng dì chỉ mới 19 tuổi khi được gởi qua từ Thái Lan

to the States to care for me, on a tourist visa.

đến Mĩ để chăm sóc cho tôi, bằng một cái visa khách du lịch.

She wound up working in Illinois for a time,

Dì làm việc ở Illinois một thời gian,

before eventually returning to Thailand,

trước khi cuối cùng quay về lại Thái Lan,

which is where I ran into her again, at a political rally in Bangkok.

nơi mà tôi tìm lại được dì, ở một đại hội chính trị tại Bangkok.

I clung to her again, as I had when I was a child,

Tôi níu lấy dì lại, giống như tôi đã làm khi tôi còn là một đứa con nit

and I let go, and then I promised that I would call.

rồi tôi thả ra, và sau đó tôi hứa rằng tôi sẽ gọi dì.

I never did, though.

Tuy, tôi chưa bao giờ gọi.

Because I was afraid if I said everything that she meant to me --

Bởi vì tôi sợ rằng nếu tôi nói tất cả rằng dì có ý nghĩa rất lớn với tôi

that I owed perhaps the best parts of who I became to her care,

rằng có lẽ tôi giữ phần quan trọng nhất của người mà tôi trở thành bởi sự chăm sóc

and that the words "I'm sorry" were like a thimble

và chỉ từ " Con xin lỗi" lại nặng trĩu

to bail out all the guilt and shame and rage I felt

để toát ra mọi tội lỗi, xấu hổ và cả giận dữ với bản thân

over everything she had endured to care for me for as long as she had --

với tất cả mọi thứ dì đã phải chịu đựng để chăm sóc cho tôi miễn là dì có thể

I thought if I said those words to her, I would never stop crying again.

Tôi nghĩ nếu tôi nói những lời đó,tôi sẽ không bao giờ dừng khóc lại lần nữa.

Because she had saved me.

Bởi vì dì đã cứu tôi.

And I had not saved her.

Và tôi thì không làm gì được gì cho dì cả.

I'm a journalist, and I've been writing and researching human trafficking

Tôi là một nhà báo, tôi đã viết và nghiên cứu về buôn bán người

for the past eight years or so,

trong tám năm qua

and even so, I never put together this personal story

và thậm chí như vậy, tôi không bao giờ đặt câu chuyện cá nhân ấy

with my professional life until pretty recently.

cùng công việc của tôi cho đến khi khá gần đây.

I think this profound disconnect actually symbolizes

Tôi nghĩ ngăn điều sâu thẳm này thật sự biểu tượng cho

most of our understanding about human trafficking.

sự hiểu lầm của đa số chúng ta về buôn bán người.

Because human trafficking is far more prevalent, complex and close to home

Vì buôn bán người dần thịnh hành, phức tạp và gần với chỗ sinh sống

than most of us realize.

nhiều hơn đa số chúng ta nhận ra.

I spent time in jails and brothels,

Tôi dành thời gian trong tù và nhà chứa,

interviewed hundreds of survivors and law enforcement, NGO workers.

gặp mặt hàng trăm người sống sót và thực thi pháp luật, nhân viên NGO.

And when I think about what we've done about human trafficking,

Lúc tôi nghĩ về điều mà chúng ta đã làm về việc buôn bán người,

I am hugely disappointed.

thì tôi rất thất vọng.

Partly because we don't even talk about the problem right at all.

Phần nào bởi chúng ta thậm chí không nói thẳng vào vấn đề cả.

When I say "human trafficking,"

Khi tôi bảo "buôn bán người,"

most of you probably don't think about someone like my auntie.

đa số các bạn chắc không nghĩ về những người giống như dì tôi.

You probably think about a young girl or woman,

Bạn có thể nghĩ về một cô bé hay một phụ nữ,

who's been brutally forced into prostitution by a violent pimp.

bị mụ tú bà bắt phải làm gái bằng bạo lực.

That is real suffering, and that is a real story.

Đó là một trải nghiệm thật, và đó là một câu chuyện có thật.

That story makes me angry

Nó khiến tôi giận dữ

for far more than just the reality of that situation, though.

mặc dù rằng thực tế còn kinh khủng hơn cả tình huống như thế nữa.

As a journalist, I really care about how we relate to each other through language,

Là một nhà báo, tôi rất quan tâm đến sự đối xử của con người với nhau qua ngôn ngữ

and the way we tell that story, with all the gory, violent detail,

và cái cánh mà chúng ta kể câu truyện, với máu me, chi tiết bạo lực,

the salacious aspects -- I call that "look at her scars" journalism.

diện mạo tục tĩu -- Tôi gọi đó là "nhìn vào nỗi đau của cô ấy đi" các nhà báo.

We use that story to convince ourselves

Ta dùng câu truyện đó để thoả mãn bản thân

that human trafficking is a bad man doing a bad thing to an innocent girl.

rằng buôn bán người là việc một người xấu làm việc xấu với một cô bé ngây thơ.

That story lets us off the hook.

Câu truyện đó dẫn ta vào một cái bẫy.

It takes away all the societal context that we might be indicted for,

Nó lấy đi mọi ngữ cảnh xã hội rằng ta có thể buộc tội cho,

for the structural inequality, or the poverty,

cho cấu trúc bất công bằng, hay sự nghèo nàn,

or the barriers to migration.

hay rào cản cho sự di cư.

We let ourselves think

Ta để bản thân nghĩ

that human trafficking is only about forced prostitution,

việc buôn bán người chỉ là việc ép họ phải đi làm gái,

when in reality,

trong khi sự thật,

human trafficking is embedded in our everyday lives.

buôn bán người được đặt vào trong cuộc sống hằng ngày.

Let me show you what I mean.

Hãy để tôi cho bạn hiểu.

Forced prostitution accounts for 22 percent of human trafficking.

Ép mại dâm chiếm khoảng 22% tỉ lệ của việc buôn bán người.

Ten percent is in state- imposed forced labor.

10% là lạm dụng lao động tại Mĩ.

but a whopping 68 percent is for the purpose of creating the goods

nhưng tới 68% là mục đích để tạo nên tài sản

and delivering the services that most of us rely on every day,

và phục vụ giao hàng mà đa số chúng ta tin cận mỗi ngày,

in sectors like agricultural work, domestic work and construction.

trong lĩnh vực nông nghiêp, công việc gia đình hay xây dựng.

That is food and care and shelter.

Đó là thức ăn, chăm sóc và chỗ trú.

And somehow, these most essential workers

Bằng cách nào đó, các công nhân cần thiết nhất

are also among the world's most underpaid and exploited today.

cũng là trong số người bị bóc lột và không được trả đầy đủ nhất ngày nay.

Human trafficking is the use of force, fraud or coercion

Buôn bán người là việc sử dụng vũ lực, gian lận hay cưỡng ép

to compel another person's labor.

để buộc người khác lao động.

And it's found in cotton fields, and coltan mines,

Và nó được tìm thấy ở những cánh đồng bông, mỏ coltan

and even car washes in Norway and England.

hay thậm chí là rửa xe ở Norway và Anh.

It's found in U.S. military bases in Iraq and Afghanistan.

Nó được thấy tại quân đội Mĩ ở Iraq và Afghanistan.

It's found in Thailand's fishing industry.

Thấy tại công nghiệp bắt cá Thái Lan

That country has become the largest exporter of shrimp in the world.

Nơi mà đã trở thành nước xuất khẩu tôm lớn nhất thế giới.

But what are the circumstances

Nhưng đâu là sự thật

behind all that cheap and plentiful shrimp?

đằng sau tất cả những con tôm rẻ và dồi dào đó?

Thai military were caught selling Burmese and Cambodian migrants

Quân đội Thái bị bắt vì bán những người di cư Miến Điện và Campuchia

onto fishing boats.

trên các con tàu đánh cá.

Those fishing boats were taken out, the men put to work,

Các tàu đánh cá được đưa ra ngoài, đàn ông bị bắt phải làm việc,

and they were thrown overboard if they made the mistake of falling sick,

và họ sẽ bị vứt bỏ ra biển nếu như bị bệnh,

or trying to resist their treatment.

hay là cố gắng chống cự lại.

Those fish were then used to feed shrimp,

Cá sau đó được dùng để nuôi tôm,

The shrimp were then sold to four major global retailers:

sau đó tôm được bán cho 4 nhà bán lẻ trên toàn cầu:

Costco, Tesco, Walmart and Carrefour.

Costco, Tesco, Walmart and Carrefour.

Human trafficking is found on a smaller scale than just that,

Buôn bán người được tìm thấy ở quy mô nhỏ hơn thế nữa,

and in places you would never even imagine.

ở những nơi bạn sẽ không bao giờ tưởng tượng.

Traffickers have forced young people to drive ice cream trucks,

Tên buôn bắt những đứa trẻ đi lái xe tải chở kem,

or to sing in touring boys' choirs.

hay hát tại dàn hợp xướng trẻ em.

Trafficking has even been found in a hair braiding salon in New Jersey.

Việc bán thậm chí được tìm thấy tại một tiệm tóc bện tại New Jersey.

The scheme in that case was incredible.

Âm mưu trong đó thật không thể tin được.

The traffickers found young families who were from Ghana and Togo,

Tên buôn tìm thấy những gia đình trẻ từ Ghana và Togo,

and they told these families that "your daughters are going to get

sau đó họ bảo " Con gái bạn sẽ có cơ hội để

a fine education in the United States."

giáo dục tốt tại Mĩ."

They then located winners of the green card lottery,

Kế tiếp họ được định để thắng xổ số thẻ xanh Visa,

and they told them, "We'll help you out.

rồi chúng nói,"Chúng tôi sẽ giúp bạn.

We'll get you a plane ticket. We'll pay your fees.

Chúng tôi sẽ đưa bạn vé máy bay Chúng tôi sẽ trả phí cho bạn.

All you have to do is take this young girl with you,

Tất cả bạn phải làm là mang theo bé gái đi cùng,

say that she's your sister or your spouse.

nói đó là chị hay là vợ của bạn.

Once everyone arrived in New Jersey, the young girls were taken away,

Khi nào mọi người đến New Jersey, bé gái sẽ bị bắt đi,

and put to work for 14-hour days,

và phải làm việc 14 giờ một ngày,

seven days a week, for five years.

7 ngày 1 tuần, trong 5 năm.

They made their traffickers nearly four million dollars.

Họ đem lại cho những tên buôn gần 4 triệu đô.

This is a huge problem.

Đây là một vấn đề rất lớn.

So what have we done about it?

Vậy chúng ta đã làm gì về nó?

We've mostly turned to the criminal justice system.

Chúng ta chủ yếu là hệ thống tư pháp hình sự.

But keep in mind, most victims of human trafficking are poor and marginalized.

Nhưng nên nhớ, phần lớn nạn nhân của việc này là những người nghèo thiệt thòi

They're migrants, people of color.

Họ là những người di cư, người da màu.

Sometimes they're in the sex trade.

Thỉnh thoảng họ là người bán dâm.

And for populations like these,

Và đối với dân số như thế này,

the criminal justice system is too often part of the problem,

hệ thống tư pháp đã là một phần của vấn đề,

rather than the solution.

hơn là một giải pháp.

In study after study, in countries ranging from Bangladesh to the United States,

Khi đưa ra sau khi đã nghiên cứu, trong các nước phạm vi từ Bangladesh đến Mĩ,

between 20 and 60 percent of the people in the sex trade who were surveyed

giữa tỉ lệ 20 % và 60 % số người mại dâm đã được điều tra

said that they had been raped or assaulted by the police in the past year alone.

nói rằng họ bị hãm hiếp hay hành hung bởi cảnh sát trong năm vừa qua.

People in prostitution, including people who have been trafficked into it,

Những người làm gái, bao gồm những người bị bán vào đó,

regularly receive multiple convictions for prostitution.

thông thường nhận nhiều tội án vì mại dâm.

Having that criminal record makes it so much more difficult

Sở hữu hồ sơ tội phạm đó làm cho nó trở nên khó khăn hơn

to leave poverty, leave abuse, or leave prostitution,

để thoát khỏi đói nghèo, lạm dụng, hay rời khỏi nhà gái,

if that person so desires.

nếu người đó thật sự khát khao.

Workers outside of the sex sector --

Nhân viên bên ngoài của lĩnh vực mại dâm

if they try and resist their treatment, they risk deportation.

nếu họ cố gắng chống cự lại, họ có nguy cơ sẽ bị trục xuất.

In case after case I've studied, employers have no problem

Trong trường hợp sau điều tôi đã nghiên cứu, chủ thuê không vấn đề

calling on law enforcement to try and threaten or deport

kêu gọi thực thi pháp luật để thử và đe dọa trục xuất

their striking trafficked workers.

những công nhân nổi bật.

If those workers run away,

Nếu những người làm bỏ chạy,

they risk becoming part of the great mass of undocumented workers

họ có nguy cơ trở thành một phần của số lượng lớn công nhân không giấy tờ

who are also subject to the whims of law enforcement if they're caught.

người cũng bị đưa ra như những món đồ chơi của pháp luật nếu họ bị bắt.

Law enforcement is supposed to identify victims and prosecute traffickers.

Thực thi pháp luật có nghĩa vụ phải xác định nạn nhân và truy tố kẻ buôn người

But out of an estimated 21 million victims of human trafficking in the world,

Nhưng ngoài con số ước lượng là 20 triệu nạn nhân trên toàn thế giới,

they have helped and identified fewer than 50,000 people.

họ chỉ mới giúp đỡ và phát hiện ít hơn 50,000 người.

That's like comparing

Nó giống như so sánh

the population of the world to the population of Los Angeles,

dân số của thế giới với dân số của Los Angeles,

proportionally speaking.

nói theo tỉ lệ.

As for convictions, out of an estimated 5,700 convictions in 2013,

Đối với người bị kết án, ngoài khoảng mức dự tính 5.700 người trong năm 2013,

fewer than 500 were for labor trafficking.

ít hơn 500 cho buôn bán lao động.

Keep in mind that labor trafficking

Nên nhớ buôn bán lao động

accounts for 68 percent of all trafficking,

chiếm tới 68 % của việc buôn bán,

but fewer than 10 percent of the convictions.

nhưng ít hơn 10 % những người bị kết tội.

I've heard one expert say that trafficking happens where need meets greed.

Tôi từng nghe một chuyên gia nói rằng buôn bán diễn ra ở những nơi chứa lòng tham.

I'd like to add one more element to that.

Tôi muốn thêm một yếu tố nữa.

Trafficking happens in sectors where workers are excluded from protections,

Buôn bán người diễn ra trong lĩnh vực mà công nhân được loại bỏ khỏi sự bảo vệ,

and denied the right to organize.

và từ chối quyền được tổ chức.

Trafficking doesn't happen in a vacuum.

Buôn bán người không diễn ra vô nghĩa.

It happens in systematically degraded work environments.

Nó xảy ra trong một hệ thống làm việc suy thoái.

You might be thinking,

Bạn có thế nghĩ,

oh, she's talking about failed states, or war-torn states, or --

ồ, cô ta đang nói thất bại của quốc gia,hay nước sau chiến tranh.

I'm actually talking about the United States.

Tôi thật sự đang nói về nước Mĩ.

Let me tell you what that looks like.

Để tôi làm rõ cho bạn hiểu.

I spent many months researching a trafficking case called Global Horizons,

Tôi bỏ nhiều tháng tìm hiểu cách buôn người gọi là Global Horizons,

involving hundreds of Thai farm workers.

Bao gồm hàng trăm công nhân Thái.

They were sent all over the States, to work in Hawaii pineapple plantations,

Tất cả được gửi qua Mỹ, để làm việc tại một cơ sở trồng dứa,

and Washington apple orchards, and anywhere the work was needed.

và vườn táo Washington, và bất cứ đâu công việc được cần.

They were promised three years of solid agricultural work.

Họ được hứa 3 năm công việc nông nghiệp ổn định.

So they made a calculated risk.

Vì vậy họ liều.

They sold their land, they sold their wives' jewelry,

Họ bán đất, họ bán đồ trang sức của vợ.

to make thousands in recruitment fees for this company, Global Horizons.

để cung cấp hàng trăm mức phí tuyển mộ cho công ty này, Global Horizons.

But once they were brought over,

Nhưng một khi họ được gởi qua,

their passports were confiscated.

hộ chiếu của họ sẽ bị tịch thu.

Some of the men were beaten and held at gunpoint.

Môt vài người đàn ông bị đánh và giữ bằng cách chĩa súng.

They worked so hard they fainted in the fields.

Họ làm rất cật lực đến nỗi họ ngã trên cánh đồng.

This case hit me so hard.

Điều này làm tôi rất xót xa.

After I came back home,

Sau khi tôi trở về nhà,

I was wandering through the grocery store, and I froze in the produce department.

tôi lang thang qua các cửa hàng tạp hoá và tôi bị giữ lại tại một bộ phận sản xuất.

I was remembering the over-the-top meals the Global Horizons survivors

Tôi nhớ bữa ăn trên cả tuyệt vời của những người tồn tại ở Global Horizons

would make for me every time I showed up to interview them.

sẽ làm cho tôi mỗi lần tôi tới phỏng vấn họ.

They finished one meal with this plate of perfect, long-stemmed strawberries,

Họ hoàn tất một bữa ăn với cái đĩa toàn dâu có cuống,

and as they handed them to me, they said,

và khi họ đưa cho tôi, họ bảo,

"Aren't these the kind of strawberries you eat with somebody special

"Đây có phải loại dâu cô ăn với những người đặc biệt

in the States?

tại Mĩ?

And don't they taste so much better

và liệu nó có vị tốt hơn

when you know the people whose hands picked them for you?"

khi cô biết người lấy chúng cho cô?"

As I stood in that grocery store weeks later, I realized I had no idea

Khi tôi đứng ở cửa hàng vài tuần sau, tôi nhận ra tôi không biết

of who to thank for this plenty,

sẽ phải cảm ơn ai cho thức ăn này,

and no idea of how they were being treated.

và không biết họ được đối xử như thế nào.

So, like the journalist I am, I started digging into the agricultural sector.

VÌ vậy, là một nhà báo, tôi bắt đầu đào sâu vào trong lĩnh vực nông nghiệp.

And I found there are too many fields, and too few labor inspectors.

Và tôi tìm thấy có quá nhiều cánh đồng, nhưng quá ít các thanh tra lao động.

I found multiple layers of plausible deniability

Tôi thấy cái đa dạng của sự tin cậy không thể chối bỏ

between grower and distributor and processor, and God knows who else.

giữa người trồng, người phân phối và người xử lý, và chỉ có chúa mới biết còn ai nữa

The Global Horizons survivors had been brought to the States

Những người tồn tại ở Global Horizons được gởi qua Mĩ

on a temporary guest worker program.

trên một chương trình lao động tạm thời.

That guest worker program ties a person's legal status

Chương trình đó ràng buộc tình trạng pháp lý của một người

to his or her employer,

với người chủ,

and denies that worker the right to organize.

và ngăn người đó có quyền được tổ chức.

Mind you, none of what I am describing about this agricultural sector

Lưu ý, không một điều gì tôi đang miêu tả về lĩnh vực nông nghiệp này

or the guest worker program is actually human trafficking.

hay là chương trình lao động tạm thời là thật sự buôn bán người.

It is merely what we find legally tolerable.

Nó chỉ đơn thuần những điều chấp thuận được về mặt pháp lý.

And I would argue this is fertile ground for exploitation.

Và tôi cho rằng đây là điều kiện hấp dẫn cho việc bóc lôt.

And all of this had been hidden to me, before I had tried to understand it.

Và tất cả chúng đã được giấu khỏi tôi, trước khi tôi cố gắng để hiểu chúng.

I wasn't the only person grappling with these issues.

Tôi không phải người duy nhất vật lộn với những vấn đề này.

Pierre Omidyar, founder of eBay,

Pierre Omidyar, người tạo nên eBay,

is one of the biggest anti-trafficking philanthropists in the world.

là một trong những nhà hảo tâm chống buôn bán người lớn nhất thế giới.

And even he wound up accidentally investing nearly 10 million dollars

Và thậm chí anh ta tình cờ chạm đến khoảng đầu tư 10 triệu đô la

in the pineapple plantation cited as having the worst working conditions

cho các nơi trồng dứa như đã trích dẫn là có điều kiện làm việc tồi tệ nhất

in that Global Horizons case.

đối với trường hợp công ty Global Horizons đó.

When he found out, he and his wife were shocked and horrified,

Khi ông tìm ra, ông và vợ mình đã bị choáng và khiếp sợ,

and they wound up writing an op-ed for a newspaper,

và họ tiếp xúc công việc biên tập viên cho một tờ báo,

saying that it was up to all of us to learn everything we can

nói rằng nó tuỳ theo cách mỗi chúng ta học mọi thứ ta có thể

about the labor and supply chains of the products that we support.

về lao động và chuỗi cung ứng của các sản phẩm mà ta hỗ trợ.

I totally agree.

Tôi hoàn toàn đồng ý.

What would happen if each one of us decided

Điều gì sẽ xảy ra nếu mỗi chúng ta quyết định

that we are no longer going to support companies

sẽ không còn tiếp tục ủng hộ cho các công ty

if they don't eliminate exploitation from their labor and supply chains?

nếu họ không loại bỏ cách khai thác từ lao động và chuỗi cung ứng của mình?

If we demanded laws calling for the same?

Nếu ta yêu cầu luật pháp kêu gọi cho điều tương tự?

If all the CEOs out there decided

Nếu tất cả các CEO ngoài đó quyết định

that they were going to go through their businesses and say, "no more"?

rằng họ sẽ hoàn thành công việc của họ đến cùng và nói,"không còn nữa"?

If we ended recruitment fees for migrant workers?

Nếu chúng ta kết thúc phí tuyển mộ cho các công nhân di cư?

If we decided that guest workers should have the right to organize

Nếu ta quyết định người khách lao động đó nên có quyền được tổ chức

without fear of retaliation?

mà không sợ hãi hay thù hận?

These would be decisions heard around the world.

Đây sẽ là các ý kiến được nghe trên toàn thế giới.

This isn't a matter of buying a fair-trade peach

Đây không là vấn đề về việc mua một tuyệt phẩm công bằng

and calling it a day, buying a guilt-free zone with your money.

và gọi nó như ngày nay, mua một vùng tội lỗi tự do bằng tiền của bạn.

That's not how it works.

Đó không phải cách nó hoạt động.

This is the decision to change a system that is broken,

Đây là một quan điểm để thay đổi một hệ thống đã hư hỏng,

and that we have unwittingly but willingly

và chúng ta không cố ý nhưng lại sẵn sàng

allowed ourselves to profit from and benefit from for too long.

chấp nhận bản thân lợi dụng và làm lợi từ nó quá lâu.

We often dwell on human trafficking survivors' victimization.

Chúng ta thường dừng lại ở nạn nhân sống sót của việc buôn bán người.

But that is not my experience of them.

Nhưng đó không phải kinh nghiệm của tôi về họ.

Over all the years that I've been talking to them,

Suốt những năm tôi nói chuyện với họ,

they have taught me that we are more than our worst days.

họ đã dạy tôi rằng chúng ta nhiều hơn số ngày tệ nhất.

Each one of us is more than what we have lived through.

Mỗi con người nhiều hơn những điều ta đã trải qua.

Especially trafficking survivors.

Đặc biệt là những người bị buôn sống sót.

These people were the most resourceful and resilient and responsible

Những người này là những người tháo vát, kiên cường và có trách nhiệm nhất

in their communities.

trong xã hội của họ.

They were the people that you would take a gamble on.

Họ là những người mà bạn sẽ đánh cược vào.

You'd say, I'm gong to sell my rings, because I have the chance

Bạn có thể nói, tôi sẽ bán nhẫn, bời vì tôi có cơ hội

to send you off to a better future.

để đưa bạn đến một tương lai tươi đẹp hơn.

They were the emissaries of hope.

Đó là hy vọng của sứ thần.

These survivors don't need saving.

Những người tồn tại không cần được cứu.

They need solidarity, because they're behind

Họ cần sự đoàn kết bởi họ ở phía sau

some of the most exciting social justice movements out there today.

một số trong những sự lý thú nhất ở hoạt động công bằng xã hội ngày nay.

The nannies and housekeepers who marched with their families

Các bà vú và quản gia người đã bước đi với cùng với gia đình mình

and their employers' families --

và gia đình người chủ

their activism got us an international treaty

Sự tích cực của họ đem lại cho chúng tôi về một hiệp ước quốc tế

on domestic workers' rights.

về quyền lao động trong nước.

The Nepali women who were trafficked into the sex trade --

Phụ nữ Nepali bị bán vào lĩnh vực mại dâm

they came together, and they decided

Họ tụ họp lại, và rồi họ quyết định

that they were going to make the world's first anti-trafficking organization

rằng họ sẽ tạo nên một tổ chức chống buôn bán người đầu tiên trên thế giới

actually headed and run by trafficking survivors themselves.

thật sự đứng đầu và điều hành bởi những người tồn tại.

These Indian shipyard workers were trafficked

Những công nhân ở xưởng đóng tàu tại Ấn độ bị bán

to do post-Hurricane Katrina reconstruction.

để tái thiết lại sau cơn bão Katrina.

They were threatened with deportation, but they broke out of their work compound

Họ bị đe dọa trục xuất, nhưng ho trốn thoát khỏi công việc phức hợp

and they marched from New Orleans to Washington, D.C.,

và đi từ New Orleans đến Washington,

to protest labor exploitation.

để bảo vệ sự khai thác lao động.

They cofounded an organization called the National Guest Worker Alliance,

Họ cùng sáng lập một tổ chức gọi là liên minh công nhân khách quốc gia,

and through this organization, they have wound up helping other workers

và bằng tổ chức này, họ đã giúp đỡ hàn gắn vết thương với các công nhân khác

bring to light exploitation and abuses in supply chains

đưa họ đến ánh sáng và thoát khỏi lạm dụng trong chuỗi cung ứng

ở nhà máy Walmart và Hershey.

in Walmart and Hershey's factories.

And although the Department of Justice declined to take their case,

Và mặc dù Sở Tư Pháp từ chối nhận lấy các trường hợp của họ,

a team of civil rights lawyers won the first of a dozen civil suits

một đội luật sư về quyền công dân đã lần đầu thắng qua hàng chục vụ kiện dân sự

this February, and got their clients 14 million dollars.

tháng 3 này, và lấy lại cho khách hàng 14 triệu đô.

These survivors are fighting for people they don't even know yet,

Những người tồn tại đang chiến đấu cho người mà họ thậm chí chưa biết tới,

other workers, and for the possibility of a just world for all of us.

các công nhân khác, và cho khả năng của chỉ một thế giới với tất cả chúng ta

This is our chance to do the same.

Đây là cơ hội để làm điều tương tự

This is our chance to make the decision

Đây là cơ hội để tạo nên quyết định

that tells us who we are, as a people and as a society;

nói lên chúng ta là ai, với một người dân và một xã hội;

that our prosperity is no longer prosperity,

sự thịnh vượng của chúng ta sẽ không kéo dài được nữa,

as long as it is pinned to other people's pain;

miễn là nó gắn chặt với nỗi đau của người khác;

that our lives are inextricably woven together;

rằng cuộc sống của chúng ta gắn chặt với nhau;

and that we have the power to make a different choice.

và chúng ta có sức mạnh để tạo nên một lựa chọn khác

I was so reluctant to share my story of my auntie with you.

Tôi rất miễn cưỡng khi chia sẻ về câu chuyện của dì đối với bạn.

Before I started this TED process and climbed up on this stage,

Trước khi tôi bắt đầu tiến trình TED này và leo lên ở thứ hạng này,

I had told literally a handful of people about it,

Tôi đã nói sự thật với một số người về nó,

because, like many a journalist,

bời vì, giống như nhiều nhà báo,

I am far more interested in learning about your stories

tôi rất thích thú học hỏi về câu chuyện của các bạn

than sharing much, if anything, about my own.

hơn là chia sẻ nó, nếu tất cả thứ đó, là của bản thân tôi.

I also haven't done my journalistic due diligence on this.

Tôi cũng chưa hoàn tất sự tích cực của một nhà báo về nó.

I haven't issued my mountains of document requests,

Tôi chưa đưa yêu cầu cho núi tài liệu của mình,

and interviewed everyone and their mother,

và phỏng vấn mọi người và mẹ họ,

and I haven't found my auntie yet.

và tôi vẫn chưa tìm thấy dì tôi.

I don't know her story of what happened, and of her life now.

Tôi không biết câu chuyện gì diễn ra với dì, và của cuộc đời dì nữa.

The story as I've told it to you is messy and unfinished.

Câu chuyện mà tôi đã nói cho bạn là lộn xộn và chưa hoàn thành.

But I think it mirrors the messy and unfinished situation we're all in,

Nhưng tôi nghĩ nó phản ánh sự lộn xộn và trạng thái chưa hoàn thiện của chúng ta,

when it comes to human trafficking.

khi đó là việc buôn bán người.

We are all implicated in this problem.

Tất cả chúng ta dính líu đều vướng vào vấn đề này.

But that means we are all also part of its solution.

Nhưng nó nghĩa là chúng ta cũng là một phần của lời giải.

Figuring out how to build a more just world is our work to do,

Nghĩ ra làm thế nào để xây dựng một thế giới công bằng là điều mà ta phải làm,

and our story to tell.

và câu chuyện mà ta phải kể.

So let us tell it the way we should have done,

Vậy hãy để chúng ta nói nó con đường ta phải làm,

from the very beginning.

từ ban đầu.

Let us tell this story together.

Hãy để chúng ta kể với nhau về câu chuyện này.

Thank you so much.

Cảm ơn rất nhiều.

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)