Diana Nyad: Extreme swimming with the world's most dangerous jellyfish

Diana Nyad: Chuyến bơi vĩ đại với loài sứa nguy hiểm nhất thế giới.

Translator: Y Doan Reviewer: Nhu PHAM

Yeah, so a couple of years ago I was turning 60,

Một vài năm trước tôi đã bước qua tuổi 60

and I don't like being 60.

và tôi chẳng thích tuổi 60 chút nào.

(Laughter)

(Cười)

And I started grappling

Tôi bắt đầu vật lộn

with this existential angst

với cảm giác lo lắng vốn có

of what little I had done with my life.

về những gì ít ỏi mà tôi đã làm với cuộc đời mình.

It wasn't the resume

Nó không giống như bản tóm tắt

of breaking this record here,

về phá vỡ kỷ lục

it was more like, who had I become?

nó giống như là tôi muốn trở thành ai thì đúng hơn?

How had I spent my valuable time?

Tôi đã sử dụng thời gian quý báu của mình như thế nào?

How could this have gone by

Sao nó lại trôi nhanh

like lightning?

như tia chớp?

And I couldn't forgive myself

Và tôi đã không thể tha thứ cho mình

for the countless, countless hours

về vô số, vô số thời gian

I had lost

bị đánh mất

in negative thought --

trong những suy nghĩ bi quan

all the time I had spent beating myself up

Tất cả thời gian mà tôi trải qua đã đánh gục tôi

for losing my marriage

vì hôn nhân thất bại

and not stopping the sexual abuse when I was a kid

vì không ngừng bị lạm dụng tình dục khi còn bé

and career moves

và chuyển đổi nghề nghiệp

and this and this and this.

và cái này và cái này và cái này nữa.

Just why, why didn't I do it better? Why? Why? Why?

Chỉ là tại sao, tại sao tôi đã không làm nó tốt hơn? Tại sao? Tại sao? Tại sao?

And then my mother died at 82.

Và rồi mẹ tôi mất ở tuổi 82.

And so I starting thinking,

Và vì thế tôi bắt đầu nghĩ,

not only am I not happy with the past,

không chỉ tôi không vui vì quá khứ

now I'm getting choked with,

mà giờ đây, tôi cũng nghẹn lại với việc

"I've only got 22 years left."

“Tôi chỉ còn có 22 năm”.

What am I going to do with this short amount of time

Tôi sẽ làm gì với khoảng thời gian ngắn ngủi

that's just fleeting?

chỉ như phù du này?

And I'm not in the present whatsoever.

Mà tôi lại không thực tế một chút nào.

And I decided the remedy to all this malaise

Và tôi quyết định biện pháp khắc phục cho tất cả những bất ổn này,

was going to be

là chuẩn bị

for me to chase

để theo đuổi

an elevated dream,

một giấc mơ cao cả

an extreme dream,

một giấc mơ tột cùng

something that would require

điều đòi hỏi

utter conviction

một sự tin tưởng hoàn toàn

and unwavering passion,

và đam mê kiên định,

something that would make me

điều sẽ làm tôi

be my best self

trở thành một tôi tốt nhất

in every aspect of my life,

trong mọi khía cạnh cuộc đời

every minute of every day,

mỗi phút của từng ngày

because the dream was so big

bởi vì giấc mơ quá lớn

that I couldn't get there

nên tôi không thể đạt được

without that kind of behavior and that kind of conviction.

nếu thiếu hành động và niềm tin.

And I decided,

Và tôi đã quyết định,

it was an old dream that was lingering,

nó đã là một giấc mơ cũ còn rơi rớt lại

that was from so many years ago,

từ rất nhiều năm trước.

three decades ago --

3 thập kỉ trước--

the only sort of world class swim

một thể loại lớp học bơi duy nhất trên thế giới

I had tried and failed at back in my 20s --

Tôi đã thử và thất bại ở độ tuổi 20

was going from Cuba to Florida.

là bơi từ Cuba đến Florida.

It was deep in my imagination.

Nó đã nằm sâu trong trí tưởng tượng của tôi.

No one's ever done it without a shark cage.

Không ai có thể làm được điều đó nếu thiếu một lồng cá mập.

It's daunting.

Thật là khó khăn.

It's more than a hundred miles across a difficult passage of ocean.

Hơn một ngàn dặm tr6en lộ trình khó khăn qua đại dương.

It's probably, at my speed, at my age --

Nó có thể, với tốc độ, với tuổi tác của tôi --

for anybody's speed at anybody's age --

hoặc với bất kỳ tốc độ, tuổi tác nào---

going to take 60, maybe 70, hours

phải mất 60, hay 70 giờ

of continuous swimming,

bơi không ngừng nghỉ.

never getting out on the boat.

không bao giờ rời khỏi thuyền.

And I started to train.

Và tôi đã bắt đầu luyện tập.

I hadn't swum for 31 years, not a stroke.

Tôi đã không bơi trong 31 năm, không bơi lấy một sải.

And I had kept in good shape, but swimming's a whole different animal.

Tôi đã giữ được vóc dáng cân đối, nhưng bơi lôi lại là một việc hoàn toàn khác.

As a matter of fact,

Có một sự thật,

this picture is supposed to be me during training.

hình ảnh này lẽ ra phải là tôi trong suốt quá trình tập

It's a smiling face.

một khuôn mặt cười.

And when you're training for this sport, you are not smiling.

Nhưng khi bạn đang tập luyện loại thể thao này, bạn không được cười.

(Laughter)

(Cười)

It's an arduous, difficult sport,

Đây là một môn thể thao khó khăn, gian khổ

and I don't remember smiling

và tôi không nhớ để cười

at any time during this sport.

vào bất cứ lúc nào khi tập luyện.

As I said, I respect other sports,

Như đã nói, tôi tôn trọng những môn thể thao khác

and I compare this sport sometimes

và thỉnh thoảng so sánh môn thể thao này

to cycling and to mountain climbing

với đạp xe, leo núi

and other of the expedition type events,

và những loại thám hiểm khác

but this is a sensory deprivation,

nhưng đó chỉ là sự bí bách cảm giác

a physical duress.

và dồn nén về thể chất.

And when I started in

Và khi tôi bắt đầu

with the eight hours and the 10 hours and the 12 hours

8 giờ và 10 giờ rồi 12 giờ

and the 14 hours and the 15 hours and the 24-hour swims,

và 14 giờ, 15 giờ và tới 24 giờ bơi,

I knew I had it,

Tôi biết mình đã có được nó.

because I was making it through these.

vì tôi đã dần vượt qua những bước này.

And when I said I'm going to go out and do a 15-hour swim,

Và khi nói rằng tôi sẵn sàng để bơi 15 tiếng.

and we're coming into the dock after a long day

sau một ngày dài chúng tôi đã đến được bến tàu

and it's now night,

lúc đó trời đã tối,

and we come in and it's 14 hours and 58 minutes

chúng tôi đến, sau 14 tiếng và 58 phút

and I can touch the dock and we're done,

khi tôi chạm được bến tàu, coi như hoàn tất,

the trainer says, "That's great.

huấn luyện viên nói, "Thật tuyệt vời.

It's 14 hours 58 minutes. Who cares the last two minutes?"

14 giờ 58 phút. Ai thèm thêm 2 phút nữa chứ?"

I say, "No, it's got to be 15 hours,"

Tôi nói, "Không, nó phải là 15 tiếng"

and I swim another minute out and another minute back

và tôi đã bơi thêm mấy phút ra xa và bơi thêm mấy phút về.

to make the 15 hours.

để cho đủ 15 tiếng.

And I put together an expedition.

Tôi hoàn thành cuộc hành trình.

It's not that I didn't have help,

Không phải tôi không có người giúp đỡ,

but honestly, I sort of led, I was the team leader.

nhưng một cách thành thật, tôi là trưởng nhóm.

And to get the government permissions,

Để nhận được sự cho phép của chính quyền,

you read in the paper,

bạn đọc trong giấy,

you think it's easy to get into Cuba everyday?

bạn nghĩ là rất dễ để đi vào Cuba mỗi ngày ư?

Try going in with an armada like we had

Cố gắng vào đó cùng với một đội tàu như chúng tôi

of 50 people and five boats

với 50 người và 5 chiếc thuyền

and CNN's crew, etc.

và nhóm CNN, vân vân.

The navigation is difficult.

Giao thông đường thủy rất khó khăn.

There's a big river called the Gulf Stream

Có một dòng sông lớn tên là Gulf Stream

that runs across

chảy từ bên này sang bên kia.

and it's not going in the direction you are.

và nó không đi theo đi hướng của bạn

It's going to the east and you'd like to go north.

Nó đi theo hướng Đông và bạn thì thích đi hướng Bắc.

It's tricky.

Thật là nan giải.

And there's dehydration.

Rồi mất nước.

And there's hypothermia.

hạ nhiệt độ.

And there are sharks.

Và cả cá mập nữa

And there are all kinds of problems.

Cùng với nhiều những vấn đề khác.

And I gathered together, honestly,

Tôi phải tổng hợp lại, thật đó,

the world's leading experts in every possible way.

Có nhiều cách để trở thành một chuyên gia hàng đầu.

And a month ago,

Một tháng trước,

the 23rd of September,

ngày 23 tháng 9

I stood on that shore

Tôi đã đứng trên bờ biển

and I looked across

và nhìn sang bên kia

to that long, long faraway horizon

đường chân trời xa xa vời vợi

and I asked myself,

tôi tự hỏi mình

do you have it?

liệu mình có làm chủ được nó?

Are your shoulders ready?

Đôi vai mình đã sẵn dàng chưa?

And they were. They were prepared.

Chúng đã sẵn sàng. Chúng đã được chuẩn bị.

No stone left unturned.

Mọi thứ có thể làm đã làm.

Was the mind ready?

Trí óc đã sẵn sàng chưa?

You know, you're swimming with the fogged goggles,

Bạn biết đấy, bạn phải bơi với những chiếc kính chắn sương.

you're swimming at 60 strokes a minute,

với tốc độ 60 nhịp tay trong một phút.

so you're never really focused on anything, you don't see well.

vì thế, bạn không thể thật sự tập trung vào bất cứ thứ gì, .

You've got tight bathing caps over your ears

bạn không thể nhìn thấy rõ Bạn phải đeo mũ bơi che quá tai

trying to keep the heat of the head,

cố gắng giữ nhiệt đồ đầu

because it's where the hypothermia starts,

bởi vì nó là nơi đầu tiên bị giảm thân nhiêt,

and so you don't hear very well.

và vì thế bạn không thể nghe rõ.

You're really left alone with your own thoughts.

Bạn thật sự bị bỏ lại một mình với những suy nghĩ của bản thân.

And I had all kinds of counting systems ready there

Và nơi đó, tôi có sẵn sàng tất cả các loại hệ thống đếm

in English, followed by German,

theo tiếng Anh, tiếng Đức

followed by Spanish, followed by French.

tiếng Tây Ban Nha, tiếng Pháp.

You save the French for last.

Bạn nên giữ tiếng Pháp ở cuối.

And I had songs, I had a playlist in my head --

Và tôi có những bài hát, tôi có hẳn một danh sách trong đầu --

not through headphones, in my own head --

không phải qua tai nghe, mà ở riêng trong đầu tôi --

of 65 songs.

gồm 65 bản nhạc.

And I couldn't wait to get into the dark in the middle of the night,

Và tôi không thể chờ cho đến khi trời tối hẳn, vào lúc nửa đêm,

because that's when Neil Young comes out.

bởi vì đó là lúc Neil Young xuất hiện.

(Laughter)

(Cười)

And it's odd, isn't it?

Thật kỳ quặc, phải ko?

You'd think you'd be singing Leonard Cohen's "Hallelujah"

Bạn nghĩ rằng bạn muốn được hát bài "Hallelujah" của Leonard Cohen's

out in the majesty of the ocean,

trước sự lộng lẫy của đại dương

not songs about heroin addiction in New York City.

chứ không phải bài hát về nghiện ngập ở thành phố New York.

But no, for some reason

Nhưng không, vì một số lý do

I couldn't wait to get into the dark of the night

Tôi không thể chờ cho đến khi đêm tối

and be singing,

và hát

♫ "A heard you knocking at my cellar door ♫

♫"Nghe tiếng em gõ cửa tầng hầm♫

♫ I love you baby and I want some more ♫

♫ Em yêu anh cưng à và em muốn nhiều hơn ♫

♫ Ooh, ooh, the damage done" ♫

♫ Ooh, ooh, đã quá trễ để cứu vãn ♫

(Applause)

(Vỗ tay)

The night before I started,

Đêm trước khi tôi bắt đầu,

I finished Stephen Hawking's "The Grand Design."

Tôi đã đọc xong cuốn "Phác họa vĩ đại" của Stephen Hawking.

And I couldn't wait

Và tôi không thể chờ đợi

to trip the mind fantastic.

để làm dịu tâm trí.

About the 50th hour,

Vào khoảng giờ thứ 50

I was going to start thinking about the edge of the universe.

Tôi bắt đầu nghĩ về những đường rìa của vũ trụ

Is there an edge?

Có một đường rìa không?

Is this an envelope we're living inside of,

Có phải một phong thư mà chúng ta sống ở trong đó,

or no, does it go onto infinity in both time and space?

ồ không, có phải nó sẽ đi đến vô cùng trong không gian và thời gian?

And there's nothing like swimming for 50 hours in the ocean

Và không có gì giống như là bơi 50 tiếng trên đại dương.

that gets you thinking about things like this.

điều đó khiến bạn nghĩ đến những thứ như vậy.

I couldn't wait to prove the athlete I am,

Tôi không thể chờ đợi đểchứng minh tôi là một vận động viên

that nobody else in the world can do this swim.

rằng không bất kỳ ai trên thế giới có thể bơi được như vậy.

And I knew I could do it.

Và tôi biết tôi có thể làm được.

And when I jumped into that water,

Khi nhảy xuống nước,

I yelled in my mother's French, "Courage!"

Tôi hét lên bằng tiếng Pháp quê mẹ, "Can đảm!"

And I started swimming,

Và tôi bắt đầu bơi.

and, oh my God, it was glassy.

và, ôi trời ơi, nước trong vắt.

And we knew it, all 50 people on the boat,

Chúng tôibiết điều này, tất cả 50 người trên thuyền,

we all knew this was it,

tất cả chúng tôi đều biết

this was our time.

đây là thời của chúng tôi

And I reminded myself a couple hours in,

Tôi nhắc nhở lại mình trong một vài giờ,

you know, the sport is sort of a microcosm of life itself.

bạn biết đó, thể thao là loại mô hình thu nhỏ của cuộc sống.

First of all, you're going to hit obstacles.

Đầu tiên, bạn sẽ gặp phải những trở ngại.

And even though you're feeling great at any one moment,

và tuy rằng bạn cảm thấy tuyệt vời ở bất kỳ thời điểm nào,

don't take it for granted, be ready,

đừng chủ quan, phải sẵn sàng,

because there's going to be pain, there's going to be suffering.

bởi vì sẽ có những đau đớn, sẽ có những chịu đựng.

It's not going to feel this good all the way across.

Nó sẽ không suôn sẻ hoàn toàn.

And I was thinking of the hypothermia

Và tôi đã nghĩ về hạ thân nhiệt

and maybe some shoulder pain

và có thể có một vài đau nhức vai

and all the other things --

và tất cả những thứ khác --

the vomiting that comes from being in the saltwater.

việc nôn mửa vì ở trong nước muối.

You're immersed in the liquid.

Bạn bị ngâm trong chất lỏng.

Your body doesn't like the saltwater.

Cơ thể bạn không thích ứng với nước muối.

After a couple of days, three days,

Sau một vài ngày, 3 ngày,

you tend to rebel

bạn có khuynh hướng nổi loạn

in a lot of physical ways.

theo nhiều cách thức vật lý.

But no, two hours in,

Nhưng không, trong vòng 2 giờ,

wham! Never in my life ...

ầm! Chưa bao giờ trong đời ...

I knew there were Portuguese men o' war,

tôi biết có những người Bồ Đào Nha trong chiến tranh,

all kinds of moon jellies, all kinds of things,

tất cả các loại thạch mặt trăng, tất cả mọi thứ,

but the box jellyfish from the southern oceans

nhưng loại sứa hộp từ đại dương phía nam

is not supposed to be in these waters.

thì tôi không cho là sẽ có ở vùng nước này.

And I was on fire --

Và tôi bị thiêu đốt --

excruciating, excruciating pain.

từ những vết thương đau đớn vô cùng tận.

I don't know if you can still see

Tôi không biết liệu bạn vẫn có thể nhìn được

the red line here and up the arm.

những lằn đỏ ở đây và ở trên cánh tay không.

Evidently, a piece this big of tentacle

Một cách rõ ràng, một mảnh lớn xúc tu

has a hundred-thousand little barbs on it

có một trăm ngàn chiếc gai nhỏ

and each barb is not just stinging your skin,

và mỗi gai nhỏ không chỉ châm vào da,

it's sending a venom.

mà còn truyền nọc độc.

The most venomous animal that lives in the ocean

Loại động vật độc nhất sống trong đại dương

is the box jellyfish.

chính là sứa hộp.

And every one of those barbs

Và mỗi một chiếc gai

is sending that venom into this central nervous system.

sẽ truyền nọc độc tới hệ thần kinh trung ương.

So first I feel like boiling hot oil,

Vì thế, tôi cảm thấy giống như dầu nóng đang sôi,

I've been dipped in.

và tôi thì bị nhúng vào đấy.

And I'm yelling out, "Fire! Fire! Fire! Fire!

Và tôi hét lên, "Cháy! Cháy! Cháy! Cháy!

Help me! Somebody help me!"

Cứu tôi! Ai đó cứu tôi!"

And the next thing is paralysis.

Và sau đó là bị mất cảm giác,

I feel it in the back and then I feel it in the chest up here,

tôi cảm nhận điều này từ sau lưng và tiếp theo là ở ngay ngực,

and I can't breathe.

và tôi không thể thở

And now I'm not swimming with a nice long stroke,

Và bây giờ, tôi không thể bơi với những sảy tay dài đẹp,

I'm sort of crabbing it this way.

Tôi phải bơi theo kiểu bắt cua thế này.

Then come convulsions.

và sau đó là co giật.

A young man on our boat is an EMT. He dives in to try to help me.

Một cậu trai trẻ trên thuyền là nhân viên cứu hộ đã cố gắng cứu tôi.

He's stung.

Cậu ta bị đốt.

They drag him out on the boat,

Người ta phải kéo cậu lên thuyền.

and he's -- evidently, I didn't see any of this -- but lying on the boat

và dù không nhìn rõ, tôi vẫn thấy cậu nằm dài trên thuyền.

and giving himself epinephrine shots

và tự chích thuốc epinephrine

and crying out.

rồi òa khóc.

He's 29 years old,

Cậu ta đã 29 tuổi,

very well-built, lean, he's six-foot, five,

rất khỏe mạnh, rắn chắc, cao 1.98 mét

weighs 265 lbs.,

nặng 120 kg,

and he is down.

mà còn bị gục.

And he is crying and he's yelling to my trainer

Cậu ta khóc và hét vào huấn luyện viên của tôi rằng

who's trying to help me.

ai đó cố giúp tôi với.

And he's saying, "Bonnie, I think I'm going to die.

Anh ta nói, " Bonnie, tôi nghĩ mình sắp chết.

My breath is down to three breaths a minute.

Nhịp thở của tôi đã xuống còn ba lần một phút.

I need help, and I can't help Diana."

Tôi cần giúp đỡ, và tôi không thể giúp Diana."

So that was at eight o'clock at night.

Và đó là vào 8 giờ buổi tối.

The doctor, medical team from University of Miami

Bác sĩ, đội y khoa từ trường đại học Miami

arrived at five in the morning.

đến vào 5 giờ sáng hôm sau.

So I swam through the night,

Vì thế tôi đã bơi suốt đêm

and at dawn they got there and they started with prednisone shots.

và rạng sáng, họ có mặt ở đấy, bắt đầu với việc chích prednisone.

I didn't get out,

Nhưng tôi đã không lên bờ

but was in the water taking prednisone shots, taking Xanax,

và vẫn ở dưới nước chích prednisone,uống Xanax,

oxygen to the face.

và chụp oxy trên mặt.

It was like an ICU unit

Giống như săn sóc đặc biệt

in the water.

dưới nước vậy.

(Laughter)

(cười)

And I guess the story is

Và tôi đoán câu chuyện là

that even Navy SEALS who are stung by the box jelly,

dù cho có là Hải quân SEALS bị chích bởi sứa hộp

they're done.

thì họ vẫn tiêu tùng.

They either die or they quickly get to a hospital.

Họ một là sẽ chết hoặc nhanh chóng nhập viện.

And I swam through the night and I swam through the next day.

Tôi đã bơi xuyên qua màn đêm và bơi suốt cả ngày hôm sau

And the next night at dusk,

Và lúc nhá nhem của đêm tiếp theo

again, wham!

lại nữa, ầm!

The box jelly again --

Lại là sứa hộp

all across the neck, all across here.

tất cả bên này bên kia cổ, tất cả chỗ này.

And this time,

Và lần này,

I don't like it, I didn't want to give into it,

tôi chẳng thích nó chút nào, tôi cũng không chịu thua nó,

but there's a difference between a non-stop swim

tuy nhiên có sự khác nhau giữa việc ngừng bơi

and a staged swim.

và bơi một từng chặng.

And I gave in

Và tôi đã đầu hàng

to the staged swim.

với việc chặng bơi

And they got me out and they started again

Họ kéo tôi lên và lại bắt đầu

with the epinephrine and the prednisone

với epinephrine và prednisone

and with the oxygen and with everything they had on board.

với khí oxi và tất cả những thứ họ có trên tàu.

And I got back in.

Tôi xuống nước trở lại

And I swam through that night and into the next day.

bơi suốt đêm và cả ngày hôm sau.

And at 41 hours,

Và sau 41 giờ,

this body couldn't make it.

cơ thể này không làm được nữa.

The devastation of those stings

Sự tàn phá của những chỗ chích

had taken the respiratory system down

đã khiến cho hệ hô hấp suy giảm

so that I couldn't make the progress I wanted.

vì thế tôi không thể nào thực hiện được hành trình mà tôi muốn.

And the dream was crushed.

Giấc mơ đã bị nghiền nát.

And how odd

Và thật kỳ quặc

is this intelligent person who put this together

khi mà con người thông minh này đã xếp mọi thứ lại với nhau

and got all these world experts together.

và có được những chuyên gia của thế giới.

And I knew about the jellyfish,

Tôi biết về sứa,

but I was sort of cavalier.

nhưng là loại người không để tâm.

A lot of athletes have this, you know,

Bạn biết đó, tất cả các vấn động viên đều có

sort of invincibility.

tính cách không dễ bị khuất phục.

They should worry about me. I don't worry about them.

Chúng nên lo lắng về tôi. Tôi chẳng quan tâm đến chúng.

I'll just swim right through them.

Tôi sẽ chỉ bơi lướt ngay qua chúng.

We've got benadryl on board. If I get stung, I'll just grin and bear it.

Chúng tôi có benadryl trên tàu. Nếu bị chích, tôi sẽ chỉ cười và chịu đựng.

Well there was no grin and bearing this.

À không cười và chịu đựng nó.

As a matter of fact, the best advice I got

Một sự thật là, lời khuyên tốt nhất mà tôi nhận được

was from an elementary school class

là từ một lớp học ở trường tiểu học

in the Caribbean.

ở Ca-ri-bê.

And I was telling these kids, 120 of them --

Khi tôi kể cho những đứa trẻ nghe, 120 em

they were all in the school on the gymnasium floor --

tất cả chúng ở trong trường, trên sàn phòng tập thể dục

and I was telling them about the jellyfish

và tôi kể cho chúng nghe về loài sứa

and how they're gelatinous

và nó sền sệt ra sao

and you can't see them at night especially.

và đặc biệt bạn không thể nhìn thấy nó trong đêm.

And they have these

Và chúng có

long 30 to 40 to 50-ft. tentacles.

những xúc tu dài đến 9, 12 hay 15 mét.

And they do this wrapping.

Chúng có thể quấn như thế này.

And they can send the poison into the system.

Và chúng có thể truyền nọc độc vào cơ thể.

And a little kid from the back was like this.

Có một đứa bé từ phía sau làm thế này đây.

And I said, "What's your name?" "Henry."

Và tôi hỏi, "Tên cháu là gì?" "Henry"

"Henry, what's your question?"

"Henry, câu hỏi của cháu là gì?"

He said, "Well, I didn't have a question so much

Thằng bé trả lời, "À, cháu không có câu hỏi

as I had a suggestion."

cháu có một gợi ý

He said, "You know those guys

Nó nói, "Cô có biết những kẻ mà

who really believe in what they believe in

họ thật sự tin vào cái mà họ tin tưởng

and so they wear bombs?"

và vì thế họ mang bom không?"

And I said, "Well it's odd that you've learned of this

Và tôi nói, "Thật kỳ lạ là cháu lại biết về điều này

as a noble kind of pursuit, but yeah, I know those guys."

như một loại hành động cao cả, nhưng đúng, cô biết những kẻ này"

He said, "That's what you need.

Thằng bé nói tiếp, "Đó là những gì cô cần.

You need like a school of fish

Cô cần giống như một đàn cá

that would swim in front of you like this."

bơi trước mặt cô như thế này đây."

(Laughter)

(Cười)

"And when the jellyfish come and they wrap their tentacles around the fish,

"Và khi loài sứa đến, quấn súc tu của chúng quanh đàn cá,

they're going to be busy with them,

chúng sẽ bận rộn với việc đó,

and you'll just scoot around."

và cô chỉ việc chuồn qua."

I said, "Oh, it's like a suicide army."

Tôi nói, "Ồ, nó giống như là đội cảm tử quân."

He said, "That's what I'm talking about. That's what you need."

Câu nói, "Đó là cái mà cháu đang nói đến. Đó là cái mà cô cần."

And little did I know,

Tôi thật sự hiểu một chút,

that you should listen to eight year-olds.

là bạn nên lắng nghe những đứa trẻ 8 tuổi.

And so I started that swim

Và vì vậy tôi bắt đầu kiểu bơi đó

in a bathing suit like normal,

trong bộ đồ bơi như bình thường

and, no joke, this is it; it came from the shark divers.

không đùa đâu, chính là nó, nó xuất phát từ những thợ lặn cá mập.

I finished the swim like this.

Tôi đã hoàn tất chuyến bơi như thế này đây.

I was swimming with this thing on.

Tôi bơi với vật này trên mình.

That's how scared of the jellyfish I was.

Đó là vì tôi đã rất sợ những con sứa.

So now what do I do?

Và bây giờ thì tôi làm gì?

I wouldn't mind

Tôi không phiền

if every one of you came up on this stage tonight

nếu tất cả các bạn lên sân khâu tối nay

and told us how you've gotten over the big disappointments of your lives.

và kể cho chúng tôi nghe việc bạn đã vượt qua sự thất vọng lớn lao trong đời như thế nào.

Because we've all had them, haven't we?

Bởi vì tất cả chúng ta đều có nó, phải không?

We've all had a heartache.

Tất cả chúng ta đều có một cơn đau tim.

And so my journey now

Và vì vậy bây giờ cuộc hành trình của tôi

is to find some sort of grace

là tìm đến những vẻ đẹp

in the face of this defeat.

trong việc đối mặt với thất bại.

And I can look at the journey,

Tôi có thể nhìn thấy cuộc hành trình,

not just the destination.

chứ không chỉ là một điểm đến.

I can feel proud. I can stand here in front of you tonight

Tôi cảm thấy tự hào. Tôi có thể đứng đây trước mặt các bạn

and say I was courageous.

và nói rằng tôi dũng cảm.

Yeah.

Vâng.

(Applause)

Vỗ tay.

Thank you.

Cảm ơn.

And with all sincerity, I can say,

Với tất cả sự chân thành, tôi có thể nói rằng,

I am glad I lived those two years of my life that way,

Tôi vui mừng vì đã sống hai năm đời mình theo cách này,

because my goal to not suffer regrets anymore,

bởi vì mục tiêu của tôi không còn là hối tiếc nữa,

I got there with that goal.

Tôi đến đó với mục tiêu này.

When you live that way, when you live with that kind of passion,

Khi bạn sống như vậy, khi bạn sống với niềm say mê,

there's no time, there's no time for regrets,

không có thời gian, không có thời gian cho hối tiếc,

you're just moving forward.

bạn chỉ việc đi về phía trước.

And I want to live every day of the rest of my life that way,

Và tôi muốn sống mỗi một ngày trong suốt cuộc đời còn lại như thế,

swim or no swim.

dù bơi hay không bơi.

But the difference

Nhưng điều khác biệt là

in accepting this particular defeat

việc chấp nhận sự thất bại này cụ thể là

is that sometimes,

đôi khi

if cancer has won,

nếu ung thư chiến thắng,

if there's death and we have no choice,

nếu có cái chết và chúng ta không còn sự lựa chọn,

then grace and acceptance

thì ân sủng và sự chấp nhận

are necessary.

là cần thiết.

But that ocean's still there.

Nhưng đại dương kia vẫn còn đó.

This hope is still alive.

Hy vọng này vẫn sống.

And I don't want to be the crazy woman

Tuy tôi không muốn là một phụ nữ điên cuồng

who does it for years and years and years,

làm điều này hết năm này qua năm khác,

and tries and fails and tries and fails and tries and fails,

cố gắng và thất bại, cố gắng và thất bại và cố gắng rồi thất bại,

but I can swim from Cuba to Florida,

nhưng tôi có thể bơi từ Cuba tới Florida,

and I will swim from Cuba to Florida.

Và tôi sẽ bơi từ Cuba tới Florida.

Thank you.

Cảm ơn.

Thank you.

Cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)

Thank you.

Cảm ơn

(Applause)

(Vỗ tay)

And so, what after that?

Và rồi, sau đó thế nào?

Are you going to swim the Atlantic?

Bạn sẽ bơi đến Đại Tây Dương chứ?

No, that's the last swim.

Không, đó là cuộc bơi cuối cùng.

It's the only swim I'm interested in.

Nó là cuộc bơi duy nhất mà tôi cảm thấy hứng thú.

But I'm ready.

Nhưng tôi đã sẵn sàng.

And by the way, a reporter called me the other day

Nhân tiện, một phóng viên đã gọi cho tôi ngày hôm kia

and he said he looked on Wikipedia

và anh ta nói anh đã thấy trên Wikipeida

and he said he saw my birthday was August 22nd 1949,

rằng ngày sinh nhật của tôi là 22 tháng 8, 1949,

and for some odd reason in Wikipedia,

và vì một số lý do vặt vãnh nào đó trên Wikipedia,

they had my death date too.

họ có luôn cả ngày mất của tôi.

(Laughter)

(Cười)

He said, "Did you know you're going to die the same place you were born, New York City,

ANh ta nói, "Cô có biết là cô sẽ chết ở đúng nơi cô sinh ra, Thành phố New York,

and it's going to be in January of '35?"

và sẽ là tháng giêng năm 35 không?"

I said, "Nope. I didn't know."

Tôi trả lời, "Không. Tôi không biết."

And now I'm going to live to 85.

Và bây giờ tôi sẽ sống tới 85.

I have three more years than I thought.

Tôi có nhiều hơn 3 năm so với những gì tôi tưởng.

And so I ask myself,

Và vì thế tôi tự hỏi mình,

I'm starting to ask myself now,

Tôi bắt đầu tự hỏi mình bây giờ,

even before this extreme dream

thậm chí là trước khi cả giấc mơ cao cả này

gets achieved for me,

gắn chặt lấy tôi,

I'm asking myself,

Tôi tự hỏi mình,

and maybe I can ask you tonight too,

và có thể tôi cũng yêu cầu bạn tối nay,

to paraphrase the poet

diễn dại bài thơ

Mary Oliver,

của Mary Oliver,

she says, "So what is it,

Cô nói rằng, "Vậy nó thế nào,

what is it you're doing,

Bạn đang làm gì vậy,

with this one wild and precious life of yours?"

với cuộc đời cuồng nhiệt và quý giá của mình?"

Thank you very much.

Cảm ơn rất nhiều.

(Applause)

(Vỗ tay)

Thank you. Thank you.

Cảm ơn. Cảm ơn.

Thank you. Thank you.

Cảm ơn. Cảm ơn

(Applause)

(Vỗ Tay)

Live it large. Live it large.

Sống cho phóng khoáng. Sống cho phóng khoáng.