Ben Saunders: To the South Pole and back — the hardest 105 days of my life

Translator: Trang Tran-Do Reviewer: nga nguyen

So in the oasis of intelligentsia that is TED,

Ở ngay ốc đảo của giới trí thức, là TED,

I stand here before you this evening

buối tối nay tôi đứng trước các bạn

as an expert in dragging heavy stuff around cold places.

với tư cách là một chuyên gia kéo đồ vật nặng ở vùng lạnh lẽo.

I've been leading polar expeditions for most of my adult life,

Tôi đã dẫn đầu các cuộc thám hiểm địa cực gần như cả cuộc đời,

and last month, my teammate Tarka L'Herpiniere and I

và tháng trước, một người đồng đội Tarka L'Herpiniere và tôi

finished the most ambitious expedition I've ever attempted.

đã hoàn thành cuộc thám hiểm tham vọng nhất mà tôi muốn đạt được.

In fact, it feels like I've been transported straight here

Thực ra, tôi cảm thấy như mình vừa được đưa thẳng tới đây

from four months in the middle of nowhere,

từ bốn tháng ở giữa một nơi không có người,

mostly grunting and swearing, straight to the TED stage.

hầu như chỉ càu nhàu và nguyền rủa, thẳng tới sân khấu TED.

So you can imagine that's a transition that hasn't been entirely seamless.

Vậy các bạn có thể hình dung đó là sự chuyển đổi không hoàn toàn liền mạch.

One of the interesting side effects

Một trong những tác dụng phụ lý thú

seems to be that my short-term memory is entirely shot.

có vẻ là trí nhớ ngắn hạn của tôi hoàn toàn vô dụng.

So I've had to write some notes

Nên tôi phải viết một vài ghi chú

to avoid too much grunting and swearing in the next 17 minutes.

để tránh việc càu nhàu và nói bậy quá nhiều trong 17 phút tới.

This is the first talk I've given about this expedition,

Đây là lần đầu tiên tôi nói về cuộc thám hiểm này,

and while we weren't sequencing genomes or building space telescopes,

khi chúng ta không sắp xếp chuỗi gen hay làm kính thiên văn vũ trụ,

this is a story about giving everything we had to achieve something

đây sẽ là câu chuyện về đánh cược tất cả những gì ta có để đạt được một điều

that hadn't been done before.

mà chưa từng được làm trước đó.

So I hope in that you might find some food for thought.

Nên tôi mong các bạn có thể rút ra được điều gì đó từ nó.

It was a journey, an expedition in Antarctica,

Nó là một hành trình, một cuộc viễn chinh ở Nam Cực,

the coldest, windiest, driest and highest altitude continent on Earth.

lục địa lạnh nhất, nhiều gió nhất, khô nhất và cao nhất trên trái đất.

It's a fascinating place. It's a huge place.

Đó là nơi cực kì thú vị, Một nơi cực kì lớn.

It's twice the size of Australia,

Nó lớn gấp đôi nước Úc,

a continent that is the same size as China and India put together.

một lục địa bằng Trung Quốc và Ấn Độ hợp lại.

As an aside, I have experienced

Ngoài lề, tôi đã trải nghiệm

an interesting phenomenon in the last few days,

một hiện tượng thú vị trong những ngày gần đây,

something that I expect Chris Hadfield may get at TED in a few years' time,

một điều mà tôi mong Chris Hadfield có thể có được từ TED sau vài năm nữa,

conversations that go something like this:

cuộc đối thoại diễn ra đại loại như thế này:

"Oh, Antarctica. Awesome.

"Ôi, Nam cực. Tuyệt vời.

My husband and I did Antarctica with Lindblad for our anniversary."

Chồng tôi và tôi đã tới Nam Cực với Lindblad nhân lễ kỉ niệm."

Or, "Oh cool, did you go there for the marathon?"

Hoặc, "Ồ hay quá, bạn đã tới đó cho cuộc chạy marathon à?"

(Laughter)

(Tiếng cười)

Our journey was, in fact, 69 marathons back to back

Cuộc hành trình của chúng tôi, thực sự là 69 cuộc chạy marathon nối tiếp

in 105 days, an 1,800-mile round trip on foot from the coast of Antarctica

trong 105 ngày, 1.800 dặm (~2.897km) đi bộ vòng quanh rìa Nam Cực

to the South Pole and back again.

đến Cực Nam và quay về.

In the process, we broke the record

Trong quá trình đó, chúng tôi phá kỉ lục

for the longest human-powered polar journey in history by more than 400 miles.

cho hành trình quanh cực dài nhất trong lịch sử con người với hơn 400 dặm.

(Applause)

(Vỗ tay)

For those of you from the Bay Area,

Với những ai đến từ vùng Vịnh,

it was the same as walking from here to San Francisco,

nó giống như đi bộ từ đây đến San Francisco,

then turning around and walking back again.

sau đó quay lại và tiếp tục đi bộ trở lại.

So as camping trips go, it was a long one,

Chuyến đi bắt đầu, một chuyến đi dài,

and one I've seen summarized most succinctly here

và tôi thấy nó được tóm tắt ngắn gọn nhất ở đây

on the hallowed pages of Business Insider Malaysia.

trên những trang giấy thiêng của tờ Business Insider Malaysia.

["Two Explorers Just Completed A Polar Expedition That Killed Everyone The Last Time It Was Attempted"]

["Hai Nhà Thám Hiểm Vừa Hoàn Tất

Cuộc viễn chinh quanh

cực.

Những Ai Thử Trước

Chris Hadfield talked so eloquently

Chris Hadfield đã nói thật hùng hồn

about fear and about the odds of success, and indeed the odds of survival.

về nỗi sợ và về thành công kì lạ, thực ra là sự sống sót kì lạ.

Of the nine people in history that had attempted this journey before us,

Trong 9 người trong lịch sử đã cố gắng thực hiện hành trình này trước chúng tôi,

không ai đi được tới cực và trở lại,

none had made it to the pole and back,

and five had died in the process.

và năm người đã chết trong quá trình đó.

This is Captain Robert Falcon Scott.

Đây là Đại tá Robert Falcon Scott.

Ông ấy đã dẫn đầu đội cuối cùng đi cuộc thám hiểm này.

He led the last team to attempt this expedition.

Scott và đối thủ của ông Ngài Ernest Shackleton,

Scott and his rival Sir Ernest Shackleton,

over the space of a decade,

hơn khoảng thời gian của một thập kỉ,

cùng dẫn đầu cuộc chiến để là người đầu tiên tới cực Nam,

both led expeditions battling to become the first to reach the South Pole,

to chart and map the interior of Antarctica,

để lập và vẽ bản đồ lục địa Nam Cực,

a place we knew less about, at the time,

nơi mà chúng ta biết rất ít, trong thời điểm đó,

than the surface of the moon,

(ít) hơn là bề mặt mặt trăng,

because we could see the moon through telescopes.

vì mặt trăng có thể thấy qua kính thiên văn.

Antarctica was, for the most part, a century ago, uncharted.

Hầu hết Nam Cực, 1 thế kỉ trước, không có trên bản đồ.

Some of you may know the story.

Một số các bạn có thể biết câu chuyện.

Scott's last expedition, the Terra Nova Expedition in 1910,

Cuộc viễn chinh cuối của Scott, Terra Nova, năm 1910,

started as a giant siege-style approach.

bắt đầu theo cách tiếp cận người khổng lồ.

He had a big team using ponies,

Ông ấy có một nhóm lớn dùng ngựa,

dùng chó, dùng máy kéo chạy bởi xăng,

using dogs, using petrol-driven tractors,

dropping multiple, pre-positioned depots of food and fuel

để tại hàng loạt kho được định sẵn thức ăn và năng lượng

through which Scott's final team of five would travel to the Pole,

để mà đội cuối 5 người của Scott sẽ đi tới cực,

where they would turn around and ski back to the coast again on foot.

nơi mà họ quay đầu lại và trượt tuyết về lại bờ rìa

bằng chân.

Scott và đội cuối 5 người của ông

Scott and his final team of five

arrived at the South Pole in January 1912

đã tới cực Nam vào tháng 1, 1912

to find they had been beaten to it by a Norwegian team led by Roald Amundsen,

để nhận ra là họ đã bị vượt mặt bởi đội Na-uy do Roald Amundsen dẫn đầu,

những người đi bằng xe trượt

who rode on dogsled.

Scott's team ended up on foot.

do chó kéo.

Đội của Scott cuối cùng

And for more than a century this journey has remained unfinished.

phải đi bộ.

Và hơn cả 1 thế kỉ,

cuộc đi đó vẫn chưa

Scott's team of five died on the return journey.

hoàn thành.

Đội 5 người cùng chết

trên hành trình đi về.

And for the last decade,

Và suốt thập kỉ trước,

I've been asking myself why that is.

tôi luôn tự hỏi bản thân tại sao như vậy.

How come this has remained the high-water mark?

Làm thế nào điều này vẫn là mức cao nhất đạt tới?

Scott's team covered 1,600 miles on foot.

Đội của Scott đã đi được 1600 dặm bằng chân.

No one's come close to that ever since.

Không một ai đạt gần tới mức ấy từ hồi đó.

So this is the high-water mark of human endurance,

Vậy đây là mức cao nhất con người chịu được,

human endeavor, human athletic achievement

nỗ lực của con người, thành tựu thể thao của con người

in arguably the harshest climate on Earth.

trong khí hậu được xem là khắc nghiệt nhất trên Trái Đất.

It was as if the marathon record

Nó như là kỉ lục marathon

has remained unbroken since 1912.

vẫn chưa được phá từ năm 1912.

Và dĩ nhiên sự kết hợp vừa lạ vừa dễ đoán của tò mò,

And of course some strange and predictable combination of curiosity,

sự cứng đầu, và có lẽ cả sự xấc xược

stubbornness, and probably hubris

khiến tôi nghĩ tôi có thể là người thử kết thúc được công việc.

led me to thinking I might be the man to try to finish the job.

Không giống cuộc thám hiểm của Scott, chỉ có hai chúng tôi,

Unlike Scott's expedition, there were just two of us,

and we set off from the coast of Antarctica in October last year,

và chúng tôi bắt đầu từ rìa của lục địa vào tháng 10 năm ngoái,

dragging everything ourselves,

tự kéo tất cả vật dụng,

a process Scott called "man-hauling."

quá trình mà Scott gọi là "người-kéo."

When I say it was like walking from here to San Francisco and back,

Khi tôi nói nó giống như đi bộ từ đây tới San Francisco và về,

I actually mean it was like dragging something that weighs a shade more

ý tôi thật sự là giống như kéo theo 1 thứ nặng hơn một

cầu thủ nặng nhất của đội NFL trước giờ.

than the heaviest ever NFL player.

Our sledges weighed 200 kilos,

Xe kéo của chúng tôi nặng 200 kí,

or 440 pounds each at the start,

hay 440 pounds từng cái vào lúc bắt đầu,

the same weights that the weakest of Scott's ponies pulled.

cùng cân nặng với khối lượng con ngựa yếu nhất của Scott kéo.

Lúc mới đầu, trung bình chúng tôi đi 0.5 dặm 1 giờ.

Early on, we averaged 0.5 miles per hour.

Perhaps the reason no one had attempted this journey until now,

Có lẽ lý do không 1 ai cố gắng thực hiện chuyến đi này đến giờ,

in more than a century,

trong hơn 1 thế kỉ,

was that no one had been quite stupid enough to try.

là không ai đủ ngốc để thử

And while I can't claim we were exploring

Và khi mà tôi không thể nói chúng tôi đang khám phá

in the genuine Edwardian sense of the word —

trong hướng chân thực kiểu Edward của thế giới -

we weren't naming any mountains or mapping any uncharted valleys —

chúng tôi không đặt tên núi hay vẽ bản đồ thung lũng chưa có nào

tôi nghĩ chúng tôi đã đặt chân tới nơi chưa có trong cảm nhận của con người.

I think we were stepping into uncharted territory in a human sense.

Certainly, if in the future we learn there is an area of the human brain

Chắc chắn, nếu trong tương lai ta học được là có một phần trong não

that lights up when one curses oneself,

sáng lên khi ta tự nguyền rủa bản thân,

I won't be at all surprised.

tôi sẽ không hề ngạc nhiên chút nào.

You've heard that the average American spends 90 percent of their time indoors.

Các bạn đã nghe nói trung bình người Mỹ ở trong nhà 90% thời gian

We didn't go indoors for nearly four months.

Chúng tôi không ở trong nhà gần 4 tháng.

We didn't see a sunset either.

Chúng tôi cũng không thấy mặt trời lặn.

It was 24-hour daylight.

Trời sáng 24 giờ liền.

Điều kiện sống khá giống người Spartan.

Living conditions were quite spartan.

I changed my underwear three times in 105 days

Tôi thay đồ lót 3 lần trong 105 ngày

and Tarka and I shared 30 square feet on the canvas.

Tarka và tôi chia sẻ cái lều 30ft2 (~3m2).

Though we did have some technology that Scott could never have imagined.

Dù chúng tôi có một vài thiết bị kĩ thuật mà Scott không thể tưởng tượng được.

And we blogged live every evening from the tent via a laptop

Và chúng tôi viết blog trực tuyến mỗi tối từ lều, bằng laptop

and a custom-made satellite transmitter,

và một máy phát vệ tinh tùy chỉnh,

tất cả dùng năng lượng mặt trời:

all of which were solar-powered:

chúng tôi có tấm quang điện phủ qua lều.

we had a flexible photovoltaic panel over the tent.

And the writing was important to me.

Việc viết lách rất quan trọng với tôi.

As a kid, I was inspired by the literature of adventure and exploration,

Từ bé, tôi đã được tạo cảm hứng từ văn học thám hiểm và khám phá,

and I think we've all seen here this week

và tôi nghĩ chúng ta đều đã thấy ở đây suổt tuần này

tầm quan trọng và sức mạnh của việc kể chuyện.

the importance and the power of storytelling.

So we had some 21st-century gear,

Chúng tôi có một vài dụng cụ thế kỉ 21,

but the reality is that the challenges that Scott faced

nhưng thực tế là thử thách Scott gặp

were the same that we faced:

cũng là những điều chúng tôi đối mặt:

those of the weather and of what Scott called glide,

loại thời tiết và điều Scott gọi là lướt,

the amount of friction between the sledges and the snow.

lượng ma sát giữa xe kéo và tuyết.

The lowest wind chill we experienced was in the -70s,

Mức gió lạnh nhất chúng tôi trải nghiệm là -70s,

and we had zero visibility, what's called white-out,

và chúng tôi có tầm nhìn bằng không, điều gọi là mù trắng (white-out),

for much of our journey.

gần như hết cả cuộc hành trình.

We traveled up and down one of the largest

Chúng tôi đi lên và xuống một trong những sông băng lớn nhất

and most dangerous glaciers in the world, the Beardmore glacier.

và nguy hiểm nhất trên thế giới, Beardmore.

It's 110 miles long; most of its surface is what's called blue ice.

Nó dài 110 dặm; hầu hết bề mặt nó là cái được gọi là đá xanh.

You can see it's a beautiful, shimmering steel-hard blue surface

Bạn có thể thấy đó là 1 bề mặt xanh đẹp lung linh và cứng như thép

covered with thousands and thousands of crevasses,

bọc bởi hàng ngàn và hàng ngàn kẽ nứt,

these deep cracks in the glacial ice up to 200 feet deep.

những vết nứt sâu đến 200ft (~ 67m).

Planes can't land here,

Máy bay không thể đậu ở đây,

so we were at the most risk,

chúng tôi ở cực điểm nguy hiểm,

technically, when we had the slimmest chance of being rescued.

theo đúng nghĩa, khi cơ hội chúng tôi được cứu rất nhỏ.

We got to the South Pole after 61 days on foot,

Chúng tôi đến được cực Nam sau 61 ngày đi bộ,

with one day off for bad weather,

1 ngày nghỉ vì thời tiết quá xấu,

and I'm sad to say, it was something of an anticlimax.

và tôi buồn khi nói, đó là điều không như mong đợi.

There's a permanent American base,

Ở đó có một căn cứ Mỹ được dựng lâu dài,

the Amundsen-Scott South Pole Station at the South Pole.

trạm Cực Nam Amundsen-Scott ở cực Nam.

Họ có đường băng (máy bay), họ có nhà ăn (căn-tin),

They have an airstrip, they have a canteen,

they have hot showers,

họ có nước tắm nóng,

they have a post office, a tourist shop,

bưu điện, tiệm lưu niệm,

a basketball court that doubles as a movie theater.

sân chơi bóng rổ lớn gấp đôi 1 rạp phim.

So it's a bit different these days,

Mọi thứ khác hơn thời đại này,

and there are also acres of junk.

và ở đó còn có hàng

I think it's a marvelous thing

héc - ta rác thải.

Tôi nghĩ đó là điều

that humans can exist 365 days of the year

lạ lùng.

khi con người tồn tại được 365

ngày trong năm.

with hamburgers and hot showers and movie theaters,

với bánh mì kẹp, nước nóng và rạp chiếu phim,

nhưng nó cũng tạo ra rất nhiều các thùng cạc tông rỗng.

but it does seem to produce a lot of empty cardboard boxes.

You can see on the left of this photograph,

Bạn có thể thấy bên trái bức ảnh,

several square acres of junk

hàng héc-ta vuông rác thải

waiting to be flown out from the South Pole.

chờ được mang đi khỏi cực Nam.

But there is also a pole at the South Pole,

Nhưng cũng có một cực ở Nam Cực,

and we got there on foot, unassisted,

chúng tôi tự đi bộ đến đó, không có trợ giúp,

không có hỗ trợ, bằng con đường khó khăn nhất,

unsupported, by the hardest route,

900 miles in record time,

900 dặm trong thời gian kỉ lục,

kéo theo nặng hơn bất cứ ai trong lịch sử.

dragging more weight than anyone in history.

And if we'd stopped there and flown home,

Và nếu chúng tôi dừng ở đó rồi bay về nhà,

which would have been the eminently sensible thing to do,

điều mà được cho là cực kì hợp lý để làm,

then my talk would end here

thì bài nói của tôi đến đây là hết

and it would end something like this.

và nó sẽ kết thúc theo kiểu như thế này:

If you have the right team around you, the right tools, the right technology,

Nếu bạn có đúng nhóm bên bạn, đúng dụng cụ, công nghệ phù hợp

and if you have enough self-belief and enough determination,

và nếu bạn có đủ niềm tin vào bản thân và đủ quyết tâm,

then anything is possible.

thì chuyện gì cũng có thể.

But then we turned around,

Nhưng rồi chúng tôi đã quay đầu lại,

and this is where things get interesting.

và đây là lúc chuyện trở nên thú vị.

High on the Antarctic plateau,

Cao trên lục địa Nam Cực,

over 10,000 feet, it's very windy, very cold, very dry, we were exhausted.

hơn 10.000ft (~3.048m), gió rất mạnh, rất lạnh và rất khô, chúng tôi kiệt sức.

We'd covered 35 marathons,

Chúng tôi đã làm được 35 cuộc marathon,

we were only halfway,

chúng tôi chỉ mới ở nửa đường,

and we had a safety net, of course,

chúng tôi có mạng lưới an toàn, tất nhiên,

of ski planes and satellite phones

máy bay trượt tuyết và điện thoại vệ tinh

and live, 24-hour tracking beacons that didn't exist for Scott,

và đèn hiệu theo dõi trực tuyến 24 giờ, mà Scott không có,

but in hindsight,

nhưng trong ý thức,

rather than making our lives easier,

thay vì khiến mọi thứ dễ dàng hơn,

the safety net actually allowed us

lưới an toàn thực ra cho phép chúng tôi

to cut things very fine indeed,

cắt bỏ thực sự những điều rất tốt đẹp,

to sail very close to our absolute limits as human beings.

để chạm đến gần giới hạn tuyệt đối của con người.

And it is an exquisite form of torture

Và nó là một dạng hành hạ rất thấm thía

to exhaust yourself to the point of starvation day after day

để bạn kiệt sức đến điểm của việc chết đói ngày qua ngày

while dragging a sledge full of food.

trong khi kéo theo xe trượt tuyết đầy thức ăn.

For years, I'd been writing glib lines in sponsorship proposals

Trong nhiều năm, tôi đã viết lưu loát những đề nghị xin tài trợ

about pushing the limits of human endurance,

về việc đẩy đến giới hạn sức chịu đựng của con người,

but in reality, that was a very frightening place to be indeed.

nhưng thực tế, đó là một nơi đáng sợ thực sự khi đâm vào.

We had, before we'd got to the Pole,

Chúng tôi có, trước khi đến được cực,

two weeks of almost permanent headwind, which slowed us down.

2 tuần toàn gió ngược, làm chậm chúng tôi.

As a result, we'd had several days of eating half rations.

Kết quả là, chúng tôi có nhiều ngày chỉ ăn nửa khẩu phần.

We had a finite amount of food in the sledges to make this journey,

Chúng tôi có lượng đồ ăn hạn chế trong xe cho chuyến đi,

so we were trying to string that out

cho nên chúng tôi cố gắng duy trì

by reducing our intake to half the calories we should have been eating.

bằng cách giảm 1/2 lượng calori chúng tôi nên ăn.

As a result, we both became increasingly hypoglycemic —

Kết quả là, cả hai hạ đường huyết nhanh chóng -

we had low blood sugar levels day after day —

chúng tôi có lượng đường máu thấp ngày qua ngày -

and increasingly susceptible to the extreme cold.

và ngày càng nhạy cảm với thời tiết cực lạnh.

Tarka took this photo of me one evening

Tarka chụp bức ảnh này của tôi một buổi chiều

after I'd nearly passed out with hypothermia.

sau khi tôi gần như ngất đi vì giảm nhiệt.

We both had repeated bouts of hypothermia, something I hadn't experienced before,

Cả hai có từng cơn giảm nhiệt, điều tôi chưa từng trải qua,

and it was very humbling indeed.

nó thực sự rất xấu hổ.

As much as you might like to think, as I do,

Cũng nhiều như bạn có thể muốn nghĩ, giống như tôi,

that you're the kind of person who doesn't quit,

rằng bạn là người không bỏ cuộc,

that you'll go down swinging,

rằng bạn sẽ trở về trong ăn mừng,

hypothermia doesn't leave you much choice.

sự giảm nhiệt không cho bạn chọn lựa.

You become utterly incapacitated.

Bạn trở nên hoàn toàn bất lực.

It's like being a drunk toddler.

Giống như đứa trẻ tập đi bị say.

You become pathetic.

Bạn trở nên thảm hại.

I remember just wanting to lie down and quit.

Tôi nhớ rằng mình chỉ muốn nằm xuống và bỏ cuộc.

It was a peculiar, peculiar feeling,

Đó là một cảm giác kỳ dị, kì dị,

và là bất ngờ có thực với tôi khi bị suy nhược đến mức ấy.

and a real surprise to me to be debilitated to that degree.

And then we ran out of food completely,

Rồi chúng tôi hết lương thực hoàn toàn,

46 miles short of the first of the depots

Còn cách khoảng 46 dặm đến kho đầu tiên

that we'd laid on our outward journey.

mà chúng tôi để đó cho chặng về.

We'd laid 10 depots of food,

Chúng tôi để 10 kho đồ ăn,

literally burying food and fuel, for our return journey —

đúng nghĩa chôn đồ ăn và nhiên liệu,

nhiên liệu để cho bếp, để nấu chảy tuyết ra nước--

the fuel was for a cooker so you could melt snow to get water —

and I was forced to make the decision to call for a resupply flight,

và tôi bị buộc phải quyết định có nên gọi cho máy bay cung cấp,

a ski plane carrying eight days of food to tide us over that gap.

máy bay tuyết chở 8 ngày lương thực để chúng tôi vượt qua khoảng cách đó.

They took 12 hours to reach us from the other side of Antarctica.

Họ mất 12 giờ để đến chỗ chúng tôi từ phía bên kia Nam Cực.

Calling for that plane was one of the toughest decisions of my life.

Gọi cho máy bay đó là một trong những quyết định khó nhất đời tôi.

And I sound like a bit of a fraud standing here now with a sort of belly.

Nghe như tôi đang dựng chuyện khi đứng ở đây với cái bụng thế này

I've put on 30 pounds in the last three weeks.

Tôi đã lên 30 pounds (~ 13.6kg) trong 3 tuần qua.

Being that hungry has left an interesting mental scar,

Trở nên đói như thế đã để lại một vết sẹo tinh thần thú vị,

which is that I've been hoovering up every hotel buffet that I can find.

đó là tôi đã ăn như hút ở từng bữa tiệc đứng ở các khách sạn mà tôi dự.

(Laughter)

(Cười)

But we were genuinely quite hungry, and in quite a bad way.

Nhưng chúng tôi thật sự rất đói, và thực sự là trong tình trạng khá tệ hại.

I don't regret calling for that plane for a second,

Tôi không hối hận gọi cho máy bay đó 1 giây phút nào,

because I'm still standing here alive,

vì tôi vẫn đứng ở đây, còn sống,

with all digits intact, telling this story.

với tất cả nguyên vẹn, kể lại câu chuyện này.

But getting external assistance like that was never part of the plan,

Nhưng được sự giúp đỡ từ bên ngoài như vậy không có trong kế hoạch,

and it's something my ego is still struggling with.

và đó là điều mà cái tôi của tôi vẫn đang chống đối.

This was the biggest dream I've ever had,

Đây là ước mơ lớn nhất tôi từng có,

and it was so nearly perfect.

và nó đã gần như là hoàn hảo.

On the way back down to the coast,

Trên đường về lại bờ rìa,

our crampons — they're the spikes on our boots

các móc sắt trên giày chúng tôi

that we have for traveling over this blue ice on the glacier —

chúng tôi dùng đi qua lớp đá xanh trên băng--

broke on the top of the Beardmore.

bị hư ngay trên phía đầu của Beardmore.

We still had 100 miles to go downhill

Chúng tôi vẫn còn 100 dặm đi xuống

on very slippery rock-hard blue ice.

trên tảng đá xanh cực kì trơn cứng.

They needed repairing almost every hour.

Chúng cần được sửa chữa mỗi giờ.

To give you an idea of scale,

Để các bạn có thể so sánh,

this is looking down towards the mouth of the Beardmore Glacier.

đây là nhìn xuống miệng sông băng Beardmore.

You could fit the entirety of Manhattan in the gap on the horizon.

Bạn có thể để vừa hết Manhattan vào cái khe hỡ đó.

That's 20 miles between Mount Hope and Mount Kiffin.

Đó là 20 dặm giữa núi Hope và núi Kiffin.

I've never felt as small as I did in Antarctica.

Tôi chưa bao giờ thấy mình nhỏ bé như khi ở lục địa Nam Cực.

When we got down to the mouth of the glacier,

Khi chúng tôi xuống miệng băng,

we found fresh snow had obscured the dozens of deep crevasses.

chúng tôi thấy tuyết mới đã che khuất hàng tá những vết nứt sâu.

One of Shackleton's men described crossing this sort of terrain

Một người trong đoàn Shackleton đã tả việc băng qua

địa hình kiểu này.

as like walking over the glass roof of a railway station.

như đi trên mái tàu hỏa bằng kính.

We fell through more times than I can remember,

Chúng tôi ngã nhiều lần hơn là tôi có thể nhớ,

usually just putting a ski or a boot through the snow.

thường ngay khi đặt ván trượt hoặc giày trên tuyết.

Occasionally we went in all the way up to our armpits,

Đôi lần chúng tôi ngã đau tới tận nách,

but thankfully never deeper than that.

nhưng may mắn là chưa bao giờ bị sâu hơn.

And less than five weeks ago, after 105 days,

Và chưa tới 5 tuần trước, sau 105 ngày,

we crossed this oddly inauspicious finish line,

chúng tôi đã qua ranh giới kết thúc kì cục, bất hạnh này,

the coast of Ross Island on the New Zealand side of Antarctica.

bờ Đảo Ross phía Tân Tây Lan của Nam Cực.

You can see the ice in the foreground

Các bạn có thể thấy băng đá phía trước

and the sort of rubbly rock behind that.

và loại đá lởm chởm đằng sau.

Behind us lay an unbroken ski trail of nearly 1,800 miles.

Sau chúng tôi là những đường trượt không gãy gần 1.800 dặm (~2897 km)

We'd made the longest ever polar journey on foot,

Chúng tôi đã thực hiện chuyến đi bộ

dài nhất trên cực.

something I'd been dreaming of doing for a decade.

là điều tôi đã mơ tưởng thực hiện cả thập kỉ.

And looking back,

Và khi nhìn lại

I still stand by all the things

tôi vẫn bảo vệ mọi thứ

I've been saying for years

mà tôi vẫn nói hàng năm qua

about the importance of goals

về tầm quan trọng của mục tiêu,

and determination and self-belief,

quyết tâm, và niềm tin của bản thân,

but I'll also admit that I hadn't given much thought to what happens

nhưng tôi cũng thừa nhận tôi chưa suy nghĩ đủ nhiều về những việc xảy ra

when you reach the all-consuming goal

khi bạn đã đạt mục tiêu ám ảnh

that you've dedicated most of your adult life to,

mà bạn đã dành hầu hết cuộc sống trưởng thành cho nó

and the reality is that I'm still figuring that bit out.

và sự thực là tôi vẫn đang tìm hiểu nó.

As I said, there are very few superficial signs that I've been away.

Như tôi nói, có rất ít những dấu hiệu hời hợt rằng tôi đã đi.

I've put on 30 pounds.

Tôi đã tăng 30 pounds.

I've got some very faint, probably covered in makeup now, frostbite scars.

Tôi có vài vết sẹo do tê cóng, rất nhạt, có thể che bằng trang điểm.

I've got one on my nose, one on each cheek, from where the goggles are,

Tôi bị một cái trên mũi, một cái ở mỗi bên gò má, ở nơi để mắt kính

but inside I am a very different person indeed.

nhưng bên trong tôi là một con người thực sự rất khác.

If I'm honest,

Nếu nói thật,

Antarctica challenged me and humbled me so deeply

Nam Cực đã thách thức tôi và kinh thường tôi quá sâu sắc

that I'm not sure I'll ever be able to put it into words.

khiến tôi không chắc tôi có thể nói chúng thành lời.

I'm still struggling to piece together my thoughts.

Tôi vẫn đang chật vật ghép lại các mảnh suy nghĩ của mình.

That I'm standing here telling this story

Việc tôi đang ở đây để kể câu chuyện này

là bằng chứng rằng chúng ta có thể đạt được những điều to lớn,

is proof that we all can accomplish great things,

bằng tham vọng, bằng đam mê,

through ambition, through passion,

through sheer stubbornness,

bằng sự cứng đầu tuyệt đối,

by refusing to quit,

qua việc từ chối không từ bỏ,

that if you dream something hard enough, as Sting said,

rằng nếu bạn mong muốn điều gì đủ mạnh, như Sting nói,

it does indeed come to pass.

nó thực sự sẽ đạt được.

But I'm also standing here saying, you know what,

Nhưng tôi cũng ở đây, nói rằng, bạn biết không,

that cliche about the journey being more important than the destination?

liệu sáo ngữ về chuyến hành trình sống quan trọng hơn điểm đến?

There's something in that.

Có điều gì đó trong luận điểm này.

The closer I got to my finish line,

Tôi càng gần điểm đích của mình bao nhiêu,

that rubbly, rocky coast of Ross Island,

cái bờ lởm chởm đá của Đảo Ross đó,

the more I started to realize that the biggest lesson

tôi càng bắt đầu nhận ra rằng bài học lớn nhất

that this very long, very hard walk might be teaching me

mà chuyến đi bộ rất dài và rất khó khăn này có thể dạy cho tôi

is that happiness is not a finish line,

hạnh phúc không phải là nơi kết thúc đường chạy,

that for us humans,

rằng với chúng ta, con người,

the perfection that so many of us seem to dream of

sự hoàn hảo mà rất nhiều chúng ta mơ đến

might not ever be truly attainable,

có lẽ không bao giờ thực sự đạt được.

and that if we can't feel content here, today, now, on our journeys

Và nếu ta không cảm thấy hài lòng ở đây, hôm nay, bây giờ, tại hành trình của ta

amidst the mess and the striving that we all inhabit,

ở giữa đống lộn xộn và nỗ lực mà chúng ta đều bị kìm hãm,

the open loops, the half-finished to-do lists,

sự lặp mở, danh sách hoàn chỉnh một nửa,

the could-do-better-next-times,

việc có-thể-làm-tốt-hơn-lần-sau,

then we might never feel it.

rồi chúng ta có thể không bao giờ cảm nhận được.

A lot of people have asked me, what next?

Rất nhiều người hỏi tôi, tiếp theo là gì?

Right now, I am very happy just recovering and in front of hotel buffets.

Bây giờ, tôi hạnh phúc được hồi phục, và đứng trước các bữa

búp-phê ở khách sạn.

But as Bob Hope put it,

Nhưng như Bob Hope nói,

I feel very humble,

Tôi cảm thấy rất tầm thường,

but I think I have the strength of character to fight it. (Laughter)

nhưng tôi nghĩ tôi có sức mạnh tính cách để đấu tranh với nó.

Cảm ơn mọi người.

Thank you.

(Tiếng vỗ tay)

(Applause)