Ben Saunders: To the South Pole and back — the hardest 105 days of my life

Tłumaczenie: Marta Bylicka Korekta: Weronika Pietrzak

So in the oasis of intelligentsia that is TED,

W intelektualnej oazie, jaką jest TED,

I stand here before you this evening

stoję przed wami tego wieczoru,

as an expert in dragging heavy stuff around cold places.

jako ekspert w przeciąganiu ciężkich przedmiotów po różnych zimnych miejscach.

(Śmiech)

I've been leading polar expeditions for most of my adult life,

Przez większość dorosłego życia prowadziłem ekspedycje polarne,

and last month, my teammate Tarka L'Herpiniere and I

a miesiąc temu ja i kolega, Tarka L'Herpiniere,

finished the most ambitious expedition I've ever attempted.

zakończyliśmy najbardziej ambitną ekspedycję,

w jakiej dotąd uczestniczyłem.

In fact, it feels like I've been transported straight here

Mam wrażenie, jakbym po czterech miesiącach na środku pustkowia,

from four months in the middle of nowhere,

mostly grunting and swearing, straight to the TED stage.

gdzie głównie narzekałem i przeklinałem,

został przeniesiony wprost na scenę TED.

So you can imagine that's a transition that hasn't been entirely seamless.

Jak możecie sobie wyobrazić, nie było to całkowicie gładkie przejście.

One of the interesting side effects

Jednym z efektów ubocznych wyprawy jest problem z pamięcią krótkotrwałą,

seems to be that my short-term memory is entirely shot.

która u mnie nie funkcjonuje.

So I've had to write some notes

Dlatego musiałem spisać notatki,

to avoid too much grunting and swearing in the next 17 minutes.

by uniknąć zbyt wielu chrząkań i przekleństw

przez kolejnych 17 minut.

This is the first talk I've given about this expedition,

To jest moja pierwsza prelekcja o tej ekspedycji

and while we weren't sequencing genomes or building space telescopes,

i choć nie sekwencjonowaliśmy genomów ani nie budowaliśmy teleskopów,

this is a story about giving everything we had to achieve something

to jednak daliśmy z siebie wszystko,

by osiągnąć coś, czego nikt dotąd nie osiągnął.

that hadn't been done before.

So I hope in that you might find some food for thought.

Mam nadzieję, że znajdziecie w tym coś wartego refleksji.

It was a journey, an expedition in Antarctica,

To była ekspedycja na Antarktykę, najzimniejszy, najbardziej wietrzny,

the coldest, windiest, driest and highest altitude continent on Earth.

najbardziej suchy i najwyższej położony kontynent na ziemi.

It's a fascinating place. It's a huge place.

Fascynujące miejsce, ogromna przestrzeń.

It's twice the size of Australia,

Antarktyka jest dwa razy większa od Australii.

a continent that is the same size as China and India put together.

To kontynent, który jest tak duży, jak Chiny i Indie razem.

As an aside, I have experienced

Nawiasem mówiąc, doświadczyłem ciekawego zjawiska w ciągu ostatnich dni.

an interesting phenomenon in the last few days,

something that I expect Chris Hadfield may get at TED in a few years' time,

Myślę, że za kilka lat Chris Hadfield będzie o tym mówić na scenie TED.

conversations that go something like this:

Chodzi o rozmowy w stylu: "O, Antarktyka, super.

"Oh, Antarctica. Awesome.

My husband and I did Antarctica with Lindblad for our anniversary."

Byliśmy z mężem na Antarktyce

z biurem Lindblad na naszą rocznicę”.

Or, "Oh cool, did you go there for the marathon?"

Albo: "O, pojechałeś tam na maraton?".

(Laughter)

(Śmiech)

Our journey was, in fact, 69 marathons back to back

W rzeczywistości nasza podróż to 69 maratonów z rzędu, w 105 dni.

in 105 days, an 1,800-mile round trip on foot from the coast of Antarctica

W sumie 2900 km pieszo, od skraju Antarktyki

to the South Pole and back again.

do bieguna południowego i z powrotem.

In the process, we broke the record

Pobiliśmy rekord najdłuższej wyprawy polarnej,

for the longest human-powered polar journey in history by more than 400 miles.

napędzanej siłą ludzkich mięśni, o 650 km.

(Brawa)

(Applause)

For those of you from the Bay Area,

Dla tych z regionu San Francisco,

it was the same as walking from here to San Francisco,

to tak, jakby pójść stąd

do San Francisco i z powrotem.

then turning around and walking back again.

So as camping trips go, it was a long one,

Długo, jak na wycieczkę kempingową.

Najbardziej treściwie podsumowała to szanowana strona internetowa:

and one I've seen summarized most succinctly here

on the hallowed pages of Business Insider Malaysia.

Business Insider Malaysia.

["Two Explorers Just Completed A Polar Expedition That Killed Everyone The Last Time It Was Attempted"]

["Dwóch odkrywców właśnie ukończyło ekspedycję polarną,

która zabiła wszystkich poprzedników”]

Chris Hadfield talked so eloquently

Chris Hadfield bardzo elokwentnie opowiadał o strachu

about fear and about the odds of success, and indeed the odds of survival.

i prawdopodobieństwie sukcesu,

oraz o prawdopodobieństwie przeżycia.

Of the nine people in history that had attempted this journey before us,

Z dziewięciu ludzi, którzy próbowali ukończyć tę wyprawę przed nami,

none had made it to the pole and back,

żadnemu nie udało się dojść na biegun i z powrotem,

and five had died in the process.

a pięciu zginęło, próbując.

To jest kapitan Robert Falcon Scott.

This is Captain Robert Falcon Scott.

Przewodził ostatniej ekipie, która próbowała ukończyć ekspedycję.

He led the last team to attempt this expedition.

Scott and his rival Sir Ernest Shackleton,

Scott i jego rywal, Sir Ernest Shackleton,

over the space of a decade,

przez dziesięć lat prowadzili ekspedycje,

both led expeditions battling to become the first to reach the South Pole,

walcząc o zdobycie bieguna południowego

to chart and map the interior of Antarctica,

i stworzenie map środka Antarktyki,

a place we knew less about, at the time,

miejsca, o którym wiedzieliśmy wtedy mniej,

than the surface of the moon,

niż o powierzchni Księżyca,

because we could see the moon through telescopes.

bo przecież ten mogliśmy oglądać przez teleskopy.

Antarctica was, for the most part, a century ago, uncharted.

Przed stu laty, Antarktyka była w większości niezbadana.

Some of you may know the story.

Niektórzy z was pewnie znają tę historię.

Scott's last expedition, the Terra Nova Expedition in 1910,

Ostatnia ekspedycja Scotta, Ekspedycja Terra Nova w 1910 roku,

started as a giant siege-style approach.

prowadzono jak oblężenie.

He had a big team using ponies,

Scott miał wielką ekipę, która przy użyciu kuców,

using dogs, using petrol-driven tractors,

psów i traktorów na benzynę,

dropping multiple, pre-positioned depots of food and fuel

rozstawiała liczne zasoby jedzenia i paliwa na trasie,

through which Scott's final team of five would travel to the Pole,

którą później Scott z drużyną mieli dotrzeć na biegun południowy,

where they would turn around and ski back to the coast again on foot.

następnie zawrócić i zjechać na nartach na wybrzeże.

Scott and his final team of five

Gdy Scott i jego ostatnia, pięcioosobowa drużyna

arrived at the South Pole in January 1912

dotarli na biegun południowy w styczniu 1912 roku,

okazało się, że pobiła ich norweska ekipa, prowadzona przez Roalda Amundsena,

to find they had been beaten to it by a Norwegian team led by Roald Amundsen,

who rode on dogsled.

używając sani z psim zaprzęgiem.

Scott's team ended up on foot.

Drużyna Scotta poruszała się pieszo.

And for more than a century this journey has remained unfinished.

Przez ponad sto lat ekspedycji nie ukończono.

Scott's team of five died on the return journey.

Pięcioosobowa drużyna Scotta zginęła w drodze powrotnej.

And for the last decade,

Przez ostatnie dziesięć lat

I've been asking myself why that is.

zastanawiałem się, dlaczego tak się stało.

How come this has remained the high-water mark?

Jak to możliwe, że pozostawało to szczytem osiągnięć?

Scott's team covered 1,600 miles on foot.

Drużyna Scotta pokonała pieszo 2575 km.

No one's come close to that ever since.

Odtąd nikt nie zbliżył się to tego rekordu.

So this is the high-water mark of human endurance,

Pozostawało to szczytem osiągnięć ludzkiej wytrzymałości,

human endeavor, human athletic achievement

ludzkich osiągnięć atletycznych,

in arguably the harshest climate on Earth.

w najtrudniejszych warunkach klimatycznych na ziemi.

It was as if the marathon record

To tak, jakby rekord w maratonie nie został pobity od 1912 roku.

has remained unbroken since 1912.

Pewna dziwna, nieprzewidywalna mieszanka ciekawości,

And of course some strange and predictable combination of curiosity,

uporu i pewnie też pychy poddała mi myśl,

stubbornness, and probably hubris

led me to thinking I might be the man to try to finish the job.

że to właśnie mnie uda się ukończyć to wyzwanie.

Unlike Scott's expedition, there were just two of us,

W przeciwieństwie do wyprawy Scotta, było nas tylko dwóch.

and we set off from the coast of Antarctica in October last year,

Ruszyliśmy z wybrzeża Antarktyki w październiku zeszłego roku,

dragging everything ourselves,

ciągnąc wszystko własnoręcznie.

a process Scott called "man-hauling."

Scott nazwałby nas "ludźmi pociągowymi”.

When I say it was like walking from here to San Francisco and back,

Kiedy powiedziałem, że to tak, jakby pójść stad do San Francisco i z powrotem,

I actually mean it was like dragging something that weighs a shade more

miałem też na myśli, że to tak, jakby ciągnąć za sobą

ciut więcej, niż najcięższego zawodnika Narodowej Ligi Futbolowej.

than the heaviest ever NFL player.

Our sledges weighed 200 kilos,

Nasze sanie na starcie ważyły 200 kilo, lub też 440 funtów każde.

or 440 pounds each at the start,

the same weights that the weakest of Scott's ponies pulled.

To tyle samo, ile ciągnął najsłabszy kuc Scotta.

Na początku poruszaliśmy się ze średnią prędkością 800 metrów na godzinę.

Early on, we averaged 0.5 miles per hour.

Perhaps the reason no one had attempted this journey until now,

Wydaje mi się, że po prostu nikt, od ponad stu lat,

in more than a century,

was that no one had been quite stupid enough to try.

nie był wystarczająco głupi, by podjąć się tego wyzwania.

And while I can't claim we were exploring

Choć nie mogę przyznać, że podjęliśmy się ekspedycji

in the genuine Edwardian sense of the word —

w stylu z epoki edwardiańskiej,

we weren't naming any mountains or mapping any uncharted valleys —

nie nadawaliśmy nazw szczytom, ani nie wyznaczaliśmy map dolin,

I think we were stepping into uncharted territory in a human sense.

to jednak myślę, że wkroczyliśmy na niezbadane przez człowieka terytorium.

Certainly, if in the future we learn there is an area of the human brain

Na pewno, jeśli kiedyś w przyszłości odkryjemy,

że jakiś obszar ludzkiego mózgu rozświetla się,

that lights up when one curses oneself,

gdy przeklinamy samych siebie, wcale nie będę zaskoczony.

I won't be at all surprised.

You've heard that the average American spends 90 percent of their time indoors.

Słyszeliście już, że przeciętny Amerykanin spędza 90% czasu w pomieszczeniach.

We didn't go indoors for nearly four months.

Nie byliśmy w pomieszczeniu przez cztery miesiące.

We didn't see a sunset either.

Nie widzieliśmy ani jednego zachodu słońca.

It was 24-hour daylight.

24-godzinny dzień.

Living conditions were quite spartan.

Warunki życia były iście spartańskie.

I changed my underwear three times in 105 days

Zmieniłem bieliznę trzy razy w ciągu 105 dni,

and Tarka and I shared 30 square feet on the canvas.

a razem z Tarką dzieliłem 3 metry kwadratowe namiotu.

Though we did have some technology that Scott could never have imagined.

Mieliśmy ze sobą wynalazki technologiczne, o których Scott nawet nie mógł pomarzyć.

And we blogged live every evening from the tent via a laptop

Codziennie wieczorem z namiotu

zdawaliśmy relacje na żywo na blogu przez laptopa

and a custom-made satellite transmitter,

i wykonany na zamówienie nadajnik satelitarny.

all of which were solar-powered:

Obydwa urządzenia zasilała energia słoneczna

we had a flexible photovoltaic panel over the tent.

z giętkich fotowoltaicznych paneli na namiocie.

And the writing was important to me.

Pisanie było dla mnie bardzo ważne.

As a kid, I was inspired by the literature of adventure and exploration,

Jako dziecko fascynowała mnie literatura przygodowa i badawcza.

and I think we've all seen here this week

Myślę, że wszyscy w tym tygodniu doceniliśmy

the importance and the power of storytelling.

wagę i moc opowiadania historii.

So we had some 21st-century gear,

Mieliśmy sprzęt z XXI wieku,

but the reality is that the challenges that Scott faced

ale tak naprawdę musieliśmy stawić czoła

were the same that we faced:

tym samym wyzwaniom co Scott,

those of the weather and of what Scott called glide,

czyli wyzwaniom pogodowym i jak zwał to Scott,

wyzwaniom ślizgu, czyli tarcia pomiędzy saniami i śniegiem.

the amount of friction between the sledges and the snow.

The lowest wind chill we experienced was in the -70s,

Najniższa temperatura, jakiej doświadczyliśmy, to -70 stopni,

and we had zero visibility, what's called white-out,

mieliśmy zerową widoczność, czyli zamazany obraz, przez większość drogi.

for much of our journey.

We traveled up and down one of the largest

Chodziliśmy w tę i z powrotem

and most dangerous glaciers in the world, the Beardmore glacier.

po największym i najbardziej niebezpiecznym lodowcu na świecie,

It's 110 miles long; most of its surface is what's called blue ice.

lodowcu Beardmore.

Ma 180 km długości

i większość jego powierzchni to niebieski lód,

You can see it's a beautiful, shimmering steel-hard blue surface

piękna, błyszcząca, twarda jak stal, niebieska powierzchnia,

covered with thousands and thousands of crevasses,

podziurawiona przez tysiące szczelin.

these deep cracks in the glacial ice up to 200 feet deep.

Niektóre z tych pęknięć mają prawie 60 metrów głębokości.

Planes can't land here,

Samoloty nie mogą tam lądować,

so we were at the most risk,

więc w zasadzie, gdy byliśmy najbardziej zagrożeni,

technically, when we had the slimmest chance of being rescued.

mieliśmy najmniejszą szansę na ratunek.

We got to the South Pole after 61 days on foot,

Dotarliśmy na biegun południowy po 61 dniach wędrówki,

with one day off for bad weather,

z jednym wolnym dniem, z powodu złej pogody.

and I'm sad to say, it was something of an anticlimax.

Z przykrością muszę przyznać, że byłem rozczarowany.

There's a permanent American base,

Znajduje się tam stała amerykańska stacja badawcza

the Amundsen-Scott South Pole Station at the South Pole.

imienia Amundsena Scotta na biegunie południowym.

They have an airstrip, they have a canteen,

Mają tam pas startowy, stołówkę,

they have hot showers,

gorące prysznice, pocztę, sklep z pamiątkami

they have a post office, a tourist shop,

a basketball court that doubles as a movie theater.

i boisko do koszykówki, które robi też za kino.

So it's a bit different these days,

Czyli dziś wygląda to trochę inaczej.

and there are also acres of junk.

Jest tam też mnóstwo śmieci.

I think it's a marvelous thing

Wspaniale, że jesteśmy w stanie

that humans can exist 365 days of the year

żyć 365 dni w roku z hamburgerami,

with hamburgers and hot showers and movie theaters,

gorącymi prysznicami i kinem,

but it does seem to produce a lot of empty cardboard boxes.

ale efektem jest dużo kartonowych pudeł.

You can see on the left of this photograph,

Po lewej stronie zdjęcia widać

several square acres of junk

kilkadziesiąt metrów kwadratowych śmieci,

waiting to be flown out from the South Pole.

czekających na wywóz lotniczy

z bieguna południowego.

But there is also a pole at the South Pole,

Jest też i słupek na biegunie południowym,

and we got there on foot, unassisted,

dotarliśmy tam pieszo, o własnych siłach, bez wsparcia,

unsupported, by the hardest route,

900 miles in record time,

najtrudniejszą drogą, 1500 kilometrów w rekordowym czasie,

dragging more weight than anyone in history.

ciągnąc rekordowo ciężki ładunek.

And if we'd stopped there and flown home,

Gdybyśmy na tym poprzestali i polecieli do domu,

which would have been the eminently sensible thing to do,

co wydaje się całkiem rozsądne,

then my talk would end here

moja prelekcja dobiegłaby tu końca.

and it would end something like this.

Powiedziałbym coś w stylu:

If you have the right team around you, the right tools, the right technology,

z dobra ekipą, odpowiednimi przyrządami,

przy użyciu odpowiednich technik,

and if you have enough self-belief and enough determination,

z wiarą ze własne siły i determinacją

then anything is possible.

można osiągnąć wszystko.

But then we turned around,

Jednak zawróciliśmy i wszystko zaczęło się komplikować.

and this is where things get interesting.

Wysoko, na Płaskowyżu Polarnym, ponad 3000 m n.p.m.,

High on the Antarctic plateau,

over 10,000 feet, it's very windy, very cold, very dry, we were exhausted.

jest bardzo wietrznie, zimno, sucho.

Byliśmy wykończeni.

We'd covered 35 marathons,

Ukończyliśmy 35 maratonów, a byliśmy zaledwie w połowie.

we were only halfway,

and we had a safety net, of course,

Oczywiście mieliśmy zabezpieczenie

of ski planes and satellite phones

w postaci samolotów, telefonów satelitarnych

and live, 24-hour tracking beacons that didn't exist for Scott,

i 24-godzinnych nadajników satelitarnych, na które Scott nie mógł liczyć.

but in hindsight,

Patrząc wstecz, zabezpieczenie, zamiast ułatwić nam życie,

rather than making our lives easier,

the safety net actually allowed us

sprawiło, że podejmowaliśmy większe ryzyko.

to cut things very fine indeed,

to sail very close to our absolute limits as human beings.

Byliśmy na skraju wytrzymałości.

And it is an exquisite form of torture

Taka wyśmienita forma tortury,

to exhaust yourself to the point of starvation day after day

dzień za dniem prawie morzyć się głodem,

while dragging a sledge full of food.

ciągnąc za sobą sanie pełne jedzenia.

For years, I'd been writing glib lines in sponsorship proposals

Przez wiele lat sypałem w prośbach o sponsoring

about pushing the limits of human endurance,

wstawkami o przekraczaniu granic ludzkiej wytrzymałości,

but in reality, that was a very frightening place to be indeed.

jednak rzeczywistość jest prawdziwie przerażająca.

We had, before we'd got to the Pole,

Przed dotarciem na biegun przez dwa tygodnie

two weeks of almost permanent headwind, which slowed us down.

stawialiśmy czoła nieprzychylnym wiatrom, które nas spowolniły.

As a result, we'd had several days of eating half rations.

Dlatego przez kilka dni jedliśmy po pół racji żywności.

We had a finite amount of food in the sledges to make this journey,

Na saniach mieliśmy ograniczoną ilość jedzenia,

so we were trying to string that out

więc staraliśmy się rozłożyć je tak, by starczyło nam na dłużej,

by reducing our intake to half the calories we should have been eating.

ograniczając ilość spożytych kalorii do połowy.

As a result, we both became increasingly hypoglycemic —

W rezultacie obaj nabawiliśmy się hipoglikemii,

we had low blood sugar levels day after day —

mieliśmy niski poziom cukru we krwi

and increasingly susceptible to the extreme cold.

i stawaliśmy się coraz mniej odporni na ekstremalne zimno.

Tarka took this photo of me one evening

Tarka zrobił mi zdjęcie któregoś wieczoru,

after I'd nearly passed out with hypothermia.

gdy prawie zemdlałem z powodu wychłodzenia.

We both had repeated bouts of hypothermia, something I hadn't experienced before,

Obaj cierpieliśmy na ataki hipotermii,

czego nigdy wcześniej nie doświadczyłem, a co sprawiło, że spokorniałem.

and it was very humbling indeed.

As much as you might like to think, as I do,

Nawet, jeśli wydaje się nam, że jesteśmy typem człowieka,

that you're the kind of person who doesn't quit,

który nigdy nie rezygnuje, hipotermia nie pozostawia wyboru.

that you'll go down swinging,

hypothermia doesn't leave you much choice.

You become utterly incapacitated.

Powoduje obezwładnienie.

It's like being a drunk toddler.

To jak pijane dziecko,

You become pathetic.

żałosny widok.

I remember just wanting to lie down and quit.

Pamiętam, że chciałem się położyć i zakończyć to wszystko.

It was a peculiar, peculiar feeling,

To było naprawdę dziwnie uczucie, nie spodziewałem się,

and a real surprise to me to be debilitated to that degree.

że można zostać obezwładnionym do tego stopnia.

And then we ran out of food completely,

Jedzenie zupełnie się nam skończyło

46 miles short of the first of the depots

na 75 km przed pierwszym punktem z zapasem jedzenia,

that we'd laid on our outward journey.

który zostawiliśmy w drodze na biegun.

We'd laid 10 depots of food,

Zostawiliśmy 10 takich punktów po drodze,

literally burying food and fuel, for our return journey —

zakopując jedzenie i paliwo na drogę powrotną.

the fuel was for a cooker so you could melt snow to get water —

Paliwo służyło do kuchenki, by rozpuścić śnieg na wodę.

and I was forced to make the decision to call for a resupply flight,

Musiałem wezwać samolot

z zapasem żywności na 8 dni,

a ski plane carrying eight days of food to tide us over that gap.

byśmy mogli kontynuować ekspedycję.

They took 12 hours to reach us from the other side of Antarctica.

Czekaliśmy 12 godzin na samolot z drugiego końca Antarktyki.

Calling for that plane was one of the toughest decisions of my life.

Wezwanie pomocy było jedną z najtrudniejszych decyzji w moim życiu.

And I sound like a bit of a fraud standing here now with a sort of belly.

Pewnie wyglądam jak oszust,

stojąc przed wami z odstającym brzuchem.

I've put on 30 pounds in the last three weeks.

Przez ostatnie trzy tygodnie przytyłem 14 kg.

Being that hungry has left an interesting mental scar,

Doświadczenie głodu pozostawiło bliznę w moim umyśle,

which is that I've been hoovering up every hotel buffet that I can find.

która sprawia, że wsysam każdy hotelowy bufet z jedzeniem, jaki znajdę.

(Laughter)

(Śmiech)

But we were genuinely quite hungry, and in quite a bad way.

Byliśmy naprawdę głodni, i to poważnie.

I don't regret calling for that plane for a second,

Nawet przez chwilę nie żałowałem, że zadzwoniłem po pomoc.

because I'm still standing here alive,

Dzięki temu stoję tu żywy, bez odmrożonych palców

with all digits intact, telling this story.

But getting external assistance like that was never part of the plan,

i opowiadam całą historię.

Wezwanie pomocy nigdy nie było naszym zamiarem

and it's something my ego is still struggling with.

i moje ego ciągle nie może sobie z tym poradzić.

This was the biggest dream I've ever had,

To było moje najskrytsze marzenie i prawie się spełniło.

and it was so nearly perfect.

On the way back down to the coast,

W drodze powrotnej na wybrzeże nasze raki, czyli kolczaste nakładki na buty

our crampons — they're the spikes on our boots

that we have for traveling over this blue ice on the glacier —

do chodzenia po niebieskim lodzie, zepsuły się na szczycie Beardmore.

broke on the top of the Beardmore.

We still had 100 miles to go downhill

Mieliśmy jeszcze 160 km do pokonania, z górki,

on very slippery rock-hard blue ice.

na bardzo śliskim, skalistym niebieskim lodzie.

They needed repairing almost every hour.

Co godzinę musieliśmy je naprawiać.

To give you an idea of scale,

Tak dla przykładu, to jest droga w dół do lodowca Beardmore,

this is looking down towards the mouth of the Beardmore Glacier.

You could fit the entirety of Manhattan in the gap on the horizon.

można by tam zmieścić cały Manhattan.

32 km między Mount Hope i Mount Kiffin.

That's 20 miles between Mount Hope and Mount Kiffin.

I've never felt as small as I did in Antarctica.

Nigdy wcześniej nie czułem się taki malutki, jak na Antarktyce.

When we got down to the mouth of the glacier,

Kiedy dotarliśmy do początku lodowca, okazało się, że świeży śnieg

we found fresh snow had obscured the dozens of deep crevasses.

przykrył głębokie szczeliny lodowe.

One of Shackleton's men described crossing this sort of terrain

Jeden z uczestników wyprawy Shackletona

as like walking over the glass roof of a railway station.

porównał podobną sytuację do chodzenia po szklanym dachu dworca kolejowego.

We fell through more times than I can remember,

Noga omsknęła się nam wiele razy i narta, czy but wpadł w szczelinę.

usually just putting a ski or a boot through the snow.

Occasionally we went in all the way up to our armpits,

Czasem nawet wpadaliśmy aż po pachy,

but thankfully never deeper than that.

ale, na szczęście, nigdy głębiej.

And less than five weeks ago, after 105 days,

Pieć tygodni temu, po 105 dniach,

we crossed this oddly inauspicious finish line,

dotarliśmy do dziwnie złowróżbnej mety

the coast of Ross Island on the New Zealand side of Antarctica.

na brzegu Wyspy Rossa od strony Nowej Zelandii.

You can see the ice in the foreground

Na pierwszym planie widać lód, a za nim gruzowate skały.

and the sort of rubbly rock behind that.

Behind us lay an unbroken ski trail of nearly 1,800 miles.

Za nami znajduje się nieprzerwany szlak narciarski o długości 2900 km.

We'd made the longest ever polar journey on foot,

Odbyliśmy najdłuższą pieszą wyprawę polarną.

something I'd been dreaming of doing for a decade.

Marzyłem o tym przez 10 lat.

And looking back,

Patrząc wstecz, dalej uważam,

I still stand by all the things

I've been saying for years

że trzeba mieć cel,

about the importance of goals

and determination and self-belief,

determinację i wiarę we włane siły,

but I'll also admit that I hadn't given much thought to what happens

ale przyznaję, że nie myślałem o tym,

when you reach the all-consuming goal

co zrobić, gdy wreszcie osiągnie się cel,

that you've dedicated most of your adult life to,

który pochłonął większość dorosłego życia.

and the reality is that I'm still figuring that bit out.

Tak naprawdę ciągle próbuję to rozgryźć.

As I said, there are very few superficial signs that I've been away.

Nie mam zbyt wielu zewnętrznych oznak po wyprawie.

I've put on 30 pounds.

Przytyłem 14 kilogramów.

I've got some very faint, probably covered in makeup now, frostbite scars.

Mam kilka delikatnych blizn po odmrożeniach,

pokrytych teraz makijażem,

I've got one on my nose, one on each cheek, from where the goggles are,

jedną na nosie i po jednej na policzkach, od gogli.

but inside I am a very different person indeed.

Jednak w środku, jestem zupełnie innym człowiekiem.

If I'm honest,

Jeżeli mam być szczery,

Antarctica challenged me and humbled me so deeply

Antarktyka była dla mnie tak wielkim wyzwaniem i zarazem lekcją pokory,

that I'm not sure I'll ever be able to put it into words.

że nie wiem, czy kiedykolwiek będę umiał opisać to słowami.

I'm still struggling to piece together my thoughts.

Ciągle mam problem z poukładaniem własnych myśli.

That I'm standing here telling this story

Stojąc przed wami i opowiadając całą historię,

is proof that we all can accomplish great things,

jestem żywym dowodem na to,

że każdy może osiągnąć coś wielkiego,

through ambition, through passion,

przez ambicję, pasję, czysty upór czy odmowę rezygnacji.

through sheer stubbornness,

by refusing to quit,

that if you dream something hard enough, as Sting said,

Jak mawiał Sting,

it does indeed come to pass.

jeśli bardzo się czegoś pragnie, to się to osiągnie.

But I'm also standing here saying, you know what,

Chciałbym zwrócić waszą uwagę na znane powiedzenie mówiące,

that cliche about the journey being more important than the destination?

że często podróż jest bardziej istotna od miejsca przeznaczenia.

There's something in that.

Coś w tym jest.

The closer I got to my finish line,

Im byłem bliżej mety, tego gruzowatego, skalistego wybrzeża wyspy Rossa,

that rubbly, rocky coast of Ross Island,

the more I started to realize that the biggest lesson

tym bardziej byłem świadomy, czego naprawdę nauczyła mnie

that this very long, very hard walk might be teaching me

ta ciężka i długa wyprawa.

is that happiness is not a finish line,

Nauczyła mnie, że szczęście nie jest metą,

that for us humans,

że dla ludzi perfekcja, o której tak wielu marzy,

the perfection that so many of us seem to dream of

might not ever be truly attainable,

jest praktycznie nieosiągalna,

and that if we can't feel content here, today, now, on our journeys

a także, że jeśli nie czujemy się szczęśliwi

tu, dzisiaj, teraz,

na naszej ścieżce, pośród bałaganu

amidst the mess and the striving that we all inhabit,

i zmagań, nieukończonych zadań,

the open loops, the half-finished to-do lists,

niewypełnionych obowiązków,

the could-do-better-next-times,

nadziei na poprawę następnym razem,

then we might never feel it.

to może nigdy nie będziemy czuć się szczęśliwi.

A lot of people have asked me, what next?

Wielu ludzi pytało mnie, co teraz?

Right now, I am very happy just recovering and in front of hotel buffets.

Teraz jestem po prostu szczęśliwy, wracając do zdrowia

i pośród hotelowych bufetów z jedzeniem.

But as Bob Hope put it,

(Śmiech)

Jak powiedział Bob Hope, czuję się pełen pokory,

I feel very humble,

but I think I have the strength of character to fight it. (Laughter)

ale chyba mam wystarczająco silny charakter,

żeby to zwalczyć.

Thank you.

Dziękuję.

(Brawa)

(Applause)