Cameron Sinclair: A call for open-source architecture

Cameron Sinclair bàn về kiến trúc mã nguồn mở

Translator: Ha Tran Reviewer: THI THANH NGA PHAN

I'm going to take you on a journey very quickly.

Tôi sẽ cùng các bạn du ngoạn 1 chuyến tốc hành

To explain the wish, I'm going to have to take you somewhere

Tôi sẽ dẫn các bạn tới nơi

where many people haven't been, and that's around the world.

mà nhiều người chưa đặt chân tới , 1 chuyến đi vòng quanh thế giới

Năm 24 tuổi, tôi cùng Kate Store bắt đầu thành lập 1 tổ chức

When I was about 24 years old, Kate Stohr and myself started an organization

to get architects and designers involved in humanitarian work,

tập hợp các kiến trúc sư và nhà thiết kế làm việc trên công trình dân sự

not only about responding to natural disasters,

không chỉ liên quan đến việc phản ứng với thảm họa thiên nhiên

but involved in systemic issues.

mà còn về các vấn đề mang tính hệ thống

We believe that where the resources and expertise are scarce,

Chúng tôi tin rằng ở những nơi mà tài nguyên và chuyên môn là khá khan hiếm,

innovative, sustainable design can really make a difference in people's lives.

thì những thiết kế mang tính cách mạng và thực tiễn có thể thực sự thay đổi cuộc sống người dân

So I started my life as an architect, or training as an architect,

Tôi bắt đầu sự nghiệp với công việc của 1 kiến trúc sư , nói cách khác là khi đang được đào tạo như 1 kiến trúc sư

and I was always interested in socially responsible design,

và tôi luôn quan tâm đến thiết kế có tính trách nhiệm xã hội

and how you can really make an impact.

và làm sao để có thể gây ảnh hưởng

But when I went to architecture school,

Nhưng khi tôi theo học tại trường kiến trúc

it seemed that I was a black sheep in the family.

dường như tôi trở thành kẻ lạc loài

Many architects seemed to think that when you design,

rất nhiều kiến trúc sư nghĩ như vậy khi thiết kế

you design a jewel, and it's a jewel that you try and crave for;

bạn thiết kế 1 món đồ trang sức mà bạn đã từng thử và rất thích

whereas I felt that when you design,

Trong khi tôi cảm thấy khi thiết kế

you either improve or you create a detriment

một là bạn cải thiện, hai là bạn làm tổn hại

to the community in which you're designing.

đến cộng đồng mà bạn đang thiết kế cho.

So you're not just doing a building for the residents

Việc bạn làm không chỉ là xây dựng 1 tòa nhà cho cư dân

hoặc người dân sẽ sống trong đó

or for the people who are going to use it, but for the community as a whole.

mà là cho toàn bộ cộng đồng.

And in 1999, we started by responding to the issue of the housing crisis

Và vào năm 1999, chúng tôi bắt đầu phản ứng với vấn đề khủng hoảng nhà ở

for returning refugees in Kosovo.

cho những người tị nạn trở về Kosovo

And I didn't know what I was doing -- like I said, mid-20s --

và tôi đã không biết mình đang làm gì, như tôi đã nói, giữa những năm 20

and I'm the Internet generation, so we started a website.

tôi là người thuộc thế hệ Internet, vì thế chúng tôi bắt đầu xây dựng 1 trang web

We put a call out there, and to my surprise, in a couple of months,

và viết 1 thông điệp kêu gọi mọi người, thật bất ngờ là chỉ trong vài tháng

we had hundreds of entries from around the world.

chúng tôi có hàng trăm bài viết từ khắp nơi trên thế giới

That led to a number of prototypes being built

Điều này dẫn đến 1 số lượng nguyên mẫu đc xây dựng

and really experimenting with some ideas.

và một số ý tưởng khác thực sự được thử nghiệm.

Two years later we started doing a project

2 năm sau đó, chúng tôi bắt đầu làm 1 dự án

on developing mobile health clinics in sub-Saharan Africa,

phát triển phòng khám di dộng tại tiểu vương quốc ở Shahara, châu Phi

responding to the HIV/AIDS pandemic.

nhằm chống lại đại dịch HIV/AIDS

That led to 550 entries from 53 countries.

dự án thu hút 550 sự phản hồi tham gia từ 53 quốc gia.

We also have designers from around the world that participate.

Chúng tôi cũng thu hút sự tham gia của nhiều nhà thiết kế khắp nơi trên thế giới

And we had an exhibit of work that followed that.

Sau đó, chúng tôi đã tố chức 1 cuộc triển lãm công trình

2004 was the tipping point for us.

Đỉnh cao là năm 2004

We started responding to natural disasters

Chúng tôi bắt đầu làm việc trên lĩnh vực thảm họa thiên nhiên

and getting involved in Iran, in Bam,

tại Iran và Bam

also following up on our work in Africa.

đồng thời tiếp tục dự án tại châu Phi

Working within the United States --

Làm việc tại Mỹ

most people look at poverty and they see the face of a foreigner.

hầu hết mọi người nhìn đói nghèo với ánh mắt lạ lẫm,

But I live in Bozeman, Montana --

nhưng hãy sống ở nơi tôi sống , Bozenman, Montana

go up to the north plains on the reservations,

hãy đến các đồng bằng miền Bắc trên các khu bảo tồn

or go down to Alabama or Mississippi, pre-Katrina,

hoặc xuống vùng Alabama hay Missisipi

and I could have shown you places that have far worse conditions

trước khi có Katrina, tôi có thể chỉ cho bạn thấy những vùng

điều kiện sống kém xa các nước đang phát triển mà tôi từng tới

than many developing countries that I've been to.

So we got involved in and worked in inner cities and elsewhere;

Vì thế chúng tôi đã tham gia làm việc tại các thành phố trong nước và một vài nơi khác.

and also, I will go into some more projects.

Sau đó tôi cũng sẽ tham gia 1 số dự án nữa

2005: Mother Nature kicked our ass.

Năm 2005, Mẹ Thiên Nhiên đã đá cho chúng ta một cú.

I think we can pretty much assume that 2005 was a horrific year

Tôi nghĩ rằng chúng ta có thể dễ dàng thấy rằng 2005 là một năm khủng khiếp,

when it comes to natural disasters.

khi mà thàm họa thiên nhiên liên tiếp xảy ra.

And because of the Internet,

Và nhờ có Internet,

and because of connections to blogs and so forth,

nhờ có các blog và những thứ tương tự,

within literally hours of the tsunami, we were already raising funds,

trong vòng vài giờ sau trận sóng thần, chúng ta đã tiến hành gây quỹ cứu trợ rồi

getting involved, working with people on the ground.

tham gia làm việc với chính những người dân.

We run from a couple of laptops, and in the first couple of days,

Chúng tôi đã sử dụng 1 số máy tính xách tay trong những ngày đầu,

I had 4,000 emails from people needing help.

tôi đã nhận được 4.000 email từ những người cần giúp đỡ.

So we began to get involved in projects there,

Vì thế chúng tôi đã bắt đầu tham gia các dự án ở đó

and I'll talk about some others.

tôi sẽ nói về những dự án khác

And then of course, this year we've been responding to Katrina,

tất nhiên sau đó, năm nay chúng tôi đang phản ứng với vấn đề Katrina

as well as following up on our reconstruction work.

cũng như tiếp tục các công trình tái thiết xây dựng

So this is a brief overview.

Đây là bản tóm tắt ngắn gọn

In 2004, I really couldn't manage the number of people who wanted to help,

Năm 2004, tôi thực sự không thể kiểm soát hết

số người muốn giúp đỡ

or the number of requests that I was getting.

và số lượng yêu cầu được giúp mà tôi có

It was all coming into my laptop and cell phone.

Tất cả được gửi tới máy tính xách tay và di động của tôi

So we decided to embrace an open-source model of business --

Vì thế chúng tôi quyết định sử dụng 1

kiểu nguồn mở kinh doanh

so that anyone, anywhere in the world, could start a local chapter,

mà bất cứ ai ở nơi nào trên thế giới đều có thể bắt đầu 1 chương trình địa phương

and they can get involved in local problems.

bao gồm các vấn đề trong khu vực.

Because I believe there is no such thing as Utopia.

Bởi vì tôi tin 1 xã hội tuyệt đối hoàn mỹ là không tồn tại

All problems are local. All solutions are local.

Mọi vấn đề đều mang tính địa phương, các giải pháp cũng vậy

So that means, you know, somebody who's based in Mississippi

điều đó nghĩa là

ai đó sống ở Mississippi

knows more about Mississippi than I do.

biết rõ về vùng này hơn tôi. Điều gì đã xảy ra?

So what happened is, we used Meetup and all these other Internet tools,

chúng tôi sử dụng MeetUp và các công cụ mạng khác

and we ended up having 40 chapters starting up,

kết quả là 40 đề tài được khởi động

thousands of architects in 104 countries.

hàng nghìn kiến trúc sư tại 104 quốc gia

So the bullet point -- sorry, I never do a suit,

Do đó, điểm mấu chốt là -xin lỗi , tôi không quen mặc comple

so I knew that I was going to take this off.

tôi đã biết trước mình sẽ phải cởi nó ra

OK, because I'm going to do it very quick.

Ok, tôi sẽ cởi rất nhanh

trong 7 năm gần đây, không chỉ về phi lợi nhuận

This isn't just about nonprofit.

What it showed me is that there's a grassroots movement going on,

những gì tôi thấy là 1 cuộc vận động tự nguyện

of socially responsible designers who really believe

của các thiết kế gia đầy trách nhiệm với xã hội đang diễn ra

những người tin thế giới này đang nhỏ dần

that this world has got a lot smaller, and that we have the opportunity --

và chúng ta có cơ hội - cơ hội chứ không phải trách nhiệm

not the responsibility, but the opportunity --

nhưng là cơ hội để thực sự hòa nhập vào quá trình làm nên thay đổi

to really get involved in making change.

(Laughter)

( Tiếng cười )

(Laughter)

I'm adding that to my time.

Tôi sẽ thêm cái đó vào thời gian của tôi

(Laughter)

So what you don't know is,

Những gì bạn không biết là

we've got these thousands of designers working around the world,

chúng tôi có hàng nghìn thiết kế gia làm việc khắp nơi trên trái đất

connected basically by a website, and we have a staff of three.

kết nôi với nhau qua 1 trang web , chúng tôi có 1 đội ngũ làm việc 3 người

The fact that nobody told us we couldn't do it, we did it.

Nhờ làm việc mà không ai nói chúng tôi không thể

And so there's something to be said about naïveté.

chúng tôi đã thành công . Và do đó, chất phác là điều tốt

So seven years later, we've developed

7 năm sau, chúng tôi phát triển hơn để đạt được sự ủng hộ

so that we've got advocacy, instigation and implementation.

động lực và thực thi. Chúng tôi tích cực ủng hộ các thiết kế hay

We advocate for good design, not only through student workshops

không chri thông qua gian trưng bày sinh viên, các bài thuyết giảng và diễn đàn cộng đồng

and lectures and public forums, op-eds;

we have a book on humanitarian work;

các bài viết bạn đọc, chúng tôi có 1 cuốn sách về công trình nhân đạo

but also disaster mitigation and dealing with public policy.

mà còn gồm những thiết kế giảm nhẹ thảm họa và làm việc với chính sách cộng đồng

We can talk about FEMA, but that's another talk.

Chúng ta có thể nói về Cơ Quan Quản Lý Tình Trạng Khẩn Cấp Liên Bang (FEMA) vào nhưng là vào 1 dịp khác.

Instigation, developing ideas with communities and NGOs,

Động lực, phát triển ý tưởng với các cộng đồng

doing open-source design competitions.

và các tổ chức phi lợi nhuận cạnh tranh thiết kế mã nguồn mở

Referring, matchmaking with communities.

Tham khảo, liên hệ với các cộng đồng

And then implementing -- actually going out there and doing the work,

sau đó thực hiện- thực tế là ra hiện trường và làm việc

because when you invent, it's never a reality until it's built.

vì khi anh thiết kế , thiết kế của anh sẽ không bao giờ là thực tế cho tới khi nó được xây dựng.

So it's really important that if we're designing

Vì vậy, rất quan trọng nếu chúng ta đang thiết kế

and trying to create change, we build that change.

và cố gắng tạo ra thay đổi , chúng ta xây lên sự thay đổi đó

So here's a select number of projects.

Đây là 1 số dự án chọn lọc

Kosovo.

Kosovo. Đây là Kosovo năm 1999. Chúng tôi mở 1 cuộc thi thiết kế mở

This is Kosovo in '99.

We did an open design competition, like I said.

như tôi đã nói. Nó dẫn tới rất nhiều ý tưởng phong phú

It led to a whole variety of ideas.

And this wasn't about emergency shelter,

chủ đề không phải về những căn chòi khẩn cấp mà nơi cư trú chuyển đổi

but transitional shelter that would last five to 10 years,

được dùng từ 5 đến 10 năm

that would be placed next to the land the resident lived in,

nó sẽ được đặt cạnh vùng đất cư dân sinh sống

and that they would rebuild their own home.

và họ sẽ tái xây dựng ngôi nhà của riêng mình

This wasn't imposing an architecture on a community;

Điều này không đặt kiến trúc vào cộng đồng

this was giving them the tools and the space

mà đưa cho họ công cụ và

không gian cho phép

to allow them to rebuild and regrow the way they want to.

tái xây dựng và tái thiết theo cách họ muốn

We had from the sublime to the ridiculous, but they worked.

Chúng tôi có từ hoành tráng cho đến gây cười nhưng đều rất hiệu quả

This is an inflatable hemp house. It was built; it works.

Đây là 1 ngôi nhà bằng sợi gai có thể bơm phồng . Nó được xây dựng và rất hiệu quả

This is a shipping container.

Đây là 1 công ten nơ chở hàng. Xây dựng và hiệu quả

Built and works.

And a whole variety of ideas

Và toàn bộ các ý tưởng

that not only dealt with architectural building,

không chỉ giải quyết vấn đề kiến trúc dân dụng,

but also the issues of governance,

mà còn đụng đến các vấn đề quản lý

and the idea of creating communities through complex networks.

và ý tưởng xây dựng cộng đồng thông qua các mạng lưới phức tạp.

So we've engaged not just designers,

Do vậy chúng tôi không chỉ thu hút các nhà thiết kế, mà còn

but also a whole variety of technology-based professionals.

bạn biết đấy, 1 đội ngũ đông đảo các chuyên viên công nghệ.

Using rubble from destroyed homes to create new homes.

Sử dụng cao su từ các ngôi nhà bị phá hủy để xây nhà mới

Using straw bale construction, creating heat walls.

Dùng kiện rơm làm tường giữ nhiệt

And then something remarkable happened in '99.

sau đó , vào năm 1999 1 sự kiện đáng chú ý đã xảy ra

We went to Africa originally to look at the housing issue.

Chúng tôi tới châu Phi, bắt đầu xem xét vấn đề nhà ở

Within three days, we realized the problem was not housing;

Trong vòng 3 ngày, chúng tôi phát hiện ra vấn đề không phải là nhà ở

it was the growing pandemic of HIV/AIDS.

mà chính là sự phát triển của đại dịch HIV/AIDS.

And it wasn't doctors telling us this;

Điều này chúng tôi được biết không phải từ các bác sĩ,

it was actual villagers that we were staying with.

mà chính là từ các dân làng chúng tôi đang ở cùng.

And so we came up with the bright idea

vì thế chúng tôi đưa ra ý tưởng thay vì để dân làng

that instead of getting people to walk 10, 15 kilometers to see doctors,

đi bộ 10, 15 km để gặp bác sĩ, bạn có thể kéo bác sĩ về với dân làng

you get the doctors to the people.

And we started engaging the medical community,

Chúng tôi bắt đầu hào hứng với y tế cộng đồng

and you know, we thought we were real bright sparks --

và tôi nghĩ, bạn biết đấy, chúng tôi đã cho là mình rất thông minh

"We've come up with this great idea:

chúng tôi mới đề xuất ý tưởng hay này, các phòng khám sức khỏe di động có thể

mobile health clinics, widely distributed throughout sub-Saharan Africa."

phát triển rộng khắp tiểu sa mạc Shahara

And the medical community there said,

Và cộng đồng, cộng đồng y tế ở đó cho biết:

"We've said this for the last decade.

" Chúng tôi đã bàn về điều này cả chục năm nay. Chúng tôi biết

We know this. We just don't know how to show this."

Chỉ là không biết làm sao để thực hiện nó"

So in a way, we had taken pre-existing needs and shown solutions.

Vì thế chúng tôi xem xét nhu cầu tồn tại trước đó và đưa ra các giải pháp

And so again, we had a whole variety of ideas that came in.

lại 1 lần nữa chúng tôi đã nhận được nguồn ý tưởng rất phong phú

This one I personally love,

Ý tưởng này bản thân tôi rất yêu thích

because the idea is that architecture is not just about solutions,

vì ý tưởng kiến trúc sư đưa ra không chỉ về các giải pháp

but about raising awareness.

mà còn liên quan đến việc nâng cao ý thức.

This is a kenaf clinic.

Đây là phòng thí nghiệm cây đay. Bạn gieo hạt rồi trồng chúng trong 1 ô đất

You get seed and you grow it in a plot of land,

and it grows 14 feet in a month.

sau đó cây sẽ cao thêm 14 feet trong 1 tháng

And on the fourth week, the doctors come and they mow out an area,

Vào tuần thứ 4, các bác sĩ đến cắt dọn 1 khu vực nhất định

put a tensile structure on the top,

và căng 1 tấm bạt lên làm mái

and when the doctors have finished treating

sau khi kết thúc đợt điều trị

and seeing patients and villagers,

khám bệnh cho bệnh nhân và dân làng

you cut down the clinic and you eat it.

bạn có thể thu hoạch phòng khám đó để ăn. Đó là 1 kiểu kiến trúc có tên " Hãy ăn phòng khám của bạn"

It's an eat-your-own-clinic.

So it's dealing with the fact that if you have AIDS,

( Tiếng cười)

Như vậy, nó đang giải quyết vấn đề rằng nếu bạn mắc phải AIDS,

you also need to have nutrition rates,

bạn vẫn cần có một tỉ lệ dinh dưỡng nhất định,

and the idea of nutrition is as important

và ý tưởng này - ý tưởng về dinh dưỡng - cũng quan trọng không kém gì so với việc

as getting antiretrovirals out there.

phòng chống virus RNA.

So you know, this is a serious solution.

Đây cũng là 1 giải pháp nghiêm túc

This one I love.

mà tôi rất hài lòng. Ý tưởng không chỉ là 1 phòng khám mà là 1 trung tâm cộng đồng

The idea is it's not just a clinic, it's a community center.

Nó bao gồm thiết lập các lộ trình thông thương

This looked at setting up trade routes

and economic engines within the community,

và các đầu tầu kinh tế bên trong cộng đồng

so it can be a self-sustaining project.

có thể gọi đó là 1 dự án tự cung tự cấp

Every one of these projects is sustainable.

Mỗi cá nhân nằm trong dự án đều có thể tồn tại

That's not because I'm a tree-hugging green person.

Không phải vì tôi là người yêu cây xanh cuồng tín

It's because when you live on four dollars a day,

mà vì khi anh sống nhờ vào thu nhập 4$ 1 ngày

you're living on survival and you have to be sustainable.

anh phải tồn tại và tự nuôi sống bản thân

You have to know where your energy is coming from,

anh cần biết năng lượng của mình từ đâu mà có

you have to know where your resource is coming from,

các tài nguyên từ đâu mà có

and you have to keep the maintenance down.

và anh phải duy trì dự trữ

So this is about getting an economic engine,

Vậy ý tưởng này bắt đầu với

and then at night, it turns into a movie theater.

và khi đêm xuống , nó trở thành rạp chiếu phim

So it's not an AIDS clinic. It's a community center.

Nó không phải 1 phòng khám nữa, nó là một trung tâm cộng đồng

So you can see ideas.

Bạn có thể thấy các ý tưởng phát triển thành các nguyên mẫu

And these ideas developed into prototypes,

and they were eventually built.

và cuối cùng được xây dựng . Trong năm nay

And currently, as of this year,

there are clinics rolling out in Nigeria and Kenya.

các phòng khám đang được xây dựng tai Nigeria và Kenya.

From that, we also developed Siyathemba.

từ đó chúng tôi cũng phát triển dự án Siyathemba

The community came to us and said,

cư dân ở đó tìm đến chúng tôi và cho biết

"The problem is that the girls don't have education."

vấn đề là các bé gái ko được đến trường

And we're working in an area

Và chúng tôi đang làm việc tại 1 khu vực

where young women between the ages of 16 and 24

mà phụ nữ trẻ trong độ tuổi từ 16 đến 24

have a 50 percent HIV/AIDS rate.

thì có đến 50% bị nhiễm HIV/AIDS.

And that's not because they're promiscuous,

Và lý do không phải vì họ là những người quan hệ bừa bãi,

it's because there's no knowledge.

mà là do thiếu kiến thức.

And so we decided to look at the idea of sports,

Vì thế chúng tôi quyết định xem xét ý tưởng về thể thao và xây dựng một trung tâm thể thao thanh niên

and create a youth sports center

that doubled as an HIV/AIDS outreach center,

đa chức năng được xem như một trung tâm HIV/AIDS mở rộng,

and the coaches of the girls' team were also trained doctors.

và nhóm huấn luyên các bé gái đều là các bác sĩ điều trị.

So that there would be a very slow way of developing confidence in health care.

Đó là 1 cách chậm chạp

để phát triển sự tin tưởng vào trung tâm y tế

And we picked nine finalists,

Chún tôi chọn ra 9 ứng viên vào chung kết

and then those nine finalists were distributed throughout the entire region,

sau đó 9 ứng viên tỏa ra toàn bộ khu vực

and then the community picked their design.

sau đó dân cư địa phương sẽ chọn thiết kế của họ

They said, this is our design,

Họ nói đó là thiết kế của họ

because it's not only about engaging a community;

bởi vì nó không chỉ thu hút 1 cộng đồng

it's about empowering a community,

mà còn làm tăng sức mạnh cộng đồng đó

and about getting them to be a part of the rebuilding process.

và kéo họ trở thành 1 phần của quá trình tái xây dựng

So, the winning design is here.

Và đây là thiết kế giành chiến thắng , sau đó tất nhiên

And then, of course, we actually go and work

chúng tôi đã đi và làm việc với cộng đồng và khách hàng

with the community and the clients.

So this is the designer.

Đây là nhà thiết kế. Anh đang làm việc ngoài kia

He's out there working with the first ever women's soccer team

với 1 đội bóng đá nữ đầu tiên tại Kwa-Zulu Natal, Siyathemba

in KwaZulu-Natal, Siyathemba.

And they can tell it better.

và những người trong cuộc sẽ cho chúng ta biết rõ hơn

(A cappella singing in a South African language)

Video: Well, my name is Cee Cee Mkhonza.

Video: Tên tôi là Sisi , tôi làm việc tại trung tâm Phi châu

I work at the Africa Centre, I'm an IT user consultant.

Tôi là 1 nhà tư vấn đồng thời là cầu thủ cho đội tuyển bóng đá quốc gia

I'm also the national football player for South Africa, Banyana Banyana.

Nam Phi, Bafana Bafana

And I also play in the Vodacom League, for the team called Tembisa,

Tôi chơi tại giải Vodacom League cho đội Tembisa

which has now changed to Siyathemba.

nay đổi tên thành Siyathemba

This is our home ground.

Đây là nền nhà của chúng tôi

Cameron Sinclair: I'm going to show that later because I'm running out of time.

Cameron Sinclair: Tôi sẽ chiểu video này sau vì không còn nhiều thời gian nữa

Tôi có thể thấy Chris nhìn tôi chớp chớp

I can see Chris looking at me slyly.

This was a connection, just a meeting with somebody

Đây là 1 sự kết nối

who wanted to develop Africa's first telemedicine center, in Tanzania.

1 cuộc gặp với người muốn phát triển

trung tâm y tế viễn thông đầu tiên của châu Phi , đặt tại Tazania

And we met, literally, a couple of months ago.

Chúng tôi đã gặp gỡ cách đây vài tháng. Chúng tôi đã phát triển 1 thiết kế

We've already developed a design.

The team is over there, working in partnership.

và 1 đội ở đó hợp tác làm việc

This was a matchmaking, thanks to a couple of TEDsters --

Cuộc mai mối này nhờ có sự giúp đỡ của các thành viên của TED

Sun [Microsystems], Cheryl Heller and Andrew Zolli,

Cheryl Heller và Andrew Zolli

who connected me with this amazing African woman.

đã giới thiệu tôi với người phụ nữ châu Phi tuyệt vời này

And we start construction in June, and it will be opened by TEDGlobal.

Chúng tôi bắt đầu xây dựng vào tháng 6 , và sẽ được TEDGlobal khánh thành

So when you come to TEDGlobal, you can check it out.

Khi đến TEdGlobal , bạn có thể xem tận mắt

But what we're known probably most for is dealing with disasters and development,

Nhưng những gì chúng tôi thành thạo nhất là giải quyết các vấn đề thàm họa và phát triển

and we've been involved in a lot of issues,

chúng tôi tham gia vào rất nhiều vấn đề

such as the tsunami and also things like Hurricane Katrina.

như là sóng thần và các thảm họa khác như bão Katrina

This is a 370-dollar shelter that can be easily assembled.

Đây là 1 chỗ trú ẩn giá 370$ , rất dễ lắp ráp

This is a community-designed community center.

Đó là 1 thiết kế cộng đồng

1 trung tâm cộng đồng đc thiết kế cho cộng đồng

And what that means is we actually live and work with the community,

Qua đó cho thấy chúng tôi thực sự sống và làm việc cùng cộng đồng

and they're part of the design process.

và họ là 1 phần trong quy trình thiết kế

The kids actually get involved in mapping out

Những đứa trẻ tham gia vạch ra bản đồ

where the community center should be.

vị trí thích hợp cho trung tâm cộng đồng và sau đó

And then eventually, the community, through skills training,

thông qua huấn luyện các kỹ năng, cộng đồng dân cư đó

end up building the building with us.

cuối cùng đã thực sự xây dựng kết cấu đó cùng chúng tôi.

Here is another school.

Đây là 1 ngôi trường khác

This is what the UN gave these guys for six months -- 12 plastic tarps.

Đây là những gì Liên hợp quốc hỗ trợ những người này trong 6 tháng-12 tấm vải bạt

This was in August.

Đây là vào tháng 8. Có một sự thay thế,

This was the replacement; that's supposed to last for two years.

nó có thể bền trong 2 năm

When the rain comes down, you can't hear a thing,

Khi mưa xuống, bạn không nghe thấy tiếng gì

and in the summer, it's about 140 degrees inside.

vào mùa hè , khoảng 140 độ F bên trong

So we said, if the rain's coming down, let's get fresh water.

vì thế chúng tôi nói, nếu có mưa hãy hứng lấy nước sạch

So every one of our schools has a rainwater collection system.

Do vậy 1 trong các trường của chúng tôi có hệ thống hứng nước mưa, ko tốn kém chút nào

Very low cost: three classrooms and rainwater collection is 5,000 dollars.

1 lớp học, 3 phòng học và hệ thống hứng và trữ nước mưa giá 5000$

This was raised by hot chocolate sales in Atlanta.

Số tiền này được gây nhờ hoạt động bán sô-cô-la tại Atlanta

Ngôi trường được xây dựng bởi các phụ huynh

It's built by the parents of the kids.

The kids are out there on-site, building the buildings.

Các em nhỏ có mặt tại công trường, xây dựng công trình

And it opened a couple of weeks ago,

Nó được khánh thành cách đây vài tuần

and there's 600 kids that are now using the schools.

hiện nay có 600 đứa trẻ đang học trong các ngôi trường này

(Applause)

( vỗ tay )

So, disaster hits home.

Thảm họa đánh sập các ngôi nhà

We see the bad stories on CNN and Fox and all that,

Chúng ta đã đọc các câu chuyện buồn đó trên CNN hay FOX

but we don't see the good stories.

nhưng chúng ta không đọc được các câu chuyện vui

Here is a community that got together, and they said "no" to waiting.

Đây là cộng đồng , họ tập hợp nhau lại và nói không với việc chờ đợi

They formed a partnership, a diverse partnership of players,

họ lập ra 1 hiệp hội với các thành viên khác nhau

to actually map out East Biloxi,

để vẽ ra bản đồ Đông Biloxi

to figure out who's getting involved.

để tìm ra những ai gặp nạn.

We've had over 1,500 volunteers rebuilding, rehabbing homes.

Chúng tôi có 1.500 tình nguyện viên xây dựng và phục hồi lại các căn nhà.

Figuring out what FEMA regulations are,

Tìm hiểu xem các quy tắc FEMA là gì

not waiting for them to dictate to us how you should rebuild.

không đợi họ chỉ cho chúng tôi bạn nên xây lại ntn

Working with residents,

getting them out of their homes, so they don't get ill.

Làm việc với cư dân địa phương, di dời họ khỏi ngôi nhà

để khỏi bị ốm . Đây là những gì họ đang tự dọn dẹp

This is what they're cleaning up on their own.

Designing housing.

Thiết kế nhà ở. Ngôi nhà này sẽ ở được trong vài tuần tới

This house is going in in a couple of weeks.

This is a rehabbed home, done in four days.

Đây là ngôi nhà , hoàn thành trong 4 ngày

This is a utility room for a woman who is on a walker.

Đây là một căn phòng chức năng dành cho một phụ nữ tàn tật.

She's 70 years old. This is what FEMA gave her.

Bà 70 tuổi. FEMA đã hỗ trợ bà

600 $ cách đây 2 ngày

600 bucks, happened two days ago.

We put together, very quickly, a washroom.

Chúng tôi rất nhanh chóng lắp ráp xong 1 phòng giặt đồ

It's built, it's running and she just started a business today,

Bà đã bắt đầu kinh doanh ngày hôm nay

where she's washing other people's clothes.

bà nhận giặt quần áo cho mọi người

These are the Calhouns.

Đây là 2 nhiếp ảnh gia Shandra và Calhound

They're photographers who had documented the Lower Ninth for the last 40 years.

làm việc tại quận Lower Ninth đc 40 năm

That was their home, and these are the photographs they took.

Đây là nhà và các bức ảnh họ chụp

And we're helping, working with them to create a new building.

chúng tôi đang giúp đỡ làm việc cùng nhau để tạo ra 1 công trình mới

Projects we've done.

Có những dự án chúng tôi thực hiện, có dự án chúng tôi tham gia ủng hộ 1 phần

Projects we've been a part of, support.

Why don't aid agencies do this?

Tại so các cơ quan cứu trợ ko làm việc này? Đây là 1 chiếc lều của Liên hợp quốc

This is the UN tent.

This is the new UN tent, just introduced this year.

1 mẫu lều mới ra mắt năm nay

Quick to assemble.

dựng nhanh, và sáng tạo ở chỗ cái nắp

It's got a flap -- that's the invention.

It took 20 years to design this and get it implemented in the field.

Phải mất 20 năm để thiết kế chiếc lều và đưa vào thực tiễn

I was 12 years old.

Khi tôi 12 tuổi . Ở đây có 1 vấn đề

There's a problem here.

Luckily, we're not alone.

May mắn là chúng tôi ko đơn độc

There are hundreds and hundreds and hundreds and hundreds

Có hàng trăm hàng nghìn hàng vạn

and hundreds of architects and designers and inventors

kiến trúc sư , nhà thiết kế và nhà phát minh

around the world that are getting involved in humanitarian work.

khắp thế giới đang tham gia vào các công trình nhân đạo

More hemp houses -- it's a theme in Japan, apparently.

Thêm các căn nhà bằng cây gai- 1 đề tài tại Nhật

I'm not sure what they're smoking.

tôi ko chắc họ đang hút cái gì

(Laughter)

This is a Grip Clip, designed by somebody who said,

Tác giả thiết kế kiểu mấu kẹp này từng nói , tất cả những gì bạn cần là tìm cách

"All you need is some way to attach membrane structures

gắn kết cấu màng vào vào thanh xà

to physical support beams."

This guy designed for NASA, is now doing housing.

Anh chàng này từng thiết kế cho NASA, hiện này đang thiết kế nhà ở

I'm going to whip through this quickly,

Tôi sẽ lướt qua phần này nhanh thôi

because I know I've got only a couple of minutes.

vì tôi biết chỉ còn vài phút nữa

So this is all done in the last two years.

Tất cả các công trình này đc làm trong 2 năm

I showed you something that took 20 years to do.

Tôi đã cho các bạn xem công tình tốn 20 năm để thực hiện

And this is just a selection of things

Và đây chỉ là 1 số chọn lọc ra từ

that were built in the last couple of years.

những công trình đc xây dựng trong mấy năm qua

From Brazil to India,

Từ Brazil tới Ấn Độ

Mexico,

Mexico,

Alabama,

Alabama,

Trung Quốc,

China,

Israel,

Israel,

Palestine,

Palestine,

Vietnam.

Vietnam

The average age of a designer who gets involved in this project is 32 --

Độ tuổi trung bình của các nhà thiết kế

tham gia dự án này là 32, đúng bằng tuổi của tôi.,khá là trẻ

that's how old I am.

So it's a young --

I just have to stop here, because Arup is in the room,

Tôi phải dừng lại ở đây vì Arup đang có mặt trong phòng

and this is the best-designed toilet in the world.

và đây là thiết kế nhà vệ sinh hay nhất thế giới

nếu bạn từng tới Ấn Độ và sử dụng toilet ở đây

If you're ever, ever in India, go use this toilet.

(Laughter)

( Tiếng cười)

Chris Luebkeman will tell you why.

Chris Luebkeman sẽ nói cho bạn biết tại sao

I'm sure that's how he wanted to spend the party.

tôi chắc chắn

But the future is not going to be the sky-scraping cities of New York,

nhưng tương lai sẽ phông phải các thành phố chọc trời như NewYork

but this.

mà là cái này . Khi nhìn vào nó bạn sẽ thấy khủng hoảng

And when you look at this, you see crisis.

What I see is many, many inventors.

còn tôi thấy rất nhiều nhà phát minh

One billion people live in abject poverty.

1 tỉ người sống trong nghèo đói, khốn khổ.

We hear about them all the time.

Chúng ta nghe nói về họ nhiều lần

Four billion live in growing but fragile economies.

4 tỉ người đang có cuộc sống tốt hơn nhưng trong 1 nền kinh tế kém bền vững

One in seven live in unplanned settlements.

1 trên 7 người ko có cuộc sống ổn định, có kế hoạch

If we do nothing about the housing crisis that's about to happen,

Nếu chúng ta hành động để giải quyết nạn khủng hoảng nhà ở sắp xảy ra

in 20 years, one in three people will live in an unplanned settlement

trong 20 năm tới , 1 phần 3 dân số sẽ sống trong cảnh tạm bợ

or a refugee camp.

hoặc trong các trại tị nạn . Nhìn sang phải , trái , 1 trong số các bạn sẽ nằm trong số đó

Look left, look right: one of you will be there.

How do we improve the living standards of five billion people?

Làm thế nào để cải thiện mức sống của 5 tỉ con người?

With 10 million solutions.

Với 10 triệu giải pháp

So I wish to develop a community

tôi mong muốn phát triển 1 cộng đồng nhạy bén chấp nhận

that actively embraces innovative and sustainable design

các thiết kế mang tính cách mạng

to improve the living conditions for everyone.

để cải thiện điều kiện sống cho mọi người

Chris Anderson: Wait a sec -- that's your wish?

Chris Anderson: khoan đã, đợi chút. Đó là mong ước của anh sao?

CS: That's my wish.

CS: Đúng thế

CA: Đó là mong ước của anh ấy!

CA: That's his wish!

( Vỗ tay)

(Applause)

CS: We started Architecture for Humanity with 700 dollars and a website.

Chúng tôi bắt đầu tổ chức Kiến Trúc cho Nhân Loại với 700$ và 1 trang web

So Chris somehow decided to give me 100,000.

Vì thế Chris ko hiểu tại sao đã quyết định cấp cho chúng tôi thêm 100.000$

So why not this many people?

Vậy tại sao nhiều người không thể?

Open-source architecture is the way to go.

Kiến trúc nguồn mở là 1 cách hiệu quả

You have a diverse community of participants --

Bạn có 1 cộng đồng người tham gia rất đa dạng

and we're not just talking about inventors and designers,

và chúng tôi không chỉ nói về nhà phát minh và nhà thiết kế

but we're talking about the funding model.

mà còn về mô hình gây quỹ

My role is not as a designer;

Trách nhiệm của tôi không chỉ là nhà thiết kế

it's as a conduit between the design world and the humanitarian world.

mà còn như một kiểu ống dẫn, chịu trách nhiệm kết nối thế giới thiết kế và thế giới nhân loại

And what we need is something that replicates me globally,

Và cái chúng ta cần là thứ gì đó có thể tạo ra bản sao của tôi trên toàn cầu,

because I haven't slept in seven years.

vì tôi đã không ngủ trong 7 năm

(Laughter)

( Tiếng cười)

Secondly, what will this thing be?

thứ 2, điều này sẽ là gì?

Designers want to respond to issues of humanitarian crisis,

Nhà thiết kế muốn đối phó với các vấn đề về khủng hoảng nhân đạo

but they don't want some company in the West

nhưng họ không muốn công ty nào đó ở phương Tây

taking their idea and basically profiting from it.

lấy ý tưởng của họ để sinh lợi nhuận

So Creative Commons has developed the Developing Nations license.

Vì thế Creative Commons đã phát triển phương tiện cấp phép các quốc gia đang phát triển

And what that means is that a designer can --

nghĩa là 1 nhà thiết kế có thể -- Dự án Siyathemba các bạn vừa xem là

The Siyathemba project I showed

was the first ever building to have a Creative Commons license on it.

công trình đầu tiên được Creative Commons cấp phép

As soon as that is built, anyone in Africa or any developing nation

Ngay khi công trình hoàn tất , bất kỳ ai ở châu Phi hay các nước đang phát triển

can take the construction documents and replicate it for free.

có thể lấy các tài liệu xây dựng để tái xây dựng miễn phí

(Applause)

( vỗ tay)

So why not allow designers the opportunity to do this,

Vậy tại sao không cho phép các nhà thiết kế cơ hội làm điều đó

but still protect their rights here?

mà vẫn bảo vệ được quyền của họ ?

We want to have a community where you can upload ideas,

Chúng tôi muốn có 1 cộng đồng nơi bạn có thể truyền tải các ý tưởng

and those ideas can be tested in an earthquake, in flood,

và các ý tưởng đó có thể đc kiểm nghiệm trong động đất, ngập lụt

in all sorts of austere environments.

mọi loại môi trưởng khắc nghiệt. Lý do tại sao nó quan trọng là

The reason that's important

is I don't want to wait for the next Katrina

vì tôi không muốn phải đợi cơn bão Katrina thứ 2 để xem liệu ngôi nhà chúng tôi thiết kế có chịu đc ko.

to find out if my house works.

That's too late, we need to do it now.

Đến lúc đó thì đã quá muộn. Chúng tôi cần làm điều đó ngay bây giờ.

So doing that globally --

Thực hiện trên quy mô toàn cầu.

and I want this whole thing to work multi-lingually.

Và tôi muốn làm việc trong môi trường đa ngôn ngữ

When you look at the face of an architect, most people think a gray-haired white guy.

Khi nhìn vào khuôn mặt 1 kiến trúc sư, hầu hết mọi người nghĩ là 1 anh chàng da trắng tóc xám.

I don't see that; I see the face of the world.

tôi không thấy thế , mà thấy khuôn mặt của cả thế giới.

So I want everyone from all over the planet

Vì thế tôi muốn mọi người trên khắp hành tinh

to be able to be a part of this design and development.

có thể trở thành 1 phần của thiết kế và quá trình phát triển

The idea of needs-based competitions --

Ý tưởng về các cuộc thi dựa trên nhu cầu- X Prize cho 98% còn lại

XPRIZE for the other 98 percent, if you want to call it that.

nếu bạn muốn gọi như vậy

We also want to look at ways of matchmaking

Chúng tôi cũng muốn xem xét các cách "mai mối"

and putting funding partners together,

kết nối các thành viên gây qũy với nhau

and the idea of integrating manufacturers --

Và ý tưởng liên kết các nhà sản xuất và phòng thí nhiệm tại mỗi quốc gia

fab labs in every country.

When I hear about the $100 laptop and it's going to educate every child --

khi tôi nghe nói đến chiếc laptop giá 100$

và sẽ được sử dụng trong các lớp hcoj

educate every designer in the world.

giáo dục từng nhà thiết kế trên thế giới . Đặt 1 chiếc tại từng khu ổ chuột

Put one in every favela, every slum settlement.

vì bạn biết không

Because you know what? Innovation will happen.

1 sự thay đổi lớn sẽ diễn ra.

And I need to know that. It's called the leap-back.

Và tôi cần biết điều đó. Nó có tên là bước nhảy vọt.

We talk about leapfrog technologies.

Chúng ta nói về các công nghệ nhảy vọt. Và điều tôi viết ở đây là Thay đổi thế giới,

I write with Worldchanging,

and the one thing we've been talking about is,

và 1 điều chúng ta vừa nói tới là

I learn more on the ground than I've ever learned here.

Tôi học được nhiều thứ từ thực địa hơn là ở đây

So let's take those ideas, adapt them, and we can use them.

vì thế hãy lấy cái ý tưởng, điều chỉnh chúng để sử dụng

These ideas are supposed to be adaptable;

Những ý tưởng này có khả năng thích nghi

they should have the potential for evolution;

và được tạo ra với tiềm năng tiến hóa

they should be developed by every nation in the world

chúng cần được mỗi quốc gia trên thế giới phát triển

and useful for every nation in the world.

và mang lại lợi ích cho quốc gia đó. Nhưng điều kiện cần và đủ là gì?

What will it take?

There should be a sheet.

Tờ giấy này, tôi ko có đủ thời gian để đọc

I don't have time to read this, because I'm going to be yanked off.

vì tôi sắp hết thời gian

CA: Let's just leave it up for a sec.

CA: Hãy giơ nó lên 1 lúc

CS: Well, what will it take? You guys are smart.

CS: Vậy, điều kiện là gì? Các bạn rất thông minh

So it's going to take a lot of computing power,

Nó sẽ cần rất nhiều sức mạnh điện toán, vì tôi muốn cái này

because I want the idea that any laptop anywhere in the world

tôi muốn ý tưởng mọi laptop ở bất cứ nơi nào trên thế giới có thể truy cập vào hệ thống

can plug into the system

and be able to not only participate in developing these designs,

và không chỉ có thể tham gia phát triển các thiết kế này

but utilize the designs.

mà còn sử dụng được các thiết kế đó. Cũng là 1 quá trình duyệt các thiết kế

Also, a process of reviewing the designs.

I want every Arup engineer in the world to check and make sure

Tôi muốn mọi kỹ sư của ARUP trên thế giới kiểm tra

và đảm bảo chất lượng của những thiết kế của chúng tôi

that we're doing stuff that's standing,

because those guys are the best in the world.

vì họ là những nhà thiết kế giỏi nhất thế giới

Plug.

And so, you know, I want these --

Và tôi muốn -- tôi nên ghi chép

I just should note: I have two laptops and one of them is there,

tôi có hai chiếc laptop và 1 trong 2 , ở đó

and that has 3000 designs on it.

chứa 3000 thiết kế . Nếu tôi đánh rơi nó, chuyện gì sẽ xảy ra?

If I drop that laptop ...

What happens?

So it's important to have these proven ideas put up there,

Do vậy việc có được các ý tưởng đã được kiểm chứng,

easy to use, easy to get ahold of.

dễ sử dụng và quản lý là vô cùng quan trọng.

Mẹ tôi từng nói tệ nhất là người chỉ được cái mồm, thùng rỗng kêu to

My mom once said, "There's nothing worse than being all mouth and no trousers."

(Laughter)

( Tiếng cười)

I'm fed up of talking about making change.

Tôi chán ngấy phải nói về tạo ra sự thay đổi

You only make it by doing it.

Anh chỉ thay đổi 1 khi anh thực hiện nó

We've changed FEMA guidelines; we've changed public policy;

Chúng tôi thay đổi các hướng dẫn của Cơ Quan Quản Lý Tình Trạng Khẩn Cấp Liên Bang (FEMA) . Chúng tôi thay đổi chính sách công khai

we've changed international response -- based on building things.

Chúng tôi thay đổi phản ứng quốc tế dựa trên các công trình xây dựng

So for me, it's important that we create a real conduit for innovation,

Vì vậy theo tôi , chúng tôi cần xây dựng một đường lối cải cách

hoàn toàn mới, và nó là một cuộc cải cách mở

and that it's free innovation.

Think of free culture -- this is free innovation.

hãy nghĩ đến nền văn hóa mở -thì đây chính là một cuộc cải cách mở

Somebody said this a couple of years back.

Ai đó đã nói về điều này cách đây một vài năm

I will give points for those who know it.

Tôi sẽ tặng điểm cho những ai biết về điều đó

But I think the man was maybe 25 years too early.

Tôi nghĩ người này đã đi trước chúng ta 25 năm, vì thế hãy thực hiện điều này

So let's do it.

Xin cám ơn

Thank you.

(Applause)

( Vỗ tay)