Cameron Sinclair: A call for open-source architecture

Tłumaczenie: Jerzy Pa Korekta: Anna Ciszek

I'm going to take you on a journey very quickly.

Zabiorę was teraz w krótką podróż.

To explain the wish, I'm going to have to take you somewhere

Aby wyjaśnić moje marzenie, zabiorę was

where many people haven't been, and that's around the world.

tam, gdzie było niewielu - w podróż dookoła świata.

Kiedy miałem 24 lata, założyliśmy z Kate Stohr organizację

When I was about 24 years old, Kate Stohr and myself started an organization

to get architects and designers involved in humanitarian work,

mającą zaangażować architektów i projektantów w pomoc humanitarną.

not only about responding to natural disasters,

Nie tylko w odpowiedzi na katastrofy naturalne,

but involved in systemic issues.

ale również na problemy systemowe.

We believe that where the resources and expertise are scarce,

Wierzyliśmy, że tam, gdzie brakuje zasobów i specjalistów,

innovative, sustainable design can really make a difference in people's lives.

innowacyjne, zrównoważone projekty mogą naprawdę zmienić ludzkie życie.

So I started my life as an architect, or training as an architect,

Swoje życie rozpocząłem jako architekt, właściwie szkoląc się na architekta,

and I was always interested in socially responsible design,

i zawsze interesowały mnie odpowiedzialne społecznie projekty,

and how you can really make an impact.

oraz to, jak zrobić coś naprawdę ważnego.

But when I went to architecture school,

Jednak kiedy zacząłem studiować architekturę,

it seemed that I was a black sheep in the family.

okazało się, że jestem czarną owcą.

Many architects seemed to think that when you design,

Wielu architektów zdawało się myśleć, że pracując

you design a jewel, and it's a jewel that you try and crave for;

projektuje się klejnot, i że ten klejnot jest twoim celem i pragnieniem.

whereas I felt that when you design,

Ja natomiast czułem, że projektując,

you either improve or you create a detriment

albo się pomaga, albo szkodzi

to the community in which you're designing.

społeczności, w której się działa.

So you're not just doing a building for the residents

Budynku nie tworzy się wyłącznie

dla jego mieszkańców, użytkowników,

or for the people who are going to use it, but for the community as a whole.

ale dla całej społeczności.

And in 1999, we started by responding to the issue of the housing crisis

Zaczęliśmy w 1999 roku odpowiadając na problemy mieszkaniowe

for returning refugees in Kosovo.

uchodźców powracających do Kosowa.

And I didn't know what I was doing -- like I said, mid-20s --

Muszę przyznać, że jako 20-parolatek nie wiedziałem wtedy do końca co robię.

and I'm the Internet generation, so we started a website.

Jestem z pokolenia internetowego, więc założyliśmy stronę.

We put a call out there, and to my surprise, in a couple of months,

Nagłośniliśmy nasz projekt i ku mojemu zdumieniu, w przeciągu kilku miesięcy,

we had hundreds of entries from around the world.

mieliśmy setki zgłoszeń z całego świata.

That led to a number of prototypes being built

To doprowadziło do zbudowania kilku prototypów,

and really experimenting with some ideas.

i eksperymentowania z pewnymi pomysłami.

Two years later we started doing a project

Dwa lata później rozpoczęliśmy inicajtywę

on developing mobile health clinics in sub-Saharan Africa,

dotyczącą ruchomych klinik w Subsaharyjskiej Afryce,

responding to the HIV/AIDS pandemic.

w odpowiedzi na pandemię HIV/AIDS.

That led to 550 entries from 53 countries.

Otrzymaliśmy 550 zgłoszeń z 53 krajów.

We also have designers from around the world that participate.

Pomagają nam projektanci z całego świata.

And we had an exhibit of work that followed that.

Mieliśmy również wystawę prac związanych z otrzymanymi projektami.

2004 was the tipping point for us.

2004 był dla nas przełomowym rokiem.

We started responding to natural disasters

Zaczęliśmy odpowiadać na katastrofy naturalne

and getting involved in Iran, in Bam,

oraz zaangażowaliśmy się w Bam w Iranie,

also following up on our work in Africa.

kontynuując jednocześnie działania w Afryce.

Working within the United States --

Jeżeli chodzi o Stany Zjednoczone,

most people look at poverty and they see the face of a foreigner.

większości ludzi myśląc o ubóstwie ma przed oczami twarz cudzoziemca,

But I live in Bozeman, Montana --

ale spróbujcie zamieszkać -- ja mieszkam w Bozeman, w Montanie --

go up to the north plains on the reservations,

pojedźcie na północne równiny, do rezerwatów,

or go down to Alabama or Mississippi, pre-Katrina,

lub na południe do Alabamy albo Mississippi

and I could have shown you places that have far worse conditions

-- przed huraganem -- a pokazałbym wam miejsca,

gdzie panują dużo gorsze warunki niż w wielu krajach rozwijających się, w których byłem.

than many developing countries that I've been to.

So we got involved in and worked in inner cities and elsewhere;

Zaangażowaliśmy się i pracowaliśmy w miastach i poza nimi.

and also, I will go into some more projects.

Zaraz pokażę konkretne projekty.

2005: Mother Nature kicked our ass.

W 2005 Matka Natura dała nam popalić.

I think we can pretty much assume that 2005 was a horrific year

Możemy spokojnie przyjąć, że był to przerażający rok

when it comes to natural disasters.

pod względem katastrof naturalnych.

And because of the Internet,

Jednak dzięki Internetowi,

and because of connections to blogs and so forth,

i dzięki połączeniom z blogami itp.,

within literally hours of the tsunami, we were already raising funds,

już kilka godzin po tsunami zbieraliśmy pieniądze na pomoc,

getting involved, working with people on the ground.

angażowaliśmy się, współdziałaliśmy z ludźmi, którzy byli na miejscu.

We run from a couple of laptops, and in the first couple of days,

W ciągu pierwszych kilku dni pracowaliśmy na kilku laptopach.

I had 4,000 emails from people needing help.

Otrzymałem 4000 e-maili od ludzi potrzebujących pomocy.

So we began to get involved in projects there,

Zaczęliśmy się angażować tam w projekty,

and I'll talk about some others.

opowiem też o innych.

And then of course, this year we've been responding to Katrina,

Oczywiście tego samego roku odpowiadamy na huragan Katrina,

as well as following up on our reconstruction work.

kontynuując też nasze prace rekonstrukcyjne.

So this is a brief overview.

Oto krótkie podsumowanie.

In 2004, I really couldn't manage the number of people who wanted to help,

W 2004 nie byłem w stanie zarządzać

wszystkimi ludźmi, którzy chcieli pomóc,

or the number of requests that I was getting.

ani prośbami o pomoc, które otrzymywałem.

It was all coming into my laptop and cell phone.

Wszystko przychodziło na mojego laptopa i komórkę.

So we decided to embrace an open-source model of business --

Zdecydowaliśmy się więc przyjąć otwarty --

praktycznie model działania typu open-source,

so that anyone, anywhere in the world, could start a local chapter,

w którym każdy, z każdego miejsca na świecie, może rozpocząć lokalną inicjatywę

and they can get involved in local problems.

i znaleźć chętnych do pomocy przy konkretnych problemach.

Because I believe there is no such thing as Utopia.

Osobiście wierzę, że Utopia nie istnieje.

All problems are local. All solutions are local.

Wszystkie problemy są lokalne, tak samo rozwiązania.

So that means, you know, somebody who's based in Mississippi

Chcę przez to powiedzieć, że

ktoś, kto mieszka w Mississipi,

knows more about Mississippi than I do.

wie więcej o Mississippi, niż ja. Co więc zrobiliśmy:

So what happened is, we used Meetup and all these other Internet tools,

użyliśmy strony MeetUp i podobnych narzędzi internetowych.

and we ended up having 40 chapters starting up,

Dzięki temu 40 lokalnych komórek rozpoczęło swoją działalność,

thousands of architects in 104 countries.

gromadząc tysiące architektów w 104 krajach.

So the bullet point -- sorry, I never do a suit,

A, co najważniejsze -- przepraszam, nigdy nie noszę garnituru,

so I knew that I was going to take this off.

wiedziałem, że będę musiał to zdjąć.

OK, because I'm going to do it very quick.

OK, zrobię to szybko.

Przez ostatnich siedem lat nie chodziło nam tylko o non-profit.

This isn't just about nonprofit.

What it showed me is that there's a grassroots movement going on,

Przekonałem się, że istnieją lokalne ruchy

of socially responsible designers who really believe

społecznie odpowiedzialnych projektantów,

którzy naprawdę wierzą, że ten świat stał się mniejszy,

that this world has got a lot smaller, and that we have the opportunity --

i że mamy możliwość -- nie obowiązek,

not the responsibility, but the opportunity --

ale możliwość -- rzeczywiście zaangażować się w zmienianie go na lepsze.

to really get involved in making change.

(Laughter)

(śmiech)

(Laughter)

I'm adding that to my time.

Doliczam to do mojego czasu.

(Laughter)

So what you don't know is,

Jednak nie wiecie tego, że

we've got these thousands of designers working around the world,

mamy tysiące projektantów na całym świecie,

connected basically by a website, and we have a staff of three.

połączonych jedną stroną internetową, ale jedynie trzech pracowników.

The fact that nobody told us we couldn't do it, we did it.

Robimy coś, o czym nikt nigdy nie powiedział, że nie da się zrobić.

And so there's something to be said about naïveté.

Więc to zrobiliśmy. Naiwność zadziałała tu na naszą korzyść.

So seven years later, we've developed

Siedem lat później rozwinęliśmy się na tyle, że zdobyliśmy rozgłos,

so that we've got advocacy, instigation and implementation.

inspirujemy i wdrażamy. Promujemy dobre projektowanie,

We advocate for good design, not only through student workshops

nie tylko przez warsztaty studenckie, wykłady i fora publiczne,

and lectures and public forums, op-eds;

we have a book on humanitarian work;

artykuły opiniotwórcze, mamy też książkę o pracy humanitarnej,

but also disaster mitigation and dealing with public policy.

ale również przez łagodzenie skutków katastrof i dialog z władzami.

We can talk about FEMA, but that's another talk.

Mógłbym opowiedzieć o FEMA, ale to nieco inny temat.

Instigation, developing ideas with communities and NGOs,

Inspiracja: rozwijamy idee razem ze społecznościami

doing open-source design competitions.

i organizacjami pozarządowymi, prowadzimy konkursy na otwarte projekty.

Referring, matchmaking with communities.

Zapewniamy kontakty, łączymy ze społecznościami.

And then implementing -- actually going out there and doing the work,

Wreszcie wdrażanie: wyjeżdżamy rzeczywiście w teren i pracujemy na miesjcu,

because when you invent, it's never a reality until it's built.

ponieważ kiedy wymyśli się coś oryginalnego, aby to zrealizować, trzeba to faktycznie wybudować.

So it's really important that if we're designing

Naprawdę ważnym jest, żeby projektując

and trying to create change, we build that change.

i próbując stworzyć coś nowego, faktycznie to na końcu zbudować.

So here's a select number of projects.

Oto kilka wybranych projektów.

Kosovo.

Kosowo, 1999. Przeprowadziliśmy konkurs na otwarte projekty,

This is Kosovo in '99.

We did an open design competition, like I said.

jak mówiłem. Wynikło z tego wiele nowych pomysłów. Nie chodziło o

It led to a whole variety of ideas.

And this wasn't about emergency shelter,

tymczasowe schronienie, ale o przejściowe miejsce do mieszkania,

but transitional shelter that would last five to 10 years,

które wystarczyłoby na 5 do 10 lat,

that would be placed next to the land the resident lived in,

które stawiałoby się w pobliżu zniszczonych domów

and that they would rebuild their own home.

tak, by ludzie mogli stamtąd je odbudowywać.

This wasn't imposing an architecture on a community;

Nie było to wymuszanie czegoś na społeczności,

this was giving them the tools and the space

raczej danie jej narzędzi

i przestrzeni, których potrzebowała,

to allow them to rebuild and regrow the way they want to.

aby się odbudować i ponownie rozwinąć tak, jak tego chce.

We had from the sublime to the ridiculous, but they worked.

Pomysły od wysublimowanych do dziwacznych - wszystkie działały.

This is an inflatable hemp house. It was built; it works.

To jest nadmuchiwany dom z konopi. Zbudowaliśmy go, działa.

This is a shipping container.

To jest kontener transportowy. Zbudowany i działa.

Built and works.

And a whole variety of ideas

Całe mnóstwo pomysłów,

that not only dealt with architectural building,

dotyczących nie tylko budowy architektonicznej,

but also the issues of governance,

ale również sposobu zarządzania

and the idea of creating communities through complex networks.

oraz tworzenia społeczności przez złożone sieci społeczne.

So we've engaged not just designers,

Zaangażowaliśmy nie tylko projektantów,

but also a whole variety of technology-based professionals.

ale również szeroki wachlarz specjalistów od technologii.

Using rubble from destroyed homes to create new homes.

Używamy gruzów ze zniszczonych domów do budowy nowych.

Using straw bale construction, creating heat walls.

Używamy beli siana do budowania i ocieplania ścian.

And then something remarkable happened in '99.

Aż w 1999 zdarzyło się coś niespotykanego.

We went to Africa originally to look at the housing issue.

Pojechaliśmy do Afryki, pierwotnie - aby spojrzeć na problemy mieszkaniowe.

Within three days, we realized the problem was not housing;

W ciągu trzech dni zrozumieliśmy, że problemem nie są domy,

it was the growing pandemic of HIV/AIDS.

ale rosnąca pandemia HIV i AIDS.

And it wasn't doctors telling us this;

I nie mówili nam tego lekarze,

it was actual villagers that we were staying with.

tylko sami mieszkańcy wsi, którzy nas przyjmowali.

And so we came up with the bright idea

Wpadliśmy więc na pomysł, żeby zamiast kazać ludziom chodzić

that instead of getting people to walk 10, 15 kilometers to see doctors,

10, 15 kilometrów do lekarza -- przyprowadzić lekarzy do ludzi.

you get the doctors to the people.

And we started engaging the medical community,

Weszliśmy w kontakt ze społecznością medyczną.

and you know, we thought we were real bright sparks --

Myślałem, że nasz pomysł był naprawdę innowacyjny, iskra geniuszu:

"We've come up with this great idea:

wprowadzić ruchome kliniki zdrowotne, które można by rozpowszechnić

mobile health clinics, widely distributed throughout sub-Saharan Africa."

na całym terenie Subsaharyjskiej Afryki.

And the medical community there said,

Na to członkowie społeczności medycznej odpowiedzieli:

"We've said this for the last decade.

"Przecież mówiliśmy o tym od lat. Wiemy to.

We know this. We just don't know how to show this."

Tylko nadal nie wiemy, jak to zrobić."

So in a way, we had taken pre-existing needs and shown solutions.

Tak więc, w pewnym sensie, wzięliśmy istniejącą potrzebę i znaleźliśmy rozwiązania.

And so again, we had a whole variety of ideas that came in.

Znowu otrzymaliśmy wiele przeróżnych pomysłów.

This one I personally love,

Ten lubię szczególnie, gdyż pokazuje,

because the idea is that architecture is not just about solutions,

że architektura to nie tylko rozwiązanie problemu,

but about raising awareness.

ale również budowanie świadomości.

This is a kenaf clinic.

Jest to klinika zbudowana z kenaf. Dostajesz ziarno, czekasz aż wyrośnie na wydzielonej ziemi.

You get seed and you grow it in a plot of land,

and it grows 14 feet in a month.

Kenaf potrafi urosnąć ponad 4 metry w miesiąc.

And on the fourth week, the doctors come and they mow out an area,

W czwartym tygodniu lekarze przychodzą, koszą wnętrze,

put a tensile structure on the top,

i rozpinają na wierzchu dach.

and when the doctors have finished treating

Kiedy zakończą już leczenie

and seeing patients and villagers,

i przyjmowanie pacjentów z okolicznych wiosek,

you cut down the clinic and you eat it.

ścina się klinikę i zjada się ją: to klinika typu "zjedz-ją-sam".

It's an eat-your-own-clinic.

So it's dealing with the fact that if you have AIDS,

(śmiech)

Klinika pomaga więc też uświadamiać, że mając AIDS,

you also need to have nutrition rates,

należy dbać o poprawne odżywianie,

and the idea of nutrition is as important

w końcu jest ono nie mniej ważne

as getting antiretrovirals out there.

niż terapia antyretrowirusowa.

So you know, this is a serious solution.

Widzicie, że bierzemy takie rozwiązania na poważnie.

This one I love.

To uwielbiam. To nie tylko klinika, ale centrum społeczne.

The idea is it's not just a clinic, it's a community center.

Projekt zajmuje się budowaniem szlaków handlowych,

This looked at setting up trade routes

and economic engines within the community,

oraz pobudzaniem gospodarczym społeczności,

so it can be a self-sustaining project.

dążąc do samowystarczalności.

Every one of these projects is sustainable.

Każdy z tych projektów jest zrównoważony.

That's not because I'm a tree-hugging green person.

Nie dlatego, że jestem przyjacielem "zielonych",

It's because when you live on four dollars a day,

ale dlatego, że gdy się żyje za 4 dolary na dzień,

you're living on survival and you have to be sustainable.

trzeba żyć wydajnie, gdyż od tego zależy twoje przetrwanie.

You have to know where your energy is coming from,

Trzeba wiedzieć, skąd pochodzi energia.

you have to know where your resource is coming from,

Trzeba wiedzieć, skąd pochodzą zasoby, których używasz,

and you have to keep the maintenance down.

a koszty utrzymania muszą być ograniczone do minimum.

So this is about getting an economic engine,

Tutaj chodzi o wspomaganie rozwoju ekonomicznego.

and then at night, it turns into a movie theater.

A w nocy miejsce to zmienia się w kino.

So it's not an AIDS clinic. It's a community center.

Mamy więc nie tylko klinikę AIDS, ale centrum społeczne.

So you can see ideas.

Pomysły... Pomysły, na podstawie których opracowaliśmy prototypy,

And these ideas developed into prototypes,

and they were eventually built.

a potem je zbudowaliśmy. Obecnie, od tego roku,

And currently, as of this year,

there are clinics rolling out in Nigeria and Kenya.

uruchomiliśmy kliniki wyjazdowe w Nigerii i Kenii.

From that, we also developed Siyathemba.

Afrykańska wizyta doprowadziła też do stworzenia projektu Siyathemba --

The community came to us and said,

mieszkańcy przyszli do nas i powiedzieli,

"The problem is that the girls don't have education."

że problemem jest brak edukacji wśród dziewcząt.

And we're working in an area

Pracowaliśmy wtedy na obszarze, gdzie

where young women between the ages of 16 and 24

50% młodych kobiet w wieku 16 do 24 lat

have a 50 percent HIV/AIDS rate.

cierpi na HIV lub AIDS.

And that's not because they're promiscuous,

Nie dlatego, że są rozwiązłe,

it's because there's no knowledge.

tylko dlatego, że nie mają wiedzy.

And so we decided to look at the idea of sports,

Myśląc o sporcie i stworzeniu ośrodka sportowego dla młodzieży, postanowiliśmy

and create a youth sports center

that doubled as an HIV/AIDS outreach center,

wykorzystać go jednocześnie jako centrum pomocy chorym na HIV / AIDS,

and the coaches of the girls' team were also trained doctors.

gdzie trenerzy drużyn żeńskich są również wykwalifikowanymi lekarzami.

So that there would be a very slow way of developing confidence in health care.

Byłoby to narzędzie powolnego budowania

zaufania do opieki zdrowotnej i dbałości o zdrowie.

And we picked nine finalists,

Wybraliśmy dziewięciu finalistów,

and then those nine finalists were distributed throughout the entire region,

których projekty pokazywaliśmy w całym regionie, a lokalne społeczności

and then the community picked their design.

wybierały swój ulubiony, mówiąc

They said, this is our design,

"To jest nasz projekt".

because it's not only about engaging a community;

Nie chodził tylko o zaangażowanie ich,

it's about empowering a community,

ale o danie im możliwości decydowania

and about getting them to be a part of the rebuilding process.

i włączenie tych ludzi do procesu odbudowy.

So, the winning design is here.

Oto zwycięski projekt. Oczywiście poźniej pracowaliśmy

And then, of course, we actually go and work

nad nim razem ze społecznością i klientami.

with the community and the clients.

So this is the designer.

Oto jego twórca. Pracuje w terenie

He's out there working with the first ever women's soccer team

z pierwszą żeńską drużyną piłki nożnej w Kwa-Zulu-Natal, w Siyathemba.

in KwaZulu-Natal, Siyathemba.

And they can tell it better.

Oni opowiedzą o tym najlepiej.

(A cappella singing in a South African language)

Video: Well, my name is Cee Cee Mkhonza.

(Wideo:) Mam na imię Sisi, pracuję w centrum afrykańskim,

I work at the Africa Centre, I'm an IT user consultant.

jestem konsultantką i gram w narodowej drużynie piłki nożnej RPA

I'm also the national football player for South Africa, Banyana Banyana.

- Bafana Bafana (miejscowa nazwa drużyny).

And I also play in the Vodacom League, for the team called Tembisa,

Gram również w lidze Vodacom League dla drużyny Tembisa,

which has now changed to Siyathemba.

która teraz zmieniła nazwę na Siyathemba.

This is our home ground.

To jest nasze boisko.

Cameron Sinclair: I'm going to show that later because I'm running out of time.

(Cameron Sinclair:) Resztę pokażę później, ponieważ kończy mi się czas.

Widzę, że Chris patrzy na mnie kątem oka.

I can see Chris looking at me slyly.

This was a connection, just a meeting with somebody

To był kontakt,

who wanted to develop Africa's first telemedicine center, in Tanzania.

zwykłe spotkanie z kimś, kto chciał rozwinąć

w Tanzanii pierwsze zdalne centrum medyczne w Afryce.

And we met, literally, a couple of months ago.

Spotkaliśmy się dosłownie kilka miesięcy temu. Opracowaliśmy już projekt,

We've already developed a design.

The team is over there, working in partnership.

zespół współpracuje już na miejscu.

This was a matchmaking, thanks to a couple of TEDsters --

Zostaliśmy "zeswatani" dzięki kilku osobom z TED:

Sun [Microsystems], Cheryl Heller and Andrew Zolli,

(...), Cheryl Heller i Andrew Zolli,

who connected me with this amazing African woman.

którzy skontaktowali mnie z tą niezwykłą Afrykanką.

And we start construction in June, and it will be opened by TEDGlobal.

W czerwcu zaczynamy prace konstrukcyjne, wszystko będzie gotowe przed konferencją TEDGlobal,

So when you come to TEDGlobal, you can check it out.

więc kiedy przyjedziecie na TEDGlobal, będziecie mogli sami zobaczyć.

But what we're known probably most for is dealing with disasters and development,

Jednak najbardziej znani jesteśmy za pomoc przy katastrofach i odbudowie.

and we've been involved in a lot of issues,

Angażowaliśmy się już w wiele spraw,

such as the tsunami and also things like Hurricane Katrina.

jak na przykład tsunami czy huragan Katrina.

This is a 370-dollar shelter that can be easily assembled.

Oto schronienie za 370 dolarów. Proste do złożenia.

This is a community-designed community center.

A to jest projekt społeczności.

Centrum społeczne zaprojektowane przez samą społeczność.

And what that means is we actually live and work with the community,

To znaczy: naprawdę żyjemy i pracujemy z tymi ludźmi,

and they're part of the design process.

i biorą oni udział w projektowaniu.

The kids actually get involved in mapping out

Dzieciaki angażują się w wybranie miejsca,

where the community center should be.

w którym stanie centrum. Potem sama społeczność

And then eventually, the community, through skills training,

przechodzi szkolenie, zdobywając odpowiednie umiejętności,

end up building the building with us.

i pracuje z nami przy stawianiu budynku.

Here is another school.

To jest kolejna szkoła.

This is what the UN gave these guys for six months -- 12 plastic tarps.

Oto, co dostali od ONZ na sześć miesięcy -- 12 płacht z tworzywa.

This was in August.

To było w sierpniu. Miało to zastąpić poprzednią szkołę

This was the replacement; that's supposed to last for two years.

i być użytkowane przez dwa lata.

When the rain comes down, you can't hear a thing,

W trakcie deszczu nie słychać nic poza deszczem,

and in the summer, it's about 140 degrees inside.

w lecie temperatura w środku dochodzi do 60 stopni.

So we said, if the rain's coming down, let's get fresh water.

Pomyśleliśmy więc - skoro pada, zbierajmy deszczówkę.

So every one of our schools has a rainwater collection system.

Każda z naszych szkół ma kolektory wody deszczowej, bardzo tanie.

Very low cost: three classrooms and rainwater collection is 5,000 dollars.

Trzy sale lekcyjne plus kolektor wody kosztują około 5tys. dolarów.

This was raised by hot chocolate sales in Atlanta.

Pieniądze te zebraliśmy sprzedając gorącą czekoladę w Atlancie.

Szkołę zbudowali rodzice uczniów.

It's built by the parents of the kids.

The kids are out there on-site, building the buildings.

Dzieci również pomagały przy budowie.

And it opened a couple of weeks ago,

Otwarcie miało miejsce kilka tygodni temu.

and there's 600 kids that are now using the schools.

Obecnie około 600 dzieci korzysta z naszych szkół.

(Applause)

(oklaski)

So, disaster hits home.

Tymczasem w domu... katastrofa.

We see the bad stories on CNN and Fox and all that,

Wszyscy widzieliśmy przerażające historie na CNN, Fox itp.,

but we don't see the good stories.

ale rzadko widujemy te dobre.

Here is a community that got together, and they said "no" to waiting.

Oto grupa ludzi, którzy zebrali się razem i postanowili dłużej nie czekać.

They formed a partnership, a diverse partnership of players,

Wspólnie stworzyli inicjatywę łączącą zróżnicowaną grupę działaczy,

to actually map out East Biloxi,

w celu opracowania mapy wschodniego Biloxi,

to figure out who's getting involved.

aby określić, kto się angażuje i gdzie.

We've had over 1,500 volunteers rebuilding, rehabbing homes.

Mieliśmy 1500 ochotników odbudowujących i naprawiających domy.

Figuring out what FEMA regulations are,

Sami sprawdzaliśmy przepisy Agencji Zarządzania Kryzysowego (FEMA),

not waiting for them to dictate to us how you should rebuild.

nie czekaliśmy na ich wskazówki dotyczące tego, jak mamy odbudowywać.

Working with residents,

getting them out of their homes, so they don't get ill.

Pracowaliśmy z mieszkańcami, wyprowadzając ich z ich domów,

żeby nie chorowali. Sami musieli to wszystko uprzątnąć.

This is what they're cleaning up on their own.

Designing housing.

Projektujemy domy. Ten będzie oddany do użytku za kilka tygodni.

This house is going in in a couple of weeks.

This is a rehabbed home, done in four days.

Ten z kolei został wyremontowany w cztery dni.

This is a utility room for a woman who is on a walker.

To jest pomieszczenie użytkowe dla siedemdziesięciolatki,

She's 70 years old. This is what FEMA gave her.

która chodzi o balkoniku. Tyle dostała od FEMA.

600 dolarów. Dwa dni temu

600 bucks, happened two days ago.

We put together, very quickly, a washroom.

sprawnie postawiliśmy umywalnię.

It's built, it's running and she just started a business today,

Wszystko działa, a ta kobieta

where she's washing other people's clothes.

rozpoczęła dziś pracę, piorąc innym ubrania.

These are the Calhouns.

A oto Shandra i Calhounowie - są fotografami.

They're photographers who had documented the Lower Ninth for the last 40 years.

Dokumentowali dzielnicę Lower Ninth Ward przez ostatnich 40 lat.

That was their home, and these are the photographs they took.

To był ich dom, a to są fotografie, które zrobili.

And we're helping, working with them to create a new building.

Pracujemy z nimi, pomagając postawić nowy budynek.

Projects we've done.

Projekty zakończone. Projekty, które wspieraliśmy.

Projects we've been a part of, support.

Why don't aid agencies do this?

Czemu agencje pomocy tego nie robią? To jest namiot ONZ.

This is the UN tent.

This is the new UN tent, just introduced this year.

A to jest nowy namiot ONZ, wprowadzony w tym roku.

Quick to assemble.

Szybko się rozkłada. Ma klapkę - to cała innowacja.

It's got a flap -- that's the invention.

It took 20 years to design this and get it implemented in the field.

Zaprojektowanie go i wdrożenie w terenie zajęło 20 lat.

I was 12 years old.

Miałem 12 lat jak zaczęli. Coś tu jest nie tak.

There's a problem here.

Luckily, we're not alone.

Na szczęście nie jesteśmy sami.

There are hundreds and hundreds and hundreds and hundreds

Są niezliczone setki tysięcy

and hundreds of architects and designers and inventors

architektów, projektantów i wynalazców

around the world that are getting involved in humanitarian work.

na całym świecie, którzy angażują się w pracę humanitarną.

More hemp houses -- it's a theme in Japan, apparently.

Więcej domów z konopii -- to chyba jakaś moda teraz w Japonii.

I'm not sure what they're smoking.

Nie jestem pewien, co palą.

(Laughter)

This is a Grip Clip, designed by somebody who said,

To jest zaczep zaprojektowany przez kogoś, kto powiedział:

"All you need is some way to attach membrane structures

"Wszystko czego potrzeba, to sposób zaczepienia materiału na konstrukcji nośnej."

to physical support beams."

This guy designed for NASA, is now doing housing.

Ten człowiek projektował dla NASA -- teraz zajmuje się domami.

I'm going to whip through this quickly,

Szybko przelecę przez te zdjęcia,

because I know I've got only a couple of minutes.

bo zostało mi tylko kilka minut.

So this is all done in the last two years.

Wszystko to zrobiliśmy w ciągu ostatnich dwóch lat.

I showed you something that took 20 years to do.

Pokazałem wcześniej coś, czego stworzenie zajęło 20 lat.

And this is just a selection of things

A to są tylko wybrane rzeczy, które zostały

that were built in the last couple of years.

zbudowane w ciągu ostatnich kilku lat.

From Brazil to India,

Od Brazylii po Indie,

Mexico,

Meksyk,

Alabama,

Alabamę,

Chiny,

China,

Izrael,

Israel,

Palestynę,

Palestine,

Vietnam.

Wietnam.

The average age of a designer who gets involved in this project is 32 --

Średnia wieku projektantów

angażujących się w projekt to 32, dokładnie tyle mam teraz, więc dość młodzi.

that's how old I am.

So it's a young --

I just have to stop here, because Arup is in the room,

Teraz muszę przerwać, ponieważ pojawił się Arup.

and this is the best-designed toilet in the world.

Oto najlepiej zaprojektowana toaleta na świecie.

Jeśli kiedykolwiek będziecie w Indiach - skorzystajcie z niej.

If you're ever, ever in India, go use this toilet.

(Laughter)

(śmiech)

Chris Luebkeman will tell you why.

Chris Luebkeman powie wam, dlaczego.

I'm sure that's how he wanted to spend the party.

Założę się, że tak właśnie chciałby spędzić tę imprezę.

But the future is not going to be the sky-scraping cities of New York,

Bowiem przyszłość nie leży w drapaczach chmur w Nowym Jorku,

but this.

ale tutaj. Patrząc na to, ludzie widzą kryzys.

And when you look at this, you see crisis.

What I see is many, many inventors.

Ja widzę tu wielu, wielu innowatorów.

One billion people live in abject poverty.

Miliard ludzi żyje w skrajnym ubóstwie.

We hear about them all the time.

Cały czas o tym słyszymy.

Four billion live in growing but fragile economies.

Cztery miliardy żyją w rozwijających się, ale niestabilnych gospodarkach.

One in seven live in unplanned settlements.

Jedna na siedem osób żyje w nieplanowanych osiedlach.

If we do nothing about the housing crisis that's about to happen,

Jeśli nic nie zrobimy z kryzysem mieszkaniowym, który czyha za rogiem,

in 20 years, one in three people will live in an unplanned settlement

za 20 lat jedna na trzy osoby będzie mieszkać w miejscu do tego nie przeznaczonym

or a refugee camp.

lub w obozie dla uchodźców. Popatrzcie w lewo, w prawo - jedno z was tam będzie.

Look left, look right: one of you will be there.

How do we improve the living standards of five billion people?

W jaki sposób poprawić standard życia pięciu miliardów ludzi?

With 10 million solutions.

Dziesięcioma milionami rozwiązań.

So I wish to develop a community

Moim życzeniem jest rozwój społeczności, która będzie

that actively embraces innovative and sustainable design

aktywnie tworzyć innowacyjne i zrównoważone projekty,

to improve the living conditions for everyone.

celem poprawienia warunków życia dla wszystkich.

Chris Anderson: Wait a sec -- that's your wish?

(Chris Anderson): Zaczekaj chwilę. To jest twoje życzenie? (CS:) To jest moje życzenie. (CA:) To jest jego życzenie!

CS: That's my wish.

(Chris Anderson): Zaczekaj chwilę. To jest twoje życzenie? (CS:) To jest moje życzenie. (CA:) To jest jego życzenie!

(Chris Anderson): Zaczekaj chwilę. To jest twoje życzenie? (CS:) To jest moje życzenie. (CA:) To jest jego życzenie!

CA: That's his wish!

(oklaski)

(Applause)

CS: We started Architecture for Humanity with 700 dollars and a website.

Architecture for Humanity założyliśmy z 700 dolarami i stroną internetową.

So Chris somehow decided to give me 100,000.

Chris z jakiegoś powodu zdecydował się dać mi 100 tysięcy dolarów.

So why not this many people?

Dlaczego inni mieliby tego nie zrobić?

Open-source architecture is the way to go.

Stawiamy na architekturę typu open-source:

You have a diverse community of participants --

zróżnicowana społeczność uczestników,

and we're not just talking about inventors and designers,

i mam na myśli nie tylko wynalazców i projektantów,

but we're talking about the funding model.

ale również sposób finansowania.

My role is not as a designer;

Moją rolą nie jest projektowanie,

it's as a conduit between the design world and the humanitarian world.

ale łączenie świata projektowania i świata pracy humanitarnej.

And what we need is something that replicates me globally,

Potrzebujemy czegoś, co powieli mnie na całym świecie,

because I haven't slept in seven years.

bo nie spałem od siedmiu lat.

(Laughter)

(śmiech)

Secondly, what will this thing be?

Po drugie: co to będzie?

Designers want to respond to issues of humanitarian crisis,

Projektanci chcą odpowiadać na potrzeby humanitarne,

but they don't want some company in the West

ale nie chcą, aby jakaś firma z Zachodu

taking their idea and basically profiting from it.

brała ich pomysły i czerpała z nich profity.

So Creative Commons has developed the Developing Nations license.

Dlatego Creative Commons stworzyło licencję dla krajów rozwijających się.

And what that means is that a designer can --

To oznacza, że projektanci mogą -- projekt w Siyathemba, który pokazałem,

The Siyathemba project I showed

was the first ever building to have a Creative Commons license on it.

był pierwszym budynkiem na licencji Creative Commons.

As soon as that is built, anyone in Africa or any developing nation

Po zbudowaniu takiego budynku, każda osoba w Afryce lub kraju rozwijającym się,

can take the construction documents and replicate it for free.

może za darmo wziąć jego plany konstrukcyjne i postawić jego kopię.

(Applause)

(oklaski)

So why not allow designers the opportunity to do this,

Czemu nie dać projektantom możliwości pomagania,

but still protect their rights here?

jednocześnie chroniąc ich prawa?

We want to have a community where you can upload ideas,

Chcemy społeczności, którą można będzie zasilać pomysłami,

and those ideas can be tested in an earthquake, in flood,

których skuteczność będzie sprawdzana w warunkach trzęsienia ziemi, powodzi,

in all sorts of austere environments.

czy innych skrajnych warunkach. Jest to ważne, ponieważ

The reason that's important

is I don't want to wait for the next Katrina

nie chcę czekać do następnej Katriny, aby się dowiedzieć, czy mój dom wytrzyma.

to find out if my house works.

That's too late, we need to do it now.

Wtedy będzie za późno. Musimy to wiedzieć teraz,

So doing that globally --

działać tak na całym świecie.

and I want this whole thing to work multi-lingually.

Chcę także, aby cały ten projekt obsługiwał wiele języków.

When you look at the face of an architect, most people think a gray-haired white guy.

Kiedy większość ludzi myśli o architekcie, przed oczami staje im siwy biały gość.

I don't see that; I see the face of the world.

Ja tego tak nie widzę, ja widzę twarz świata.

So I want everyone from all over the planet

Chcę więc, aby wszyscy na Ziemi,

to be able to be a part of this design and development.

mogli stać się częścią projektowania i rozwoju,

The idea of needs-based competitions --

poprzez konkursy dotyczące konkretnych problemów -- taka X Prize dla pozostałych 98% populacji,

XPRIZE for the other 98 percent, if you want to call it that.

tak można to nazwać.

We also want to look at ways of matchmaking

Chcemy również rozwijać wymianę kontaktów

and putting funding partners together,

i łączenie partnerów finansowych.

and the idea of integrating manufacturers --

Ponadto włączenie wytwórców -- komórki Fab Lab w każdym kraju.

fab labs in every country.

When I hear about the $100 laptop and it's going to educate every child --

Kiedy słyszę o laptopie za 100 dolarów

który umożliwi wyedukowanie każdego dziecka,

educate every designer in the world.

myślę o tym dziecku jako projektancie. Zapewnijcie laptopy w każdej faweli,

Put one in every favela, every slum settlement.

w każdym slumsie, wiecie co się stanie?

Because you know what? Innovation will happen.

Powstanie innowacja.

And I need to know that. It's called the leap-back.

Chcę to zobaczyć. To się nazywa rozwój skokowy.

We talk about leapfrog technologies.

Mówimy o leapfroggingu w technologii. Piszę dla magazynu Worldchanging,

I write with Worldchanging,

and the one thing we've been talking about is,

doszliśmy do wniosku,

I learn more on the ground than I've ever learned here.

że więcej uczymy się pracując w terenie, niż poza nim.

So let's take those ideas, adapt them, and we can use them.

Weźmy więc nasze pomysły, dostosujmy je tak, by były skuteczne.

These ideas are supposed to be adaptable;

Pomysły powinny dać się przystosowywać,

they should have the potential for evolution;

mogą -- a nawet powinny mieć potencjał rozwoju,

they should be developed by every nation in the world

powinny być rozwijane przez każdy kraj świata

and useful for every nation in the world.

i użyteczne dla każdego państwa. Czego nam będzie potrzeba?

What will it take?

There should be a sheet.

Szkoda, że wam tego nie wydrukowałem. Nie mam czasu tego przeczytać,

I don't have time to read this, because I'm going to be yanked off.

bo zaraz ściągną mnie ze sceny.

CA: Let's just leave it up for a sec.

(CA:) Zostaw na ekranie na kilka chwil.

CS: Well, what will it take? You guys are smart.

(CS:) Czego więc nam potrzeba? Jesteście mądrzy...

So it's going to take a lot of computing power,

Przede wszystkim wielkiej mocy obliczeniowej, ponieważ chcę,

because I want the idea that any laptop anywhere in the world

aby każdy laptop na świecie mógł się podłączyć do systemu

can plug into the system

and be able to not only participate in developing these designs,

i był w stanie nie tylko brać udział w rozwoju tych projektów,

but utilize the designs.

ale również w ich wykorzystaniu. Potrzebny jest także proces oceny projektów.

Also, a process of reviewing the designs.

I want every Arup engineer in the world to check and make sure

Chcę, aby każdy inżynier Arup na świecie mógł sprawdzić

i zapewnić, że budujemy coś, co będzie trwałe,

that we're doing stuff that's standing,

because those guys are the best in the world.

Ci goście są najlepsi na świecie. Reklama.

Plug.

And so, you know, I want these --

Wiecie, chciałbym, żeby te projekty -- a muszę powiedzieć,

I just should note: I have two laptops and one of them is there,

że mam dwa laptopy, jeden z nich jest tutaj,

and that has 3000 designs on it.

a na nim 3000 projektów. Co by się stało, gdybym go upuścił?

If I drop that laptop ...

What happens?

So it's important to have these proven ideas put up there,

Potrzebujemy czegoś, aby móc umieścić tam te sprawdzone pomysły,

easy to use, easy to get ahold of.

czegoś łatwego w użyciu i dostępnego.

Moja mama powiedziała raz: "Nie ma nic gorszego niż być mocnym tylko w gębie."

My mom once said, "There's nothing worse than being all mouth and no trousers."

(Laughter)

(śmiech)

I'm fed up of talking about making change.

Mam dość mówienia o wprowadzaniu zmian.

You only make it by doing it.

Zmiany wprowadza się czynami, nie słowami.

We've changed FEMA guidelines; we've changed public policy;

Zmieniliśmy wytyczne FEMA. Zmieniliśmy podejście władz publicznych.

we've changed international response -- based on building things.

Stworzyliśmy nowy międzynarodowy sposób pomocy -- faktyczne budowanie rozwiązań.

So for me, it's important that we create a real conduit for innovation,

Dla mnie liczy się to, że tworzymy prawdziwą platformę

dla innowacji, darmowej innowacji.

and that it's free innovation.

Think of free culture -- this is free innovation.

Pomyślcie o ruchu wolnej kultury -- ja mówię o wolnej innowacji.

Somebody said this a couple of years back.

Ktoś powiedział te słowa kilka lat temu (slajd)

I will give points for those who know it.

-- punkty dla tych, którzy je znają --

But I think the man was maybe 25 years too early.

Myślę, że powiedział to o 25 lat za wcześnie. My możemy to zrealizować. (cytat z Richarda Buckminstera Fullera, The World Game, 1971)

So let's do it.

Dziękuję.

Thank you.

(Applause)

(oklaski)