Military robots and the future of war | P.W. Singer

233,642 views ・ 2009-04-03

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Van Anh Reviewer: Vũ Phạm
Tôi muốn mở đầu bằng việc nói về một cuộc chiến
00:13
I thought I'd begin with a scene of war.
0
13160
2000
mà ở đó có những sự nguy hiểm
00:15
There was little to warn of the danger ahead.
1
15160
2000
không thể lường trước được
00:17
The Iraqi insurgent had placed the IED,
2
17160
2000
Phe nổi loạn I-rắc đã đặt IED,
một thiết bị nổ tự tạo,
00:19
an Improvised Explosive Device,
3
19160
3000
dọc các con đường rất kỹ lưỡng
00:22
along the side of the road with great care.
4
22160
2000
Vào năm 2006, có hơn 2,500
00:24
By 2006, there were more than 2,500
5
24160
4000
cuộc tấn công như vậy mỗi tháng,
00:28
of these attacks every single month,
6
28160
3000
Và đó là nguyên nhân hàng đầu
00:31
and they were the leading cause of
7
31160
2000
dẫn đến tử vong trong quân đội Mỹ
00:33
casualties among American soldiers
8
33160
2000
và người dân Iraq.
00:35
and Iraqi civilians.
9
35160
2000
Đội ngũ tìm kiếm các quả bom IED này
00:37
The team that was hunting for this IED
10
37160
2000
được gọi là đội EOD - đội xử lý bom nổ
00:39
is called an EOD team—
11
39160
2000
00:41
Explosives Ordinance Disposal—and
12
41160
2000
họ là lực lượng tiên phong
00:43
they're the pointy end of the spear in the
13
43160
2000
của nước Mĩ trong việc hạn chế số lượng bom ven đường.
00:45
American effort to suppress these roadside bombs.
14
45160
3000
Mỗi đội EOD xử lý khoảng
00:48
Each EOD team goes out on about
15
48160
2000
600 cuộc gọi thông báo có bom mỗi năm,
00:50
600 of these bomb calls every year,
16
50160
2000
Vô hiệu hóa khoảng 2 quả bom mỗi ngày.
00:52
defusing about two bombs a day.
17
52160
3000
Có lẽ minh chứng tốt nhất
00:55
Perhaps the best sign of how valuable they
18
55160
2000
cho giá trị của họ trong cuộc chiến, đó là
00:57
are to the war effort, is that
19
57160
2000
phe nổi dậy Iraq treo giải 50,000 $
00:59
the Iraqi insurgents put a $50,000 bounty
20
59160
2000
cho cái đầu của một người lính EOD
01:01
on the head of a single EOD soldier.
21
61160
3000
Không may là, công việc đặc biệt này
01:04
Unfortunately, this particular call
22
64160
2000
thường không dễ dàng gì
01:06
would not end well.
23
66160
2000
Khi mà người lính tiến đến
01:08
By the time the soldier advanced close
24
68160
2000
đủ gần để thấy dây nổ của quả bom
01:10
enough to see the telltale wires
25
70160
2000
nó sẽ phát nổ thành một ngọn lửa rất lớn
01:12
of the bomb, it exploded in a wave of flame.
26
72160
3000
Phụ thuộc vào độ gần của bạn
01:15
Now, depending how close you are
27
75160
2000
và khối lượng thuốc nổ trong quả bom
01:17
and how much explosive has been packed
28
77160
2000
nó có thể gây tử vong hoặc thương tích
01:19
into that bomb, it can cause death
29
79160
2000
Bạn phải cách xa khoảng 50 yard
01:21
or injury. You have to be as far as
30
81160
2000
mới có thể thoát được
01:23
50 yards away to escape that.
31
83160
2000
Cú nổ mạnh đến nỗi có thể làm gãy
01:25
The blast is so strong it can even break
32
85160
2000
tay chân của bạn, cho dù bạn né được
01:27
your limbs, even if you're not hit.
33
87160
2000
Có một người lính dẫm vào bom.
01:29
That soldier had been on top of the bomb.
34
89160
2000
Và khi các thành viên còn lại tiến tới
01:31
And so when the rest of the team advanced
35
91160
3000
Họ thấy hầu như chẳng còn lại gì.
01:34
they found little left. And that night the unit's
36
94160
2000
Và tối hôm đó, người chỉ huy đơn vị
01:36
commander did a sad duty, and he wrote
37
96160
2000
đã phải làm một nhiệm vụ buồn
01:38
a condolence letter back to the United
38
98160
2000
Ông viết một lá thư chia buồn gửi về Mỹ
và ông đã bày tỏ
01:40
States, and he talked about how hard the
39
100160
2000
sự tiếc thương của đơn vị
01:42
loss had been on his unit, about the fact
40
102160
2000
khi mất đi một người lính dũng cảm nhất,
01:44
that they had lost their bravest soldier,
41
104160
2000
người đã cứu sống họ rất nhiều lần
01:46
a soldier who had saved their lives
42
106160
2000
01:48
many a time.
43
108160
2000
Và ông xin lỗi
01:50
And he apologized
44
110160
2000
vì đã không thể đưa được họ về nhà.
01:52
for not being able to bring them home.
45
112160
2000
Nhưng sau đó ông nói lên sự tích cực
01:54
But then he talked up the silver lining
46
114160
2000
mà ông đã rút ra được từ nỗi đau.
01:56
that he took away from the loss.
47
116160
2000
Ông viết "Ít nhất, khi một con robot chết,
01:58
"At least," as he wrote, "when a robot dies,
48
118160
2000
bạn không phải viết một lá thư
02:00
you don't have to write a letter
49
120160
2000
cho mẹ của nó."
02:02
to its mother."
50
122160
2000
Điều này nghe như chuyện viễn tưởng,
02:04
That scene sounds like science fiction,
51
124160
2000
nhưng lại có thật trong chiến tranh
02:06
but is battlefield reality already.
52
126160
2000
Người lính trong trường hợp trên
02:08
The soldier in that case
53
128160
3000
là con robot 42 cân tên PackBot.
02:11
was a 42-pound robot called a PackBot.
54
131160
3000
Lá thư của người chỉ huy đã gửi không phải đến
02:14
The chief's letter went, not to some
55
134160
3000
một trang trại nào đó ở Iowa như bạn thấy
02:17
farmhouse in Iowa like you see
56
137160
2000
trong những bộ phim chiến tranh hồi xưa, mà được đưa đến
02:19
in the old war movies, but went to
57
139160
3000
công ty iRobot,
02:22
the iRobot Company, which is
58
142160
2000
nơi được đặt tên theo cuốn tiểu thuyết của Asimov
02:24
named after the Asimov novel
59
144160
3000
và bộ phim không quá nổi của Will Smith,
02:27
and the not-so-great Will Smith movie,
60
147160
2000
và ... um ... (Cười)
02:29
and... um... (Laughter)...
61
149160
2000
nếu bạn còn nhớ
02:31
if you remember that
62
151160
2000
trong thế giới giả tưởng đó, robot bắt đầu
02:33
in that fictional world, robots started out
63
153160
2000
thực hiện những việc lặt vặt, và sau đó
02:35
carrying out mundane chores, and then
64
155160
2000
chúng bắt đầu phụ trách vấn đề sinh tử.
02:37
they started taking on life-and-death decisions.
65
157160
2000
Đó là hiện thực chúng ta đối mặt ngày nay.
02:39
That's a reality we face today.
66
159160
2000
Điều chúng ta định làm tiếp sau đây
02:41
What we're going to do is actually just
67
161160
2000
là chiếu các hình ảnh phía sau tôi đây
02:43
flash a series of photos behind me that
68
163160
2000
để cho bạn thấy thực tế robot đang được dùng trong chiến tranh
02:45
show you the reality of robots used in war
69
165160
3000
hoặc đã đến giai đoạn thử nghiệm.
02:48
right now or already at the prototype stage.
70
168160
2000
Để các bạn có thể hình dung được
02:50
It's just to give you a taste.
71
170160
3000
Nói cách khác, những gì bạn thấy
02:53
Another way of putting it is you're not
72
173160
2000
không phải được chế từ công nghệ Vulcan
02:55
going to see anything that's powered
73
175160
2000
hay trò ảo thuật phù thủy
02:57
by Vulcan technology, or teenage
74
177160
2000
hay những thứ tương tự vậy.
02:59
wizard hormones or anything like that.
75
179160
2000
Điều này hoàn toàn có thật.
03:01
This is all real. So why don't we
76
181160
2000
Hãy cùng xem những bức ảnh đó.
03:03
go ahead and start those pictures.
77
183160
2000
Có một sự thay đổi lớn trong chiến tranh hiện nay
03:05
Something big is going on in war today,
78
185160
2000
và thậm chí cả trong lịch sử nhân loại
03:07
and maybe even the history of humanity
79
187160
2000
Quân đội Mĩ đến Iraq
03:09
itself. The U.S. military went into Iraq with
80
189160
3000
với chỉ vài máy bay không người lái.
03:12
a handful of drones in the air.
81
192160
2000
Và giờ chúng ta có 5,300.
03:14
We now have 5,300.
82
194160
3000
Bắt đầu cuộc chiến chúng ta không có hệ thống không người lái dưới mặt đất nào
03:17
We went in with zero unmanned ground
83
197160
2000
Nhưng giờ chúng ta có 12,000.
03:19
systems. We now have 12,000.
84
199160
4000
Và từ chuyên môn "cỗ máy giết người"
03:23
And the tech term "killer application"
85
203160
2000
mang một ý nghĩa mới trong lĩnh vực này.
03:25
takes on new meaning in this space.
86
205160
3000
Và cần phải ghi nhớ rằng
03:28
And we need to remember that we're
87
208160
2000
chúng ta đang nói về Model T Fords,
03:30
talking about the Model T Fords,
88
210160
2000
Wright Flyer ( thế hệ máy bay đầu tiên)
03:32
the Wright Flyers, compared
89
212160
2000
so sánh với điều sắp diễn ra.
03:34
to what's coming soon.
90
214160
2000
Đó là thực trạng của chúng ta.
03:36
That's where we're at right now.
91
216160
2000
Một trong số những người tôi gặp gần đây
03:38
One of the people that I recently met with
92
218160
2000
là tướng 3 sao của lực lượng không quân,
03:40
was an Air Force three-star general, and he
93
220160
2000
về cơ bản ông ta nói rằng, chẳng bao lâu nữa
03:42
said basically, where we're headed very
94
222160
2000
sẽ có 10 ngàn robot hoạt động
03:44
soon is tens of thousands of robots
95
224160
2000
trong những cuộc xung đột
03:46
operating in our conflicts, and these
96
226160
2000
những con số này quan trọng, vì chúng ta
03:48
numbers matter, because we're not just
97
228160
2000
không chỉ nói về 10 ngàn robot hiện nay,
03:50
talking about tens of thousands of today's
98
230160
2000
mà còn là 10 ngàn
03:52
robots, but tens of thousands of these
99
232160
2000
robot thử nghiệm và robot trong tương lai
03:54
prototypes and tomorrow's robots, because
100
234160
2000
dĩ nhiên, một trong số những thứ vận hành
03:56
of course, one of the things that's operating
101
236160
3000
trong công nghệ là định luật Moore,
03:59
in technology is Moore's Law,
102
239160
2000
nghĩa là bạn có thể tích hợp ngày càng nhiều
04:01
that you can pack in more and more
103
241160
2000
sức mạnh máy tính vào những con robot đó,
04:03
computing power into those robots, and so
104
243160
2000
và trong vòng 25 năm nữa,
04:05
flash forward around 25 years,
105
245160
2000
nếu định luật Moore vẫn còn đúng,
04:07
if Moore's Law holds true,
106
247160
2000
những con robot đó sẽ có sức mạnh gấp một tỷ lần
04:09
those robots will be close to a billion times
107
249160
3000
trong việc xử lý thông tin và vận hành so với ngày nay
04:12
more powerful in their computing than today.
108
252160
3000
Và điều đó nghĩa là
04:15
And so what that means is the kind of
109
255160
2000
điều mà chúng ta chỉ thấy trong
04:17
things that we used to only talk about at
110
257160
2000
các hội nghị khoa học viễn tưởng như Comic-con
04:19
science fiction conventions like Comic-Con
111
259160
2000
sẽ được bàn luận
04:21
have to be talked about in the halls
112
261160
2000
trong những nơi quyền lực như Lầu Năm Góc
04:23
of power and places like the Pentagon.
113
263160
2000
Cuộc cách mạng robot phụ thuộc vào chúng ta.
04:25
A robots revolution is upon us.
114
265160
3000
Bây giờ, tôi cần phải nói rõ tại đây.
04:28
Now, I need to be clear here.
115
268160
2000
Tôi không nói về cuộc cách mạng mà các bạn
04:30
I'm not talking about a revolution where you
116
270160
2000
phải lo lắng về việc thống đốc California
04:32
have to worry about the Governor of
117
272160
2000
xuất hiện tại nhà bạn
04:34
California showing up at your door,
118
274160
2000
trong vai Kẻ Hủy Diệt. (Cười)
04:36
a la the Terminator. (Laughter)
119
276160
2000
Khi các nhà sử học xem lại thời điểm này,
04:38
When historians look at this period, they're
120
278160
2000
họ sẽ kết luận chúng ta đang ở
04:40
going to conclude that we're in a different
121
280160
2000
một cuộc cách mạng khác: cách mạng trong chiến tranh,
04:42
type of revolution: a revolution in war,
122
282160
2000
như việc phát minh bom nguyên tử.
04:44
like the invention of the atomic bomb.
123
284160
2000
Nhưng có lẽ còn lớn hơn thế,
04:46
But it may be even bigger than that,
124
286160
2000
vì hệ thống không người lái không chỉ
04:48
because our unmanned systems don't just
125
288160
2000
ảnh hưởng cách các cuộc chiến diễn ra
04:50
affect the "how" of war-fighting,
126
290160
2000
mà còn đến con người trong cuộc chiến,
04:52
they affect the "who" of fighting
127
292160
2000
ở một mức độ cơ bản nhất.
04:54
at its most fundamental level.
128
294160
2000
Đó là, mỗi cuộc cách mạng trước đó,
04:56
That is, every previous revolution in war, be
129
296160
2000
như súng máy, bom nguyên tử,
04:58
it the machine gun, be it the atomic bomb,
130
298160
2000
đều là một hệ thống có thể bắn nhanh hơn,
05:00
was about a system that either shot faster,
131
300160
3000
đi xa hơn, hoặc sức nổ lớn hơn.
05:03
went further, had a bigger boom.
132
303160
3000
Đó chính xác là trường hợp của robot,
05:06
That's certainly the case with robotics, but
133
306160
3000
nhưng chúng cũng thay đổi trải nghiệm của chiến binh
05:09
they also change the experience of the warrior
134
309160
3000
và thậm chí cả đặc tính của một người lính.
05:12
and even the very identity of the warrior.
135
312160
3000
Nói cách khác,
05:15
Another way of putting this is that
136
315160
3000
chế độ độc quyền 5000 năm
05:18
mankind's 5,000-year-old monopoly
137
318160
2000
trong cuộc chiến đang dần sụp đổ trong thời đại của chúng ta
05:20
on the fighting of war is breaking down
138
320160
3000
Tôi đã dành
05:23
in our very lifetime. I've spent
139
323160
2000
một vài năm qua
05:25
the last several years going around
140
325160
2000
gặp gỡ nhiều người trong lĩnh vực này,
05:27
meeting with all the players in this field,
141
327160
2000
từ các nhà khoa học robot đến các tác giả
05:29
from the robot scientists to the science
142
329160
2000
khoa học viễn tưởng từng truyền cảm hứng
05:31
fiction authors who inspired them to the
143
331160
2000
cho đến các phi công không người lái 19 tuổi đang chiến đấu
05:33
19-year-old drone pilots who are fighting
144
333160
2000
từ Nevada, cho đến vị tướng 4 sao
05:35
from Nevada, to the four-star generals
145
335160
2000
thậm chí cả lực lượng nổi dậy Iraq
05:37
who command them, to even the Iraqi
146
337160
2000
người mà họ đang nhắm tới
05:39
insurgents who they are targeting and what
147
339160
2000
và những gì họ nghĩ về hệ thống của chúng ta
05:41
they think about our systems, and
148
341160
2000
điều mà tôi thấy rất hứng thú không chỉ là
05:43
what I found interesting is not just
149
343160
2000
câu chuyện của họ, mà còn là kinh nghiệm
05:45
their stories, but how their experiences
150
345160
2000
thể hiện trong những hiệu ứng gợn sóng
05:47
point to these ripple effects that are going
151
347160
2000
đang lan tỏa trong xã hội trong luật pháp
05:49
outwards in our society, in our law
152
349160
2000
, đạo đức của chúng ta,..
05:51
and our ethics, etc. And so what I'd like
153
351160
2000
Và thứ mà tôi muốn làm bây giờ
05:53
to do with my remaining time is basically
154
353160
2000
là đi vào chi tiết hơn về những điều trên
05:55
flesh out a couple of these.
155
355160
2000
Điều đầu tiên là tương lai của cuộc chiến
05:57
So the first is that the future of war,
156
357160
2000
cho dù là cuộc chiến máy móc hóa
05:59
even a robotics one, is not going to be
157
359160
2000
cũng không mang bản chất của nước Mỹ hoàn toàn
06:01
purely an American one.
158
361160
2000
Nước Mỹ đang tiến tới việc ứng dụng robot
06:03
The U.S. is currently ahead in military
159
363160
2000
vào quân đội, nhưng chúng ta biết rằng
06:05
robotics right now, but we know that in
160
365160
2000
trong công nghệ không có một thứ
06:07
technology there's no such thing as
161
367160
2000
gọi là độc quyền hay lợi ích vĩnh viễn
06:09
a permanent first move or advantage.
162
369160
3000
Hãy cho tôi thấy cánh tay của các bạn
06:12
In a quick show of hands, how many
163
372160
2000
những người trong khán phòng này
06:14
people in this room still use
164
374160
2000
vẫn sử dụng máy tính Wang (Cười)
06:16
Wang Computers? (Laughter)
165
376160
2000
Điều đó cũng tương tự trong chiến tranh.
06:18
It's the same thing in war. The British and
166
378160
2000
Người Anh và người Pháp chế tạo ra xe tăng
06:20
the French invented the tank.
167
380160
3000
Người Đức tìm ra cách thức
06:23
The Germans figured out how
168
383160
2000
sử dụng chúng
06:25
to use it right, and so what we have to
169
385160
2000
Cái mà chúng ta cần phải nghĩ
06:27
think about for the U.S. is that we are
170
387160
2000
đó là hiện tại, nước Mỹ đang dẫn đầu
06:29
ahead right now, but you have
171
389160
2000
Nhưng có tới tận 43 nước khác ngoài kia
06:31
43 other countries out there
172
391160
2000
đang nghiên cứu về robotics trong quân đội
06:33
working on military robotics, and they
173
393160
2000
và những nước đó bao gồm những nước như
06:35
include all the interesting countries like
174
395160
2000
Nga, trung Quốc, Pakistan, Iran.
06:37
Russia, China, Pakistan, Iran.
175
397160
3000
Và điều này đã dấy lên một nỗi lo với tôi
06:40
And this raises a bigger worry for me.
176
400160
3000
Làm thế nào chúng ta tiến tới trong cuộc cách mạng
06:43
How do we move forward in this revolution
177
403160
2000
được hỗ trợ bởi nhà máy sản xuất
06:45
given the state of our manufacturing
178
405160
2000
và sự giảng dạy khoa học
06:47
and the state of our science and
179
407160
2000
và toán học trong ngôi trường của chúng ta
06:49
mathematics training in our schools?
180
409160
2000
hay nói một cách khác
06:51
Or another way of thinking about this is,
181
411160
2000
Nó có ý nghĩa gì khi quân đội chúng ta
06:53
what does it mean to go to war increasingly
182
413160
2000
được trang bị với phần cứng
06:55
with soldiers whose hardware is made
183
415160
3000
sản xuất tại Trung Quốc và phần mềm viết ở Ấn Độ?
06:58
in China and software is written in India?
184
418160
5000
Nhưng ngay khi phần mềm trở thành một nguồn mở
07:03
But just as software has gone open-source,
185
423160
3000
Chiến tranh cũng như vậy.
07:06
so has warfare.
186
426160
2000
Không giống như tàu sân bay hay bom nguyên tử
07:08
Unlike an aircraft carrier or an atomic bomb,
187
428160
3000
bạn không cần sản xuất hàng loạt
07:11
you don't need a massive manufacturing
188
431160
2000
hệ thống phục vụ robotics.
07:13
system to build robotics. A lot of it is
189
433160
2000
Nhiều cái được làm sẵn thậm chí còn tự thiết lập
07:15
off the shelf. A lot of it's even do-it-yourself.
190
435160
2000
Một trong những thứ mà bạn vừa thấy
07:17
One of those things you just saw flashed
191
437160
2000
đó là một chiếc máy bay không người lái
07:19
before you was a raven drone, the handheld
192
439160
2000
được phóng bằng tay. Chỉ cần một ngàn đô la
07:21
tossed one. For about a thousand dollars,
193
441160
2000
Bạn có thể tự tạo một cái,
07:23
you can build one yourself, equivalent to
194
443160
2000
y hệt như những được sử dụng ở Iraq
07:25
what the soldiers use in Iraq.
195
445160
2000
Điều đó lại dấy lên một nỗi lo lắng khác
07:27
That raises another wrinkle when it comes
196
447160
2000
về chiến tranh và xung đột.
07:29
to war and conflict. Good guys might play
197
449160
2000
Người tốt hay dùng nó như một sở thích
07:31
around and work on these as hobby kits,
198
451160
2000
Nhưng người xấu cũng vậy
07:33
but so might bad guys.
199
453160
2000
Sự kết hợp giữa robotics
07:35
This cross between robotics and things like
200
455160
2000
và những thứ như khủng bố rất kinh ngạc
07:37
terrorism is going to be fascinating
201
457160
2000
và thậm chí là đáng lo lắng
07:39
and even disturbing,
202
459160
2000
và chúng ta đã nhìn thấy nó ngay từ đầu
07:41
and we've already seen it start.
203
461160
2000
trong suốt cuộc chiến giữa Israel, một nhà nước,
07:43
During the war between Israel, a state,
204
463160
2000
và Hezbollah, tổ chức phi chính phủ
07:45
and Hezbollah, a non-state actor,
205
465160
3000
Tổ chức phi chính phủ
07:48
the non-state actor flew
206
468160
2000
dùng 4 máy bay điều khiển từ xa tấn công Isreal
07:50
four different drones against Israel.
207
470160
2000
Đó là một trang web jihadi
07:52
There's already a jihadi website
208
472160
2000
mà bạn có thể kích hoạt từ xa
07:54
that you can go on and remotely
209
474160
2000
một trái bom IED ở Iraq
07:56
detonate an IED in Iraq while sitting
210
476160
2000
khi đang ngồi máy tính ở nhà
07:58
at your home computer.
211
478160
2000
Và tôi nghĩ chúng ta sẽ chứng kiến
08:00
And so I think what we're going to see is
212
480160
2000
2 xu hướng của vấn đề này
08:02
two trends take place with this.
213
482160
2000
Một cái, là bạn sẽ ủng hộ quyền lực
08:04
First is, you're going to reinforce the power
214
484160
2000
của những cá nhân chống chính quyền
08:06
of individuals against governments,
215
486160
4000
và cái thứ hai chính là
08:10
but then the second is that
216
490160
2000
chúng ta sẽ chứng kiến một sự lan rộng
08:12
we are going to see an expansion
217
492160
2000
của chủ nghĩa khủng bố
08:14
in the realm of terrorism.
218
494160
2000
Tương lai của điều này tựa như sự kết hợp
08:16
The future of it may be a cross between
219
496160
2000
giữa al Qaeda 2.0
08:18
al Qaeda 2.0 and the
220
498160
2000
và thế hệ tiếp theo của Unabomber
08:20
next generation of the Unabomber.
221
500160
2000
Và một cách nghĩ khác về vấn đề này
08:22
And another way of thinking about this
222
502160
2000
đó là, hãy nhớ, bạn không cần
08:24
is the fact that, remember, you don't have
223
504160
2000
phải thuyết phục 1 con robot
08:26
to convince a robot that they're gonna
224
506160
2000
rằng nó sẽ có 72 trinh nữ sau khi chết
08:28
receive 72 virgins after they die
225
508160
3000
để thuyết phục nó đánh bom tự sát
08:31
to convince them to blow themselves up.
226
511160
3000
Nhưng những ảnh hưởng gợn sóng của việc này
08:34
But the ripple effects of this are going to go
227
514160
2000
đã đi vào trong chính trị. 1 người tôi gặp
08:36
out into our politics. One of the people that
228
516160
2000
từng làm trong bộ Quốc phòng Hoa Kỳ
08:38
I met with was a former Assistant Secretary of
229
518160
2000
Ronald Reagan, và anh ta nói
08:40
Defense for Ronald Reagan, and he put it
230
520160
2000
""Tôi thích hệ thống này bởi vì
08:42
this way: "I like these systems because
231
522160
2000
nó đã cứu nhiều mạng sống người Mỹ,
08:44
they save American lives, but I worry about
232
524160
2000
Nhưng tôi đang lo về việc thị trường hóa chiến tranh
08:46
more marketization of wars,
233
526160
2000
nhiều cuộc nói chuyện gây shock và kinh hoàng
08:48
more shock-and-awe talk,
234
528160
3000
để chi trả những cuộc thảo luận về chi phí
08:51
to defray discussion of the costs.
235
531160
2000
Người ta hay ủng hộ việc dùng vũ lực
08:53
People are more likely to support the use
236
533160
2000
nếu như họ thấy nó không tốn phí
08:55
of force if they view it as costless."
237
535160
3000
Đối với tôi, Robot đang có những xu hướng
08:58
Robots for me take certain trends
238
538160
2000
mà đã xuất hiện trong các đoàn thể chính trị
09:00
that are already in play in our body politic,
239
540160
3000
và có thể dẫn đến
09:03
and maybe take them to
240
543160
2000
một kết luận logic
09:05
their logical ending point.
241
545160
2000
Chúng ta không có bản thảo
09:07
We don't have a draft. We don't
242
547160
2000
Chúng ta không có những lời tuyên chiến nữa
09:09
have declarations of war anymore.
243
549160
3000
Chúng ta không mua trái phiếu chiến tranh nữa
09:12
We don't buy war bonds anymore.
244
552160
2000
Và giờ chúng ta có 1 sự thật rằng chúng ta
09:14
And now we have the fact that we're
245
554160
2000
đang chuyển hóa ngày nhiều lính Mỹ
09:16
converting more and more of our American
246
556160
2000
dể gửi tới chiến trường
09:18
soldiers that we would send into harm's
247
558160
2000
thành những cỗ máy, và chúng ta sẽ mang những thứ đó
09:20
way into machines, and so we may take
248
560160
3000
đến chiến trường
09:23
those already lowering bars to war
249
563160
3000
Và đặt những cỗ máy đó lên trên mặt đất
09:26
and drop them to the ground.
250
566160
3000
Nhưng tương lai của cuộc chiến
09:29
But the future of war is also going to be
251
569160
2000
chính là một cuộc chiến Youtube
09:31
a YouTube war.
252
571160
2000
Vấn đề là: công nghệ tiên tiến của ta
09:33
That is, our new technologies don't merely
253
573160
2000
Không thực sự bảo vệ con người khỏi rủi ro
09:35
remove humans from risk.
254
575160
2000
Những thứ đó cũng ghi nhận lại những gì nó thấy
09:37
They also record everything that they see.
255
577160
3000
Vì thế nó sẽ không chỉ phá vỡ liên kết cộng đồng
09:40
So they don't just delink the public:
256
580160
3000
Mà còn hình thành mối liên hệ mới với chiến tranh
09:43
they reshape its relationship with war.
257
583160
3000
Nó đã có vài ngàn video
09:46
There's already several thousand
258
586160
2000
về cảnh chiến tranh với Iraq
09:48
video clips of combat footage from Iraq
259
588160
2000
trên Youtube. và đa số những đoạn phim đó
09:50
on YouTube right now,
260
590160
2000
được quay bằng máy bay điều khiển từ xa
09:52
most of it gathered by drones.
261
592160
2000
Đây có thể là một điều tốt
09:54
Now, this could be a good thing.
262
594160
2000
Nó có thể xây dựng mối liên kết
09:56
It could be building connections between
263
596160
2000
Giữa hậu phương và tiền tuyến
09:58
the home front and the war front
264
598160
2000
như chưa bao giờ có
10:00
as never before.
265
600160
2000
Nhưng hãy nhớ, điều này đang xảy ra
10:02
But remember, this is taking place
266
602160
2000
trong thế giới lạ kỳ của chúng ta
10:04
in our strange, weird world, and so
267
604160
3000
và chắc hẳn rằng, bạn biết đấy
10:07
inevitably the ability to download these
268
607160
2000
Khả năng tải những đoạn phim đó
10:09
video clips to, you know, your iPod
269
609160
2000
bằng Ipod hay Zune
10:11
or your Zune gives you
270
611160
3000
sẽ biến những đoạn phim đó thành công cụ để giải trí
10:14
the ability to turn it into entertainment.
271
614160
4000
Người lính đặt tên cho những đoạn phim đó
10:18
Soldiers have a name for these clips.
272
618160
2000
Chính là "Porn''
10:20
They call it war porn.
273
620160
2000
Cái điển hình mà tôi nhận được
10:22
The typical one that I was sent was
274
622160
2000
đó là 1 email đính kèm 1 đoạn phim
10:24
an email that had an attachment of
275
624160
2000
về 1 con Predator tấn công trụ sở kẻ thù
10:26
video of a Predator strike taking out
276
626160
2000
Tên lửa bắn trúng
10:28
an enemy site. Missile hits,
277
628160
2000
Người bay lên trời do vụ nổ
10:30
bodies burst into the air with the explosion.
278
630160
3000
Đoạn phim được chèn nhạc
10:33
It was set to music.
279
633160
2000
Đó là một bản nhạc pop
10:35
It was set to the pop song
280
635160
2000
"I Just Want To Fly" của Sugar Ray
10:37
"I Just Want To Fly" by Sugar Ray.
281
637160
3000
Cái sự việc mà coi nhiều hơn
10:40
This ability to watch more
282
640160
3000
nhưng trải nghiệm ít hơn dẫn đến 1 vấn đề
10:43
but experience less creates a wrinkle
283
643160
3000
trong cách nhìn nhận của công chúng với chiến tranh
10:46
in the public's relationship with war.
284
646160
2000
Nó tương tự như trong thể thao
10:48
I think about this with a sports parallel.
285
648160
2000
Đó là sự khác biệt giữa
10:50
It's like the difference between
286
650160
3000
xem một trận đấu NBA, giải bóng rổ chuyên nghiệp trên TV,
10:53
watching an NBA game, a professional
287
653160
3000
nơi mà những vận động viên
10:56
basketball game on TV, where the athletes
288
656160
3000
là những nhân vật nhỏ nhắn trên màn hình
10:59
are tiny figures on the screen, and
289
659160
2000
và trực tiếp có mặt ở trận đấu
11:01
being at that basketball game in person
290
661160
3000
và nhìn thấy
11:04
and realizing what someone seven feet
291
664160
2000
thế nào là 1 người cao 7 feet
11:06
really does look like.
292
666160
2000
Nhưng chúng ta phải nhớ rằng
11:08
But we have to remember,
293
668160
2000
đó chỉ là những đoạn phim
11:10
these are just the clips.
294
670160
2000
đó chỉ là trung tâm thể thao ESPN
11:12
These are just the ESPN SportsCenter
295
672160
2000
phiên bản Game. Nó đánh mất ngữ cảnh
11:14
version of the game. They lose the context.
296
674160
2000
Nó đánh mất chiến thuật
11:16
They lose the strategy.
297
676160
2000
Nó mất đi tính nhân đạo Chiến tranh bỗng trở thành
11:18
They lose the humanity. War just
298
678160
2000
Những cú úp rổ và trái bom tự động
11:20
becomes slam dunks and smart bombs.
299
680160
3000
Và điều nghịch lý của tất cả điều này
11:23
Now the irony of all this is that
300
683160
3000
trong khi cuộc chiến ở tương lai
11:26
while the future of war may involve
301
686160
2000
có thể bao gồm ngày càng nhiều máy móc
11:28
more and more machines,
302
688160
2000
Chính tâm lý con người đang điều khiển
11:30
it's our human psychology that's driving
303
690160
2000
tất cả mọi thứ Chính những thất bại của ta
11:32
all of this, it's our human failings
304
692160
2000
dẫn đến những cuộc chiến này
11:34
that are leading to these wars.
305
694160
2000
1 ví dụ của việc này
11:36
So one example of this that has
306
696160
2000
có ảnh hưởng rất lớn trong hệ thống chính sách
11:38
big resonance in the policy realm is
307
698160
2000
đó là cách thức hoạt động
11:40
how this plays out on our very real
308
700160
2000
của những cuộc chiến của ý tưởng
11:42
war of ideas that we're fighting
309
702160
2000
mà chúng ta đang thực hiện chống lại những nhóm căn bản
11:44
against radical groups.
310
704160
2000
Lời nhắn mà chúng ta muốn gửi
11:46
What is the message that we think we are
311
706160
2000
bằng những cỗ máy đó có khác gì
11:48
sending with these machines versus what
312
708160
2000
so với cái mà thực sự nhận được qua lời nhắn đó?
11:50
is being received in terms of the message.
313
710160
3000
Một trong những người tôi đã gặp
11:53
So one of the people that I met was
314
713160
2000
1 quan chức cấp cao trong ban quản trị Bush
11:55
a senior Bush Administration official,
315
715160
2000
đã phải nói
11:57
who had this to say about
316
717160
2000
về cuộc chiến không người này
11:59
our unmanning of war:
317
719160
2000
"Nó chính là điểm mạnh của ta.
12:01
"It plays to our strength. The thing that
318
721160
2000
thứ mà khiến mọi người sợ hãi chính là công nghệ"
12:03
scares people is our technology."
319
723160
2000
Nhưng khi mà bạn ra ngoài gặp gỡ mọi người
12:05
But when you go out and meet with people,
320
725160
2000
Ví dụ như ở Lebanon,
12:07
for example in Lebanon, it's a very
321
727160
2000
Nó là một câu chuyện rất khác
12:09
different story. One of the people
322
729160
2000
Một người ta gặp là một biên tập tin tức
12:11
I met with there was a news editor, and
323
731160
2000
Và chúng tôi nói về máy bay tự động
12:13
we're talking as a drone is flying above him,
324
733160
2000
đang bay quanh đây Thứ mà anh ấy phải nói
12:15
and this is what he had to say.
325
735160
2002
Đâu là một dấu hiệu khác
12:17
"This is just another sign of the coldhearted
326
737162
1998
Của sự tàn ác của người Israel và người Mỹ
12:19
cruel Israelis and Americans,
327
739160
3006
họ rất nhát gan bởi vì
12:22
who are cowards because
328
742166
1992
họ cử máy móc đến để đấu với chúng ta
12:24
they send out machines to fight us.
329
744158
2006
Họ không muốn đánh trận như những người thật thụ
12:26
They don't want to fight us like real men,
330
746164
1992
nhưng họ sợ chiến đấu
12:28
but they're afraid to fight,
331
748156
2007
vì thế chúng ta chỉ cần
12:30
so we just have to kill a few of their soldiers
332
750163
1991
Hạ vài người lính của họ để đánh bại họ"
12:32
to defeat them."
333
752154
3005
Tương lai của cuộc chiến cũng bao gồm
12:35
The future of war also is featuring
334
755159
2007
một chiến binh kiểu mới
12:37
a new type of warrior,
335
757166
1977
Và nó đang thay đổi trải nghiệm
12:39
and it's actually redefining the experience
336
759159
3006
về việc tham chiến
12:42
of going to war.
337
762165
1998
Bạn có thể gọi là chiến binh trong phòng
12:44
You can call this a cubicle warrior.
338
764163
1976
Đây là cách một phi công máy bay tự động Predator
12:46
This is what one Predator drone pilot
339
766154
2007
miêu tả kinh nghiệm chiến trường
12:48
described of his experience fighting
340
768161
2007
trong trận chiến Iraq khi đang rời Nevada
12:50
in the Iraq War while never leaving Nevada.
341
770168
2989
""Chúng ta sẽ bay 12 tiếng
12:53
"You're going to war for 12 hours,
342
773157
2005
nhắm vào kẻ địch
12:55
shooting weapons at targets,
343
775162
1991
tiêu diệt từng kẻ địch
12:57
directing kills on enemy combatants,
344
777168
2991
Và sau đó bạn lên xe
13:00
and then you get in the car
345
780159
2006
Và về nhà trong vòng 20 phút
13:02
and you drive home and within 20 minutes,
346
782165
1982
Bạn ngồi ăn tối
13:04
you're sitting at the dinner table
347
784163
1991
Nói chuyện với con bạn về bài tập về nhà
13:06
talking to your kids about their homework."
348
786169
1993
Giờ đây , việc cân bằng tâm lý
13:08
Now, the psychological balancing
349
788162
1991
cho những trải nghiệm đó cực kì khó khăn
13:10
of those experiences is incredibly tough,
350
790168
1993
và thực tế những phi công đó có
13:12
and in fact those drone pilots have
351
792161
2992
tỉ lệ PTSD hơn hẳn nhiều
13:15
higher rates of PTSD than many
352
795153
2008
đơn vị tác chiến ở Iraq.
13:17
of the units physically in Iraq.
353
797161
3005
Nhưng có vài người vẫn lo rằng
13:20
But some have worries that this
354
800166
1992
sự mất kết nối này sẽ dẫn đến việc khác
13:22
disconnection will lead to something else,
355
802158
1994
và nó có thể làm việc suy nghĩ đến tội
13:24
that it might make the contemplation of war
356
804167
1998
phạm chiến tranh dễ hơn rất nhiều khi
13:26
crimes a lot easier when you have
357
806165
2005
bạn có khoảng cách này " Nó như trò chơi
13:28
this distance. "It's like a video game,"
358
808170
1999
vậy" đó là lời một phi công tả cho tôi
13:30
is what one young pilot described to me
359
810169
1999
khi triệt hạ quân địch từ xa .
13:32
of taking out enemy troops from afar.
360
812168
1960
Và với bất cứ ai đã từng chơi Grand Theft Auto
13:34
As anyone who's played Grand Theft Auto
361
814158
2995
đều biết rằng , ta làm những việc ta không làm khi đối diện nhau
13:37
knows, we do things in the video world
362
817168
3000
trong thế giới trò chơi điện tử
13:40
that we wouldn't do face to face.
363
820168
2996
Vì vậy khá nhiều thứ bạn đang nghe từ tôi
13:43
So much of what you're hearing from me
364
823164
1998
là về việc có một mặt trái của sự đổi mới
13:45
is that there's another side
365
825162
1993
công nghệ, và nó đang hình thành hiện tại
13:47
to technologic revolutions,
366
827155
2008
của chúng ta và có thể định hình cả
13:49
and that it's shaping our present
367
829163
1994
tương lai của những cuộc chiến của chúng ta
13:51
and maybe will shape our future of war.
368
831157
3001
Luật của Moore đang được áp dụng
13:54
Moore's Law is operative,
369
834158
2001
nhưng Luật của Murphy cũng vậy
13:56
but so's Murphy's Law.
370
836159
1998
Màn sương chiến tranh vẫn chưa tan
13:58
The fog of war isn't being lifted.
371
838157
2005
Quân thù có một lá phiếu lựa chọn.
14:00
The enemy has a vote.
372
840162
2010
Ta đang đạt được các khả năng phi thường
14:02
We're gaining incredible new capabilities,
373
842172
1989
nhưng cũng đang nhìn thấy, trải qua những
14:04
but we're also seeing and experiencing
374
844161
2006
vấn đề tiến thoái lưỡng nan của con người.
14:06
new human dilemmas. Now,
375
846167
2000
GIờ đây , đôi lúc sẽ có lúc rắc rối khi
14:08
sometimes these are just "oops" moments,
376
848167
1999
người đứng đầu công ti về robot tự động
14:10
which is what the head of a robotics
377
850166
1992
hóa miêu tả nó , bạn cũng chỉ lâm vào rắc
14:12
company described it, you just have
378
852158
2011
rối đó mà thôi. Vậy những rắc rối ta vướng
14:14
"oops" moments. Well, what are
379
854169
2000
phải với robot trong chiến tranh là gì ?
14:16
"oops" moments with robots in war?
380
856169
1996
Thực ra đôi lúc chúng rất khôi hài. Có khi
14:18
Well, sometimes they're funny. Sometimes,
381
858165
2001
chúng sẽ như một cảnh trong phim
14:20
they're like that scene from the
382
860166
2002
"Best Defense" của Eddie Murphy ở đời thực
14:22
Eddie Murphy movie "Best Defense,"
383
862168
2001
14:24
playing out in reality, where they tested out
384
864169
2001
lúc họ thử nghiệm robot trang bị súng máy
14:26
a machine gun-armed robot, and during
385
866170
1988
và trong lúc diễn tả về nó , nó đã bắt
14:28
the demonstration it started spinning
386
868158
2001
đầu quay vòng tròn và chĩa súng máy vào
14:30
in a circle and pointed its machine gun
387
870159
3009
khu vực đánh giá sản phẩm của
14:33
at the reviewing stand of VIPs.
388
873168
2995
những vị khách VIP
May mắn là các vũ khí chưa được lên đạn
14:36
Fortunately the weapon wasn't loaded
389
876163
1993
và không ai bị thương , nhưng nhiều lúc
14:38
and no one was hurt, but other times
390
878156
2010
những rắc rối đó lại vô cùng nguy hiểm
14:40
"oops" moments are tragic,
391
880166
1992
như năm ngoái tại Nam Phi, nơi những
14:42
such as last year in South Africa, where
392
882158
2002
đại bác chống máy bay xuất hiện lỗi phần
14:44
an anti-aircraft cannon had a
393
884160
2999
mềm và thật sự đã tự khởi động và bắn
14:47
"software glitch," and actually did turn on
394
887159
2999
chết chín quân nhân.
14:50
and fired, and nine soldiers were killed.
395
890158
3004
Chúng ta đã có những nếp gấp mới về luật chiến tranh và vấn đề
14:53
We have new wrinkles in the laws of war
396
893162
2997
trách nhiệm. Chúng ta nên xử lý những thứ
14:56
and accountability. What do we do
397
896159
1997
như "càn quét chốn không người" thế nào ?
14:58
with things like unmanned slaughter?
398
898156
2010
"Cuộc càn quét chốn không người " là gì ?
15:00
What is unmanned slaughter?
399
900166
1998
Ta đã sẵn có ba ví dụ về
15:02
We've already had three instances of
400
902164
2000
cuộc đổ bộ của máy bay Predator vào nơi
15:04
Predator drone strikes where we thought
401
904164
2000
mà ta nghĩ sẽ hạ được Bin Laden , nhưng
15:06
we got bin Laden, and it turned out
402
906164
1994
thực tế không phải vậy
15:08
not to be the case.
403
908158
2002
Và đó là nơi chúng ta đang đứng hiện tại
15:10
And this is where we're at right now.
404
910160
2008
Đó là chưa kể đến những hệ thống trang
15:12
This is not even talking about armed,
405
912168
2000
bị vũ khí , tự động và với toàn quyền
15:14
autonomous systems
406
914168
1989
được sử dụng vũ lực.
15:16
with full authority to use force.
407
916157
2013
Và đừng tin là điều đó chưa đến
15:18
And do not believe that that isn't coming.
408
918170
1994
Khi thực hiện nghiên cứu , tôi đã vô tình
15:20
During my research I came across
409
920164
2007
xem qua bốn dự án lầu Năm Góc với đủ
15:22
four different Pentagon projects
410
922171
1985
các khía cạnh
15:24
on different aspects of that.
411
924156
2012
Và vì vậy tôi có câu hỏi này :
15:26
And so you have this question:
412
926168
2002
Thứ gì đã dẫn tới những vấn đề như tội
15:28
what does this lead to issues like
413
928170
1993
phạm chiến tranh . Robot vô cảm ,
15:30
war crimes? Robots are emotionless, so
414
930163
1992
vậy nên chúng không tức giận khi bạn bè bị giết hại .
15:32
they don't get upset if their buddy is killed.
415
932155
3012
Chúng không phạm tội tức giận
15:35
They don't commit crimes of rage
416
935167
1994
và hận thù
15:37
and revenge.
417
937161
2007
Nhưng lũ robot có sự vô cảm
15:39
But robots are emotionless.
418
939168
2997
Chúng nhìn thấy một cụ bà 80 tuổi
15:42
They see an 80-year-old grandmother
419
942165
1999
trên xe lăn cũng giống như chúng thấy
15:44
in a wheelchair the same way they see
420
944164
2000
một xe tăng T-80 : những vật đó đều
15:46
a T-80 tank: they're both
421
946164
3002
là một chuỗi những số 0 và 1
15:49
just a series of zeroes and ones.
422
949166
2993
Và do vậy ta lại có câu hỏi cần giải quyết
15:52
And so we have this question to figure out:
423
952159
3003
Làm thế nào để đuổi kịp luật chiến tranh
15:55
How do we catch up our 20th century
424
955162
2003
thế kỉ 20 của chúng ta , chúng quá cũ kĩ
15:57
laws of war, that are so old right now
425
957165
1989
để đáp ứng tiêu chuẩn của Medicare
15:59
that they could qualify for Medicare,
426
959154
3008
hay những công nghệ thế kỉ 21 này ?
16:02
to these 21st century technologies?
427
962162
3008
Vì vậy , tóm lại rằng , tôi vừa nói về
16:05
And so, in conclusion, I've talked about
428
965170
2987
những thứ có thể là tương lai của chiến tranh
16:08
what seems the future of war,
429
968157
3011
nhưng chú ý rằng tôi chỉ dùng
16:11
but notice that I've only used
430
971168
1990
ví dụ đời thực và bạn chỉ có thể nhìn thấy
16:13
real world examples and you've only seen
431
973158
2012
những bức tranh , đoạn phim đời thực
16:15
real world pictures and videos.
432
975170
2001
Điều này thổi bùng lên một thử thách lớn
16:17
And so this sets a great challenge for
433
977171
2000
cho chúng ta rằng cần phải quan tâm tới
16:19
all of us that we have to worry about well
434
979171
1986
trước khi bạn lo lắng về Roomba đang hút
16:21
before you have to worry about your
435
981157
2009
cạn sinh lực từ bạn .
16:23
Roomba sucking the life away from you.
436
983166
2001
Liệu ta sẽ để thực tế là thứ đang vén màn
16:25
Are we going to let the fact that what's
437
985167
1999
chính nó hiện tại trong chiến tranh nghe
16:27
unveiling itself right now in war
438
987166
3000
giống như khoa học viễn tưởng và do đó
16:30
sounds like science fiction and therefore
439
990166
2991
sẽ phủ nhận chúng ta ?
16:33
keeps us in denial?
440
993157
2005
Chúng ta sẽ đối mặt với sự thật
16:35
Are we going to face the reality
441
995162
2004
của cuộc chiến tranh thế kỉ 21 chứ ?
16:37
of 21st century war?
442
997166
1993
Thế hệ chúng ta liệu có mắc sai lầm giống
16:39
Is our generation going to make the same
443
999159
2001
như những thứ thế hệ trước đã làm
16:41
mistake that a past generation did
444
1001160
2009
như vũ khí hạt nhân , và không giải quyết
16:43
with atomic weaponry, and not deal with
445
1003169
1998
vấn đề quanh nó cho đến khi
16:45
the issues that surround it until
446
1005167
1995
hộp Pandora đã được mở ra ?
16:47
Pandora's box is already opened up?
447
1007162
2007
Bây giờ tôi có thể đang nghĩ sai , và
16:49
Now, I could be wrong on this, and
448
1009169
1998
một chuyên gia robot lầu Năm Góc đã nói
16:51
one Pentagon robot scientist told me
449
1011167
2004
với tôi là tôi đã sai, " Không có vấn đề
16:53
that I was. He said, "There's no real
450
1013171
1994
xã hội , đạo đức , đạo lý thực nào xảy ra
16:55
social, ethical, moral issues when it comes
451
1015165
1995
với chuyện về robot cả"
16:57
to robots.
452
1017160
1998
"Trừ khi, " ông ta đế thêm " máy móc
16:59
That is," he added, "unless the machine
453
1019158
2001
giết oan con người lặp đi lặp lại
17:01
kills the wrong people repeatedly.
454
1021159
3010
Thì đó chỉ là vấn đề thu hồi sản phẩm "
17:04
Then it's just a product recall issue."
455
1024169
2989
17:07
And so the ending point for this is
456
1027158
3011
Chốt lại vấn đề đó là
Thực ra, ta có thể đối chiếu đến Hollywood
17:10
that actually, we can turn to Hollywood.
457
1030169
5002
Vài năm trước ,Hollywood đã tụ họp
17:15
A few years ago, Hollywood gathered
458
1035171
1996
những nhân vật hàng đầu và tạo ra bản danh
17:17
all the top characters and created
459
1037167
3006
sách 100 anh hùng đứng đầu và 100 kẻ phản
17:20
a list of the top 100 heroes and
460
1040173
1997
diện đứng đầu trong lịch sử Hollywood
17:22
top 100 villains of all of Hollywood history,
461
1042170
2990
nhân vật đại diện cho những thứ tốt nhất
17:25
the characters that represented the best
462
1045160
2006
và tệ nhất loài người .
17:27
and worst of humanity.
463
1047166
1992
Chỉ có một nhân vật có mặt trong cả hai :
17:29
Only one character made it onto both lists:
464
1049158
4015
Kẻ Hủy Diệt , một con robot giết người hàng loạt
17:33
The Terminator, a robot killing machine.
465
1053173
2996
Và điều đấy đặt ra thực tế rằng
17:36
And so that points to the fact that
466
1056169
1988
máy móc của chúng ta có thể dùng
17:38
our machines can be used
467
1058157
2013
cho cả mục đích xấu và tốt , nhưng với tôi
17:40
for both good and evil, but for me
468
1060170
1999
nó ám chỉ thực tế rằng con người cũng có
17:42
it points to the fact that there's a duality
469
1062169
1996
hai mặt như vậy
17:44
of humans as well.
470
1064165
3000
Đây là tuần lễ kỉ niệm cho sự sáng tạo
17:47
This week is a celebration
471
1067165
1998
của chúng ta . Sự sáng tạo đã mang chúng
17:49
of our creativity. Our creativity
472
1069163
1999
ta đến những vì sao.
17:51
has taken our species to the stars.
473
1071162
1998
Sự sáng tạo tạo ra công việc, nghệ thuật
17:53
Our creativity has created works of arts
474
1073160
2007
và thơ ca để thể hiện tình yêu.
17:55
and literature to express our love.
475
1075167
2996
Và giờ, ta đang dùng sự sáng tạo theo
17:58
And now, we're using our creativity
476
1078163
1998
một hướng xuyên suốt , để tạo ra các cỗ
18:00
in a certain direction, to build fantastic
477
1080161
1993
máy tuyệt vời với các khả năng siêu việt
18:02
machines with incredible capabilities,
478
1082169
2987
thậm chí có lẽ vào một ngày nào đó
18:05
maybe even one day
479
1085156
2009
một loài hoàn toàn mới.
18:07
an entirely new species.
480
1087165
2997
Một trong các nguyên nhân là chúng ta
18:10
But one of the main reasons that we're
481
1090162
2005
đang làm vậy là vì chúng ta định
18:12
doing that is because of our drive
482
1092167
1998
phá hủy nhau, và thắc mắc
18:14
to destroy each other, and so the question
483
1094165
3000
tất cả chúng ta nên hỏi:
18:17
we all should ask:
484
1097165
1994
đây có phải máy móc, hay có phải chúng ta
18:19
is it our machines, or is it us
485
1099159
2000
châm ngòi chiến tranh?
18:21
that's wired for war?
486
1101159
2007
Cảm ơn. (Vỗ tay)
18:23
Thank you. (Applause)
487
1103166
2098
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7