Military robots and the future of war | P.W. Singer

233,642 views ・ 2009-04-03

TED


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Marcin Mituniewicz Korekta: Kinga Skorupska
00:13
I thought I'd begin with a scene of war.
0
13160
2000
Pomyślałem, że zacznę od sceny wojennej.
00:15
There was little to warn of the danger ahead.
1
15160
2000
Niebezpieczeństwo pojawiło się znienacka.
00:17
The Iraqi insurgent had placed the IED,
2
17160
2000
Iracki rebeliant starannie umieścił
00:19
an Improvised Explosive Device,
3
19160
3000
improwizowany ładunek wybuchowy
00:22
along the side of the road with great care.
4
22160
2000
na poboczu drogi.
00:24
By 2006, there were more than 2,500
5
24160
4000
Do 2006 roku mieliśmy ponad 2500
00:28
of these attacks every single month,
6
28160
3000
takich ataków każdego miesiąca.
00:31
and they were the leading cause of
7
31160
2000
Były one główną przyczyną
00:33
casualties among American soldiers
8
33160
2000
zgonów wśród amerykańskich żołnierzy
00:35
and Iraqi civilians.
9
35160
2000
oraz irackich cywilów.
00:37
The team that was hunting for this IED
10
37160
2000
Oddziały zapobiegające atakom z użyciem
00:39
is called an EOD team—
11
39160
2000
improwizowanych ładunków wybuchowych,
00:41
Explosives Ordinance Disposal—and
12
41160
2000
zwane Explosives Ordinance Disposal,
00:43
they're the pointy end of the spear in the
13
43160
2000
w skrócie EOD, stoją w pierwszym szeregu
00:45
American effort to suppress these roadside bombs.
14
45160
3000
w zwalczaniu bomb drogowych.
00:48
Each EOD team goes out on about
15
48160
2000
Każdy zespół saperów EOD
00:50
600 of these bomb calls every year,
16
50160
2000
wykonuje około 600 rozbrojeń
00:52
defusing about two bombs a day.
17
52160
3000
w ciągu roku, czyli dwa ładunki na dzień.
00:55
Perhaps the best sign of how valuable they
18
55160
2000
Być może najlepszym dowodem na to,
00:57
are to the war effort, is that
19
57160
2000
jak cenni są oni w działaniach wojennych,
00:59
the Iraqi insurgents put a $50,000 bounty
20
59160
2000
jest fakt, że powstańcy obiecali 50 tys. dolarów
01:01
on the head of a single EOD soldier.
21
61160
3000
za głowę każdego żołnierza z EOD.
01:04
Unfortunately, this particular call
22
64160
2000
Niestety, nasza opowieść
01:06
would not end well.
23
66160
2000
nie skończyłaby się dobrze.
01:08
By the time the soldier advanced close
24
68160
2000
Kiedy żołnierze podeszli na tyle blisko,
01:10
enough to see the telltale wires
25
70160
2000
aby dostrzec plątaninę kabli,
01:12
of the bomb, it exploded in a wave of flame.
26
72160
3000
bomba eksplodowała falą ognia.
01:15
Now, depending how close you are
27
75160
2000
W zależności jak blisko się podejdzie
01:17
and how much explosive has been packed
28
77160
2000
i jak dużo materiału wybuchowego
01:19
into that bomb, it can cause death
29
79160
2000
upakowano w bombie, może ona spowodować
01:21
or injury. You have to be as far as
30
81160
2000
śmierć lub obrażenia.
01:23
50 yards away to escape that.
31
83160
2000
Bezpiecznie jest dopiero w odległości 50 metrów.
01:25
The blast is so strong it can even break
32
85160
2000
Podmuch jest tak silny, że może połamać kończyny,
01:27
your limbs, even if you're not hit.
33
87160
2000
nawet, gdy nie zostanie się trafionym odłamkiem.
01:29
That soldier had been on top of the bomb.
34
89160
2000
Żołnierz był nachylony nad bombą.
01:31
And so when the rest of the team advanced
35
91160
3000
Kiedy pozostali członkowie zespołu podeszli,
01:34
they found little left. And that night the unit's
36
94160
2000
niewiele z niego zostało. Tej nocy dowódca,
01:36
commander did a sad duty, and he wrote
37
96160
2000
spełniając smutny obowiązek,
01:38
a condolence letter back to the United
38
98160
2000
napisał list z kondolencjami, który wysłał
01:40
States, and he talked about how hard the
39
100160
2000
do Stanów Zjednoczonych.
01:42
loss had been on his unit, about the fact
40
102160
2000
Napisał, jak wielka to strata dla oddziału
01:44
that they had lost their bravest soldier,
41
104160
2000
i że był to jego najdzielniejszy żołnierz,
01:46
a soldier who had saved their lives
42
106160
2000
który wielokrotnie uratował życie kolegom.
01:48
many a time.
43
108160
2000
który wielokrotnie uratował życie kolegom.
01:50
And he apologized
44
110160
2000
Przeprosił za to,
01:52
for not being able to bring them home.
45
112160
2000
że nie powróci on żywy do domu.
01:54
But then he talked up the silver lining
46
114160
2000
Opowiedział potem o pocieszeniu,
01:56
that he took away from the loss.
47
116160
2000
jakie odnalazł w tej tragedii.
01:58
"At least," as he wrote, "when a robot dies,
48
118160
2000
"Gdy ginie robot, nie trzeba przynajmniej
02:00
you don't have to write a letter
49
120160
2000
pisać listu do jego matki."
02:02
to its mother."
50
122160
2000
pisać listu do jego matki."
02:04
That scene sounds like science fiction,
51
124160
2000
Opowieść brzmi jak science fiction,
02:06
but is battlefield reality already.
52
126160
2000
ale tak wygląda prawdziwe pole walki.
02:08
The soldier in that case
53
128160
3000
W naszej historii żołnierzem
02:11
was a 42-pound robot called a PackBot.
54
131160
3000
był 20 kilogramowy robot, znany jako PackBot.
02:14
The chief's letter went, not to some
55
134160
3000
Dowódca nie wysłał swojego listu
02:17
farmhouse in Iowa like you see
56
137160
2000
na jakąś farmę w stanie Iowa,
02:19
in the old war movies, but went to
57
139160
3000
jak oglądamy w starych filmach wojennych,
02:22
the iRobot Company, which is
58
142160
2000
ale do iRobot Company, firmy
02:24
named after the Asimov novel
59
144160
3000
która swoją nazwę wzięła z powieści Asimova
02:27
and the not-so-great Will Smith movie,
60
147160
2000
oraz nie najlepszego filmu z Willem Smithem.
02:29
and... um... (Laughter)...
61
149160
2000
oraz nie najlepszego filmu z Willem Smithem.
02:31
if you remember that
62
151160
2000
Jeśli pamiętacie,
02:33
in that fictional world, robots started out
63
153160
2000
w tym fikcyjnym świecie roboty zaczęły
02:35
carrying out mundane chores, and then
64
155160
2000
od wykonywania codziennych prac,
02:37
they started taking on life-and-death decisions.
65
157160
2000
by potem decydować o życiu lub śmierci.
02:39
That's a reality we face today.
66
159160
2000
Taka jest dzisiejsza rzeczywistość.
02:41
What we're going to do is actually just
67
161160
2000
Za chwilę pokażę wam
02:43
flash a series of photos behind me that
68
163160
2000
serię zdjęć, przedstawiających roboty
02:45
show you the reality of robots used in war
69
165160
3000
już wykorzystywane w działaniach wojennych
02:48
right now or already at the prototype stage.
70
168160
2000
lub będące w stadium prototypu.
02:50
It's just to give you a taste.
71
170160
3000
Wszystko jako przedsmak.
02:53
Another way of putting it is you're not
72
173160
2000
Inaczej mówiąc,
02:55
going to see anything that's powered
73
175160
2000
nie zobaczycie nic zasilanego
02:57
by Vulcan technology, or teenage
74
177160
2000
technologią Wolkanów ze Star Treka,
02:59
wizard hormones or anything like that.
75
179160
2000
czy hormonami nastoletnich czarodziejek.
03:01
This is all real. So why don't we
76
181160
2000
To wszystko jest prawdziwe.
03:03
go ahead and start those pictures.
77
183160
2000
Zobaczmy więc zdjęcia.
03:05
Something big is going on in war today,
78
185160
2000
W specyfice wojny widzimy wielkie zmiany,
03:07
and maybe even the history of humanity
79
187160
2000
być może dotyczą one też całej ludzkości.
03:09
itself. The U.S. military went into Iraq with
80
189160
3000
Armia Stanów Zjednoczonych weszła do Iraku
03:12
a handful of drones in the air.
81
192160
2000
z zaledwie kilkoma dronami.
03:14
We now have 5,300.
82
194160
3000
Teraz jest ich 5300.
03:17
We went in with zero unmanned ground
83
197160
2000
Zaczynaliśmy bez systemów kontroli
03:19
systems. We now have 12,000.
84
199160
4000
pojazdów bezzałogowych. Teraz jest ich 12000.
03:23
And the tech term "killer application"
85
203160
2000
Nazwa "killer app", określająca
03:25
takes on new meaning in this space.
86
205160
3000
kluczową aplikację, dosłownie "zabójczą"
03:28
And we need to remember that we're
87
208160
2000
nabiera nowego znaczenia.
03:30
talking about the Model T Fords,
88
210160
2000
Mówimy o starym modelu T Forda
03:32
the Wright Flyers, compared
89
212160
2000
czy samolotach braci Wright,
03:34
to what's coming soon.
90
214160
2000
w porównaniu do tego, co nadejdzie.
03:36
That's where we're at right now.
91
216160
2000
W tym miejscu jesteśmy teraz.
03:38
One of the people that I recently met with
92
218160
2000
Kiedy ostatnio spotkałem się
03:40
was an Air Force three-star general, and he
93
220160
2000
z generałem wojsk powietrznych,
03:42
said basically, where we're headed very
94
222160
2000
powiedział, że wkrótce będziemy dysponować
03:44
soon is tens of thousands of robots
95
224160
2000
dziesiątkami tysięcy robotów
03:46
operating in our conflicts, and these
96
226160
2000
w rejonach konfliktów.
03:48
numbers matter, because we're not just
97
228160
2000
Jest to o tyle istotne, że nie mówimy
03:50
talking about tens of thousands of today's
98
230160
2000
o dziesiątkach tysięcy
03:52
robots, but tens of thousands of these
99
232160
2000
współczesnych maszyn, ale o podobnej liczbie
03:54
prototypes and tomorrow's robots, because
100
234160
2000
prototypów i robotów przyszłości,
03:56
of course, one of the things that's operating
101
236160
3000
ponieważ jednym z ważnych pojęć
03:59
in technology is Moore's Law,
102
239160
2000
w technologii jest prawo Moore'a,
04:01
that you can pack in more and more
103
241160
2000
które mówi, że roboty będą dysponować
04:03
computing power into those robots, and so
104
243160
2000
coraz większą mocą obliczeniową,
04:05
flash forward around 25 years,
105
245160
2000
i że za jakieś 25 lat,
04:07
if Moore's Law holds true,
106
247160
2000
jeśli to prawo się potwierdzi,
04:09
those robots will be close to a billion times
107
249160
3000
wspomniane maszyny będą miliard razy
04:12
more powerful in their computing than today.
108
252160
3000
potężniejsze, niż ma to miejsce dziś.
04:15
And so what that means is the kind of
109
255160
2000
Oznacza to, że sprawy,
04:17
things that we used to only talk about at
110
257160
2000
o których rozmawialiśmy dotąd
04:19
science fiction conventions like Comic-Con
111
259160
2000
jedynie na konwentach SF, jak Comic-Con,
04:21
have to be talked about in the halls
112
261160
2000
trzeba teraz poruszyć
04:23
of power and places like the Pentagon.
113
263160
2000
w centrach decyzyjnych, jak Pentagon.
04:25
A robots revolution is upon us.
114
265160
3000
Nadchodzi rewolucja w robotyce.
04:28
Now, I need to be clear here.
115
268160
2000
Nie chciałbym zostać źle zrozumiany.
04:30
I'm not talking about a revolution where you
116
270160
2000
Nie mówię o rewolucji, podczas której
04:32
have to worry about the Governor of
117
272160
2000
będziemy się martwić o to,
04:34
California showing up at your door,
118
274160
2000
że gubernator Californii pojawi się
04:36
a la the Terminator. (Laughter)
119
276160
2000
u nas w domu jako Terminator. (Śmiech)
04:38
When historians look at this period, they're
120
278160
2000
Historycy analizujący tę epokę
04:40
going to conclude that we're in a different
121
280160
2000
twierdzą, że mamy do czynienia
04:42
type of revolution: a revolution in war,
122
282160
2000
z innym typem rewolucji - dotyczącym wojny,
04:44
like the invention of the atomic bomb.
123
284160
2000
przyrównując go do wynalezienia bomby atomowej.
04:46
But it may be even bigger than that,
124
286160
2000
Może to jednak okazać się ważniejsze,
04:48
because our unmanned systems don't just
125
288160
2000
bo systemy bezzałogowe nie wpływają na to
04:50
affect the "how" of war-fighting,
126
290160
2000
"jak" prowadzimy wojnę,
04:52
they affect the "who" of fighting
127
292160
2000
ale "kto" walczy,
04:54
at its most fundamental level.
128
294160
2000
i to na podstawowym poziomie.
04:56
That is, every previous revolution in war, be
129
296160
2000
Poprzednie rewolucje w dziedzinie wojny,
04:58
it the machine gun, be it the atomic bomb,
130
298160
2000
czy chodzi o broń maszynową, czy atomową,
05:00
was about a system that either shot faster,
131
300160
3000
dotyczyły tego, że strzelała ona szybciej,
05:03
went further, had a bigger boom.
132
303160
3000
miała większy zasięg albo silniej wybuchała.
05:06
That's certainly the case with robotics, but
133
306160
3000
Podobnie rzecz ma się z robotyką,
05:09
they also change the experience of the warrior
134
309160
3000
ale jej wytwory zmieniają pracę żołnierza,
05:12
and even the very identity of the warrior.
135
312160
3000
lub nawet jego tożsamość.
05:15
Another way of putting this is that
136
315160
3000
Inaczej mówiąc, liczący 5000 lat
05:18
mankind's 5,000-year-old monopoly
137
318160
2000
utarty schemat prowadzenia wojny
05:20
on the fighting of war is breaking down
138
320160
3000
załamuje się i odejdzie w przeszłość
05:23
in our very lifetime. I've spent
139
323160
2000
za naszego życia.
05:25
the last several years going around
140
325160
2000
Ostatnich kilka lat spędziłem
05:27
meeting with all the players in this field,
141
327160
2000
na spotkaniach z fachowcami w tej dziedzinie,
05:29
from the robot scientists to the science
142
329160
2000
od robotyków i stanowiących dla nich
05:31
fiction authors who inspired them to the
143
331160
2000
inspirację autorów science fiction,
05:33
19-year-old drone pilots who are fighting
144
333160
2000
poprzez 19-letnich pilotów dronów,
05:35
from Nevada, to the four-star generals
145
335160
2000
operujących zdalnie z Nevady
05:37
who command them, to even the Iraqi
146
337160
2000
oraz dowodzących nimi generałów,
05:39
insurgents who they are targeting and what
147
339160
2000
aż po irackich powstańców.
05:41
they think about our systems, and
148
341160
2000
Pytałem, co sądzą o naszych systemach.
05:43
what I found interesting is not just
149
343160
2000
Ciekawe były nie tylko ich opowieści,
05:45
their stories, but how their experiences
150
345160
2000
ale to, jak ich doświadczenia
05:47
point to these ripple effects that are going
151
347160
2000
wpływają na nasze społeczeństwo, na prawo,
05:49
outwards in our society, in our law
152
349160
2000
wpływają na nasze społeczeństwo, na prawo,
05:51
and our ethics, etc. And so what I'd like
153
351160
2000
na moralność i tym podobne.
05:53
to do with my remaining time is basically
154
353160
2000
W pozostałej części mojego wystąpienia
05:55
flesh out a couple of these.
155
355160
2000
chciałbym rozwinąć te zagadnienia.
05:57
So the first is that the future of war,
156
357160
2000
Przyszłość wojny,
05:59
even a robotics one, is not going to be
157
359160
2000
nawet tej z użyciem robotów
06:01
purely an American one.
158
361160
2000
nie będzie udziałem jedynie Amerykanów.
06:03
The U.S. is currently ahead in military
159
363160
2000
Stany Zjednoczone przodują dziś
06:05
robotics right now, but we know that in
160
365160
2000
w robotyce militarnej, ale wiemy,
06:07
technology there's no such thing as
161
367160
2000
że w technologii nie ma
06:09
a permanent first move or advantage.
162
369160
3000
stałej przewagi.
06:12
In a quick show of hands, how many
163
372160
2000
Zróbmy szybki sondaż,
06:14
people in this room still use
164
374160
2000
niech podniosą rękę ci, którzy
06:16
Wang Computers? (Laughter)
165
376160
2000
wciąż używają komputerów Wanga? (Śmiech)
06:18
It's the same thing in war. The British and
166
378160
2000
Podobnie jest z wojną.
06:20
the French invented the tank.
167
380160
3000
Brytyjczycy i Francuzi wynaleźli czołg.
06:23
The Germans figured out how
168
383160
2000
Niemcy wpadli na to,
06:25
to use it right, and so what we have to
169
385160
2000
jak go właściwie używać,
06:27
think about for the U.S. is that we are
170
387160
2000
więc zakładamy, że Amerykanie
06:29
ahead right now, but you have
171
389160
2000
mają w tej chwili przewagę,
06:31
43 other countries out there
172
391160
2000
ale są 43 inne państwa,
06:33
working on military robotics, and they
173
393160
2000
opracowujące roboty bojowe,
06:35
include all the interesting countries like
174
395160
2000
a wśród nich tak ciekawe kraje,
06:37
Russia, China, Pakistan, Iran.
175
397160
3000
jak Rosja, Chiny, Pakistan, czy Iran.
06:40
And this raises a bigger worry for me.
176
400160
3000
To wzbudza moje obawy.
06:43
How do we move forward in this revolution
177
403160
2000
Jak będziemy przodować w tej rewolucji,
06:45
given the state of our manufacturing
178
405160
2000
biorąc pod uwagę stan naszego przemysłu
06:47
and the state of our science and
179
407160
2000
oraz poziom nauk ścisłych,
06:49
mathematics training in our schools?
180
409160
2000
w tym matematyki, w naszych szkołach?
06:51
Or another way of thinking about this is,
181
411160
2000
Rozpatrując to z innej strony,
06:53
what does it mean to go to war increasingly
182
413160
2000
jak będziemy prowadzić wojnę,
06:55
with soldiers whose hardware is made
183
415160
3000
gdy coraz więcej sprzętów naszych żołnierzy
06:58
in China and software is written in India?
184
418160
5000
produkują Chińczycy, a oprogramowanie do nich piszą Hindusi?
07:03
But just as software has gone open-source,
185
423160
3000
Oprogramowanie stało się otwarte,
07:06
so has warfare.
186
426160
2000
podobnie rzecz się ma z wojną.
07:08
Unlike an aircraft carrier or an atomic bomb,
187
428160
3000
Przeciwnie, niż w wypadku lotniskowca, czy bomby atomowej,
07:11
you don't need a massive manufacturing
188
431160
2000
nie potrzeba rozbudowanego
07:13
system to build robotics. A lot of it is
189
433160
2000
systemu produkcji, by zbudować robota.
07:15
off the shelf. A lot of it's even do-it-yourself.
190
435160
2000
Części można kupić w sklepie i złożyć samemu.
07:17
One of those things you just saw flashed
191
437160
2000
Jedną z rzeczy, którą przed chwilą widzieliście,
07:19
before you was a raven drone, the handheld
192
439160
2000
jest dron typu Raven, wypuszczany z ręki.
07:21
tossed one. For about a thousand dollars,
193
441160
2000
Za jakieś tysiąc dolarów
07:23
you can build one yourself, equivalent to
194
443160
2000
można zbudować robota podobnego
07:25
what the soldiers use in Iraq.
195
445160
2000
do tych używanych w Iraku.
07:27
That raises another wrinkle when it comes
196
447160
2000
Zmusza to do zastanowienia się
07:29
to war and conflict. Good guys might play
197
449160
2000
nad obliczem wojny.
07:31
around and work on these as hobby kits,
198
451160
2000
Dobrzy mogą budować takie maszyny,
07:33
but so might bad guys.
199
453160
2000
podobnie jak i źli.
07:35
This cross between robotics and things like
200
455160
2000
Mariaż robotyki i terroryzmu
07:37
terrorism is going to be fascinating
201
457160
2000
fascynuje, a jednocześnie niepokoi.
07:39
and even disturbing,
202
459160
2000
fascynuje, a jednocześnie niepokoi,
07:41
and we've already seen it start.
203
461160
2000
widzimy jak właśnie się zawiązał.
07:43
During the war between Israel, a state,
204
463160
2000
Podczas wojny państwa Izrael
07:45
and Hezbollah, a non-state actor,
205
465160
3000
z Hezbollahem, ten będący poza strukturami państwowymi uczestnik konfliktu
07:48
the non-state actor flew
206
468160
2000
z Hezbollahem, ten będący poza strukturami państwowymi uczestnik konfliktu
07:50
four different drones against Israel.
207
470160
2000
użył przeciwko Izraelowi czterech dronów.
07:52
There's already a jihadi website
208
472160
2000
Funkcjonuje już witryna dżihadystów,
07:54
that you can go on and remotely
209
474160
2000
z której można zdalnie zdetonować
07:56
detonate an IED in Iraq while sitting
210
476160
2000
improwizowany ładunek w Iraku,
07:58
at your home computer.
211
478160
2000
siedząc w domu przed komputerem.
08:00
And so I think what we're going to see is
212
480160
2000
Uważam, że będziemy świadkami
08:02
two trends take place with this.
213
482160
2000
dwóch nadchodzących trendów.
08:04
First is, you're going to reinforce the power
214
484160
2000
Pierwszym z nich będzie wzmocnienie
08:06
of individuals against governments,
215
486160
4000
pozycji jednostki w stosunku do rządów,
08:10
but then the second is that
216
490160
2000
ale drugim z nich
08:12
we are going to see an expansion
217
492160
2000
stanie się ekspansja terroryzmu.
08:14
in the realm of terrorism.
218
494160
2000
stanie się ekspansja terroryzmu.
08:16
The future of it may be a cross between
219
496160
2000
W przyszłości być może zobaczymy
08:18
al Qaeda 2.0 and the
220
498160
2000
skrzyżowanie Al-Kaidy w wersji 2.0
08:20
next generation of the Unabomber.
221
500160
2000
z nowym pokoleniem Unabomberów.
08:22
And another way of thinking about this
222
502160
2000
Pamiętajmy również o tym,
08:24
is the fact that, remember, you don't have
223
504160
2000
Pamiętajmy również o tym,
08:26
to convince a robot that they're gonna
224
506160
2000
że robotowi nie trzeba obiecywać,
08:28
receive 72 virgins after they die
225
508160
3000
że po śmierci posiądzie 72 dziewice,
08:31
to convince them to blow themselves up.
226
511160
3000
jeśli wysadzi się w powietrze.
08:34
But the ripple effects of this are going to go
227
514160
2000
Reperkusje takiego stanu rzeczy
08:36
out into our politics. One of the people that
228
516160
2000
dotkną świata polityki.
08:38
I met with was a former Assistant Secretary of
229
518160
2000
Spotkałem się z byłym zastępcą
08:40
Defense for Ronald Reagan, and he put it
230
520160
2000
Sekretarza Obrony w gabinecie Reagana,
08:42
this way: "I like these systems because
231
522160
2000
który tak to ujął, "Podobają mi się te systemy,
08:44
they save American lives, but I worry about
232
524160
2000
bo ratują życie Amerykanom, ale martwię się
08:46
more marketization of wars,
233
526160
2000
komercjalizacją wojny.
08:48
more shock-and-awe talk,
234
528160
3000
w oparciu o doktrynę błyskawicznej dominacji,
08:51
to defray discussion of the costs.
235
531160
2000
aby odwrócić uwagę od kosztów.
08:53
People are more likely to support the use
236
533160
2000
Ludzie chętniej poprą użycie siły,
08:55
of force if they view it as costless."
237
535160
3000
jeśli uznają, że nie niesie to za sobą kosztów".
08:58
Robots for me take certain trends
238
538160
2000
Roboty wpisują się w pewne trendy,
09:00
that are already in play in our body politic,
239
540160
3000
już w tej chwili obecne w polityce,
09:03
and maybe take them to
240
543160
2000
być może doprowadzą niektóre z nich
09:05
their logical ending point.
241
545160
2000
do logicznego końca.
09:07
We don't have a draft. We don't
242
547160
2000
Nie prowadzimy już poboru.
09:09
have declarations of war anymore.
243
549160
3000
Nie wypowiadamy wojny.
09:12
We don't buy war bonds anymore.
244
552160
2000
Nie kupujemy obligacji wojennych.
09:14
And now we have the fact that we're
245
554160
2000
Fakty są takie, że coraz częściej,
09:16
converting more and more of our American
246
556160
2000
zamiast ryzykować zdrowiem i życiem
09:18
soldiers that we would send into harm's
247
558160
2000
amerykańskich żołnierzy,
09:20
way into machines, and so we may take
248
560160
3000
zastępujemy ich maszynami,
09:23
those already lowering bars to war
249
563160
3000
nie musząc już bardziej obniżać standardów dla werbunku.
09:26
and drop them to the ground.
250
566160
3000
nie musząc już bardziej obniżać standardów dla werbunku.
09:29
But the future of war is also going to be
251
569160
2000
Przyszłość wojny związana jest też
09:31
a YouTube war.
252
571160
2000
z serwisem YouTube.
09:33
That is, our new technologies don't merely
253
573160
2000
Nowe technologie nie tylko
09:35
remove humans from risk.
254
575160
2000
zapewniają ludziom bezpieczeństwo.
09:37
They also record everything that they see.
255
577160
3000
Nagrywają również wszystko, co "widzą".
09:40
So they don't just delink the public:
256
580160
3000
Materiały te nie tylko łączą publikę,
09:43
they reshape its relationship with war.
257
583160
3000
przekształcają też jej poglądy na wojnę.
09:46
There's already several thousand
258
586160
2000
Na YouTube jest już kilka tysięcy
09:48
video clips of combat footage from Iraq
259
588160
2000
klipów video z nagraniami z pola walki w Iraku,
09:50
on YouTube right now,
260
590160
2000
klipów video z nagraniami z pola walki w Iraku,
09:52
most of it gathered by drones.
261
592160
2000
większość zarejestrowana przez drony.
09:54
Now, this could be a good thing.
262
594160
2000
Może to i dobrze.
09:56
It could be building connections between
263
596160
2000
Być może zbuduje to niespotykaną dotąd więź
09:58
the home front and the war front
264
598160
2000
pomiędzy ludnością cywilną, a walczącymi.
10:00
as never before.
265
600160
2000
pomiędzy ludnością cywilną, a walczącymi.
10:02
But remember, this is taking place
266
602160
2000
Pamiętajmy jednak, że dzieje się to
10:04
in our strange, weird world, and so
267
604160
3000
w naszym, jakże dziwnym świecie,
10:07
inevitably the ability to download these
268
607160
2000
więc możliwość wgrania takich klipów
10:09
video clips to, you know, your iPod
269
609160
2000
na swojego iPoda,
10:11
or your Zune gives you
270
611160
3000
czy inny odtwarzacz,
10:14
the ability to turn it into entertainment.
271
614160
4000
może sprowadzić to wszystko do rozrywki.
10:18
Soldiers have a name for these clips.
272
618160
2000
Żołnierze mają swoje określenie na takie klipy.
10:20
They call it war porn.
273
620160
2000
Nazywają je wojennymi pornosami.
10:22
The typical one that I was sent was
274
622160
2000
Typowy przykład jednego z nich
10:24
an email that had an attachment of
275
624160
2000
dostałem jako załącznik do emaila.
10:26
video of a Predator strike taking out
276
626160
2000
Pokazywał jak bezzałogowy Predator
10:28
an enemy site. Missile hits,
277
628160
2000
atakuje pozycje wroga.
10:30
bodies burst into the air with the explosion.
278
630160
3000
Rakieta uderza, ludzie wyparowują.
10:33
It was set to music.
279
633160
2000
Do tego podkład muzyczny.
10:35
It was set to the pop song
280
635160
2000
Była nim piosenka pop Sugar Raya
10:37
"I Just Want To Fly" by Sugar Ray.
281
637160
3000
"I Just Want To Fly" ("Po prostu chcę latać").
10:40
This ability to watch more
282
640160
3000
Możność oglądania więcej,
10:43
but experience less creates a wrinkle
283
643160
3000
a doświadczania mniej powoduje
10:46
in the public's relationship with war.
284
646160
2000
pęknięcie w publicznym postrzeganiu wojny.
10:48
I think about this with a sports parallel.
285
648160
2000
Widzę tu analogię do sportu.
10:50
It's like the difference between
286
650160
3000
Różnica jest taka,
10:53
watching an NBA game, a professional
287
653160
3000
jak między oglądaniem meczu NBA w telewizji,
10:56
basketball game on TV, where the athletes
288
656160
3000
gdzie koszykarzy postrzegamy jako
10:59
are tiny figures on the screen, and
289
659160
2000
małe postacie na ekranie,
11:01
being at that basketball game in person
290
661160
3000
a obserwowaniem gry na żywo,
11:04
and realizing what someone seven feet
291
664160
2000
kiedy widzimy jak naprawdę
11:06
really does look like.
292
666160
2000
wygląda dwumetrowy zawodnik.
11:08
But we have to remember,
293
668160
2000
Musimy jednak pamiętać,
11:10
these are just the clips.
294
670160
2000
że to tylko klipy.
11:12
These are just the ESPN SportsCenter
295
672160
2000
Są jak transmisja w telewizji sportowej ESPN,
11:14
version of the game. They lose the context.
296
674160
2000
w porównaniu do prawdziwej gry.
11:16
They lose the strategy.
297
676160
2000
Gubią kontekst i strategię.
11:18
They lose the humanity. War just
298
678160
2000
Gubi się człowieczeństwo.
11:20
becomes slam dunks and smart bombs.
299
680160
3000
Wojna jest jak wsady, czy kierowane bomby.
11:23
Now the irony of all this is that
300
683160
3000
Ironia polega na tym,
11:26
while the future of war may involve
301
686160
2000
że pomimo tego, iż przyszłość konfliktów
11:28
more and more machines,
302
688160
2000
wiąże się z coraz większym udziałem maszyn,
11:30
it's our human psychology that's driving
303
690160
2000
to wojny napędza ludzka psychika,
11:32
all of this, it's our human failings
304
692160
2000
a prowadzą do nich ludzkie błędy.
11:34
that are leading to these wars.
305
694160
2000
a prowadzą do nich ludzkie błędy.
11:36
So one example of this that has
306
696160
2000
Jednym z przykładów na to,
11:38
big resonance in the policy realm is
307
698160
2000
silnie oddziałującym na politykę,
11:40
how this plays out on our very real
308
700160
2000
jest sposób, w jaki wojna ideologii wpływa
11:42
war of ideas that we're fighting
309
702160
2000
jest sposób, w jaki wojna ideologii wpływa
11:44
against radical groups.
310
704160
2000
na radykalne grupy.
11:46
What is the message that we think we are
311
706160
2000
Jakie naszym zdaniem przesłanie
11:48
sending with these machines versus what
312
708160
2000
przekazujemy dzięki tym maszynom,
11:50
is being received in terms of the message.
313
710160
3000
a jak interpretują je jego odbiorcy?
11:53
So one of the people that I met was
314
713160
2000
Jedną z osób, z którymi się spotkałem,
11:55
a senior Bush Administration official,
315
715160
2000
był ważny urzędnik administracji Busha,
11:57
who had this to say about
316
717160
2000
który tak wypowiedział się o zmniejszaniu
11:59
our unmanning of war:
317
719160
2000
udziału ludzi w wojnie.
12:01
"It plays to our strength. The thing that
318
721160
2000
"Pokazuje to naszą siłę.
12:03
scares people is our technology."
319
723160
2000
Ludzi przeraża nasza technologia".
12:05
But when you go out and meet with people,
320
725160
2000
Ale jeśli spotkamy się na przykład
12:07
for example in Lebanon, it's a very
321
727160
2000
z ludźmi z Libanu, usłyszymy
12:09
different story. One of the people
322
729160
2000
że mówią oni coś zupełnie innego.
12:11
I met with there was a news editor, and
323
731160
2000
Poznany przeze mnie dziennikarz,
12:13
we're talking as a drone is flying above him,
324
733160
2000
a rozmawialiśmy, gdy dron krążył nad nim,
12:15
and this is what he had to say.
325
735160
2002
powiedział coś takiego:
12:17
"This is just another sign of the coldhearted
326
737162
1998
"To kolejny sygnał, jaki dają bezduszni
12:19
cruel Israelis and Americans,
327
739160
3006
i okrutni Izraelczycy i Amerykanie,
12:22
who are cowards because
328
742166
1992
którzy są tchórzami,
12:24
they send out machines to fight us.
329
744158
2006
bo wysyłają do walki z nami maszyny.
12:26
They don't want to fight us like real men,
330
746164
1992
Nie walczą jak prawdziwi mężczyźni,
12:28
but they're afraid to fight,
331
748156
2007
obawiają się tego,
12:30
so we just have to kill a few of their soldiers
332
750163
1991
musimy więc zabić kilku ich żołnierzy,
12:32
to defeat them."
333
752154
3005
żeby ich pokonać".
12:35
The future of war also is featuring
334
755159
2007
Elementem przyszłych konfliktów
12:37
a new type of warrior,
335
757166
1977
będzie nowy typ żołnierza,
12:39
and it's actually redefining the experience
336
759159
3006
który przedefiniuje pojęcie
12:42
of going to war.
337
762165
1998
wyruszenia na wojnę.
12:44
You can call this a cubicle warrior.
338
764163
1976
Nazwijmy go kabinowym żołnierzem.
12:46
This is what one Predator drone pilot
339
766154
2007
Tak operator samolotu Predator
12:48
described of his experience fighting
340
768161
2007
opisał swoje doświadczenia z wojny irackiej,
12:50
in the Iraq War while never leaving Nevada.
341
770168
2989
podczas której nie opuszczał Nevady:
12:53
"You're going to war for 12 hours,
342
773157
2005
"Wyruszasz na wojnę na 12 godzin,
12:55
shooting weapons at targets,
343
775162
1991
strzelasz do różnych celów,
12:57
directing kills on enemy combatants,
344
777168
2991
zdalnie zabijasz swoich wrogów,
13:00
and then you get in the car
345
780159
2006
a potem wsiadasz do samochodu
13:02
and you drive home and within 20 minutes,
346
782165
1982
i w ciągu 20 minut docierasz do domu,
13:04
you're sitting at the dinner table
347
784163
1991
gdzie zasiadasz do stołu
13:06
talking to your kids about their homework."
348
786169
1993
i rozmawiasz z dziećmi o ich pracy domowej".
13:08
Now, the psychological balancing
349
788162
1991
Nieprawdopodobnie trudno zachować
13:10
of those experiences is incredibly tough,
350
790168
1993
równowagę psychiczną w takiej sytuacji
13:12
and in fact those drone pilots have
351
792161
2992
i faktycznie operatorzy dronów
13:15
higher rates of PTSD than many
352
795153
2008
są bardziej narażeni na stres pourazowy,
13:17
of the units physically in Iraq.
353
797161
3005
niż żołnierze fizycznie przebywający w Iraku.
13:20
But some have worries that this
354
800166
1992
Wiele osób obawia się,
13:22
disconnection will lead to something else,
355
802158
1994
że takie odłączenie się doprowadzi do tego,
13:24
that it might make the contemplation of war
356
804167
1998
że popełnianie zbrodni wojennych
13:26
crimes a lot easier when you have
357
806165
2005
będzie o wiele łatwiejsze z powodu dystansu -
13:28
this distance. "It's like a video game,"
358
808170
1999
"Jak w grze komputerowej".
13:30
is what one young pilot described to me
359
810169
1999
Tak właśnie młody operator opisał mi
13:32
of taking out enemy troops from afar.
360
812168
1960
zwalczanie oddziałów wroga z oddali.
13:34
As anyone who's played Grand Theft Auto
361
814158
2995
Każdy, kto grał w Grand Theft Auto wie,
13:37
knows, we do things in the video world
362
817168
3000
że w grze robimy rzeczy, których nigdy
13:40
that we wouldn't do face to face.
363
820168
2996
nie dopuścilibyśmy się stojąc twarzą w twarz.
13:43
So much of what you're hearing from me
364
823164
1998
Opowiadam wam o tym wszystkim,
13:45
is that there's another side
365
825162
1993
ponieważ istnieje druga strona
13:47
to technologic revolutions,
366
827155
2008
technologicznej rewolucji,
13:49
and that it's shaping our present
367
829163
1994
która kształtuje współczesną wojnę
13:51
and maybe will shape our future of war.
368
831157
3001
i może będzie to czynić w przyszłości.
13:54
Moore's Law is operative,
369
834158
2001
Prawo Moore'a działa,
13:56
but so's Murphy's Law.
370
836159
1998
podobnie jak prawo Murphy'ego.
13:58
The fog of war isn't being lifted.
371
838157
2005
Mgła wojny nie opada.
14:00
The enemy has a vote.
372
840162
2010
Wrogowie dochodzą do głosu.
14:02
We're gaining incredible new capabilities,
373
842172
1989
Zyskujemy nowe, niesamowite możliwości,
14:04
but we're also seeing and experiencing
374
844161
2006
ale obserwujemy i doświadczamy
14:06
new human dilemmas. Now,
375
846167
2000
nowych ludzkich dylematów.
14:08
sometimes these are just "oops" moments,
376
848167
1999
Zdarzają się chwile, w których mówi się "ups",
14:10
which is what the head of a robotics
377
850166
1992
jak to określił jeden z szefów
14:12
company described it, you just have
378
852158
2011
firmy zajmującej się robotyką.
14:14
"oops" moments. Well, what are
379
854169
2000
W porządku, ale jakie są te chwile
14:16
"oops" moments with robots in war?
380
856169
1996
w wypadku robotów w czasie wojny?
14:18
Well, sometimes they're funny. Sometimes,
381
858165
2001
Czasem bywają zabawne.
14:20
they're like that scene from the
382
860166
2002
Czasem przypominają scenę z filmu
14:22
Eddie Murphy movie "Best Defense,"
383
862168
2001
z Eddiem Murphym,
14:24
playing out in reality, where they tested out
384
864169
2001
"Najlepszą obroną jest atak", w którym
14:26
a machine gun-armed robot, and during
385
866170
1988
testowano robota z karabinem maszynowym.
14:28
the demonstration it started spinning
386
868158
2001
Podczas pokazu zaczął się on
14:30
in a circle and pointed its machine gun
387
870159
3009
obracać w kółko i wycelował broń
14:33
at the reviewing stand of VIPs.
388
873168
2995
w oglądających demonstrację VIPów.
14:36
Fortunately the weapon wasn't loaded
389
876163
1993
Na szczęście karabin nie był naładowany,
14:38
and no one was hurt, but other times
390
878156
2010
nikt nie ucierpiał, ale w innych przypadkach
14:40
"oops" moments are tragic,
391
880166
1992
momenty typu "ups" są tragiczne,
14:42
such as last year in South Africa, where
392
882158
2002
jak w ubiegłym roku w RPA,
14:44
an anti-aircraft cannon had a
393
884160
2999
gdy działo przeciwlotnicze,
14:47
"software glitch," and actually did turn on
394
887159
2999
w którym wystąpił "błąd oprogramowania"
14:50
and fired, and nine soldiers were killed.
395
890158
3004
wystrzeliło, zabijając dziewięciu żołnierzy.
14:53
We have new wrinkles in the laws of war
396
893162
2997
W prawie wojennym i cywilnym
14:56
and accountability. What do we do
397
896159
1997
pojawiły się nowe problemy.
14:58
with things like unmanned slaughter?
398
898156
2010
Co zrobić z mordami popełnionymi przez jednostki bezzałogowe?
15:00
What is unmanned slaughter?
399
900166
1998
Co zrobić z mordami popełnionymi przez jednostki bezzałogowe?
15:02
We've already had three instances of
400
902164
2000
Mieliśmy już trzy przypadki
15:04
Predator drone strikes where we thought
401
904164
2000
ataków Predatorów, w których,
15:06
we got bin Laden, and it turned out
402
906164
1994
jak domniemywaliśmy, zginął Bin Laden,
15:08
not to be the case.
403
908158
2002
ale okazało się, że to nieprawda.
15:10
And this is where we're at right now.
404
910160
2008
Tak wygląda obecna sytuacja.
15:12
This is not even talking about armed,
405
912168
2000
Nie chodzi nawet o uzbrojone
15:14
autonomous systems
406
914168
1989
autonomiczne systemy,
15:16
with full authority to use force.
407
916157
2013
którym pozwala się na użycie siły.
15:18
And do not believe that that isn't coming.
408
918170
1994
Do tego właśnie zmierzamy.
15:20
During my research I came across
409
920164
2007
Podczas moich badań natrafiłem
15:22
four different Pentagon projects
410
922171
1985
na pięć projektów Pentagonu
15:24
on different aspects of that.
411
924156
2012
dotyczących różnych aspektów tej sprawy.
15:26
And so you have this question:
412
926168
2002
Pojawiło się następujące pytanie:
15:28
what does this lead to issues like
413
928170
1993
Jak wpływa to na rzeczy takie jak
15:30
war crimes? Robots are emotionless, so
414
930163
1992
zbrodnie wojenne? Roboty nie czują emocji,
15:32
they don't get upset if their buddy is killed.
415
932155
3012
więc nie zmartwią się, jeśli ich kolega polegnie.
15:35
They don't commit crimes of rage
416
935167
1994
Nie popełniają zbrodni w złości,
15:37
and revenge.
417
937161
2007
czy z zemsty.
15:39
But robots are emotionless.
418
939168
2997
Roboty są pozbawione emocji.
15:42
They see an 80-year-old grandmother
419
942165
1999
80-letnia staruszka na wózku,
15:44
in a wheelchair the same way they see
420
944164
2000
oraz czołg T-80 to dla nich w równej mierze
15:46
a T-80 tank: they're both
421
946164
3002
oraz czołg T-80 to dla nich w równej mierze
15:49
just a series of zeroes and ones.
422
949166
2993
sekwencja zer i jedynek.
15:52
And so we have this question to figure out:
423
952159
3003
Odpowiedzmy więc sobie na pytanie:
15:55
How do we catch up our 20th century
424
955162
2003
jak XX-wieczne prawo wojenne,
15:57
laws of war, that are so old right now
425
957165
1989
które jest teraz tak przestarzałe,
15:59
that they could qualify for Medicare,
426
959154
3008
że można je wysłać na emeryturę,
16:02
to these 21st century technologies?
427
962162
3008
ma nadążyć za technologią XXI wieku?
16:05
And so, in conclusion, I've talked about
428
965170
2987
Podsumowując, opowiadałem
16:08
what seems the future of war,
429
968157
3011
o możliwej przyszłości wojny,
16:11
but notice that I've only used
430
971168
1990
ale weźcie pod uwagę, że użyłem
16:13
real world examples and you've only seen
431
973158
2012
przykładów z naszej rzeczywistości
16:15
real world pictures and videos.
432
975170
2001
i że widzieliście realne zdjęcia i filmy.
16:17
And so this sets a great challenge for
433
977171
2000
Wielkim wyzwaniem dla nas wszystkich
16:19
all of us that we have to worry about well
434
979171
1986
jest to, żeby zacząć zastanawiać się teraz,
16:21
before you have to worry about your
435
981157
2009
na długo wcześniej, zanim naszym zmartwieniem
16:23
Roomba sucking the life away from you.
436
983166
2001
stanie się Roomba, zabójczy robot odkurzacz.
16:25
Are we going to let the fact that what's
437
985167
1999
Czy zgodzimy się, że to co dzieje się
16:27
unveiling itself right now in war
438
987166
3000
we współczesnych konfliktach zbrojnych
16:30
sounds like science fiction and therefore
439
990166
2991
brzmi jak science fiction i dlatego
16:33
keeps us in denial?
440
993157
2005
mamy wypierać te fakty?
16:35
Are we going to face the reality
441
995162
2004
Czy zmierzymy się z realiami
16:37
of 21st century war?
442
997166
1993
wojny XXI wieku?
16:39
Is our generation going to make the same
443
999159
2001
Czy nasze pokolenie
16:41
mistake that a past generation did
444
1001160
2009
powieli błędy poprzednich generacji,
16:43
with atomic weaponry, and not deal with
445
1003169
1998
jak to było z bronią atomową,
16:45
the issues that surround it until
446
1005167
1995
i nie podejmie tego problemu,
16:47
Pandora's box is already opened up?
447
1007162
2007
zanim otworzy się puszka Pandory?
16:49
Now, I could be wrong on this, and
448
1009169
1998
Mogę się mylić. Jeden z robotyków
16:51
one Pentagon robot scientist told me
449
1011167
2004
z Pentagonu sądzi,
16:53
that I was. He said, "There's no real
450
1013171
1994
że nie istnieją prawdziwe
16:55
social, ethical, moral issues when it comes
451
1015165
1995
społeczne, etyczne i moralne zagadnienia
16:57
to robots.
452
1017160
1998
w odniesieniu do robotów.
16:59
That is," he added, "unless the machine
453
1019158
2001
Dodał też, że dopiero gdy maszyna
17:01
kills the wrong people repeatedly.
454
1021159
3010
zacznie zabijać nie tych ludzi, co trzeba
17:04
Then it's just a product recall issue."
455
1024169
2989
wycofuje się ją ze sprzedaży.
17:07
And so the ending point for this is
456
1027158
3011
Dobrym zakończeniem
17:10
that actually, we can turn to Hollywood.
457
1030169
5002
będzie odwołanie się do Hollywood.
17:15
A few years ago, Hollywood gathered
458
1035171
1996
Parę lat temu stworzono tam
17:17
all the top characters and created
459
1037167
3006
listę 100 największych filmowych bohaterów
17:20
a list of the top 100 heroes and
460
1040173
1997
listę 100 największych filmowych bohaterów
17:22
top 100 villains of all of Hollywood history,
461
1042170
2990
i 100 największych czarnych charakterów,
17:25
the characters that represented the best
462
1045160
2006
które reprezentowały najlepsze
17:27
and worst of humanity.
463
1047166
1992
i najgorsze oblicze ludzkości.
17:29
Only one character made it onto both lists:
464
1049158
4015
Tylko jedna postać załapała się do obu zestawień:
17:33
The Terminator, a robot killing machine.
465
1053173
2996
był to Terminator, zabójczy robot.
17:36
And so that points to the fact that
466
1056169
1988
Skłania to do stwierdzenia,
17:38
our machines can be used
467
1058157
2013
że maszyny mogą być użyte
17:40
for both good and evil, but for me
468
1060170
1999
do czynienia dobra, jak i zła,
17:42
it points to the fact that there's a duality
469
1062169
1996
ale ja uważam, że ta dwoista natura
17:44
of humans as well.
470
1064165
3000
jest też udziałem ludzi.
17:47
This week is a celebration
471
1067165
1998
W tym tygodniu świętujemy
17:49
of our creativity. Our creativity
472
1069163
1999
naszą kreatywność,
17:51
has taken our species to the stars.
473
1071162
1998
która pozwoliła nam sięgnąć gwiazd.
17:53
Our creativity has created works of arts
474
1073160
2007
Dzięki tej kreatywności powstały
17:55
and literature to express our love.
475
1075167
2996
dzieła sztuki i literatury, wyrażające miłość.
17:58
And now, we're using our creativity
476
1078163
1998
W tej chwili wykorzystujemy ją
18:00
in a certain direction, to build fantastic
477
1080161
1993
w kierunku tworzenia
18:02
machines with incredible capabilities,
478
1082169
2987
fantastycznych maszyn o niesamowitych możliwościach
18:05
maybe even one day
479
1085156
2009
i być może pewnego dnia
18:07
an entirely new species.
480
1087165
2997
stworzymy całkiem nowy gatunek.
18:10
But one of the main reasons that we're
481
1090162
2005
Ale jednym z głównych powodów,
18:12
doing that is because of our drive
482
1092167
1998
dla których to robimy jest też
18:14
to destroy each other, and so the question
483
1094165
3000
dążenie do zniszczenia siebie nawzajem.
18:17
we all should ask:
484
1097165
1994
Powstaje więc pytanie:
18:19
is it our machines, or is it us
485
1099159
2000
czy to maszyny, czy też my
18:21
that's wired for war?
486
1101159
2007
ekscytujemy się wojną?
18:23
Thank you. (Applause)
487
1103166
2098
Dziękuję. (Brawa)
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7