This is your brain on communication | Uri Hasson

Translator: Hồng Khánh Lê Reviewer: Ngan Nguyen

Imagine that you invented a device

Hãy tưởng tượng bạn tạo ra 1 thiết bị

that can record my memories,

có thể ghi lại ký ức

my dreams, my ideas,

giấc mơ và suy nghĩ của tôi

and transmit them to your brain.

rồi chuyển chúng từ não tôi sang bạn.

That would be a game-changing technology, right?

Chắc hẳn đó là công nghệ thay đổi ngoạn mục đúng không?

But in fact, we already possess this device,

Nhưng thực tế, chúng ta đã sở hữu thiết bị này,

and it's called human communication system

và nó được gọi là hệ thống giao tiếp của con người

and effective storytelling.

và lối truyền đạt hiệu quả.

To understand how this device works,

Để hiểu cách thức hoạt động của công cụ này,

we have to look into our brains.

chúng ta phải nhìn vào bên trong bộ não mình.

And we have to formulate the question in a slightly different manner.

Và chúng ta phải đặt câu hỏi cách khác.

Now we have to ask

Ta cần hỏi

how these neuron patterns in my brain

làm cách nào mạng nơ ron trong não tôi

that are associated with my memories and ideas

liên kết với những kỷ niệm của tôi, làm thế nào những ý tưởng

are transmitted into your brains.

được truyền đến não của bạn.

And we think there are two factors that enable us to communicate.

Tôi nghĩ có 2 yếu tố cho phép ta giao tiếp.

First, your brain is now physically coupled to the sound wave

Đầu tiên, não của bạn có cấu tạo vật lý thích hợp để nhận sóng âm

that I'm transmitting to your brain.

mà tôi đang truyền đến.

And second, we developed a common neural protocol

Tiếp đến, chúng ta có cùng giao thức thần kinh

that enabled us to communicate.

cho phép chúng ta giao tiếp.

So how do we know that?

Làm sao ta biết điều đó?

Ở phòng thí nghiệm của tôi tại Princeton,

In my lab in Princeton,

we bring people to the fMRI scanner and we scan their brains

chúng tôi cho chụp MRI chức năng não của một số người

while they are either telling or listening to real-life stories.

trong khi họ đang nói hoặc nghe những câu chuyện thường ngày.

And to give you a sense of the stimulus we are using,

Và để cho bạn một ý nghĩa của câu nói của bạn,

let me play 20 seconds from a story that we used,

hãy cho tôi 20 giây để kể câu chuyện mà chúng tôi dùng trong thí nghiệm,

told by a very talented storyteller,

được kể bởi nhà kể chuyện tài năng

Jim O'Grady.

Jim O'Grady.

(Âm thanh) Jim O'Grady: Khi tôi đang nghĩ ra câu chuyện, tôi biết nó hay,

(Audio) Jim O'Grady: So I'm banging out my story and I know it's good,

and then I start to make it better --

rồi tôi bắt đầu thêu dệt cho nó --

(Laughter)

(Cười)

by adding an element of embellishment.

bằng cách thêm vào một yếu tố mỹ miều.

Reporters call this "making shit up."

Các nhà báo gọi đó là "quá trình chế biến"

(Laughter)

(Cười)

And they recommend against crossing that line.

Và họ khuyên không nên vượt qua làn ranh này.

But I had just seen the line crossed between a high-powered dean

Nhưng tôi vừa thấy một sự việc vượt rào: một trưởng khoa quyền lực

and assault with a pastry.

bị ném bánh vào mặt.

And I kinda liked it."

Và tôi khá thích thú."

Uri Hasson: OK, so now let's look into your brain

Uri Hason: Bây giờ ta hãy nhìn vào bên trong não

and see what's happening when you listen to these kinds of stories.

và xem thử điều gì xảy ra khi bạn nghe những câu chuyện như thế.

And let's start simple -- let's start with one listener and one brain area:

Hãy bắt đầu với một người nghe và vùng trong não của người đó:

the auditory cortex that processes the sounds that come from the ear.

vùng vỏ não thính giác liên quan đến âm thanh từ tai đến.

And as you can see, in this particular brain area,

Như bạn thấy, trong vùng não đặc biệt này,

the responses are going up and down as the story is unfolding.

những phản ứng xuất hiện khi câu chuyện bắt đầu.

Bây giờ chúng ta xem những phản ứng này

Now we can take these responses

and compare them to the responses in other listeners

và so sánh chúng với những phản ứng của người nghe khác

in the same brain area.

trong cùng vùng não.

And we can ask:

Và chúng ta hỏi:

How similar are the responses across all listeners?

Những phản ứng ở những người nghe giống nhau đến mức nào?

So here you can see five listeners.

Bạn có thể xem 5 người nghe này.

And we start to scan their brains before the story starts,

Chúng tôi quét não của họ trước khi nghe chuyện,

when they're simply lying in the dark and waiting for the story to begin.

khi họ đang nằm trong buồng tối và chờ câu chuyện bắt đầu.

As you can see,

Như bạn thấy,

the brain area is going up and down in each one of them,

vùng não phập phồng trong đầu họ,

but the responses are very different,

nhưng những phản ứng thì rất khác,

and not in sync.

và không đồng bộ.

However, immediately as the story is starting,

Tuy nhiên, ngay sau đó khi câu chuyện bắt đầu,

something amazing is happening.

một vài thứ tuyệt vời xảy ra.

(Âm thanh) JO: tôi đang viết câu chuyện của tôi và tôi biết nó hay,

(Audio) JO: So I'm banging out my story and I know it's good,

and then I start to make it --

và rồi tôi thêu dệt nó--

UH: Suddenly, you can see that the responses in all of the subjects

UH: đột nhiên bạn thấy các phản ứng trong các đối tượng

lock to the story,

theo câu chuyện,

and now they are going up and down in a very similar way

và các phản ứng lên xuống theo cách thức rất giống nhau

across all listeners.

trong não của mọi người nghe.

And in fact, this is exactly what is happening now in your brains

Thật vậy, đây là điều đã xảy ra trong đầu bạn

when you listen to my sound speaking.

khi bạn nghe lời nói của tôi.

We call this effect "neural entrainment."

Chúng ta gọi đó là hiệu ứng "thần kinh đồng bộ."

And to explain to you what is neural entrainment,

Và để giải thích cho bạn về hiệu ứng thần kinh đồng bộ,

let me first explain what is physical entrainment.

tôi xin giải thích hiệu ứng bắt nhịp vật lý.

So, we'll look and see five metronomes.

Tôi có 5 máy đập nhịp.

Think of these five metronomes as five brains.

Hãy xem 5 chiếc máy đập nhịp như là 5 bộ não.

And similar to the listeners before the story starts,

Chúng giống như những người nghe trước khi câu chuyện bắt đầu,

these metronomes are going to click,

những máy này đang gõ nhịp,

but they're going to click out of phase.

nhưng chúng gõ lệch nhịp.

(Clicking)

(Tiếng tíc tắc)

Now see what will happen when I connect them together

Hãy nhìn điều gì xảy ra khi tôi nối chúng với nhau

by placing them on these two cylinders.

bằng cách đặt chúng trên hai ống hình trụ này.

(Clicking)

(Tíc tắc)

Now these two cylinders start to rotate.

Bây giờ 2 ống này bắt đầu lắc lư.

This rotation vibration is going through the wood

Sự rung truyền qua gỗ

and is going to couple all the metronomes together.

và nối tất cả các máy lại với nhau.

And now listen to the click.

Bây giờ hãy lắng nghe tiếng tíc tắc.

(Synchronized clicking)

( Tiếng tíc tắc đồng bộ)

This is what you call physical entrainment.

Đây là gọi là sự đồng bộ vật lý.

Now let's go back to the brain and ask:

Chúng ta quay lại bộ não và đặt câu hỏi:

What's driving this neural entrainment?

Đồng bộ thần kinh dẫn đến điều gì?

Is it simply the sounds that the speaker is producing?

Nó có đơn giản như âm thanh mà người nói đang tạo ra không?

Or maybe it's the words.

Đó là âm của các từ.

Or maybe it's the meaning that the speaker is trying to convey.

Hay là ý mà người nói muốn truyền đạt.

So to test it, we did the following experiment.

Vậy để kiểm tra, chúng tôi đã làm thí nghiệm sau,

First, we took the story and played it backwards.

Trước hết, chúng tôi lấy câu chuyện và cho chạy ngược lại.

And that preserved many of the original auditory features,

Các âm thanh vẫn được giữ như bản gốc,

but removed the meaning.

nhưng bị đảo vị trí nên mất ý nghĩa.

And it sounds something like that.

Và nó nghe giống thế này.

(Audio) JO: (Unintelligible)

(Âm thanh) JO: (không hiểu được)

And we flashed colors in the two brains

Chúng tôi tô màu hai não

to indicate brain areas that respond very similarly across people.

để chỉ ra vùng nào trong não của mọi người phản ứng giống nhau.

And as you can see,

Như bạn thấy,

this incoming sound induced entrainment or alignment in all of the brains

âm thanh tạo sự đồng bộ hay đồng tuyến trong mọi bộ não

in auditory cortices that process the sounds,

ở vùng vỏ não âm thanh,

but it didn't spread deeper into the brain.

nhưng không truyền sâu hơn vào bên trong não.

Chúng ta lấy những âm thanh này và xây dựng lại các từ.

Now we can take these sounds and build words out of it.

Vậy nếu chúng ta lấy câu nói của Jim O'Grady rồi trộn các từ lên,

So if we take Jim O'Grady and scramble the words,

chúng ta sẽ có một chuỗi các từ.

we'll get a list of words.

(Audio) JO: ... an animal ... assorted facts ...

(Âm thanh) JO: con vật ... sự việc kết nối...

and right on ... pie man ... potentially ... my stories

ngay giữa ... bánh người ... tiềm tàng ... câu chuyện của tôi

UH: And you can see that these words start to induce alignment

UH: Bạn có thể thấy các từ bắt đầu tạo đồng tuyến tính

in early language areas, but not more than that.

trong vùng ngôn ngữ bên ngoài nhưng chỉ dừng tại đó.

Now we can take the words and start to build sentences out of them.

Chúng ta có thể lấy các từ và làm câu với các từ đó.

(Audio) JO: And they recommend against crossing that line.

(Âm thanh) JO: Và họ khuyên không nên vượt qua làn ranh này.

He says: "Dear Jim, Good story. Nice details.

Anh ấy nói: " Jim thân mến, Câu chuyện hay. Chi tiết thú vị.

Cô ta chỉ biết anh ấy qua tôi phải không?"

Didn't she only know about him through me?"

UH: Now you can see that the responses in all the language areas

UH: Bây giờ bạn có thể thấy các phản ứng bên trong các vùng ngôn ngữ

that process the incoming language

các vùng này điều khiển ngôn ngữ nhận được

become aligned or similar across all listeners.

trở thành đồng tuyến tính hay tương đồng giữa mọi người nghe.

However, only when we use the full, engaging, coherent story

Tuy nhiên, chỉ khi chúng ta dùng câu chuyện mạch lạc, hấp dẫn và đầy đủ

do the responses spread deeper into the brain

để làm các phản ứng lan truyền sâu vào trong não

into higher-order areas,

đến những vùng điều khiển cao hơn,

which include the frontal cortex and the parietal cortex,

bao gồm vỏ não vùng trán và vỏ não thùy đỉnh,

and make all of them respond very similarly.

thì mới làm cho chúng có phản ứng giống nhau.

And we believe that these responses in higher-order areas are induced

Chúng tôi tin những phản ứng trong vùng điều khiển cao cũng đồng tuyến tính

or become similar across listeners

hoặc trở nên đồng bộ ở các người nghe

because of the meaning conveyed by the speaker,

nhờ ý nghĩa nhận được từ người nói,

and not by words or sound.

chứ không phải các từ hay âm thanh.

And if we are right, there's a strong prediction over here

Và nếu chúng tôi đúng, thì sẽ có một dự đoán đột phá ở đây

if I tell you the exact same ideas

nếu tôi nói với bạn cùng ý tưởng

using two very different sets of words,

dùng hai nhóm từ rất khác nhau,

your brain responses will still be similar.

những phản ứng não của bạn sẽ tương ứng.

And to test it, we did the following experiment in my lab.

Để kiểm tra, chúng tôi đã thực hiện thí nghiệm sau trong phòng lap.

We took the English story

Chúng tôi lấy câu chuyện tiếng Anh

and translated it to Russian.

và dịch sang tiếng Nga.

Now you have two different sounds and linguistic systems

Bây giờ bạn có 2 hệ thống âm thanh và ngôn ngữ khác biệt

that convey the exact same meaning.

chứa cùng nội dung.

And you play the English story to the English listeners

Rồi bạn cho người Anh nghe câu chuyện tiếng Anh

and the Russian story to the Russian listeners,

và người Nga nghe câu chuyện tiếng Nga,

and we can compare their responses across the groups.

và chúng ta có thể so sánh những phản ứng giữa các nhóm.

And when we did that, we didn't see responses that are similar

Khi chúng tôi làm thí nghiệm đó, chúng tôi không thấy các phản ứng tương đồng

in auditory cortices in language,

trong vùng vỏ não âm thanh ở vùng ngôn ngữ

because the language and sound are very different.

vì ngôn ngữ và âm thanh rất khác nhau.

However, you can see that the responses in high-order areas

Thế mà bạn lại thấy các phản ứng ở vùng điều khiển cao

were still similar across these two groups.

rất giống nhau giữa các nhóm này.

We believe this is because they understood the story in a very similar way,

Chúng tôi tin rằng đó là vì họ hiểu câu chuyện theo cách giống nhau,

as we confirmed, using a test after the story ended.

đúng như chúng tôi xác định, bằng kiểm tra sau khi câu chuyện kết thúc.

And we think that this alignment is necessary for communication.

Chúng tôi nghĩ rằng, dòng đồng tuyến tính là cần thiết để giao tiếp.

For example, as you can tell,

Ví dụ, khi bạn nói,

I am not a native English speaker.

tôi không phải là người Anh bản ngữ.

I grew up with another language,

Tôi lớn lên với ngôn ngữ khác,

and the same might be for many of you in the audience.

đó là trường hợp của nhiều người trong số các bạn ở đây.

And still, we can communicate.

Như vậy, chúng ta có thể giao tiếp.

How come?

Bằng cách nào?

We think we can communicate because we have this common code

Tôi nghĩ chúng ta có thể giao tiếp vì chúng ta dùng mã giống nhau

that presents meaning.

để diễn tả ý nghĩa.

So far, I've only talked about what's happening in the listener's brain,

Cho đến lúc này, tôi chỉ mới nói về điều xảy ra trong não người nghe,

in your brain, when you're listening to talks.

trong não bạn, khi bạn đang nghe câu chuyện.

But what's happening in the speaker's brain, in my brain,

Nhưng điều gì xảy ra trong não người nói, trong não tôi,

when I'm speaking to you?

khi tôi đang nói với bạn?

To look in the speaker's brain,

Để nhìn vào não người nói,

we asked the speaker to go into the scanner,

chúng tôi bảo người nói vào máy quét,

we scan his brain

chúng tôi quét não người ấy

and then compare his brain responses to the brain responses of the listeners

và so sánh não người ấy với phản ứng của não người nghe

listening to the story.

đang lắng nghe câu chuyện.

You have to remember that producing speech and comprehending speech

Bạn phải nhớ rằng việc tạo lời nói và hiểu lời nói

are very different processes.

là các quá trình rất khác nhau.

Here we're asking: How similar are they?

Chúng ta có hỏi: chúng có gì giống nhau?

To our surprise,

Thật ngạc nhiên,

we saw that all these complex patterns within the listeners

Chúng tôi thấy tất cả các hình thức phức tạp bên trong người nghe

actually came from the speaker brain.

đều đến từ não người nói.

So production and comprehension rely on very similar processes.

Vậy việc tạo lời nói và hiểu lời nói phụ thuộc vào một quá trình rất giống nhau.

And we also found

Và chúng tôi đã tìm ra

the stronger the similarity between the listener's brain

sự giống nhau càng lớn giữa não người nghe

and the speaker's brain,

và não người nói,

the better the communication.

thì sự giao tiếp càng tốt.

So I know that if you are completely confused now,

Vậy tôi biết nếu bạn đang bị rối,

and I do hope that this is not the case,

hy vọng đó không phải là trường hợp của chúng ta,

your brain responses are very different than mine.

là do các phản ứng não của bạn rất khác với não của tôi.

But I also know that if you really understand me now,

Nhưng tôi cũng biết nếu bạn hiểu tôi,

then your brain ... and your brain ... and your brain

thì não của bạn này ... và của bạn kia ... và của bạn kia nữa

are really similar to mine.

đang phản ứng rất giống não tôi.

Now, let's take all this information together and ask:

Bây giờ, hãy tập trung những thông tin này lại và đặt câu hỏi:

How can we use it to transmit a memory that I have

Làm thế nào để truyền tải một ký ức tôi đang có

from my brain to your brains?

từ não của tôi sang não của bạn?

So we did the following experiment.

Chúng tôi đã làm thí nghiệm sau.

We let people watch, for the first time in their life,

Chúng tôi cho mọi người xem, lần đầu tiên trong đời,

a TV episode from the BBC series "Sherlock," while we scanned their brains.

một tập phim truyền hình "Sherlock" trên BBC, đồng thời scan não của họ.

And then we asked them to go back to the scanner

Rồi chúng tôi bảo họ quay lại máy quét

and tell the story to another person that never watched the movie.

và bảo họ kể lại câu chuyện cho 1 người cũng chưa bao giờ xem phim đó.

So let's be specific.

Chúng ta hãy đi vào chi tiết.

Think about this exact scene,

Hãy nghĩ về cảnh này,

when Sherlock is entering the cab in London

khi Sherlock vào taxi ở London

driven by the murderer he is looking for.

tài xế chính là kẻ giết người mà Sherlock đang truy tìm.

With me, as a viewer,

Theo tôi, với tư cách là người xem,

there is a specific brain pattern in my brain when I watch it.

có một chi tiết đặc biệt trong não tôi khi tôi xem cảnh đó.

Now, the exact same pattern, I can reactivate in my brain again

Chi tiết đặc biệt đó có thể diễn ra lại trong não tôi

by telling the word: Sherlock, London, murderer.

bằng cách nói lại các từ: Sherlock, London, sát thủ.

And when I'm transmitting these words to your brains now,

Và khi tôi truyền những từ này đến não của bạn,

you have to reconstruct it in your mind.

bạn phải xếp lại chúng trong não của mình.

In fact, we see that pattern emerging now in your brains.

Thật vậy, chúng ta thấy chi tiết đó xuất hiện trong não của bạn.

And we were really surprised to see

Và chúng tôi đã ngạc nhiên khi thấy

that the pattern you have now in your brains

chi tiết trong não bạn lúc

when I'm describing to you these scenes

tôi mô tả cho bạn các cảnh trong phim

would be very similar to the pattern I had when I watched this movie

lại rất giống với chi tiết tôi có khi tôi xem phim

a few months ago in the scanner.

một vài tháng trước cũng được scan.

This starts to tell you about the mechanism

Điều đó muốn về cơ chế

by which we can tell stories and transmit information.

khi chúng ta kể chuyện và truyền thông tin.

Because, for example,

Bởi vì, ví dụ như

now you're listening really hard and trying to understand what I'm saying.

bây giờ bạn đang nghe rất chăm chú và cố gắng hiểu điều tôi đang nói.

And I know that it's not easy.

Và tôi biết điều đó không dễ.

But I hope that at one point in the talk we clicked, and you got me.

Nhưng tôi hy vọng ở 1 thời điểm trong bài phát biểu, ta đồng điệu và bạn hiểu tôi.

And I think that in a few hours, a few days, a few months,

Tôi nghĩ trong vài giờ, vài ngày, vài tháng,

you're going to meet someone at a party,

bạn gặp ai đó ở một bữa tiệc,

and you're going to tell him about this lecture,

và bạn nói với họ về buổi hội thảo này,

and suddenly it will be as if he is standing now here with us.

và đột nhiên giống như là người ấy đang ở đây với chúng ta.

Now you can see how we can take this mechanism

Bây giờ ta xem bằng cách nào ta có được cơ chế này

and try to transmit memories and knowledge across people,

và cố gắng chuyển những ký ức, kiến thức cho mọi người,

which is wonderful, right?

điều đó thật tuyệt đúng không?

But our ability to communicate relies on our ability

Nhưng khả năng giao tiếp của ta phụ thuộc vào khả năng

to have common ground.

chúng ta có vùng kiến thức giống nhau.

Because, for example,

Vì, ví dụ,

if I'm going to use the British synonym

nếu tôi đang dùng những từ tiếng Anh đồng nghĩa

"hackney carriage" instead of "cab,"

"hackney carriage" thay cho "cab,"

I know that I'm going to be misaligned with most of you in the audience.

tôi biết tôi sẽ bị lệch pha với hầu hết các bạn đang ở đây.

This alignment depends not only on our ability

Việc đồng tuyến phụ thuộc không chỉ vào khả năng

to understand the basic concept;

hiểu các khái niệm cơ bản;

it also depends on our ability to develop common ground and understanding

nó còn phụ thuộc vào khả năng phát triển vùng kiến phổ thông, khả năng tiếp nhận

and shared belief systems.

và có cùng hệ thống ý thức.

Because we know that in many cases,

Vì chúng ta biết trong nhiều trường hợp,

people understand the exact same story in very different ways.

người ta hiểu cùng 1 câu chuyện theo nhiều cách khác nhau.

So to test it in the lab, we did the following experiment.

Vậy để kiểm tra trong phòng lab, chúng tôi đã làm thí nghiệm sau.

We took a story by J.D. Salinger,

Chúng tôi lấy một câu chuyện của J.D. Salinger

in which a husband lost track of his wife in the middle of a party,

ở đó một người chồng lạc mất vợ trong một bữa tiệc,

and he's calling his best friend, asking, "Did you see my wife?"

và ông ta gọi bạn thân nhất để hỏi, "Có thấy vợ tôi đâu không?"

For half of the subjects,

Một nửa số người xem

we said that the wife was having an affair with the best friend.

nghĩ người vợ có vấn đề với anh bạn thân này.

For the other half,

Còn một nửa người xem,

we said that the wife is loyal and the husband is very jealous.

nói người vợ thì đàng hoàng còn anh chồng thì hay ghen.

This one sentence before the story started

Câu này trước khi câu chuyện bắt đầu

was enough to make the brain responses

cũng đủ làm những phản ứng não

of all the people that believed the wife was having an affair

của những người tin rằng người vợ ngoại tình

be very similar in these high-order areas

trở nên giống nhau trong vùng điều khiển cao

and different than the other group.

và khác với phản ứng não của nhóm kia.

And if one sentence is enough to make your brain similar

Nếu một câu đủ làm cho não bạn trở nên giống

to people that think like you

với người có suy nghĩ như bạn

and very different than people that think differently than you,

và rất khác người có suy nghĩ khác bạn,

think how this effect is going to be amplified in real life,

thì bạn hãy nghĩ hiệu ứng này sẽ tác động mạnh lên cuộc sống thật,

when we are all listening to the exact same news item

khi chúng ta nghe cùng một tin tức

after being exposed day after day after day

được truyền thông từ ngày này sang ngày khác

to different media channels, like Fox News or The New York Times,

trên các kênh khác nhau như Fox News hay The New York Times,

that give us very different perspectives on reality.

những thông tin đó cho chúng ta những cái nhìn khác nhau về thực tế.

So let me summarize.

Tóm lại.

If everything worked as planned tonight,

Nếu mọi thứ suôn sẻ như chương trình tối nay,

I used my ability to vocalize sound to be coupled to your brains.

tôi đã dùng khả năng phát âm để đưa âm thanh vào não bạn.

And I used this coupling

Và tôi đã dùng cách đưa này

to transmit my brain patterns associated with my memories and ideas

để truyền những chi tiết trong não tôi gồm ký ức và các ý tưởng

into your brains.

vào trong não bạn.

In this, I start to reveal the hidden neural mechanism

Ở đây, tôi bắt đầu khám phá cơ chế thần kinh ẩn chứa

by which we communicate.

trong giao tiếp của chúng ta.

And we know that in the future it will enable us to improve

Ta biết trong tương lai điều đó cho phép ta cải thiện

and facilitate communication.

và làm cho giao tiếp dễ dàng hơn.

Nhưng những nghiên cứu cũng cho thấy

But these studies also reveal

that communication relies on a common ground.

giao tiếp phụ thuộc trên nền kiến thức chung.

And we have to be really worried as a society

Chúng ta phải quan tâm đến quy mô xã hội

if we lose this common ground and our ability to speak with people

nếu ta thiếu nền tảng kiến thức chung và thiếu khả năng nói với người khác

that are slightly different than us

thì mọi việc sẽ khác đi

because we let a few very strong media channels

vì chúng ta để cho các kênh truyền thông lớn

take control of the mic,

điều khiển quyền được nói,

and manipulate and control the way we all think.

và nhào nặn, điều khiển cách thức chúng ta suy nghĩ.

Tôi không biết cách nào để sửa điều tai hại đó vì tôi chỉ là nhà khoa học.

And I'm not sure how to fix it because I'm only a scientist.

But maybe one way to do it

Nhưng có thể một cách để làm điều đó

is to go back to the more natural way of communication,

là quay lại cách thức tự nhiên hơn của giao tiếp,

which is a dialogue,

đó là đối thoại,

in which it's not only me speaking to you now,

trong cách đó không chỉ tôi nói với bạn,

but a more natural way of talking,

mà một cách còn tự nhiên hơn nữa,

in which I am speaking and I am listening,

là tôi nói và tôi lắng nghe,

and together we are trying to come to a common ground and new ideas.

và chúng ta cùng nhau cố gắng đạt được nền tảng kiến thức chung và ý tưởng mới.

Because after all,

Vì sau tất cả,

the people we are coupled to define who we are.

chính người chúng ta giao tiếp sẽ xác định chúng ta là ai.

And our desire to be coupled to another brain

Và mong muốn được kết nối với những bộ não khác

is something very basic that starts at a very early age.

là điều rất cơ bản đã được bắt đầu từ lúc còn rất nhỏ.

So let me finish with an example from my own private life

Cho tôi kết thúc với một ví dụ từ cuộc sống riêng của tôi

that I think is a good example of how coupling to other people

mà tôi cho đó là một ví dụ tốt về cách thức giao tiếp với người khác

is really going to define who we are.

giúp ta xác định ta là ai.

This my son Jonathan at a very early age.

Đây là Jonathan của tôi lúc còn rất nhỏ.

See how he developed a vocal game together with my wife,

Hãy nhìn cách nó phát triển một trò chơi âm thanh với vợ tôi,

only from the desire and pure joy of being coupled to another human being.

chỉ từ mong muốn và niềm vui được kết nối với người khác.

(Both vocalizing)

(Cả hai cùng phát âm)

(Laughter)

(Cười)

Now, think how the ability of my son

Hãy nghĩ làm thế nào khả năng của con trai tôi

to be coupled to us and other people in his life

giao tiếp với chúng tôi và với người khác trong đời nó

is going to shape the man he is going to become.

sẽ hình thành người đàn ông mà nó sẽ trở thành.

And think how you change on a daily basis

Hãy nghĩ cách thức bạn thay đổi trên những điều cơ bản ngày thường

from the interaction and coupling to other people in your life.

từ những tương tác và giao tiếp với người khác trong đời bạn.

So keep being coupled to other people.

Hãy giữ liên lạc với mọi người.

Keep spreading your ideas,

Hãy truyền bá ý tưởng của bạn,

because the sum of all of us together, coupled,

vì sự kết nối tất cả chúng ta với nhau,

is greater than our parts.

sẽ làm chúng ta tuyệt vời hơn khi riêng lẻ.

Thank you.

(Applause)

Cảm ơn.

(Vỗ tay)