Eva Vertes: My dream about the future of medicine

Eva Vertes: Tıbbın Geleceğine Bakış

Çeviri: Sinan Özel Gözden geçirme: Sancak Gülgen

Thank you. It's really an honor and a privilege to be here

Teşekkürler! Yirmi yaşıma basmadan önceki son günümü

spending my last day as a teenager.

burada geçirmek gerçekten bir şeref ve bir ayrıcalık.

Today I want to talk to you about the future, but

Bugün gelecekle ilgili konuşmak istiyorum, ama

first I'm going to tell you a bit about the past.

önce biraz geçmişten bahsedeceğim.

My story starts way before I was born.

Öyküm, ben doğmadan başlıyor.

My grandmother was on a train to Auschwitz, the death camp.

Babaannem Auschwitz'e - ölüm kampına - giden trendeymiş.

And she was going along the tracks, and the tracks split.

Yolda giderken, yol ayrımına gelindiği yerde

And somehow -- we don't really know exactly the whole story -- but

bir şekilde - öykünün aslını bilmiyoruz - tren yanlış yoldan gitmiş

the train took the wrong track and went to a work camp rather than the death camp.

ölüm kampı yerine çalışma kampına gitmiş.

My grandmother survived and married my grandfather.

Babaannem de hayatta kalmış ve büyükbabamla evlenmiş.

They were living in Hungary, and my mother was born.

Macaristan'da yaşarlarken annem doğmuş.

And when my mother was two years old,

Ondan sonra annem iki yaşındayken,

the Hungarian revolution was raging, and they decided to escape Hungary.

Macar Devrimi yüzünden Macaristan'dan kaçmaya karar vermişler.

They got on a boat, and yet another divergence --

Botun birine sığınmışlar, burada bir ayrılık noktası daha -

the boat was either going to Canada or to Australia.

Bot ya Kanada'ya gidecekmiş, ya da Avusturalya'ya gidecekmiş.

They got on and didn't know where they were going, and ended up in Canada.

Bilmeden binmişler, sonunda Kanada'ya çıkmışlar.

So, to make a long story short, they came to Canada.

Uzun lafın kısası, Kanada'ya gelmişler.

My grandmother was a chemist. She worked at the Banting Institute in Toronto,

Babaannem kimyagermiş. Toronto'da Banting Enstitüsü'nde çalışmış,

and at 44 she died of stomach cancer. I never met my grandmother,

44 yaşında mide kanserinden öldü. Babaannemi hiç tanımadım,

but I carry on her name -- her exact name, Eva Vertes --

ama ismini taşıyorum - tümüyle aynı, Eva Vertes -

and I like to think I carry on her scientific passion, too.

Bilime olan tutkusunu da taşıdığımı düşünmek hoşuma gidiyor.

I found this passion not far from here, actually, when I was nine years old.

Bu tutkuyu ben de dokuz yaşımda, buranın yakınlarında keşfettim.

My family was on a road trip and we were in the Grand Canyon.

Ailemle beraber Büyük Kanyon'a yolculuk ediyorduk.

And I had never been a reader when I was young --

Küçükken kitap okumayı hiç sevmezdim -

my dad had tried me with the Hardy Boys; I tried Nancy Drew;

babam bana Hardy Boys okutmaya çalışmıştı; ben Nancy Drew'u

I tried all that -- and I just didn't like reading books.

okumayı denedim - ama hiç birine ısınamamıştım.

And my mother bought this book when we were at the Grand Canyon

Sonra, hepimiz Büyük Kanyon'dayken, annem "Sıcak Bölge" isimli

called "The Hot Zone." It was all about the outbreak of the Ebola virus.

kitabı satın aldı. Ebola virüsü salgınıyla ilgiliydi.

And something about it just kind of drew me towards it.

Kitapta birşeyler beni çok cezbetti.

There was this big sort of bumpy-looking virus on the cover,

Kapağında kocaman tombul tipli bir virüs vardı,

and I just wanted to read it. I picked up that book,

kitabı okumak istedim. Kitabı aldım,

and as we drove from the edge of the Grand Canyon

Büyük Kanyon'dan başlayıp Orta Kaliforniya'nın

to Big Sur, and to, actually, here where we are today, in Monterey,

150 km'lik sahil şeridi boyunca güneye, buraya,

I read that book, and from when I was reading that book,

yani Monterey'e varana kadar, bu kitabı okudum.

I knew that I wanted to have a life in medicine.

Kitabı okudukça, hayatımı tıp ile geçirmek istediğimi anladım.

I wanted to be like the explorers I'd read about in the book,

Kitapta okuduğum, Afrika'nın balta geçirmemiş ormanlarına

who went into the jungles of Africa,

giden kaşifler gibi yaşamak istiyordum.

went into the research labs and just tried to figure out

Araştırma laboratuarlarına gidip bu ölümcül virüsleri

what this deadly virus was. So from that moment on, I read every medical book

keşfetmeye çalışmak istiyordum. O günden sonra, elime geçen her tıp kitabını

I could get my hands on, and I just loved it so much.

okudum ve çok da sevdim.

I was a passive observer of the medical world.

Tıbbi dünyanın seyircilerinden biri olmuştum.

It wasn't until I entered high school that I thought,

Liseye geçtiğimde şöyle düşündüm:

"Maybe now, you know -- being a big high school kid --

"Artık kocaman bir liseli çocuk olduğuma göre

I can maybe become an active part of this big medical world."

belki bu kocaman tıp dünyasının oyuncularından biri olabilirim."

I was 14, and I emailed professors at the local university

14 yaşındaydım; yakınımızdaki üniversitenin profesörlerine

to see if maybe I could go work in their lab. And hardly anyone responded.

e-posta atıp laboratuarlarında çalışıp çalışamayacağımı sordum. Neredeyse

But I mean, why would they respond to a 14-year-old, anyway?

hiç cevap almadım. Zaten 14 yaşında bir çocuğa niye cevap yazsınlar?

And I got to go talk to one professor, Dr. Jacobs,

Ama Dr. Jacobs adında bir profesör, konuşunca

who accepted me into the lab.

benim laboratuarına kabul etti.

At that time, I was really interested in neuroscience

O sırada nöroloji beni çok cezbetmişti, nöroloji

and wanted to do a research project in neurology --

üzerine araştıma yapmak istiyordum;

specifically looking at the effects of heavy metals on the developing nervous system.

özellikle ağır metallerin sinir sistemi gelişimi üzerindeki etkisiyle ilgileniyordum.

So I started that, and worked in his lab for a year,

Bu konuyla uğraşmaya başladım; laboratuarında bir sene çalıştım.

and found the results that I guess you'd expect to find

Sonunda tahmin edeceğiniz sonuçlara ulaştım:

when you feed fruit flies heavy metals -- that it really, really impaired the nervous system.

Meyve sineklerine ağır metal verince, sinir sistemlerini fena, hem de çok fena bozuyordu.

The spinal cord had breaks. The neurons were crossing in every which way.

Omurilikte parçalanmalar meydana geliyordu. Nöronlar her bir yöne dağılıyorlardı.

And from then I wanted to look not at impairment, but at prevention of impairment.

Bundan sonra da bozukluğa değil, bozukluğun engellenmesine çalışmak istedim.

So that's what led me to Alzheimer's. I started reading about Alzheimer's

Bu da beni Alzheimer'le ilgilenmeye yöneltti. Alzheimer üzerine kitaplar okuyup

and tried to familiarize myself with the research,

süregelen araştırmaları tanımaya gayret ettim.

and at the same time when I was in the --

Kütüphanede bunları okurken bir gün -

I was reading in the medical library one day, and I read this article

Tıp kütüphanesinde günün birinde,

about something called "purine derivatives."

"pürin türevleri" denen bir şey hakkında bir makale okudum.

And they seemed to have cell growth-promoting properties.

Makaleye göre bunların hücre geliştirme özellikleri vardı.

And being naive about the whole field, I kind of thought,

Konuyu çok az bildiğim için şöyle düşündüm:

"Oh, you have cell death in Alzheimer's

"Alzheimer'de hücre ölümü var; bellek kaybına yol açıyor -

which is causing the memory deficit, and then you have this compound --

bu madde de -- pürin türevleri -- hücre gelişmesine katkıda bulunuyor."

purine derivatives -- that are promoting cell growth."

"Belki de," diye düşündüm, "eğer bu maddeler

And so I thought, "Maybe if it can promote cell growth,

hücre gelişmesini sağlıyorsa,

it can inhibit cell death, too."

hücre ölümünü de engelleyebilir."

And so that's the project that I pursued for that year,

Böylece o sene bu projeye başladım,

and it's continuing now as well,

hala da devam ediyorum,

and found that a specific purine derivative called "guanidine"

guanidin adında belirli bir pürin türevinin hücre çoğalmasını

had inhibited the cell growth by approximately 60 percent.

yaklaşık %60 azalttığını buldum.

So I presented those results at the International Science Fair,

Bu sonuçları Uluslararası Bilim Fuarı'nda sergiledim.

which was just one of the most amazing experiences of my life.

Benim için çok hayranlık verici bir deneyimdi.

And there I was awarded "Best in the World in Medicine,"

"Tıp Dünyası'nın En İyisi" ödülünü aldım; bu sayede

which allowed me to get in, or at least get a foot in the door of the big medical world.

tıp dünyasına girmemi, en azından bir adım atabilmemi sağladı.

And from then on, since I was now in this huge exciting world,

O zamandan beri, bu büyük ve heyecanlı dünyanın içine girdiğim için

I wanted to explore it all. I wanted it all at once, but knew I couldn't really get that.

hepsini keşfetmek istedim. Hepsini bir seferde istiyordum; ama bunun mümkün olmadığını da biliyordum.

And I stumbled across something called "cancer stem cells."

Karşıma, kanser kök hücreleri denen bir şey çıktı.

And this is really what I want to talk to you about today -- about cancer.

Ben de bugün sizinle bu konuda konuşmak istedim - kanser konusunda.

At first when I heard of cancer stem cells,

Kanser kök hücrelerini ilk duyduğumda,

I didn't really know how to put the two together. I'd heard of stem cells,

anlam verememiştim: Kök hücrelerini duymuştum; geleceğin

and I'd heard of them as the panacea of the future --

mucizevi bir çözüm olduklarını biliyordum -

the therapy of many diseases to come in the future, perhaps.

gelecekte belki de bir çok hastalığı tedavisi.

But I'd heard of cancer as the most feared disease of our time,

Ama kanserin de zamanımızın en korkulan rahatsızlığı olduğunu biliyordum.

so how did the good and bad go together?

İyi ve kötü nasıl beraber olabilirdi?

Last summer I worked at Stanford University, doing some research on cancer stem cells.

Geçen yaz Stanford Üniversitesi'nde, kanser kök hücreleri üzerinde çalıştım.

And while I was doing this, I was reading the cancer literature,

Bu sırada kanser üzerine okuyordum, kendimi -- bir kere daha --

trying to -- again -- familiarize myself with this new medical field.

yeni bir tıp dalında eğitmeye gayret ediyordum.

And it seemed that tumors actually begin from a stem cell.

Tümörlerin aslında kök hücrelerden ortaya çıktıklarını farkettim.

This fascinated me. The more I read, the more I looked at cancer differently

Bu beni büyüledi. Okumaya devam ettikçe, kansere farklı gözle bakmaya

and almost became less fearful of it.

başladım ve neredeyse korkum azaldı.

It seems that cancer is a direct result to injury.

Kanser, hasara karşı doğrudan tepkiye benziyor:

If you smoke, you damage your lung tissue, and then lung cancer arises.

Eğer sigara içerseniz, akciğer dokunuzda hasara yol açarsınız, ondan sonra da akciğer kanseri oluşur.

If you drink, you damage your liver, and then liver cancer occurs.

Eğer içki içerseniz, karaciğer dokunuzda hasara yol açarsınız, ondan sonra da karaciğer kanseri oluşur.

And it was really interesting -- there were articles correlating

Bunu gerçekten ilginç bulmuştum -- başka makaleler da aynı şekildeydi

if you have a bone fracture, and then bone cancer arises.

eğer kemik kırığı olursa, kemik kanseri ortaya çıkar.

Because what stem cells are -- they're these

Çünkü kök hücresi buna deniyor - kök hücresi,

phenomenal cells that really have the ability to differentiate

diğer dokulara değişme özelliğine sahip olağandışı

into any type of tissue.

hücrelere deniyor.

So, if the body is sensing that you have damage to an organ

Şu halde, eğer vücut sizin bir organa zarar verdiğinizi farkediyorsa,

and then it's initiating cancer, it's almost as if this is a repair response.

kanseri - adeta bir tamir tepkisi olarak - başlatıyor.

And the cancer, the body is saying the lung tissue is damaged,

Kanser, yani vücut diyor ki, "akciğer dokusu hasarlı,

we need to repair the lung. And cancer is originating in the lung

akciğeri tamir etmeliyiz." Ve akciğerde kanser, tedavi için ortaya çıkıyor.

trying to repair -- because you have this excessive proliferation

Çünkü bu olağandışı hücreler, akciğere dönüşebilecek nitelikte

of these remarkable cells that really have the potential to become lung tissue.

olağandışı hücreler, kontrolsüzce çoğalmaya başlıyorlar.

But it's almost as if the body has originated this ingenious response,

Adeta, vücut dahice bir tepkiyi başlatmış, ama sonradan

but can't quite control it.

kontrol edememiş.

It hasn't yet become fine-tuned enough to finish what has been initiated.

Vücut, başladığı işi bitirecek şekilde ayar yapabilecek seviyeye erişememiş.

So this really, really fascinated me.

İşte bu beni gerçekten, gerçekten hayran bıraktı.

And I really think that we can't think about cancer --

Kanser, veya herhangi bir hastalık hakkında,

let alone any disease -- in such black-and-white terms.

siyah/beyaz düşünmememiz gerektiğine gerçekten inanıyorum.

If we eliminate cancer the way we're trying to do now, with chemotherapy and radiation,

Eğer kanseri şu andaki yöntemlerimizle ortadan kaldırırsak, kemoterapi ve radyasyonla,

we're bombarding the body or the cancer with toxins, or with radiation, trying to kill it.

vücudu veya kanseri zehirli maddelerle veya radyasyonla bombardıman ediyoruz, öldürmeye çalışıyoruz.

It's almost as if we're getting back to this starting point.

Sanki başlangıç noktasına geri dönmek ister gibiyiz.

We're removing the cancer cells, but we're revealing the previous damage

Kanser hücrelerini kaldırıyoruz, ama vücudun tedavi etmeye çalıştığı önceki

that the body has tried to fix.

hasarı ortaya çıkarıyoruz.

Shouldn't we think about manipulation, rather than elimination?

Ortadan kaldırmaya çalışmak yerine kontrol etmeye çalışsak daha iyi olmaz mı?

If somehow we can cause these cells to differentiate --

Eğer bir şekilde bu hücrelerin, kemik dokusuna, akciğer dokusuna

to become bone tissue, lung tissue, liver tissue,

karaciğer dokusuna, kanser hangi nedenle çıkmışsa o dokuya,

whatever that cancer has been put there to do --

değişmesini sağlayabilirsek

it would be a repair process. We'd end up better than we were before cancer.

kanser bir tedavi sürecine dönüşür. Kanserden öncekinden daha iyi olur.

So, this really changed my view of looking at cancer.

İşte bu benim kansere bakış açımı çok değiştirdi.

And while I was reading all these articles about cancer,

Kanserle ilgili bütün bu değişik makaleleri okurken, bir şey daha farkettim:

it seemed that the articles -- a lot of them -- focused on, you know,

Bu makaleler - makalelerin çoğu -

the genetics of breast cancer, and the genesis

meme kanserinin genetiği ile, ve oluşumu

and the progression of breast cancer --

ve ilerleyişi ile ilgiliydi.

tracking the cancer through the body, tracing where it is, where it goes.

Kanserin vücut içinde takibi, nerede olduğunun izinin sürülmesi, nereye gittiği

But it struck me that I'd never heard of cancer of the heart,

Fakat farkettim ki hiç kalp kanseri diye bir şey yoktu.

or cancer of any skeletal muscle for that matter.

Çizgili kas dokusunun kanseri de yoktu.

And skeletal muscle constitutes 50 percent of our body,

Üstelik, çizgili kas vücudun yüzde 50'sini, veya

or over 50 percent of our body. And so at first I kind of thought,

yüzde 50'den fazlasını kaplıyor. En başta şöyle düşündüm:

"Well, maybe there's some obvious explanation

"Herhalde çizgili kas dokusunda neden kanser

why skeletal muscle doesn't get cancer -- at least not that I know of."

olmadığının bariz bir açıklaması vardır - herhalde var ama ben bilmiyorum."

So, I looked further into it, found as many articles as I could,

Dolayısıyla araştırmaya devam ettim; mümkün olduğunca çok makale okudum;

and it was amazing -- because it turned out that it was very rare.

ve çok şaşırdım - çünkü meğer çizgili kas dokusu kanserleri çok nadir görülüyormuş.

Some articles even went as far as to say that skeletal muscle tissue

Hatta bazı makalelerde, çizgili kas dokusunun kansere dayanıklı olduğunu,

is resistant to cancer, and furthermore, not only to cancer,

dahası, sadece kansere değil, metastaza da

but of metastases going to skeletal muscle.

dayanıklı olduğu yazıyordu.

And what metastases are is when the tumor --

Metastaz, tümörün - tümörün bir parçasının -

when a piece -- breaks off and travels through the blood stream

kopup da kan damarlarından, farklı bir organa

and goes to a different organ. That's what a metastasis is.

gitmesine denir. Metastazın tanımı budur.

It's the part of cancer that is the most dangerous.

Kanserin en tehlikeli tarafı budur.

If cancer was localized, we could likely remove it,

Eğer kanser sadece bir yerde olsaydı, kesip alabilirdik,

or somehow -- you know, it's contained. It's very contained.

veya bir şekilde - yani, kontrolümüz altında. Kontrol altında olurdu.

But once it starts moving throughout the body, that's when it becomes deadly.

Ama vücut içinde yolculuğa çıktığında, işte o zaman ölümcül oluyor.

So the fact that not only did cancer not seem to originate in skeletal muscles,

Sonuç olarak, çizgili kas dokusunda kanser oluşmadığı gibi,

but cancer didn't seem to go to skeletal muscle --

dışarıdan kanser de gelmiyor -

there seemed to be something here.

bunun bir ipucu olduğunu düşündüm.

So these articles were saying, you know, "Skeletal --

İşte bu makaleler "çizgili -

metastasis to skeletal muscle -- is very rare."

çizgili kasa metastaz - çok nadirdir" diyorlardı.

But it was left at that. No one seemed to be asking why.

Ama böyle deyip bırakıyorlardı. Kimse sebebini sormamıştı.

So I decided to ask why. At first -- the first thing I did

Sebebini sormaya karar verdim. İlk önce - ilk yaptığım -

was I emailed some professors who

tanıdığım profesörlerin çizgili kas patolojisi üzerine

specialized in skeletal muscle physiology, and pretty much said,

uzmanlaşanların bazılarını sormak oldu. Aşağı yukarı

"Hey, it seems like cancer doesn't really go to skeletal muscle.

"kanser çizgili kasa yayılmıyor gibi görünüyor, acaba bunu

Is there a reason for this?" And a lot of the replies I got were that

bir sebebi var mı?" gibi bir şey sordum. Genelde şöyle bir cevap

muscle is terminally differentiated tissue.

aldım: Kas, son derece özelleşmiş bir dokudur.

Meaning that you have muscle cells, but they're not dividing,

Yani kas hücreleri var; ancak bölünmüyorlar.

so it doesn't seem like a good target for cancer to hijack.

Dolayısıyla kanserin dişini geçirebileceği bir hedef değil.

But then again, this fact that the metastases

Öte yandan, kas metastaza da uğrayabiliyor,

didn't go to skeletal muscle made that seem unlikely.

bu yüzden bu açıklama yetersiz kalıyor.

And furthermore, that nervous tissue -- brain -- gets cancer,

Üstelik, sinir dokusu - beyin - de çok özelleşmiş doku,

and brain cells are also terminally differentiated.

ama kansere yakalanıyor.

So I decided to ask why. And here's some of, I guess, my hypotheses

Bunun sebebini araştırmak istedim. Şimdi de, eee, hipotezimi açıklayacağım.

that I'll be starting to investigate this May at the Sylvester Cancer Institute in Miami.

Hipotezim üzerine bu Mayıs'ta Miami'deki Sylverster Kanser Enstitüsü'nde başlayacağım.

And I guess I'll keep investigating until I get the answers.

Cevaplarımı alana dek de araştırmaya devam edeceğim.

But I know that in science, once you get the answers,

Ama bilim dünyasında cevapları alınca, kaçınılmaz

inevitably you're going to have more questions.

olarak daha fazla sorunun çıkacağını biliyorum.

So I guess you could say that I'll probably be doing this for the rest of my life.

Dolayısıyla hayatımı bununla geçireceğim söylenebilir.

Some of my hypotheses are that

Hipotezlerimin bazıları şöyle:

when you first think about skeletal muscle,

Çizgili kas dokusunu baktığımızda, dokunun

there's a lot of blood vessels going to skeletal muscle.

içine giren bir çok kan damarı olduğunu görüyoruz.

And the first thing that makes me think is that

Damarların, tümör hücreleri için otoyol

blood vessels are like highways for the tumor cells.

vazifesi görmeleri beni düşündürüyor.

Tumor cells can travel through the blood vessels.

Tümör hücreleri kan damarları içinde seyahat edebilir.

And you think, the more highways there are in a tissue,

Bu durumda, bir dokuda ne kadar fazla damar varsa,

the more likely it is to get cancer or to get metastases.

o dokunun o kadar fazla kanser olma veya metastaz geçirme ihtimali olur.

So first of all I thought, you know, "Wouldn't it be favorable

Ben de "kanserin çizgili kasa kolayca yayılması gerekmez miydi?"

to cancer getting to skeletal muscle?" And as well,

diye düşündüm. Daha da ötesi, kanser - tümörler

cancer tumors require a process called angiogenesis,

"anjiyogenez" (Ç.N. damar oluşumu) denen bir süreç gerektiriyor.

which is really, the tumor recruits the blood vessels to itself

Bu, tümörün kan damarlarını kendi amaçlarına alet etmesi,

to supply itself with nutrients so it can grow.

büyüyebilmesi için kendisini beslemeleri sağlaması demek.

Without angiogenesis, the tumor remains the size of a pinpoint and it's not harmful.

Anjiyogenez gerçekleşmese, tümör iğne başı boyutunda kalır ve zararsız olur.

So angiogenesis is really a central process to the pathogenesis of cancer.

Dolayısıyla, anjiyogenez, kanserin gelişimi için önemli bir olgu.

And one article that really stood out to me

Bu konuda okuyup da kanserin neden çizgili kasa

when I was just reading about this, trying to figure out why cancer doesn't go to skeletal

geçmediği anlamaya çalışırken bir makale gözüme çarptı.

muscle, was that it had reported 16 percent of micro-metastases

Otopsi sırasında, çizgili kas üzerinde yüzde 16 mikro metastaz

to skeletal muscle upon autopsy.

rapor edilmiş.

16 percent! Meaning that there were these pinpoint tumors in skeletal muscle,

Yüzde 16! Yani çizgili kasta bir sürü iğne başı boyutunda tümör var, ama

but only .16 percent of actual metastases --

ama bunların sadece yüzde bir nokta altısı gerçek metastaza dönüşmüş --

suggesting that maybe skeletal muscle is able to control the angiogenesis,

demek ki belki de çizgili kas, anjiyogeneze yol açan

is able to control the tumors recruiting these blood vessels.

tümörleri kontrol altında tutabiliyor.

We use skeletal muscles so much. It's the one portion of our body --

Çizgili kaslar çok kullanıyoruz. Vücudun öyle bir parçası ki --

our heart's always beating. We're always moving our muscles.

kalbimiz hep atıyor. Sürekli kaslarımızı hareket ettiriyoruz.

Is it possible that muscle somehow intuitively knows

Acaba kasların bu kan kaynağına sürekli ihtiyaç duyduğunu

that it needs this blood supply? It needs to be constantly contracting,

insiyaki olarak biliyor olması mümkün müdür? Sürekli kasılması gerekiyor,

so therefore it's almost selfish. It's grabbing its blood vessels for itself.

dolayısıyla her zaman bencil. Kan damarlarını kendi amaçları için ele geçiyor.

Therefore, when a tumor comes into skeletal muscle tissue,

Dolayısıyla tümör çizgili kas dokusuna gelince,

it can't get a blood supply, and can't grow.

kan kaynağı kuruyor, o zaman da büyüyemiyor.

So this suggests that maybe if there is an anti-angiogenic factor

Belki de, çizgili kasta anjiyogenezi engelleyen bir faktör var,

in skeletal muscle -- or perhaps even more,

veya daha da iyisi, anjiyogenezi yönlendiren bir faktör var,

an angiogenic routing factor, so it can actually direct where the blood vessels grow --

yani kan damarlarının nereye doğru genişlediğini kontrol edebiliyor.

this could be a potential future therapy for cancer.

Bunun gelecekte kanser için bir tedavi olması mümkün.

And another thing that's really interesting is that

Gerçekten çok ilginç bir şey daha var, karmaşık bir sistem -

there's this whole -- the way tumors move throughout the body,

tümörlerin vücut içindeki hareketleri çok karmaşık bir sistem,

it's a very complex system -- and there's something called the chemokine network.

adına "kemokin şebekesi" deniyor.

And chemokines are essentially chemical attractants,

Bu "kemokinler" (Ç.N. "kemotaksik sitokin" kısaltması) aslında birer kimyasal yem

and they're the stop and go signals for cancer.

ve kansere "dur" ve "başla" sinyallerini veriyorlar.

So a tumor expresses chemokine receptors,

Eğer bir tümörde kemokin reseptörleri varsa,

and another organ -- a distant organ somewhere in the body --

Vücutta bir organda da - uzaktaki bir organda -

will have the corresponding chemokines,

tümörün reseptörlerine karşı gelen kemokinler varsa,

and the tumor will see these chemokines and migrate towards it.

tümör bu kemokinleri görüp ona doğru gidecektir.

Is it possible that skeletal muscle doesn't express this type of molecules?

Acaba çizgili kasın bu tür molekülleri içermemesi mümkün mü?

And the other really interesting thing is that

Diğer ilginç şey de, çizgili kas - bir çok rapor,

when skeletal muscle -- there's been several reports that when skeletal

çizgili kasın zarar görmesi ile çizgili kasta metastatik tümör oluşumu

muscle is injured, that's what correlates with metastases going to skeletal muscle.

arasında bir ilişki olduğunu yazıyor.

And, furthermore, when skeletal muscle is injured,

Dahası, kemokinlerin tümörlere "kanser bana gelebilirsin"

that's what causes chemokines -- these signals saying,

diye sinyal göndermelerine yol açan, çizgili kasların

"Cancer, you can come to me," the "go signs" for the tumors --

hasar görmeleri. Hasar, çizgili kasların yüksek miktarda

it causes them to highly express these chemokines.

kemokin salgılamasına yol açıyor.

So, there's so much interplay here.

Dolayısıyla, burada bir çok etkileşim var.

I mean, there are so many possibilities

Yani, tümörlerin çizgili kasa gitmemelerini

for why tumors don't go to skeletal muscle.

açıklayabilecek bir çok sebep var.

But it seems like by investigating, by attacking cancer,

Ama öyle görünüyor ki, araştırmayla, kansere saldırarak,

by searching where cancer is not, there has got to be something --

kanserin nerede olmadığını araştırarak - illa ki bir sebebi var -

there's got to be something -- that's making this tissue resistant to tumors.

illa bir sebep var ki bu dokular tümörlere karşı dirençli.

And can we utilize -- can we take this property,

Ve bunu - bu özelliği, bu maddeyi, bu reseptörü,

this compound, this receptor, whatever it is that's controlling these

anti-tümör özelliklerini kontrol eden şey neyse onu alıp

anti-tumor properties and apply it to cancer therapy in general?

genel kanser terapisinde kullanabilir miyiz?

Now, one thing that kind of ties the resistance of skeletal muscle to cancer --

Çizgili kas dokusunun kansere karşı direnci - kontrolden çıkmış bir tamir

to the cancer as a repair response gone out of control in the body --

mekanizması diye tanımladığım kansere karşı - direnci ile bağlantılı bir şey

is that skeletal muscle has a factor in it called "MyoD."

çizgili kasların MyoD adında bir faktör bulundurmaları.

And what MyoD essentially does is, it causes cells to differentiate

MyoD'nin görevi, hücrelerin kas hücrelerine farklılaşmalarını sağlamak.

into muscle cells. So this compound, MyoD,

İşte bu MyoD proteini bir çok değişik hücre tipiyle test edildiğinde

has been tested on a lot of different cell types and been shown to

bu değişik hücreleri çizgili kas hücrelerine

actually convert this variety of cell types into skeletal muscle cells.

dönüştürdüğü gözlemlenmiş.

So, is it possible that the tumor cells are going to the skeletal muscle tissue,

O halde, belki de tümör hücreleri çizgili kas dokusuna gidiyor,

but once in contact inside the skeletal muscle tissue,

ama dokunun içine girip de temasa geçtiğinde,

MyoD acts upon these tumor cells and causes them

MyoD bu tümör hücrelerini etkiliyor ve

to become skeletal muscle cells?

çizgili kas hücrelerine dönüşmelerine yol açıyor.

Maybe tumor cells are being disguised as skeletal muscle cells,

Belki de tümör hücreleri, çizgili kas hücresi görünümünde kalıyorlar,

and this is why it seems as if it is so rare.

bu yüzden çok nadir gibi görünüyorlar.

It's not harmful; it has just repaired the muscle.

Zararlı değil, çünkü kası tedavi etti.

Muscle is constantly being used -- constantly being damaged.

Kas sürekli kullanılıyor - sürekli tamir ediliyor.

If every time we tore a muscle

Eğer her kasımızı yırttığımızda

or every time we stretched a muscle or moved in a wrong way,

veya kasımızı esnettiğimizde ve ters bir hareket yaptığımızda

cancer occurred -- I mean, everybody would have cancer almost.

kanser ortaya çıksaydı - yani, neredeyse hepimiz kanser olurduk.

And I hate to say that. But it seems as though muscle cell,

Bunu söylemek çok tatsız. Ama öyle görünüyor ki, kas hücresi,

possibly because of all its use, has adapted

sürekli kullanılıyor olmasından dolayı,

faster than other body tissues to respond to injury,

diğer vücut dokularına göre daha hasara daha hızlı tepki veriyor,

to fine-tune this repair response and actually be able to finish the process

bu tamir tepkisini daha ince ayarlıyor ve vücudun bitirmeye çalıştığı

which the body wants to finish. I really believe that the human body is very,

süreci gerçekten bitirebiliyor. İnsan vücudunun çok, çok akıllı olduğunu

very smart, and we can't counteract something the body is saying to do.

ve vücudun "yapılsın" dediği bir şeye karşı çıkamayacağımızı düşünüyorum.

It's different when a bacteria comes into the body --

Vücuda bakteri girdiği zaman durum farklı,

that's a foreign object -- we want that out.

bu yabancı bir nesne - çıkmasını istiyoruz.

But when the body is actually initiating a process

Ama vücut bir süreç başlattığında ve biz de bu süreci

and we're calling it a disease, it doesn't seem as though elimination is

hastalık diye tanımladığımızda, onu ortadan kaldırmaya çalışmak

the right solution. So even to go from there, it's possible, although far-fetched,

doğru çözüm gibi görünmüyor. Dolayısıyla, çok uzak olsa da,

that in the future we could almost think of cancer being used as a therapy.

gelecekte kanserin neredeyse bir tedavi yöntemine dönüşmesi mümkün.

If those diseases where tissues are deteriorating --

Eğer dokuların bozulduğu rahatsızlıklar varsa --

for example Alzheimer's, where the brain, the brain cells, die

mesela Azheimer'de beyin, beyin hücreleri ölüyor

and we need to restore new brain cells, new functional brain cells --

biz de yeni beyin hücreleri yaratmak istiyoruz, çalışan yeni beyin hücreleri --

what if we could, in the future, use cancer? A tumor --

gelecekte belki de kanseri kullanacağız. Bir tümörü

put it in the brain and cause it to differentiate into brain cells?

alıp beyne yerleştiririz ve beyin hücrelerine farklılaşmasını sağlarız.

That's a very far-fetched idea, but I really believe that it may be possible.

Bu çok uzak bir fikir fakat mümkün olabileceğine inanıyorum.

These cells are so versatile, these cancer cells are so versatile --

Bu hücreler o kadar esnek ki, bu kanser hücreleri --

we just have to manipulate them in the right way.

sadece doğru yönde yönlendirmemiz gerekiyor.

And again, some of these may be far-fetched, but

Söylediğim fikirlar çok uzak olabilir, ama

I figured if there's anywhere to present far-fetched ideas, it's here at TED, so

eğer çok uzak fikirlerin söyleneceği bir yer varsa, orası da TED olmalı diye düşündüm,

thank you very much.

hepinize çok teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)