The fascinating secret lives of giant clams | Mei Lin Neo

Çeviri: Cihan Ekmekçi Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

Back home, my friends call me nicknames,

Evde arkadaşlarım bana takma isimlerle seslenir:

such as "The Giant Clam Girl,"

''devasa midye kızı''

"Clam Queen,"

''midye kraliçesi''

or, "The Mother of Clams."

ya da ''midyelerin anası''

(Laughter)

(Kahkaha)

This is because every time I see them,

Bunun sebebi ise onları her gördüğümde

I talk nonstop about giant clams all day,

tüm gün dev midyeler hakkında hiç durmadan konuşmam,

every day.

her gün.

Giant clams are these massive and colorful shelled marine animals,

Dev midyeler türünün en genişi olan büyük ve renkli kabuklu

the largest of its kind.

deniz hayvanlarıdır.

Just look at this shell.

Şu midyeye bir bakın.

The biggest recorded individual was four-and-a-half-feet long

Kaydedilen en büyüğü yaklaşık 14 metre uzunluğunda

and weighed about 550 pounds.

ve 250 kilo ağırlığındaydı.

That is almost as heavy as three baby elephants.

Neredeyse üç tane yavru fil kadar.

South Pacific legends once described giant clams as man-eaters

Bir zamanlar güney pasifik efsaneleri dev midyeleri deniz tabanında

that would lie in wait on the seabed to trap unsuspecting divers.

masum dalgıçlara tuzak kurmak için pusuya yatan insan yiyenler olarak tanımlardı.

A story goes that a diver had lost his legs

Bir dalgıcın büyük bir midyeden inci almaya çalışırken

while trying to retrieve a pearl from a giant clam.

bacaklarını kaybettiği bir hikâyede geçer.

I thought, "Really?"

''Gerçek mi?'' diye düşündüm.

So out of curiosity,

Merakımdan dolayı

I did an experiment using myself as bait.

yem olarak kendimi kullanarak bir deney yaptım.

(Laughter)

(Kahkaha)

I carefully placed my hand into the clam's mouth and waited.

Dikkatli bir şekilde elimi midyenin ağzına yerleştirdim ve bekledim.

Hmm ...

Hmm...

I still have my hand.

Elim yerinde duruyor.

It seems that these gentle giants would rather retreat

Öyle görünüyor ki bu naif devler benden beslenmektense

and protect their fleshy bodies

etli bedenlerini korumayı,

than feed on me.

geri çekilmeyi seçerler.

So much for those killer clam myths!

Bu katil midye efsaneleri işte!

Unfortunately, the reality is,

Ne yazık ki asıl gerçek dev midyeler için

we are the giant clams' biggest threat.

en büyük tehdidin biz olduğumuz.

Considered a delicacy throughout the Western Pacific and Indian Oceans,

Batı Pasifik ve Hint Okyanusu boyunca leziz olduğu düşünülen dev midyeler

giant clams have been traditionally fished as seafood.

geleneksel bir şekilde deniz ürünü olarak tutulur.

Fishermen are particularly interested in their adductor muscles,

Özellikle balıkçılar bir eklem gibi iki kabuğu bir arada tutan organları

which are organs that hold the two shells together like a hinge.

olan midyelerin bağlayıcı kaslarıyla ilgilidirler.

Just for their muscles,

Sadece kasları için,

giant clams were almost hunted to extinction

1960 ve 1980'ler arasında dev midyeler neredeyse

between the 1960s and 1980s.

nesilleri tükenene kadar avlanıldılar.

Clamshells are also popular in the ornamental trade

Ayrıca midye kabukları takı ve süs eşyası

as jewelry and for display.

olarak da popülerdir.

In the South China Sea,

Güney Çin Denizinde,

fishermen went out of their way to collect fossilized clamshells

balıkçılar fosilleşmiş midye kabuklarını geniş mercan yataklarını kazarak

by digging through large areas of coral reefs.

toplamak için büyük çaba sarfettiler.

These were later carved and sold as so-called "ivory handicrafts" in China.

Daha sonra bunlar Çin'de ''el yapımı fil dişi'' olarak işlendi ve satıldı.

Giant clams, dead or alive, are not safe from us.

Ölü veya diri dev midyeler bize karşı güvende değiller.

It's a "clamity!"

Bu bir ''midyeciliktir''.

(Laughter)

(Kahkaha)

(Applause)

(Alkış)

With the spotlight on more charismatic marine animals

Balina ve mercanlar gibi daha etkileyici deniz hayvanlarına duyulan

such as the whales and coral reefs,

ilgi ile birlikte yardımımıza ihtiyaç duyan

it is easy to forget that other marine life needs our help, too.

diğer deniz canlılarını unutmak basit.

My fascination with giant clams got me started on conservation research

Dev midyelere olan ilgim onların ekoloji ve davranışları üzerinde bilgi açıklarını

to fill in the knowledge gaps on their ecology and behavior.

kapamaya yönelik bir koruma araştırmasına başlamama neden oldu.

One of the discoveries that we made was that giant clams could walk

Bulgularımızdan biri midyelerin okyanus yüzeyinde

across the seafloor.

yürüyebildiği yönündeydi.

Yes, you heard me right:

Evet, bu doğru:

they can walk.

Yürüyebiliyorlar.

To find out,

Anlamak için

we placed numerous baby clams on a grid.

ağ üzerine çok sayıda yavru midye koyduk.

Now watch what happens over 24 hours.

Şimdi 24 saat içinde neler olduğuna bakın.

We think that walking is important for getting away from predators

Yürümelerinin avcılardan kaçmak ve üremek için eş bulmada

and finding mates for breeding.

önemli bir rol oynadığını düşünüyoruz.

While it can hard to imagine any movement in these enormous animals,

Bu dev hayvanların hareket ettiğini bile düşünmek zorken

giant clams up to 400 pounds can still walk,

200 kiloya yakın midyeler bile yürüyebilir,

they just move slower.

sadece daha yavaş yürürler.

During my PhD, I discovered more secrets about the giant clams.

Doktoram esnasında dev midyeler hakkında daha çok sır keşfettim.

But there was something missing in my work.

Ancak yaptığım işte eksik bir şey vardı.

I found myself asking,

Şunu sordum kendime:

"Why should people care about conserving giant clams?" --

''İnsanlar dev midyeleri korumayı niçin önemsesinler?''

other than myself, of course.

Benim dışımda, tabii.

(Laughter)

(Kahkaha)

It turns out that giant clams have a giant impact on coral reefs.

Görünüşe göre dev midyelerin mercan resifleri üstünde büyük etkisi var.

These multitasking clams are reef builders,

Bu çok çalışkan midyeler resif yapıcılar,

food factories,

gıda fabrikaları,

shelters for shrimps and crabs

karides ve yengeçler için barınak

and water filters,

ve su filtreleyici,

all rolled into one.

hepsi bir arada.

In a nutshell,

Kısaca,

giant clams play a major contributing role

dev midyeler kendi resif evlerinin sakini olarak

as residents of their own reef home,

çok büyük bir rol oynuyorlar

and just having them around keeps the reef healthy.

ve varlıkları resifleri sağlıklı kılıyor.

And because they can live up to 100 years old,

100 yaşına kadar yaşayabildikleri için

giant clams make vital indicators of coral reef health.

dev midyeler koral resif sağlığının yaşamsal göstergeleri.

So when giant clams start to disappear from coral reefs,

Bu midyeler koral resiflerden kaybolmaya başladığında,

their absence can serve as an alarm bell

yoklukları bilim insanlarının

for scientists to start paying attention,

dikkat vermesi gereken bir alarm olmalı,

similar to the canary in a coal mine.

tıpkı bir kömür madenindeki kanarya gibi.

But giant clams are endangered.

Ancak dev midyelerin nesli tükenmekte.

The largest clam in the world is facing the threat of extinction,

Dünyanın en büyük midyesi nesli tükenme tehdidiyle yüzleşiyor;

with more than 50 percent of the wild population severely depleted.

popülasyonlarının %50'den fazlası tükenmiş bile.

And the ecological benefits of having giant clams on coral reefs

Koral resiflerde olmalarının ekolojik faydaları

are likely to continue only if populations are healthy,

yalnızca popülasyonlarının sağlıklı olmasıyla devam edebilir,

making their conservation paramount.

bu da korunmalarını çok önemli kılar.

So I stand here today to give a voice to the giant clams,

O yüzden bugün burada dev midyelerin sesi oluyorum

because I care a whole lot for these amazing animals,

çünkü bu harika hayvanlar benim için çok önemli

and they deserve to be cared for.

ve önemsenmeyi hak ediyorlar.

It is time for the giant clams to step out of their shells,

Dev midyelerin kabuklarından çıkıp dünyaya

and show the world that they, too, can be the heroes of the oceans.

okyanusların kahramanları olabileceklerini gösterme zamanları geldi.

Thank you very much.

Çok teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)