A short history of trans people's long fight for equality | Samy Nour Younes

123,683 views ・ 2019-04-30

TED


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: KUBİLAYHAN DOĞUKAN Gözden geçirme: Figen Ergürbüz
00:12
Why are transgender people suddenly everywhere?
0
12651
2638
Nasıl oldu da trans bireyler bir anda bu kadar çoğaldı?
00:15
(Laughter)
1
15313
2143
(Gülüşmeler)
00:17
As a trans activist, I get this question a lot.
2
17480
2831
Bir trans aktivist olarak bu soruyu çokça duyuyorum.
00:20
Keep in mind, less than one percent of American adults
3
20653
2550
Amerikalı yetişkinlerin yalnızca yüzde biri kendilerini
00:23
openly identify as trans.
4
23227
1722
açıkça trans olarak kabul ediyor.
00:25
According to a recent GLAAD survey, about 16 percent of non-trans Americans
5
25333
3833
Son yapılan GLAAD anketine göre, trans olmayan Amerikalıların
ortalama %16'sı, bir trans birey tanıdıklarını belirtiyor.
00:29
claim to know a trans person in real life.
6
29190
2333
00:31
So for the other 84 percent, this may seem like a new topic.
7
31547
3450
Geri kalan %84 için ise bu yeni bir konuymuş gibi görünüyor.
00:35
But trans people are not new.
8
35021
2198
Fakat trans bireyler yeni bir olay değil.
00:38
Gender variance is older than you think,
9
38118
2188
Cinsiyet değişikliği düşündüğünüzden daha eski
00:40
and trans people are part of that legacy.
10
40330
2127
ve trans bireyler bu mirasın bir parçası.
00:43
From central Africa to South America to the Pacific Islands and beyond,
11
43794
3984
Orta Afrika'dan Güney Amerika'ya oradan Pasifik Adaları
00:47
there have been populations who recognize multiple genders,
12
47802
2991
ve daha ötesinde çoklu cinsiyeti kabul eden toplumlar var
00:50
and they go way back.
13
50817
1873
ve bu eskilere dayanıyor.
00:52
The hijra of India and Pakistan, for example,
14
52714
2198
Örneğin, Kama Sutra'da Hindistan ve Pakistan'da hijra denilen
00:54
have been cited as far back as 2,000 years ago in the Kama Sutra.
15
54936
3377
trans bireylerden bahsedilmesi 2000 yıl önceye dayanıyor.
00:58
Indigenous American nations each have their own terms,
16
58983
2533
Amerikan yerlisi ulusların her birinin kendi terimleri var
01:01
but most share the umbrella term "two-spirit."
17
61540
2174
fakat çoğunlukla genel bir terim olan "iki-ruh" kullanılır.
01:04
They saw gender-variant people
18
64722
1501
Değişken cinsiyetli bireyleri
01:06
as shamans and healers in their communities,
19
66247
2370
kendi toplumlarında şaman ve şifacı olarak görmüş
01:08
and it wasn't until the spread of colonialism
20
68641
3021
ve kolonicilik yayılıp onlara aksini öğretene kadar da
01:11
that they were taught to think otherwise.
21
71686
2087
farklı şekilde düşünmemişler.
01:15
Now, in researching trans history,
22
75387
1930
Trans tarihini araştırırken hem trans bireyleri
01:17
we look for both trans people and trans practices.
23
77341
2956
hem de maruz kaldıkları tutumları inceliyoruz.
01:21
Take, for example, the women who presented as men
24
81062
2286
Örneğin, erkek gibi görünen kadınlar
01:23
so they could fight in the US Civil War.
25
83372
2265
Amerika İç Savaşı sırasında savaşmak üzere orduya alındı.
01:25
After the war, most resumed their lives as women,
26
85974
2422
Savaştan sonra çoğu hayatlarına kadın olarak devam etti.
01:28
but some, like Albert Cashier, continued to live as men.
27
88420
4102
Fakat Albert Cashier gibi bazıları erkek olarak yaşamayı tercih etti.
01:33
Albert was eventually confined to an asylum
28
93326
2334
Nihayetinde Albert bir akıl hastanesine kapatıldı
01:35
and forced to wear a dress for the rest of his life.
29
95684
2748
ve hayatının geri kalanında elbise giymeye zorlandı.
01:39
(Sighs)
30
99596
837
(İç çekişler)
01:41
Around 1895, a group of self-described androgynes
31
101277
3182
1895'lerde kendilerini çiftcinsiyetli olarak tanımlayan bir grup
01:44
formed the Cercle Hermaphroditos.
32
104483
1889
Cercle Hermaphroditos'u kurdu.
01:46
Their mission was to unite for defense against the world's bitter persecution.
33
106755
4477
Misyonları dünyanın acı zulmüne karşı savunma amacıyla birlik olmaktı.
01:51
And in doing that, they became one of the earliest trans support groups.
34
111256
3786
Ve bunu sağlarken en eski trans destek gruplarından biri hâline geldiler.
01:55
By the '40s and '50s, medical researchers were starting to study trans medicine,
35
115066
3778
40'larda ve 50’lerde araştırmacılar trans ilaçları üzerinde çalışmaya başlamışlardı
01:58
but they were aided by their trans patients,
36
118868
2127
fakat bu çalışmalar kadın kıyafeti giymekten dolayı tutuklu olan kişilerle
02:01
like Louise Lawrence, a trans woman who had corresponded extensively
37
121019
3405
geniş kapsamlı yazışmalar yapmış olan
02:04
with people who had been arrested for public cross-dressing.
38
124448
3205
trans kadın Louse Lawrence gibi trans hastalar tarafından finanse edildi.
02:08
She introduced sexual researchers like Alfred Kinsey
39
128320
2763
Lawrence, Alfred Kinsey gibi araştırmacıları
02:11
to a massive trans network.
40
131107
1641
muazzam bir trans ağı ile tanıştırdı.
02:14
Other early figures would follow,
41
134058
1612
Virgina Prince, Reed Erickson
02:15
like Virginia Prince, Reed Erickson and the famous Christine Jorgensen,
42
135694
4919
ve dönüşümünü oldukça halka açık başlıklarla süsleyen
02:20
who made headlines with her very public transition in 1952.
43
140637
3439
ünlü Christine Jorgensen gibi öncüler takip etti.
02:24
But while white trans suburbanites were forming their own support networks,
44
144904
3634
Fakat kenar mahallelerde oturan beyaz trans bireyler kendi destek ağlarını
02:28
many trans people of color had to carve their own path.
45
148562
2786
oluştururken diğer trans bireyler kendi yollarını çizmek zorunda kaldı.
02:32
Some, like Miss Major Griffin-Gracy, walked in drag balls.
46
152156
3699
Bayan Griffin-Gracy gibi bazıları Drag Balls'da sahneye çıktı.
02:36
Others were the so-called "street queens,"
47
156252
2326
Diğerleri cinsel kimliklerinden dolayı
02:38
who were often targeted by police for their gender expression
48
158602
2941
polis tarafından sürekli hedef alınan
ve kendilerini büyük öneme sahip LGBT hakları hareketlerinde en ön sırada bulan
02:41
and found themselves on the forefront of seminal events
49
161567
2937
02:44
in the LGBT rights movement.
50
164528
1658
"sokak kraliçeleri" olarak adlandırılan gruptu.
02:47
This brings us to the riots at Cooper Do-nuts in 1959,
51
167178
3558
Bu bizi 1959'da Cooper Do-nuts'da, 1966'da Compton's Caeteria'da
02:50
Compton's Cafeteria in 1966
52
170760
2755
ve 1969'da ünlü Stonewall Inn'de
02:53
and the famous Stonewall Inn in 1969.
53
173539
2760
isyana götürdü.
02:57
In 1970, Sylvia Rivera and Marsha P. Johnson,
54
177393
3889
1970'de Stonewall'un gazileri
03:01
two veterans of Stonewall,
55
181306
1722
Sylvia Rivera ve Marsha P. Johnson
03:03
established STAR: Street Transvestite Action Revolutionaries.
56
183052
4507
STAR: Street Transvestite Action Revolutionaries'i kurdular.
03:08
Trans people continued to fight for equal treatment under the law,
57
188529
3434
Trans bireyler artan ayrımcılığa, işsizliğe, göz altına alınmaya
03:11
even as they faced higher rates of discrimination,
58
191987
2661
ve yüksek miktarda AIDS salgınıyla karşı karşıya olmalarına rağmen
03:14
unemployment, arrests, and the looming AIDS epidemic.
59
194672
3762
yasalar kapsamında eşitlik için savaşmaya devam ettiler.
03:20
For as long as we've been around,
60
200835
1579
Etrafta bulunduğumuz süre boyunca
03:22
those in power have sought to disenfranchise trans people
61
202438
2769
iktidardaki insanlar bizim olan hayatları yaşamaya cesaret eden trans insanları
03:25
for daring to live lives that are ours.
62
205231
2135
hayatlarından mahrum etmeye çalıştılar.
03:28
This motion picture still, taken in Berlin in 1933,
63
208964
4072
1933'de Berlin'de çekilen bu sinema filmi hâlâ tarih ders kitaplarında
Nazilerin Alman olmadıklarını varsaydıkları eserleri nasıl yaktıklarını
03:33
is sometimes used in history textbooks
64
213060
1888
03:34
to illustrate how the Nazis burned works they considered un-German.
65
214972
3918
örneklemek için zaman zaman kullanılıyor.
03:38
But what's rarely mentioned is that included in this massive pile
66
218914
3293
Ancak nadiren bahsedilen, bu dev yığına dahil edilenlerin arasında
03:42
are works from the Institute for Sexual Research.
67
222231
2858
Cinsel Araştırma Enstitüsü'nün eserlerinin olmasıdır.
03:45
See, I just recapped the trans movement in America,
68
225113
3270
Bakınız, daha az önce Amerika'daki trans hareketinden bahsettim
03:48
but Magnus Hirschfeld and his peers in Germany
69
228407
2175
fakat Magnus Hirschfeld ve Almanya'daki arkadaşları
03:50
had us beat by a few decades.
70
230606
1911
onlarca yıl bizim kazanmamızı sağladı.
03:53
Magnus Hirschfeld was an early advocate for LGBT people.
71
233422
3777
Magnus Hirschfels LGBT toplumunun ilk avukatıydı.
Trans bireyler için bir kitap uzunluğunda olan ilk savunmayı yazdı.
03:57
He wrote the first book-length account of trans individuals.
72
237223
2867
04:00
He helped them obtain medical services and IDs.
73
240114
2870
Sağlık hizmeti ve kimlik almaları hususunda yardımcı oldu.
04:03
He worked with the Berlin Police Department
74
243008
2061
LGBT bireylerine karşı ayrımcılığı sonlandırmak için
04:05
to end discrimination of LGBT people,
75
245093
1820
Berlin Emniyeti ile çalışmalar yaptı
04:06
and he hired them at the Institute.
76
246937
1911
ve LGBT bireyleri enstitüde işe aldı.
04:08
So when the Nazi Party burned his library,
77
248872
2027
Nazi Partisi, kütüphanesini yaktığında,
04:10
it had devastating implications for trans research around the world.
78
250923
3292
dünya genelinde trans bireylere yönelik araştırma sonuçlarını yok etti.
04:15
This was a deliberate attempt to erase trans people,
79
255214
3007
Bu, trans bireyleri ortadan kaldırmak için yapılan kasti bir hareketti
04:18
and it was neither the first nor the last.
80
258245
2095
ve ne ilk ne de sondu.
Bu yüzden ne zaman biri bana trans bireylerin nasıl bir anda
04:22
So whenever people ask me why trans people are suddenly everywhere,
81
262006
3278
bu kadar çoğaldığını sorsa ona hep burada olduğumuzu söylemek istiyorum.
04:25
I just want to tell them that we've been here.
82
265308
2206
04:27
These stories have to be told,
83
267538
1461
Bu hikâyeler zamana gömülen
04:29
along with the countless others that have been buried by time.
84
269023
2906
sayısız diğerleriyle birlikte anlatılmak zorunda.
04:31
Not only were our lives not celebrated, but our struggles have been forgotten
85
271953
3708
Hayatlarımız hatırlanmadığı gibi çabalarımız da unutuldu
04:35
and, yeah, to some people, that makes trans issues seem new.
86
275685
3142
ve evet bazı insanlar için bu, trans meselesini yeni gibi gösteriyor.
04:38
Today, I meet a lot of people who think that our movement
87
278851
2759
Bugün, direnişimizin gelip geçici bir hareket olduğunu düşünen
04:41
is just a phase that will pass,
88
281634
2201
insanlar görüyorum fakat aynı zamanda
04:43
but I also hear well-intentioned allies telling us all to be patient,
89
283859
3548
hepimizin sabırlı olması gerektiğini söyleyen iyi niyetli insanlar da var
04:47
because our movement is "still new."
90
287431
1864
çünkü direnişimiz henüz "çok yeni".
04:50
Imagine how the conversation would shift
91
290819
1950
Hayal edin eğer trans bireylerin ne kadar uzun zamandır
04:52
if we acknowledge just how long trans people have been demanding equality.
92
292793
3674
eşitlik için savaştıklarını anlatsak sohbet nasıl da değişirdi.
04:57
Are we still overreacting?
93
297605
1608
Hâlâ aşırı tepki mi gösteriyoruz?
05:00
Should we continue to wait?
94
300197
1310
Beklemeye devam mı etmeliyiz?
05:02
Or should we, for example,
95
302401
1715
Ya da örneğin katledilen trans kadınlar
05:04
do something about the trans women of color who are murdered
96
304140
2902
ve adaletle hiç yüzleşmeyen katilleri için
05:07
and whose killers never see justice?
97
307066
1875
bir şeyler mi yapmalıyız?
05:10
Do our circumstances seem dire to you yet?
98
310178
2127
Durumumuz size hâlâ vahim görünmüyor mu?
05:12
(Sighs)
99
312992
710
(İç çekme)
05:14
Finally, I want other trans people to realize they're not alone.
100
314880
3583
Nihayet, diğer trans bireylerin yalnız olmadıklarını fark etmelerini istiyorum.
05:19
I grew up thinking my identity was an anomaly that would die with me.
101
319535
3666
Kişiliğimin benimle ölecek bir aykırılık olduğunu düşünerek büyüdüm.
05:23
People drilled this idea of otherness into my mind,
102
323934
2475
İnsanlar ötekileştirme fikrini aklıma işlediler
05:26
and I bought it because I didn't know anyone else like me.
103
326433
2808
ve ben bu fikri kabullendim çünkü kendim gibi birini tanımıyordum.
05:30
Maybe if I had known my ancestors sooner,
104
330084
2675
Eğer kendi atalarımı daha önce tanısaydım
05:32
it wouldn't have taken me so long to find a source of pride
105
332783
2781
kişiliğimde ve yaşadığım toplumda bir gurur kaynağı bulmam
05:35
in my identity and in my community.
106
335588
2363
bu kadar uzun sürmezdi belki de.
05:39
Because I belong to an amazing, vibrant community of people
107
339150
3515
Çünkü ben diğerleri yapmasa dahi birbirlerinin moralini düzelten,
05:42
that uplift each other even when others won't,
108
342689
2659
çabalarken dahi birbirine göz kulak olan,
05:45
that take care of each other even when we are struggling,
109
345372
3063
her nasılsa bütün olanlara rağmen
05:48
that somehow, despite it all,
110
348459
2333
birbirlerini kutlamak için
05:50
still find cause to celebrate each other,
111
350816
2830
bir yol bulabilen,
05:53
to love each other,
112
353670
1990
birbirlerini sevmek için,
05:55
to look one another in the eyes and say,
113
355684
2076
birbirlerinin gözüne bakıp şunu söylemek için,
05:58
"You are not alone.
114
358244
1730
"Yalnız değilsin.
06:01
You have us.
115
361172
1381
Biz varız.
Ve hiçbir yere gitmiyoruz." diyen kocaman capcanlı bir topluluğa aitim.
06:03
And we're not going anywhere."
116
363027
1518
06:05
Thank you.
117
365991
1151
Teşekkür ederim.
06:07
(Applause)
118
367166
6326
(Alkış)
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7