A short history of trans people's long fight for equality | Samy Nour Younes

Tłumaczenie: Krystian Aparta Korekta: Joanna Pietrulewicz

Why are transgender people suddenly everywhere?

Skąd nagle wszędzie ta gadka o ludziach transpłciowych?

(Laughter)

(Śmiech)

As a trans activist, I get this question a lot.

Jako aktywista walczę o prawa takich osób i często to słyszę.

Keep in mind, less than one percent of American adults

A tylko mniej niż jeden procent mieszkańców USA

otwarcie określa się jako osoby transpłciowe.

openly identify as trans.

According to a recent GLAAD survey, about 16 percent of non-trans Americans

W ankiecie organizacji LGBT GLAAD 16 procent osób nietranspłciowych

claim to know a trans person in real life.

zgłaszało, że znają osobę transpłciową.

So for the other 84 percent, this may seem like a new topic.

Dla pozostałych 84 procent to rzeczywiście może być nowy temat.

But trans people are not new.

Ale osoby transpłciowe to nie nowość.

Gender variance is older than you think,

Istnienie poza binarnym rozumieniem płci,

and trans people are part of that legacy.

także transpłciowość, ma długą historię.

From central Africa to South America to the Pacific Islands and beyond,

Od Afryki Środkowej po Amerykę Południową, wyspy Oceanu Spokojnego i nie tylko,

there have been populations who recognize multiple genders,

wiele narodów akceptuje różnorodność płciową,

and they go way back.

i dzieje się tak od dawien dawna.

The hijra of India and Pakistan, for example,

Na przykład o pakistańskich i indyjskich hidźrach

have been cited as far back as 2,000 years ago in the Kama Sutra.

pisano już 2000 lat temu w Kamasutrze.

Indigenous American nations each have their own terms,

Każde plemię rdzennych mieszkańców Ameryk ma inny termin,

but most share the umbrella term "two-spirit."

odpowiednik wikte, człowieka dwóch dusz.

They saw gender-variant people

Ludzie poza binarnym modelem płci

as shamans and healers in their communities,

pełnili rolę szamanów i uzdrowicieli,

and it wasn't until the spread of colonialism

a takie myślenie zmieniło się dopiero po wejściu kolonializmu.

that they were taught to think otherwise.

Now, in researching trans history,

W badaniu historii osób transpłciowych

we look for both trans people and trans practices.

analizujemy zarówno przykłady osób, jak i transpłciowych zachowań.

Take, for example, the women who presented as men

Dobrym przykładem są kobiety wstępujące jako mężczyźni

so they could fight in the US Civil War.

do wojska w czasach wojny secesyjnej.

After the war, most resumed their lives as women,

Po wojnie większość żyła jako kobiety,

but some, like Albert Cashier, continued to live as men.

ale niektóre, jak Albert Cashier, nie wyszły z roli męskiej.

Albert was eventually confined to an asylum

Alberta w końcu uwięziono w szpitalu psychiatrycznym

and forced to wear a dress for the rest of his life.

i do końca życia zmuszano do noszenia sukienki.

(Sighs)

(Wzdycha)

Around 1895, a group of self-described androgynes

Około roku 1895 grupa, której członkowie uważali się za osoby androgyniczne,

formed the Cercle Hermaphroditos.

utworzyła "Cercle Hermaphroditos".

Their mission was to unite for defense against the world's bitter persecution.

Ich celem było zjednoczenie się w obronie przed gorzkim prześladowaniem.

And in doing that, they became one of the earliest trans support groups.

Tak stali się jedną z pierwszych grup wspierających osoby transpłciowe.

By the '40s and '50s, medical researchers were starting to study trans medicine,

W latach 40. i 50. rozpoczęto badania nad rozwiązaniami medycznymi,

but they were aided by their trans patients,

w których lekarzom pomagali transpłciowi pacjenci,

like Louise Lawrence, a trans woman who had corresponded extensively

tacy jak Louise Lawrence, transkobieta prowadząca szeroką korespondencję

with people who had been arrested for public cross-dressing.

z osobami zaaresztowanymi za publiczny transwestytyzm.

She introduced sexual researchers like Alfred Kinsey

Dzięki niej badacze seksualności tacy jak Alfred Kinsey

to a massive trans network.

zostali przedstawieni wielkiej sieci osób transpłciowych.

Other early figures would follow,

Szybko pojawiały się inne głosy,

like Virginia Prince, Reed Erickson and the famous Christine Jorgensen,

jak Virginia Prince, Reed Erickson i sławna Christine Jorgensen,

who made headlines with her very public transition in 1952.

której publiczna tranzycja w roku 1952 trafiła na pierwsze strony gazet.

But while white trans suburbanites were forming their own support networks,

Ale kiedy w miastach tworzyły się sieci wsparcia osób transpłciowych,

many trans people of color had to carve their own path.

niebiałe osoby transpłciowe musiały radzić sobie same.

Some, like Miss Major Griffin-Gracy, walked in drag balls.

Niektóre, jak Miss Major Griffin-Gracy, występowały w balach drag.

Others were the so-called "street queens,"

Inne, street queens, "królowe ulicy",

who were often targeted by police for their gender expression

często podpadały policji ze względu na wygląd

and found themselves on the forefront of seminal events

i w końcu stanęły na czele

kilku przewrotów, które upostaciowały ruch walki o prawa LGBT.

in the LGBT rights movement.

This brings us to the riots at Cooper Do-nuts in 1959,

Tak dochodzimy do zamieszek przy Cooper Do-nuts z roku 1959,

Compton's Cafeteria in 1966

przy Compton's Cafeteria w roku 1966

and the famous Stonewall Inn in 1969.

i sławnych zamieszek przy barze Stonewall Inn w roku 1969.

In 1970, Sylvia Rivera and Marsha P. Johnson,

W roku 1970, Sylvia Rivera i Marsha P. Johnson,

two veterans of Stonewall,

dwie weteranki ze Stonewall,

established STAR: Street Transvestite Action Revolutionaries.

założyły STAR: Street Transvestite Action Revolutionaries.

Trans people continued to fight for equal treatment under the law,

Osoby transpłciowe kontynuowały zmagania o równość w oczach prawa,

even as they faced higher rates of discrimination,

pomimo coraz większej dyskryminacji,

unemployment, arrests, and the looming AIDS epidemic.

zwolnień z pracy, aresztowań i rozwijającej się epidemii AIDS.

For as long as we've been around,

Odkąd istniejemy,

those in power have sought to disenfranchise trans people

ci u władzy próbowali pozbawić nas praw obywatelskich

for daring to live lives that are ours.

za naszą czelność życia po swojemu.

This motion picture still, taken in Berlin in 1933,

Ten fotos z filmu nakręconego w Berlinie w roku 1933

is sometimes used in history textbooks

jest czasem wykorzystywany w podręcznikach do historii,

to illustrate how the Nazis burned works they considered un-German.

żeby pokazać, że naziści palili książki i materiały "nieniemieckie".

But what's rarely mentioned is that included in this massive pile

Ale rzadko wspomina się, że w tym stosie

are works from the Institute for Sexual Research.

są materiały z Instytutu Nauk Seksuologicznych.

See, I just recapped the trans movement in America,

Streściłem historię ruchu osób transpłciowych w Ameryce,

but Magnus Hirschfeld and his peers in Germany

jednak w Niemczech Magnus Hirschfeld i jego współpracownicy

had us beat by a few decades.

wyprzedzili nas o kilkadziesiąt lat.

Magnus Hirschfeld was an early advocate for LGBT people.

Magnus Hirschfeld to jeden z pierwszych działaczy na rzecz praw LGBT.

He wrote the first book-length account of trans individuals.

Napisał pierwszą książkę o osobach transpłciowych.

He helped them obtain medical services and IDs.

Pomagał im otrzymać pomoc medyczną i odpowiednie dokumenty.

He worked with the Berlin Police Department

We współpracy z berlińską policją

to end discrimination of LGBT people,

starał się zakończyć dyskryminację osób LGBT

and he hired them at the Institute.

i dawał im pracę w Instytucie.

So when the Nazi Party burned his library,

Dlatego zniszczenie jego biblioteki przez partię nazistowską

it had devastating implications for trans research around the world.

miało druzgocące skutki dla światowych badań nad transpłciowością.

This was a deliberate attempt to erase trans people,

Była to świadoma próba wymazania transpłciowości z kart historii,

and it was neither the first nor the last.

ani pierwsza, ani ostatnia.

So whenever people ask me why trans people are suddenly everywhere,

Więc kiedy słyszę pytanie, czemu tak nagle głośno o "tych transach",

I just want to tell them that we've been here.

mówię, że w rzeczywistości jesteśmy tu od zawsze.

These stories have to be told,

Trzeba powtarzać te opowieści,

along with the countless others that have been buried by time.

tak jak niezliczone inne, o których historia zapomniała.

Not only were our lives not celebrated, but our struggles have been forgotten

Nasze istnienie nie mogło wybrzmieć, a nasza walka została zapomniana,

and, yeah, to some people, that makes trans issues seem new.

dlatego sprawy osób transpłciowych mogą wydawać się nowością.

Today, I meet a lot of people who think that our movement

Często spotykam osoby,

które uważają, że nasz ruch to przejściowa moda, która zniknie,

is just a phase that will pass,

but I also hear well-intentioned allies telling us all to be patient,

ale także sojuszników LGBT, którzy w dobrej wierze radzą cierpliwość,

because our movement is "still new."

bo przecież ten ruch "to nadal coś nowego".

Imagine how the conversation would shift

Wyobraźcie sobie, jak odmieniła by się ta rozmowa,

if we acknowledge just how long trans people have been demanding equality.

jeśli mielibyśmy świadomość, jak długo już osoby transpłciowe żądają równości.

Are we still overreacting?

Ciągle byłaby to "przesada" z naszej strony?

Should we continue to wait?

Mamy czekać dalej?

Or should we, for example,

A może na przykład

do something about the trans women of color who are murdered

powinniśmy zrobić coś w kwestii tak wielu niebiałych transkobiet

and whose killers never see justice?

zabijanych przez bezkarnych morderców?

Do our circumstances seem dire to you yet?

Czy nasza sytuacja nie wydaje się wystarczająco dramatyczna?

(Sighs)

(Wzdycha)

Finally, I want other trans people to realize they're not alone.

Chciałbym, żeby osoby transpłciowe zrozumiały, że nie są same.

I grew up thinking my identity was an anomaly that would die with me.

Dorastając sądziłem, że moja tożsamość to anomalia i tylko ja taki jestem.

People drilled this idea of otherness into my mind,

Wpojono mi ideę odmienności

and I bought it because I didn't know anyone else like me.

i zaakceptowałem je, bo nie znałem innych takich jak ja.

Maybe if I had known my ancestors sooner,

Może gdybym wcześniej poznał historię swoich przodków,

it wouldn't have taken me so long to find a source of pride

szybciej potrafiłbym poczuć się dumny z tego, kim jestem,

in my identity and in my community.

i ze swojej społeczności.

Because I belong to an amazing, vibrant community of people

Należę bowiem do niewiarygodnej, dynamicznej społeczności osób,

that uplift each other even when others won't,

które pokrzepiają się nawzajem, nawet kiedy każdy inny odmówi pociechy,

that take care of each other even when we are struggling,

które opiekują się sobą nawzajem, nawet jeśli same mają ciężko,

that somehow, despite it all,

które jakoś, mimo wszystko,

still find cause to celebrate each other,

wciąż znajdują powód, żeby cieszyć się sobą nawzajem,

to love each other,

kochać się,

to look one another in the eyes and say,

spojrzeć w oczy i powiedzieć:

"You are not alone.

"Nie jesteście sami, nie jesteście same.

You have us.

Macie nas.

And we're not going anywhere."

A my będziemy tu zawsze".

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)