A short history of trans people's long fight for equality | Samy Nour Younes

122,443 views ・ 2019-04-30

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Diep Duong Reviewer: Dung Nguyen
00:12
Why are transgender people suddenly everywhere?
0
12651
2638
Tại sao người chuyển giới tự nhiên xuất hiện nhiều thế?
00:15
(Laughter)
1
15313
2143
(Tiếng cười)
00:17
As a trans activist, I get this question a lot.
2
17480
2831
Là nhà hoạt động và là người chuyển giới, tôi thường bị hỏi thế.
00:20
Keep in mind, less than one percent of American adults
3
20653
2550
Hãy nhớ rằng, dưới một phần trăm người Mỹ trưởng thành
00:23
openly identify as trans.
4
23227
1722
công khai là người chuyển giới.
00:25
According to a recent GLAAD survey, about 16 percent of non-trans Americans
5
25333
3833
Theo khảo sát GLAAD, khoảng 16 phần trăm người Mỹ thẳng
00:29
claim to know a trans person in real life.
6
29190
2333
nói rằng họ quen một người chuyển giới.
00:31
So for the other 84 percent, this may seem like a new topic.
7
31547
3450
Vậy cho 84 phần trăm còn lại, đây có thể là một đề tài mới.
Nhưng người chuyển giới không hề mới.
00:35
But trans people are not new.
8
35021
2198
00:38
Gender variance is older than you think,
9
38118
2188
Sự đa dạng giới tính xuất hiện từ lâu hơn bạn tưởng
00:40
and trans people are part of that legacy.
10
40330
2127
và người chuyển giới là một phần của di sản đó.
00:43
From central Africa to South America to the Pacific Islands and beyond,
11
43794
3984
Từ Trung Phi cho đến Nam Mỹ, vùng Đảo Thái Bình Dương và hơn thế,
00:47
there have been populations who recognize multiple genders,
12
47802
2991
có nhiều nơi công nhận đa dạng giới tính,
00:50
and they go way back.
13
50817
1873
và điều này có từ rất lâu.
00:52
The hijra of India and Pakistan, for example,
14
52714
2198
Ví dụ, người hijra ở Ấn Độ và Pakistan
00:54
have been cited as far back as 2,000 years ago in the Kama Sutra.
15
54936
3377
đã được nhắc đến từ 2000 năm trước trong Kama Sutra.
00:58
Indigenous American nations each have their own terms,
16
58983
2533
Những bộ lạc người da đỏ đều có thuật ngữ riêng,
01:01
but most share the umbrella term "two-spirit."
17
61540
2174
nhưng hầu hết, dùng từ chung "hai linh hồn".
01:04
They saw gender-variant people
18
64722
1501
Họ nhìn nhận người đa giới
01:06
as shamans and healers in their communities,
19
66247
2370
như pháp sư và thầy thuốc trong cộng đồng của họ,
01:08
and it wasn't until the spread of colonialism
20
68641
3021
cho đến khi chủ nghĩa thực dân lan rộng
01:11
that they were taught to think otherwise.
21
71686
2087
họ được dạy nghĩ khác đi.
01:15
Now, in researching trans history,
22
75387
1930
Hiện nay, tìm hiểu về lịch sử chuyển giới
01:17
we look for both trans people and trans practices.
23
77341
2956
chúng tôi tìm kiếm cả người chuyển giới và tập tục chuyển giới.
01:21
Take, for example, the women who presented as men
24
81062
2286
Ví dụ, một phụ nữ thể hiện mình là nam
01:23
so they could fight in the US Civil War.
25
83372
2265
để có thể chiến đấu trong cuộc nội chiến Mỹ.
01:25
After the war, most resumed their lives as women,
26
85974
2422
Sau chiến tranh, hầu hết họ lại trở lại làm nữ giới,
01:28
but some, like Albert Cashier, continued to live as men.
27
88420
4102
nhưng một số người, như Albert Cashier, tiếp tục sống như nam.
Albert cuối cùng bị nhốt vào nhà thương điên
01:33
Albert was eventually confined to an asylum
28
93326
2334
01:35
and forced to wear a dress for the rest of his life.
29
95684
2748
và bị bắt mặc váy cho đến hết phần đời còn lại.
01:39
(Sighs)
30
99596
837
(Tiếng thở dài)
01:41
Around 1895, a group of self-described androgynes
31
101277
3182
Vào khoảng năm 1895, một nhóm tự nhận là ái nam ái nữ
01:44
formed the Cercle Hermaphroditos.
32
104483
1889
lập một nhóm hỗ trợ người chuyển giới.
01:46
Their mission was to unite for defense against the world's bitter persecution.
33
106755
4477
Sứ mệnh của họ là đoàn kết chống lại sự bức hại tàn ác trên thế giới.
01:51
And in doing that, they became one of the earliest trans support groups.
34
111256
3786
Họ là một trong những nhóm trợ giúp người chuyển giới đầu tiên.
01:55
By the '40s and '50s, medical researchers were starting to study trans medicine,
35
115066
3778
Đến khoảng năm 1940-50, khoa học y tế bắt đầu nghiên cứu thuốc chuyển giới,
01:58
but they were aided by their trans patients,
36
118868
2127
họ được hỗ trợ bởi bệnh nhân chuyển giới,
02:01
like Louise Lawrence, a trans woman who had corresponded extensively
37
121019
3405
như Louise Lawrence, người chuyển giới nữ đã liên lạc mật thiết
02:04
with people who had been arrested for public cross-dressing.
38
124448
3205
với những người bị bắt vì ăn mặc không phù hợp.
Bà đã giới thiệu nhà nghiên cứu giới tính như Alfred Kinsey
02:08
She introduced sexual researchers like Alfred Kinsey
39
128320
2763
02:11
to a massive trans network.
40
131107
1641
cho mạng lưới người chuyển giới.
02:14
Other early figures would follow,
41
134058
1612
Nhiều người khác đã nối bước
02:15
like Virginia Prince, Reed Erickson and the famous Christine Jorgensen,
42
135694
4919
như Virginia Prince, Reed Erickson và Christine Jorgensen nổi tiếng,
02:20
who made headlines with her very public transition in 1952.
43
140637
3439
người đã lên báo công khai quá trình chuyển giới năm 1952.
02:24
But while white trans suburbanites were forming their own support networks,
44
144904
3634
Nhưng khi người chuyển giới da trắng ở thành thị lập mạng lưới tương trợ,
02:28
many trans people of color had to carve their own path.
45
148562
2786
nhiều người chuyển giới da màu phải tự vẽ đường cho mình.
02:32
Some, like Miss Major Griffin-Gracy, walked in drag balls.
46
152156
3699
Như Cô MajorGriffin-Gracy đã dự tiệc hoá trang của người chuyển giới.
02:36
Others were the so-called "street queens,"
47
156252
2326
Nhiều người được gọi là "nữ hoàng đường phố",
02:38
who were often targeted by police for their gender expression
48
158602
2941
luôn trong tầm ngắm của cảnh sát vì thể hiện giới tính của mình
02:41
and found themselves on the forefront of seminal events
49
161567
2937
và dẫn đầu trong các sự kiện quan trọng
02:44
in the LGBT rights movement.
50
164528
1658
trong phong trào quyền LGBT.
02:47
This brings us to the riots at Cooper Do-nuts in 1959,
51
167178
3558
Tiếp đến là bạo loạn Cooper Do-nuts năm 1959,
02:50
Compton's Cafeteria in 1966
52
170760
2755
Compton's Cafeteria năm 1966
02:53
and the famous Stonewall Inn in 1969.
53
173539
2760
và bạo loạn ở quán bar nổi tiếng Stonewall năm 1969.
02:57
In 1970, Sylvia Rivera and Marsha P. Johnson,
54
177393
3889
Năm 1970, Sylvia Rivera và Marsha P. Johnson,
03:01
two veterans of Stonewall,
55
181306
1722
hai người từng tham gia vụ Stonewall,
03:03
established STAR: Street Transvestite Action Revolutionaries.
56
183052
4507
lập nhóm STAR: Những Nhà Cách Mạng Hành Động Chuyển Giới Đường Phố.
03:08
Trans people continued to fight for equal treatment under the law,
57
188529
3434
Người chuyển giới tiếp tục đấu tranh để được bình đẳng trước pháp luật,
03:11
even as they faced higher rates of discrimination,
58
191987
2661
cho dù họ vẫn đối diện với phân biệt đối xử tệ hại,
03:14
unemployment, arrests, and the looming AIDS epidemic.
59
194672
3762
thất nghiệp, bắt bớ, và bệnh dịch AIDS tràn lan.
03:20
For as long as we've been around,
60
200835
1579
Kể từ khi người chuyển giới hiện diện,
03:22
those in power have sought to disenfranchise trans people
61
202438
2769
người có thế lực đã tìm cách tước quyền của chúng tôi
03:25
for daring to live lives that are ours.
62
205231
2135
vì đã dám sống cuộc sống của mình.
03:28
This motion picture still, taken in Berlin in 1933,
63
208964
4072
Bức hình này được chụp ở Berlin năm 1933,
đôi khi được sử dụng trong sách lịch sử
03:33
is sometimes used in history textbooks
64
213060
1888
03:34
to illustrate how the Nazis burned works they considered un-German.
65
214972
3918
để minh hoạ việc Phát Xít đốt bỏ những nghiên cứu không phải của Đức.
03:38
But what's rarely mentioned is that included in this massive pile
66
218914
3293
Nhưng điều ít được nhắc đến đó là trong đống đổ nát đó
03:42
are works from the Institute for Sexual Research.
67
222231
2858
là các nghiên cứu từ Học viện Nghiên cứu Giới tính.
03:45
See, I just recapped the trans movement in America,
68
225113
3270
Các bạn thấy đấy, tôi vừa tóm tắt phong trào chuyển giới ở Mỹ,
03:48
but Magnus Hirschfeld and his peers in Germany
69
228407
2175
nhưng Magnus Hirschfeld và đồng nghiệp ở Đức
03:50
had us beat by a few decades.
70
230606
1911
đã làm trước tôi hàng thập kỉ.
03:53
Magnus Hirschfeld was an early advocate for LGBT people.
71
233422
3777
Magnus Hirschfeld là người sớm ủng hộ cộng đồng LGBT.
03:57
He wrote the first book-length account of trans individuals.
72
237223
2867
Ông viết cuốn sách đầu tiên về người chuyển giới.
04:00
He helped them obtain medical services and IDs.
73
240114
2870
Ông giúp họ lấy thuốc men và làm giấy tờ tuỳ thân.
Ông làm việc với sở cảnh sát Berlin
04:03
He worked with the Berlin Police Department
74
243008
2061
04:05
to end discrimination of LGBT people,
75
245093
1820
để dừng phân biệt đối xử với nhóm LGBT,
04:06
and he hired them at the Institute.
76
246937
1911
và thuê họ vào làm ở Học Viện.
04:08
So when the Nazi Party burned his library,
77
248872
2027
Nên việc Phát Xít đốt thư viện của ông
04:10
it had devastating implications for trans research around the world.
78
250923
3292
gây hệ luỵ rất xấu tới nghiên cứu về người chuyển giới toàn thế giới.
Đây là việc làm có chủ đích để xoá bỏ người chuyển giới,
04:15
This was a deliberate attempt to erase trans people,
79
255214
3007
04:18
and it was neither the first nor the last.
80
258245
2095
không là đầu tiên cũng chẳng là cuối cùng.
Nên khi ai đó hỏi tôi
04:22
So whenever people ask me why trans people are suddenly everywhere,
81
262006
3278
tại sao người chuyển giới tự nhiên có ở khắp nơi,
04:25
I just want to tell them that we've been here.
82
265308
2206
Tôi chỉ muốn nói rằng chúng tôi đã ở đây từ lâu.
04:27
These stories have to be told,
83
267538
1461
Những câu chuyện cần được kể,
04:29
along with the countless others that have been buried by time.
84
269023
2906
cùng với những câu chuyện khác đã bị chôn vùi bởi thời gian.
04:31
Not only were our lives not celebrated, but our struggles have been forgotten
85
271953
3708
Chúng tôi không được hoan nghênh, và những cuộc đấu tranh cũng bị lãng quên
04:35
and, yeah, to some people, that makes trans issues seem new.
86
275685
3142
và nó khiến vấn đề chuyển giới dường như mới với một số người.
04:38
Today, I meet a lot of people who think that our movement
87
278851
2759
Hôm nay, tôi gặp nhiều người nghĩ rằng phong trào này
04:41
is just a phase that will pass,
88
281634
2201
chỉ là một giai đoạn, rồi sẽ qua,
04:43
but I also hear well-intentioned allies telling us all to be patient,
89
283859
3548
tôi cũng nghe những đồng minh có thiện chí nói rằng hãy nhẫn nại,
04:47
because our movement is "still new."
90
287431
1864
vì phong trào của chúng tôi "còn mới".
04:50
Imagine how the conversation would shift
91
290819
1950
Cuộc đối thoại này sẽ thay đổi thế nào
04:52
if we acknowledge just how long trans people have been demanding equality.
92
292793
3674
nếu biết rằng người chuyển giới đã đòi công bằng từ rất lâu.
04:57
Are we still overreacting?
93
297605
1608
Liệu chúng tôi vẫn còn bị xem là làm quá?
Liệu chúng tôi có nên tiếp tục chờ?
05:00
Should we continue to wait?
94
300197
1310
05:02
Or should we, for example,
95
302401
1715
và chúng tôi có nên, ví dụ như,
05:04
do something about the trans women of color who are murdered
96
304140
2902
làm gì đó về việc phụ nữ chuyển giới da màu bị giết hại
05:07
and whose killers never see justice?
97
307066
1875
mà hung thủ không sa lưới pháp luật?
05:10
Do our circumstances seem dire to you yet?
98
310178
2127
Hoàn cảnh này đã đủ nghiêm trọng chưa?
05:12
(Sighs)
99
312992
710
(Thở dài)
05:14
Finally, I want other trans people to realize they're not alone.
100
314880
3583
Cuối cùng, tôi muốn người chuyển giới biết rằng họ không lẻ loi.
05:19
I grew up thinking my identity was an anomaly that would die with me.
101
319535
3666
Tôi từng nghĩ giới tính mình khác thường và sẽ giữ bí mật đó đến chết.
05:23
People drilled this idea of otherness into my mind,
102
323934
2475
Người ta nhồi ý tưởng về sự khác biệt vào đầu tôi,
05:26
and I bought it because I didn't know anyone else like me.
103
326433
2808
tôi tin vì tôi không biết bất cứ ai giống mình.
05:30
Maybe if I had known my ancestors sooner,
104
330084
2675
Có lẽ nếu biết về những tiền bối của mình sớm hơn,
05:32
it wouldn't have taken me so long to find a source of pride
105
332783
2781
tôi sẽ không mất nhiều thời gian để tìm ra niềm tự hào
05:35
in my identity and in my community.
106
335588
2363
về giới tính và cộng đồng của mình.
Vì tôi thuộc về một cộng đồng những người nhiệt huyết tuyệt vời
05:39
Because I belong to an amazing, vibrant community of people
107
339150
3515
05:42
that uplift each other even when others won't,
108
342689
2659
giúp đỡ lẫn nhau khi người khác quay lưng,
05:45
that take care of each other even when we are struggling,
109
345372
3063
chăm sóc lẫn nhau, ngay cả khi gặp khó khăn,
05:48
that somehow, despite it all,
110
348459
2333
và bằng một cách nào đó, dù còn nhiều khó khăn,
05:50
still find cause to celebrate each other,
111
350816
2830
vẫn tìm ra lí do để tán dương nhau,
05:53
to love each other,
112
353670
1990
yêu thương nhau,
05:55
to look one another in the eyes and say,
113
355684
2076
nhìn vào mắt nhau mỗi ngày và nói:
05:58
"You are not alone.
114
358244
1730
"Bạn không cô đơn.
Bạn có chúng tôi.
06:01
You have us.
115
361172
1381
06:03
And we're not going anywhere."
116
363027
1518
Và chúng tôi sẽ luôn ở đây."
06:05
Thank you.
117
365991
1151
Xin cảm ơn.
06:07
(Applause)
118
367166
6326
(Vỗ tay)
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7