How to turn your dissatisfaction into action | Yvonne Aki-Sawyerr

Çeviri: Eda Hacısağır Gözden geçirme: Sara Ozturk

Sometimes,

Bazen içinizde kötü bir his olur.

you have a negative feeling about things.

You're not happy about the way things are going.

İşlerin gidişatından memnun değilsinizdir.

You feel frustrated and dissatisfied,

Kendinizi bıkkın ve hoşnutsuz hissedersiniz

and so often, we choose to live with it.

ve genellikle bununla beraber yaşamayı tercih ederiz.

It's a negative that we tell ourselves we have to endure.

Kendimize dayanmamız gerektiğini söylemek kötü bir şeydir.

And yet, I passionately believe

Durum böyleyken tüm kalbimle inanıyorum ki

that we all have the ability

memnuniyetsizliğimizin, yenilik doğurmasına müsade ederek

to turn that negative feeling

into a positive

olumsuz duyguları olumlu duygulara çevirecek

by allowing our dissatisfaction

to give birth to change.

yeteneğe hepimiz sahibiz.

On January 6, 1999,

6 Ocak 1999'da

I was working in London

Londra'da çalışıyordum.

when the news channels began to report

Haberlerde memleketim Freetown, Sierre Leone'daki

the rebel invasion of my hometown,

Freetown, Sierra Leone.

bir isyan bildiriliyordu.

Thousands of people lost their lives,

Binlerce insan hayatını kaybetti,

and there were bodies littering the streets of Freetown.

Freetown sokaklarını kirleten cesetler vardı.

My husband's elderly aunt was burned alive,

Kocamın yaşlı teyzesi diri diri yandı.

and I thought of my own two-year old

Kesilmiş uzuvları olan küçük çocukların

as I saw images of little children with amputated limbs.

görüntülerini gördüğümde kendi iki yaşındaki çocuğumu düşündüm.

Colleagues said to me,

İş arkadaşlarım bana

"How could we help?"

''Nasıl yardımcı olabiliriz?'' dedi.

I didn't know,

Bilmiyordum,

so I began to call the telephone numbers that came up on my screen

ekranımda çıkan numaraları aramaya başladım.

as international aid agencies started to make appeals

Uluslararası yardım kuruluşları bu trajediye istinaden

to raise money to address the tragedy.

para toplama çağrısı başlatmışlardı.

The vagueness of those telephone conversations disappointed me.

O telefon konuşmalarının belirsizliği beni hayal kırıklığına uğrattı.

It felt like the people who were raising the money

Parayı toplayan bu insanlar

seemed so far removed from the crisis,

yaşanan bu kriz ile hiç ilgili değiller gibi geldi

and understandably so,

ve anlaşılacağı üzere böyleydi de

but I wasn't satisfied

ama ben memnun değildim

and I wasn't convinced

ve nihayetinde yapacakları bu girişimlerin

that the interventions they would eventually implement

olması gereken seviyede

would actually have the level of impact that was so clearly needed.

bir etki oluşturacağına ikna olmamıştım.

There were butterflies in my stomach for days

Günlerdir içim pır pır ediyordu,

as I continued to watch horrors unfold on television,

televizyondaki korkunç görüntüleri izlemeye devam ediyordum

and I continuously asked myself,

ve sürekli kendime soruyordum:

what could I be doing?

Ne yapabilirim?

What should I be doing?

Ne yapıyor olmam gerek?

What I wanted to do was to help children affected by the war.

İstediğim şey savaştan etkilenen çocuklara yardım etmekti.

So that's what we did.

Biz de tam olarak bunu yaptık.

Myself, my sister and some friends

Ben, kız kardeşim ve birkaç arkadaşımız

started the Sierra Leone War Trust For Children, SLWT.

Sierre Leone Çocukları için Savaş Vakfı SLWT'yi kurduk.

We decided to focus on the thousands of displaced people

Savaştan kaçarak yerlerinden olan binlerce kişiye

that fled the fighting

odaklanmaya karar verdik.

and were now living in really poor, difficult conditions

Şu an çok zor şartlar altında Freetown kamplarında

in camps in Freetown.

yaşamlarını sürdürüyorlar.

Our work started with the Ross Road Camp

Çalışmamız doğu ucundaki

at the east end of the city.

Ross Road Kampı ile başladı.

Working with a local health organization,

Yerel sağlık kuruluşları ile çalışarak

we identified about 130 of the most vulnerable single mothers

Beş yaşından küçük çocuklu

yaklaşık 130 korumasız anne belirledik,

with children under the age of five,

supporting them by providing business skills,

ticari beceri eğitimleri, mikro krediler

microcredit,

ve bizden ne istedilerse vererek

whatever they asked us.

onları destekledik.

Working in those difficult conditions,

O zor şartlarda çalışmak,

just getting the basics right, was no small task,

sadece temeli doğru atmak hiç de küçük bir görev değildi

but our collective sense of dissatisfaction

ancak bu kabul edilemez mevcut durum içinde

at an unacceptable status quo

müşterek memnuniyetsizlik hissimiz

kept us focused on getting things done.

bizleri bunları yapmaya yoğunlaştırdı.

Some of those women went on to open small businesses,

Bu kadınlardan bazıları küçük şirketler açtı,

repaid their loans

borçlarını ödediler,

and allowed other mothers and their children

diğer anne ve çocuklarının da kendilerine sunulan

to have the same opportunity they did.

aynı fırsata sahip olmasına izin verdiler.

And we, we kept on going.

Biz ise devam ettik.

In 2004, we opened an agricultural training center

2004'te eski çocuk askerler için

for ex-child soldiers,

tarım eğitim merkezi açtık,

and when the war was behind us,

savaş geride kaldığında ise

we started a scholarship program for disadvantaged girls

aksi durumda okula devam edemeyecek dezavantajlı durumdaki kızlar için

who would otherwise not be able to continue in school.

bir burs programı başlattık.

Today, Stella, one of those girls,

Bugün, Stella, kendisi o kızlardan biri,

is about to qualify as a medical doctor.

tıbbi doktor olmak üzere.

It's amazing what a dose of dissatisfaction can birth.

Küçük bir miktar memnuniyetsizliğin nelere gebe olabileceği gerçekten harika.

(Applause)

(Alkış)

Ten years later, in 2014,

On yıl sonra 2014 yılında

Sierra Leone was struck by Ebola.

Sierra Leona'yı Ebola vurdu.

I was working in Freetown at the time on a hotel construction project on May 25

Ben, o zaman ilk vaka ilan edildiğinde 25 Mayıs tarihinde Freetown'da

when the first cases were announced,

bir otel inşa projesinde çalışıyordum

but I was back in London on July 30

ancak olağanüstü hal ilan edildiğinde

when the state of emergency was announced,

30 Temmuz'da Londra'ya dönmüştüm.

the same day that many airlines stopped their flights to Sierra Leone.

Aynı gün birçok hava yolu Sierra Leone'ya uçuşlarını durdurmuştu.

I remember crying for hours,

Saatlerce ağladığımı hatırlıyorum,

asking God, why this? Why us?

Tanrı'ya soruyordum, neden böyle oldu? Neden biz?

But beyond the tears,

Ama gözyaşlarımın ötesinde

I began to feel again

yeniden derinden bir memnuniyetsizlik hissi duymaya başladım.

that profound sense of dissatisfaction.

So when, six months after those first cases had been confirmed,

Onaylanan ilk vakalardan altı ay sonra

the disease was still spreading rapidly in Sierra Leone

hastalık hala Sierra Leone'de hızlı bir şekilde yayılmaya devam ediyordu,

and the number of people infected and dying continued to rise,

hastalık bulaşan ve ölen insan sayısı artmaya devam etti.

my level of frustration and anger

Öfke ve sinir seviyem öyle yükseldi ki

got so much that I knew I could not stay

Sierra Leone dışında kalarak

and watch the crisis from outside Sierra Leone.

bu krizi izleyemeyeceğimi anladım.

So, in mid-November,

Bu sebepten kasım ayının ortalarında

I said goodbye to my much loved

çok sevdiğim ve çok anlayışlı

and very understanding husband and children,

eşim ve çocuklarıma veda edip

and boarded a rather empty plane

Freetown'a gitmek üzere

to Freetown.

boş bir uçağa atladım.

Freetown was now the epicenter of the outbreak.

Freetown salgının merkez üssü idi o zaman.

There were hundreds of new cases every week.

Her hafta yüzlerce yeni vaka vardı.

I spoke to many medical experts,

Birçok tıbbi uzman ile görüştüm,

epidemiologists

epidemiyoloji uzmanları ile

and ordinary people every day.

ve her gün halk ile görüştüm.

Everyone was really scared.

Herkes gerçekten çok korkmuştu.

"We won't succeed until we're talking to people under the mango tree."

"Mango ağacının altında insanlar ile konuşana dek başaramayacağız"

So said Dr. Yoti,

diyordu Dr. Yoti.

a Ugandan doctor who worked for WHO

DSÖ için çalışmış ve öncesinde

and who had been involved in pretty much every Ebola outbreak

Afrika'da ortaya çıkan hemen her ebola salgınında görev almış

in Africa previously.

Ugandalı bir doktor kendisi.

He was right,

Haklıydı ve bunu başarmak için henüz bir planı yoktu.

and yet there was no plan to make that happen.

So during a weekend in early December,

Aralığın başlarında bir hafta sonu

I developed a plan that became known as the Western Area Surge plan.

Batı Bölge Akın planı olarak bilinen bir plan geliştirdim.

We needed to talk with people,

İnsanlara değil onlarla

not at people.

birebir konuşmamız gerekliydi.

We needed to work with the community influencers

Toplumda etki sahibi olan kişilerle çalışmamız şarttı

so people believed our message.

böylelikle insanlar mesajımıza inandı.

We needed to be talking under the mango tree,

Hoparlörler ile değil de mango ağacının altında

not through loudspeakers.

konuşmamız gerekiyordu.

And we needed more beds.

Daha çok yatağa ihtiyacımız vardı.

The National Ebola Response Center, NERC,

NERC, Uluslararası Nebola Müdahale Merkezi

built on and implemented that plan,

bu planı uygulamak üzere kuruldu.

and by the third week of January,

Ocağın üçüncü haftasında

the number of cases had fallen dramatically.

vaka sayıları önemli oranda azaldı.

I was asked to serve

Benden merkezin yeni planlama müdürü olmam istendi.

as a new Director of Planning for NERC,

which took me right across the country,

bu da beni ülkeyi baştan başa gezdirdi.

trying to stay ahead of the outbreak

Hem salgından önde olmaya çalışıyor

but also following it

hem de varoşlar dahil

to remote villages in the provinces

şehirdeki uzak kasabalara kadar

as well as to urban slum communities.

salgının peşinden gidiyordum.

On one occasion, I got out of my car

Bir keresinde yolda düşüp kalmış

to call for help for a man who had collapsed on the road.

bir adama yardım etmek için arabadan indim.

I accidentally stepped in liquid

Adamın yattığı yoldan akıp gelen

that was coming down the road from where he lay.

bir sıvıya bastım kazara.

I rushed to my parents' house,

Hemen ailemin yaşadığı eve koştum,

washed my feet in chlorine.

klor ile ayaklarımı yıkadım.

I'll never forget waiting for that man's test results

O adamın test sonuçlarını bekleyişimi asla unutmayacağım,

as I constantly checked my temperature then and throughout the outbreak.

bir yandan salgın sırasında ve sonrasında sürekli ateşimi kontrol ediyordum.

The Ebola fight was probably the most challenging

Ebola mücadelesi muhtemelen hayatımın en zorlayıcı

but rewarding experience of my life,

ama getirisi en yüksek tecrübesiydi

and I'm really grateful

ve duyduğum memnuniyetsizliğin

for the dissatisfaction

bana hizmet edebilmem için

that opened up the space

oluşturduğu bu imkandan dolayı

for me to serve.

gerçekten müteşekkirim.

Dissatisfaction can be a constant presence in the background,

Bu hissiyat arka planda sürekli varlığını devam ettirebilir

or it can be sudden,

veya aniden olaylar tarafından tetiklenebilir.

triggered by events.

Sometimes it's both.

Bazen ikisi birden olur.

With my hometown, that's the way it was.

Memleketim ile ilgili durumda bu şekilde oldu.

For years, our city had changed,

Yıllar boyunca şehrimiz değişti

and it had caused me great pain.

ve bana büyük acılar yaşattı.

I remember a childhood

Babamın eğitmenlik yaptığı

growing up climbing trees,

üniversite kampüsünde ağaçlara tırmanıp

picking mangoes and plums

mango ve erikleri toplayarak büyüdüğüm çocukluğumu hatırlıyorum.

on the university campus where my father was a lecturer.

Went fishing in the streams deep in the botanical gardens.

Botanik bahçelerde derin akıntılarda balık tutmaya giderdik.

The hillsides around Freetown were covered with lush green vegetation,

Freetown etrafındaki yamaçlar gür yeşil bitki örtüsüyle kaplıydı,

and the beaches were clean and pristine.

sahilleri ise temiz ve el değmemişti.

The doubling of the population of Freetown in the years that followed the civil war,

Sivil savaşı izleyen yıllarda Freetown nüfusunun ikiye katlanması,

and the lack of planning and building control

plansızlık ve kontrolsüz yapılaşma

resulted in massive deforestation.

büyük çaplı orman tahribiyle sonuçlandı.

The trees, the natural beauty, were destroyed as space was made

Ağaçlar, o doğal güzellikler ateş için odunların kesilmesi,

for new communities, formal or informal,

yeni alanların inşası için yer açılması

and for the cutting down of firewood.

sebebiyle tahrip edildi.

I was deeply troubled and dissatisfied.

Oldukça üzgün ve memnuniyetsizdim.

It wasn't just the destruction of the trees and the hillsides

Canımı sıkan sadece ağaçların ve yamaçların tahribatı değildi.

that bothered me.

It was also the impact of people,

Aynı zamanda insanların etkisiydi,

as infrastructure failed to keep up with the growth of the population:

altyapı nüfus artışına ayak uyduramadığı için

no sanitation systems to speak of,

sağlık hizmetlerinin olmayışı bir yana

a dirty city with typhoid, malaria and dysentery.

tifo, maleri ve dizanterinin olduğu kirli bir şehir vardı.

I didn't know the statistics at the time,

O zamanın istatiklerini bilmiyordum

but it turned out that by 2017,

ancak 2017'de ortaya çıktı ki

only six percent of liquid waste and 21 percent of solid waste

sadece %6 sıvı atık ve %21 katı atık toplanmış.

was being collected.

The rest was right there with us,

Geride kalanlar buralarda bizimleydi,

in backyards, in fields, rivers

arka bahçede, alanlarda, göllerde

and deposited in the sea.

ve denizlerde birikmiş haldeydi.

The steps to address that deep sense of anger and frustration I felt

Hissettiğim yoğun kızgınlık ve yılgınlığın üzerine gidişimdeki aşamalar

didn't unfold magically or clearly.

büyülü ya da net bir şekilde belirmedi.

That's not how the power of dissatisfaction works.

Memnuniyetsizliğin gücü bu şekilde çalışmıyor.

It works when you know that things can be done better,

İşlerin daha iyi yapılabileceğini bildiğin zaman çalışıyor,

and it works when you decide to take the risks to bring about that change.

o değişikliği yaratmak için risk almaya karar verdiğin zaman çalışıyor.

And so it was that in 2017

2017 yılında

I ended up running for mayor,

belediye başkanlığına adaylığımı koydum

because I knew things could be better.

çünkü işlerin daha iyi olabileceğini biliyordum.

It seemed the people agreed with me, because I won the election.

İnsanlar da benimle aynı fikirdeydi sanırım çünkü seçimi kazandım.

(Applause)

(Alkış)

Today, we are implementing an ambitious plan

Bugün şehrimizi dönüştürmek için

to transform our city,

iddialı bir plan uyguluyoruz,

and when I say we,

beni gerçekten heyecanlandıran şey ise

what gets me really excited

biz derken tüm Freetown halkını kastediyor olmam

is that I mean the whole Freetown community,

whether it's being part of competitions like rewarding the neighborhood

Genel temizlikte en çok ilerleme kaydeden

that makes the most improvement in overall cleanliness,

mahalleleri ödüllendirdiğimiz yarışmalar

or whether it's our programs

veya uygulamalarımız aracılığıyla

that are leading and joining people and waste collectors

halkı ve atık toplayıcıları bir araya getiren

through our apps.

programlarımız buna dahil.

In Freetown today,

Bugün Freetown çok daha temiz bir şehir

it's a much cleaner city,

and those trees that we're so well known for,

ve o çok tanındığımız ağaçlarımıza gelince

we planted 23,000 of them last rainy season.

geçenki yağmur mevsiminde onlardan 23.000 adet diktik.

(Alkış)

(Applause)

2020 yılında ise "Ağaç Şehri Freetown" kampanyamızın

And in 2020,

we plan to plant a million trees as part of our "Freetown the Tree Town" campaign.

parçası olarak bir milyon ağaç dikmeyi planlıyoruz.

(Applause)

(Alkış)

Sometimes, sometimes we have a negative feeling about things.

Bazen olaylar hakkında olumsuz hisler duyarız.

We're not happy about the way things are going.

İşlerin gidişatı konusunda mutlu değilizdir.

We feel dissatisfied,

Memnuniyetsiz hissederiz,

and we feel frustrated.

yılgınlık duyarız.

We can change that negative into a positive.

O olumsuz duyguları olumluya çevirebiliriz.

İşlerin daha iyi olabileceğine inanırsanız

If you believe that things can be better,

then you have the option to do something rather than to do nothing.

o zaman hiçbir şey yapmak yerine bir şey yapma seçeneğiniz olur.

The scale and circumstances of our situations will differ,

Vaziyetlerimizin boyutu ve şartları farklı olacak

but for each of us,

ama her birimiz için

we all have one thing in common.

bir şey ortak olacak.

We can take risks to make a difference,

Farklılık yaratmak için riskler alabiliriz.

and I will close in saying,

Şunu söyleyerek bitireceğim:

step out,

Çizgilerin dışına çıkın,

take a risk.

risk alın.

If we can unite behind the power of dissatisfaction,

Eğer memnuniyetsizlik hissinin gücünün ardında birleşebilirsek

the world will be a better place.

dünya daha iyi bir yer olacak.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)