Sloths! The strange life of the world's slowest mammal | Lucy Cooke

Çeviri: Cihan Ekmekçi Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

Hello.

Merhaba.

Well, I'm here to talk to you about my animal muse:

Sizlere ilham kaynağı hayvanımdan bahsetmeye geldim:

the sloth.

Tembel hayvan.

(Laughter)

(Gülme sesleri)

I've been documenting the strange lives of the world's slowest mammal

Son 10 yıldır

dünyanın bu en yavaş memelisinin tuhaf hayatını araştırıyorum.

for the last 10 years.

I still remember the first time I saw one.

Bir tanesini ilk gördüğüm o anı hâlâ hatırlıyorum.

I was fascinated by their freaky biology.

Acayip biyolojileri beni büyülemişti.

I mean, what's not to love about an animal that's born

Yüzünde kalıcı bir gülümsemeyle doğan bir hayvanı

with a fixed grin on its face?

kim nasıl sevmez ki?

(Laughter)

(Kahkahalar)

And the need to hug.

Bir de o sarılma arzusu.

Audience: Awww.

İzleyici: Awww.

But sloths are massively misunderstood.

Ama tembel hayvanlar o kadar yanlış anlaşılıyor ki...

They've been saddled with a name that speaks of sin

İstenmeyen bir isimle damgalanmış

and damned for their languorous lifestyle,

ve bitkin hayat tarzları yüzünden lanetlenmişler,

which people seem to think has no place amongst the fittest

ki insanlara göre o hızlı, hayatta kalma yarışındaki güçlüler arasında

in the fast-paced race for survival.

hiç ama hiç yerleri yok.

Well, I'm here to tell you that we've got this animal all wrong --

Ama ben sizlere bu hayvanı hep yanlış anladığımızı anlatacağım

and how understanding the truth about the sloth

ve de tembel hayvan hakkındaki gerçeklerle

may help save us and this planet we both call home.

evimiz dediğimiz gezegenimizi ve kendimizi nasıl kurtarabileceğimizi.

I traced sloth-based slander

Tembel hayvan iftirasının ortaya çıkışı

back to a Spanish conquistador called Valdés,

Valdés adında bir İspanyol fatihine dayanıyor,

who gave the first description of a sloth in his encyclopedia of the New World.

Yeni Dünya'ya ilişkin ansiklopedisinde tembel hayvanı ilk kez açıklamış.

He said the sloth was

Onun sözleriyle bir tembel hayvan

"the stupidest animal that can be found in the world ...

''dünyada bulunabilecek en aptal hayvan...

I have never seen such an ugly animal or one that is more useless."

Bundan daha işe yaramaz ve çirkin bir hayvan daha önce görmedim.''

(Laughter)

(Gülme sesleri)

Tell us what you really think, Valdés.

Gerçek düşüncelerini söylesene, Valdés.

(Laughter)

(Gülme sesleri)

I'd like to have a word about Valdés's drawing skills.

Hem ben Valdés'in çizim becerisi hakkında konuşmak istiyorum.

(Laughter)

(Kahkahalar)

I mean, what is that?

Bu da ne şimdi?

(Laughter)

(Kahkahalar)

I've never seen an illustration of a sloth that's more useless.

Asıl ben bundan daha işe yaramaz bir tembel hayvan gösterimi göremedim.

(Laughter)

(Kahkahalar)

But I mean, on the plus side,

Ama bardağın dolu kısmı,

he has given the sloth a remarkably humanlike face,

tembel hayvana insan gibi bir yüz çizmiş,

and sloths do have remarkably humanlike faces.

tembel hayvanların inanılmaz insan benzeri yüzleri var.

This sloth I photographed in Costa Rica, I think looks a lot like Ringo Starr.

Costa Rica'da görüntülediğim bu, Ringo Starr'a çok benziyor.

(Laughter)

(Kahkahalar)

But then, sloths do bear an uncanny resemblance to the The Beatles.

Ama işin aslı, tembel hayvanların Beatles'la akıl almaz benzerliği.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Particularly pleased with Paul, actually, on there.

Özellikle şurada Paul'a bir bakın.

But like The Beatles, sloths are also extremely successful.

Tıpkı Beatles gibi tembel hayvanlar da çok başarılı.

They come from an ancient line of mammals, and there were once dozens of species

Çok eski bir memeli türünden geliyorlar ve eskiden düzinelerce türleri vardı;

including the giant ground sloth, which was the size of a small elephant

dev toprak hayvanları ki küçük bir boyunda oluyorlardı

and one of the only animals big enough to eat avocado pits whole

ve avokadoları tüm olarak yiyebilecek,

sonra da onları ayıracak kadar büyük tek memelilerden biriydi.

and disperse them.

So ... (Laughter)

Yani... (Gülme sesleri)

Some of you have worked it out already.

Bazılarınız işin aslını anladı bile.

(Laughter)

(Gülme sesleri)

That means that without sloths,

Bu şu demek oluyor ki

there might be no avocado on toast today,

tembel hayvanlar olmasa avokadolu ekmek de olmayacaktı,

leaving hipsters everywhere totally bereft at breakfast.

her yerde hippiler kahvaltıdan yoksun kalacaktı.

(Laughter)

(Kahkahalar)

(Applause)

(Alkışlar)

Today, there are six surviving species, and they fall into two groups.

Bugün ise sağ kalan altı türü var ve iki gruba ayrılıyorlar.

You've got your Bradypus three-toed sloths,

Bradypus üç parmaklı tembel hayvanlar;

they're the ones with the Beatles haircuts and the Mona Lisa smiles.

Beatles saç kesimi ve Mona Lisa gülümsemesi olanlar.

Then, there are the two-toed sloths.

Bir de iki parmaklı tembel hayvanlar var.

They look a little bit more like a cross between a Wookiee and a pig.

Bir Wookiee ve bir domuz arasında bir şeye benziyorlar.

They live in the jungles of Central and South America,

Orta ve Güney Amerika ormanlarında yaşıyorlar

and they're extremely prolific.

ve aşırı derecede ürüyorlar.

There was a survey that was done in the 1970s

1970'lerde bir Panama tropikal ormanında

in a Panamanian tropical forest

bir araştırma yapıldı

that found that sloths were the most numerically abundant large animal.

ve tembel hayvanların sayıları en fazla büyük hayvan oldukları gösterildi.

They took up one quarter of the mammalian biomass.

Memeli biyolojik kütlesinin bir çeyreğini oluşturuyorlar.

Now, that's an awful lot of sloths

Bu gerçekten çok fazla tembel hayvan demek

and suggests they're doing something very right indeed.

ve bir şeyleri gerçekten doğru yaptıklarını gösteriyor.

So what if, rather than deriding the sloth for being different,

O hâlde, farklı olduğu için tembel hayvanı lekelemek yerine

we tried to learn from it instead?

ondan bir şeyler öğrensek diyorum?

We humans are obsessed with speed.

Biz insanlar hız konusunda takıntılıyız.

Busyness is a badge of honor,

Meşguliyet bir onur nişanı olmuş

and convenience trumps quality in our quest for quick.

çabukluk arayışımızda uygunluk kalitenin yerini almış.

Our addiction to the express life is choking us and the planet.

Bu hızlı hayata olan bağımlılığımız bizi de gezegeni de boğuyor.

We idolize animals like the cheetah, the "Ferrari of the animal kingdom,"

Çita gibi hayvanları idol yapıyoruz, ''Hayvanlar âleminin Ferrarisi,''

capable of doing naught to 60 in three seconds flat.

üç saniyede 25 km hıza çıkıyor.

Well, so what?

Ee, ne olmuş yani?

(Laughter)

(Kahkahalar)

(Applause)

(Alkışlar)

So what?

Ne olmuş yani?

The sloth, on the other hand,

O zaman tembel hayvan da

can reach a leisurely 17 feet a minute

dakikada beş metre katediyor,

with the wind behind it.

rüzgârı da arkasına alıyor.

(Laughter)

(Kahkahalar)

But being fast is costly.

Ama hızlı olmanın da bir bedeli var.

The cheetah is speedy, but at the expense of strength.

Çita hızlı, pekâlâ, ama gücünden ödün veriyor.

They can't risk getting in a fight,

Bir kavgaya girmeye yeltenemiyor,

so they lose one in nine kills to tougher predators like hyenas.

sırtlan gibi avcılara her dokuz avdan birini kaybediyorlar.

No wonder they're laughing.

Sırtlanların gülmesine şaşmamalı.

(Laughter)

(Kahkahalar)

The sloth, on the other hand,

Ama tembel hayvan

has taken a more stealthy approach to dinner.

akşam yemeğine daha görünmez bir yaklaşım geliştirmiş.

They survive by capturing and consuming

Hayatta kalmalarının sırrı

yerinde duran yaprakları yakalayıp tüketmeleri.

static leaves.

(Laughter)

(Kahkahalar)

But you see, leaves don't want to be eaten any more than antelope do,

Ama bir antilop nasıl yenmek istemezse yapraklar da istemiyor,

so they're loaded full of toxins and very hard to digest.

o yüzden de aşırı toksitler ve sindirimi çok zor.

So in order to consume them,

Bu yaprakları tüketebilmek için de

the sloth has also had to become an athlete --

tembel hayvanlar sporcu olmayı öğrenmişler --

a digesting athlete.

sindirim sporcusu.

(Laughter)

(Kahkahalar)

The sloth's secret weapon is a four-chambered stomach

Tembel hayvanların gizli silahı dört bölmeli bir mide

and plenty of time.

ve bol bol zaman.

They have the slowest digestion rate of any mammal.

Memeliler arasındaki en düşük sindirim oranına sahipler.

And it can take up to a month to process a single leaf,

Tek bir yaprağın sindirimi bir ay sürebilir,

which gives their liver plenty of time to process those toxins.

bu da o toksinleri öğütmek için karaciğere bol bol zaman tanıyor.

So, sloths aren't lazy.

Yani tembel hayvanlar tembel değil.

No, they're busy.

Onlar sadece meşgul.

Digesting.

Öğütmekle.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Yeah, really busy.

Evet, gerçekten meşgul.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Hard at work, that sloth, very hard at work.

Nasıl da sıkı çalışıyor bu tembel hayvan, nasıl sıkı.

And of course, leaves have little calorific value,

Ayrıca yaprakların ısı verme değeri çok düşük,

so sloths have evolved to spend as little energy as possible.

o yüzden tembel hayvanlar mümkün olduğunca az enerji harcamaya evrildiler.

They do about 10 percent of the work of a similar-sized mammal

Benzer boyutta bir memelinin yaptığının yüzde 10'unu yapıyor

and survive on as little as 100 calories a day,

ve günde 100 kalori kadar az besinle hayatta kalıyorlar,

thanks to some ingenious adaptations.

o maharetli adaptasyonları sayesinde.

The Bradypus, three-toed sloths,

Bradypus cinsinin, üç parmaklı olan,

they've got more neck bones than any other mammal,

diğer tüm memelilerden daha çok boyun kemiği var,

even a giraffe.

hatta zürafadan bile.

Which means they can turn their head through 270 degrees

Bu da demek oluyor ki başlarını 270 derece döndürebilir

and graze all around them,

ve çevrelerine göz atabilirler,

without having to actually bother with the effort of moving their body.

hem de vücutlarını oynatma zahmetine hiç girmeden.

(Laughter)

(Kahkahalar)

It also means that they are surprisingly good swimmers.

Aynı zamanda şaşırtıcı derecede iyi yüzücüler.

Sloths can bob along in water

Suda hareket edişleri

three times faster than they can move on land,

karadaki hareketlerinden üç kat daha hızlı,

kept afloat by ...

bunun sırrı da...

trapped wind.

hapsolmuş rüzgâr.

(Laughter)

(Gülme sesleri)

So --

Bir de --

(Laughter)

(Gülme sesleri)

sloths are the only mammal that we know of that don't do flatulence.

Tembel hayvanlar gaz çıkarmayan, bildiğimiz tek memeliler.

When they need to expel gas,

Gaz çıkarmaları gerektiğinde

it's actually reabsorbed into their bloodstream

gaz, kan dolaşımları tarafından yeniden emiliyor

and expelled orally as a sort of mouth fart.

ve bir çeşit ağız pırtı olarak dışarı atılıyor.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Turning their lives upside down saves further energy.

Alt üst yaşanan bir hayat, daha fazla enerji saklıyor.

They have about half the skeletal muscle of a terrestrial mammal.

Herhangi bir memelinin yarısı kadar iskelet kasına sahipler.

They don't really have so many of the extensor muscles

Uzayan kasların pek çoğu onlarda yok,

that are the weight-bearing muscles;

bunlar ağırlık kaldırabilen kaslar;

instead, they rely on retractor muscles to pull themselves along.

onlar retraktör kaslarına güveniyor, kendilerini çekmek için.

They have long, hooked claws and a high fatigue resistance,

Uzun, kancalı pençeleri ve yorgunluğa yüksek dirençleri var,

so they can literally hook on and hang like a happy, hairy hammock

yani mutlu, tüylü bir hamak gibi

for hours on end.

saatlerce asılı kalabilirler.

And sloths can do almost anything in this inverted position.

Ve bu tersyüz pozisyonda neredeyse her şeyi yapabiliyorlar.

They sleep, eat and even give birth.

Uyuyorlar, besleniyorlar hatta doğum yapıyorlar.

Their throat and blood vessels are uniquely adapted

Boğazları ve kan damarları öyle eşsiz adapte olmuş ki

to pump blood and to swallow food against the force of gravity.

yer çekimine karşı kan pompalıyor ve besinleri yutuyorlar.

They have sticky bits on their ribs

Kaburgalarına yapışık parçalar var,

that prevent their enormous stomach from crushing their lungs.

devasa midelerinin, akciğerlerine zarar vermesini önlüyor.

And their fur grows the opposite direction,

Tüyleri de ters yönde uzuyor,

so they can drip dry after a tropical drenching.

tropikal bir yağmur sonrası damlayarak kuruyabilirler.

The only problem is, if you turn a sloth the other way up,

Tek sorun şu, bir tembel hayvanı diğer yöne çevirirseniz

gravity removes its dignity.

yer çekimi hoşgörüye son veriyor.

Audience: Awww.

İzleyici: Awww.

They can't hold themselves upright.

Kendilerini dik tutamıyorlar.

And so they drag their bodies along as if mountaineering on a flat surface.

O yüzden de düz zemin üzerinde dağcı gibi kendilerini yayıyorlar.

And I think this is why the early explorers like Valdés

Sanırım işte bu yüzden Valdés gibi eski keşifçiler

thought so poorly of them,

onları zavallı sandı,

because they were observing sloths the wrong way up and out of context.

çünkü tembel hayvanları yanlış yönden ve koşulları dışında gözlemliyorlardı.

I've spent many happy hours mesmerized by moving sloths.

Hareket eden tembel hayvanları dikkatle izleyerek saatler geçirdim.

Their lack of muscle hasn't impeded their strength or agility.

Kas eksiklikleri güçlerini veya çevikliklerini kötü etkilemedi.

Nature's zen masters of mellow move like "Swan Lake" in slow mo --

Doğanın zen ustaları, Swan Lake balesini yavaş çekimde yapıyorlar --

(Laughter)

(Kahkahalar)

with the core control of a tai chi master.

hem de bir tai chi efendisi kontrolüyle.

This one has fallen asleep mid-move, which is not uncommon.

Bu gördüğünüz hareketin ortasında uyumuş, nadir bir şey değil.

(Laughter)

(Kahkahalar)

But you're probably wondering:

Ama şunu merak ediyorsunuzdur:

How does a dangling bag of digesting leaves avoid being eaten?

İçi yaprak dolu bu koca tüy torbası yenmekten nasıl kaçınıyor?

Good question.

Güzel soru.

Well, this is one of the sloth's main predators.

Bu, tembel hayvanın ana avcılarından biri.

It's the harpy eagle.

Sorguçlu kartal.

It can fly at speeds of up to 50 miles per hour,

Saatte 80 km hızla uçabilir,

has talons the size of a grizzly bear's,

bir ayının pençelerine sahip,

razor-sharp eyesight,

oldukça keskin big görüş

and that ring of feathers focuses sound

ve tüyleri sayesinde sese odaklanıyor

so that it can hear the slightest leaf rustle.

ve yaprak kıpırdasa duyabiliyorlar.

The sloth, on the other hand, has poor hearing, bad eyesight,

Tembel hayvansa iyi duyamıyor, iyi göremiyor

and running from danger is clearly not an option.

ve tehlikeden kaçmak kesinlikle bir seçenek değil.

No, they survive by wearing an invisibility cloak

Onlar görünmezlik pelerini sayesinde hayatta kalıyorlar,

worthy of Harry Potter.

Harry Potter gibi.

Their fur has grooves that attract moisture

Tüyleri nemi çekiyor

and act as tiny hydroponic gardens for algae,

ve su yosunları için hidroponik bir bahçe görevi görüyor,

and they also attract a host of invertebrates.

ayrıca omurgasızları da çekiyorlar.

So they are their own slow-moving, miniature ecosystem.

Yani kendi başlarına yavaş ilerleyen, minyatür bir ekosistem oluşturuyorlar.

They become one with the trees.

Ağaçlarla bütünleşiyorlar.

And we think that their movements are so slow,

Biz de hareketleri çok yavaş olduğu için

they slip under the radar of the monstrous harpy

o vahşi kartalın radarından kurtulduklarını sanıyoruz,

as it's flying about the canopy, scanning for action.

kartal aksiyon hevesiyle kanopinin üzerinden uçarken.

Sloths are stealth ninjas,

Tembel hayvanlar görünmez ninja

and they rarely leave the safety of the canopy --

ve kanopinin emniyetini nadiren terk ediyorlar --

except to defecate,

dışlamak için hariç,

which they do about once a week at the base of a tree.

onu da bir ağacın kökünde haftada bir yapıyorlar.

Now, this risky and energetic behavior has long been a mystery,

Bu riskli ve enerji gerektiren şey hep bir gizem olmuştur

and there are lots of theories as to why they do it.

ve neden yaptıklarına dair de bir dizi teori var.

But I think they're leaving surreptitious scented messages for potential mates.

Bence potansiyel eş için koku mesajları bırakıyorlar.

Because, you see, sloths are generally silent, solitary creatures,

Çünkü tembel hayvanlar genelde sessiz, yalnız hayvanlar,

except for when the female is in heat.

çiftleşme dönemindeki dişiler hariç.

She will climb to the top of a tree and scream for sex.

Bir ağacın tepesine tırmanır ve seks için çığlık atarlar.

In D-sharp.

En yüksek notadan.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Don't believe me?

İnanmıyor musunuz?

(Sound of sloth scream)

(Tembel hayvan çığlık sesi)

D-sharp.

En yüksek tondan.

This and only this note will get the male's attention.

Sadece bu ton erkeğin dikkatini çeker.

It mimics the sound of the kiskadee flycatcher.

Kiskadee sinek avcısı kuşun sesini taklit ederler.

So the female remains covert,

Yani aslında dişiler gizlenir,

even when yodeling for sex at the top of her lungs.

seks için avazları çıkana kadar bağırırken bile.

Her clandestine booty calls will carry for miles across the canopy,

Bu gizli seks çağrısı kanopi boyunca kilometrelerce duyulur

and males will beat a slow path towards her.

ve erkekler ona doğru yavaş bir yol izler.

(Laughter)

(Kahkahalar)

I think scented messages in her dung will help send Romeo up the right tree

Bence dışkıdaki koku mesajları Romeo'nun doğru ağacı bulmasını sağlıyor,

so that he doesn't waste precious energy scaling the wrong one.

böylece yanlış ağaçla değerli enerjisini kaybetmiyor.

Sex, by the way, is the only thing that sloths do swiftly.

Bu arada seks, tembel hayvanların hızlı yaptığı tek şey.

I've seen them do it in the wild,

Vahşi doğada onları izledim

and it's over and done with in a matter of seconds.

ve her şey sadece birkaç saniye sürüyor.

But then, why waste precious energy on it,

Ama buna neden değerli enerjinizi harcıyasınız ki?

particularly after that journey?

Hem de o yorucu yolculuk sonrasında.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Unlike other mammals,

Diğer memelilerin aksine,

sloths don't also waste time maintaining a constant warm body temperature.

tembel hayvanlar sabit bir vücut ısısı korumaya çalışarak da zaman harcamaz.

Energy from the sun is free,

Güneş enerjisi bedava,

so they bask in the sun like lizards

o yüzden güneşte kertenkele gibi uzanırlar

and wear an unusually thick coat for the tropics to keep that heat in.

ve tropik alanda ısıyı içeri almak için inanılmaz kalın bir mantoya bürünürler.

Sloths have a freakishly low metabolism.

Metabolizmaları da inanılmaz yavaş.

And we think that this might be one of the reasons

Sanırım bu özellikleri

that they can sometimes recover from injuries

pek çok memeliyi öldürebilecek yaralanmalardan

that would kill most animals.

kurtulabilmelerinin nedenlerinden biri.

This sloth recovered from a double amputation,

Bu tembel hayvan çift ampüte geçirdi

and I've known sloths that have managed to survive

ve ben yüksek gerilim hattına tutulmuş

even power line electrocutions.

ama hayatta kalmış tembel hayvanlar gördüm.

And we now think that a low metabolism may well be key to surviving extinction.

Artık düşük metabolizmanın soy tükenme karşısında çok önemli olduğu kanısındayız.

Researchers at Kansas University who were studying mollusks

Kansas Üniversitesi araştırmacıları salyangozlar üzerinde çalışırken

found that a high metabolism predicted which species of mollusk

yüksek metabolizmanın soyu tükenen salyangozu bulmada

had gone extinct.

tahminde bulunduğunu ortaya koydu.

Sloths have been around on this planet in one shape or another

Tembel hayvanlar 40 milyon yılı aşkın süredir

for over 40 million years.

öyle ya da böyle bu gezegendeler.

The secret to their success is their slothful nature.

Başarılarının sırrı tembel doğaları.

They are energy-saving icons.

Onlar enerji koruyan ikonlar.

And I founded the Sloth Appreciation Society

Tembel Hayvan Tanıma Derneği'ni kurmamın amacı

to both promote and protect their slow, steady, sustainable lives.

onların yavaş, dengeli, sürdürülebilir hayatlarını korumak ve promote etmek.

I'm a pretty speedy character.

Ben oldukça hızlı bir karakterim.

I'm sure you've guessed.

Tahmin etmişsinizdir.

And the sloths have taught me a lot about slowing down.

Tembel hayvanlar da bana yavaşlamayı öğretti.

And I think that the planet would benefit

Ve öyle düşünüyorum ki hepimiz onların kitabından

if we all took a slowly digested leaf out of their book.

yavaş yavaş hazmadilmiş bir yaprak alsak gezegen bundan fayda görür.

How about we all embrace our inner sloth

İçimizdeki tembel hayvanı kucaklayalım mı,

by slowing down,

yavaşlayarak,

being more mindful,

daha düşünceli olarak,

reducing wasteful convenience,

atıkları azaltarak,

being economical with our energy,

enerjimiz konusunda ekonomik davranarak,

recycling creatively

yaratıcı şekilde geridönüşüm yaparak

and reconnecting with nature.

ve doğayla yeniden bağ kurarak.

Otherwise, I fear,

Çünkü korkarım aksi hâlde,

it will be us humans that turn out to be

"dünyada bulunabilecek en aptal hayvanlar"

"the stupidest animals that can be found in the world."

biz insanlar olacağız.

Thank you very much.

Çok teşekkürler.

May the sloth be with you!

Tembel hayvan sizinle olsun!

(Applause)

(Alkışlar)