What really happens to your body during menopause | Body Stuff with Dr. Jen Gunter

Transcriber:

There's a lot of mystery and confusion surrounding menopause,

Çeviri: Sara Ozturk Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

Menopoz dönemini kuşatan birçok gizem ve kafa karışıklığı var

so I'm going to take the next few minutes

bu yüzden önümüzdeki birkaç dakikayı menopozu yaşarken

to tell you exactly what's happening in our bodies when we go through it.

vücudumuzda tam olarak ne olduğunu anlatmak için harcayacağım.

You can almost think of menopause as puberty in reverse.

Menopozu ergenlik döneminin tam tersi gibi düşünebilirsiniz.

[Body Stuff with Dr. Jen Gunter]

Hey, it's your favorite ob-gyn,

Selam, favori kadın hastalıkları ve doğum uzmanınız geldi.

and I'm here today to talk about a subject that I find truly fascinating: menopause.

Bugün gerçekten büyüleyici bulduğum bir konuyu konuşmak için buradayım:

Menopozu.

Chances are you probably don't find it quite as gripping as I do,

Bu konuyu muhtemelen benim kadar ilginç bulmuyorsunuz

but I promise that if you can get past the horror stories,

ama söz veriyorum korku hikâyelerinin üstesinden gelebilirseniz

you'll be riveted too.

ister bu dönemden geçiyor ister bu dönemden geçen birisini tanıyor olun

Whether you're going through it or know someone who is,

anlatacaklarım çok ilginizi çekecek.

you'll recognize there's nothing to fear.

Korkacak bir şeyin olmadığını anlayacaksınız.

So what exactly is menopause?

Peki menopoz tam olarak nedir?

Technically, "menopause" is diagnosed one year after the final period,

Teknik olarak menopoz tanısı, son döngüden bir yıl sonra koyulur.

but most people use it to refer to the entire span of time

Ancak birçok insan bunu menstrual döngünün uzunluğunun değiştiği

when our menstrual cycle is changing in length,

tüm o zaman aralığını tanımlamak için kullanıyor

a process that lasts several years,

bu aslında başlaması birkaç yıl süren ve ardından hep devam eden bir süreç.

and then all the time afterwards.

So it's best to think of menopause as a continuum, starting years before,

Yani menopozu, menopoza girmek olarak adlandırılan dönemi de içine alan

yıllar önce başlayan bir süreç olarak düşünmek en iyisi.

during what is called the menopause transition.

Just like puberty, the process happens over many years.

Tıpkı ergenlik gibi bu süreç uzun yıllar içinde gerçekleşiyor.

The menopause transition is one bookend of our reproductive cycle,

Menopoz geçişi, ergenliğin tam zıttı olarak üreme döngümüzün desteği.

opposite puberty.

Doğduğumuzda hayatımız boyunca üreteceğimiz

When we're born, we actually have all the eggs we're ever going to make,

bütün yumurtalara aslında sahibiz.

about one to two million of them,

Bu yumurtaların yaklaşık bir ya da iki milyonu olgunlaşmamış

unmatured and encased in follicles in the ovaries.

yumurtalıklardaki foliküllerle kaplılar.

Around the age of eight to 10, the hypothalamus, a region in your brain,

8 ile 10 yaş aralığında beyninizin hipotalamus olarak adlandırılan bölgesi

starts releasing a hormone

uyku hâlinde olan yumurtalarınızı uyandıran bir hormon salarak

that essentially wakes up those dormant eggs,

beginning the monthly cycles of ovulation.

aylık yumurtlama döngüsünü başlatıyor.

This is what increases production of a class of hormones

Bu da muhtemelen önceden duyduğunuz bir hormonun üretimini arttıran şey.

you've probably heard about -- estrogen.

Yani östrojenin östrojen, diğer hormonlarla birlikte

Estrogen, along with other hormones,

begins a delicate hormonal dance that, once a month,

ayda bir en olgun yumurtanın folikülünü terk edip yumurta kanalına doğru

results in the most mature egg leaving its follicle

yol almasına neden olan narin bir hormonal dans başlatıyor.

and traveling down a fallopian tube.

The body builds up the lining in the uterus, the endometrium,

Vücut, yumurtaya yer sağlamak için

rahim astarını yani rahim duvarını oluşturuyor.

to house the egg,

and if the egg isn't fertilized,

Eğer yumurta döllenmezse astar dökülüyor ve regl başlıyor.

the lining sheds, and we have our period.

This cycle repeats over and over and over, for decades.

Bu döngü ortalama olarak on yıllarca sürekli olarak tekrarlanıyor.

On average, sometime in the mid-forties, ovulation starts to get erratic.

Kırklı yaşların ortalarında yumurtlama dengesizleşmeye başlayabiliyor.

We just don't have as many eggs,

Artık hem daha az sayıda yumurtaya sahibiz hem de kalanlar

and the ones that remain may not be as healthy anymore.

bazı dönemleri az bazılarını çok kanamayla geçirdiğimiz için

Estrogen can be lower some cycles,

eskisi kadar sağlıklı olmayabilirler.

and even higher during others.

This is the menopause transition --

Bu da menopoz geçişi, tıpkı ergenlik gibi hormonal bir kaos.

hormonal chaos, like puberty,

only this time, when estrogen levels stabilize,

Ancak bu dönemde östrojen seviyesi dengelendiğinde

they'll be much lower than they were before.

daha öncesine kıyasla çok daha düşük olacaktır.

This very normal decrease in estrogen and other hormonal changes

Östrojen seviyesindeki bu oldukça normal düşüş ve diğer hormonal değişiklikler

does come with medical concerns,

beraberinde kemik erimesi, kalp rahatsızlıkları, diyabet

such as osteoporosis, heart disease,

diabetes and vaginal dryness.

ve vajina kuruluğu gibi bir takım tıbbi sıkıntıları getirir.

Some of us are lucky and we will have no or mild symptoms.

Bazılarımız şanslı ya hiç belirti göstermeyecek

ya da hafif belirtiler gösterecek.

Others will experience trouble sleeping, irritability,

Diğerleri de uyku problemi, asabiyet,

depression or decreased sex drive.

depresyon ya da cinsel dürtülerinde azalma yaşayacak.

And then there's the most classic symptom, hot flushes.

Bir de en klasik belirti olan ateş basmaları var.

They're a wave of heat

Kendi ısı dalgaları içeride sanki bir fırın çalışıyormuş gibi hissettiriyor.

that makes it feel like the furnace just got cranked up on the inside.

Bilim insanları bunun neden kaynaklandığından henüz emin değil

Scientists aren't completely sure why this happens,

but the resulting heat makes you feel sweaty and off-kilter.

ama ortaya çıkan ısı sizi terletiyor ve dengenizi bozuyor.

Some women even have symptoms that overlap with anxiety,

Bazı kadınlar mide bulantısı ve çarpıntı gibi

anksiyeteyle örtüşen belirtiler de gösteriyor.

like nausea and palpitations.

Benimse çok fazla içki içmişim gibi hissetmeme neden oluyor.

But for me, it feels as if I've had too much to drink.

Those are some of the negatives,

Bunlar olumsuz yanlarından bazıları ancak olumlu yanları da mevcut.

but there are positives too.

After menopause, you don't have to worry about periods or cramps,

Menopozdan sonra regl ve ağrılar hakkında endişelenmenize gerek yok.

and people who partner with men who make sperm

Sperm üreten erkeklerle partner olanlar artık istenmeyen hamilelikler konusunda

don't have to be concerned about unintended pregnancy.

endişelenmenize gerek yok bunları tamamen aştınız.

You're through all that.

To me, menopause is something we go through, like puberty.

Bana göre menopoz, ergenlik gibi geçtiğimiz bir süreç

And like puberty, there's a range of experiences.

ve tıpkı ergenlik gibi bir dizi deneyim söz konusu.

We continue to make vital contributions to society after menopause.

Menopozdan sonra da topluma önemli katkılar yapmaya devam ediyoruz.

It's not your dotage.

Bunun yaşlanmakla alâkası yok, değeriniz yumurtalıklarla ölçülemez.

Your worth has nothing to do with your ovaries.

So let's say you're in the menopause transition.

Diyelim ki menopoz geçişindesiniz.

Eğer bu geçiş sıkıntılıysa yapabileceğiniz şeyler nelerdir?

What are the best things you can do?

If you're suffering, there's almost always some kind of help.

Her zaman yararı olabilecek şeyler var.

If you smoke, definitely try to quit.

Eğer sigara içiyorsanız kesinlikle bırakmayı deneyin.

It will reduce your risk of heart disease,

Hem kalp rahatsızlığı riskinizi azaltacak

it might also reduce some symptoms of menopause.

hem de menopozun bazı belirtilerinin azalmasına yardımcı olacak.

Reducing stress and getting enough sleep is also good.

Stresi azaltmak ve yeteri kadar uyumak da yararlı.

Focus on eating a healthy, balanced diet

Sağlıklı kemikler için kalsiyum ve D vitamini değeri zengin olan

rich in calcium and vitamin D for healthy bones,

sağlıklı ve dengeli bir diyete odaklanın.

and try to get at least 150 minutes of moderate physical activity a week,

Haftada bir en az 150 dakikalık ölçülü bir fiziksel aktivite yapın.

especially if it's weight-bearing exercises,

Özellikle de doğa yürüyüşü, dans etmek ya da tempolu koşu gibi

like hiking, dancing or jogging.

kemiklerinizi ve kaslarınızı güçlendirecek egzersizler yapın.

If you're losing sleep or having hot flushes,

Eğer uykunuz kaçıyorsa veya ateş basmalarınız varsa

or experiencing other symptoms that affect your quality of life,

ya da yaşam kalitenizi etkileyen başka belirtiler yaşıyorsanız

talk to your doctor.

doktorunuzla konuşun.

Don't rely on wearable magnets or so-called compounded hormones.

Giyilebilir mıknatıslara veya sözde bileşik hormonlara güvenmeyin,

These are unproven and have risks.

bunlar test edilmemiş ve riskli ürünler.

There are a variety of proven options,

Bilişsel davranışçı terapiden, FDA onaylı östrojene

from cognitive behavioral therapy to FDA-approved estrogen,

ve bazı hormonal olmayan ilaçlara kadar yardımcı olabilecek

and some nonhormonal medications that can be very helpful.

birçok test edilmiş seçenek var.

There are so many permutations and combinations of options

Güvenli terapinin neredeyse birçok kadın için özelleştirilebilmesi için

that safe therapy can be customized for almost every woman.

birçok seçenek permütasyonu ve kombinasyonu var.

One more idea, have a mantra ready.

Sizin için bir fikir daha: Hazır bir sloganınız olsun.

When I get a hot flush, sometimes I tell myself

Ateş basmaları yaşadığımda bazen kendime “Bunu hissediyorum

I'm feeling this because women have evolved

çünkü kadınlar insanlığı ileri götürebilmek için evrildi.” diyorum.

to drive humanity forward.

Bu benim gücümün bir işareti ve bu durum bitene kadar bunu başarabilirim.

This is a sign of my strength.

And then, I can make it until it goes away.