What really happens to your body during menopause | Body Stuff with Dr. Jen Gunter

Transcriber:

There's a lot of mystery and confusion surrounding menopause,

Tłumaczenie: Anna Sobota Korekta: Paulina Kaniewska

Menopauzę otacza wiele tajemnic,

so I'm going to take the next few minutes

dlatego w ciągu kilku następnych minut opiszę, jak przebiega ten proces.

to tell you exactly what's happening in our bodies when we go through it.

Wyobraźcie sobie menopauzę jako odwrotność dojrzewania.

You can almost think of menopause as puberty in reverse.

[Body Stuff with Dr. Jen Gunter]

[podcast “Body Stuff z Dr. Jen Gunter”]

Hey, it's your favorite ob-gyn,

To ja, wasza ulubiona ginekolog-położnik.

and I'm here today to talk about a subject that I find truly fascinating: menopause.

Dzisiaj zajmę się fascynującym tematem.

Menopauzą.

Chances are you probably don't find it quite as gripping as I do,

Prawdopodobnie ten temat nie ciekawi cię aż tak bardzo jak mnie,

but I promise that if you can get past the horror stories,

ale jeśli przetrzymasz najgorszą część,

you'll be riveted too.

też was wciągnie.

Niezależnie od tego, czy menopauzę znacie z autopsji czy z opowieści,

Whether you're going through it or know someone who is,

you'll recognize there's nothing to fear.

nie ma się czego bać.

So what exactly is menopause?

Czym właściwie jest menopauza?

Technically, "menopause" is diagnosed one year after the final period,

Formalnie rzecz biorąc, diagnozuje się ją po roku od ostatniej miesiączki,

but most people use it to refer to the entire span of time

ale częściej jako menopauzę określa się cały okres, gdy waha się długość cyklu,

when our menstrual cycle is changing in length,

a process that lasts several years,

co może trwać kilka lat,

and then all the time afterwards.

a także okres po ustaniu krwawienia.

Najlepiej myśleć o menopauzie jako o kontinuum

So it's best to think of menopause as a continuum, starting years before,

z tak zwaną perimenopauzą na jednym jego krańcu.

during what is called the menopause transition.

Just like puberty, the process happens over many years.

Podobnie jak dojrzewanie menopauza jest procesem wieloletnim.

The menopause transition is one bookend of our reproductive cycle,

Przejście menopauzalne kończy etap płodności,

trwający od okresu dojrzewania.

opposite puberty.

When we're born, we actually have all the eggs we're ever going to make,

Rodzimy się ze wszystkimi jajeczkami, jakie wyprodukujemy w ciągu życia.

about one to two million of them,

Od jednego do dwóch milionów niedojrzałych jajeczek jest zamkniętych

unmatured and encased in follicles in the ovaries.

w pęcherzykach jajnikowych.

Around the age of eight to 10, the hypothalamus, a region in your brain,

Między 8. a 10. rokiem życia

obszar mózgu zwany podwzgórzem zaczyna uwalniać neurohormon,

starts releasing a hormone

that essentially wakes up those dormant eggs,

który “budząc” uśpione jajeczka, zapoczątkowuje comiesięczne owulacje.

beginning the monthly cycles of ovulation.

This is what increases production of a class of hormones

Wzrasta produkcja grupy hormonów, o których pewnie słyszeliście: estrogenów.

you've probably heard about -- estrogen.

Estrogen, along with other hormones,

Rozpoczyna się subtelny taniec estrogenów z innymi hormonami,

begins a delicate hormonal dance that, once a month,

który raz na miesiąc skutkuje uwolnieniem najdojrzalszego jajeczka z pęcherzyka

results in the most mature egg leaving its follicle

and traveling down a fallopian tube.

i wysłaniem go w dół jajowodu.

Rozrasta się błona śluzowa macicy, gdzie zagnieżdża się zapłodnione jajeczko.

The body builds up the lining in the uterus, the endometrium,

to house the egg,

and if the egg isn't fertilized,

Jeśli nie dojdzie do zapłodnienia,

endometrium się złuszcza i zaczyna się miesiączka.

the lining sheds, and we have our period.

This cycle repeats over and over and over, for decades.

Ten cykl powtarza się przez całe dekady.

On average, sometime in the mid-forties, ovulation starts to get erratic.

Najczęściej u osób po czterdziestce owulacja staje się nieregularna.

We just don't have as many eggs,

Pozostałych jajeczek jest już niewiele

and the ones that remain may not be as healthy anymore.

i mogą one mieć wady.

Estrogen can be lower some cycles,

Podczas niektórych cykli poziom estrogenów opada, a podczas innych wzrasta.

and even higher during others.

This is the menopause transition --

Tak wygląda perimenopauza.

hormonal chaos, like puberty,

To burza hormonalna, jak w okresie dojrzewania,

only this time, when estrogen levels stabilize,

tyle że tym razem estrogeny ustabilizują się na dużo niższym poziomie.

they'll be much lower than they were before.

This very normal decrease in estrogen and other hormonal changes

Obniżenie poziomu estrogenów oraz inne zmiany hormonalne

does come with medical concerns,

wiążą się jednak z problemami zdrowotnymi, takimi jak: osteoporoza, choroby serca,

such as osteoporosis, heart disease,

diabetes and vaginal dryness.

cukrzyca czy suchość pochwy.

Some of us are lucky and we will have no or mild symptoms.

Niektóre osoby z macicami mają szczęście i nie doświadczają większych symptomów.

Others will experience trouble sleeping, irritability,

U innych mogą wystąpić zaburzenia snu, rozdrażnienie,

depression or decreased sex drive.

depresja i obniżony popęd płciowy.

And then there's the most classic symptom, hot flushes.

Najbardziej typowym objawem menopauzy są uderzenia gorąca.

They're a wave of heat

To takie uczucie, jakby ktoś zapuścił nagle twój wewnętrzny piec.

that makes it feel like the furnace just got cranked up on the inside.

Scientists aren't completely sure why this happens,

Naukowcy nie potrafią wytłumaczyć do końca ich przyczyn,

but the resulting heat makes you feel sweaty and off-kilter.

ale uderzenia gorąca skutkują potliwością i wytrąceniem z równowagi.

Some women even have symptoms that overlap with anxiety,

U niektórych osób uderzenia gorąca objawiają się napadami lękowymi,

like nausea and palpitations.

nudnościami czy kołataniem serca.

But for me, it feels as if I've had too much to drink.

Ja na przykład czuję się, jakbym była pijana.

Those are some of the negatives,

To niektóre negatywy,

but there are positives too.

ale są też pozytywy.

After menopause, you don't have to worry about periods or cramps,

Nie trzeba się już przejmować ani miesiączkami, ani skurczami,

and people who partner with men who make sperm

a współżyjący z osobami z penisem obawiać niechcianej ciąży.

don't have to be concerned about unintended pregnancy.

You're through all that.

To wszystko za tobą.

To me, menopause is something we go through, like puberty.

Dla mnie menopauza jest jak dojrzewanie, czymś, przez co przechodzimy.

And like puberty, there's a range of experiences.

I podobnie jak dojrzewania każdy doświadcza jej inaczej.

We continue to make vital contributions to society after menopause.

Jesteś równie cennym członkiem społeczeństwa jak dotychczas.

It's not your dotage.

To nie jest uwiąd starczy.

Your worth has nothing to do with your ovaries.

Twoja wartość nie ma nic wspólnego z twoimi jajnikami.

So let's say you're in the menopause transition.

Co możesz zrobić, jeśli właśnie przechodzisz perimenopauzę?

What are the best things you can do?

If you're suffering, there's almost always some kind of help.

Jeśli źle to znosisz, prawie zawsze można jakoś temu zaradzić.

If you smoke, definitely try to quit.

Jeśli palisz, postaraj się zerwać z nałogiem.

It will reduce your risk of heart disease,

Nie tylko zmniejszysz ryzyko chorób serca,

it might also reduce some symptoms of menopause.

lecz także możesz załagodzić niektóre objawy menopauzy.

Reducing stress and getting enough sleep is also good.

Obniżenie poziomu stresu i wysypianie się także poprawią samopoczucie.

Focus on eating a healthy, balanced diet

Spróbuj zdrowej, zbalansowanej diety,

rich in calcium and vitamin D for healthy bones,

bogatej w wapń i witaminę D, żeby wzmocnić kości.

and try to get at least 150 minutes of moderate physical activity a week,

I postaw na aktywne spędzanie czasu, przynajmniej 150 minut tygodniowo,

especially if it's weight-bearing exercises,

zwłaszcza na ćwiczenia wykorzystujące ciężar ciała,

like hiking, dancing or jogging.

takie jak wędrówki, taniec czy jogging.

If you're losing sleep or having hot flushes,

Jeśli zdarzają ci się problemy ze snem czy uderzenia gorąca

or experiencing other symptoms that affect your quality of life,

albo doświadczasz innych objawów obniżających jakość życia,

talk to your doctor.

idź do lekarza.

Don't rely on wearable magnets or so-called compounded hormones.

Nie polegaj na magnesach leczniczych ani “bioidentycznej terapii hormonalnej”.

These are unproven and have risks.

Nie ma dowodów ich skuteczności, a nawet mogą się one okazać szkodliwe.

There are a variety of proven options,

Jest wiele innych, sprawdzonych opcji.

from cognitive behavioral therapy to FDA-approved estrogen,

Od terapii poznawczo-behawioralnej do estrogenowej terapii zastępczej.

and some nonhormonal medications that can be very helpful.

Pomocne mogą się okazać także leki inne niż hormonalne.

There are so many permutations and combinations of options

Obecnie jest tak wiele dostępnych opcji,

that safe therapy can be customized for almost every woman.

że każda osoba z macicą może liczyć na spersonalizowaną, bezpieczną terapię.

One more idea, have a mantra ready.

Jeszcze jedno: przygotuj sobie mantrę.

When I get a hot flush, sometimes I tell myself

Kiedy dopada mnie uderzenie gorąca, czasami mówię sobie, że doświadczam go,

I'm feeling this because women have evolved

ponieważ to kobiece ciało miało zapewnić ludzkości przetrwanie.

to drive humanity forward.

This is a sign of my strength.

Ciało jest oznaką mojej siły.

And then, I can make it until it goes away.

To mi pomaga przeczekać, aż niemiły objaw ustąpi.