What really happens to your body during menopause | Body Stuff with Dr. Jen Gunter

Transcriber:

There's a lot of mystery and confusion surrounding menopause,

Translator: Ngoc Tran Reviewer: Thu Ha Tran

Có rất nhiều bí ẩn và những nhầm lẫn xung quanh vấn đề mãn kinh,

so I'm going to take the next few minutes

nên vài phút tới tôi sẽ giải thích rõ với bạn

to tell you exactly what's happening in our bodies when we go through it.

điều gì diễn ra bên trong cơ thể khi chúng ta mãn kinh.

Kì thực thì bạn có thể nghĩ mãn kinh ngược lại với dậy thì.

You can almost think of menopause as puberty in reverse.

[Body Stuff with Dr. Jen Gunter]

[Chuyện cơ thể cùng Tiến sĩ Jen Gunter]

Hey, it's your favorite ob-gyn,

Xin chào, bác sĩ sản phụ khoa bạn thích nhất đây.

and I'm here today to talk about a subject that I find truly fascinating: menopause.

Hôm nay tôi sẽ nói về một chủ đề mà tôi nghĩ là thật sự hấp dẫn - mãn kinh.

Chances are you probably don't find it quite as gripping as I do,

Có thể bạn không thấy chủ đề này thú vị như tôi

but I promise that if you can get past the horror stories,

nhưng tôi chắc là dù lờ đi được những câu chuyện kinh dị thì

you'll be riveted too.

điều này cũng sẽ thu hút bạn.

Dù bạn đang trải qua thời kỳ mãn kinh hay biết ai đó như thế,

Whether you're going through it or know someone who is,

you'll recognize there's nothing to fear.

bạn sẽ nhận ra là chẳng có gì đáng sợ cả.

So what exactly is menopause?

Vậy chính xác thì mãn kinh là gì?

Technically, "menopause" is diagnosed one year after the final period,

Về mặt lý thuyết, mất kinh hoàn toàn trong một năm sẽ được coi là mãn kinh.

but most people use it to refer to the entire span of time

Nhưng hầu hết mọi người dùng nó để chỉ toàn bộ quãng thời gian

when our menstrual cycle is changing in length,

khi độ dài của chu kỳ kinh nguyệt thay đổi,

a process that lasts several years,

một quá trình kéo dài trong nhiều năm,

and then all the time afterwards.

và suốt quãng thời gian sau đó nữa.

So it's best to think of menopause as a continuum, starting years before,

Vì vậy, tốt nhất hãy nghĩ mãn kinh như một quá trình bắt đầu từ nhiều năm trước,

trong giai đoạn được gọi là quá trình chuyển đổi mãn kinh.

during what is called the menopause transition.

Just like puberty, the process happens over many years.

Cũng như tuổi dậy thì, quá trình này diễn ra trong nhiều năm.

The menopause transition is one bookend of our reproductive cycle,

Quá trình chuyển đổi mãn kinh là một phần trong chu kỳ sinh sản của chúng ta,

opposite puberty.

ngược lại với tuổi dậy thì.

When we're born, we actually have all the eggs we're ever going to make,

Thực tế, khi sinh ra chúng ta đã có tất cả số trứng sẽ rụng trong đời,

about one to two million of them,

khoảng một đến hai triệu trứng,

chưa chín và được bao bọc trong các nang trong buồn trứng.

unmatured and encased in follicles in the ovaries.

Around the age of eight to 10, the hypothalamus, a region in your brain,

Khoảng từ tám đến mười tuổi, vùng dưới đồi - một vùng trong não

starts releasing a hormone

bắt đầu tiết ra một nội tiết tố

that essentially wakes up those dormant eggs,

về cơ bản có chức năng đánh thức số trứng ngủ đông đó

beginning the monthly cycles of ovulation.

để bắt đầu chu kỳ rụng trứng hàng tháng.

This is what increases production of a class of hormones

Điều này làm tăng sự sản sinh một loại nội tiết tố

you've probably heard about -- estrogen.

mà có thể bạn từng nghe qua - estrogen.

Estrogen, along with other hormones,

Estrogen, cùng với các nội tiết tố khác

begins a delicate hormonal dance that, once a month,

bắt đầu một vũ điệu nội tiết tố tinh tế một lần mỗi tháng,

results in the most mature egg leaving its follicle

kết quả là trứng trưởng thành nhất sẽ rời khỏi nang

and traveling down a fallopian tube.

và đi xuống ống dẫn trứng.

The body builds up the lining in the uterus, the endometrium,

Cơ thể tích tụ lớp niêm mạc trong tử cung, gọi là nội mạc tử cung,

to house the egg,

để chứa trứng.

and if the egg isn't fertilized,

Nếu trứng không được thụ tinh,

the lining sheds, and we have our period.

lớp niêm mạc bong ra, và chúng ta có kinh nguyệt.

This cycle repeats over and over and over, for decades.

Chu kỳ này cứ như vậy lặp đi lặp lại trong hàng thập kỷ.

On average, sometime in the mid-forties, ovulation starts to get erratic.

Thông thường, giữa những năm 40 tuổi, sự rụng trứng bắt đầu trở nên thất thường.

We just don't have as many eggs,

Chúng ta không có nhiều trứng nữa,

and the ones that remain may not be as healthy anymore.

và số trứng còn lại có thể không còn khỏe mạnh nữa.

Estrogen can be lower some cycles,

Estrogen trong một vài chu kỳ có thể thấp,

and even higher during others.

và trong những chu kỳ khác thì cao hơn.

This is the menopause transition --

Đây chính là giai đoạn chuyển đổi mãn kinh

hormonal chaos, like puberty,

- rối loạn nội tiết tố, như lúc dậy thì,

only this time, when estrogen levels stabilize,

chỉ vào thời điểm này, khi đã ổn định

thì nồng độ estrogen sẽ thấp hơn nhiều so với trước.

they'll be much lower than they were before.

This very normal decrease in estrogen and other hormonal changes

Sự giảm estrogen rất đỗi bình thường này và những thay đối nội tiết tố khác

does come with medical concerns,

đi kèm với những lo ngại về sức khỏe

such as osteoporosis, heart disease,

như bệnh loãng xương, bệnh tim,

diabetes and vaginal dryness.

bệnh tiểu đường và khô âm đạo.

Some of us are lucky and we will have no or mild symptoms.

Một vài người trong chúng ta may mắn không hoặc chỉ gặp các triệu chứng nhẹ.

Others will experience trouble sleeping, irritability,

Những người khác sẽ bị khó ngủ, cáu gắt,

depression or decreased sex drive.

lo âu hoặc giảm ham muốn tình dục.

And then there's the most classic symptom, hot flushes.

Tiếp đó là triệu chứng điển hình nhất - bốc hỏa.

They're a wave of heat

Có một làn sóng nhiệt

that makes it feel like the furnace just got cranked up on the inside.

tạo cảm giác như có một lò lửa bùng cháy lên trong cơ thể.

Scientists aren't completely sure why this happens,

Các nhà khoa học không rõ tại sao điều này lại xảy ra,

but the resulting heat makes you feel sweaty and off-kilter.

nhưng nhiệt lượng tạo ra khiến bạn đổ nhiều mồ hôi và cảm thấy mất cân bằng.

Some women even have symptoms that overlap with anxiety,

Thậm chí một số phụ nữ có các triệu chứng giống với lo âu

like nausea and palpitations.

như buồn nôn và tim đập nhanh.

But for me, it feels as if I've had too much to drink.

Nhưng với tôi, nó cứ như tôi đã uống quá nhiều ấy.

Those are some of the negatives,

Đó là những điều tiêu cực,

but there are positives too.

nhưng cũng còn mặt tích cực nữa.

After menopause, you don't have to worry about periods or cramps,

Sau mãn kinh, bạn không cần lo chuyện kinh nguyệt hay đau cơ nữa,

and people who partner with men who make sperm

và những phụ nữ có đối tác còn khả năng sinh sản,

không phải bận tâm chuyện có thai ngoài ý muốn nữa.

don't have to be concerned about unintended pregnancy.

You're through all that.

Giai đoạn đó đã qua rồi.

To me, menopause is something we go through, like puberty.

Với tôi, mãn kinh là cái gì đó chúng ta phải trải qua, như tuổi dậy thì vậy.

And like puberty, there's a range of experiences.

Và cũng giống tuổi dậy thì, sẽ có một loạt những trải nghiệm.

We continue to make vital contributions to society after menopause.

Sau thời kỳ mãn kinh, chúng ta tiếp tục có những đóng góp quan trọng cho xã hội.

It's not your dotage.

Bạn không mất giá vì điều đó.

Your worth has nothing to do with your ovaries.

Giá trị của bạn chẳng liên quan gì đến buồng trứng của bạn cả.

So let's say you're in the menopause transition.

Giả sử bạn đang trong giai đoạn chuyển đổi mãn kinh.

Điều tốt nhất mà bạn có thể làm là gì?

What are the best things you can do?

If you're suffering, there's almost always some kind of help.

Nếu bạn thấy khó khăn, hầu như sẽ luôn có giải pháp.

If you smoke, definitely try to quit.

Nếu bạn hút thuốc, rõ là bạn phải bỏ thuốc rồi.

It will reduce your risk of heart disease,

Điều đó làm giảm nguy cơ bị bệnh tim,

it might also reduce some symptoms of menopause.

cũng có thể cải thiện một số triệu chứng mãn kinh.

Reducing stress and getting enough sleep is also good.

Giảm bớt căng thẳng và ngủ đủ giấc cũng là cách tốt.

Focus on eating a healthy, balanced diet

Chú ý đến chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh,

rich in calcium and vitamin D for healthy bones,

giàu canxi và vitamin D cho xương chắc khỏe,

and try to get at least 150 minutes of moderate physical activity a week,

cố gắng hoạt động thể chất với cường độ trung bình ít nhất 150 phút mỗi tuần,

especially if it's weight-bearing exercises,

đặc biệt là những bài tập tăng sức chịu nặng

like hiking, dancing or jogging.

như đi bộ đường dài, khiêu vũ hay chạy bộ.

If you're losing sleep or having hot flushes,

Nếu bạn bị mất ngủ, bốc hỏa, hoặc

or experiencing other symptoms that affect your quality of life,

bị các triệu chứng khác làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống,

talk to your doctor.

hãy đến gặp bác sĩ.

Don't rely on wearable magnets or so-called compounded hormones.

Đừng trông chờ vào nam châm đeo được hoặc cái gọi là kích thích tố.

These are unproven and have risks.

Đó đều là những liệu pháp chưa được kiểm chứng và tiềm tàng nguy cơ.

There are a variety of proven options,

Thay vào đó, ta có những lựa chọn đã được chứng minh

from cognitive behavioral therapy to FDA-approved estrogen,

từ liệu pháp hành vi nhận thức đến estrogen được FDA kiểm duyệt

and some nonhormonal medications that can be very helpful.

và một số loại thuốc không chứa nội tiết tố có thể rất hữu ích.

There are so many permutations and combinations of options

Có rất nhiều cách để lựa chọn một liệu pháp an toàn

that safe therapy can be customized for almost every woman.

được điều chỉnh để phù hợp với gần như mọi phụ nữ.

One more idea, have a mantra ready.

Một ý nữa là hãy chuẩn bị sẵn một câu thần chú.

When I get a hot flush, sometimes I tell myself

Khi bị bốc hỏa, tôi hay tự nhủ rằng

I'm feeling this because women have evolved

mình trải qua điều này vì phụ nữ đã tiến hóa

to drive humanity forward.

để dẫn dắt nhân loại tiến về phía trước.

This is a sign of my strength.

Đây là dấu hiệu cho sức mạnh của tôi.

And then, I can make it until it goes away.

Và tôi có thể chống chịu được cho đến khi nó biến mất.