A healthy economy should be designed to thrive, not grow | Kate Raworth

Çeviri: Cemre Onuk Gözden geçirme: Cihan Ekmekçi

Have you ever watched a baby learning to crawl?

Bir bebeği emeklemeyi öğrenirken izlediniz mi?

Because as any parent knows, it's gripping.

Ebeveylerin bildiği üzere bu süreç heyecan verici.

First, they wriggle about on the floor,

Önce yerde kıvranırlar,

usually backwards,

genellikle geriye doğru

but then they drag themselves forwards,

ama sonra kendilerini ileriye itip

and then they pull themselves up to stand,

ayağa kalkarlar,

and we all clap.

sonra biz de alkışlarız.

And that simple motion of forwards and upwards,

Bu basit ileriye ve yukarıya olan hareket,

it's the most basic direction of progress we humans recognize.

biz insanların bildiği en basit ilerleme yönü.

We tell it in our story of evolution as well,

Evrim hikâyemizde de bunun yeri var.

from our lolloping ancestors to Homo erectus, finally upright,

Avare dolaşan atalarımızdan sonunda ayağa kalkan Homo erectusa,

to Homo sapiens, depicted, always a man,

sonra evrimin ortasında yer alan

ve nedense hep erkek olarak resmedilen Homo sapiense.

always mid-stride.

So no wonder we so readily believe

Bu yüzden ekonomik ilerlemenin de

that economic progress will take this very same shape,

tıpkı evrim gibi sürekli yükselen bir büyüme çizgisine

this ever-rising line of growth.

sahip olacağına inanmaya hazırız.

It's time to think again,

Fakat artık tekrar düşünüp

to reimagine the shape of progress,

ilerlemenin şeklini yeniden çizme zamanı.

because today, we have economies

Çünkü günümüzde bizi refaha ulaştırmasalar bile

that need to grow, whether or not they make us thrive,

sürekli büyüme ihtiyacı duyan ekonomiler var.

and what we need, especially in the richest countries,

Bize lazım olan ise, özellikle en gelişmiş ülkelerde,

are economies that make us thrive

büyüsün veya büyümesin,

whether or not they grow.

bizi zenginleştirecek ekonomiler.

Yes, it's a little flippant word

Kulağa biraz ciddiyetsiz gelen bu kelime,

hiding a profound shift in mindset,

içinde ciddi bir zihniyet değişikliği barındırıyor.

but I believe this is the shift we need to make

İnsanlık olarak bu yüzyılda birlikte zenginleşmek istiyorsak

if we, humanity, are going to thrive here together this century.

bence bu değişikliğe gitmemiz şart.

So where did this obsession with growth come from?

Peki bu büyüme takıntısı nereden geliyor?

Well, GDP, gross domestic product,

Gayri safi yurtiçi hasıla,

it's just the total cost of goods and services

bir ekonomide bir yıl içinde satılan mal ve hizmetlerin

sold in an economy in a year.

toplam maliyeti anlamına gelir.

It was invented in the 1930s,

1930'larda çıkmış bu kavram,

but it very soon became the overriding goal of policymaking,

çok kısa sürede politika geliştirmenin temel hedefi hâline gelmiştir.

so much so that even today, in the richest of countries,

O kadar ki bugün bile en gelişmiş ülkelerde,

governments think that the solution to their economic problems

hükûmetler ekonomik sorunlarının çözümünün,

lies in more growth.

daha fazla büyüme olduğuna inanırlar.

Just how that happened

Bunun duruma nasıl gelindiğinin en iyi cevabını

is best told through the 1960 classic by W.W. Rostow.

1960 tarihli klasik eserinde W.W. Rostow veriyor.

I love it so much, I have a first-edition copy.

Bu kitabı çok severim. İlk baskısından bende var.

"The Stages of Economic Growth: A Non-Communist Manifesto."

"İktisadî Gelişmenin Merhaleleri: Komünist Olmayan Bir Manifesto."

(Laughter)

(Kahkahalar)

You can just smell the politics, huh?

Nasıl da politika kokuyor değil mi?

And Rostow tells us that all economies

Rostow'a göre tüm ekonomilerin

need to pass through five stages of growth:

beş büyüme aşamasından geçmesi gerekir:

first, traditional society, where a nation's output is limited

İlki, teknolojisi, kurumları ve zihniyetiyle sınırlı milli hasılası olan

by its technology, its institutions and mindset;

geleneksel toplum aşaması.

but then the preconditions for takeoff,

Sonra kalkış için ön hazırlık aşaması gelir:

where we get the beginnings of a banking industry,

Bankacılık sektörü başlar,

the mechanization of work

işler makineleşir

and the belief that growth is necessary for something beyond itself,

ve millî onurumuz adına veya çocuklarımız daha iyi yaşasın diye

like national dignity or a better life for the children;

büyümenin şart olduğuna dair inanç yerleşir.

then takeoff, where compound interest is built into the economy's institutions

Daha sonra kalkış: Finans kurumları bileşik faiz kullanmaya başlar

and growth becomes the normal condition;

ve büyüme normal bir koşul hâline gelir.

fourth is the drive to maturity where you can have any industry you want,

Dördüncü olgunlaşmaya geçiş aşamasında, doğal kaynaklarınız ne olursa olsun

no matter your natural resource base;

dilediğiniz sektörü kurabilirsiniz.

and the fifth and final stage, the age of high-mass consumption

Son olarak beşinci ve son aşama: Yüksek kitle tüketimi çağı.

where people can buy all the consumer goods they want,

İnsanların dilediği tüketici ürününü alabildiği çağ,

like bicycles and sewing machines --

Bisikletler ve dikiş makineleri gibi...

this was 1960, remember.

Hatırlarsanız, 1960 zamanı böyleydi.

Well, you can hear the implicit airplane metaphor in this story,

Bu hikâyenin içinde saklı olan uçak metaforunu anlamışsınızdır.

but this plane is like no other,

Ama bu uçak diğerlerine benzemez

because it can never be allowed to land.

çünkü bu uçağın asla iniş izni yoktur.

Rostow left us flying into the sunset of mass consumerism,

Rostow bizi kitlesel tüketim akımının gün batımında uçup durmaya mahkum etti.

and he knew it.

Rostow bunun farkındaydı.

As he wrote,

Kitabında şöyle söylüyor:

"And then the question beyond,

"Sonra tarihin bize yalnızca kesitler sunduğu

where history offers us only fragments.

o noktanın ötesinde şu soru gelir:

What to do when the increase in real income itself loses its charm?"

Reel gelir artışı cazibesini yitirdiğinde ne yapacağız?"

He asked that question, but he never answered it, and here's why.

Rostow kendisi bu soruyu hiç cevaplamadı. Nedenine gelirsek...

The year was 1960,

Sene 1960'tı.

he was an advisor to the presidential candidate John F. Kennedy,

%5'lik büyüme vaadiyle seçimlere katılan başkan adayı

who was running for election on the promise of five-percent growth,

John F. Kennedy'nin danışmanıydı.

so Rostow's job was to keep that plane flying,

Yani Rostow'un görevi, nasıl veya ne zaman

not to ask if, how, or when it could ever be allowed to land.

iniş izni alınıp alınamayacağını sorgulamaksızın uçağı havada tutmaktı.

So here we are, flying into the sunset of mass consumerism

Bu yüzden biz de 50 yılı aşkın süredir

kitlesel tüketim çılgınlığının gün batımına uçup duruyoruz.

over half a century on,

with economies that have come to expect, demand and depend upon

Ekonomilerimiz sonu gelmeyen bir büyüme beklentisi,

unending growth,

talebi ve dayanağı içinde.

because we're financially, politically and socially addicted to it.

Finansal, siyasi ve sosyal olarak büyümeye bağımlıyız.

We're financially addicted to growth, because today's financial system

Finansal olarak bağımlıyız çünkü bugünkü mali sistem

is designed to pursue the highest rate of monetary return,

en yüksek parasal getiri oranını yakalamak, halka açık firmalar üzerinde

putting publicly traded companies under constant pressure

sürekli baskı kurmak ve satışları, pazar payını

to deliver growing sales, growing market share and growing profits,

ve karlılığı büyütmek üzerine kurulu

and because banks create money as debt bearing interest,

ve bankalar faiziyle geri ödenmek üzere borçlandırma aracı olarak

which must be repaid with more.

para üretiyor.

We're politically addicted to growth

Politik olarak büyümeye bağımlıyız

because politicians want to raise tax revenue

çünkü politikacılar vergileri artırmadan

without raising taxes

vergi gelirini artırmak istiyor

and a growing GDP seems a sure way to do that.

ve büyüyen GSYİH bunun için garanti yol olarak görülüyor.

And no politician wants to lose their place in the G-20 family photo.

Hiçbir politikacı G-20 aile fotoğrafındaki yerini kaybetmek istemiyor.

(Laughter)

(Kahkahalar)

But if their economy stops growing while the rest keep going,

Eğer diğer ekonomiler büyümeyi sürdürürken birininki büyümeyi durdurursa

well, they'll be booted out by the next emerging powerhouse.

hemen onların yerini bir sonraki yükselen güç merkezi alacaktır.

And we are socially addicted to growth,

Sosyal olarak büyüme bağımlısı olmamızın sebebi

because thanks to a century of consumer propaganda,

yüz yıllık bir tüketim propagandası,

which fascinatingly was created by Edward Bernays,

Sigmund Freud'un yeğeni

Edward Bernays tarafından inanılmaz şekilde başlatılan bir süreç.

the nephew of Sigmund Freud,

who realized that his uncle's psychotherapy

Bernays, daha fazla şey satın aldıkça

could be turned into very lucrative retail therapy

kendimizi değiştirdiğimize ikna olursak

if we could be convinced to believe that we transform ourselves

Freud'un psikoterapisinin çok karlı bir satın alma terapisine

every time we buy something more.

dönüşebileceğini keşfetmiştir.

None of these addictions are insurmountable,

Bu bağımlılıkların hiçbiri aşılamaz değil,

but they all deserve far more attention than they currently get,

ancak şu an dikkat ettiğimizden çok daha fazla dikkat etmemiz gerekir.

because look where this journey has been taking us.

Çünkü artık geldiğimiz nokta bunu gerektirir.

Global GDP is 10 times bigger than it was in 1950

Global GSYİH 1950'ye kıyasla 10 kat artmış durumda

and that increase has brought prosperity to billions of people,

ve bu artış milyarlarca insanı zenginleştirirken

but the global economy has also become incredibly divisive,

global ekonomi inanılmaz şekilde bölündü.

with the vast share of returns to wealth

Gelirin zenginlere giden büyük kısmı,

now accruing to a fraction of the global one percent.

bugün global ekonominin sadece %1'ini temsil eder.

And the economy has become incredibly degenerative,

Ayrıca ekonomi artık çok fazla dejenere hâle geldi.

rapidly destabilizing this delicately balanced planet

Dengesi son derece hassas olan ve hayatlarımızın bağlı olduğu gezegenimizin

on which all of our lives depend.

hızla dengesini bozuyor.

Our politicians know it, and so they offer new destinations for growth.

Politikacılar bunun farkında ve yeni büyüme hedefleri öneriyorlar.

You can have green growth, inclusive growth,

Seçenekler: kapsayıcı yeşil büyüme,

smart, resilient, balanced growth.

akıllı büyüme, dirençli büyüme, dengeli büyüme.

Choose any future you want so long as you choose growth.

Büyümek istediğiniz sürece dilediğiniz modeli seçebilirsiniz.

I think it's time to choose a higher ambition, a far bigger one,

Ama bence artık çok daha büyük bir gayeyi seçme vakti

because humanity's 21st century challenge is clear:

çünkü insanlığın 21. yüzyıl sınavı çok açık:

to meet the needs of all people

Bu olağanüstü, eşsiz, yaşayan gezegende

within the means of this extraordinary, unique, living planet

bizim ve doğanın geri kalanının zenginleşebilmesi adına

so that we and the rest of nature can thrive.

tüm insanların ihtiyaçlarını karşılamak.

Progress on this goal isn't going to be measured with the metric of money.

Bu gayeye erişme başarısını parayla ölçemezsiniz.

We need a dashboard of indicators.

Bize bir gösterge tablosu lazım.

And when I sat down to try and draw a picture of what that might look like,

Ben oturup böyle bir tablo oluşturmaya çalıştığımda kulağa tuhaf gelebilir

strange though this is going to sound,

fakat ortaya çıkan resim

it came out looking like a doughnut.

tıpkı bir donata benziyordu.

I know, I'm sorry,

Biliyorum, tuhaf

but let me introduce you to the one doughnut

ama size bu donatı göstermeme izin verin.

that might actually turn out to be good for us.

Nihayetinde donat modeli bizim için iyi olabilir.

So imagine humanity's resource use radiating out from the middle.

İnsanlığın kaynak kullanımının ortadan yayıldığını düşünün.

That hole in the middle is a place

Ortadaki boş kısım,

where people are falling short on life's essentials.

insanların temel ihtiyaçlarını karşılayamadığı alan.

They don't have the food, health care, education, political voice, housing

Bu insanlar, düzgün ve elverişli bir yaşam için

that every person needs for a life of dignity and opportunity.

herkesin ihtiyaç duyduğu yemek, sağlık, eğitim, politik görüş ve evden yoksun.

We want to get everybody out of the hole, over the social foundation

Herkesi bu delikten kurtarıp

and into that green doughnut itself.

yeşil donatın içine yerleştirmek istiyoruz.

But, and it's a big but,

Ancak, bu önemli bir ancak,

we cannot let our collective resource use overshoot that outer circle,

toplu kaynak kullanımımızın dış halkayı,

ekolojik tavanı geçmesine izin veremeyiz,

the ecological ceiling,

because there we put so much pressure on this extraordinary planet

çünkü bu olağanüstü gezegene o kadar çok baskı yapıyoruz ki

that we begin to kick it out of kilter.

onun dengesini bozmaya başlıyoruz.

We cause climate breakdown, we acidify the oceans,

İklimleri bozuyoruz, okyanusları asitle dolduruyoruz,

a hole in the ozone layer,

ozon tabakasını deliyoruz,

pushing ourselves beyond the planetary boundaries

son 11.000 yıldır dünyada insanlara çok cömert davranan

of the life-supporting systems that have for the last 11,000 years

yaşamı destekleyen sistemlerin

made earth such a benevolent home to humanity.

gezegensel sınırlarının dışına itiyoruz kendimizi,

So this double-sided challenge to meet the needs of all

yani gezegenin imkânları dahilinde

herkesin ihtiyaçlarını karşılama iki taraflı zorluğu

within the means of the planet,

it invites a new shape of progress,

yeni bir ilerleme şekline davetiye çıkarıyor.

no longer this ever-rising line of growth,

Sürekli yükselen bu büyüme çizgisi

but a sweet spot for humanity,

yerini insanlık için en etkili noktaya bırakıyor.

thriving in dynamic balance between the foundation and the ceiling.

Zeminle tavan arasında dinamik denge içinde zenginleşen insanlar.

And I was really struck once I'd drawn this picture

Bu şekli çizdiğimde birçok eski kültürde

to realize that the symbol of well-being in many ancient cultures

refahın sembolünün aynen bu dinamik dengeyi yansıttığını

reflects this very same sense of dynamic balance,

fark edince çok şaşırmıştım.

from the Maori Takarangi

Örneğin Maori Takarangi

to the Taoist Yin Yang, the Buddhist endless knot,

Taocu Ying Yang, Budizmde sonsuz düğüm,

the Celtic double spiral.

Keltlerde ikili sarmal sembolü.

So can we find this dynamic balance in the 21st century?

Peki bu dinamik dengeyi 21. yüzyılda bulabilir miyiz?

Well, that's a key question,

Bu kilit bir soru,

because as these red wedges show, right now we are far from balanced,

çünkü bu kırmızı kamaların gösterdiği gibi şu anda dengeli olmaktan çok uzağız.

falling short and overshooting at the same time.

Aynı anda hem yetersiziz hem de aşırıyız.

Look in that hole, you can see that millions or billions of people worldwide

Deliğe bakın, dünyada milyonlarca hatta milyarlarca insanın

still fall short on their most basic of needs.

hâlâ en temel ihtiyaçlarını karşılayamadığını görebilirsiniz.

And yet, we've already overshot at least four of these planetary boundaries,

Buna rağmen gezegensel sınırların en az 4 tanesini ihlal etmiş durumdayız,

risking irreversible impact of climate breakdown

iklimsel bozulma ve ekosistemsel çökmenin geri döndürülemez etkilerini

and ecosystem collapse.

yaşama riskiyle karşı karşıyayız.

This is the state of humanity and our planetary home.

İnsanlığın ve gezegenimizin mevcut durumu böyle.

We, the people of the early 21st century,

21. yüzyıl insanları olarak

this is our selfie.

bizim selfie'miz işte bu.

No economist from last century saw this picture,

Önceki yüzyıldan hiçbir ekonomist bu resmi görmedi.

so why would we imagine that their theories

Öyleyse neden hâlâ onların teorilerinin

would be up for taking on its challenges?

sorunlarımızı çözeceğine inanıyoruz?

We need ideas of our own,

Kendi fikirlerimizi üretmeliyiz

because we are the first generation to see this

çünkü bu tabloya şahit olan ilk nesiliz.

and probably the last with a real chance of turning this story around.

Belki de bu durumu tersine çevirme şansı olan son nesil.

You see, 20th century economics assured us that if growth creates inequality,

20. yüzyıl ekonomistlerine göre büyüme eşitsizlik yaratırsa

don't try to redistribute,

yeniden bölüştürmeye gerek yok

because more growth will even things up again.

çünkü daha çok büyüme işleri dengeleyecektir.

If growth creates pollution,

Büyüme çevre kirliliğine neden olursa

don't try to regulate, because more growth will clean things up again.

düzenlemelere gerek yok çünkü daha çok büyüme durumu çözecektir.

Except, it turns out, it doesn't,

Fakat görünen o ki çözmüyor

and it won't.

ve çözmeyecek.

We need to create economies that tackle this shortfall and overshoot together,

Bu yetersizlik ve aşırılık durumunun birlikte üstesinden gelecek

by design.

ekonomiler yaratmalıyız.

We need economies that are regenerative and distributive by design.

Yenileyici ve bölüştürücü yapıda ekonomilere ihtiyacımız var.

You see, we've inherited degenerative industries.

Bize dejeneratif endüstriler miras kaldı.

We take earth's materials, make them into stuff we want,

Dünyadan malzemeleri alıp istediğimiz her şeyi üretiyoruz,

use it for a while, often only once, and then throw it away,

bunları bir süre hatta genellikle sadece bir kez kullanıp atıyoruz

and that is pushing us over planetary boundaries,

ve bu da bizi gezegenin sınırlarının ötesine itiyor.

so we need to bend those arrows around,

Artık etraftaki okları büküp yaşayan dünyayla birlikte

create economies that work with and within the cycles of the living world,

ve bu dünyanın döngüleri içinde işleyen ekonomiler üretmeliyiz.

so that resources are never used up but used again and again,

Kaynakların asla tükenmediği, tekrar tekrar kullanıldığı,

economies that run on sunlight,

güneş ışığı ile çalışan ekonomiler.

where waste from one process is food for the next.

Bir sürecin atığının bir başka süreci beslediği ekonomiler.

And this kind of regenerative design is popping up everywhere.

Bu tür yenileyici tasarımlar her yerde türemekte.

Over a hundred cities worldwide, from Quito to Oslo,

Dünyada yüzün üzerinde şehir, Quito, Oslo,

from Harare to Hobart,

Harare ve Hobart örneğin,

already generate more than 70 percent of their electricity

elektrik enerjisinin %70'ten fazlasını

güneş, rüzgar ve dalgalardan elde ediyor.

from sun, wind and waves.

Cities like London, Glasgow, Amsterdam are pioneering circular city design,

Londra, Glasgow ve Amsterdam ise döngüsel şehir tasarımında başı çekiyor.

finding ways to turn the waste from one urban process

Bu şehirlerde, kentsel bir sürecin atığı,

into food for the next.

bir sonraki süreci besleyebiliyor.

And from Tigray, Ethiopia to Queensland, Australia,

Tigray, Etiyopya ve Queensland, Avustralya'da

farmers and foresters are regenerating once-barren landscapes

çiftçiler ve ormancılar bir zamanlar kıraç olan arazileri canlandırarak

so that it teems with life again.

onları tekrar yaşamla buluşturuyor.

But as well as being regenerative by design,

Yapısal olarak yenileyici olmanın yanı sıra,

our economies must be distributive by design,

ekonomilerimiz ayrıca bölüştürücü olmalıdır.

and we've got unprecedented opportunities for making that happen,

Aslında elimize bunun için eşsiz fırsat geçti.

because 20th-century centralized technologies,

20. yüzyılıın merkezileşmiş teknolojileri,

institutions,

kurumları,

concentrated wealth, knowledge and power in few hands.

kümelenmiş mal varlığı, bilgi birikimi ve gücü çok az kişinin elinde.

This century, we can design our technologies and institutions

Bu yüzyılda, teknolojilerimizi ve kurumlarımızı, refahı, bilgiyi

to distribute wealth, knowledge and empowerment to many.

ve gücü birçok kişiye bölüştürmek üzere tasarlayabiliriz.

Instead of fossil fuel energy and large-scale manufacturing,

Fosil yakıt enerjisi ve büyük ölçekli üretimin yerine,

we've got renewable energy networks, digital platforms and 3D printing.

yenilenebilir enerji ağları, dijital platformlar ve 3D matbaaya sahibiz.

200 years of corporate control of intellectual property is being upended

Fikri mülkiyetin 200 yıllık kurumsal kontrolü, aşağıdan yukarı, açık kaynaklı

by the bottom-up, open-source, peer-to-peer knowledge commons.

ve eşdüzeyli ortak bilgiye teslim olmaktadır.

And corporations that still pursue maximum rate of return

Hâlâ ortakları için maksimum getiri peşinde

for their shareholders,

koşan kurumlar,

well they suddenly look rather out of date

çoklu değer formları yaratıp

next to social enterprises that are designed to generate

bunları kendi ağlarıyla paylaşmak üzerine kurulu olan

multiple forms of value and share it with those throughout their networks.

toplumsal kurumların karşısında demode kalıyorlar.

If we can harness today's technologies,

Günümüz teknolojilerini verimli kullanırsak

from AI to blockchain

yapay zekayı, blok zincirini

to the Internet of Things to material science,

nesnelerin internetini, madde bilimini,

if we can harness these in service of distributive design,

eğer bunları bölüştürücü bir amaçla kullanırsak

we can ensure that health care, education, finance, energy, political voice

sağlık hizmetleri, eğitim, finansman, enerji, siyasi ifadenin

reaches and empowers those people who need it most.

en çok ihtiyaç sahiplerine ulaşıp onları güçlendirmesini sağlarız.

You see, regenerative and distributive design

Gördüğünüz gibi yenileyici ve bölüştürücü bir tasarım,

create extraordinary opportunities for the 21st-century economy.

21. yy ekonomisi için muazzam fırsatlar doğuruyor.

So where does this leave Rostow's airplane ride?

Peki bu durum Rostow'un uçak yolculuğunu nerede bırakır?

Well, for some it still carries the hope of endless green growth,

Kimilerine göre hâlâ sonsuz yeşil büyüme umudu var,

the idea that thanks to dematerialization,

kaydileştirme sayesinde,

exponential GDP growth can go on forever while resource use keeps falling.

kaynaklar tükense dahi üstel GSYİH büyümesi sonsuza dek sürebilir.

But look at the data. This is a flight of fancy.

Verilere baktığımızda bu bir hayal ürünü.

Yes, we need to dematerialize our economies,

Evet, ekonomilerimizi kaydileştirmemiz gerekli

but this dependency on unending growth cannot be decoupled from resource use

fakat sonu gelmeyen büyüme bağlılığımız kaynak kullanımından

on anything like the scale required

veya gezegensel sınırlara güvenle dönmemiz için

to bring us safely back within planetary boundaries.

gerekli olan diğer hiçbir şeyde ayrı düşünelemez.

I know this way of thinking about growth is unfamiliar,

Böyle bir bakış açısının sıra dışı olduğunun farkındayım.

because growth is good, no?

Ne de olsa büyüme güzeldir, öyle değil mi?

We want our children to grow, our gardens to grow.

Çocuklarımızın büyümesini, bahçemizin büyümesini isteriz.

Yes, look to nature and growth is a wonderful, healthy source of life.

Doğaya bakın, büyüme harika bir şey, yaşamın sağlıklı kaynağı.

It's a phase, but many economies like Ethiopia and Nepal today

Bu bir dönem ama bugün Etiyopya ve Nepal gibi bir çok ekonomi de

may be in that phase.

bu dönemde olabilir.

Their economies are growing at seven percent a year.

Bu ülkelerde ekonomi yılda yüzde yedi büyüyor.

But look again to nature,

Doğaya tekrar bakın...

because from your children's feet to the Amazon forest,

Çocuğunuzun ayaklarından tutun da Amazon ormanına kadar

nothing in nature grows forever.

doğada hiçbir şey sonsuza dek büyümez.

Things grow, and they grow up and they mature,

Her şey büyür, serpilir ve olgunlaşır,

and it's only by doing so

ancak bu şekilde,

that they can thrive for a very long time.

uzun süre zenginleşebilirler.

We already know this.

Bunu zaten biliyoruz.

If I told you my friend went to the doctor

Size bir arkadaşımın doktora gittiğini söylesem

who told her she had a growth

ve doktor ona vücudunda tuhaf bir

that feels very different,

büyüme olduğunu söylemiş olsun.

because we intuitively understand that when something tries to grow forever

İçgüdüsel olarak sağlıklı, canlı ve sağlam bir sistemde

within a healthy, living, thriving system,

sürekli büyümek isteyen bir yapı olduğunu duyduğumuzda

it's a threat to the health of the whole.

bunu bütünsel sağlığa bir tehdit olarak algılarız.

So why would we imagine that our economies

Peki öyleyse, ekonomilerimizin neden

would be the one system that could buck this trend

tam tersi bir şekilde sonsuza dek başarılı büyüyebileceğine

and succeed by growing forever?

inanmak isteriz?

We urgently need financial, political and social innovations

Acil maddi, siyasi ve sosyal yeniliklere ihtiyacımız var.

that enable us to overcome this structural dependency on growth,

Bizi bu büyüme bağımlılığından kurtarıp

so that we can instead focus on thriving and balance

donatın sosyal ve ekolojik sınırları dâhilinde

within the social and the ecological boundaries of the doughnut.

zenginleşme ve dengeye odaklanmamızı sağlayacak yenilikler.

And if the mere idea of boundaries makes you feel, well, bounded,

Eğer bu sınır fikri sizi sınırlandırılmış hissettiriyorsa

think again.

tekrar düşünün.

Because the world's most ingenious people

Çünkü dünyanın en zeki insanları

turn boundaries into the source of their creativity.

sınırları yaratıcılık kaynağına dönüştürür.

From Mozart on his five-octave piano

Örneğin Mozart ve beş oktavlı piyanosu,

Jimi Hendrix on his six-string guitar,

Jimi Hendrix ve altı telli gitarı,

Serena Williams on a tennis court,

Serena Williams ve tenis sahaları...

it's boundaries that unleash our potential.

Potansiyelimizi açığa çıkaran şey sınırlar.

And the doughnut's boundaries unleash the potential for humanity to thrive

Donatın sınırları da insanlığın sınırsız yaratıcılık, katılım, aidiyet

with boundless creativity, participation, belonging and meaning.

ve anlamla zenginleşme potansiyelini açığa çıkaracaktır.

It's going to take all the ingenuity that we have got to get there,

O noktaya varmak için sahip olduğumuz tüm yaratıcılığı ortaya koymalıyız,

so bring it on.

öyleyse başlayalım!

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)