Can art amend history? | Titus Kaphar

Çeviri: Esra Çakmak Gözden geçirme: berat güven

I love museums.

Müzelere bayılıyorum.

Have you guys ever been to the Natural History Museum?

Doğa Tarihi Müzesine hiç gittiniz mi?

In New York City?

New York'takine?

(Applause)

(Alkış)

So one of the things that I do is I take my kids to the museum.

Zaman zaman çocuklarımı müzeye götürürüm.

Recently I took them to the Natural History Museum.

Geçenlerde onları Doğa Tarihi Müzesine götürdüm.

I had my two sons with me, Sabian and Dabith.

İki oğlum, Sabian ve Dabith ile beraberdim.

And we go into the front entrance of the museum,

Müzenin girişine doğru ilerledik

and there's that amazing sculpture of Teddy Roosevelt out there.

ve orada Teddy Roosevelt'ın muhteşem heykeli duruyordu.

You guys know which one I'm talking about.

Hangisinden bahsettiğimi anladınız.

Teddy Roosevelt is sitting there with one hand on the horse,

Teddy Roosevelt bir eli atında, yiğit, güçlü ve kolları sıyrılmış

bold, strong, sleeves rolled up.

bir şekilde oturmakta.

I don't know if he's bare-chested, but it kind of feels like it.

Göğsü açık mıydı bilemiyorum ama öyle hatırlıyorum sanki.

(Laughter)

(Kahkaha)

And on the left-hand side of him is a Native American walking.

Sol tarafında bir Kızılderili yürüyor

And on the right-hand side of him is an African-American walking.

ve sağ tarafında ise bir Siyah Amerikalı yürüyor.

And as we're moving up the stairs,

Biz merdivenden çıkarken,

getting closer to the sculpture,

aynı zamanda heykele de yaklaşırken,

my oldest son, who's nine, says,

9 yaşındaki en büyük oğlum,

"Dad, how come he gets to ride,

''Baba, neden o ata binerken, diğerleri

and they have to walk?"

yürümek zorunda?'' dedi.

It stopped me in my tracks.

Donup kalıverdim.

It stopped me in my tracks.

Donup kalıverdim.

There was so much history

Bunu açıklayabilmek için

that we would have to go through to try to explain that,

anlatmanız gereken o kadar çok tarihi bilgi var ki

and that's something I try to do with them anyways.

yine de bunu onlara anlatmaya çabalıyorum.

It's a question that I probably would have never really asked.

Bu benim muhtemelen hiçbir zaman sormayacağım bir soruydu.

But fundamentally what he was saying was,

Ama temelde söylemeye çalıştığı şey,

"That doesn't look fair.

''Bu adil görünmüyor

Dad, that doesn't look fair.

Baba, bu adil değil

And why is this thing that's so not fair

ve bu denli adil olmayan bir şey,

sitting outside of such an amazing institution."

bu kadar harikulade bir kurumun önünde nasıl yer buluyor?'' du.

And his question got me wondering,

Sorusu beni düşündürdü,

is there a way for us to amend our public sculptures,

heykellerimizi, ulusal anıtlarımızı ıslah edebileceğimiz

our national monuments?

bir yol var mı?

Not erase them,

Onları yok etmek değil ama

but is there a way to amend them?

düzeltmenin bir çaresi var mı?

Now, I didn't grow up going to museums.

Müzelere gitme adetim yoktu.

That's not my history.

Geçmişimde bu yok.

My mother was 15 years old when I was born.

Ben doğduğumda annem 15 yaşındaydı.

She is amazing.

Harika bir insan.

My father was struggling with his own things

Babamsa, hayatımın çoğunda

for most of my life.

kendi dertleriyle meşguldü.

If you really want to know the truth,

Aslına bakarsanız,

the only reason I got into art is because of a woman.

sanata atılışım da bir kadın yüzünden oldu.

There was this amazing, amazing, fantastic, beautiful, smart woman,

Benden dört yaş büyük, muazzam, harika, güzel

four years older than me,

ve zeki bir kadındı

and I wanted to go out with her.

ve onunla çıkmak istiyordum.

But she said, "You're too young

Ama dedi ki, ''Sen çok gençsin

and you're not thinking about your future."

ve geleceğin için çabalamıyorsun.''

So I ran on down to the junior college,

Hemen Ön lisans okuluna koştum

registered for some classes,

bölümün birine kayıt yaptırdım

ran on back,

ve koşup geri geldim.

and basically was like, "I'm thinking about my future now."

yani şöyle bir şeydi, ''Bak, geleceğimi düşünüyorum artık.''

(Laughter)

(Kahkaha)

"Can we go out?"

''Çıkabilir miyiz şimdi?''

For the record, she's even more amazing.

Aslında daha da muhteşem biriymiş.

I married her.

Evlendim onunla.

(Applause)

(Alkış)

So when I randomly ran down to the junior college

Koşup ön lisans programına kayıt olup

and registered for classes,

derslere yazıldığımda,

I really wasn't paying attention to what I was registering to.

neye kayıt yaptırdığıma pek dikkat etmemişim.

(Laughter)

(Kahkaha)

So I ended up with an art history class,

Kendimi sanat tarihi sınıfında buldum

and I didn't know a thing about art history.

ve sanat tarihi hakkında hiçbir şey bilmiyordum.

But something amazing happened when I went into that class.

Fakat o derse gittiğimde gerçekten muazzam bir şey oldu.

For the first time in my academic career,

Akademik hayatımda ilk defa,

my visual intelligence was required of me.

görsel zekâmı konuşturmam bekleniyordu.

For the first time.

İlk defa.

The professor would put up an image,

Profesör bir resim asıyor,

bold strokes of blues and yellows, and say, "Who's that?"

güçlü sarı ve mavi darbeler ''Bu kimin eseri?'' diyordu.

And I'd go, "That's Van Gogh. Clearly that is Van Gogh.

Ben de ''Bu Van Gogh. Van Gogh olduğu apaçık.

I got this."

Kaptım bu işi.'' diyordum.

(Laughter)

(Kahkaha)

I got a B in that class.

O dersten B ile geçtim.

For me, that was amazing.

Benim için müthiş bir nottu.

In high school, let's just say I wasn't a great student. OK?

Lisede çok iyi bir öğrenci olmadığımı söyleyeyim, olur mu.

In high school, my GPA was .65.

Lisede ortalamam 0,65 idi. (4 üzerinden)

(Laughter)

(Kahkaha)

Decimal point first, six five.

sıfır nokta ve devamı altı, beş.

So me getting a B was huge, huge,

Yani benim B almam dehşet, dehşet bir şeydi,

absolutely huge.

kesinlikle dehşetti.

And because of the fact that I realized that I was able to learn things visually

Diğer yollarla öğrenemediğim şeyleri, görsel olarak öğrenebildiğimi

that I couldn't learn in other ways,

fark ettikten sonra,

this became my strategy, this became my tactic

bu benim için bir stratejiye dönüştü, her şeyi anlayabilmek

for understanding everything else.

için taktiğim oldu.

I wanted to stay in this relationship. Things were going well.

Bu çizgide kalmak istiyordum, her şey iyi gidiyordu.

I decided, let me keep taking these art history classes.

Sonra sanat tarihi derslerine devam etmeye karar verdim.

One of the last art history classes, I will not forget, I will never forget.

Son sanat tarihi derslerinden birini, asla ama asla unutmayacağım.

It was one of those survey art history classes.

Sanat tarihi hakkında genel inceleme derslerinden biriydi.

Anybody ever have one of those survey art history classes,

Bu genel sanat tarihi dersini alan var mı,

where they try to teach you the entire history of art

hani şu bütün sanat tarihini tek bir döneme sığdırarak

in a single semester?

öğretmeye çalıştıkları dersler?

I'm talking about cave paintings and Jackson Pollock

Mağara resimleri ile Jackson Pollock'un

just crunched together all in the same --

iç içe geçirildiği dersler.

It doesn't really work, but they try anyway.

İşe yaramıyor ama en azından çabalıyorlar.

Well, at the beginning of the semester,

Dönemin başında,

I looked at the book,

kitaba baktım

and in this 400-page book was about a 14-page section

ve 400 sayfalık kitabın, 14 sayfalık kısmı

that was on black people in painting.

siyahların resimdeki yerine ayrılmıştı.

Now, this was a crammed in section

Şimdi, kitabın bu bölümüne

that had representations of black people in painting

tablolardaki siyahi tasvirleri ve ressam siyahlar

and black people who painted.

örneklerle tıkıştırılmıştı.

It was poorly curated, let's just put it that way.

Yetersiz bir şekilde derlenmişti diyelim.

(Laughter)

(Kahkaha)

Nonetheless I was really excited about it,

Ama yine de çok heyecanlanmıştım,

because in all the other classes that I had,

çünkü aldığım diğer derslerin hiç birinde

we didn't even have that conversation.

bu konunun lafı bile geçmemişti.

We didn't talk about it at all.

Bunu hiç konuşmamıştık.

So imagine my surprise

O kısmı işleyeceğimiz gün

when I get to class

çalışacağımız gün,

and on the day that we're supposed to go over that particular chapter,

sınıfa girdiğimde profesörün şu açıklamasını duyunca

my professor announces,

şaşkınlığımı hayal edin,

"We're going to skip this chapter today

''Bugün bu bölümü atlayacağız,

because we do not have time to go through it."

işlemek için yeterli zamanımız yok.''

"Whoa, I'm sorry, hold on, professor, professor.

''Aaa, pardon, bir saniye, profesör, profesör,

I'm sorry. This is a really important chapter to me.

pardon ama bu kısım benim için gerçekten önemli.

Are we going to go over it at any point?"

Başka bir zamanda işleyecek miyiz?''

"Titus, we don't have time for this."

''Titus, bunun için vaktimiz yok.''

"I'm sorry, I'm sorry, I'm sorry, I'm sorry,

''Pardon, pardon, pardon, pardon,

please, I really need to understand.

lütfen, cidden anlamam lazım.

Clearly the author thinks that this is significant.

Belli ki yazar bu kısmın önemli olduğunu düşünmüş.

Why are we skipping over this?"

Neden burayı atlıyoruz?''

"Titus, I do not have time for this."

''Titus, bu konu için zamanım yok.''

"OK, last question, I'm really sorry here.

''Pekâlâ, son bir soru, gerçekten özür dilerim.

When can we talk, because we need to talk."

Ne zaman konuşabiliriz, çünkü konuşmamız lazım.''

(Laughter)

(Kahkaha)

I went to her office hours.

Ofis saatlerinde yanına gittim.

I ended up getting kicked out of her office.

Sonunda ofisinden kovuldum.

I went to the dean.

Dekana gittim.

The dean finally told me, "I can't force her to teach anything."

Dekan şunu söyledi, ''Onu herhangi bir şey öğretmeye zorlayamam.''

And I knew in that moment if I wanted to understand this history,

İşte o anda, eğer bu tarihi anlamak istiyorsam,

if I wanted to understand the roles of those folks who had to walk,

yürümek zorunda kalan halkın yerini anlamak istiyorsam,

I was probably going to have to figure that out myself.

bunu muhtemelen kendi başıma yapmak zorunda kalacaktım.

So ...

Pekâlâ,

above you right here on the slide

hemen yukarıda gördüğünüz resim

is a painting by Frans Hals.

Frans Hals tarafından yapıldı.

This is one of the kinds of images

Bu, o kısımdaki resimlerden

that was in that chapter.

bir örnek.

I taught myself how to paint

Resim çizmeyi,

by going to museums and looking at images like this.

müzelere ve bu tarz resimlere bakarak öğrendim.

I want to show you something.

Sizlere bir şey göstermek istiyorum.

I made this.

Bunu ben yaptım.

I --

Ben...

(Applause)

(Alkış)

I made some alterations.

Bazı değişiklikler yaptım.

You'll see there are some slight differences in the painting.

Resimde birkaç küçük fark var.

All this art history that I had been absorbing

Özümsediğim bütün sanat tarihi,

helped me to realize that painting is a language.

resmin bir dil olduğunu fark etmeme yardımcı oldu.

There is a reason

Bu resmin kompozisyonunda

why he is the highest in the composition here.

adamın en yukarı noktada olmasının bir sebebi var.

There is a reason

Ressamın,

why the painter is showing us this gold necklace here.

bu altın kolyeyi bizlere göstermesinde bir sebep var.

He's trying to tell us something about the economic status

Bu resimdeki insanların, ekonomik durumları hakkında

of these people in these paintings.

bizlere bir şeyler anlatıyor.

Painting is a visual language

Resim, resimdeki her şeyin

where everything in the painting

anlamlı ve önemli olduğu

is meaningful, is important.

görsel bir dildir.

It's coded.

Kodlanmıştır.

But sometimes, because of the compositional structure,

Ama bazen, kompozisyondaki yapıdan dolayı

because of compositional hierarchy,

kompozisyondaki hiyerarşiden dolayı,

it's hard to see other things.

diğer şeyleri görmek güçleşir.

This silk is supposed to tell us also that they have quite a bit of money.

Bu ipek, bize aynı zamanda çok zengin olduklarını anlatmalı.

There's more written

Sanat tarihinde,

about dogs in art history

buradaki diğer karakterdense

than there are about this other character here.

köpekler hakkında daha fazla şey yazılmış.

Historically speaking, in research on these kinds of paintings,

Tarihsel olarak, bu tarz resimler hakkında araştırma yaptığımda,

I can find out more about the lace

kadının giydiği dantel hakkında,

that the woman is wearing in this painting --

dantelin işleyicisi hakkında,

the manufacturer of the lace -- than I can about this character here,

bu kişi hakkında bulacağımdan çok daha fazla şey bulabilirim,

about his dreams, about his hopes,

hayalleri hakkında, umutları hakkında,

about what he wanted out of life.

hayattan ne beklediği hakkında.

I want to show you something.

Sizlere bir şey göstermek istiyorum.

I don't want you to think

İmhadan bahsettiğimi düşünmenizi

that this is about eradication.

istemiyorum.

It's not.

Öyle değil.

The oil that you saw me just put inside of this paint

Gördüğünüz, bu boyanın içerisine karıştırdığım yağ,

is linseed oil.

bezir yağı.

It becomes transparent over time,

Zamanla saydamlaşıyor,

so eventually what's going to happen

nihayetinde olacak olan,

is these faces

bu yüzler

will emerge a little bit.

daha da belirginleşecek.

What I'm trying to do,

Burada yapmaya çalıştığım,

what I'm trying to show you,

sizlere göstermek istediğim şey,

is how to shift your gaze just slightly,

bakışınızı nispeten başka yöne kaydırmak,

just momentarily,

bir an için,

just momentarily,

yalnızca bir an için,

to ask yourself the question,

kendinize şunu sormanız gerek,

why do some have to walk?

bazıları neden yürümek zorunda?

What is the impact of these kinds of sculptures at museums?

Bu tarz heykellerin müzelerdeki etkileri nelerdir?

What is the impact of these kinds of paintings

Bu tarz resimlerin, toplumumuzdaki

on some of our most vulnerable in society,

en savunmasız kesim üzerindeki etkisi nedir,

seeing these kinds of depictions of themselves all the time?

kendilerinin sürekli bu şekilde gösterilmesinden nasıl etkileniyorlar?

I'm not saying erase it.

Yok edelim demiyorum.

We can't erase this history.

Tarihi silemeyiz.

It's real. We have to know it.

Yaşanmış, bilmemiz gerek.

I think of it in the same way

Aynı şey gibi olduğunu düşünüyorum,

we think of --

geriye dönelim,

Let me step back a second.

şeyi bilirsiniz,

You remember old-school cameras,

eski okul kameralarını hatırlarsınız,

hani bir fotoğraf çekerken odaklamak gerekenler, hatırladınız mı?

where when you took a picture, you actually had to focus. Right?

You'd put the camera up,

Kamerayı yerleştirirsin

and if I wanted you in focus,

ve seni odaklamak istiyorsam,

I would move the lens a little to the left

lensi sola doğru çeviriririm

and you would come forward.

sen öne çıkarsın.

I could move the lens a little to the right,

Lensi biraz sağa çevirirsem

and you would go back and the folks in the background would come out.

sen geriye gidersin, arkadaki diğer kişiler öne çıkar.

I'm just trying to do that here.

Bunu anlatmaya çalışıyorum.

I'm trying to give you that opportunity.

Sizlere o şansı tanımak istiyorum.

I'm trying to answer that question

Oğlumun sorduğu o soruyu

that my son had.

cevaplamak istiyorum.

I want to make paintings,

Resimler çizmek istiyorum;

I want to make sculptures

dürüst olan,

that are honest,

geçmişin problemleri ile boğuşan

that wrestle with the struggles of our past

ama aynı zamanda çeşitliliği ele alan ve günümüzün

but speak to the diversity and the advances of our present.

gelişmişliğini aktaran heykeller yapmak istiyorum.

And we can't do that by taking an eraser and getting rid of stuff.

Elimize bir silgi alıp bu şeylerden kurtulamayayız.

That's just not going to work.

Bu işe yaramaz.

I think that we should do it in the same way

Amerikan Anayasası'nın işleyişi gibi

the American Constitution works.

hareket etmeliyiz.

When we have a situation

Amerikan Anayasası'nda

where we want to change a law in the American Constitution,

değiştirmek istediğimiz bir yasa olduğunda,

we don't erase the other one.

diğerini kaldırmıyoruz.

Alongside that is an amendment,

Öte yandan bu bir yasa değişikliğidir,

something that says,

şunu anlatır,

"This is where we were, but this is where we are right now."

''Şu noktadaydık, ama şu anda buradayız.''

I figure if we can do that,

Eğer bunu başarabilirsek,

then that will help us understand a little bit

nereye gittiğimizi anlamada bize biraz

about where we're going.

yardımcı olacaktır.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)