Clay Shirky: How the Internet will (one day) transform government

Clay Shirky: İnternet (eninde sonunda) yönetimi nasıl değiştirecek?

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Çeviri: Koray Löker Gözden geçirme: Meric Aydonat

I want to talk to you today about something

Bugün sizlere açık kaynak programlama dünyasından

the open-source programming world can teach democracy,

demokrasi hakkında öğrenebileceklerimize dair

but before that, a little preamble.

konuşmayı istiyorum. Ama konuya girmeden önce...

Let's start here.

Gelin buradan başlayalım:

This is Martha Payne. Martha's a 9-year-old Scot

Tanıştırayım, Martha Payne. Kendisi 9 yaşında

who lives in the Council of Argyll and Bute.

Argyll Bute bölgesinde yaşayan bir İskoç.

A couple months ago, Payne started a food blog

Payne birkaç ay önce NeverSeconds adlı bir blog

called NeverSeconds, and she would take her camera

açtı ve okulda yediği öğle yemeklerinin fotoğraflarını

with her every day to school to document

çekerek düzenli olarak yorumlar

her school lunches.

yazmaya başladı.

Can you spot the vegetable? (Laughter)

Sebze görebileniniz var mı? (gülüşmeler)

And, as sometimes happens,

Tahmin edebileceğiniz gibi

this blog acquired first dozens of readers,

önce birkaç düzine insan okumaya başladı,

and then hundreds of readers,

sonra yüzlerce insan okumaya başladı...

and then thousands of readers, as people tuned in

derken binlerce insan blogtan düzenli olarak

to watch her rate her school lunches,

okul yemeklerini değerlendiren kızı okur oldu.

including on my favorite category,

En sevdiğim kategori de buradaki,

"Pieces of hair found in food." (Laughter)

"Yemekten çıkan kıl miktarı." (Gülüşmeler)

This was a zero day. That's good.

O gün şanslıymış, hiç çıkmamış.

And then two weeks ago yesterday, she posted this.

Ve dünden iki hafta önce bu yazı yayımlandı:

A post that read: "Goodbye."

Bir "Veda" yazısı.

And she said, "I'm very sorry to tell you this, but

Şöyle diyordu: "Üzülerek söylüyorum ki, okul

my head teacher pulled me out of class today and told me

müdürü beni dersten çağırarak, bundan böyle

I'm not allowed to take pictures in the lunch room anymore.

yemeklerin fotoğraflarını çekmeme izin vermeyeceklerini söyledi.

I really enjoyed doing this.

Bunu yapmak gerçekten de hoşuma gitmişti.

Thank you for reading. Goodbye."

Okuduğunuz için teşekkürler. Hoşçakalın."

You can guess what happened next, right? (Laughter)

Sonra neler olduğunu tahmin edebiliyorsunuz değil mi? (gülüşmeler)

The outrage was so swift, so voluminous, so unanimous,

Öylesine ani, güçlü, aynı tondan tepkiler gelmeye başladı ki

that the Council of Argyll and Bute reversed themselves

Argyll Bute yerel yönetimi çark etmek zorunda kaldı

the same day and said, "We would,

ve aynı gün şu açıklama geldi: "Asla

we would never censor a nine-year-old." (Laughter)

dokuz yaşında bir çocuğu sansürlemeyiz." (Gülüşmeler)

Except, of course, this morning. (Laughter)

Bu sabahı saymazsak. (Gülüşmeler)

And this brings up the question,

Bu olay şunu düşündürüyor...

what made them think they could get away

Bu tavrın yanlarına kâr kalacağını

with something like that? (Laughter)

nasıl düşündüler ki? (Gülüşmeler)

And the answer is, all of human history prior to now.

Elbette yanıtı basıt, insanlık tarihi!

(Laughter) So,

(Gülüşmeler) Peki,

what happens when a medium suddenly puts

bir mecra bir sürü yeni fikrin aniden

a lot of new ideas into circulation?

ortalığa saçılmasını sağladığında ne olur?

Now, this isn't just a contemporaneous question.

Bunu şu an için sormuyorum...

This is something we've faced several times

Daha önce de böyle bir durumla karşılaştık,

over the last few centuries.

yüzyıllardır birçok kez karşılaşıyoruz.

When the telegraph came along, it was clear

Telgraf çıkar çıkmaz neler olacağı anlaşılmıştı

that it was going to globalize the news industry.

gazetecilik sektörü küreselleşecekti

What would this lead to?

Peki bu ne işe yarayabilirdi?

Well, obviously, it would lead to world peace.

Eh tabii ki dünya barışı sağlanacaktı.

The television, a medium that allowed us not just to hear

Sonra televizyon geldi, duymakla kalmayıp artık

but see, literally see, what was going on

dünyada olup bitenlere kelime anlamıyla

elsewhere in the world, what would this lead to?

göz atabilir olmuştuk, bu bizi nereye götürdü?

World peace. (Laughter)

Dünya barışı! (Gülüşmeler)

The telephone?

Telefon?

You guessed it: world peace.

Tabii ki dünya barışı...

Sorry for the spoiler alert, but no world peace. Not yet.

Sonunu söyleyivereceğim için kusura bakmayın ama barış gelmedi. En azından şimdilik...

Even the printing press, even the printing press

Matbaa da bu zincirin halkalarından biriydi aslında

was assumed to be a tool that was going to enforce

Matbaa Avrupa çapında katolik anlayışa dair

Catholic intellectual hegemony across Europe.

fikirlerin dolaşıma gireceği umularak yapılmıştı.

Instead, what we got was Martin Luther's 95 Theses,

Onun yerine Matin Luther'in 95 Tezi ile karşılaştık,

the Protestant Reformation, and, you know,

bu da Protestanlığın doğuşunu getirdi malum,

the Thirty Years' War. All right,

derken buyrun Otuz Yıl Savaşları'na!

so what all of these predictions of world peace got right

Dünya barışı peşindeki tüm bu beklentilerde doğru

is that when a lot of new ideas suddenly

bir tespit de vardı aslında. Yeni fikirlerin varlığı

come into circulation, it changes society.

toplumda mutlaka değişimlere yol açıyor.

What they got exactly wrong was what happens next.

Hayal kırıklığı genellikle bu adımdan sonra geliyor...

The more ideas there are in circulation,

Ortalıkta ne kadar çok fikir olursa,

the more ideas there are for any individual to disagree with.

birbiriyle anlaşamayan o kadar çok insan var demek.

More media always means more arguing.

Daha çok mecra hep daha çok tartışma demek.

That's what happens when the media's space expands.

Mecranın genişlemesinin doğal sonucu bu.

And yet, when we look back on the printing press

Buna rağmen matbaa örneğine dönersek

in the early years, we like what happened.

ilk başlarda herkes bu gelişmeyi sevdi.

We are a pro-printing press society.

Matbaa taraftarı bir toplum olduk.

So how do we square those two things,

Peki daha çok tartışma yaratılmasından nasıl

that it leads to more arguing, but we think it was good?

hayırlı bir sonuç ortaya çıkarabiliriz?

And the answer, I think, can be found in things like this.

Galiba bunun gibi örneklerle cevaba yaklaşabiliriz.

This is the cover of "Philosophical Transactions,"

Bu "Philosophical Transactions" (Felsefi Takas) dergisinin kapağı

the first scientific journal ever published in English

İngilizce yayımlanan ilk bilimsel dergi

in the middle of the 1600s,

1600'lü yılların ortalarında

and it was created by a group of people who had been

kendilerini "Görünmez Okul" (The Invisible College)

calling themselves "The Invisible College,"

diye adlandıran bir grup tarafından yayımlanmıştı.

a group of natural philosophers who only later

Bu grup çok kısa süre sonra bilim insanları olarak

would call themselves scientists,

adlandırılacak bir grup doğa felsefecisiydi

and they wanted to improve the way

ve doğa felsefesi alanındaki tartışma üslubunun

natural philosophers argued with each other,

daha yetkin hale gelmesini sağlamak istiyorlardı.

and they needed to do two things for this.

Bunun için ihtiyaç duydukları iki şey vardı:

They needed openness. They needed to create a norm

Birincisi açık olmaktı. İlk kural bir deney

which said, when you do an experiment,

yapıldığında sadece bulguları değil

you have to publish not just your claims,

deneyin ne şekilde gerçekleştiğine dair

but how you did the experiment.

bilgileri de yayımlama zorunluluğuydu.

If you don't tell us how you did it, we won't trust you.

Nasıl yapıldığını anlatmazsan sana güvenemeyiz diyorlardı.

But the other thing they needed was speed.

İkinci ihtiyaç duydukları şey de hızdı.

They had to quickly synchronize what

Herkesin konuyu takip ederken aynı

other natural philosophers knew. Otherwise,

yere gelmesini sağlamak gerekliydi. Yoksa

you couldn't get the right kind of argument going.

sunulan argümanla doğru ilişki kurulamıyordu.

The printing press was clearly the right medium for this,

Matbaa tam bu iş için gerekli mecrayı sunuyordu

but the book was the wrong tool. It was too slow.

ama kitap doğru bir araç değildi, çünkü yavaştı.

And so they invented the scientific journal

Böylece ilk bilimsel dergi icat edilmiş oldu.

as a way of synchronizing the argument

Böylece doğa felsefecileri arasında süregiden

across the community of natural scientists.

tartışmalarda herkes aynı konuyu yakalayabiliyordu.

The scientific revolution wasn't created by the printing press.

Bilimsel Devrim matbaa tarafından değil

It was created by scientists,

bilim insanları tarafından yapıldı,

but it couldn't have been created if they didn't have

ama bu yolda kullanabilecekleri bir araç olarak

a printing press as a tool.

matbaa olmadan yapamazlardı.

So what about us? What about our generation,

Peki günümüze dönelim. Bizim kuşak ve medya

and our media revolution, the Internet?

devrimi ya da İnternet hakkında ne diyebiliriz?

Well, predictions of world peace? Check. (Laughter)

Dünya barışını getirir mi? Kuşkusuz! (gülüşmeler)

More arguing? Gold star on that one. (Laughter)

Daha çok tartışma yaratıyor mu? Yıldızlı pekiyi alır! (Gülüşmeler)

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I mean, YouTube is just a gold mine. (Laughter)

Yani YouTube başlı başına bir altın madeni... (Gülüşmeler)

Better arguing? That's the question.

Tartışarak daha iyiye ulaşma? Asıl soru bu galiba.

So I study social media, which means,

Sosyal medya üzerine çalışıyorum. Yani kabaca

to a first approximation, I watch people argue.

insanların tartışıp durmasını izliyorum.

And if I had to pick a group that I think is

Birisi bana "Çağımızın Görünmez Okulu kimdir?

our Invisible College, is our generation's collection of people

kimleri, araçları daha iyi tartışarak daha iyiye

trying to take these tools and to press it into service,

ulaşmak için kullanan insanlardan oluşan bir grup

not for more arguments, but for better arguments,

olarak tanımlardın?" diye sorsaydı...

I'd pick the open-source programmers.

Açık kaynak programcılar derdim.

Programming is a three-way relationship

Programlama üç özneye sahip

between a programmer, some source code,

programcı, yazdığı kod ve bilgisayar.

and the computer it's meant to run on, but computers

bilgisayarlar verilen komutları yerine

are such famously inflexible interpreters of instructions

getirirken esnek olamamakla ünlü araçlar

that it's extraordinarily difficult to write out a set

bu yüzden de anlayacakları dilden konuşmak ve

of instructions that the computer knows how to execute,

komutlar vermek zor bir iş haline geliyor.

and that's if one person is writing it.

Üstelik bu bir programcı için dert.

Once you get more than one person writing it,

Birden fazla insan aynı programı yazarken

it's very easy for any two programmers to overwrite

iki kişinin aynı dosyaya yazıp birbirinin işini bozması

each other's work if they're working on the same file,

kolayca başa gelebilir, hatta birbiriyle çelişen

or to send incompatible instructions

komutlar gönderilerek bilgisayarın ne yapacağını

that simply causes the computer to choke,

bilemez hale gelmesine yol açmak da zor olmaz.

and this problem grows larger

ve problem programcıların sayısı arttıkça

the more programmers are involved.

daha içinden çıkılmaz hale gelir.

To a first approximation, the problem of managing

Büyük yazılım projelerinde bu türden

a large software project is the problem

problemleri çözmek için ortadaki sosyal kaosu

of keeping this social chaos at bay.

önleyecek yaklaşımlar geliştirilmeye çalışıldı.

Now, for decades there has been a canonical solution

On yıllardır işleyen bir model de var hatta

to this problem, which is to use something called

"sürüm takip sistemi" adı verilen bir araç

a "version control system,"

kullanılıyor. Ki ne yaptığı

and a version control system does what is says on the tin.

aslında adından da belli.

It provides a canonical copy of the software

Sunucunun bir yerlerinde esas kabul edilen

on a server somewhere.

bir kopya tutuyor.

The only programmers who can change it are people

Kodu değiştirebilen programcılar sadece

who've specifically been given permission to access it,

özel olarak bu konuda izin verilen kişiler oluyor

and they're only allowed to access the sub-section of it

yetkili kişiler de sadece kendi alanlarındaki

that they have permission to change.

bölümü görüp değiştirebiliyor.

And when people draw diagrams of version control systems,

Eğer bu işleyişi gösterecek bir diyagram çizilirse

the diagrams always look something like this.

şöyle bir görüntüyle karşı karşıya kalıyoruz.

All right. They look like org charts.

Evet aslında organizasyon şemasına benziyor.

And you don't have to squint very hard

Politik anlamda ne tür bir organizasyon

to see the political ramifications of a system like this.

şeması olduğu da epey açık aslında.

This is feudalism: one owner, many workers.

Feodalizm. Bir sahip, bir sürü ırgat.

Now, that's fine for the commercial software industry.

Ticari yazılım sektörü açısından işleyen bir model.

It really is Microsoft's Office. It's Adobe's Photoshop.

Gerçekten de Microsoft'un Office kodu. Adobe'nin Photoshop'u böyle yazılıyor.

The corporation owns the software.

Firma yazılımın sahibi pozisyonunda

The programmers come and go.

programcılar bugün var, yarın yok...

But there was one programmer who decided

Fakat bir programcı bu işleyişin

that this wasn't the way to work.

programcılık için kötü olduğunu fark etti.

This is Linus Torvalds.

Linus Torvalds'tan bahsediyorum.

Torvalds is the most famous open-source programmer,

Torvalds en meşhur açık kaynak programcı

created Linux, obviously, and Torvalds looked at the way

Linux'u yaratan isim ve açık-kaynak dünyasının bu

the open-source movement had been dealing with this problem.

sorunu ele alma biçimine dair kafa yoruyor.

Open-source software, the core promise of the open-source license,

Açık kaynak kod, açık lisanslar, temel olarak her isteyenin

is that everybody should have access to all the source code

kodun tamamına, her istediğinde erişebilmesi

all the time, but of course, this creates

gerektiğini bir hak olarak savunuyor.

the very threat of chaos you have to forestall

Fakat bu durum, kodun çalışır halde olması için

in order to get anything working.

baş edilmesi gereken bir kaosu beraberinde getiriyor.

So most open-source projects just held their noses

Birçok açık-kaynak projede bu ayrımı kenara atıp

and adopted the feudal management systems.

feodal sistem aynen kullanılıyor.

But Torvalds said, "No, I'm not going to do that."

Torvalds, "Hayır, bunu kabul etmiyorum" dedi.

His point of view on this was very clear.

Bu konuya bakışı gayet netti.

When you adopt a tool, you also adopt

Bir aracı kullanmaya başladığınızda,

the management philosophy embedded in that tool,

o aracın yönetime dair felsefesi de içinde gelir.

and he wasn't going to adopt anything that didn't work

O da Linux topluluğunun çalışmasına uymayan

the way the Linux community worked.

hiçbir şeyi kabul etmeye niyetli değildi.

And to give you a sense of how enormous

Verdiği kararın ne kadar büyük bir

a decision like this was, this is a map

etki alanı olduğunu daha iyi anlamanız için

of the internal dependencies within Linux,

Linux'taki bağımlılıkları gösteren bu haritaya bakın.

within the Linux operating system, which sub-parts

İşletim sisteminin çalışması için hangi bölümün

of the program rely on which other sub-parts to get going.

hangi bölüme sırtını dayayıp iş yaptığının görüntüsü.

This is a tremendously complicated process.

Ziyadesiyle karmaşık işlemlerden oluşan

This is a tremendously complicated program,

gayet karmaşık bir program bu...

and yet, for years, Torvalds ran this

Buna rağmen, Torvalds bu süreci yıllarca

not with automated tools but out of his email box.

e-postadan başka bir şeye ihtiyaç duymadan yönetti.

People would literally mail him changes

İnsanlar yaptıkları değişiklikeri ona e-posta ile gönderiyor,

that they'd agreed on, and he would merge them by hand.

o da kabul ettiklerini elle asıl koda ekliyordu.

And then, 15 years after looking at Linux and figuring out

Böyle geçen 15 yılın ardından Linux ve topluluğun

how the community worked, he said, "I think I know

işleyişine dair "Galiba nasıl bir sürüm kontrol

how to write a version control system for free people."

sistemine ihtiyacımız olduğunu anlamaya başladım." dedi.

And he called it "Git." Git is distributed version control.

Düşündüğü şeye "Git" adını verdi. Git, dağıtık bir sürüm kontrol sistemi.

It has two big differences

Geleneksel sürüm kontrol sistemlerinden

with traditional version control systems.

iki önemli farkı var.

The first is that it lives up to the philosophical promise

İlki açık kaynağın en temel vaadine dayanıyor:

of open-source. Everybody who works on a project

Herkes kodun tamamına her an,

has access to all of the source code all of the time.

her istediğinde erişebilme hakkına sahip olmalı.

And when people draw diagrams of Git workflow,

Git akış şemasını diyagram olarak çizerseniz

they use drawings that look like this.

şöyle bir şey çıkıyor.

And you don't have to understand what the circles

Geleneksel sürüm kontrol sistemlerinden

and boxes and arrows mean to see that this is a far more

ne kadar farklı olduğunu görebilmeniz

complicated way of working than is supported

için tüm o kutucuk ve okların anlamlarını

by ordinary version control systems.

tek tek bilmenize gerek yok.

But this is also the thing that brings the chaos back,

Tabii bu, baştaki kaosun geri gelmesi anlamına da geliyor

and this is Git's second big innovation.

ve Git'in ikinci büyük özelliği devreye giriyor.

This is a screenshot from GitHub, the premier Git hosting service,

Ekran görüntüsü, en popüler Git servisi GitHub'dan

and every time a programmer uses Git

bir programcının Git üzerinde her işlem yaptığında,

to make any important change at all,

yeni bir dosya yarattığında,

creating a new file, modifying an existing one,

olan bir dosyayı düzenlediğinde,

merging two files, Git creates this kind of signature.

iki dosyayı birleştirdiğinde, Git böyle bir imza oluşturuyor.

This long string of numbers and letters here

Rakam ve harflerden oluşan bu uzun değişken

is a unique identifier tied to every single change,

merkezi bir koordinasyona gerek kalmadan

but without any central coordination.

her değişiklikle üretilen biricik belirteçlerden biri.

Every Git system generates this number the same way,

Her Git sistemi bu numarayı aynı yöntemle üretiyor.

which means this is a signature tied directly

Böylece yapılan değişiklikten bağımsız,

and unforgeably to a particular change.

karıştırılamayacak bir imza yaratılmış oluyor.

This has the following effect:

Bu sayede ne elde ettiğimize bakalım

A programmer in Edinburgh and a programmer in Entebbe

Biri Edinburgh'da, diğeri Entebbe'de iki programcı

can both get the same -- a copy of the same piece of software.

birbirlerinden hiç haberleri yokken, aynı yazılımın

Each of them can make changes and they can merge them

bir bölümünün, kopyasını çıkarıp, üzerinde

after the fact even if they didn't know

çalıştıktan sonra aynı dosyada yaptıkları

of each other's existence beforehand.

değişiklikleri birleştirebilirler.

This is cooperation without coordination.

Bu model koordinasyonsuz işbirliğidir.

This is the big change.

Büyük değişiklik tam da burada.

Now, I tell you all of this not to convince you that it's great

Elbette bunları anlatma nedenim açık kaynak programcıların

that open-source programmers now have a tool

felsefeleriyle uyumlu bir araç bulmuş olmalarının

that supports their philosophical way of working,

nasıl da harika olduğunu görmeniz değil.

although I think that is great.

Bence harika, o ayrı.

I tell you all of this because of what I think it means

Bu hikayeyi, toplulukların organize olma biçimleri açısından

for the way communities come together.

önemli olduğuna inandığım için anlattım.

Once Git allowed for cooperation without coordination,

Git, koordinasyon gerektirmeyen işbirliğine

you start to see communities form

olanak yarattığından beri inanılmaz büyük

that are enormously large and complex.

ve karmaşık toplulukların oluşabildiğini görüyoruz.

This is a graph of the Ruby community.

Gördüğünüz grafik Ruby topluluğu.

It's an open-source programming language,

Açık kaynaklı bir programlama dili olan Ruby'yle

and all of the interconnections between the people --

ilgilenen insanlar arasındaki ilişkilerin grafiği,

this is now not a software graph, but a people graph,

yazılımın parçalarındaki ilişkiler değil, bu projeye

all of the interconnections among the people

emek veren insanlar arasındaki ilişkileri gösteren

working on that project —

bir grafiğe bakıyoruz ve hiç de

and this doesn't look like an org chart.

organizasyon şemasına benzemiyor.

This looks like a dis-org chart, and yet,

Daha çok bir organizasyonsuzluk şeması ama

out of this community, but using these tools,

buna rağmen bu araçları kullanarak birlikte

they can now create something together.

üretmenin yolunu bulmuş bir topluluk.

So there are two good reasons to think that

Konumuza dönersek, bu tekniklerin

this kind of technique can be applied

demokrasilere ve özel olarak da kanunlara

to democracies in general and in particular to the law.

uygulanmasının iki anlamlı nedeni var.

When you make the claim, in fact,

İşin doğrusu, İnternet'in demokrasi için

that something on the Internet is going to be good

iyi şeyler yapmaya yarayabileceğinizi söylerseniz

for democracy, you often get this reaction.

genellikle şöyle bir tepki alırsınız.

(Music) (Laughter)

(Müzik ve gülüşme sesleri)

Which is, are you talking about the thing

Bunu gösterip sorarlar: Bahsettiğin şey,

with the singing cats? Like, is that the thing

şu kedilerin falan şarkı söylediği şey değil mi?

you think is going to be good for society?

Bu mu topluma yararı olacak şey?

To which I have to say, here's the thing

Bu çıkışa verecek tek yanıt, ne yalan söyleyeyim,

with the singing cats. That always happens.

gerçekten de bundan kaçış olmadığı...

And I don't just mean that always happens with the Internet,

Altını çizeyim, sadece İnternet'te değil,

I mean that always happens with media, full stop.

medya söz konusu olunca bundan kaçış yok. Nokta.

It did not take long after the rise

Düşününce, matbaa ticari olarak

of the commercial printing press before someone

kullanılmaya başladıktan sona erotik roman

figured out that erotic novels were a good idea. (Laughter)

basmayı akıl etmek için çok zaman geçmedi. (Gülüşmeler)

You don't have to have an economic incentive to sell books

Kitap satarken ekonomik anlamda özendirmeye gerek kalmadan

very long before someone says, "Hey, you know what I bet

birisi tahminen "Milletin neye para vereceğini

people would pay for?" (Laughter)

buldum, var mısın iddiaya?" deyiverdi... (Gülüşmeler)

It took people another 150 years to even think

İşin doğrusu insanların bilimsel yayınları keşfetmesi

of the scientific journal, right? So -- (Laughter) (Applause)

150 yıl falan sürdü... (Gülüşmeler, alkışlar...)

So the harnessing by the Invisible College

Görünmez Okul'un matbaayı sahiplenip, bilimsel

of the printing press to create the scientific journal

yayınlar yapması elbette çok önemliydi, ama

was phenomenally important, but it didn't happen big,

o dönemde o kadar görünür bir etkisi olmadı, hemen

and it didn't happen quick, and it didn't happen fast, so

gerçekleşmedi ve herkes fark etmemişti. Dolayısıyla

if you're going to look for where the change is happening,

bugün değişimin nerede olduğunu görmek isterseniz

you have to look on the margins.

uçlara, sınırlara bakmalısınız.

So, the law is also dependency-related.

Kanunlar da birbirlerine bağımlılıklar içeriyor.

This is a graph of the U.S. Tax Code,

Buyrun Amerikan Vergi Kanunu'nun grafik temsiline

and the dependencies of one law on other laws

maddelerin birbirlerine etkilerini, bağımlılıklarını

for the overall effect.

bir arada görebilirsiiz.

So there's that as a site for source code management.

Madem elimizde kaynak kod yönetimi için site var

But there's also the fact that law is another place

ve kanunlar da üzerine birçok fikrin havada uçuştuğu,

where there are many opinions in circulation,

değişiklikler yapıldığı ama esas kabul edilen

but they need to be resolved to one canonical copy,

tek bir kopyada birleşiyor olması gereken metinler...

and when you go onto GitHub, and you look around,

GitHub'a girdiğinizde ilk gözünüze çarpan şey

there are millions and millions of projects,

milyonlarca proje ve kaynak kodlarına gömülmüş

almost all of which are source code,

insanlar olmasına rağmen, kenarda köşede kalmış

but if you look around the edges, you can see people

bir avuç insanın siyasî ayrıntılarla uğraşmak için

experimenting with the political ramifications

bu sistemi kullanmayı denediklerini

of a system like that.

en azından denediklerini görebilirsiniz.

Someone put up all the Wikileaked cables

Örneğin biri Wikileaks diye bilinen ve Amerikan

from the State Department, along with software used

diplomatik yazışmalarından sızdırılan telgraflarını ve

to interpret them, including my favorite use ever

yardımcı bir yazılımı yükledi. En sevdiğim özellik

of the Cablegate cables, which is a tool for detecting

bütün telgrafları kullanarak Dışişleri Bakanlığı

naturally occurring haiku in State Department prose.

yazışmalarından haiku çıkıyor mu diye bakıyor.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Right. (Laughter)

Valla! (Gülüşmeler)

The New York Senate has put up something called

New York Senatosu da Açık Mevzuat adını verdiği

Open Legislation, also hosting it on GitHub,

bir projeyi GitHub üzerinde tutmaya başladı

again for all of the reasons of updating and fluidity.

güncelleme ve erişim kolaylığı sağlamasının yanında

You can go and pick your Senator and then you can see

Senatörlerden birini seçerek hangi yasalarla ilgili

a list of bills they have sponsored.

çalıştığını, ne oy verdiğini görebiliyorsunuz.

Someone going by Divegeek has put up the Utah code,

Divegeek adlı bir kullanıcı Utah eyaletindeki

the laws of the state of Utah, and they've put it up there

tüm yasal mevzuatı yükleyerek

not just to distribute the code,

sadece kod yazımı için değil, kanun yazımı

but with the very interesting possibility that this could

ve yasal çalışmalar için de birçok olanak sunduğuna

be used to further the development of legislation.

yeni bir örnek eklemiş oldu.

Somebody put up a tool during the copyright debate

Senatoda telif tartışmaları sürerken, bir kullanıcı

last year in the Senate, saying, "It's strange that Hollywood

"Hollywood'un Kanada mevzuatına Kanada vatandaşlarından

has more access to Canadian legislators

daha rahat erişmesi kadar saçma bir şey olabilir mi?

than Canadian citizens do. Why don't we use GitHub

Neden GitHub'u kullanarak vatandaşların katılımıyla

to show them what a citizen-developed bill might look like?"

nasıl bir yasa çıkabileceğini göstermeyi denemiyoruz?" dedi.

And it includes this very evocative screenshot.

Önerisinden, şöyle tanıdık bir ekran görüntüsü aldım.

This is a called a "diff," this thing on the right here.

Bu sağda gördüğünüz bir "kıyas" (diff) dosyası.

This shows you, for text that many people are editing,

Birçok insanın üzerinde çalıştığı bir metinde

when a change was made, who made it,

ne zaman, kim tarafından, ne değişiklik yapılmış

and what the change is.

onu gösteriyor.

The stuff in red is the stuff that got deleted.

Kırmızı işaretlenmiş satırlar silinmiş.

The stuff in green is the stuff that got added.

Yeşil satırlar eklenmiş.

Programmers take this capability for granted.

Programcılar bu özelliği dünyanın en doğal şeyi kabul ediyorlar.

No democracy anywhere in the world offers this feature

Oysa böyle bir özelliği vatandaşlarına sunan bir demokrasi yok

to its citizens for either legislation or for budgets,

Ne yasama çalışması ne de bütçe için bunu

even though those are the things done

kullanan birilerini görmek imkansız.

with our consent and with our money.

Bizim namımıza ve paramızla yapılmasına rağmen.

Now, I would love to tell you that the fact

Şunu memnuniyetle söyleyebilirim ki,

that the open-source programmers have worked out

açık kaynak programcılık dünyası büyük ölçekli,

a collaborative method that is large scale, distributed,

dağınık çalışan, düşük maliyetli ve demokrasi idealleriyle

cheap, and in sync with the ideals of democracy, I would love

paralel çalışabilen bir katılımcı yöntem geliştirmeyi başardı.

to tell you that because those tools are in place,

Bütün araçlar elimizin altında diye değişimin, gelişimin

the innovation is inevitable. But it's not.

kaçınılmaz olduğunu da söylemek isterdim. Ama öyle değil...

Part of the problem, of course, is just a lack of information.

Öyle olmayışının bir bölümü bilgi eksikliğinden kaynaklı.

Somebody put a question up on Quora saying,

Quora'da şöyle bir soruyla karşılaştım:

"Why is it that lawmakers don't use

"Neden yasakoyucular dağıtık bir sürüm

distributed version control?"

kontrol sistemiyle çalışmıyorlar?"

This, graphically, was the answer. (Laughter)

Bu, görsel olarak yanıt veriyor herhalde. (gülüşmeler)

(Laughter) (Applause)

GITHUB KULLANANLAR - AVUKATLAR (Gülüşme ve alkış sesleri)

And that is indeed part of the problem, but only part.

Şaka maka sorunun bir bölümü bu, ama sadece bir bölümü.

The bigger problem, of course, is power.

Daha önemlisi elbette iktidar.

The people experimenting with participation don't have

Katılımcılık üzerine kafa yoran insanlar

legislative power, and the people who have legislative

yasama kuvvetine sahip değiller. Yasakoyucularsa

power are not experimenting with participation.

katılımcılık gibi bir dertleri olmadan yaşıyorlar.

They are experimenting with openness.

Onlar daha çok açıklıkla uğraşıyorlar.

There's no democracy worth the name that doesn't have

Demokratik kabul edilen ve şeffaflıktan bahsetmeyen

a transparency move, but transparency is openness

yönetim görmedim, ama şeffaflık açık olmakla ilgili

in only one direction, and being given a dashboard

tek yönlü çalışıyor ve yolcu koltuğunda oturmaya

without a steering wheel has never been the core promise

izin verse de direksiyonu asla teslim etmiyor.

a democracy makes to its citizens.

Demokrasiden sadece bu kadarını beklemiyorduk.

So consider this.

Öyleyse düşünelim.

The thing that got Martha Payne's opinions

Martha Payne'nin aklından geçenleri

out into the public was a piece of technology,

herkesle paylaşmasını sağlayan şey teknolojiydi,

but the thing that kept them there was political will.

ama onlara sahip çıkan şey politik irade oldu.

It was the expectation of the citizens

Önemli olan vatandaşların, onun sansüre

that she would not be censored.

uğramasını kabul etmemeleriydi.

That's now the state we're in with these collaboration tools.

Sıra geldi katılımcı araçlara sahip olabildiğimiz bir devlete.

We have them. We've seen them. They work.

Araçlar burada, gördük ki çalışıyorlar.

Can we use them?

Kullanabilecek miyiz?

Can we apply the techniques that worked here to this?

Bu örnekte çalıştığınız gördüğümüz teknikleri, diğerinde kullanabilecek miyiz?

T.S. Eliot once said, "One of the most momentous things

T.S. Eliot bir keresinde "Bir kültürün başına gelebilecek

that can happen to a culture

en unutulmaz, önemli gelişmelerden biri

is that they acquire a new form of prose."

yeni bir yazı üslubu bulmaktır." demişti.

I think that's wrong, but -- (Laughter)

Biraz abarttığını düşünüyorum, ama (Gülüşmeler)

I think it's right for argumentation. Right?

ama tartışma üslubu dersek haklı olmuyor mu?

A momentous thing that can happen to a culture

Bir kültürün başına gelebilecek en büyük, önemli

is they can acquire a new style of arguing:

şeylerden biri yeni bir tartışma şekli geliştirmesi:

trial by jury, voting, peer review, now this. Right?

jüri sistemi, oy verebilmek, bağımsız denetim derken, bu teknoloji.. Öyle değil mi?

A new form of arguing has been invented in our lifetimes,

Yaşadığımız çağda yeni bir tartışma biçimi geliştirildi,

in the last decade, in fact.

hatta tam olarak son on yıl içinde.

It's large, it's distributed, it's low-cost,

Geniş ölçekli, dağıtık, düşük maliyetli ve

and it's compatible with the ideals of democracy.

demokrasinin hedefleriyle paralel çalışıyor.

The question for us now is, are we going to let

Şimdi önemli olan, şuna karar vermek:

the programmers keep it to themselves?

Bırakalım bir tek programcılar mı kullansın?

Or are we going to try and take it and press it into service

Yoksa toplumun tamamının yararlanabileceği

for society at large?

şekilde kullanmayı başaracak mıyız?

Thank you for listening. (Applause)

Dinlediğiniz için teşekkür ederim. (Alkışlar)

(Applause)

(Alkışlar)

Thank you. Thank you. (Applause)

Teşekkürler... Sağolun... (Alkışlar)