Are China and the US doomed to conflict? | Kevin Rudd

Chris Milk: Sanal gerçeklik, üstün duygudaşlık makinesini nasıl yaratabilir?

Çeviri: Can Boysan Gözden geçirme: Gözde Zülal Solak

G'day, my name's Kevin.

Günaydın, ismim Kevin.

I'm from Australia. I'm here to help.

Avustralyalıyım ve size yardım etmek için buradayım.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Tonight, I want to talk about a tale of two cities.

Bu gece, iki kentin hikâyesi ile ilgili konuşmak istiyorum.

One of those cities is called Washington, and the other is called Beijing.

Bu şehirlerden biri Washington diğeri de Pekin.

Because how these two capitals shape their future

Çünkü bu iki başkentin

and the future of the United States and the future of China

kendi ülkelerinin geleceğine yön vermesi,

doesn't just affect those two countries,

sadece bu iki ülkeyi değil,

it affects all of us

hepimizi etkiliyor,

in ways, perhaps, we've never thought of:

üstelik hiç de düşünmediğimiz şekillerde;

the air we breathe, the water we drink,

soluduğumuz hava, içtiğimiz su,

the fish we eat, the quality of our oceans,

yediğimiz balık, okyanuslarımızın kalitesi,

the languages we speak in the future,

gelecekte konuşacağımız diller,

the jobs we have, the political systems we choose,

sahip olduğumuz iş, seçtiğimiz siyasi sistemler

and, of course, the great questions of war and peace.

ve tabii ki savaş ve barışa dair büyük sorular.

Resimdeki adamı görüyor musunuz?

You see that bloke? He's French.

O bir Fransız.

His name is Napoleon.

İsmi Napolyon.

A couple of hundred years ago,

İki yüzyıl önce,

he made this extraordinary projection:

olağanüstü bir öngörüde bulundu:

"China is a sleeping lion, and when she awakes,

"Çin uyuyan bir aslan ve uyandığı zaman,

the world will shake."

dünya yerinden oynayacak."

Napoleon got a few things wrong;

Napolyon birkaç konuda yanıldı

he got this one absolutely right.

ama bu öngörüsünde tamamen haklıydı.

Because China is today not just woken up,

Çin bugün yalnızca uyanmakla kalmayıp ayağa kalktı

China has stood up and China is on the march,

ve şu an yürümekte,

and the question for us all

hepimizin sorduğu soru ise,

is where will China go

Çin nereye gidecek

and how do we engage this giant of the 21st century?

ve 21. yüzyılda bu dev ile nasıl etkileşim kuracağız?

You start looking at the numbers, they start to confront you in a big way.

İstatistiklere baktığınızda büyük bir mesele ile yüzleşirsiniz.

It's projected that China will become,

Çin'in her tür ölçüme göre,

by whichever measure -- PPP, market exchange rates --

-- gerek satın alım paritesi gerek pazar döviz kurları olsun --

the largest economy in the world

önümüzdeki on yıl boyunca,

over the course of the decade ahead.

dünyanın en büyük ekonomisi olması bekleniyor.

They're already the largest trading nation,

Çin şu an zaten dünyada en büyük ticareti,

already the largest exporting nation,

en büyük ihracatı,

already the largest manufacturing nation,

en büyük üretimi yapan devlet.

and they're also the biggest emitters of carbon in the world.

Aynı zamanda dünyaya en çok karbon salınımı yapan ülke.

America comes second.

Amerika ikinci sırada.

So if China does become the world's largest economy,

Eğer Çin dünyanın en büyük ekonomisi olursa

think about this:

şunu biraz düşünelim:

It'll be the first time

3. George'un tahta geçmesinden bu yana,

since this guy was on the throne of England --

bu bir ilk olacak,

George III, not a good friend of Napoleon's --

-- kendisi Napolyon ile anlaşamazdı --

that in the world we will have as the largest economy

ilk defa İngilizce konuşulmayan,

a non-English speaking country,

batı ülkesi olmayan

a non-Western country,

ve liberal olmayan bir ülkede

a non-liberal democratic country.

dünyanın en büyük ekonomisine sahip olunacak.

And if you don't think that's going to affect

Bu durumun, dünyanın geleceğini etkilemeyeceğini düşünüyorsanız

the way in which the world happens in the future,

then personally, I think you've been smoking something,

bir şeyler içmiş olmalısınız,

and it doesn't mean you're from Colorado.

Koloradolu olduğunuzu ima etmiyorum.

So in short, the question we have tonight is,

Kısaca bu akşam üzerinde duracağımız soru,

how do we understand this mega-change,

bu mega değişimi nasıl anlayacağımız,

which I believe to be the biggest change for the first half of the 21st century?

ben bunun 21. yüzyılın en büyük değişikliği olacağına inanıyorum.

It'll affect so many things.

Pek çok şeyi etkileyecek.

It will go to the absolute core.

Değişim en derinlere ulaşacak.

It's happening quietly. It's happening persistently.

Sessiz fakat istikrarlı bir şekilde ilerliyor.

It's happening in some senses under the radar,

Bazı durumlarda saptanamayan şekilde ilerliyor,

as we are all preoccupied with

hepimiz Ukrayna'da, Orta Doğu'da

what's going in Ukraine, what's going on in the Middle East,

neler olduğuna kafa yoruyoruz,

what's going on with ISIS, what's going on with ISIL,

IŞİD ile neler olduğuna

what's happening with the future of our economies.

ve ekonomilerimizin geleceğine kafa yoruyoruz.

This is a slow and quiet revolution.

Bu, yavaş ve sessiz bir devrim.

And with a mega-change comes also a mega-challenge,

Mega değişimle birlikte mega zorluk da geliyor

and the mega-challenge is this:

ve mega zorluk ise şu:

Can these two great countries,

Bu iki muazzam ülke,

China and the United States --

Çin ve ABD.

China,

İşte Çin,

the Middle Kingdom,

Orta Krallık

and the United States,

ve işte ABD'nin Çince yazılışı,

Měiguó --

Měiguó --

which in Chinese, by the way, means "the beautiful country."

bu arada, bu sözcük Çincede "güzel ülke" anlamına geliyor.

Think about that -- that's the name that China has given this country

Bunu bir düşünün -- bu, yüz yıldan daha öncesinde,

for more than a hundred years.

Çin'in bu ülkeye verdiği isim.

Whether these two great civilizations, these two great countries,

İki muazzam medeniyet, iki muazzam ülke,

can in fact carve out a common future

hem kendileri için hem de dünya için

for themselves and for the world?

ortak bir gelecek oluşturabilir mi?

In short, can we carve out a future

Kısacası, barış ve karşılıklı refah içinde

which is peaceful and mutually prosperous,

bir gelecek oluşturabilir miyiz?

or are we looking at a great challenge

Yoksa, barış ya da savaş gibi

of war or peace?

muazzam bir mücadeleyi mi seyrediyoruz?

And I have 15 minutes to work through war or peace,

Ve savaş ya da barışı detaylı incelemek için 15 dakikam var,

which is a little less time

bu süre, bu adama "Savaş ve Barış" adında bir kitap yazmak için

than they gave this guy to write a book called "War and Peace."

verdikleri süreye nazaran oldukça az.

People ask me, why is it that a kid growing up in rural Australia

İnsanlar bana şunu soruyorlar:

Avustralya'nın kırsalında büyüyen bu çocuk neden Çince öğrenmeye ilgi duyuyor?

got interested in learning Chinese?

Well, there are two reasons for that.

Bunun iki sebebi var.

Here's the first of them.

İşte ilki şu:

That's Betsy the cow.

Bu ineğin adı Betsy.

Now, Betsy the cow was one of a herd of dairy cattle

Benim Avustralya'nın kırsalında büyüdüğüm çiftlikteki

that I grew up with on a farm in rural Australia.

bir sürünün süt ineğiydi Betsy.

See those hands there? These are not built for farming.

Bu elleri görüyor musunuz? Bunlar, çiftçilik için var olmadı.

So very early on, I discovered that in fact, working in a farm

Çok öncesinde, bir çiftlikte çalışmanın aslında bana göre olmadığını keşfettim

was not designed for me, and China was a very safe remove

ve Avustralya'da çiftçilik yapmaya nazaran

from any career in Australian farm life.

Çin çok daha güvenli bir seçenekti.

Here's the second reason.

İşte ikinci sebebi.

Bu benim annem.

That's my mom.

Anyone here ever listen to what their mom told them to do?

Buradaki hiç kimse, annesinin yapmasını söylediği şeye hiç kulak verdi mi?

Everyone ever do what their mom told them to do?

Hiç kimse annesinin söylediği şeyi yaptı mı?

I rarely did,

Ben çok nadiren yaptım

but what my mom said to me was,

fakat annem bir gün bana bir şey söyledi,

one day, she handed me a newspaper,

elime bir gazete tutuşturdu,

a headline which said, here we have a huge change.

başlıkta şöyle yazıyordu: İşte muazzam bir değişiklik.

And that change is China entering the United Nations.

Bu değişiklik ise, Çin'in Birleşmiş Milletler'e katılması.

1971, I had just turned 14 years of age,

Yıl 1971, ben daha yeni 14 yaşıma girmiştim

and she handed me this headline.

ve annem bana bu gazeteyi verdi

And she said, "Understand this, learn this,

ve şöyle dedi: "Bunu kavra ve öğren

because it's going to affect your future."

çünkü bu senin geleceğini etkileyecek."

So being a very good student of history,

Çok iyi bir tarih öğrencisi olarak

I decided that the best thing for me to do was, in fact,

kendim için aslında yapmam gerekenin

to go off and learn Chinese.

gidip Çince öğrenmek olduğuna karar verdim.

The great thing about learning Chinese

Çince öğrenmenin muhteşem tarafı ise,

is that your Chinese teacher gives you a new name.

Çince öğretmeninizin size yeni bir isim vermesi.

And so they gave me this name:

Bana da bu ismi verdiler:

Kè, which means to overcome or to conquer,

Kè; anlamı üstesinden gelmek ya da fethetmek

and Wén, and that's the character for literature or the arts.

ve Wén; bu da edebiyatın ya da sanatın işareti.

Kè Wén, Conqueror of the Classics.

Kè Wén ise, Klasiklerin Fatihi demek.

Any of you guys called "Kevin"?

Aranızda adı "Kevin" olan var mı?

Kevin diye çağrılmak ile

It's a major lift from being called Kevin to be called Conqueror of the Classics.

Klasiklerin Fatihi diye çağrılmak arasında büyük bir fark var.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I've been called Kevin all my life.

Hayatım boyunca Kevin diye çağrıldım.

Have you been called Kevin all your life?

Size hayatınız boyunca Kevin dendi mi?

Would you prefer to be called Conqueror of the Classics?

Size Klasiklerin Fatihi denmesini tercih eder miydiniz?

And so I went off after that and joined the Australian Foreign Service,

Böylece, gidip Avustralya Dış İşleri'ne katıldım

but here is where pride -- before pride, there always comes a fall.

fakat burası övüncün oluştuğu yer -- övünçten önce daima düşüş gelir.

So there I am in the embassy in Beijing,

İşte, Pekin elçiliğindeyim

off to the Great Hall of the People

ve elçimizin yanındaki insanlarla birlikte büyük salondayım,

with our ambassador, who had asked me to interpret for his first meeting

bu salonda elçi, ilk toplantısı için

in the Great Hall of the People.

ona tercümanlık yapmamı istedi.

And so there was I.

İşte oradaydım,

If you've been to a Chinese meeting, it's a giant horseshoe.

Bir Çin toplantısına katıldıysanız bilirsiniz ki diziliş at nalı gibidir.

At the head of the horsehoe are the really serious pooh-bahs,

At nalı şeklinin başında kendini beğenmiş diplomatlar vardır,

and down the end of the horseshoe are the not-so-serious pooh-bahs,

sonunda da, pek önemli olmayan ve kendini beğenmiş kişiler vardır,

the junior woodchucks like me.

yani, tıpkı benim gibi sınırlı bir kişi olanlar.

And so the ambassador began with this inelegant phrase.

Böylece elçi, kaba olan bir cümleyle söze başladı.

He said, "China and Australia are currently enjoying a relationship

Şöyle dedi: "Şu sıralar Çin ve Avustralya,

of unprecedented closeness."

eşsiz bir yakınlıkla ilişkilerinin tadını çıkarıyor."

And I thought to myself,

Kendi kendime şöyle düşündüm:

"That sounds clumsy. That sounds odd.

"Bu acemice ve tuhaf,

I will improve it."

bunu geliştireceğim."

Note to file: Never do that.

Kayıtlara şu geçsin: Bunu asla yapmayın.

It needed to be a little more elegant, a little more classical,

Biraz daha zarif ve klasik olmalıydı

so I rendered it as follows.

ve ben de çevirisini şöyle yaptım:

[In Chinese]

[Çince]

There was a big pause on the other side of the room.

Salonun öteki tarafında büyük bir duraklama oldu.

You could see the giant pooh-bahs at the head of the horseshoe,

At nalının başında bulunan kendini çok beğenmişleri görebilirdiniz,

the blood visibly draining from their faces,

kan yüzlerinden görünür biçimde akıyordu,

and the junior woodchucks at the other end of the horseshoe

kıdemsiz sınırlı kişiler de at nalının diğer tarafındaydı

engaged in peals of unrestrained laughter.

ve kontrolsüz kahkahaların gürlemesiyle meşguldüler.

Because when I rendered his sentence,

Çevirdiğim şu cümleyi,

"Australia and China are enjoying a relationship

-- "Avustralya ve Çin,

eşsiz bir yakınlıkla ilişkilerinin tadını çıkarıyor," --

of unprecedented closeness,"

in fact, what I said was that Australia and China

aslında şöyle söylemiştim:

Avustralya ve Çin, muhteşem bir orgazm yaşıyorlar.

were now experiencing fantastic orgasm.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

That was the last time I was asked to interpret.

Bu, benden istenen son tercüme olmuştu.

But in that little story, there's a wisdom, which is,

Bu kısa hikâyenin içinde bir bilgelik var:

as soon as you think you know something about this extraordinary civilization

5 bin yıldır süregelen tarihi olan bu sıra dışı medeniyet hakkında

of 5,000 years of continuing history,

bir şeyler bildiğinizi düşündüğünüz an,

there's always something new to learn.

daima öğreneceğiniz yeni şeyler vardır.

History is against us

Tarih bizim karşımızda yer alıyor,

when it comes to the U.S. and China

mesele ABD ve Çin olunca,

forging a common future together.

ortak bir geleceği birlikte oluşturuyoruz.

This guy up here?

Bu adam burada ne arıyor?

He's not Chinese and he's not American.

Çinli değil, Amerikalı değil.

He's Greek. His name's Thucydides.

O, Yunan ve adı da Thukididis.

He wrote the history of the Peloponnesian Wars.

Peloponez Savaşları'nın tarihini yazan kişi.

And he made this extraordinary observation

Ayrıca, Atina ve Sparta hakkında

about Athens and Sparta.

şu sıra dışı gözlemi yapan kişi:

"It was the rise of Athens and the fear that this inspired in Sparta

"Bu, Atina'nın yükselişiydi ve Sparta'ya ilham olan korku,

that made war inevitable."

savaşı kaçınılmaz hale getirdi."

And hence, a whole literature about something called the Thucydides Trap.

Bu yüzden, bütün edebiyata Thukididis Tuzağı deniyor.

This guy here? He's not American and he's not Greek. He's Chinese.

Peki, bu adam burada ne arıyor?

Amerikalı değil, Yunan da değil, Çinli.

His name is Sun Tzu. He wrote "The Art of War,"

Adı Sun Tzu, "Savaş Sanatı" eserinin yazarı,

and if you see his statement underneath, it's along these lines:

işte alttaki şu sözünü görüyorsunuz:

"Attack him where he is unprepared, appear where you are not expected."

"Hazırlıksız iken ona saldır, beklenmedik yerden ortaya çık."

Not looking good so far for China and the United States.

Bu durum, Çin ve ABD için şimdiye dek iyi görünmüyor.

This guy is an American. His name's Graham Allison.

Bu adam Amerikalı, adı Graham Allison.

In fact, he's a teacher at the Kennedy School

Boston'daki Kennedy School'da öğretmen.

over there in Boston.

He's working on a single project at the moment, which is,

Şu sıralar tek bir proje üzerinde çalışıyor ve proje şu:

does the Thucydides Trap about the inevitably of war

Yükselen güçler ve var olan muazzam güçler arasındaki

between rising powers and established great powers

kaçınılmaz savaş hakkındaki Thukididis Tuzağı,

apply to the future of China-U.S. relations?

Çin ile ABD'nin gelecekteki ilişkilerinde uygulanır mı?

It's a core question.

Bu temel bir soru

And what Graham has done is explore 15 cases in history

ve Graham'ın yaptığı,

emsal durumları tespit etmek için

since the 1500s

1500'lerden bugüne tarihteki 15 vakayı keşfetmek.

to establish what the precedents are.

And in 11 out of 15 of them,

Size şunu söyleyeyim ki,

let me tell you,

bunların 15 tanesinden 11'i yıkıcı savaşlarla sonuçlanmış.

they've ended in catastrophic war.

You may say, "But Kevin --

Şöyle diyebilirsiniz:

-- "Fakat Kevin ya da Klasiklerin Fatihi --

or Conqueror of the Classics --

that was the past.

bu geçmişte kaldı,

We live now in a world of interdependence and globalization.

biz şu an bağımlılık ve küresellik dünyasında yaşıyoruz,

böyle bir şey bir daha asla olamaz."

It could never happen again."

Guess what?

Bilin bakalım ne oldu?

The economic historians tell us that in fact,

İktisat tarihçileri aslında bize şöyle söylüyorlar:

the time which we reached the greatest point

"İktisadi bütünleşme ile küreselleşmenin,

of economic integration and globalization

en azami noktasına 1914 yılında ulaşmıştık.

was in 1914,

Yani, Birinci Dünya Savaşı'nın hemen öncesinde olmuştu.

just before that happened, World War I,

bu durum, tarihten gelen

a sobering reflection from history.

iç karartıcı bir netice."

So if we are engaged in this great question

Bu yüzden, Çin'in nasıl düşündüğüne ve hissettiğine,

of how China thinks, feels,

ABD'ye yönelik aldığı pozisyonlara

and positions itself towards the United States,

ve tam tersine dair olan

and the reverse,

bu muazzam soruya eğilirsek

how do we get to the baseline

bu iki ülkenin ve medeniyetin

of how these two countries and civilizations

muhtemelen birlikte çalışması noktasında,

can possibly work together?

ana hata nasıl erişeceğiz?

Let me first go to, in fact,

İlk olarak, Çin'in ABD'ye

ve Batı ülkelerinin geri kalanına yönelik bakış açısından başlayayım.

China's views of the U.S. and the rest of the West.

Number one: China feels as if it's been humiliated

Birincisi; Çin, Afyon Savaşlarıyla başlayan

at the hands of the West through a hundred years of history,

yüz yıllık bir tarih süresince,

Batının ellerinde küçük düşürüldüğünü hissediyor.

beginning with the Opium Wars.

When after that, the Western powers carved China up into little pieces,

Bundan sonra, Batı güçleri Çin'i paramparça etti,

so that by the time it got to the '20s and '30s,

böylece, 20'ler ve 30'lara gelindiğinde

signs like this one appeared on the streets of Shanghai.

buna benzer tabelalar, Şangay sokaklarında yer almaya başladı.

["No dogs and Chinese allowed"]

["Köpekler ve Çinliler giremez"]

How would you feel if you were Chinese,

Çinli olsaydınız ve kendi ülkenizde

in your own country, if you saw that sign appear?

bu tabelanın yer aldığını görseydiniz nasıl hissederdiniz?

China also believes and feels

Çin ayrıca şuna inanıyor ve şunu hissediyor ki:

as if, in the events of 1919, at the Peace Conference in Paris,

1919’da Paris’teki Barış Konferansı etkinliklerinde,

Almanya’nın sömürgeleri, dünya çapındaki her tür ülkeye dağıtıldığı zaman,

when Germany's colonies were given back

to all sorts of countries around in the world,

Çin'deki Alman sömürgelerinin hali ne oldu?

what about German colonies in China?

They were, in fact, given to Japan.

Doğrusu, buralar Japonya'ya verildi.

When Japan then invaded China in the 1930s

Daha sonra, Japonya 1930'larda Çin'i işgal ettiğinde

the world looked away and was indifferent to what would happen to China.

dünya buna sırt çevirdi ve Çin'e olanlara kayıtsız kaldı.

And then, on top of that, the Chinese to this day believe

Bunların yanı sıra Çinliler bugün bile,

kendi siyasi sisteminin meşruiyetini,

that the United States and the West

do not accept the legitimacy of their political system

ABD'nin ve Batı'nın kabul etmediğine inanıyor.

because it's so radically different from those of us who come

Çünkü onların sistemi, liberal demokrasilerden gelen

bizim gibiler için tamamen farklı

from liberal democracies,

and believe that the United States to this day is seeking

ve Çin bugün bile, siyasi sistemlerini

to undermine their political system.

ABD'nin baltalamaya çalıştığına inanıyor.

China also believes that it is being contained

Ayrıca, Çin bu durumun,

by U.S. allies and by those with strategic partnerships with the U.S.

ABD'nin müttefikleri ile çevresindeki stratejik ortaklıklarının

right around its periphery.

baskısı altında olduğuna inanıyor.

And beyond all that, the Chinese have this feeling

Tüm bunların ötesinde,

in their heart of hearts and in their gut of guts

Çinliler, kalplerinin ve içgüdülerinin ta içinden

that those of us in the collective West

biz Batı birliğinin sadece aşırı kibirli olduğunu hissediyorlar.

are just too damned arrogant.

That is, we don't recognize the problems in our own system,

Şöyle olduğuna inanıyorlar:

Biz kendi sistemimizin, politikalarımızın

in our politics and our economics,

ve ekonomimizin sorunları fark etmiyoruz, hemen birilerini suçluyoruz

and are very quick to point the finger elsewhere,

and believe that, in fact, we in the collective West

ve Batı birliği olarak

are guilty of a great bunch of hypocrisy.

iki yüzlülüğün büyük kısmının suçlusu da biziz.

Of course, in international relations,

Tabii ki uluslararası ilişkilerde,

it's not just the sound of one hand clapping.

bu durum sadece bir alkışlama sesi değil.

Başka bir ülke daha var

There's another country too, and that's called the U.S.

ve adı ABD.

Peki, yukarıdaki tüm bu şeyleri ABD nasıl yanıtlıyor?

So how does the U.S. respond to all of the above?

The U.S. has a response to each of those.

Her biri için yanıtı var.

ABD, Çin'i baskı altında tutuyor mu sorusuna verilen yanıt şu:

On the question of is the U.S. containing China,

they say, "No, look at the history of the Soviet Union. That was containment."

"Hayır, Sovyetler Birliği'nin tarihine bakın, sınırlama işte oydu."

Instead, what we have done in the U.S. and the West

Bunun yerine, ABD ile Batı'nın yaptığı,

is welcome China into the global economy,

Çin'i küresel ekonomide

and on top of that, welcome them into the World Trade Organization.

ve ayrıca Dünya Ticaret Örgütü'nde hoş karşılamak.

The U.S. and the West say China cheats

ABD ve Batı, Çin'in, fikri mülkiyet hakları hususunda

on the question of intellectual property rights,

and through cyberattacks on U.S. and global firms.

ABD'yi ve küresel firmaları,

siber saldırı yoluyla dolandırdığını söylüyor.

Furthermore, the United States says that the Chinese political system

Dahası, ABD, Çin’in siyasi sisteminin

temelden yanlış olduğunu söylüyor

is fundamentally wrong

because it's at such fundamental variance

çünkü insan haklarıyla, demokrasiyle

to the human rights, democracy, and rule of law that we enjoy

ve ABD ile Batı birliğinde sahip olduğumuz

in the U.S. and the collective West.

hukukun üstünlüğüyle temelden çeliştiğini belirtiyor.

And on top of all the above, what does the United States say?

Bunların yanı sıra ABD ne mi diyor?

That they fear that China will, when it has sufficient power,

Çin yeterli güce sahip olduğunda

Güneydoğu Asya ve Doğu Asya'nın büyük bölümünde

establish a sphere of influence in Southeast Asia and wider East Asia,

bir etki alanı oluşturacağından korkuyor.

boot the United States out,

Böylece Çin'in, ABD'yi saf dışı bırakıp

and in time, when it's powerful enough,

zamanla daha çok güçlendiğinde

unilaterally seek to change the rules of the global order.

küresel güvenliğin kurallarını değiştirmeye çalışacağından korkuyor.

So apart from all of that, it's just fine and dandy,

Tüm bunların dışında, bu harika bir şey.

Yani, ABD ile Çin'in ilişkisi.

the U.S.-China relationship.

No real problems there.

Orada gerçek sorunlar yok.

The challenge, though, is given those deep-rooted feelings,

Fakat zorluk, bu köklü hislerde, duygularda

those deep-rooted emotions and thought patterns,

ve düşünce yapılarında yer alıyor.

what the Chinese call "Sīwéi," ways of thinking,

Buna Çinliler, "Sīwéi" diyor, anlamı ise düşünme tarzı.

how can we craft a basis for a common future between these two?

Bu iki ülke arasındaki ortak gelecek için olan bir temeli

nasıl ustalıkla işleyebiliriz?

I argue simply this:

Basitçe şunu iddia ediyorum:

We can do it on the basis on a framework

Bunu, ortak bir amaç için

of constructive realism for a common purpose.

yapıcı bir gerçekçilik temelli bir çerçeve temelinde yapabiliriz.

What do I mean by that?

Ne demek istiyorum?

Be realistic about the things that we disagree on,

Üzerinde anlaşmadığımız konularda gerçekçi olmak,

and a management approach that doesn't enable

savaşa ya da çatışmaya zorla girme adına,

any one of those differences to break into war or conflict

bu farklılıkların hiçbirine olanak sağlamayan yönetim yaklaşımı benimsemek,

until we've acquired the diplomatic skills to solve them.

ta ki bu farklılıkları çözmek için diplomatik beceriler elde edene dek.

Be constructive in areas of the bilateral, regional and global engagement

İki ülke arasındaki ikili, bölgesel ve küresel alanlardaki

between the two,

ilişkilerde yapıcı olmak,

which will make a difference for all of humankind.

ki bu yaklaşım bütün insanlık için bir fark yaratır.

Build a regional institution capable of cooperation in Asia,

Asya'da iş birliği yapabilecek bölgesel bir kurum

an Asia-Pacific community.

ve Asya-Pasifik topluluğu kurmak.

And worldwide, act further,

Ayrıca, dünya çapında daha çok eyleme geçmek,

like you've begun to do at the end of last year

ayrılan yumruklar yerine bir araya gelen ellerle

iklim değişikliğine karşı başarısızlığa uğrayarak

by striking out against climate change

with hands joined together rather than fists apart.

tıpkı bu yılın sonunda yapmaya başladığınız gibi.

Tabii ki bunların tümü, yukarıdaki hususları başarmak için

Of course, all that happens if you've got a common mechanism

ortak bir yönteme ve siyasi iradeye sahipseniz meydana gelir.

and political will to achieve the above.

These things are deliverable.

Bunları başarmak mümkün.

But the question is, are they deliverable alone?

Fakat soru şu ki, başarıya tek başlarına hazırlar mı?

This is what our head tells us we need to do,

Bu da zihnimizin yapmamız gerekeni söylediği şey

but what about our heart?

fakat kalbimize ne diyorsunuz?

I have a little experience in the question back home

Geçmişte açık biçimde ortak noktası olmayan iki halkı

of how you try to bring together two peoples

nasıl bir araya getirmeye çalışırsınız sorusuyla ilgili

who, frankly, haven't had a whole lot in common in the past.

evde küçük bir deneyim edindim.

And that's when I apologized to Australia's indigenous peoples.

İşte o zaman, Avustralya'nın yerli halkından özür diledim.

This was a day of reckoning in the Australian government,

Şu gün, Avustralya hükûmetini,

parlamentosunu ve insanlarını önemsediğim bir gündü.

the Australian parliament, and for the Australian people.

After 200 years of unbridled abuse towards the first Australians,

İlk Avustralyalıların ölçüsüz suistimalinden 200 yıl sonra,

it was high time that we white folks said we were sorry.

biz beyaz halkların özür dileriz demesinin tam zamanıydı.

The important thing --

Önemli olan şu --

(Applause)

(Alkış)

The important thing that I remember is staring in the faces

Önemli olan şu ki,

tüm yerli Avustralyalılar bu özrü dinlemek için geldiklerinde

of all those from Aboriginal Australia

as they came to listen to this apology.

onların yüzlerindeki hareketsizliği hatırlıyorum.

It was extraordinary to see, for example,

Bunu görmek sıra dışıydı.

old women telling me the stories of when they were five years old

Örneğin, yaşlı bir kadın beş yaşında oldukları zamandan kalan bir hikâyeyi

and literally ripped away from their parents,

ve ailelerinden tam anlamıyla koparıldıklarını bana anlatıyor,

like this lady here.

tıpkı bu hanımefendi gibi.

It was extraordinary for me to then be able to embrace

Daha sonra, parlamento binasına geldiklerinde

and to kiss Aboriginal elders as they came into the parliament building,

Avustralyalı yaşlı yerlileri,

kucaklayabilmek ve öpmek benim için sıra dışıydı.

and one woman said to me,

Orada bir kadın bana,

it's the first time a white fella had ever kissed her in her life,

hayatında ilk kez beyaz bir adamın onu öptüğünü söyledi,

and she was over 70.

bu kadın 70 yaşının üzerindeydi.

That's a terrible story.

Bu korkunç bir hikâye.

And then I remember this family saying to me,

Daha sonra, bu ailenin bana şöyle dediğini hatırlıyorum:

"You know, we drove all the way from the far North down to Canberra

"Kuzeyin ucundan Canberra'ya kadar bütün yolu bunu görmek için geldik,

to come to this thing,

bu cahil ülkeyi baştan sona arabayla geçtik.

drove our way through redneck country.

On the way back, stopped at a cafe after the apology for a milkshake."

Geri dönerken milkshake almak için af diledikten sonra

bir kafede durduk."

And they walked into this cafe quietly, tentatively, gingerly,

Bu kafeye sessizce, tereddütle, tedbirle

ve biraz kaygılı olarak girdiler.

a little anxious.

I think you know what I'm talking about.

Sanırım neyden bahsettiğimi anlıyorsunuz.

But the day after the apology, what happened?

Fakat af diledikten sonraki gün ne oldu?

Everyone in that cafe, every one of the white folks,

O kafedeki herkes, bütün beyaz kişiler

stood up and applauded.

ayağa kalkıp alkış tuttular.

Something had happened in the hearts of these people in Australia.

Bu insanların kalbinde Avustralya'dayken bir şeyler yeşerdi.

The white folks, our Aboriginal brothers and sisters,

Beyaz insanlar, bizim yerli kardeşlerimiz,

and we haven't solved all these problems together,

sorunlarımızı onlarla birlikte çözmemiştik

but let me tell you, there was a new beginning

ama size şunu söyleyeyim ki, yeni bir başlangıç oldu

because we had gone not just to the head,

çünkü sadece zihinlere değil

we'd gone also to the heart.

kalplere de dokunduk.

So where does that conclude in terms of the great question

Peki bu durum, bu akşam yönelttiğimiz

that we've been asked to address this evening,

ABD ile Çin ilişkilerinin geleceğiyle ilgili olan

which is the future of U.S.-China relations?

muazzam soruya dayanarak nerede sonuçlanacak?

The head says there's a way forward.

Başkan, ileriye dönük bir yol olduğunu söylüyor,

The head says there is a policy framework, there's a common narrative,

bir politika çerçevesinin, ortak bir öykünün olduğunu,

düzenli zirve politikası yoluyla bu işleri daha iyi yapmak için

there's a mechanism through regular summitry

to do these things and to make them better.

bir mekanizmanın olduğunu söylüyor.

But the heart must also find a way to reimagine the possibilities

Fakat Amerika ile Çin ilişkilerinin geleceğini

ve Çin'in gelecek dünyadaki sorumluluğunu

of the America-China relationship,

and the possibilities of China's future engagement in the world.

yeniden hayal etmek için kalbin de bir yol bulması gerek.

Sometimes, folks, we just need to take a leap of faith

Arkadaşlar, bazen hangi topraklara ineceğimizi tam olarak bilmeden

not quite knowing where we might land.

gözümüzü karartmamız gerekir.

In China, they now talk about the Chinese Dream.

Çin'de, şu sıralar Çin Rüyası'ndan bahsediliyor.

In America, we're all familiar with the term "the American Dream."

Amerika'da, hepimiz "Amerikan Rüyası" terimine aşinayız.

I think it's time, across the world,

Sanırım, bütün insanlık için de

that we're able to think also of something we might also call

bir rüya çağrısında bulunmak üzerinde

a dream for all humankind.

düşünebilmemizin zamanı geldi.

Because if we do that,

Çünkü bunu yaparsak

we might just change the way

birbirimiz hakkındaki

that we think about each other.

düşünme biçimimizi değiştirebiliriz.

[In Chinese]

[Çince]

That's my challenge to America. That's my challenge to China.

Bu, benim Amerika'ya, Çin'e

That's my challenge to all of us,

hepimize meydan okuma yolum.

but I think where there's a will and where there is imagination

Fakat bence, iradenin ve hayal gücünün olduğu yerde,

we can turn this into a future

bu durumu barış ve refah yoluyla

driven by peace and prosperity

bir geleceğe dönüştürebiliriz

and not once again repeat

ve böylece, savaş trajedilerini

the tragedies of war.

bir kez daha tekrarlamayız.

I thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)

Chris Anderson: Thanks so much for that. Thanks so much for that.

Chris Anderson: Bu konuşma için çok teşekkürler, çok teşekkürler.

It feels like you yourself have a role to play in this bridging.

Bu kenetlenmede senin bizzat bir rolün var gibi hissediyorum.

You, in a way, are uniquely placed to speak to both sides.

Bir şekilde, iki tarafla da konuşma hususunda senin eşsiz bir yerin var.

Kevin Rudd: Avustralyalıların en iyi yaptığı şey içkileri hazırlamak,

Kevin Rudd: Well, what we Australians do best is organize the drinks,

so you get them together in one room, and we suggest this and suggest that,

böylece, bir aradayken onları odaya toplayıp

önerdiğimiz şeyleri belirtiyoruz,

then we go and get the drinks.

sonra da gidip bir şeyler içiyoruz.

But no, look, for all of us who are friends

Fakat hepimiz, Amerika ve Çin gibi

of these two great countries, America and China,

muhteşem iki ülkenin arkadaşları olarak

you can do something.

bir şeyler yapabiliriz.

You can make a practical contribution,

Gerçek bir katkı yapabilirsiniz,

buradaki bütün iyi insanlara

and for all you good folks here,

şunu söyleyebilirim ki,

next time you meet someone from China,

gelecek sefer, Çinli biriyle tanıştığınızda,

sit down and have a conversation.

oturup onunla sohbet edin.

See what you can find out about where they come from and what they think,

Nereden geldikleri, ne düşündükleri hakkında

neler öğrenebiliyorsunuz bir bakın.

and my challenge for all the Chinese folks

Bu TED konuşmasını

who are going to watch this TED Talk at some time

bir ara izleyecek olan Çinlilere davetim de

is do the same.

aynısını yapmaları.

Two of us seeking to change the world can actually make a huge difference.

Aramızdan iki kişi dünyayı değiştirmeye çalışsa

bu muazzam bir fark yaratır.

Those of us up the middle, we can make a small contribution.

Aramızda küçük katkılar yapabiliriz.

CA: Kevin, çok kolay gelsin dostum. Teşekkür ederim.

CA: Kevin, all power to you, my friend. Thank you.

KR: Thank you. Thank you, folks.

KR: Teşekkür ederim, teşekkürler arkadaşlar.

(Applause)

(Alkış)