Jonathan Foley: The other inconvenient truth

Jonathan Foley: Diğer uygun olmayan gerçek

31,255 views ・ 2015-07-15

TED


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

00:00
Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast
0
0
7000
Çeviri: Ahmet Kurnaz Gözden geçirme: Ali Geris
00:13
Tonight, I want to have a conversation about
1
13000
1995
Bu akşam, yer kürenin her yerini böylesine ilgilendiren
00:14
this incredible global issue
2
14995
1934
ve arazi kullanımı, gıda ve çevre konularının tam kesiştiği yerde bulunan,
00:16
that's at the intersection of land use, food and environment,
3
16929
4537
hepimizi yakından ilgilendiren ve
00:21
something we can all relate to,
4
21466
1321
uygun olmayan bir diğer gerçek adını verdiğim
00:22
and what I've been calling the other inconvenient truth.
5
22787
2730
bir konudan bahsedeceğim.
00:25
But first, I want to take you on a little journey.
6
25517
3277
Ama ilk önce, sizi kısa bir yolculuğa çıkarmak istiyorum.
00:28
Let's first visit our planet, but at night,
7
28794
2796
Önce kendi gezegenimizi ziyaret edelim, ama geceleyin
00:31
and from space.
8
31590
1536
ve uzaydan.
00:33
This is what our planet looks like from outer space
9
33126
2951
Bir uydu aracılığıyla gezegende gezinti yapmaya kalkışsanız,
00:36
at nighttime, if you were to take a satellite and travel
10
36077
2138
gezegenimiz geceleyin uzaydan böyle gözükecek.
00:38
around the planet. And the thing you would notice first,
11
38215
2854
İlk anda şunun farkına varacaksınız,
00:41
of course, is how dominant the human presence
12
41069
3317
ki o da elbette insanoğlunun gezegen üzerinde
00:44
on our planet is.
13
44386
2064
ne derece baskın bir hakimiyet kurduğu olacaktır.
00:46
We see cities, we see oil fields,
14
46450
2735
Şehirleri, petrol sahalarını görüyoruz,
00:49
you can even make out fishing fleets in the sea,
15
49185
3197
hatta denizdeki balık filolarını bile fark edebilirsiniz.
00:52
that we are dominating much of our planet,
16
52382
2564
ki bu da gezegenimizin ne kadar büyük bir kısmına hakim olduğumuzu gösterir
00:54
and mostly through the use of energy
17
54946
1773
ve gece vaktinde
00:56
that we see here at night.
18
56719
1734
çoğunlukla kullandığmız enerji aracılığıyla bunu yapıyoruz.
00:58
But let's go back and drop it a little deeper
19
58453
2174
Şimdi geriye dönelim ve biraz daha derinden
01:00
and look during the daytime.
20
60627
2042
ve gündüz vakti bu görüntüye bakalım.
01:02
What we see during the day is our landscapes.
21
62669
3690
Gündüz vakti gördüklerimiz düz arazilerden ibaret.
01:06
This is part of the Amazon Basin, a place called Rondônia
22
66359
3553
Burası Amazon bölgesinin bir kısmı ve Brezilya Amazonu'nun merkezi güneyinde
01:09
in the south-center part of the Brazilian Amazon.
23
69912
3590
yer alan Rondônia.
01:13
If you look really carefully in the upper right-hand corner,
24
73502
2616
Eğer sağ üst köşeye dikkatlice bakarsanız,
01:16
you're going to see a thin white line,
25
76118
2526
1970 yılında yapılan bir yol olan
01:18
which is a road that was built in the 1970s.
26
78644
3378
ince beyaz bir çizgi göreceksiniz.
01:22
If we come back to the same place in 2001,
27
82022
3667
Aynı yerin 2001'deki durumuna gelirsek,
01:25
what we're going to find is that these roads
28
85689
2257
etrafında birkaç ineğin bulunduğu
01:27
spurt off more roads, and more roads after that,
29
87946
3850
yağmur ormanlarının çevresinde rahata kavuşana kadar
01:31
at the end of which is a small clearing in the rainforest
30
91796
3141
bu yolların daha çok
01:34
where there are going to be a few cows.
31
94937
2161
dallanıp budaklandığını göreceksiniz.
01:37
These cows are used for beef. We're going to eat these cows.
32
97098
3312
Bu inekler sığır eti elde edilmesi için. Onlardan biz faydalanacağız.
01:40
And these cows are eaten basically in South America,
33
100410
2631
Ve bu inekler genellikle Güney Amerika'da
01:43
in Brazil and Argentina. They're not being shipped up here.
34
103041
2784
Brezilya'da, Arjantin'de yeniliyor. Buradan başka yerlere ihraç edilmiyorlar.
01:45
But this kind of fishbone pattern of deforestation
35
105825
2736
Fakat bu tarz ufak ufak ormanları yok etme politikası
01:48
is something we notice a lot of around the tropics,
36
108561
2585
özellikle bu bölgelerde yani tropikal alanların etrafında
01:51
especially in this part of the world.
37
111146
2228
fark ettiğimiz bir durum.
01:53
If we go a little bit further south in our little tour of the world,
38
113374
3323
Turumuza kaldığımız yerden biraz daha güneye giderek devam edip,
01:56
we can go to the Bolivian edge of the Amazon,
39
116697
2392
Amazon'un kenarındaki Bolivya'ya ulaşıyoruz,
01:59
here also in 1975, and if you look really carefully,
40
119089
4136
Bu da 1975 yılına ait ve eğer dikkatli bakarsanız,
02:03
there's a thin white line through that kind of seam,
41
123225
3562
çatlağa benzeyen ince beyaz bir çizgi var
02:06
and there's a lone farmer out there
42
126787
1312
ve tenha bir çiftçi de
02:08
in the middle of the primeval jungle.
43
128099
2563
ilkel bir ormanın ortasında.
02:10
Let's come back again a few years later, here in 2003,
44
130662
4773
Birkaç yıl ileriye gidelim, yıl 2003,
02:15
and we'll see that that landscape actually looks
45
135435
2528
ve boş arazinin yağmur ormanından çok
02:17
a lot more like Iowa than it does like a rainforest.
46
137963
2882
Iowa eyaletine benzer bir hal aldığını görüyoruz.
02:20
In fact, what you're seeing here are soybean fields.
47
140845
3368
Aslında, burada gördükleriniz soya fasülyesidir.
02:24
These soybeans are being shipped to Europe and to China
48
144213
2873
Soya fasülyeleri Avrupa'ya ve Çin'e
02:27
as animal feed, especially after the mad cow disease scare
49
147086
3746
hayvan besini olarak ihraç ediliyor, özellikle yaklaşık on yıl önce yaşanmış
02:30
about a decade ago, where we don't want to feed animals
50
150832
2541
deli dana hastalığından sonra, artık hayvan proteinlerinden faydanlanmak istemediğimiz zamanlardı,
02:33
animal protein anymore, because that can transmit disease.
51
153373
3430
çünkü hastalığın bulaştırma riski vardı.
02:36
Instead, we want to feed them more vegetable proteins.
52
156803
2612
Yerine, hayvanlarımızı daha bitkisel proteinlerle beslemek istedik
02:39
So soybeans have really exploded,
53
159415
1792
ve böylelikle soya fasülyeleri çöpe gitti,
02:41
showing how trade and globalization are
54
161207
3625
bu da bize ticaret ve küreselleşmesin gerçekten
02:44
really responsible for the connections to rainforests
55
164832
2872
Amazonlar ve yağmur ormanları arasındaki bağlantıdan
02:47
and the Amazon -- an incredibly strange
56
167704
1937
sorumlu olduğunu gösteriyor -- ne tuhaf ve
02:49
and interconnected world that we have today.
57
169641
2716
birbirine bağlı bir dünyada yaşıyoruz bugün, değil mi?
02:52
Well, again and again, what we find as we look
58
172357
2321
Evet, tekrar tekrar dünya üzerindeki kısa gezimizde
02:54
around the world in our little tour of the world
59
174678
2136
karşımıza çıkan şey, gıda ve tahıl üretimi adına
02:56
is that landscape after landscape after landscape
60
176814
3751
yok edilmiş ve çehresi değiştirilmiş
03:00
have been cleared and altered for growing food
61
180565
2769
arazi ardına arazi
03:03
and other crops.
62
183334
2335
ve yine arazi oluyor.
03:05
So one of the questions we've been asking is,
63
185669
2360
Sorup durduğumuz sorulardan birisi şu ki,
03:08
how much of the world is used to grow food,
64
188029
2488
Dünyanın ne kadarlık kısmını gıda üretimi için kullanıyoruz,
03:10
and where is it exactly, and how can we change that
65
190517
2396
gelecekte tam olarak ve nasıl bu durumu değiştirebiliriz
03:12
into the future, and what does it mean?
66
192913
2494
ve bu bize ne anlam ifade eder?
03:15
Well, our team has been looking at this on a global scale,
67
195407
2968
Ekibimiz buna küresel ölçekte bakıyor
03:18
using satellite data and ground-based data kind of to track
68
198375
2920
uyduyu kullanarak ve toprak tbazlı veri izleme çeşitlerini kullanarak
03:21
farming on a global scale.
69
201295
2184
yetiştiriciliğe bakıyoruz.
03:23
And this is what we found, and it's startling.
70
203479
3712
Bu ne bulduğumuz, ve o başlıyor
03:27
This map shows the presence of agriculture
71
207191
2791
bu harita yeryüzü evreninde tarımın görünüşünü
03:29
on planet Earth.
72
209982
2064
gösteriyor
03:32
The green areas are the areas we use to grow crops,
73
212046
2960
Yeşil alanlar, ekin yetiştirmek için kullandığımız alanlar
03:35
like wheat or soybeans or corn or rice or whatever.
74
215006
3201
buğday, soya fasülyesi, veya mısır veya pirinç veya onun gibi
03:38
That's 16 million square kilometers' worth of land.
75
218207
4264
Bu alanın değeri 16 milyon kilometrekare değerindedir
03:42
If you put it all together in one place,
76
222471
2124
eğer birlikte o alanı bir yere koyarsak
03:44
it'd be the size of South America.
77
224595
2667
Güney Amerika yeri kadar olacaktır.
03:47
The second area, in brown, is the world's pastures
78
227262
2676
İkinci alan, kahverengi olan , dünyanın otlaklarıdır
03:49
and rangelands, where our animals live.
79
229938
2217
ve hayvanların yaşadığı, hayvanların otlak yeridir
03:52
That area's about 30 million square kilometers,
80
232155
2716
Ve o alan yaklaşık 30 milyon kilometre karedir
03:54
or about an Africa's worth of land,
81
234871
2419
veya yaklaşık Afrikanın yeri kadardır.
03:57
a huge amount of land, and it's the best land, of course,
82
237290
2913
kocaman bir alanın tutarı ve elbette o en iyi alandır
04:00
is what you see. And what's left is, like,
83
240203
2152
ve bize ne kaldı ?
04:02
the middle of the Sahara Desert, or Siberia,
84
242355
2011
Sahara veya Sibera çölünün ortası
04:04
or the middle of a rain forest.
85
244366
1691
veya yağmur ormanlarının ortası
04:06
We're using a planet's worth of land already.
86
246057
3745
biz zaten evrenin arazisini ederi kadar kullanıyoruz
04:09
If we look at this carefully, we find it's about 40 percent
87
249802
2791
eğer dikkatlice bakarsak, %40 oranda
04:12
of the Earth's land surface is devoted to agriculture,
88
252593
2712
tarıma yeryüzünün arazisinden ayırdığımızı buluruz
04:15
and it's 60 times larger
89
255305
2569
ve bu bizim yakındğımız alanlardan
04:17
than all the areas we complain about,
90
257874
2575
60 kat daha büyüktür
04:20
our suburban sprawl and our cities where we mostly live.
91
260449
3217
biz yörekentin yayılmasıyla ve şehirlerimizde çoğunlukla yaşıyoruz
04:23
Half of humanity lives in cities today,
92
263666
2863
Bugün şehirlerde insanlığın yarısı yaşıyor
04:26
but a 60-times-larger area is used to grow food.
93
266529
3936
ama 60 kat daha büyük alan yiyecek yetiştirmek için kullanılıyor
04:30
So this is an amazing kind of result,
94
270465
1919
böylece çok şaşırtıcı sonuçtur bu
04:32
and it really shocked us when we looked at that.
95
272384
2177
ve biz bunu gördüğümüz zaman gerçekten şok olduk
04:34
So we're using an enormous amount of land for agriculture,
96
274561
2704
tarım için arazinin değerini muazzam bir şekilde kullanıyoruz
04:37
but also we're using a lot of water.
97
277265
2706
ayrıca bir çok da su kullanıyoruz
04:39
This is a photograph flying into Arizona,
98
279971
2528
Bu fotoğraf Arizona kuş bakışıdır,
04:42
and when you look at it, you're like,
99
282499
809
ve oraya baktığın zaman
04:43
"What are they growing here?" It turns out
100
283308
1127
"Burada onlar ne yetiştiriyor? "
04:44
they're growing lettuce in the middle of the desert
101
284435
2932
Onlar, çölün ortasında marul yetiştiriyor
04:47
using water sprayed on top.
102
287367
2388
üstten suyu fışkırtarak
04:49
Now, the irony is, it's probably sold
103
289755
1550
şimdi, ironik duruma bakın, mühtemelen
04:51
in our supermarket shelves in the Twin Cities.
104
291305
2676
İkiz şehirlerdeki süpermarket raflarımızda satılıyor
04:53
But what's really interesting is, this water's got to come
105
293981
2312
ama gerşekten ilginç olan, bu su biyerlereden
04:56
from some place, and it comes from here,
106
296293
2544
gelmeli ve o su buradan geliyor
04:58
the Colorado River in North America.
107
298837
2640
Kuzey Amerikanın Colorado şehrinden
05:01
Well, the Colorado on a typical day in the 1950s,
108
301477
2648
1950'lerde Colorado normal bir günde
05:04
this is just, you know, not a flood, not a drought,
109
304125
2119
bu sadece normal birgün, sel baskını değil, susuzlukta değil
05:06
kind of an average day, it looks something like this.
110
306244
2785
olağan bir gün , buna benzemektedir
05:09
But if we come back today, during a normal condition
111
309029
2904
normal şartlar boyunca bugüne geri gelirsek
05:11
to the exact same location, this is what's left.
112
311933
3568
aynı yerde , işte bu kalandır
05:15
The difference is mainly irrigating the desert for food,
113
315501
3002
esas olarak yiyecek için sulamanın farklılığıdır
05:18
or maybe golf courses in Scottsdale, you take your pick.
114
318503
3556
veya Scottsdale daki golf kurslarının , en güzel şeyini aldınız
05:22
Well, this is a lot of water, and again, we're mining water
115
322059
2920
evet, bu çok fazla sudur ve tekrar biz suyu çıkartıyoruz
05:24
and using it to grow food,
116
324979
2407
ve yiyecek yetiştirmek için suyu kullanıyoruz
05:27
and today, if you travel down further down the Colorado,
117
327386
2680
ve bugün Coloroda'dan dahada aşağılara ileri giderseniz
05:30
it dries up completely and no longer flows into the ocean.
118
330066
3280
onun tamamen kuruduğunu ve okyanuslara akan çok fazla suyun olmadığını göreceksiniz
05:33
We've literally consumed an entire river in North America
119
333346
3128
sulamak için KUzey Amerikada tam bir nehri abartısız
05:36
for irrigation.
120
336474
2128
tükettik
05:38
Well, that's not even the worst example in the world.
121
338602
1756
evet, bu dünyadaki en kötü örnek değildir
05:40
This probably is: the Aral Sea.
122
340358
2820
Muhtamelen Aral denizidir.
05:43
Now, a lot you will remember this from your geography classes.
123
343178
2904
şimdi, bir çoğunuz çoğrafya derslerinden hatırlacaksınız
05:46
This is in the former Soviet Union
124
346082
2059
Bu Kazakistan ve Özbekistan arasındaki
05:48
in between Kazakhstan and Uzbekistan,
125
348141
2572
sovyet birliğinde bir yerdir
05:50
one of the great inland seas of the world.
126
350713
2448
Dünyadaki büyük iç denizlerden bir tanesidir
05:53
But there's kind of a paradox here, because it looks like
127
353161
2312
ama buda bir paradoks var çünkü etrafı
05:55
it's surrounded by desert. Why is this sea here?
128
355473
3522
çöllerle kaplı gibi duruyor. Neden bu deniz buradadır?
05:58
The reason it's here is because, on the right-hand side,
129
358995
1963
Bunun sebebi bu buradadır, çünkü sağ tarafta
06:00
you see two little rivers kind of coming down
130
360958
2492
kumsal boyunca gelen suyla beslenen
06:03
through the sand, feeding this basin with water.
131
363450
3517
iki tane nehiri göreceksiniz
06:06
Those rivers are draining snowmelt from mountains
132
366967
2582
O nehirler dağlardan eriyen kar sularıyla süzülüyor
06:09
far to the east, where snow melts, it travels down the river
133
369549
2933
Kar suları aşağıya doğru nehire gidiyor ve
06:12
through the desert, and forms the great Aral Sea.
134
372482
3200
Büyük Aral denizini oluşturuyor.
06:15
Well, in the 1950s, the Soviets decided to divert that water
135
375682
4012
evet, 1950'lerde , Soviyet birliği pamuk yetiştirmek amacıyla çölü sulamak için
06:19
to irrigate the desert to grow cotton, believe it or not,
136
379694
2353
o suyu başka yere yönlendirmeye karar verdi, inanın veya inanmayın
06:22
in Kazakhstan, to sell cotton to the international markets
137
382047
3780
Kazakistanda Uluslararası marketlerde pamuğu sattılar
06:25
to bring foreign currency into the Soviet Union.
138
385827
2060
Sovyet birliğine yabancı para getirmek için
06:27
They really needed the money.
139
387887
1926
Onların gerçekten paraya ihtiyacı vardır
06:29
Well, you can imagine what happens. You turn off
140
389813
1996
Ne olduğunu hayal edebilirsiniz.Aral denizine
06:31
the water supply to the Aral Sea, what's going to happen?
141
391809
2930
temin edilen suyu kapattınız
06:34
Here it is in 1973,
142
394739
2448
işte burda 1973'de
06:37
1986,
143
397187
2212
1986
06:39
1999,
144
399399
2804
1999
06:42
2004,
145
402203
3055
2004
06:45
and about 11 months ago.
146
405258
4665
ve 11 ay önce
06:49
It's pretty extraordinary.
147
409923
2049
Oldukça sıradışı
06:51
Now a lot of us in the audience here live in the Midwest.
148
411972
3191
buradaki Ortabatı dinleyicilerinden çoğu
06:55
Imagine that was Lake Superior.
149
415163
2660
Superior gölünü tahmin edebilir
06:57
Imagine that was Lake Huron.
150
417823
3274
o Huron gölüydü
07:01
It's an extraordinary change.
151
421097
1607
Bu sıradışı bir değişiklik
07:02
This is not only a change in water and
152
422704
2343
bu su alanlarındaki değişiklik değildir
07:05
where the shoreline is, this is a change in the fundamentals
153
425047
2369
bu kıyışeritlerindeki bu bölgenin çevresindeki
07:07
of the environment of this region.
154
427416
2257
kurallarda değişikliktir
07:09
Let's start with this.
155
429673
1284
Şununla başlıyalım
07:10
The Soviet Union didn't really have a Sierra Club.
156
430957
2210
Sovyet birliği Sierra klubüne bağlı değildi
07:13
Let's put it that way.
157
433167
1540
Senin anlıyacağın şekilde
07:14
So what you find in the bottom of the Aral Sea ain't pretty.
158
434707
3404
Aral denizin dibinde oldukça bulunmayan ne buldun?
07:18
There's a lot of toxic waste, a lot of things
159
438111
1944
bir çok zehirli atık ve bir sürü şey var
07:20
that were dumped there that are now becoming airborne.
160
440055
2416
oraya devrilen bir sürü şey şimdi havaya gidiyor
07:22
One of those small islands that was remote
161
442471
2132
o küçük adalardan biri şimdi uzakta
07:24
and impossible to get to was a site
162
444603
1612
ve onu Sovyet biyolojik silah testi
07:26
of Soviet biological weapons testing.
163
446215
2696
alanı olarak elde etmek imkansızdır
07:28
You can walk there today.
164
448911
1354
Bugün orada yürüyebilirsib
07:30
Weather patterns have changed.
165
450265
1547
hava düzeni değişti
07:31
Nineteen of the unique 20 fish species found only
166
451812
3309
Aral denizinde bulunan eşsiz 20 balık türünün 19'u
07:35
in the Aral Sea are now wiped off the face of the Earth.
167
455121
2950
yeryüzünden silindi
07:38
This is an environmental disaster writ large.
168
458071
2880
bu bir çevresel faciadır.
07:40
But let's bring it home.
169
460951
1495
ama onu evimize getirelim
07:42
This is a picture that Al Gore gave me a few years ago
170
462446
2729
Bu resim Al Gore'nin bir kaç yıl önce verdiği bir resim
07:45
that he took when he was in the Soviet Union
171
465175
1649
Sovyet Birliğinde bulunduğu zaman çekmiş
07:46
a long, long time ago,
172
466824
1262
uzun, uzun zaman önce
07:48
showing the fishing fleets of the Aral Sea.
173
468086
2996
Aral Denizindeki balık filolarını gösteriyor.
07:51
You see the canal they dug?
174
471082
2158
onların kazdığı kanalı görüyorsunuz?
07:53
They were so desperate to try to, kind of, float the boats into
175
473240
2464
Onlar çok umutsuzdu kalan su havuzunda botları
07:55
the remaining pools of water, but they finally had to give up
176
475704
2216
su üstünde tutmak için ama sonunda vazgeçmeliydiler.
07:57
because the piers and the moorings simply couldn't
177
477920
2464
çünkü köprü ayakları ve limanları geri çekilen kıyışeridiyle
08:00
keep up with the retreating shoreline.
178
480384
2170
birlikte ayakta duramayabilirdi.
08:02
I don't know about you, but I'm terrified that future
179
482554
2011
Sizin hakkınızda birşey diyemem ama ben tarihte bizim zamanımızı
08:04
archaeologists will dig this up and write stories about
180
484565
2398
geleceğin arkeologları bunu kazacakları zaman ve gerçeği yazdıklarında
08:06
our time in history, and wonder, "What were you thinking?"
181
486963
2820
korkuyorum. Ne düşünüyordun ?
08:09
Well, that's the future we have to look forward to.
182
489783
3028
evet önümüzde gelecek ve biz dört gözle beklemeliyiz
08:12
We already use about 50 percent of the Earth's fresh water
183
492811
2913
Yeryüzündeki temiz suyun %50'sini zaten biz kullanıyoruz
08:15
that's sustainable, and agriculture alone
184
495724
2192
bu doğrulanabilir ve tarım tek başına
08:17
is 70 percent of that.
185
497916
2400
% 70'idir bu oranın.
08:20
So we use a lot of water, a lot of land for agriculture.
186
500316
3160
böylece tarım için bir çok alanda, bir çok su kullanıyoruz
08:23
We also use a lot of the atmosphere for agriculture.
187
503476
3344
biz ayrıca bir çok atmosfer kullanıyoruz tarım için
08:26
Usually when we think about the atmosphere,
188
506820
2336
genellikle atmosfer hakkında düşündüğümüz zaman
08:29
we think about climate change and greenhouse gases,
189
509156
2648
iklim değişikliğini ve sera gazlarını düşünürüz
08:31
and mostly around energy,
190
511804
2056
ve çoğunlukla enerjiyi
08:33
but it turns out agriculture is one of the biggest emitters
191
513860
2636
ama onu tarıma en fazla yayanlardan biri atmosferdir
08:36
of greenhouse gases too.
192
516496
2052
sera gazları da
08:38
If you look at carbon dioxide from
193
518548
2056
yanan tropikal yağmur ormanlarındaki karbondiokside
08:40
burning tropical rainforest,
194
520604
2152
baktığımız zaman
08:42
or methane coming from cows and rice,
195
522756
2560
veya ineklerden ve pirinçten gelen metan gazına
08:45
or nitrous oxide from too many fertilizers,
196
525316
2913
veya bir çok gübreden gelen nitrojen oksit
08:48
it turns out agriculture is 30 percent of the greenhouse
197
528229
2771
sera gazının % 30 tarıma yayılır.
08:51
gases going into the atmosphere from human activity.
198
531000
3016
gazlar insanların aktivitileri sonucu atmosfere gidiyor
08:54
That's more than all our transportation.
199
534016
1854
bizim seyahatlerımizden çoğu
08:55
It's more than all our electricity.
200
535870
1750
çoğu bizim bütün elektriğimizden
08:57
It's more than all other manufacturing, in fact.
201
537620
2625
daha çoğu üretimimizden, aslında
09:00
It's the single largest emitter of greenhouse gases
202
540245
3110
Dünyada sera gazlarının sadece en fazla yayıcısı
09:03
of any human activity in the world.
203
543355
2320
insan aktiviteleridir.
09:05
And yet, we don't talk about it very much.
204
545675
2626
ve henüz bu konu hakkında konuşmadık.
09:08
So we have this incredible presence today of agriculture
205
548301
3053
inanılmaz bir çok bugünkü tarımın görüntüsüne sahibiz
09:11
dominating our planet,
206
551354
2137
bizim evrenimizi kaplıyan
09:13
whether it's 40 percent of our land surface,
207
553491
2358
Bizim arazinin yüzü %de 40'ı tarıma bile ayrılsa
09:15
70 percent of the water we use,
208
555849
2108
suyun %70inide kullansak
09:17
30 percent of our greenhouse gas emissions.
209
557957
2725
Gaz emisyonlarının %30'u sera gazıda olsa
09:20
We've doubled the flows of nitrogen and phosphorus
210
560682
2849
nehirlerdeki,göllerdeki ve okyanuslardaki bile
09:23
around the world simply by using fertilizers,
211
563531
2463
suyun kailtesinde büyük problemlere sebep olan
09:25
causing huge problems of water quality from rivers,
212
565994
2771
nitrojen ve fosfor akışkanını dünyadaki
09:28
lakes, and even oceans, and it's also the single biggest
213
568765
2717
gübreleri kullanarak ikiye katladık
09:31
driver of biodiversity loss.
214
571482
2675
biyolojik çeşitlilik kaybı
09:34
So without a doubt, agriculture is
215
574157
2101
şüphe duymadan söyleyebilirim ki , bu evrendeki
09:36
the single most powerful force unleashed on this planet
216
576258
3680
yanlızca zincirlerinden kurtulmuş en güçlü kuvvet tarımdır
09:39
since the end of the ice age. No question.
217
579938
2619
buz devrinin sonundan beri. soru yok
09:42
And it rivals climate change in importance.
218
582557
2980
ve onun rakip olduğu iklim değişikliği önemlidir.
09:45
And they're both happening at the same time.
219
585537
2925
ve her ikiside aynı zamanda oluyorlar
09:48
But what's really important here to remember is that
220
588462
2372
ama burada hatırlamamız gereken gerçekten önemli şey
09:50
it's not all bad. It's not that agriculture's a bad thing.
221
590834
3268
o tümüyle kötü değildir. tarım kötü birşeydir değil
09:54
In fact, we completely depend on it.
222
594102
2180
aslında biz tamamıyla ona bağlıyız
09:56
It's not optional. It's not a luxury. It's an absolute necessity.
223
596282
4440
kişisel değil. Lüks değil. Kesin bir gereklilik değil
10:00
We have to provide food and feed and, yeah,
224
600722
2144
yiyecek ve besin sağlamalıyız ve evet
10:02
fiber and even biofuels to something like seven billion people
225
602866
3856
iplik ve biyoenerji bile bunun gibi 7 milyar insan
10:06
in the world today, and if anything,
226
606722
2736
dünyada bugün
10:09
we're going to have the demands on agriculture
227
609458
2030
tarımdan taleplerimiz olacak geleceğe artırımlar için
10:11
increase into the future. It's not going to go away.
228
611488
2538
tarımdan taleplerimiz olmalı. doğru düzgün gitmiyor
10:14
It's going to get a lot bigger, mainly because of
229
614026
2231
Büyüyen popülasyonun yüzünden o
10:16
growing population. We're seven billion people today
230
616257
2993
daha fazla olacak. Bugün 7 milyar insanı
10:19
heading towards at least nine,
231
619250
2200
9 milyara doğru gidiyoruz
10:21
probably nine and a half before we're done.
232
621450
2792
biz ölmeden önce büyük ihtimalle 9 olacaktır
10:24
More importantly, changing diets.
233
624242
2377
daha önemlisi, beslenme düzenini değiştirmek
10:26
As the world becomes wealthier as well as more populous,
234
626619
3047
Dünya nüfusü fazla olan daha zengin olmaya başlarken
10:29
we're seeing increases in dietary consumption of meat,
235
629666
3067
diyetlerdeki et tüketimi dahada arttığını görüyoruz.
10:32
which take a lot more resources than a vegetarian diet does.
236
632733
3461
vejeteryan diyetlerinin yaptığından daha fazla kaynağı alıyoruz
10:36
So more people, eating more stuff, and richer stuff,
237
636194
3922
böylece insanlar daha fazla şey yiyor ve daha fazla zengin oluyor
10:40
and of course having an energy crisis at the same time,
238
640116
3201
ve aynı zaman enerji krizlerine sahip oluyorlar
10:43
where we have to replace oil with other energy sources
239
643317
3473
diğer enerji kaynaklarıyla petrolü yer değiştirmeliyiz.
10:46
that will ultimately have to include some kinds of biofuels
240
646790
2571
bu en sonunda biyoenerji çeşitlerini içermeli
10:49
and bio-energy sources.
241
649361
1779
ve biyoenerji kaynaklarını
10:51
So you put these together. It's really hard to see
242
651140
2753
ve bunları birleştirirsek. küresel tarımsal ürünlerin
10:53
how we're going to get to the rest of the century
243
653893
2352
ikiye katlamadan yüzyılın geri kalanını
10:56
without at least doubling global agricultural production.
244
656245
4328
nasıl idare edeceğimizi i görmek gerçekten zordur.
11:00
Well, how are we going to do this? How are going to
245
660573
1949
Şimdi ne yapacağız? Dünya etrafında tarımsal ürünleri
11:02
double global ag production around the world?
246
662522
2793
nasıl ikiye katlıyacağız?
11:05
Well, we could try to farm more land.
247
665315
2688
Da çok arazide tarım yapmayı deniyebiliriz
11:08
This is an analysis we've done, where on the left is where
248
668003
2799
Solda olanlar yaptığımız analizlerdir
11:10
the crops are today, on the right is where they could be
249
670802
3494
sağda olanlarda bugünkü ekinler
11:14
based on soils and climate, assuming climate change
250
674296
2948
toprak ve iklimlerle temellenmişler bunun çoğunu
11:17
doesn't disrupt too much of this,
251
677244
1841
iklim değişikliğinin bozmadığını varsayalım
11:19
which is not a good assumption.
252
679085
1888
bu iyi bir varsayım değildir.
11:20
We could farm more land, but the problem is
253
680973
2189
biz daha çok alanda tarım yapabiliriz, ama sorun
11:23
the remaining lands are in sensitive areas.
254
683162
2981
kalan alanlar hassas alanlardır
11:26
They have a lot of biodiversity, a lot of carbon,
255
686143
2038
Bir çok karbon, biyolojik çeşitlilik ve korumak istediğimiz
11:28
things we want to protect.
256
688181
2434
bir çok şey var.
11:30
So we could grow more food by expanding farmland,
257
690615
2824
böylece biz genişleyen alanlarda daha fazla yiyecek yetiştirebiliriz
11:33
but we'd better not,
258
693439
1318
ama daha iyi olmalıyız
11:34
because it's ecologically a very, very dangerous thing to do.
259
694757
3666
çünkü bunu yapmak ekolojik olarak çok tehikelidir.
11:38
Instead, we maybe want to freeze the footprint
260
698423
2384
tarımın kapladığı alanı durdurmayı istememiz yerine
11:40
of agriculture and farm the lands we have better.
261
700807
3785
ve daha iyiye sahip olabileceğimiz tarım yapılan alanlar yapabiliriz.
11:44
This is work that we're doing to try to highlight places
262
704592
2400
bu çalışma çevreye zarar vermeden dünyadaki
11:46
in the world where we could improve yields
263
706992
2567
en gözde yerleri ürün veren yerlere dönüştürmeyi
11:49
without harming the environment.
264
709559
2266
deneyebiliriz.
11:51
The green areas here show where corn yields,
265
711825
2401
buradaki yeşil alanlar mısır ürünleridir
11:54
just showing corn as an example,
266
714226
2150
sadece mısırı gösteriyorum örnek olarak
11:56
are already really high, probably the maximum you could
267
716376
2601
bugünyeryüzünde iklim ve toprak açısından mühtemelen en yüksek
11:58
find on Earth today for that climate and soil,
268
718977
2878
yeşil alanlarda ürün yetiştirebilirebilirsiniz
12:01
but the brown areas and yellow areas are places where
269
721855
2351
ama kahverengi ve sarı alanlar
12:04
we're only getting maybe 20 or 30 percent of the yield
270
724206
2514
ürün yetiştirmenin % 30 veya % 20sini
12:06
you should be able to get.
271
726720
1340
elde edebileceğiniz yerlerdir.
12:08
You see a lot of this in Africa, even Latin America,
272
728060
2318
bunun en çoğunu Afrikada, Latin Amerikada bile,
12:10
but interestingly, Eastern Europe, where Soviet Union
273
730378
2860
ama ilginçtirki;Doğu Avrupa
12:13
and Eastern Bloc countries used to be,
274
733238
2241
Doğu bloğu ve Sovyet birliği tarımsallaşmada
12:15
is still a mess agriculturally.
275
735479
2224
hala karmaşık durumdadırlar.
12:17
Now, this would require nutrients and water.
276
737703
2633
şimdi, bu dünya su ve gida ihtiyacındadırlar.
12:20
It's going to either be organic or conventional
277
740336
2133
o ya organik veya sıradan olacak veya
12:22
or some mix of the two to deliver that.
278
742469
1813
ikisinin bazı karışımları teslim edilecek.
12:24
Plants need water and nutrients.
279
744282
2165
bitkiler su ve gıdaya ihtiyaç duyarlar.
12:26
But we can do this, and there are opportunities to make this work.
280
746447
3208
fakat biz bunu yapabiliriz ve bu çalışmayı yapmak için fırsatlarımız var
12:29
But we have to do it in a way that is sensitive
281
749655
2280
ama biz bunu geleceğin yiyecek güvenliği ihtiyaçları ve
12:31
to meeting the food security needs of the future
282
751935
2609
geleceğin çevresel güvenlik ihtiyaçlarını
12:34
and the environmental security needs of the future.
283
754544
3263
birleştireceğimiz hassas bir yolla yapmalıyız.
12:37
We have to figure out how to make this tradeoff between
284
757807
3014
biz, bu ödünleşmeyi yiyecek yetiştirme ve sağlıklı bir çevreye
12:40
growing food and having a healthy environment work better.
285
760821
3709
sahip olma çalışmasını daha iyiye çözmeliyiz.
12:44
Right now, it's kind of an all-or-nothing proposition.
286
764530
2530
Hemen şimdi, bu hepsi veya hiç önerisidir.
12:47
We can grow food in the background --
287
767060
1962
biz arkaplanda yiyecek yetiştirebiliriz
12:49
that's a soybean field —
288
769022
1461
o soya fasulyesi alanıdır
12:50
and in this flower diagram, it shows we grow a lot of food,
289
770483
3127
ve bu çiçek diyagramı da bize gösteriyorki biz bir çok yiyecek yetiştirebiliriz
12:53
but we don't have a lot clean water, we're not storing
290
773610
2518
ama temiz suya sahip değiliz, birço karbonu depo
12:56
a lot of carbon, we don't have a lot of biodiversity.
291
776128
2997
edemiyoruz, bir çok biyolojik çeşitliliğimiz yok
12:59
In the foreground, we have this prairie
292
779125
2008
Ön planda, çevresel taraftan muhteşem
13:01
that's wonderful from the environmental side,
293
781133
1558
bu çayıra sahibiz.
13:02
but you can't eat anything. What's there to eat?
294
782691
3204
ama hiç bir şey yiyemezsiniz. Orada yemek için ne var?
13:05
We need to figure out how to bring both of those together
295
785895
2537
yeni bir çeşit tarım onların ikisinide nasıl getirebileceğimizi
13:08
into a new kind of agriculture that brings them all together.
296
788432
4110
ve onları birlikte nasıl tutacağımızı çözmemiz lazım
13:12
Now, when I talk about this, people often tell me,
297
792542
2211
Şimdi, ben bunlar hakkında konuştuğum zaman, insanlar bana sıklıkla soruyor
13:14
"Well, isn't blank the answer?" -- organic food,
298
794753
3232
cevap boş değil mi? Organik yiyecekler
13:17
local food, GMOs, new trade subsidies, new farm bills --
299
797985
4748
Locak yiyecekler, yeni ticari yardımlar, yeni tarım hesapları
13:22
and yeah, we have a lot of good ideas here,
300
802733
2767
ve evet, burada çok iyi fikirlere sahibiz
13:25
but not any one of these is a silver bullet.
301
805500
3073
ama bunlardan hiç biri gümüş kurşun değildir.
13:28
In fact, what I think they are is more like silver buckshot.
302
808573
2960
Aslında, düşündüğüm şey onlar daha çok gümüş saçmasıdır.
13:31
And I love silver buckshot. You put it together
303
811533
2512
ve ben gümüş saçmalarını severim. onu birleştirin.
13:34
and you've got something really powerful,
304
814045
2318
ve çok güçlü birşeye sahipsiniz
13:36
but we need to put them together.
305
816363
2400
ama onları birleştirmeliyiz
13:38
So what we have to do, I think, is invent a new kind
306
818763
2533
ve ne yapmalıyız.Sanırım, yeni bir çeşit tarımı ortaya çıkartmak
13:41
of agriculture that blends the best ideas
307
821296
2684
ortak tarım fikirlerinin en iyilerini ve
13:43
of commercial agriculture and the green revolution
308
823980
3105
yeşil devrim organik çiftçiliğin en iyi fikirleriyle
13:47
with the best ideas of organic farming and local food
309
827085
3552
ve lokal yiyeceğin ve çevresel korunumun en iyi fikirlerini
13:50
and the best ideas of environmental conservation,
310
830637
3408
harmanlamaktır,
13:54
not to have them fighting each other but to have them
311
834045
1805
onları birbiriyle karşılaştırmak değil ama yeni bir çeşit tarım
13:55
collaborating together to form a new kind of agriculture,
312
835850
3749
elde etmek için birlikte işbirliği yaparak onlara sahip olmak
13:59
something I call "terraculture," or farming for a whole planet.
313
839599
4718
bütün evren için çiftçilik yapmak veya benim isimlendirdiğim " toprak kültürü"
14:04
Now, having this conversation has been really hard,
314
844317
2984
Şimdi, çok zor olan bu konuşmaya sahip olmak
14:07
and we've been trying very hard to bring these key points
315
847301
2112
ve bu anahtar çözümlerini uyuşmazlığı azaltmak
14:09
to people to reduce the controversy,
316
849413
2303
işbirliğini çoğaltmak gibi çözümleri
14:11
to increase the collaboration.
317
851716
1500
getirmek için çok zoru deniyoruz
14:13
I want to show you a short video that does kind of show
318
853216
2547
yalın bir konuşmayla bu tarafları bir araya getiren,
14:15
our efforts right now to bring these sides together
319
855763
2330
bizim çalışmamız olan kısa bir görüntü çeşidini size
14:18
into a single conversation. So let me show you that.
320
858093
3726
göstermek istiyorum.Göstermeme izin verin.
14:21
(Music)
321
861819
3661
(Müzik)
14:25
("Institute on the Environment, University of Minnesota: Driven to Discover")
322
865480
3657
("Minnesora Üniversitesi Çevre Enstitüsü: Keşfetmeye sürüklenmiş")
14:29
(Music)
323
869137
1441
(Müzik)
14:30
("The world population is growing
324
870578
1648
(" her yıl dünya popülasyonu
14:32
by 75 million people each year.
325
872226
3013
75 milyon insanla büyüyor")
14:35
That's almost the size of Germany.
326
875239
2433
Bu Almanyanın tamamı kadardır.
14:37
Today, we're nearing 7 billion people.
327
877672
2943
Bugün, 7 trilyona yakınız
14:40
At this rate, we'll reach 9 billion people by 2040.
328
880615
2690
Bu oran , 2040'da 9 tirilyona ulaşacakç
14:43
And we all need food.
329
883305
1768
ve hepimiz yiyeceğe ihtiyaç duyacağız
14:45
But how?
330
885073
1351
ama nasıl?
14:46
How do we feed a growing world without destroying the planet?
331
886424
2888
Evreni yok etmeden büyüyen dünyayı nasıl besleyebiliriz?
14:49
We already know climate change is a big problem.
332
889312
3245
biz biliyoruzki iklim değişikliği büyük bir problemdir.
14:52
But it's not the only problem.
333
892557
1250
ama sadece problem o değil
14:53
We need to face 'the other inconvenient truth.'
334
893807
2922
Biz "diğer uygun olmayan gerçeklerle" yüzleşmeliyiz.
14:56
A global crisis in agriculture.
335
896729
2548
tarımdaki küresel krizlerle
14:59
Population growth + meat consumption + dairy consumption + energy costs + bioenergy production = stress on natural resources.
336
899277
6259
Popülasyon büyümesi+ et tüketimi+süt ürünleri tüketimi+enerji fiyatları+ biyoenerji üretimi= doğal kaynaklarda stres.
15:05
More than 40% of Earth's land has been cleared for agriculture.
337
905536
3449
Yeryüzü alanın %40'ı tarım için temizlendi
15:08
Global croplands cover 16 million km².
338
908985
2006
Küresel ekin alanları 16 milyon km² kaplamaktadır.
15:10
That's almost the size of South America.
339
910991
3193
Bu hemen hemen Güney Amerika kadardır.
15:14
Global pastures cover 30 million km².
340
914184
1795
Küresel çayır alan 30 milyon km² dir.
15:15
That's the size of Africa.
341
915979
2075
BU bir Afrika kadardır.
15:18
Agriculture uses 60 times more land than urban and suburban areas combined.
342
918054
4716
kırsal ve yörekent alanlarının birleşiminden 60 kat daha fazla alanı tarım kullanıyor
15:22
Irrigation is the biggest use of water on the planet.
343
922770
3712
yeryüzündeki en fazla su kullanımı sulamayla olmaktadır.
15:26
We use 2,800 cubic kilometers of water on crops every year.
344
926482
4374
her yıl ekinlerde 2800 kücik kilometre su kullanıyoruz.
15:30
That's enough to fill 7,305 Empire State Buildings every day.
345
930856
3782
bu 7305 empire state binasına yetecek kadardır.
15:34
Today, many large rivers have reduced flows.
346
934638
2981
Bugün, Bir çok büyük nehir akışını azalttılar.
15:37
Some dry up altogether.
347
937619
2024
bazıları hep beraber kurudular.
15:39
Look at the Aral Sea, now turned to desert.
348
939643
3984
Aral denizine bakın, şimdi bir çöle dönüştü
15:43
Or the Colorado River, which no longer flows to the ocean.
349
943627
3623
veya Colorado Nehri, okyanusa akan bir suyu yok
15:47
Fertilizers have more than doubled the phosphorus and nitrogen in the environment.
350
947250
3883
çevrede gübreler, fosfor ve nitrojeni ikiye katlamadan daha fazlasına sahipler
15:51
The consequence?
351
951133
1256
sonuç?
15:52
Widespread water pollution
352
952389
1984
geniş çapta su popülasyonu
15:54
and massive degradation of lakes and rivers.
353
954373
2162
ve göl ve nehirlerin büyük çapta biyolojik bozunması
15:56
Surprisingly, agriculture is the biggest contributor to climate change.
354
956535
4374
Şaşırtıcıdırki, tarım iklim değikliğinde en fazla katkısı olandır.
16:00
It generates 30% of greenhouse gas emissions.
355
960909
2427
Sera gaz oranlarının %30 unu o üretiyor.
16:03
That's more than the emissions from all electricity and industry,
356
963336
2693
Endüstri ve elektriksel emisyonlardan daha fazladır bu.
16:06
or from all the world's planes, trains and automobiles.
357
966029
2976
ve bütün dünyadaki üçak , tren ve otomobillerden daha fazladır
16:09
Most agricultural emissions come from tropical deforestation,
358
969005
2368
çoğu tarım emisyonları ; tropik ağaçları yok etmeden,
16:11
methane from animals and rice fields,
359
971373
1376
hayvanlardan metan gazıyla ve pirinç tarlalarından
16:12
and nitrous oxide from over-fertilizing.
360
972749
1832
ve gübre nikrik ositlerinden gelmektedir.
16:14
There is nothing we do that transforms the world more than agriculture.
361
974581
3255
dünyayı tarımdan daha fazla dönüştürebilmek için yapacağımız bir şey yok
16:17
And there's nothing we do that is more crucial to our survival.
362
977836
3531
ve hayatta kalmamız için daha çok önemli yapabileceğimiz bir şey yok
16:21
Here's the dilemma...
363
981367
1506
burada çıkmazdayız
16:22
As the world grows by several billion more people,
364
982873
4355
dünya birçok trilyondan daha fazla insan yetiştirdiğinde
16:27
We'll need to double, maybe even triple, global food production.
365
987228
4584
küresel yiyecek üretimini ikiye katlamalıyız, belki 3 'e
16:31
So where do we go from here?
366
991812
1396
Buradan nereye gidiyoruz?
16:33
We need a bigger conversation, an international dialogue.
367
993208
2803
Uluslararası diyaloglarla daha büyük konuşmalara ihtiyacımız var.
16:36
We need to invest in real solutions:
368
996011
1808
gerçek çözümlere yatırım yapmalıyız.
16:37
incentives for farmers, precision agriculture, new crop varieties, drip irrigation,
369
997819
4338
çiftçiler için teşviklere, tarım hassaslığına, yeni ekin çeşitliliğine,damla damla sulamaya
16:42
gray water recycling, better tillage practices, smarter diets.
370
1002157
3661
su geri dönüşümüne, daha iyi ziraat pratiklerine, daha şık diyetlere
16:45
We need everyone at the table.
371
1005818
2206
bu masada herkese ihtiyacımız var
16:48
Advocates of commercial agriculture,
372
1008024
1950
ticari tarım yandaşlarına,
16:49
environmental conservation,
373
1009974
1147
çevresel korunumlara
16:51
and organic farming...
374
1011121
1461
ve organik çiftçiliğe
16:52
must work together.
375
1012582
2035
birlikte çalışılmalı
16:54
There is no single solution.
376
1014617
1558
yanlız başına bir çözüm yok
16:56
We need collaboration,
377
1016191
1609
iş birliği yapmalıyız
16:57
imagination,
378
1017800
1436
hayal gücü
16:59
determination,
379
1019236
778
belirleme
17:00
because failure is not an option.
380
1020014
3659
çünkü başarısızlık bir seçenek değildir.
17:03
How do we feed the world without destroying it?
381
1023673
3697
Onu yok etmeden dünyayı nasıl besleriz?
17:07
Yeah, so we face one of the greatest grand challenges
382
1027370
2866
Evet, bugün insanlık tarihinde en muhteşem toprak
17:10
in all of human history today:
383
1030236
2110
mücadelesiyle yüzyüzeyiz:
17:12
the need to feed nine billion people
384
1032346
2674
9 trilyon insanı beslemek
17:15
and do so sustainably and equitably and justly,
385
1035020
3754
ve doğrulanabilirlikle ve adaletle ve doğrulukla yapmalıyız
17:18
at the same time protecting our planet
386
1038774
1701
aynı zamanda gelecek nesiller için
17:20
for this and future generations.
387
1040475
2813
evrenimizi korumalıyız
17:23
This is going to be one of the hardest things
388
1043288
1516
İnsanlık tarihinde bunu hiç yapmadığımız
17:24
we ever have done in human history,
389
1044804
1871
en zor şeylerden biri olacak
17:26
and we absolutely have to get it right,
390
1046675
3250
ve biz bunu kesinlikle doğru bir şekilde yapmalıyız,
17:29
and we have to get it right on our first and only try.
391
1049925
4337
ve önceliğimiz onu doğru yapmalıyız ve sadece denemeliyiz
17:34
So thanks very much. (Applause)
392
1054262
3975
çok teşekkürler (Alkış)
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7