Jonathan Foley: The other inconvenient truth

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Tłumaczenie: Paweł Urbanek Korekta: Rysia Wand

Tonight, I want to have a conversation about

Chciałbym dzisiaj porozmawiać

this incredible global issue

o globalnym problemie

that's at the intersection of land use, food and environment,

użytkowania terenów, żywności i środowiska,

something we can all relate to,

który dotyczy nas wszystkich.

and what I've been calling the other inconvenient truth.

Nazywam to "inną niewygodną prawdą".

But first, I want to take you on a little journey.

Na początek pojedźmy w krótką podróż.

Let's first visit our planet, but at night,

Popatrzmy na naszą planetę, ale w nocy

and from space.

i z kosmosu.

This is what our planet looks like from outer space

Tak wygląda nasza planeta

at nighttime, if you were to take a satellite and travel

w nocy z pokładu satelity.

around the planet. And the thing you would notice first,

Pierwsze, co rzuca się w oczy,

of course, is how dominant the human presence

to szeroko rozpowszechniona obecność

on our planet is.

ludzi na tej planecie.

We see cities, we see oil fields,

Widzimy miasta, widzimy pola naftowe,

you can even make out fishing fleets in the sea,

da się nawet zauważyć floty rybackie na morzach.

that we are dominating much of our planet,

Zdominowaliśmy dużą część planety,

and mostly through the use of energy

głównie przez używanie energii,

that we see here at night.

co można zaobserwować w nocy.

But let's go back and drop it a little deeper

Przypatrzmy się trochę bliżej

and look during the daytime.

i przy świetle słonecznym.

What we see during the day is our landscapes.

Za dnia widzimy różne krajobrazy.

This is part of the Amazon Basin, a place called Rondônia

To część Niziny Amazonki, miejsce zwane Rondônią,

in the south-center part of the Brazilian Amazon.

w południowo-centralnej części Amazonii Brazylijskiej.

If you look really carefully in the upper right-hand corner,

W prawym górnym rogu

you're going to see a thin white line,

zobaczycie cienką, białą linię.

which is a road that was built in the 1970s.

To droga wybudowana w latach 70.

If we come back to the same place in 2001,

Wracając tam w 2001 r. zobaczymy,

what we're going to find is that these roads

że droga rozrosła się

spurt off more roads, and more roads after that,

i powstały kolejne drogi,

at the end of which is a small clearing in the rainforest

na końcu których jest polana

where there are going to be a few cows.

pod hodowlę krów.

These cows are used for beef. We're going to eat these cows.

To krowy na mięso. Będziemy je jeść.

And these cows are eaten basically in South America,

Trafią na stoły w Ameryce Południowej,

in Brazil and Argentina. They're not being shipped up here.

w Brazylii i Argentynie. Nie trafią tutaj.

But this kind of fishbone pattern of deforestation

Ale ten wzór wylesiania, podobny do rybich ości,

is something we notice a lot of around the tropics,

widać w wielu miejscach w tropikach,

especially in this part of the world.

zwłaszcza w tej części świata.

If we go a little bit further south in our little tour of the world,

Trochę dalej na południe

we can go to the Bolivian edge of the Amazon,

dotrzemy do boliwijskiej granicy Amazonii.

here also in 1975, and if you look really carefully,

W 1975, jeśli dobrze się przyjrzeć,

there's a thin white line through that kind of seam,

widać cienką, białą linię podobną do szwu,

and there's a lone farmer out there

i jedną samotną farmę

in the middle of the primeval jungle.

pośrodku pierwotnej dżungli.

Let's come back again a few years later, here in 2003,

Wróćmy tu w 2003 r.,

and we'll see that that landscape actually looks

a zobaczymy, że krajobraz przypomina raczej

a lot more like Iowa than it does like a rainforest.

stan Iowa niż las deszczowy.

In fact, what you're seeing here are soybean fields.

To, co widzicie to uprawy soi.

These soybeans are being shipped to Europe and to China

Wysyła się ją do Europy i Chin jako karmę dla zwierząt,

as animal feed, especially after the mad cow disease scare

zwłaszcza po panice wywołanej przez chorobę szalonych krów

about a decade ago, where we don't want to feed animals

10 lat temu, gdy nie chcieliśmy karmić zwierząt

animal protein anymore, because that can transmit disease.

białkiem zwierzęcym, które może przenosić chorobę.

Instead, we want to feed them more vegetable proteins.

Zamiast tego karmimy je białkiem roślinnym.

So soybeans have really exploded,

Popyt na soję bardzo wzrósł,

showing how trade and globalization are

pokazując, jak handel i globalizacja

really responsible for the connections to rainforests

naprawdę wpływają na lasy deszczowe

and the Amazon -- an incredibly strange

i Amazonię - niesamowicie dziwny

and interconnected world that we have today.

i powiązany jest dzisiejszy świat.

Well, again and again, what we find as we look

Raz za razem

around the world in our little tour of the world

podczas tej małej wycieczki po świecie

is that landscape after landscape after landscape

zobaczymy, że mnóstwo miejsc

have been cleared and altered for growing food

oczyszczono i dostosowano

and other crops.

do uprawy roślin.

So one of the questions we've been asking is,

Nasuwają się pytania.

how much of the world is used to grow food,

Ile ziemi wykorzystuje rolnictwo,

and where is it exactly, and how can we change that

gdzie i jak zmieni się to w przyszłości

into the future, and what does it mean?

i co to właściwie oznacza?

Well, our team has been looking at this on a global scale,

Nasz zespół przyjrzał się temu w globalnej skali,

using satellite data and ground-based data kind of to track

używając danych satelitarnych i lokalnych

farming on a global scale.

do oszacowania wpływu rolnictwa.

And this is what we found, and it's startling.

Doszliśmy do zdumiewających wniosków.

This map shows the presence of agriculture

Ta mapa ukazuje obecność rolnictwa

on planet Earth.

na Ziemi.

The green areas are the areas we use to grow crops,

Zielone obszary wykorzystuje się pod uprawy,

like wheat or soybeans or corn or rice or whatever.

jak pszenica, soja, kukurydza czy ryż.

That's 16 million square kilometers' worth of land.

Łącznie to 16 mln kilometrów kwadratowych.

If you put it all together in one place,

Zebrane razem dałyby obszar

it'd be the size of South America.

wielkości Ameryki Południowej.

The second area, in brown, is the world's pastures

Na brązowo zaznaczono pastwiska,

and rangelands, where our animals live.

gdzie wypasa się zwierzęta.

That area's about 30 million square kilometers,

Łącznie to około 30 mln kilometrów kwadratowych,

or about an Africa's worth of land,

co odpowiada powierzchni Afryki,

a huge amount of land, and it's the best land, of course,

mnóstwo ziemi, oczywiście najlepszej ziemi.

is what you see. And what's left is, like,

To, co pozostało, to na przykład

the middle of the Sahara Desert, or Siberia,

środek Sahary albo Syberia

or the middle of a rain forest.

albo środek lasu deszczowego.

We're using a planet's worth of land already.

Używamy najcenniejszych terenów planety.

If we look at this carefully, we find it's about 40 percent

Około 40% lądów

of the Earth's land surface is devoted to agriculture,

poświęcono na rolnictwo.

and it's 60 times larger

To 60 razy więcej

than all the areas we complain about,

niż inne obszary, na które narzekamy,

our suburban sprawl and our cities where we mostly live.

jak przerośnięte przedmieścia i miasta, gdzie większość z nas mieszka.

Half of humanity lives in cities today,

Połowa ludzkości mieszka teraz w miastach,

but a 60-times-larger area is used to grow food.

ale 60 razy większą powierzchnię zajmuje rolnictwo.

So this is an amazing kind of result,

To są zadziwiające wnioski

and it really shocked us when we looked at that.

i zaszokowało nas, gdy do nich doszliśmy.

So we're using an enormous amount of land for agriculture,

Wykorzystujemy olbrzymie tereny pod rolnictwo,

but also we're using a lot of water.

ale przy okazji zużywamy mnóstwo wody.

This is a photograph flying into Arizona,

To zdjęcie pochodzi z Arizony.

and when you look at it, you're like,

Patrząc można zapytać:

"What are they growing here?" It turns out

"Co tutaj posadzili?".

they're growing lettuce in the middle of the desert

Okazuje się, że to sałata na środku pustyni,

using water sprayed on top.

spryskiwana wodą.

Now, the irony is, it's probably sold

Pewnie sprzedają ją

in our supermarket shelves in the Twin Cities.

w supermarketach w Twin Cities.

But what's really interesting is, this water's got to come

Co interesujące, ta woda musi skądś się wziąć,

from some place, and it comes from here,

a pochodzi stąd,

the Colorado River in North America.

z rzeki Kolorado w Północnej Ameryce.

Well, the Colorado on a typical day in the 1950s,

To jest Kolorado w zwykły dzień w latach 50.

this is just, you know, not a flood, not a drought,

Nie mamy do czynienia z suszą ani powodzią.

kind of an average day, it looks something like this.

Tak ta rzeka wyglądała na co dzień.

But if we come back today, during a normal condition

Dzisiaj, przy normalnych warunkach

to the exact same location, this is what's left.

wody zostało tylko tyle.

The difference is mainly irrigating the desert for food,

Różnicę spowodowało nawadnianie pól na pustyni,

or maybe golf courses in Scottsdale, you take your pick.

a może pola golfowe w Scottsdale.

Well, this is a lot of water, and again, we're mining water

W każdym razie to bardzo dużo wody,

and using it to grow food,

zużywanej do podlewania upraw.

and today, if you travel down further down the Colorado,

Płynąc w dół Kolorado widać,

it dries up completely and no longer flows into the ocean.

że wyschła całkowicie i nie wpływa już do oceanu.

We've literally consumed an entire river in North America

Całkowicie zużyliśmy rzekę

for irrigation.

przez nawadnianie.

Well, that's not even the worst example in the world.

A nie jest to najgorszy przykład.

This probably is: the Aral Sea.

Ten prawdopodobnie jest: Jezioro Aralskie.

Now, a lot you will remember this from your geography classes.

Małe przypomnienie: znajduje się ono

This is in the former Soviet Union

na terenie byłego Związku Radzieckiego,

in between Kazakhstan and Uzbekistan,

między Kazachstanem a Uzbekistanem,

one of the great inland seas of the world.

jedno z większych bezodpływowych jezior świata.

But there's kind of a paradox here, because it looks like

Jest tu pewien paradoks, bo wygląda

it's surrounded by desert. Why is this sea here?

jakby otaczała je pustynia. Skąd się tu wzięło?

The reason it's here is because, on the right-hand side,

Powodem są znajdujące się po prawej stronie

you see two little rivers kind of coming down

dwie małe rzeki, płynące przez pustynię

through the sand, feeding this basin with water.

do tego zbiornika.

Those rivers are draining snowmelt from mountains

Rzeki zasilane są przez roztopy górskie

far to the east, where snow melts, it travels down the river

daleko na wschodzie. Woda spływa rzekami

through the desert, and forms the great Aral Sea.

przez pustynię i zasila Jezioro Aralskie.

Well, in the 1950s, the Soviets decided to divert that water

W latach 50. Sowieci postanowili zmienić bieg rzeki,

to irrigate the desert to grow cotton, believe it or not,

aby nawodnić w Kazachstanie uprawy bawełny,

in Kazakhstan, to sell cotton to the international markets

sprzedać ją na międzynarodowym rynku

to bring foreign currency into the Soviet Union.

i zarobić w obcych walutach.

They really needed the money.

Bardzo potrzebowali pieniędzy.

Well, you can imagine what happens. You turn off

Możecie wyobrazić sobie, co się stało.

the water supply to the Aral Sea, what's going to happen?

Co będzie, jeśli zamkniemy dopływ wody do jeziora?

Here it is in 1973,

Tak wyglądało w roku 1973,

1986,

1986,

1999,

1999,

2004,

2004

and about 11 months ago.

i 11 miesięcy temu.

It's pretty extraordinary.

To jest niesamowite.

Now a lot of us in the audience here live in the Midwest.

Wielu z widzów mieszka na Środkowym Zachodzie.

Imagine that was Lake Superior.

Wyobraźcie sobie, że to Jezioro Górne.

Imagine that was Lake Huron.

Albo Huron.

It's an extraordinary change.

To niezwykła zmiana,

This is not only a change in water and

nie tylko jeśli chodzi o wodę i linię brzegową.

where the shoreline is, this is a change in the fundamentals

To fundamentalna zmiana

of the environment of this region.

w działaniu regionalnego środowiska.

Let's start with this.

Zacznijmy od tego.

The Soviet Union didn't really have a Sierra Club.

W ZSRR nie przejmowano się ekologią,

Let's put it that way.

więc na dnie jeziora nie znajdziemy nic miłego.

So what you find in the bottom of the Aral Sea ain't pretty.

więc na dnie jeziora nie znajdziemy nic miłego.

There's a lot of toxic waste, a lot of things

Wiele toksycznych śmieci, odpady,

that were dumped there that are now becoming airborne.

które teraz roznosi wiatr.

One of those small islands that was remote

Na jednej z tych małych, niedostępnych wysp

and impossible to get to was a site

dawniej przeprowadzano testy

of Soviet biological weapons testing.

sowieckiej broni biologicznej.

You can walk there today.

Dziś można tam dojść na piechotę.

Weather patterns have changed.

Pogoda się zmieniła.

Nineteen of the unique 20 fish species found only

19 z 20 gatunków ryb, żyjących tylko tam,

in the Aral Sea are now wiped off the face of the Earth.

w ostatnim czasie wyginęło.

This is an environmental disaster writ large.

To więcej niż katastrofa ekologiczna.

But let's bring it home.

Pokażę wam to dobitniej.

This is a picture that Al Gore gave me a few years ago

Tę fotografię dał mi Al Gore kilka lat temu.

that he took when he was in the Soviet Union

Zrobił ją podczas podróży do ZSRR

a long, long time ago,

dawno, dawno temu.

showing the fishing fleets of the Aral Sea.

Widać statki rybackie na Jeziorze Aralskim.

You see the canal they dug?

Widzicie wykopany kanał?

They were so desperate to try to, kind of, float the boats into

Desperacko próbowali wprowadzić łodzie

the remaining pools of water, but they finally had to give up

na resztki wody. Musieli się poddać.

because the piers and the moorings simply couldn't

bo nie nadążali z portową infrastrukturą

keep up with the retreating shoreline.

za wycofującą się linią brzegową.

I don't know about you, but I'm terrified that future

Nie wiem jak was, ale mnie przeraża myśl,

archaeologists will dig this up and write stories about

że przyszli archeologowie to wykopią

our time in history, and wonder, "What were you thinking?"

i będą pytać: "Co wam przyszło do głowy?".

Well, that's the future we have to look forward to.

To jest ta przyszłość, której tak wyczekujemy.

We already use about 50 percent of the Earth's fresh water

Obecnie używamy 50% słodkich wód na Ziemi,

that's sustainable, and agriculture alone

co jest w miarę rozsądne, ale samo rolnictwo

is 70 percent of that.

używa z tego 70%.

So we use a lot of water, a lot of land for agriculture.

Rolnictwo wykorzystuje dużo wody i ziemi.

We also use a lot of the atmosphere for agriculture.

Wykorzystuje też atmosferę.

Usually when we think about the atmosphere,

Zazwyczaj gdy myślimy o atmosferze,

we think about climate change and greenhouse gases,

myślimy o zmianach klimatycznych i gazach cieplarnianych,

and mostly around energy,

skupiając się głównie na produkcji energii.

but it turns out agriculture is one of the biggest emitters

Otóż rolnictwo stanowi największe źródło

of greenhouse gases too.

emisji gazów cieplarnianych.

If you look at carbon dioxide from

Biorąc pod uwagę dwutlenek węgla

burning tropical rainforest,

z wypalania lasów deszczowych

or methane coming from cows and rice,

albo metan z hodowli bydła i uprawy ryżu,

or nitrous oxide from too many fertilizers,

czy związki azotu w wielu nawozach,

it turns out agriculture is 30 percent of the greenhouse

okazuje się, że to ponad 30%

gases going into the atmosphere from human activity.

emitowanych gazów cieplarnianych.

That's more than all our transportation.

To więcej niż emituje transport.

It's more than all our electricity.

To więcej niż emitują elektrownie.

It's more than all other manufacturing, in fact.

To więcej nic cała produkcja przemysłowa.

It's the single largest emitter of greenhouse gases

To największe źródło gazów cieplarnianych

of any human activity in the world.

w całej ludzkiej działalności.

And yet, we don't talk about it very much.

Niewiele się o tym mówi.

So we have this incredible presence today of agriculture

Rolnictwo jest wszechobecne,

dominating our planet,

zdominowało planetę.

whether it's 40 percent of our land surface,

Zajmuje 40% lądów,

70 percent of the water we use,

wykorzystuje 70% używanej wody

30 percent of our greenhouse gas emissions.

i emituje 30% gazów cieplarnianych.

We've doubled the flows of nitrogen and phosphorus

Podwoiliśmy obecność azotu i fosforu

around the world simply by using fertilizers,

w ekosystemach używając nawozów,

causing huge problems of water quality from rivers,

pogarszając jakość wód w rzekach,

lakes, and even oceans, and it's also the single biggest

jeziorach, a nawet oceanach.

driver of biodiversity loss.

To najważniejszy czynnik utraty bioróżnorodności.

So without a doubt, agriculture is

Bez wątpienia rolnictwo jest

the single most powerful force unleashed on this planet

najpotężniejszą siłą na tej planecie

since the end of the ice age. No question.

od czasów epoki lodowcowej.

And it rivals climate change in importance.

Rywalizuje znaczeniem ze zmianami klimatu.

And they're both happening at the same time.

Obydwa zjawiska zachodzą równocześnie.

But what's really important here to remember is that

Trzeba podkreślić, że nie wszystko jest złe.

it's not all bad. It's not that agriculture's a bad thing.

Rolnictwo nie jest złe.

In fact, we completely depend on it.

Wszyscy na nim polegamy.

It's not optional. It's not a luxury. It's an absolute necessity.

To nie dodatek, nie luksus. To konieczność.

We have to provide food and feed and, yeah,

Musimy dostarczyć żywność i paszę,

fiber and even biofuels to something like seven billion people

włókna i biopaliwa dla 7 miliardów ludzi.

in the world today, and if anything,

Wiadomo, że popyt

we're going to have the demands on agriculture

tylko wzrośnie w przyszłości.

increase into the future. It's not going to go away.

Problem sam nie zniknie.

It's going to get a lot bigger, mainly because of

Będzie rósł, bo wzrośnie ilość ludzi.

growing population. We're seven billion people today

Jest nas 7 miliardów,

heading towards at least nine,

a będzie przynajmniej 9.

probably nine and a half before we're done.

Pewnie 9,5, zanim skończymy.

More importantly, changing diets.

Co ważne, zmienia się nasza dieta.

As the world becomes wealthier as well as more populous,

Bogatsze społeczeństwa konsumują więcej mięsa,

we're seeing increases in dietary consumption of meat,

którego wytworzenie zużywa więcej zasobów,

which take a lot more resources than a vegetarian diet does.

niż potrzebuje dieta wegetariańska.

So more people, eating more stuff, and richer stuff,

Więcej ludzi je coraz więcej i coraz lepiej,

and of course having an energy crisis at the same time,

a jednocześnie trwa kryzys energetyczny,

where we have to replace oil with other energy sources

bo musimy zamienić ropę na inne źródła energii.

that will ultimately have to include some kinds of biofuels

Musimy uwzględnić użycie biopaliw

and bio-energy sources.

czy biomasy.

So you put these together. It's really hard to see

Gdy zbierze się to razem, trudno sobie wyobrazić,

how we're going to get to the rest of the century

jak przetrwamy do końca stulecia

without at least doubling global agricultural production.

bez podwojenia produkcji rolnej.

Well, how are we going to do this? How are going to

Jak to zrobić?

double global ag production around the world?

Jak podwoić produkcję na całym świecie?

Well, we could try to farm more land.

Można uprawiać więcej ziemi.

This is an analysis we've done, where on the left is where

Wykonaliśmy taką analizę. Po lewej stan aktualny,

the crops are today, on the right is where they could be

po prawej potencjalne wykorzystanie,

based on soils and climate, assuming climate change

w oparciu o gleby i klimat, zakładając, że zmiany klimatyczne

doesn't disrupt too much of this,

nie zaburzą za bardzo tego obrazu.

which is not a good assumption.

Co nie jest dobrym założeniem.

We could farm more land, but the problem is

Możemy uprawiać więcej ziemi,

the remaining lands are in sensitive areas.

ale pozostałe tereny to zwykle obszary wrażliwe.

They have a lot of biodiversity, a lot of carbon,

Mają wiele bioróżnorodności,

things we want to protect.

którą chcemy chronić.

So we could grow more food by expanding farmland,

Można zwiększyć produkcję zwiększając farmy,

but we'd better not,

ale lepiej tego nie robić,

because it's ecologically a very, very dangerous thing to do.

bo niesie to ze sobą wielkie ryzyko ekologiczne.

Instead, we maybe want to freeze the footprint

Zamiast tego możemy spróbować

of agriculture and farm the lands we have better.

wydajniej wykorzystywać obecne tereny.

This is work that we're doing to try to highlight places

Próbowaliśmy określić,

in the world where we could improve yields

gdzie można poprawić plony

without harming the environment.

bez niszczenia środowiska.

The green areas here show where corn yields,

Na zielono zaznaczono dla przykładu

just showing corn as an example,

uprawy kukurydzy.

are already really high, probably the maximum you could

Są chyba maksymalnie wydajne

find on Earth today for that climate and soil,

dla danego klimatu i gleby.

but the brown areas and yellow areas are places where

Brązowe i żółte obszary to miejsca,

we're only getting maybe 20 or 30 percent of the yield

gdzie wydajność sięga tylko 20% -30%.

you should be able to get.

gdzie wydajność sięga tylko 20% -30%.

You see a lot of this in Africa, even Latin America,

Dużo ich w Afryce, Ameryce Łacińskiej

but interestingly, Eastern Europe, where Soviet Union

i co ciekawe także w Europie Wschodniej,

and Eastern Bloc countries used to be,

w krajach dawnego bloku wschodniego

is still a mess agriculturally.

gdzie wciąż nie zrobili z tym porządku.

Now, this would require nutrients and water.

To wymaga składników odżywczych i wody.

It's going to either be organic or conventional

Będzie to rolnictwo ekologiczne,

or some mix of the two to deliver that.

konwencjonalne albo mieszanina.

Plants need water and nutrients.

Rośliny potrzebują wody i składników odżywczych.

But we can do this, and there are opportunities to make this work.

Jest szansa, że może się udać.

But we have to do it in a way that is sensitive

Ale trzeba uwzględnić przy tym

to meeting the food security needs of the future

przyszłe zapotrzebowanie na żywność

and the environmental security needs of the future.

i ochronę środowiska.

We have to figure out how to make this tradeoff between

Trzeba wypracować kompromis

growing food and having a healthy environment work better.

między produkcją żywności, a ochroną środowiska.

Right now, it's kind of an all-or-nothing proposition.

Obecne rozwiązania to "wszystko albo nic".

We can grow food in the background --

Można uprawiać pola.

that's a soybean field —

W tle widać uprawę soi.

and in this flower diagram, it shows we grow a lot of food,

Diagram pokazuje, że zbierzemy duże plony,

but we don't have a lot clean water, we're not storing

ale pojawią się problemy z czystą wodą,

a lot of carbon, we don't have a lot of biodiversity.

dwutlenkiem węgla, spadkiem bioróżnorodności.

In the foreground, we have this prairie

Na pierwszym planie mamy prerię,

that's wonderful from the environmental side,

która ma wielkie znaczenie dla środowiska,

but you can't eat anything. What's there to eat?

ale nie może nas wykarmić.

We need to figure out how to bring both of those together

Trzeba wymyślić, jak połączyć te role

into a new kind of agriculture that brings them all together.

i stworzyć nowy typ rolnictwa.

Now, when I talk about this, people often tell me,

Gdy o tym opowiadam, ludzie pytają:

"Well, isn't blank the answer?" -- organic food,

"Przecież już jest rozwiązanie". Tu podają: ekologiczne uprawy,

local food, GMOs, new trade subsidies, new farm bills --

lokalną żywność, GMO, subwencje, nowe ustawy.

and yeah, we have a lot of good ideas here,

Tak, mamy wiele sensownych pomysłów,

but not any one of these is a silver bullet.

ale żaden z nich nie stanowi złotego środka.

In fact, what I think they are is more like silver buckshot.

Rzeczywistość jest bardziej skomplikowana.

And I love silver buckshot. You put it together

Zebrane razem,

and you've got something really powerful,

wszystkie pomysły nabiorą mocy,

but we need to put them together.

ale trzeba je złożyć.

So what we have to do, I think, is invent a new kind

Trzeba wynaleźć nowy rodzaj rolnictwa,

of agriculture that blends the best ideas

na który składają się najlepsze idee

of commercial agriculture and the green revolution

konwencjonalnego rolnictwa i zielonej rewolucji,

with the best ideas of organic farming and local food

oraz uprawy ekologiczne, produkcja lokalna

and the best ideas of environmental conservation,

i pomysły dotyczące ochrony środowiska.

not to have them fighting each other but to have them

Te idee nie mają się nawzajem zwalczać,

collaborating together to form a new kind of agriculture,

tylko współpracować przy tworzeniu nowego rolnictwa

something I call "terraculture," or farming for a whole planet.

tzw. terrakultury, rolnictwa dla całej planety.

Now, having this conversation has been really hard,

Takie rozmowy są naprawdę trudne.

and we've been trying very hard to bring these key points

Próbowaliśmy przekonać poszczególne strony,

to people to reduce the controversy,

że zamiast się kłócić

to increase the collaboration.

lepiej jest współpracować.

I want to show you a short video that does kind of show

Pokażę wam krótkie nagranie,

our efforts right now to bring these sides together

podsumowanie obecnych starań

into a single conversation. So let me show you that.

do zwiększenia współpracy.

(Music)

(Muzyka)

("Institute on the Environment, University of Minnesota: Driven to Discover")

(Instytut Środowiska, Uniwersytet Minnesoty)

(Music)

(Muzyka)

("The world population is growing

Światowa populacja zwiększa się

by 75 million people each year.

o 75 milionów każdego roku.

That's almost the size of Germany.

To prawie tyle, co populacja Niemiec.

Today, we're nearing 7 billion people.

Zbliżamy się do przekroczenia poziomu 7 miliardów.

At this rate, we'll reach 9 billion people by 2040.

W tym tempie w 2040 roku będzie nas 9 miliardów.

And we all need food.

Wszyscy potrzebujemy jedzenia.

But how?

Ale jak?

How do we feed a growing world without destroying the planet?

Jak wykarmić rosnącą populację bez zniszczenia planety?

We already know climate change is a big problem.

Już wiemy, że zmiany klimatyczne to duży problem.

But it's not the only problem.

Ale to nie jedyny problem.

We need to face 'the other inconvenient truth.'

Musimy stawić czoła "innej niewygodnej prawdzie".

A global crisis in agriculture.

Globalny kryzys w rolnictwie.

Population growth + meat consumption + dairy consumption + energy costs + bioenergy production = stress on natural resources.

Wzrost populacji + spożycie i nabiału + koszty energii + biopaliwa = zużycie zasobów naturalnych.

More than 40% of Earth's land has been cleared for agriculture.

Rolnictwo zużywa ponad 40% lądów na Ziemi.

Global croplands cover 16 million km².

Pola uprawne zajmują 16 mln km2.

That's almost the size of South America.

To prawie tyle, ile Ameryka Południowa.

Global pastures cover 30 million km².

Pastwiska zajmują 30 mln km2.

That's the size of Africa.

To tyle, co Afryka.

Agriculture uses 60 times more land than urban and suburban areas combined.

Rolnictwo używa 60 razy tyle miejsca co miasta i przedmieścia łącznie.

Irrigation is the biggest use of water on the planet.

Nawadnianie pochłania większość wody.

We use 2,800 cubic kilometers of water on crops every year.

2800 km3 wody idzie na uprawy każdego roku.

That's enough to fill 7,305 Empire State Buildings every day.

Wystarczy, aby codziennie 7305 razy wypełnić Empire State Building.

Today, many large rivers have reduced flows.

W wielu głównych rzekach spadł przepływ.

Some dry up altogether.

Niektóre całkowicie wyschły.

Look at the Aral Sea, now turned to desert.

Jezioro Aralskie zamieniło się w pustynię.

Or the Colorado River, which no longer flows to the ocean.

Rzeka Kolorado nie dopływa już do oceanu.

Fertilizers have more than doubled the phosphorus and nitrogen in the environment.

Nawozy ponad dwukrotnie zwiększyły stężenia fosforu i azotu w środowisku.

The consequence?

Efekty?

Widespread water pollution

Wszechobecne zanieczyszczenia wody

and massive degradation of lakes and rivers.

i olbrzymia degradacja jezior i rzek.

Surprisingly, agriculture is the biggest contributor to climate change.

Niespodziewanie, rolnictwo jest największym źródłem zmian klimatycznych.

It generates 30% of greenhouse gas emissions.

Produkuje 30% gazów cieplarnianych.

That's more than the emissions from all electricity and industry,

Więcej niż cały przemysł i produkcja elektryczności,

or from all the world's planes, trains and automobiles.

czy wszystkie samoloty, pociągi i samochody.

Most agricultural emissions come from tropical deforestation,

Większość emisji pochodzi z karczowania lasów deszczowych,

methane from animals and rice fields,

metan z hodowli zwierząt i pól ryżowych,

and nitrous oxide from over-fertilizing.

a związki azotu z nawozów.

There is nothing we do that transforms the world more than agriculture.

Nic nie zmieniło świata tak, jak rolnictwo.

And there's nothing we do that is more crucial to our survival.

I nie ma nic bardziej kluczowego dla naszego przetrwania.

Here's the dilemma...

Rodzi się problem...

As the world grows by several billion more people,

Jeśli przybędzie jeszcze kilka miliardów ludzi,

We'll need to double, maybe even triple, global food production.

trzeba będzie podwoić albo nawet potroić produkcję żywności.

So where do we go from here?

Jak tego dokonamy?

We need a bigger conversation, an international dialogue.

Potrzeba szerszego dialogu, międzynarodowej współpracy.

We need to invest in real solutions:

Zainwestujmy w realne rozwiązania.

incentives for farmers, precision agriculture, new crop varieties, drip irrigation,

Zachęty dla rolników, wydajną produkcję, nowe odmiany roślin, racjonalne nawadnianie,

gray water recycling, better tillage practices, smarter diets.

recykling wody, wydajniejszą orkę, przemyślaną dietę.

We need everyone at the table.

Ważna jest każda opinia.

Advocates of commercial agriculture,

Przedstawiciele wielkich firm,

environmental conservation,

organizacji ekologicznych

and organic farming...

i ekologicznego rolnictwa...

must work together.

muszą współpracować.

There is no single solution.

Nie ma jednego rozwiązania.

We need collaboration,

Potrzebujemy współpracy,

imagination,

inwencji,

determination,

determinacji,

because failure is not an option.

bo porażka nie wchodzi w grę.

How do we feed the world without destroying it?

Jak wykarmimy świat nie niszcząc go?

Yeah, so we face one of the greatest grand challenges

Stoimy przed jednym z największych problemów

in all of human history today:

w historii cywilizacji.

the need to feed nine billion people

Jak wykarmić 9 miliardów ludzi

and do so sustainably and equitably and justly,

w sposób zrównoważony i sprawiedliwy,

at the same time protecting our planet

a przy tym chronić planetę

for this and future generations.

dla kolejnych pokoleń.

This is going to be one of the hardest things

To będzie jeden z najtrudniejszych problemów,

we ever have done in human history,

z jakim przyjdzie się zmierzyć ludzkości.

and we absolutely have to get it right,

Koniecznie musimy go rozwiązać

and we have to get it right on our first and only try.

i to za pierwszym razem, bo drugiego razu nie będzie.

So thanks very much. (Applause)

Dziękuję bardzo. (Oklaski)