Jonathan Foley: The other inconvenient truth

Jonathan Foley: Một sự thật mất lòng khác

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Translator: Trà Giang Lê Reviewer: Quang Nguyen

Tonight, I want to have a conversation about

Tối nay, tôi muốn nói về

this incredible global issue

một vấn đề toàn cầu đáng kinh ngạc

that's at the intersection of land use, food and environment,

đang là giao điểm của việc sử dụng đất, lương thực và môi trường,

một vấn đề liên quan đến tất cả chúng ta,

something we can all relate to,

and what I've been calling the other inconvenient truth.

cái tôi gọi là một sự thật mất lòng khác.

But first, I want to take you on a little journey.

Nhưng trước tiên, tôi muốn đưa bạn vào một cuộc hành trình nhỏ.

Let's first visit our planet, but at night,

Hãy cùng đến thăm hành tinh của chúng ta, nhưng vào ban đêm,

and from space.

và từ ngoài vũ trụ.

Hành tinh của chúng ta trông như thế này từ vũ trụ, vào ban đêm,

This is what our planet looks like from outer space

at nighttime, if you were to take a satellite and travel

nếu bạn theo một vệ tinh đi quanh trái đất

around the planet. And the thing you would notice first,

thì điều đầu tiên bạn thấy,

of course, is how dominant the human presence

hẳn nhiên là loài người đang dần thống trị

on our planet is.

cả hành tinh này như thế nào.

We see cities, we see oil fields,

Ta thấy các thành phố, các mỏ dầu,

bạn còn thấy cả các đội đánh cá trên biển,

you can even make out fishing fleets in the sea,

that we are dominating much of our planet,

Chúng ta đang làm chủ phần lớn hành tinh này,

and mostly through the use of energy

chủ yếu qua sự sử dụng năng lượng

that we see here at night.

mà chúng ta thấy vào ban đêm.

But let's go back and drop it a little deeper

Nhưng hãy quay lại và nhìn vào trái đất

and look during the daytime.

vào ban ngày.

What we see during the day is our landscapes.

Cái ta thấy ban ngày là những cảnh quan,

This is part of the Amazon Basin, a place called Rondônia

đây là một phần của lưu vực sông Amazon, một nơi gọi là Rondonia

in the south-center part of the Brazilian Amazon.

ở vùng trung nam của Amazon ở Brazil.

If you look really carefully in the upper right-hand corner,

Nếu các bạn nhìn kĩ vào góc trên bên phải,

you're going to see a thin white line,

các bạn sẽ thấy một đường trắng mỏng,

which is a road that was built in the 1970s.

đó là một con đường được xây dựng vào những năm 1970.

If we come back to the same place in 2001,

Nếu ta đến đúng nơi đó vào năm 2001

what we're going to find is that these roads

ta sẽ thấy những con đường này

spurt off more roads, and more roads after that,

dẫn ra những con đường khác, rồi lại những con đường khác nữa,

at the end of which is a small clearing in the rainforest

và kết thúc là mảnh đất trống nhỏ trong rừng

where there are going to be a few cows.

nơi có vài con bò.

Những con bò đó được nuôi để lấy thịt. Mọi người sẽ ăn những con bò đó.

These cows are used for beef. We're going to eat these cows.

And these cows are eaten basically in South America,

Và những con bò đó được tiêu thụ chủ yếu ở Nam Mỹ,

tại Brazil và Argentina. Chúng không được vận chuyển lên đây.

in Brazil and Argentina. They're not being shipped up here.

But this kind of fishbone pattern of deforestation

Nhưng sự phá rừng theo hình xương cá này,

is something we notice a lot of around the tropics,

là điều ta thường thấy ở khu vực nhiệt đới,

especially in this part of the world.

đặc biệt ở vùng này trên thế giới.

If we go a little bit further south in our little tour of the world,

Nếu ta đi xa thêm một chút về phía Nam, trong hành trình xuyên thế giới này

we can go to the Bolivian edge of the Amazon,

chúng ta sẽ có thể đến rìa Bolivia của Amazon,

here also in 1975, and if you look really carefully,

tại đây cũng vào năm 1975, và nếu nhìn thật kĩ,

there's a thin white line through that kind of seam,

các bạn sẽ thấy một đường trắng mỏng qua cái nhìn như đường may

and there's a lone farmer out there

ở đó có một người nông dân

in the middle of the primeval jungle.

sống một mình ngay giữa khu rừng nguyên sinh.

Let's come back again a few years later, here in 2003,

Giờ hãy quay lại đó một vài năm sau, năm 2003

and we'll see that that landscape actually looks

và ta sẽ thấy khung cảnh nơi đây

a lot more like Iowa than it does like a rainforest.

thật sự giống bang Iowa hơn là một khu rừng nhiệt đới.

In fact, what you're seeing here are soybean fields.

Thực tế đó là các cánh đồng đậu tương.

These soybeans are being shipped to Europe and to China

Đậu tương ở đây được chuyển tới Châu Âu và Trung Quốc

as animal feed, especially after the mad cow disease scare

và được dùng làm thức ăn cho vật nuôi, đặc biệt là sau khi dịch bò điên xảy ra

about a decade ago, where we don't want to feed animals

chục năm trước đây, khi đó chúng ta không muốn cho động vật ăn

animal protein anymore, because that can transmit disease.

protein động vật nữa, vì nó mang mầm bệnh.

Instead, we want to feed them more vegetable proteins.

Thay vào đó, chúng ta cho chúng dùng protein thực vật.

So soybeans have really exploded,

Và thế là bùng nổ việc sản xuất đậu tương,

showing how trade and globalization are

qua đó cho thấy thương mại và toàn cầu hóa

really responsible for the connections to rainforests

đã có tác động thế nào đối với những mảnh rừng nhiệt đới

and the Amazon -- an incredibly strange

và Amazon-- đúng là một thế giới kì lạ

and interconnected world that we have today.

và liên kết chặt chẽ mà chúng ta có ngày nay.

Well, again and again, what we find as we look

Chà, và sau nhiều lần như vậy, những gì mà ta nhìn thấy

around the world in our little tour of the world

trên trái đất trong cuộc hành trình của chúng ta

is that landscape after landscape after landscape

là những cảnh quan lần lượt nối tiếp nhau

have been cleared and altered for growing food

bị khai hoang và thay đổi để trồng lương thực

and other crops.

và các loại cây trồng khác.

So one of the questions we've been asking is,

Vậy nên một trong những câu hỏi chúng tôi đặt ra là

how much of the world is used to grow food,

bao nhiêu phần trái đất đang được dùng để trồng lương thực,

and where is it exactly, and how can we change that

và chính xác là ở đâu, và làm sao ta có thể

into the future, and what does it mean?

thay đổi trong tương lai, và điều này nghĩa là gì?

Well, our team has been looking at this on a global scale,

Nhóm chúng tôi đã xem xét vấn đề này trên quy mô toàn cầu,

using satellite data and ground-based data kind of to track

bằng việc sử dụng dữ liệu vệ tinh và dữ liệu từ trên mặt đất

farming on a global scale.

để theo dõi ngành nông nghiệp trên toàn cầu

And this is what we found, and it's startling.

Và đây là những gì chúng tôi đạt được, thật rất đáng giật mình.

This map shows the presence of agriculture

Bản đồ này mô tả những vùng làm nông

on planet Earth.

trên trái đất.

The green areas are the areas we use to grow crops,

Những khu vực màu xanh được dùng để trồng các cây lương thực

like wheat or soybeans or corn or rice or whatever.

như bột mỳ, đậu tương, ngô, gạo, v.v.

That's 16 million square kilometers' worth of land.

Tất cả chiếm hết 16 triệu km vuông đất.

If you put it all together in one place,

Nếu ghép tất cả lại với nhau làm một,

it'd be the size of South America.

thì sẽ bằng diện tích của Nam Mỹ.

The second area, in brown, is the world's pastures

Khu vực thứ hai, màu nâu, là những đồng cỏ

and rangelands, where our animals live.

nơi người ta nuôi súc vật.

That area's about 30 million square kilometers,

Khu vực này có diện tích là 30 triệu km vuông,

or about an Africa's worth of land,

bằng diện tích đất Châu Phi,

a huge amount of land, and it's the best land, of course,

một diện tích lớn, và đó tất nhiên là những mảnh đất tốt nhất

is what you see. And what's left is, like,

như những gì bạn thấy. Và phần còn lại

the middle of the Sahara Desert, or Siberia,

là lòng sa mạc Sahara, hay Siberia,

or the middle of a rain forest.

hay giữa một khu rừng nhiệt đới.

We're using a planet's worth of land already.

Chúng ta đã đang sự dụng những mảnh đất giá trị nhất của hành tình này rồi.

If we look at this carefully, we find it's about 40 percent

Nếu tính kĩ, thì 40%

of the Earth's land surface is devoted to agriculture,

diện tích bề mặt trái đất được sử dụng cho nông nghiệp,

and it's 60 times larger

con số này lớn hơn 60 lần

than all the areas we complain about,

so với diện tích những khu vực chúng ta vẫn than phiền,

our suburban sprawl and our cities where we mostly live.

các thành phố và khu ngoại ô lớn, nơi mà phần lớn chúng ta sinh sống

Half of humanity lives in cities today,

Một nửa nhân loại đang sinh sống trong các thành phố,

but a 60-times-larger area is used to grow food.

nhưng một diện tích lớn hơn 60 lần lại đang được sử dụng để trồng lương thực.

So this is an amazing kind of result,

Đây đúng là một kết quả đáng kinh ngạc,

and it really shocked us when we looked at that.

và chúng tôi thực sự sốc khi nhận ra điều này.

So we're using an enormous amount of land for agriculture,

Chúng ta đang dành một phần đất khổng lồ cho nông nghiệp,

but also we're using a lot of water.

và chúng ta cũng đang dùng rất nhiều nước.

This is a photograph flying into Arizona,

Đây là một tấm hình chụp tại Arizona, khi nhìn vào

and when you look at it, you're like,

bạn tự hỏi

"What are they growing here?" It turns out

"Họ đang trồng gì vậy?"

they're growing lettuce in the middle of the desert

Và té ra họ đang trồng xà lách ở ngay giữa sa mạc

using water sprayed on top.

và dùng nước phun lên trên.

Now, the irony is, it's probably sold

Buồn cười là thứ rau này có thể

in our supermarket shelves in the Twin Cities.

được bán trong siêu thị tại thành phố Twin của chúng ta.

But what's really interesting is, this water's got to come

Nhưng điều thật sự thú vị là nguồn nước này phải được lấy từ đâu đó,

from some place, and it comes from here,

nó được lấy từ ngay đây,

the Colorado River in North America.

sông Colorado ở Bắc Mỹ.

Well, the Colorado on a typical day in the 1950s,

Sông Colorado một ngày thường nhật vào thập kỷ 1950,

this is just, you know, not a flood, not a drought,

như bạn biết, không có lũ, không có hạn hán,

kind of an average day, it looks something like this.

vào những ngày thường, nó trông giống như thế này.

But if we come back today, during a normal condition

Nhưng nếu giờ ta quay trở lại đây, trong điều kiện bình thường

to the exact same location, this is what's left.

và vẫn địa điểm cũ, thì đây là những gì còn lại.

The difference is mainly irrigating the desert for food,

Sự khác biệt chỉ là nguồn nước tưới cho cây trồng ở sa mạc,

or maybe golf courses in Scottsdale, you take your pick.

hay những sân gôn ở Scottsdale, tùy thuộc vào bạn.

Well, this is a lot of water, and again, we're mining water

Đây là một nguồn nước lớn và chúng ta đang 'đào mỏ' nguồn nước

and using it to grow food,

và dùng nó để trồng trọt,

and today, if you travel down further down the Colorado,

và ngày nay, nếu bạn đi xuôi xuống theo dòng sông Colorado,

it dries up completely and no longer flows into the ocean.

bạn sẽ thấy nó đã hoàn toàn cạn nước và không còn chảy ra biển.

We've literally consumed an entire river in North America

Chúng ta đã thật sự dùng cạn nước của toàn bộ một con sông Bắc Mỹ

for irrigation.

chỉ để tưới tiêu.

Well, that's not even the worst example in the world.

Đó thậm chí chưa phải là ví dụ tồi tệ nhất thế giới.

This probably is: the Aral Sea.

Có lẽ tệ hại nhất là biển Aral.

Now, a lot you will remember this from your geography classes.

Nhiều người ở đây hẳn còn nhớ đã học điều này trong giờ địa lý.

This is in the former Soviet Union

Nơi này thuộc Liên Xô cũ

in between Kazakhstan and Uzbekistan,

ở giữa Kazakhstan và Uzbekistan,

one of the great inland seas of the world.

một trong những vùng biển trong đất liền lớn nhất thế giới.

But there's kind of a paradox here, because it looks like

Nhưng đây có một nghịch lý là nơi này trông như

it's surrounded by desert. Why is this sea here?

được bao quanh bởi hoang mạc. Vậy tại sao lại có biển ở đây?

The reason it's here is because, on the right-hand side,

Lý do có biển ở đây là vì ở phía bên phải,

you see two little rivers kind of coming down

bạn có thể thấy hai dòng sông nhỏ

through the sand, feeding this basin with water.

chảy qua cát, cung cấp nước cho vùng đất này.

Those rivers are draining snowmelt from mountains

Những dòng sông đó là tuyết tan chảy xuống từ trên những ngọn núi

far to the east, where snow melts, it travels down the river

xa ở phía Đông, khi tuyết tan, nước chảy xuống theo sông

through the desert, and forms the great Aral Sea.

xuyên qua hoang mạc, và tạo thành Biển Araf rộng lớn.

Well, in the 1950s, the Soviets decided to divert that water

Những năm 1950, dân Liên Xô đã quyết định dẫn nguồn nước đó

to irrigate the desert to grow cotton, believe it or not,

tới sa mạc để cấp nước trồng bông, tin hay không tùy bạn,

in Kazakhstan, to sell cotton to the international markets

ở Kazakhstan, để bán bông cho những thị trường quốc tế

to bring foreign currency into the Soviet Union.

nhằm đem ngoại tệ vào Liên Xô.

They really needed the money.

Lúc đó họ thật sự rất cần tiền.

Well, you can imagine what happens. You turn off

Bạn có thể tưởng tượng chuyện gì đã diễn ra.

the water supply to the Aral Sea, what's going to happen?

Nếu bạn chặn nguồn nước đổ vào biển Aral, thì chuyện gì sẽ xảy ra?

Here it is in 1973,

Đây là hình ảnh năm 1973,

1986,

1986,

1999,

1999,

2004,

2004,

and about 11 months ago.

và khoảng 11 tháng trước.

It's pretty extraordinary.

Thật đáng kinh ngạc.

Now a lot of us in the audience here live in the Midwest.

Có nhiều thính giả ngồi đây sống ở khu vực Trung Tây.

Imagine that was Lake Superior.

Hãy tưởng tượng đó là hồ Superior.

Imagine that was Lake Huron.

Tưởng tượng đó là hồ Huron.

It's an extraordinary change.

Đó là một sự thay đổi lạ thường.

This is not only a change in water and

Đây không chỉ là sự thay đổi vùng nước

where the shoreline is, this is a change in the fundamentals

và đường biển, đây là sự thay đổi những thứ căn bản

of the environment of this region.

của môi trường ở khu vực này.

Let's start with this.

Hãy bắt đầu bằng điều này.

The Soviet Union didn't really have a Sierra Club.

Liên xô thực ra không có một câu lạc bộ Sierra.

Let's put it that way.

Có thể nói như vậy.

So what you find in the bottom of the Aral Sea ain't pretty.

Và thế là những gì bạn tìm thấy ở đáy biển Aral chẳng đẹp đẽ chút nào.

There's a lot of toxic waste, a lot of things

Chỉ toàn chất thải độc hại, nhiều thứ

that were dumped there that are now becoming airborne.

bị vứt bỏ tại đó giờ đã chất thành đống.

One of those small islands that was remote

Một trong những hòn đảo nhỏ ở đó từng là bị cách ly

and impossible to get to was a site

và không thể tiếp cận từng là nơi

of Soviet biological weapons testing.

dùng để thử nghiệm vũ khí sinh học của Liên Xô.

You can walk there today.

Ngày nay bạn có thể đi bộ tới đó.

Weather patterns have changed.

Thời tiết cũng đã thay đổi.

Nineteen of the unique 20 fish species found only

Mười chín trong số hai mươi loài cá độc nhất vô nhị

từng chỉ có thể tìm thấy ở biển Aral giờ đã biến mất khỏi trái đất.

in the Aral Sea are now wiped off the face of the Earth.

This is an environmental disaster writ large.

Đây rõ là một thảm họa môi trường.

But let's bring it home.

Nhưng hãy quay lại chuyện cũ.

This is a picture that Al Gore gave me a few years ago

Đây là một tấm hình mà Al Gore đã gửi tôi cách đây vài năm

that he took when he was in the Soviet Union

mà anh ta đã chụp ở Liên Xô

a long, long time ago,

từ rất lâu rồi,

showing the fishing fleets of the Aral Sea.

cho thấy những con tàu đánh cá ở biển Aral.

You see the canal they dug?

Mọi người có thấy con kênh họ đã đào không?

They were so desperate to try to, kind of, float the boats into

Họ đã cố hết sức để đại khái là giữ cho tàu nổi

the remaining pools of water, but they finally had to give up

trên vùng nước còn sót lại, nhưng cuối cùng họ phải bỏ cuộc

because the piers and the moorings simply couldn't

bởi đơn giản cọc tàu và dây chão không thể

keep up with the retreating shoreline.

neo vào vùng nước mới dùng để rút lui.

I don't know about you, but I'm terrified that future

Không biết bạn thế nào, nhưng tôi thì e rằng

archaeologists will dig this up and write stories about

các nhà khảo cổ mai này sẽ tìm ra điều này và viết truyện

our time in history, and wonder, "What were you thinking?"

về thời đại của chúng ta, và tự hỏi "Họ đã nghĩ gì vậy?"

Well, that's the future we have to look forward to.

Đó là tương lai mà chúng ta đang phải trông đợi.

We already use about 50 percent of the Earth's fresh water

Chúng ta đã sử dụng hết 50% nước ngọt trên trái đất

that's sustainable, and agriculture alone

và nông nghiệp tính riêng

is 70 percent of that.

đã chiếm 70% con số đó.

So we use a lot of water, a lot of land for agriculture.

Vậy là loài người sử dụng rất nhiều nước và đất cho nông nghiệp.

We also use a lot of the atmosphere for agriculture.

Ngoài ra, chúng ta còn dùng rất nhiều không khí cho cùng mục đích này.

Usually when we think about the atmosphere,

Thông thường khi nghĩ tới không khí,

we think about climate change and greenhouse gases,

chúng ta hay nghĩ tới biến đổi khí hậu và khí nhà kính,

and mostly around energy,

và hầu hết xung quanh vấn đề năng lượng,

but it turns out agriculture is one of the biggest emitters

nhưng té ra nông nghiệp lại là một trong những ống thải

of greenhouse gases too.

khí nhà kính lớn nhất.

If you look at carbon dioxide from

Nếu nhìn vào lượng CO2 tạo ra

burning tropical rainforest,

từ việc đốt rừng nhiệt đới,

or methane coming from cows and rice,

hay khí metan do bò và lúa gạo tạo ra,

or nitrous oxide from too many fertilizers,

hay khí NO từ các loại phân bón,

it turns out agriculture is 30 percent of the greenhouse

thì sẽ thấy nông nghiệp tạo ra 30% lượng khí nhà kính

gases going into the atmosphere from human activity.

đi vào bầu khí quyển do hoạt động của con người.

That's more than all our transportation.

Lớn hơn lượng khí do giao thông gây ra.

It's more than all our electricity.

Hơn cả việc sản xuất điện.

It's more than all other manufacturing, in fact.

Và thực tế là, hơn tất cả các hoạt động sản xuất khác.

It's the single largest emitter of greenhouse gases

Nông nghiệp là ống xả khí nhà kính

of any human activity in the world.

lớn nhất của con người trên thế giới này.

And yet, we don't talk about it very much.

Nhưng chúng ta không nói về vần đề đó nhiều.

So we have this incredible presence today of agriculture

Vậy nên nông nghiệp mới

dominating our planet,

thống trị hành tinh này như ngày nay,

whether it's 40 percent of our land surface,

như chiếm 40% diện tích đất,

70 percent of the water we use,

70% lượng nước chúng ta sử dụng,

30 percent of our greenhouse gas emissions.

và 30% lượng khí nhà kính thải ra.

We've doubled the flows of nitrogen and phosphorus

Chúng ta đã tăng gấp đôi lượng hóa chất nitrogen và phốt-pho

around the world simply by using fertilizers,

trên trái đất chỉ để dùng cho phân bón,

causing huge problems of water quality from rivers,

gây ra những vấn đề lớn về chất lượng nước ở các dòng sông,

lakes, and even oceans, and it's also the single biggest

hồ, và thậm chí cả đại dương, và đây là nguyên nhân đơn lẻ

driver of biodiversity loss.

lớn nhất dẫn tới sự mất đa dạng sinh thái.

So without a doubt, agriculture is

Không còn nghi ngờ gì nữa, nông nghiệp

the single most powerful force unleashed on this planet

chính là mối lo lớn nhất của hành tinh này

since the end of the ice age. No question.

kể từ cuối kỷ băng hà. Không còn gì để chối cãi cả.

And it rivals climate change in importance.

Và nó ngang hàng với thay đổi khí hậu về mức độ nghiêm trọng.

And they're both happening at the same time.

Và cả hai vấn đề đều xảy ra cùng một lúc.

But what's really important here to remember is that

Nhưng điều thực sự quan trọng cần phải nhớ là

it's not all bad. It's not that agriculture's a bad thing.

nông nghiệp không hoàn toàn xấu. Nông nghiệp không phải là một điều xấu.

In fact, we completely depend on it.

Thực tế là chúng ta phụ thuộc cả vào nó.

It's not optional. It's not a luxury. It's an absolute necessity.

Nó không phải là một lựa chọn. Không phải một thứ xa xỉ. Nó là một thứ thiết yếu.

We have to provide food and feed and, yeah,

Chúng ta phải tạo ra thức ăn cho mình,

fiber and even biofuels to something like seven billion people

quần áo và thậm chí năng lượng sinh học cho khoảng 7 tỉ người

in the world today, and if anything,

trên thế giới ngày nay và nhu cầu nông nghiệp

we're going to have the demands on agriculture

chì có thể tăng trong tương lai. Nhu cầu đó sẽ không biến mất.

increase into the future. It's not going to go away.

It's going to get a lot bigger, mainly because of

Mà sẽ tăng lên rất nhiều, chủ yếu là do

growing population. We're seven billion people today

dân số đang tăng. Chúng ta đang có 7 tỉ người hôm nay

heading towards at least nine,

ít nhất sẽ biến thành 9 tỉ

probably nine and a half before we're done.

chắc 9 tỉ rưỡi trước khi mọi người ở đây không còn sống.

More importantly, changing diets.

Quan trọng hơn là khẩu phần ăn cũng thay đổi.

As the world becomes wealthier as well as more populous,

Khi thế giới trở nên đông người hơn và cũng giàu có hơn,

we're seeing increases in dietary consumption of meat,

chúng ta sẽ thấy lượng thịt tiêu thụ sẽ tăng lên,

which take a lot more resources than a vegetarian diet does.

đồng nghĩa với việc sử dụng nhiều nguồn năng lượng hơn.

So more people, eating more stuff, and richer stuff,

Vậy là nhiều người hơn, ăn nhiều hơn, và thức ăn giàu dinh dưỡng hơn

and of course having an energy crisis at the same time,

và dĩ nhiên khủng hoảng năng lượng cũng sẽ xảy ra đồng thời,

where we have to replace oil with other energy sources

chúng ta sẽ phải thay thế dầu bằng các nguồn năng lượng khác

that will ultimately have to include some kinds of biofuels

kiểu gì cũng phải chứa các loại chất đốt sinh học

and bio-energy sources.

và các nguồn năng lượng sinh học.

So you put these together. It's really hard to see

Vậy khi ghép những mảnh ghép này lại, thật khó thấy

how we're going to get to the rest of the century

làm cách nào chúng ta có thể đi qua hết thế kỷ này

without at least doubling global agricultural production.

mà không tăng việc sản xuất nông nghiệp toàn cầu lên ít nhất gấp đôi.

Well, how are we going to do this? How are going to

Chà, làm thế nào đây? Làm sao chúng ta có thể

double global ag production around the world?

tăng gấp đôi sản lượng nông phẩm toàn cầu?

Well, we could try to farm more land.

Chúng ta có thể sử dụng nhiều đất hơn.

This is an analysis we've done, where on the left is where

Đây là một bản phân tích chúng tôi thực hiện, bên trái là

the crops are today, on the right is where they could be

nơi canh tác hoa màu hiện tại, bên phải là nơi canh tác trong tương lai

based on soils and climate, assuming climate change

dựa vào chất lượng đất và khí hậu giả sử biến đổi khí hậu

doesn't disrupt too much of this,

không gây ảnh hưởng gì lớn,

which is not a good assumption.

một giả thuyết không đúng cho lắm,

We could farm more land, but the problem is

Chúng ta có thể dùng thêm đất, nhưng vấn đề là

the remaining lands are in sensitive areas.

những vùng đất còn lại đều nằm trong các khu vực nhạy cảm.

They have a lot of biodiversity, a lot of carbon,

Những nơi sinh thái đa dạng, nhiều carbon,

things we want to protect.

những thứ mà chúng ta muốn bảo tồn.

So we could grow more food by expanding farmland,

Ta có thể tăng thực phẩm bằng cách tăng diện tích đất trồng,

but we'd better not,

nhưng tốt hơn là không nên,

because it's ecologically a very, very dangerous thing to do.

bởi vì xét về mặt sinh thái, đó là một việc rất rất nguy hiểm.

Instead, we maybe want to freeze the footprint

Thay vì đó, chúng ta có thể sẽ muốn ngừng bước chân

of agriculture and farm the lands we have better.

của nông nghiệp và canh tác một cách tốt hơn.

This is work that we're doing to try to highlight places

Đây là công trình chúng tôi đang làm, cố tìm ra nơi

in the world where we could improve yields

trên thế giới mà chúng ta có thể nâng cao sản lượng

without harming the environment.

mà không làm hại tới môi trường.

The green areas here show where corn yields,

Những khu vực màu xanh là nơi trồng ngô,

just showing corn as an example,

coi ngô như một ví dụ,

are already really high, probably the maximum you could

đã đạt được năng suất rất cao, có thể là cao nhất

find on Earth today for that climate and soil,

trên trái đất này với điều kiện đất và khí hậu hiện tại,

but the brown areas and yellow areas are places where

nhưng những khu vực màu nâu và vàng là những nơi

we're only getting maybe 20 or 30 percent of the yield

chúng ta mới chỉ đạt được 20-30%

you should be able to get.

năng suất tối đa có thể đạt được.

You see a lot of this in Africa, even Latin America,

Bạn có thể thấy phần lớn khu vực này ở Châu Phi, thậm chí là Mỹ Latin,

but interestingly, Eastern Europe, where Soviet Union

và thú vị thay, cả ở Đông Âu, nơi Liên Xô

and Eastern Bloc countries used to be,

và các nước khối Đông Âu từng tồn tại,

is still a mess agriculturally.

vẫn là một mớ canh tác nông nghiệp lộn xộn.

Now, this would require nutrients and water.

Tiếp theo là dưỡng chất và nước.

It's going to either be organic or conventional

Sẽ là chất hữu cơ hay truyền thống

or some mix of the two to deliver that.

hoặc là sự kết hợp giữa cả hai.

Plants need water and nutrients.

Cây cối cần nước và dưỡng chất.

But we can do this, and there are opportunities to make this work.

Chúng ta có thể làm việc này, và có cơ hội để thành công.

But we have to do it in a way that is sensitive

Nhưng chúng ta phải thực hiện một cách khôn ngoan

to meeting the food security needs of the future

để đáp ứng nhu cầu an ninh lương thực

and the environmental security needs of the future.

và vấn đề môi trường trong tương lai.

We have to figure out how to make this tradeoff between

Phải tìm cách hài hòa

growing food and having a healthy environment work better.

giữa việc trồng lương thực và tạo ra môi trường làm việc tốt hơn.

Right now, it's kind of an all-or-nothing proposition.

Ngay lúc này là vấn đề làm tất cả hoặc không gì cả.

We can grow food in the background --

Chúng ta có thể trồng lương thực làm nền

that's a soybean field —

chẳng hạn như đồng đậu tương

and in this flower diagram, it shows we grow a lot of food,

và trong biểu đồ này, ta có thể thấy rất nhiều lương thực,

but we don't have a lot clean water, we're not storing

nhưng không có nhiều nước sạch, chúng ta không tích trữ

a lot of carbon, we don't have a lot of biodiversity.

nhiều cacbon, đa dạng sinh học cũng mất dần.

In the foreground, we have this prairie

Còn khu vực chủ đạo, ta có thảo nguyên này

that's wonderful from the environmental side,

xét về mặt môi trường thảo nguyên này rất tuyệt

but you can't eat anything. What's there to eat?

nhưng bạn không thể ăn nó. Có gì để ăn chứ?

We need to figure out how to bring both of those together

Chúng ta cần tìm cách kết hợp hai điểm này lại với nhau

into a new kind of agriculture that brings them all together.

để tạo thành một kiểu nông nghiệp mới.

Now, when I talk about this, people often tell me,

Giờ khi tôi nói về chuyện này, mọi người thường đáp rằng

"Well, isn't blank the answer?" -- organic food,

"Không phải câu trả lời rõ rành rành đó sao?"

local food, GMOs, new trade subsidies, new farm bills --

đồ ăn hữu cơ trong nước, trợ cấp thương mại, phí nông nghiệp mới--

and yeah, we have a lot of good ideas here,

đúng thế, có rất nhiều ý tưởng hay,

but not any one of these is a silver bullet.

nhưng không ý tưởng nào trong số đó là viên đạn bạc cả.

In fact, what I think they are is more like silver buckshot.

Tôi nghĩ chúng giống đạn chì hơn.

And I love silver buckshot. You put it together

Và tôi thích đạn chì. Có nó

and you've got something really powerful,

bạn sẽ có một thứ vô cùng mạnh,

but we need to put them together.

nhưng chúng ta cần đặt chúng lại cạnh nhau.

So what we have to do, I think, is invent a new kind

Vậy nên những gì phải làm là tạo ra

of agriculture that blends the best ideas

một nền nông nghiệp có tất cả những ý tưởng tốt nhất

of commercial agriculture and the green revolution

về nông nghiệp thương mại và cách mạng xanh

with the best ideas of organic farming and local food

cùng những ý tưởng về nông nghiệp hữu cơ và thực phẩm trong nước

and the best ideas of environmental conservation,

và những ý tưởng tốt nhất về việc bảo vệ môi trường,

not to have them fighting each other but to have them

không được để chúng mâu thuẫn nhau

collaborating together to form a new kind of agriculture,

mà phải kết hợp nhau để tạo nên một kiểu nông nghiệp mới

something I call "terraculture," or farming for a whole planet.

mà tôi gọi là "văn hóa lục địa", hay nông nghiệp toàn cầu.

Now, having this conversation has been really hard,

Buổi nói chuyện này đang dần chuyên sâu hơn

and we've been trying very hard to bring these key points

chúng tôi đang cố gắng đưa ra những điểm then chốt

to people to reduce the controversy,

để con người giảm tranh cãi,

to increase the collaboration.

mà tăng cường hợp tác.

I want to show you a short video that does kind of show

Tôi muốn cho các bạn xem một đoạn băng ngắn

our efforts right now to bring these sides together

ghi lại nỗ lực của chúng tôi để kết hợp những ý tưởng này

into a single conversation. So let me show you that.

vào một cuộc nói chuyện nhỏ.

(Music)

(Nhạc)

("Institute on the Environment, University of Minnesota: Driven to Discover")

("Học viện Môi trường, Đại học Minnesota: Động lực khám phá")

(Music)

(Nhạc)

("The world population is growing

("Dân số thế giới đang tăng thêm

by 75 million people each year.

75 triệu người mỗi năm.

That's almost the size of Germany.

Gần bằng diện tích của nước Đức.

Today, we're nearing 7 billion people.

Ngày này, dân số đã đạt gần 7 tỉ người.

At this rate, we'll reach 9 billion people by 2040.

Với tốc độ này, dân số sẽ đạt 9 tỉ trước năm 2040.

And we all need food.

Và tất cả đều cần thức ăn.

But how?

Nhưng làm thế nào

How do we feed a growing world without destroying the planet?

để cung cấp thức ăn cho cả thế giới mà không phá hủy hành tinh này?

We already know climate change is a big problem.

Ai cũng biết biến đổi khí hậu là một vấn đề lớn.

But it's not the only problem.

Nhưng đó không phải là vấn đề duy nhất.

We need to face 'the other inconvenient truth.'

Chúng ta cần đối diện với một "sự thật mất lòng" khác.

A global crisis in agriculture.

Khủng hoảng nông nghiệp toàn cầu.

Population growth + meat consumption + dairy consumption + energy costs + bioenergy production = stress on natural resources.

Dân số tăng + lượng thịt tiêu thụ + lượng sữa tiêu thụ + phí năng lượng + sản xuất năng lượng sinh học = áp lực lên tự nhiên.

More than 40% of Earth's land has been cleared for agriculture.

Hơn 40% diện tích đất trái đất đã được dùng cho nông nghiệp.

Global croplands cover 16 million km².

Tổng diện tích cây lương thực toàn cầu là 16 triệu km2.

That's almost the size of South America.

Gần bằng diện tích Nam Mỹ.

Global pastures cover 30 million km².

Diện tích đồng cỏ là 30 triệu km2.

That's the size of Africa.

Bằng diện tích của Châu Phi.

Agriculture uses 60 times more land than urban and suburban areas combined.

Nông nghiệp đang sử dụng diện tích đất gấp 60 lần diện tích đất thành thị và ngoại ô cộng lại.

Irrigation is the biggest use of water on the planet.

Tưới tiêu tiêu thụ nhiều nước nhất trên hành tinh này.

We use 2,800 cubic kilometers of water on crops every year.

2.800 km3 nước được dùng để tưới cho hoa màu mỗi năm.

That's enough to fill 7,305 Empire State Buildings every day.

Lượng nước đó đủ để đổ đầy 7.305 tòa nhà Empire State mỗi ngày.

Today, many large rivers have reduced flows.

Ngày nay, nhiều sông lớn đã bị mất dòng chảy.

Some dry up altogether.

Một số còn khô cạn hoàn toàn.

Look at the Aral Sea, now turned to desert.

Biển Aral giờ đã biến thành hoang mạc.

Or the Colorado River, which no longer flows to the ocean.

Hay sông Colorado, giờ không còn dòng chảy ra đại dương.

Fertilizers have more than doubled the phosphorus and nitrogen in the environment.

Phân bón đã làm tăng gấp đôi lượng phốt pho và nitrogen trong môi trường.

The consequence?

Hậu quả?

Widespread water pollution

Ô nhiễm nước lan rộng

and massive degradation of lakes and rivers.

và nhiều sông hồ xuống cấp.

Surprisingly, agriculture is the biggest contributor to climate change.

Ngạc nhiên thay nông nghiệp lại là nguyên nhân lớn nhất gây ra biến đổi khí hậu.

It generates 30% of greenhouse gas emissions.

Nó tạo ra 30% tổng lượng khí nhà kính.

That's more than the emissions from all electricity and industry,

Nhiều hơn cả lượng khí thải ra từ ngành sản xuất điện và công nghiệp,

or from all the world's planes, trains and automobiles.

hay tất cả máy bay, tàu hỏa và ô tô trên thế giới này gộp lại.

Most agricultural emissions come from tropical deforestation,

Hầu hết khí thải nông nghiệp đều do việc phá rừng nhiệt đới

methane from animals and rice fields,

khí metan từ vật nuôi và các cánh đồng lúa

and nitrous oxide from over-fertilizing.

và oxit nitro do bón phân quá nhiều.

There is nothing we do that transforms the world more than agriculture.

Không gì con người làm biến đổi thế giới nhiều bằng công nghiệp.

And there's nothing we do that is more crucial to our survival.

Và những gì con người làm cũng chỉ để tồn tại.

Here's the dilemma...

Đúng là một điều tiến thoái lưỡng nan...

As the world grows by several billion more people,

Khi dân số thế giới tăng thêm vài tỉ người,

We'll need to double, maybe even triple, global food production.

chúng ta cần lượng thức ăn gấp đôi, thậm chí gấp ba lần.

So where do we go from here?

Vậy chúng ta cần làm gì?

We need a bigger conversation, an international dialogue.

Chúng ta cần một cuộc nói chuyện lớn hơn, một cuộc đối thoại quốc tế.

We need to invest in real solutions:

Cần đầu tư vào những giải pháp thật sự:

incentives for farmers, precision agriculture, new crop varieties, drip irrigation,

khích lệ nông dân, nông nghiệp chính xác, đa dạng hoa màu, tưới tiêu tiết kiệm,

gray water recycling, better tillage practices, smarter diets.

tái chế nước xấu, canh tác đất tốt hơn, chế độ ăn thông minh hơn.

We need everyone at the table.

Chúng ta cần tất cả mọi người cùng tham gia.

Advocates of commercial agriculture,

Vận động nông nghiệp thương mại,

environmental conservation,

đối thoại môi trường,

and organic farming...

và nông nghiệp hữu cơ...

must work together.

phải thực hiện đồng thời.

There is no single solution.

Không có giải pháp đơn lẻ nào hết.

We need collaboration,

Chúng ta cần sự hợp tác,

imagination,

sự tưởng tượng,

determination,

lòng quyết tâm,

because failure is not an option.

bởi thất bại không phải là một lựa chọn.

How do we feed the world without destroying it?

Làm thế nào để vừa nuôi sống thế giới mà không hủy hoại nó?

Yeah, so we face one of the greatest grand challenges

Đúng vậy, chúng ta đang đối mặt với một trong những thử thách lớn nhất

in all of human history today:

trong lịch sử nhân loại ngày nay:

the need to feed nine billion people

nhu cầu thức ăn cho 9 tỉ người

and do so sustainably and equitably and justly,

và phải làm được vậy một cách ổn định và công bằng.

at the same time protecting our planet

đồng thời bảo vệ hành tinh của chúng ta

for this and future generations.

vì thế hệ ngày nay và mai sau.

This is going to be one of the hardest things

Đây sẽ là một trong những việc khó khăn nhất

we ever have done in human history,

mà chúng ta từng làm trong lịch sử nhân loại,

and we absolutely have to get it right,

và chúng ta chắc chắc phải làm tốt,

and we have to get it right on our first and only try.

phải làm tốt trong lần thử đầu tiên và cũng là duy nhất của mình.

So thanks very much. (Applause)

Cảm ơn rất nhiều. (Vỗ tay)