Brian Skerry reveals ocean's glory -- and horror

Brian Skerry okyanuslardaki görkemi -- ve vahşeti -- gözler önüne seriyor

Çeviri: B. Duygu Özpolat Gözden geçirme: Ayşe Demirel

I would like to share with you this morning

Bu sabah sizlerle paylaşmak istediğim,

some stories about the ocean

National Geographic dergisi için

through my work as a still photographer

bir fotoğrafçı olarak çalışmalarım sonucu

for National Geographic magazine.

ortaya çıkan, okyanuslara dair kimi öyküler.

I guess I became an underwater photographer

Sanırım, çocukken denize aşık olduğum için

and a photojournalist

bir sualtı fotoğrafçısı

because I fell in love with the sea as a child.

ve fotojurnalist oldum.

And I wanted to tell stories

Ve öyküler anlatmak istiyordum

about all the amazing things I was seeing underwater,

suyun altında gördüğüm muhteşem şeyler, inanılmaz

incredible wildlife and interesting behaviors.

yaban hayat ve ilginç davranışlar hakkında.

And after even 30 years of doing this,

Ve bu işi 30 yıldır yaptıktan sonra bile,

after 30 years of exploring the ocean,

okyanusu 30 yıldır keşiften sonra,

I never cease to be amazed

denizdeyken yaşadığım sıradışı

at the extraordinary encounters that I have while I'm at sea.

rastlaşmalara şaşırmaktan hala vazgeçmedim.

But more and more frequently these days

Ama son günlerde artan bir sıklıkta

I'm seeing terrible things underwater as well,

suyun altında korkunç şeyler de görmeye başladım,

things that I don't think most people realize.

pek çok insanın farkında olmadığını düşündüğüm şeyler.

And I've been compelled to turn my camera towards these issues

Ve daha bütünlüklü bir öykü anlatabilmek için, fotoğraf makinamı

to tell a more complete story.

bu sorunlara çevirmek zorunda kaldım.

I want people to see what's happening underwater,

İnsanların sualtında neler olduğunu görmesini istiyorum,

both the horror and the magic.

hem korkuncu hem büyüleyici olanı.

The first story that I did for National Geographic,

National Geographic için hazırladığım ilk haber,

where I recognized the ability to include

ki bu dergi, çevre sorunları ve doğa tarihini

environmental issues within a natural history coverage,

harmanlayan haberler yapma imkanını farkettiğim yerdir,

was a story I proposed on harp seals.

foklar hakkında önerdiğim bir öyküydü.

The story I wanted to do initially

Başlangıçta anlatmak istediğim öykü,

was just a small focus to look at the few weeks each year

bu hayvanların kur yapma, çiftleşme ve yavru doğurmak için

where these animals migrate down from the Canadian arctic

Kanada'da kutuptan aşağı, St. Lawrence Körfezi'ne her sene

to the Gulf of St. Lawrence in Canada

göç ettikleri birkaç haftalık dönemi

to engage in courtship, mating and to have their pups.

inceleyen küçük odaklı bir öyküydü.

And all of this is played out against

Ve bu öykü, fonda yüzmekte olan,

the backdrop of transient pack ice

rüzgar ve gelgitle hareket eden

that moves with wind and tide.

geçici bir buzula karşı sahneleniyordu.

And because I'm an underwater photographer,

Ve ben bir sualtı fotoğrafçısı olduğum için, öyküyü

I wanted to do this story from both above and below,

suyun üstünden ve altından anlatmak istedim,

to make pictures like this that show one of these little pups

ki buradaki gibi bir yavru foku -2 derece buzlu suya

making its very first swim in the icy 29-degree water.

ilk dalışını yaparken görüntüleyebileyim.

But as I got more involved in the story,

Ama öykünün içine girdikçe,

I realized that there were two big environmental issues I couldn't ignore.

göz ardı edemediğim iki büyük çevresel sorunun farkına vardım.

The first was that these animals continue to be hunted,

İlki, bu hayvanların hala avlanıyor ve yaklaşık 8 ila

killed with hakapiks at about eight, 15 days old.

15 günlükken hakapiklerle öldürülüyor olmalarıydı.

It actually is the largest marine mammal

Aslında bu, gezegendeki en büyük

slaughter on the planet,

deniz memelisi katliamı,

with hundreds of thousands of these seals being killed every year.

her yıl bu foklardan yüz binlercesi öldürülüyor.

But as disturbing as that is,

Bu çok rahatsız edici ama,

I think the bigger problem for harp seals

bence fokların ondan da büyük sorunu

is the loss of sea ice due to global warming.

küresel ısınma yüzünden buzulların erimesi.

This is an aerial picture that I made that shows

Bu, fok sezonu sırasında St. Lawrence Körfezi'ni

the Gulf of St. Lawrence during harp seal season.

gösteren havadan çektiğim bir fotoğraf.

And even though we see a lot of ice in this picture,

Ve her ne kadar bu fotoğrafta çok buz görsek de,

there's a lot of water as well, which wasn't there historically.

burada, geçmişte orada olmayan, çok fazla su da var.

And the ice that is there is quite thin.

Ve oradaki buz oldukça ince.

The problem is that these pups need a stable platform of solid ice

Problem şu ki, anneden beslenebilmeleri için yavruların ihtiyacı

in order to nurse from their moms.

katı buzdan sağlam bir platform.

They only need 12 days from the moment they're born until they're on their own.

Doğdukları andan kendi başlarına kalacakları ana dek 12 güne ihtiyaçları var.

But if they don't get 12 days,

Ama o 12 gün olmazsa,

they can fall into the ocean and die.

okyanusa düşüp ölebilirler.

This is a photo that I made showing

Çektiğim bu fotoğraf, yavrulardan

one of these pups that's only about five or seven days old --

yaklaşık 5 ya da 7 günlük bir tanesinin --

still has a little bit of the umbilical cord on its belly --

ki göbek bağının küçük bir kısmı hala karnında --

that has fallen in because of the thin ice,

ince buz yüzünden düştüğünü ve annenin

and the mother is frantically trying to push it up to breathe

yavru nefes alabilsin ve sağlam yüzeye geri dönebilsin

and to get it back to stable purchase.

diye delicesine onu yukarı ittirişini gösteriyor.

This problem has continued to grow each year since I was there.

Orada olduğum süreçte bu sorun her yıl büyümeye devam etti.

I read that last year the pup mortality rate

Okuduğuma göre, geçen yıl, yavru ölüm oranı

was 100 percent in parts of the Gulf of St. Lawrence.

St. Lawrence Körfezi'nin kimi yerlerinde 100% imiş.

So, clearly, this species has a lot of problems going forward.

Yani, açık ki, bu türün sorunları hala kötüye gidiyor.

This ended up becoming a cover story at National Geographic.

Nihayetinde bu, National Geographic'te kapak haberi oldu.

And it received quite a bit of attention.

Ve çok da ilgi çekti.

And with that, I saw the potential to begin

Bu sayede, okyanusun sorunlarına dair

doing other stories about ocean problems.

başka haberler yapma potansiyelini farkettim.

So I proposed a story on the global fish crisis,

Böylece küresel balık krizine dair bir haberi önerdim,

in part because I had personally witnessed

kısmen sebep, kişisel olarak son 30 yılda,

a lot of degradation in the ocean over the last 30 years,

okyanuslarda çok fazla tahribata tanık olmuş olmam,

but also because I read a scientific paper

ama aynı zamanda, okyanustaki büyük balıkların

that stated that 90 percent of the big fish in the ocean

yüzde 90'ının son 50-60 yılda yok olduğunu anlatan

have disappeared in the last 50 or 60 years.

bilimsel bir makale okumuştum.

These are the tuna, the billfish and the sharks.

Bunlar ton, deniz turnası ve köpek balıklarıydı.

When I read that, I was blown away by those numbers.

Ve bunu okuduğum zaman rakamlar beni şaşkına çevirdi.

I thought this was going to be headline news in every media outlet,

Bunun her yayın organında manşetlerden verileceğini sandım.

but it really wasn't, so I wanted to do a story

Ama böyle olmadı, ben de bunu, çok farklı bir

that was a very different kind of underwater story.

sualtı haberi yapmaya karar verdim.

I wanted it to be more like war photography,

Daha çok savaş fotoğrafı gibi olmasını istedim,

where I was making harder-hitting pictures

okurlara gezegendeki sucul yaban hayata

that showed readers what was happening

neler olduğunu gösteren çok çarpıcıcı

to marine wildlife around the planet.

fotoğraflar çekmek suretiyle.

The first component of the story that I thought was essential, however,

Fakat, hikayenin temel olduğunu düşündüğüm ilk kısmı,

was to give readers a sense of appreciation

kendileri ile beslendikleri okyanus hayvanlarının

for the ocean animals that they were eating.

kıymetini bilme hissini okurlara vermekti.

You know, I think people go into a restaurant,

İşte, bence insanlar restoranlara gidiyor,

and somebody orders a steak, and we all know where steak comes from,

ve biri biftek ısmarlıyor, hepimiz o bifteğin nereden geldiğini biliyoruz,

and somebody orders a chicken, and we know what a chicken is,

ve biri tavuk ısmarlıyor, hepimiz tavuğun ne olduğunu biliyoruz,

but when they're eating bluefin sushi,

ama mesela maviyüzgeç suşi yerken,

do they have any sense of the magnificent animal that they're consuming?

acaba tükettikleri hayvanın ne kadar ihtişamlı olduğundan haberleri var mı?

These are the lions and tigers of the sea.

Bunlar denizlerin aslanları ve kaplanlarıdır.

In reality, these animals have no terrestrial counterpart;

Gerçekte, bu hayvanların karada bir eşi yok;

they're unique in the world.

dünya üzerinde benzersizler.

These are animals that can practically swim

Bunlar, pratikte ekvatordan kutuplara kadar

from the equator to the poles

yüzebilen hayvanlar, yıl boyunca

and can crisscross entire oceans in the course of a year.

okyanusun tamamını çaprazlama geçip duruyorlar.

If we weren't so efficient at catching them, because they grow their entire life,

Onları avlamakta bu kadar iyi olmasak, büyümeleri ömür boyu sürdüğünden,

would have 30-year-old bluefin out there that weigh a ton.

30 yaşında, bir ton ağırlığında maviyüzgeçlere rastlayabilirdik.

But the truth is we're way too efficient at catching them,

Ama hakikat şu ki onları avlamakta gereğinden iyiyiz,

and their stocks have collapsed worldwide.

ve dünyadaki sayıları ani ve ciddi düşüşte.

This is the daily auction at the Tsukiji Fish Market

Bu, Tsukiji Balık Pazarı'ndaki günlük mezat,

that I photographed a couple years ago.

birkaç sene önce çekmiştim.

And every single day these tuna, bluefin like this,

Her gün bu ton balıkları, bunun gibi maviyüzgeçler,

are stacked up like cordwood,

odun gibi istifleniyorlar,

just warehouse after warehouse.

ambar ambar depolanıyorlar.

As I wandered around and made these pictures,

Ben ortalıkta dolaşıp bu fotoğrafları çekerken,

it sort of occurred to me that the ocean's not a grocery store, you know.

bir anda okyanusun bir süpermarket olmadığı düşüncesi belirdi kafamda.

We can't keep taking without expecting

Hiç ciddi sonuçları olmayacağını sanarak

serious consequences as a result.

sürekli almaya devam edemeyiz.

I also, with the story, wanted to show readers

Bu haberle aynı zamanda okurlara

how fish are caught, some of the methods that are used to catch fish,

balıkların nasıl yakalandığını, trolle avlama gibi dünyadaki en yaygın

like a bottom trawler, which is one of the most common methods in the world.

yöntemlerden biri olan bazı balık avlama yöntemlerini göstermek istedim.

This was a small net that was being used in Mexico to catch shrimp,

Bu Meksika'da karides yakalamak için kullanılan küçük bir ağ,

but the way it works is essentially the same everywhere in the world.

ama kullanılış şekli temelde dünyanın her yerinde aynı.

You have a large net in the middle

Ortada büyükçe bir ağ var ve

with two steel doors on either end.

İki ucunda iki çelik kapı bulunuyor.

And as this assembly is towed through the water,

Ve bu düzenek suyun içinde sürüklenirken,

the doors meet resistance with the ocean,

kapılar sudan dolayı direnç görüyor

and it opens the mouth of the net,

ve ağın ağzını açıyorlar,

and they place floats at the top and a lead line on the bottom.

ve yukarı şamandıralar, aşağı ise iskandil kurşunu yerleştiriyorlar.

And this just drags over the bottom, in this case to catch shrimp.

Düzenek taban boyunca sürülüyor, burada karides yakalamak için.

But as you can imagine, it's catching everything else in its path as well.

Ama tahmin edebileceğiniz gibi, yoluna çıkan diğer şeyleri de yakalıyor.

And it's destroying that precious benthic community on the bottom,

Ayrıca tabandaki çok kıymetli bentik komüniteyi harap ediyor,

things like sponges and corals,

sünger ve mercan gibi şeyleri,

that critical habitat for other animals.

başka hayvanlar için önemli olan yaşam alanını.

This photograph I made of the fisherman

Çektiğim bu fotoğraf, ağını bir saat boyunca

holding the shrimp that he caught after towing his nets for one hour.

sürüdükten sonra yakaladığı karidesleri tutan bu balıkçıya ait.

So he had a handful of shrimp, maybe seven or eight shrimp,

Bir avuç, belki 7 ya da 8 tane karidese sahip şimdi,

and all those other animals on the deck of the boat are bycatch.

ve tekne güvertesindeki diğer bütün o hayvanlar yan avlar.

These are animals that died in the process,

Bu hayvanlar süreç esnasında öldüler,

but have no commercial value.

ama hiçbir ticari değerleri yok.

So this is the true cost of a shrimp dinner,

İşte bu, bir karides yemeğinin gerçek bedeli,

maybe seven or eight shrimp

belki 7 ya da 8 karides

and 10 pounds of other animals that had to die in the process.

ve av esnasında ölmek zorunda kalan 4,5 kg başka hayvan.

And to make that point even more visual, I swam under the shrimp boat

Bu noktayı daha belirgin kılmak için, karides teknesinin altına yüzdüm

and made this picture of the guy shoveling

ve yan avları çöp olarak denize kürekle geri döken

this bycatch into the sea as trash

şu adamın fotoğrafını çektim

and photographed this cascade of death,

bu ölüm merdiveninin basamaklarını çektim,

you know, animals like guitarfish, bat rays,

gitarbalığı, yarasa vatosları, dilbalığı,

flounder, pufferfish, that only an hour before,

kirpibalığı gibi hayvanlar, sadece bir saat önce

were on the bottom of the ocean, alive,

okyanusun dibinde hayattalardı, ama

but now being thrown back as trash.

şimdi oraya çöp olarak geri atılıyorlar.

I also wanted to focus on the shark fishing industry

Köpekbalığı avcılığı endüstrisine de odaklanmak istedim

because, currently on planet Earth,

çünkü, şu anda Dünya gezegeninde,

we're killing over 100 million sharks

her yıl, 100 milyonun üzerinde

every single year.

köpekbalığını öldürüyoruz.

But before I went out to photograph this component,

Ama işin bu kısmını fotoğraflamaya gitmeden önce,

I sort of wrestled with the notion of how do you make a picture of a dead shark

Ölü bir köpekbalığının okurlara dokunacak cinsten fotoğrafını çekebilme mefhumu

that will resonate with readers

ile başa çıkmam gerekti

You know, I think there's still a lot of people out there who think

Bence hala, en iyi köpekbalığı ölü köpekbalığıdır

the only good shark is a dead shark.

diyen bir sürü insan var.

But this one morning I jumped in and found this thresher

Ama bir sabah, suya girdim ve ağda az önce ölmüş

that had just recently died in the gill net.

bu sapan köpekbalığını buldum.

And with its huge pectoral fins and eyes still very visible,

Devasa pektoral yüzgeçleri ve hala görülebilir gözleri ile,

it struck me as sort of a crucifixion, if you will.

tabiri caizse, bana çarmıha gerilmiş gibi göründü.

This ended up being the lead picture

Bu, National Geographic'teki küresel

in the global fishery story in National Geographic.

balıkçılık yazısında baş fotoğraf oldu.

And I hope that it helped readers to take notice

Ve umuyorum ki bu, okurların 100 milyon köpekbalığı

of this problem of 100 million sharks.

problemini farketmelerini sağladı.

And because I love sharks -- I'm somewhat obsessed with sharks --

Köpekbalıklarını çok sevdiğim için -- hatta onlara karşı saplantılıyım --

I wanted to do another, more celebratory, story about sharks,

köpekbalıklarının güzelliğini öne çıkaran bir haber yapmak istedim,

as a way of talking about the need for shark conservation.

onların korunmasına olan ihtiyaçtan bahsetmek amacıyla.

So I went to the Bahamas

Bahamalar'a gittim

because there're very few places in the world

çünkü bugünlerde dünya üzerinde köpekbalıklarının

where sharks are doing well these days,

iyi durumda olduğu pek az yer kaldı,

but the Bahamas seem to be a place where stocks were reasonably healthy,

ama Bahamalar'da köpekbalığı nüfusu görece sağlıklı gibiydi,

largely due to the fact that the government there

özellikle oradaki yönetimin yıllar önce

had outlawed longlining several years ago.

çapariyle avlanmayı yasaklaması sayesinde.

And I wanted to show several species

Dergide daha önce çıkmamış pek çok

that we hadn't shown much in the magazine and worked in a number of locations.

türü görüntülemek istedim ve birkaç farklı yerde çekimler yaptım.

One of the locations was this place called Tiger Beach,

Bu yerlerden birinin adı Kaplan Plajı idi,

in the northern Bahamas where tiger sharks

kuzey Bahamalar'da, kaplan köpekbalıklarının

aggregate in shallow water.

sığ sularda toplaştığı bir yer.

This is a low-altitude photograph that I made

Bu çektiğim, dalış teknemizi etrafında öylece

showing our dive boat with about a dozen of these big old tiger sharks

yüzmekte olan bir düzine büyük yaşlı kaplan köpekbalığı

sort of just swimming around behind.

ile gösteren alçaktan bir hava fotoğrafı.

But the one thing I definitely didn't want to do with this coverage

Ama bu yazı ile kesinlikle yapmak istemediğim tek şey

was to continue to portray sharks as something like monsters.

köpekbalıklarını canavar gibi göstermeye devam etmekti.

I didn't want them to be overly threatening or scary.

Onların fazladan tehditkar ve ürkütücü olmalarını istemedim.

And with this photograph of a beautiful

Ve, 4,5 metrelik güzel bir

15-feet, probably 14-feet, I guess,

dişi kaplan köpekbalığının

female tiger shark,

bu fotoğrafı ile,

I sort of think I got to that goal,

sanırım o amaca ulaştım,

where she was swimming with these little barjacks off her nose,

burnunun ucunda bu üç küçük istavritle yüzüyor,

and my strobe created a shadow on her face.

ve flaşım yüzünde gölgeler oluşturuyor.

And I think it's a gentler picture, a little less threatening,

Bence bu daha nazik, daha az tehditkar bir resim,

a little more respectful of the species.

bu türe biraz daha saygılı.

I also searched on this story

Bu haber için aynı zamanda

for the elusive great hammerhead,

büyük çekiç başı aradım,

an animal that really hadn't been photographed much

belki son 7 veya 10 seneye dek

until maybe about seven or 10 years ago.

pek fotoğraflanmamış bir hayvandı.

It's a very solitary creature.

Yalnız gezen bir yaratıktır.

But this is an animal that's considered data deficient by science

Ama hem Florida'da hem de Bahamalar'da, bilimsel açıdan

in both Florida and in the Bahamas.

hakkında yeterince veri olmadığı kabul ediliyor.

You know, we know almost nothing about them.

Yani haklarında neredeyse hiçbir şey bilmiyoruz.

We don't know where they migrate to or from,

Nereden ya da nereye göç ettiklerini bilmiyoruz,

where they mate, where they have their pups,

nerede çiftleştiklerini, nerede yavruladıklarını,

and yet, hammerhead populations in the Atlantic

ama yine de, Atlantikte çekiç baş nüfusları

have declined about 80 percent in the last 20 to 30 years.

son 20-30 yılda yüzde 80 azaldı.

You know, we're losing them faster than we can possibly find them.

Onları bulabileceğimizden daha hızlı bir şekilde kaybediyoruz.

This is the oceanic whitetip shark,

Bu okyanus beyazuç köpekbalığı,

an animal that is considered the fourth most dangerous species,

en tehlikeli 4. hayvan türü kabul ediliyor,

if you pay attention to such lists.

tabi böyle listeleri kaale alıyorsanız.

But it's an animal that's about 98 percent in decline

Ama bu, bulunduğu bölgeler boyunca

throughout most of its range.

%98 azalmakta olan bir hayvan.

Because this is a pelagic animal and it lives out in the deeper water,

Kıyıdan çok açıklarda ve derin sularda yaşayan bir hayvan olduğundan,

and because we weren't working on the bottom,

ve biz de tabanda çalışmıyor olduğumuzdan,

I brought along a shark cage here,

Yanımda köpekbalığı kafesi getirmiştim,

and my friend, shark biologist Wes Pratt is inside the cage.

ve köpekbalığı biyologu arkadaşım Wes Pratt kafesin içinde.

You'll see that the photographer, of course, was not inside the cage here,

Göreceksiniz ki fotoğrafçı, elbette, burada kafesin içinde değil,

so clearly the biologist is a little smarter than the photographer I guess.

açıkça görülüyor ki biyolog fotoğrafçıdan sanırım biraz daha zeki.

And lastly with this story,

Ve son olarak bu öyküyle,

I also wanted to focus on baby sharks, shark nurseries.

bebek köpekbalıklarının büyüdüğü yerlere değinmek istedim.

And I went to the island of Bimini, in the Bahamas,

Limon köpekbalığı yavrularını çekmek için,

to work with lemon shark pups.

Bahamalar'da Bimini adasına gittim.

This is a photo of a lemon shark pup,

Bu, limon köpekbalığı yavrusu fotoğrafı,

and it shows these animals where they live for the first two to three years of their lives

ve fotoğraf bu hayvanları, hayatlarının ilk 2-3 yılını geçirdikleri bu koruyucu

in these protective mangroves.

magruvlardayken gösteriyor.

This is a very sort of un-shark-like photograph.

Bu pek de köpekbalığı gibi olmayan bir fotoğraf.

It's not what you typically might think of as a shark picture.

Yani köpekbalığı fotoğrafı denince aklınıza bu gelmez.

But, you know, here we see a shark that's maybe 10 or 11 inches long

Ama, burada belki 25-30 santimlik bir köpekbalığı görüyoruz

swimming in about a foot of water.

30 santim derinlikte yüzüyor.

But this is crucial habitat and it's where they spend the first two, three years of their lives,

Resifin diğer bölgelerine gidecek yaşa gelene dek burası onların hayatlarının

until they're big enough to go out on the rest of the reef.

ilk 2-3 yılını geçirdikleri çok önemli bir yaşam alanı.

After I left Bimini, I actually learned

Bimini'den ayrıldıktan sonra öğrendim ki

that this habitat was being bulldozed

bu yaşam alanı golf sahası ve tatil köyü

to create a new golf course and resort.

yapmak için buldozerle yok edilmiş.

And other recent stories have looked at

Yakın zamanda göz attığım diğer öykülerde

single, flagship species, if you will,

başka tehditlerden bahsetmek için,

that are at risk in the ocean

okyanuslarda risk altındaki

as a way of talking about other threats.

türlerin başında gelen hayvanlara değindim.

One such story I did documented the leatherback sea turtle.

Bu öykülerden birinde deri sırtlı deniz kaplumbağasını inceledim.

This is the largest, widest-ranging,

Bu, en geniş alana yayılmış, en büyük,

deepest-diving and oldest of all turtle species.

en derine dalan ve en yaşlı kaplumbağa türü.

Here we see a female crawling

Burada ayışığında okyanustan

out of the ocean under moonlight

Trinidad adasına çıkmakta olan

on the island of Trinidad.

bir dişi görüyoruz.

These are animals whose lineage dates back about 100 million years.

Bunlar soyları 100 milyon yıl öncesine giden hayvanlar.

And there was a time in their lifespan

Ve sudan yuva yapmak için çıktıklarında

where they were coming out of the water to nest

koşmakta olan Tyrannosaurus rex'ler gördükleri

and saw Tyrannosaurus rex running by.

zamanlar da oldu.

And today, they crawl out and see condominiums.

Bugün, sudan çıkıp karşılarında tatil köyü buluyorlar.

But despite this amazing longevity,

Soylarının bu uzun geçmişine rağmen,

they're now considered critically endangered.

bugün yokolma tehlikesiyle karşı karşıyalar.

In the Pacific, where I made this photograph,

Pasifik'te, bu fotoğrafı çektiğim yerde,

their stocks have declined about 90 percent

sayıları son 15 senede yaklaşık olarak

in the last 15 years.

%90 azalmış.

This is a photograph that shows a hatchling

Bu fotoğraf yumurtadan yeni çıkmış, uzun ve

about to taste saltwater for the very first time

tehlikeli yolculuğuna başlarken, tuzlu suyu

beginning this long and perilous journey.

ilk kez tatmak üzere olan bir yavruyu gösteriyor.

Only one in a thousand

Her bin kaplumbağadan

leatherback hatchlings will reach maturity.

sadece bir tanesi yetişkinliğe erişebilecek.

But that's due to natural predators

Ama bu, onları plajda yakalayan

like vultures that pick them off on a beach

akbaba veya hemen kıyıda bekleyen

or predatory fish that are waiting offshore.

balıklar gibi doğal avcılar yüzünden.

Nature has learned to compensate with that,

Doğa bu kayıpla başa çıkmayı öğrenmiş,

and females have multiple clutches of eggs

ve dişiler şansı artırabilmek için öbek öbek

to overcome those odds.

yumurta bırakıyorlar.

But what they can't deal with is anthropogenic stresses,

Ama başa çıkamadıkları şey, insan kökenli stres,

human things, like this picture that shows

insansı şeyler, mesela bu fotoğraftaki

a leatherback caught at night in a gill net.

gece ağa takılmış bir su kaplumbağası.

I actually jumped in and photographed this,

Aslında, suya dalıp bu fotoğrafı çektim

and with the fisherman's permission,

ve balıkçının iznini aldıktan sonra

I cut the turtle out, and it was able to swim free.

kaplumbağayı salıverdim, artık özgürce yüzebilirdi.

But, you know, thousands of other leatherbacks each year

Ama her yıl binlerce deri sırtlı su kaplumbağasının

are not so fortunate,

şansı böyle yaver gitmiyor,

and the species' future is in great danger.

ve türün geleceği ciddi tehlike altında.

Another charismatic megafauna species that I worked with

Üzerinde çalıştığım bir diğer karizmatik megafauna türü

is the story I did on the right whale.

gerçek balina hakkında yaptığım haberdi.

And essentially, the story is this with right whales,

Ve temelde bu gerçek balinalara dair öykü şu ki,

that about a million years ago, there was

yaklaşık bir milyon yıl önce gezegende

one species of right whale on the planet,

sadece bir tek gerçek balina türü vardı,

but as land masses moved around and oceans became isolated,

ama kara parçaları kayıp okyanuslar birbirinden yalıtılınca,

the species sort of separated,

türün üyeleri birbirinden ayrı düştü,

and today we have essentially two distinct stocks.

bugün temel olarak iki ayrı topluluk var.

We have the Southern right whale that we see here

Burada Güneyli gerçek balinamız var

and the North Atlantic right whale that we see here

ve burada Kuzey Atlantik gerçek balinası,

with a mom and calf off the coast of Florida.

Florida kıyısı açıklarında bir anne ve yavrusu.

Now, both species were hunted to the brink of extinction

Her iki tür de, tükenmenin eşiğine dek, balina avcıları

by the early whalers,

tarafından avlanmıştı,

but the Southern right whales have rebounded a lot better

ama Güneyli gerçek balinaların sayısı yeniden yükseldi

because they're located in places

çünkü insan etkinliğinden uzaktaki

farther away from human activity.

bölgelerde yaşıyorlar.

The North Atlantic right whale is listed as

Kuzey Atlantik gerçek balinaları ise soyu tükenme

the most endangered species on the planet today

tehlikesine en çok sahip tür olarak listeleniyor

because they are urban whales; they live along the east coast

çünkü onlar kentsel balinalar; Kuzey Amerika'nın yani ABD ve

of North America, United States and Canada,

Kanada'nın doğu kıyısında yaşıyorlar,

and they have to deal with all these urban ills.

kentsel zorluklarla başa çıkmak zorundalar.

This photo shows an animal popping its head out at sunset off the coast of Florida.

Burada Florida kıyılarında günbatımında kafasını sudan çıkarmış balinayı görüyorsunuz.

You can see the coal burning plant in the background.

Fonda kömür yakmakta olan fabrikayı seçebilirsiniz.

They have to deal with things like toxins and pharmaceuticals

Bu balinalar, okyanusa sızan ve muhtemelen üremelerini etkileyen

that are flushed out into the ocean,

toksinler ve ecza maddeleriyle

and maybe even affecting their reproduction.

başa çıkmak zorundalar.

They also get entangled in fishing gear.

Ayrıca, balıkçılık araçlarına dolanıyorlar.

This is a picture that shows the tail of a right whale.

Bu fotoğrafta balinanın kuyruğunu görüyorsunuz.

And those white markings are not natural markings.

Ve oradaki beyaz izler doğal desenler değil.

These are entanglement scars.

Bunlar ağa dolanma yaraları.

72 percent of the population has such scars,

Nüfusun %72'sinde böyle yaralar var,

but most don't shed the gear, things like lobster traps and crab pots.

ama kapanlar çoğunlukla, ıstakoz ve yengeçlerdeki gibi düşmüyor.

They hold on to them, and it eventually kills them.

Üzerlerinde takılı kalıyor ve sonunda onları öldürüyor.

And the other problem is they get hit by ships.

Diğer problem, gemilerin balinalara çarpması.

And this was an animal that was struck by a ship

Bu, Nova Scotia, Kanada'da kendisine gemi

in Nova Scotia, Canada

çarpmış bir hayvan

being towed in, where they did a necropsy

kıyıya çekiliyor, orada nekropsi yapıp

to confirm the cause of death,

ölüm sebebini teyit ediyorlar:

which was indeed a ship strike.

sebep hakikaten gemi çarpması.

So all of these ills are stacking up against these animals

Yani bütün bu zorluklar bu hayvanların önünde birikiyor

and keeping their numbers very low.

ve sayılarının artmasına engel oluyor.

And to draw a contrast with that beleaguered North Atlantic population,

Harap edilen bu Kuzey Atlantik popülasyonu ile karşılaştırma yapmak için,

I went to a new pristine population of Southern right whales

Güneyli balinaların yaklaşık 10 sene önce, Yeni Zelanda'nın

that had only been discovered about 10 years ago

Auckland Adaları denilen bir yerinde keşfedilen

in the sub-Antarctic of New Zealand, a place called the Auckland Islands.

yeni ve bozulmamış bir popülasyonunu görüntülemeye gittim.

I went down there in the winter time.

Gittiğimda mevsim kıştı.

And these are animals that had never seen humans before,

Bu havyanlar daha önce hiç insanla karşılaşmamışlardı.

and I was one of the first people they probably had ever seen.

Ben muhtemelen, onların gördüğü ilk insanlardan biriydim.

And I got in the water with them,

Suya onların yanına daldım,

and I was amazed at how curious they were.

ve meraklılıkları karşısında hayrete düştüm.

This photograph shows my assistant standing on the bottom at about 70 feet

Bu fotoğraftaki asistanım, yaklaşık 22 metrede tabanda ayakta duruyor

and one of these amazingly beautiful, 45-foot,

muazzam güzellikte 14 metrelik, 70 tonluk,

70-ton whales,

bir balinayla birlikte,

like a city bus just swimming up, you know.

balina, sanki yukarı yüzen bir otobüs gibi.

They were in perfect condition,

Balinalar mükemmel durumdaydı,

very fat and healthy, robust, no entanglement scars,

tombul ve sağlıklı, gürbüz, dolanma yaraları yok,

the way they're supposed to look.

yani olmaları gerektiği gibi.

You know, I read that the pilgrims, when they landed at Plymouth Rock

Bir yerde okuduğuma göre, göçmenler 1620'de Massachusetts'teki

in Massachusetts in 1620,

Plymounth Rock'a ulaştığında,

wrote that you could walk across Cape Cod Bay

Cape Cod Körfezi'nin balina sırtında baştan başa

on the backs of right whales.

geçilebileceğini yazmışlardı.

And we can't go back and see that today,

Ama bugün oraya gidip bunu göremeyiz,

but maybe we can preserve what we have left.

fakat belki de elimizde kalanı koruyabiliriz.

And I wanted to close this program with a story of hope,

Son olarak bu konuşmayı umut veren bir öyküyle bitireceğim,

a story I did on marine reserves

deniz rezervleri hakkındaki bir haber

as sort of a solution

aşırı balık avı problemine

to the problem of overfishing, the global fish crisis story.

küresel balık krizi öyküsüne bir çözüm olması için.

I settled on working in the country of New Zealand

Yeni Zelanda'da çalışmak üzere yerleştim

because New Zealand was rather progressive,

çünkü Yeni Zelanda oldukça yenilikçiydi,

and is rather progressive in terms of protecting their ocean.

yani okyanusları koruma bakımından yenilikçi ve ilerlemeciydi.

And I really wanted this story to be about three things:

Ve bu haberin özellikle 3 şey hakkında olmasını istedim.

I wanted it to be about abundance,

Bolluk, çeşitlilik ve dirençlilik

about diversity and about resilience.

hakkında olmasını istedim.

And one of the first places I worked

Çalıştığım yerlerden ilki

was a reserve called Goat Island

Yeni Zelanda Leigh'te Keçi Adası

in Leigh of New Zealand.

adı verilen bir rezervdi.

What the scientists there told me was that

Oradaki bilim insanlarının bana söylediğine göre

when protected this first marine reserve in 1975,

bu deniz rezervini 1975'te korumaya aldıklarında,

they hoped and expected that certain things might happen.

bazı şeylerin olmasını ummuş ve beklemişlerdi.

For example, they hoped that certain species of fish

Örneğin, bazı balık türlerinin, mesela Yeni Zelanda

like the New Zealand snapper would return

levreğinin geri döneceğini umut ediyorlardı

because they had been fished to the brink of commercial extinction.

çünkü bu balıklar ticari tükenmenin eşiğine dek avlanmışlardı.

And they did come back. What they couldn't predict was that other things would happen.

Nitekim geri geldiler de. Fakat bilim insanlarının öngöremediği başka şeyler vardı.

For example, these fish

Örneğin, bu balıklar

predate on sea urchins,

deniz kestanesiyle besleniyor.

and when the fish were all gone,

Ve balıklar ortadan kaybolduğunda

all anyone ever saw underwater

sualtında herkesin tek gördüğü

was just acres and acres of sea urchins.

hektarlarca deniz kestanesiydi.

But when the fish came back

Ama balıklar geri döndüğünde

and began predating and controlling the urchin population,

ve kestaneleri yiyerek popülasyonu kontrol altına aldığında,

low and behold, kelp forests emerged in shallow water.

şu işe bakın ki, sığ sularda kelp ormanları büyümeye başladı.

And that's because the urchins eat kelp.

Çünkü deniz kestaneleri kelp ile beslenir.

So when the fish control the urchin population,

Ve balıklar kestane nüfusunu kontrol altına alınca,

the ocean was restored to its natural equilibrium.

okyanus doğal dengesine geri dönmüştü.

You know, this is probably how the ocean looked here

Muhtemelen okyanus burada 200 yıl önce böyle

one or 200 years ago, but nobody was around to tell us.

görünüyordu ama bunu bize anlatacak kimse yoktu.

I worked in other parts of New Zealand as well,

Yeni Zelanda'da başka yerlerde de çalıştım,

in beautiful, fragile, protected areas

güzel, kırılgan, korunan bölgelerde

like in Fiordland, where this sea pen colony was found.

mesela bu deniz kalemi kolonisinin bulunduğu Fiordland gibi.

Little blue cod swimming in for a dash of color.

Küçük mavi morina manzaraya renk katıyor.

In the northern part of New Zealand,

Yeni Zelanda'nın kuzey tarafında,

I dove in the blue water, where the water's a little warmer,

Mavi sularda daldım, burada su biraz daha sıcak,

and photographed animals like this giant sting ray

ve bu dev vatos gibi hayvanları sualtı kanyonunda

swimming through an underwater canyon.

yüzerken fotoğrafladım.

Every part of the ecosystem in this place

Burada ekosistemin her parçası,

seems very healthy,

oldukça sağlıklıydı,

from tiny, little animals like a nudibrank

süngere tırmanıp üzerini kaplayan

crawling over encrusting sponge

minicik yumuşakçalardan, buradaki

or a leatherjacket

ekosistem için

that is a very important animal in this ecosystem

çok önemli bir hayvan olan dericeket balıklara dek.

because it grazes on the bottom and allows new life to take hold.

Bu balıklar tabanda otlanıyor ve yaşamın yeniden gelişmesini sağlıyor.

And I wanted to finish with this photograph,

Ve bu fotoğrafla bitirmek istiyorum,

a picture I made on a very stormy day in New Zealand

Yeni Zelanda'da fırtınalı bir günde çektiğim bir fotoğraf

when I just laid on the bottom

etrafımda dönüp duran bir balık

amidst a school of fish swirling around me.

sürüsünün ortasında, tabanda öylece yatmıştım.

And I was in a place that had only been protected

Ve sadece son 20 yıldır korunmakta olan

about 20 years ago.

bir yerdeydim.

And I talked to divers that had been diving there for many years,

Orada senelerdir dalış yapan dalgıçlarla konuştum,

and they said that the marine life was better here today

ve bana bugün denizdeki yaşamın, 1960'lara nazaran

than it was in the 1960s.

daha iyi olduğunu söylediler.

And that's because it's been protected,

Çünkü deniz artık korunuyor,

that it has come back.

ve yaşam geri geldi.

So I think the message is clear.

Yani bana kalırsa mesaj açık.

The ocean is, indeed, resilient and tolerant to a point,

Okyanuslar, hakikaten, bir aşamaya kadar dirençli ve toleranslı,

but we must be good custodians.

ama bizim iyi bekçiler olmamız gerekiyor.

I became an underwater photographer

Ben sualtı fotoğrafçısı oldum çünkü

because I fell in love with the sea,

denize aşık olmuştum, ve bugün

and I make pictures of it today because I want to protect it,

onun fotoğraflarını çekiyorum çünkü onu korumak istiyorum,

and I don't think it's too late.

ve henüz geç kaldığımızı düşünmüyorum.

Thank you very much.

Çok teşekkür ederim.