Shimon Schocken's rides of hope

Translator: Etrit Adami Reviewer: Helena Bedalli

Mountain biking in Israel

Ciklizmi malor në Israel

is something that I do with great passion

është diçka qe unë e bëj me pasion të madh

and commitment.

dhe me angazhim.

And when I'm on my bike,

Dhe kur jam me biçikletë,

I feel that I connect

Unë ndjej që lidhem

with the profound beauty of Israel,

me bukurinë e thellë të Izraelit,

and I feel that I'm united

dhe ndjej që lidhem

with this country's history

me historinë e këtij vendi

and biblical law.

dhe ligjet biblike.

And also, for me,

Dhe gjithashtu, për mua,

biking is a matter of empowerment.

çiklizmi është një diçka fuqizuese.

When I reach the summit

Kur unë arrij majen

of a steep mountain in the middle of nowhere,

e malit te rrëpirë në mesin e humbëtires,

I feel young,

Unë ndihem i ri,

invincible, eternal.

i pamposhtur, i përjetshëm.

It's as if I'm connecting with some legacy

Është sikur të jem lidhur me ndonjë te kaluar

or with some energy

ose me nje lloj energjie

far greater than myself.

më të madhe sesa vetja ime.

You can see my fellow riders

Ju mund të shihni biçiklistat e mi

at the end of the picture,

tek fundi i fotos,

looking at me with some concern.

që më shikojnë me një fare shqetësimi.

And here is another picture of them.

Dhe këtu eshte një tjeter foto e tyre.

Unfortunately, I cannot show their faces,

Per fat te keq, Unë nuk mund t'ju tregoj fytyrat e tyre,

neither can I disclose their true names,

as të zbuloj emrat e tyre te vërtetë,

and that's because my fellow riders

dhe kjo sespe biçiklistat e mi

are juvenile inmates,

janë të burgosurit e rinj,

offenders

te denuar

spending time in a correction facility

qe po kryejne denimin në burgje

about 20 minutes' ride from here --

rreth 20 minuta me bicikletë prej këtu --

well, like everything in Israel.

ok, si çdo gjë në Israel.

And I've been riding with these kids once a week,

I kemi i dhene biçikletës më këta te rinj një herë në javë,

every Tuesday, rain or shine, for the last four years

çdo te Martë, shi apo djell, për kater vitet e fundit

and by now, they've become a very big part of my life.

dhe nga ky moment, ata jane bërë nje pjesë e madhe e jetes time.

This story began four years ago.

Historia fillon para katër vjetësh.

The correction facility where they are locked up

Qendra e burgut ku jane ata

happens to be right in the middle

është përkatesisht në mesin

of one of my usual trips,

e një nga udhëtimeve të mia te zakonshme,

and it's surrounded by barbed wires

dhe është e rrethuar me tela me gjëmba

and electric gates and armed guards.

dhe dyer elektrike dhe roje të armatosur.

So on one of these rides,

Pra në një nga këto udhëtime,

I talked my way into the compound

Arrita te hyj brenda në kompleks

and went to see the warden.

dhe shkova për të parë drejtorin.

I told the warden

I tregova drejtorit

that I wanted to start a mountain biking club in this place

qe doja të hapja një klub biçikletash malore në këtë vënd

and that basically I wanted to take the kids

dhe në parim doja te merrja të rinjte

from here to there.

nga këtu atje.

And I told him, "Let's find a way

Dhe i thashë ," Te gjejmë një mënyrë

in which I'll be able to take out 10 kids once a week

qe te bëjmë të mundur ti nxjerrim 10 fëmijë një herë në javë

to ride with in the summer in the country."

me biciklete gjatë verës në qytet."

And the warden was quite amused,

Dhe drejtori ishte i kënaqur ,

and he told me he thought that I was a nut

dhe ai tha qe mendonte për mua që isha pak i shkarë

and he told me,

dhe ai më tha,

"This place is a correction facility. These guys are serious offenders.

" Ky vënd është një burg. Keta djem janë kriminele.

They are supposed to be locked up.

Këta duhet të qëndrojnë të mbyllur.

They aren't supposed to be out at large."

Nuk duhet të dalin jashtë."

And yet, we began to talk about it,

Dhe prapseprape, ne filluam te flasim rreth kësaj,

and one thing led to another.

dhe një gje solli tjetrën.

And I can't see myself

Dhe unë nuk mund ta imagjinoj vehten

going into a state prison in New Jersey

te shkoj në një burg shtetëror në New Jersey

and making such a proposition,

e të bëj këtë propozim,

but this being Israel,

por duke qënë se jemi në Izrael,

the warden somehow made it happen.

drejtori në nje fare mënyre e bëri të mundur.

And so two months later,

Dhe kështu dy muaj më vonë,

we found ourselves "at large" --

ne e gjetëm vehten tonë"në hapsirë"--

myself,

unë,

10 juvenile inmates

dhe 10 të rinjt e burgosur

and a wonderful fellow named Russ,

dhe një djalosh i mrekullueshëm i quajtur Russ,

who became a very good friend of mine

që më vonë u bë miku im i mirë

and my partner in this project.

dhe partneri im në këtë projekt.

And in the next few weeks, I had the tremendous pleasure

Dhe gjate disa javësh, unë kisha një kënaqësi të pa masë

of introducing these kids

që t'i tregoja këtyre djemve

to the world of total freedom,

botën e lirisë së plotë,

a world consisting of magnificent vistas

një botë që konsiston në pamje perallore

like these --

si këto --

everything you see here is obviously in Israel --

dhe cdo gje qe ju shihni është pa dyshim në Izrael --

as well as close encounters

po ashtu hasëm

with all sorts of small creatures

me të gjitha llojet e krijesave

coming in all sorts of sizes,

të të gjitha llojeve te madhesisë,

colors, shapes, forms

ngjyrave,formave,

and so on.

etj.

In spite of all this splendor,

Pavarësisht nga kjo bukuri,

the beginning was extremely frustrating.

fillimi ishte jashtë mase i sikletshem.

Every small obstacle,

Çdo pengesë e vogël

every slight uphill,

çdo e përpjetë e vogel

would cause these fellows

do ti shkatonte djemve

to stop in their tracks and give up.

të ndalojnë ne shteg e te dorezohen.

So we had a lot of this going on.

Kështu që patem shumë të tilla gjëra.

I found out that they had a very hard time

Unë zbulova që ata kishin kaluar një kohe të veshtirë

dealing with frustration and difficulties --

duke u perballuar me pengesa dhe vështirësi--

not because they were physically unfit.

jo për shkak se nuk ishin mirë fizikisht.

But that's one reason why they ended up where they were.

Por për vet faktin se pse ata përfunduan aty .

And I became increasingly more and more agitated,

Dhe u bëra shumë e më shumë i shqetësuar,

because I was there

sepse une isha aty

not only to be with them,

jo vetem qe te isha aty me ta,

but also to ride and create a team

por gjithashtu per te cikluar e krijuar nje skuader

and I didn't know what to do.

dhe nuk dija cfare te beja.

Now, let me give you an example.

Tani, me lejoni t'ju jap nje shembull.

We're going downhill in some rocky terrain,

Ne jemi duke shkuar poshte kodres ne nje terren shkembor

and the front tire of Alex

dhe Alex-it i ngec rrota e parë

gets caught in one of these crevasses here.

në një nga këto te çarat këtu.

So he crashes down,

Kështu që ai rrëxohet,

and he gets slightly injured,

dhe vritet lehtë,

but this does not prevent him from jumping up

por kjo nuk e ndalon atë për tu ngritur prapë

and then starting to jump up and down on his bike

dhe fillon te hidhet lartë e poshtë mbi biçikletën e tij

and curse violently.

dhe te shaje keqas.

Then he throws his helmet in the air.

Më pas ai hedh helmetën e tij në ajer.

His backpack goes ballistic in some other direction.

Çanta e shpinës se tij bie në një tjetër vënd.

And then he runs to the nearest tree

Dhe më pas ai vrapon te pema më e afërt

and starts to break branches and throw rocks

dhe fillon të thyeje degët dhe të gjuaje me gurë

and curse like I've never heard.

dhe të mallkonte në mënyrë që nuk e kisha dëgjuar ndonjeherë.

And I'm just standing there,

Dhe unë që qëndroj atje,

watching this scene

duke parë këtë skenë

with a complete disbelief,

me nje mosbesim te plote,

not knowing what to do.

duke mos ditur cfare te bej.

I'm used to algorithms

Une jam mesuar me algoritma

and data structures

dhe struktura te dhenash

and super motivated students,

dhe studente shume te motivuar,

and nothing in my background

dhe asgje ne pervojen time

prepared me to deal

nuk kishte të bënte

with a raging, violent adolescent

me një nje adoshent të nxehur dhe dhunues

in the middle of nowhere.

në mes të humbëtires.

And you have to realize that these incidents

Dhe ju duhet të kuptoni që këto incidente

did not happen in convenient locations.

nuk ndodhën ne vënde të përshatshme.

They happened in places like this,

Ato ndodhën në vënde si këto,

in the Judean Desert,

në shkretëtiren Judease,

20 kilometers away from the nearest road.

20 larg rrugës më të afërt.

And what you don't see in this picture

Dhe ajo ç'fare ju nuk shikoni në këtë pikturë

is that somewhere between these riders there,

është që diku aty në mes këtyre djemëve

there's a teenager sitting on a rock,

është një adoleshent që është ulur në një shkëmb,

saying, "I'm not moving from here. Forget it.

duke thënë, "Unë nuk do të lëviz qe këtej. Harrojeni këtë.

I've had it."

Boll."

Well, that's a problem

Hë pra, ky është një problem

because one way or another, you have to get this guy moving

sepse në një menyrë apo tjetrën, ti duhet ta bësh këtë djalë të lëvizë,

because it's getting dark soon and dangerous.

sepse së shpejti bie nata dhe është e rrezikshme.

It took me several such incidents to figure out what I was supposed to do.

Mu deshën disa incidente të tilla që të gjeja zgjidhjen se çfare duhet të bëja.

At the beginning, it was a disaster.

Në fillim , ishte një tmerr.

I tried harsh words and threats

U përpoqa me fjalë të serta dhe kërcenuese

and they took me nowhere.

por nuk pati asnjë rezultat.

That's what they had all their lives.

Kjo është ajo ç'ka ata kanë kaluar gjatë jetës së tyre.

And at some point I found out,

Dhe ne nje moment unë kuptova

when a kid like this gets into a fit,

që kur një fëmijë si ky është në këtë gjëndje,

the best thing that you can possibly do

gjëja më e mirë që ti mund të bësh

is stay as close as possible to this kid,

është te rrish sa me afër tij qe të jetë e mundur ,

which is difficult,

gjë që është e vështirë

because what you really want to do is go away.

sepse ajo që ti do është që të ikësh.

But that's what he had all his life,

Por kjo është ajo që ai ka përjetuar gjatë gjjithë jets së tij,

people walking away from him.

njerëz që i largohen atij .

So what you have to do is stay close

Kështu që ajo që ti duhet te bësh është ti rrish afër atij

and try to reach in

dhe ti afrohesh

and pet his shoulder

dhe duke e ledhatuar tek shpatullat

or give him a piece of chocolate.

ose ti japësh një copë çokollate.

So I would say, "Alex, I know that it's terribly difficult.

Pra do ti thoja, " Alex, Unë e di që është tmerësisht e vështirë.

Why don't you rest for a few minutes

Pse nuk pushon për disa minuta

and then we'll go on."

dhe pastaj vazhdojmë."

"Go away you maniac-psychopath.

" Largohu ti maniak-psikopat.

Why would you bring us to this goddamn place?"

Pse na solle në këte vend të mallkuar?"

And I would say, "Relax, Alex.

Dhe unë që i thosha, "Qetësohu Alex.

Here's a piece of chocolate."

Merre këtë copë çokollatë."

And Alex would go, "Arrrrggg!"

Dhe Alex që bënte "Arrrrggg!"

Because you have to understand

Sepse duke të kuptoni

that on these rides we are constantly hungry --

që në këto udhëtime ne jemi vazhdimisht të uritur --

and after the rides also.

dhe mbas saj po ashtu.

And who is this guy, Alex, to begin with?

Po kush është Alexi, për të filluar ?

He's a 17-year-old.

Ai është 17 vjeç.

When he was eight,

Kur ai ishte 8-vjeç,

someone put him on a boat in Odessa

dikush e e nisi me anije për në Odessa

and sent him, shipped him to Israel

dhe e dërgoi atë në Israel

on his own.

për hesap të tij.

And he ended up in south Tel Aviv

Dhe ai përfundoi në jug të Tel Aviv-it

and did not have the good luck

dhe nuk pati fat

to be picked up by a [unclear]

te sistemohej diku

and roamed the streets

dhe bridhte rrugëve

and became a prominent gang member.

dhe ai u bë një anëtar gangsterash i spikatur.

And he spent the last 10 years of his life

Dhe ai kaloi 10 vjetë të jetës së tij

in two places only,

në vetëm dy vënde,

the slums and the state prison,

në lagje të varfra dhe në burgun e shtetit,

where he spent the last two years

kur ai bëri dy vitet e fundit

before he ended up sitting on this rock there.

përpara se te mbaronte së uluri në atë shkëmb aty.

And so this kid

Dhe kështu që me këtë djalë

was probably abused,

ishte abuzuar ,

abandoned, ignored, betrayed

i braktisur, i injoruar, i tradhtuar

by almost every adult along the way.

pothuajse nga çdo i rritur që takonte.

So, for such a kid,

Kështu që për këtë djalë,

when an adult that he learns to respect stays close to him

kur një i rritur që mëson ta respektoje qëndron afër tij

and doesn't walk away from him

dhe nuk largohet prej tij

in any situation,

në çdo situatë,

irrespective of how he behaves,

pavarsisht se si ai sillet,

it's a tremendous healing experience.

është një experiencë e forte sheruese.

It's an act of unconditional acceptance,

Ishte nje akt i pranimit te pakushtezuar,

something that he never had.

dicka qe ai nuk e ka pasur kurre.

I want to say a few words about vision.

Dua te them disa fjale rreth ketij vizioni.

When I started this program four years ago,

Kur une filova kete program kater vite me pare,

I had this original plan

Kisha nje plan origjinal

of creating a team

qe te krijoja nje skuader

of winning underdogs.

me fitues te dores se dyte.

I had an image of Lance Armstrong

Kisha nje pamje te Lance Armstrong

in my mind.

ne mendjen time.

And it took me exactly two months

Dhe kjo me mori saktësisht dy muaj

of complete frustration

me një stermundim të madh

to realize that this vision

për të kuptuar që ky vizion

was misplaced,

s'kishte vend,

and that there was another vision

dhe që atje ishte një vizion tjeter

supremely more important

shume me i rëndësishëm

and more readily available.

dhe akoma me i përshtatshëm.

It all of a sudden dawned on me, in this project,

Dhe e gjitha filoi të më qartësohej mua në këtë projekt,

that the purpose of these rides

që qëllimi i këtyre udhëtimeve

should actually be

duhet aktualisht

to expose the kids

të ekspozojë fëmijët

to one thing only: love.

në një gjë vetëm:dashuria.

Love to the country, to the uphill

Për të dashuruar vëndin, kodrat e larta

and the downhill,

dhe ato poshtë,

to all the incredible creatures that surround us --

për të gjtha krijesat e cuditëshme që na rrethojnë ne --

the animals, the plants,

kafshët, bimët,

the insects --

insektet --

love and respect

dashuri dhe respekt

to other fellow members in your team,

për djemtë e tjerë në skuadrën tënde,

in your biking team,

në skuadrën e biçikletave,

and most importantly,

dhe më e rëndësishmja,

love and respect to yourself,

dashuri dhe respekt për veten tënde,

which is something

që është diçka

that they badly miss.

që atyre vërtet i mungon.

Together with the kids,

Sëbashku me djemtë,

I also went through a remarkable transformation.

Unë gjithashtu kalova përmes nje transformimi te çuditshëm.

Now, I come from a cutthroat world

unë vij nga një botë e pamëshirshme

of science and high technology.

e shkencës dhe teknologjisë së lartë.

I used to think that reason and logic

Unë mendoja që arsyeja dhe logjika

and relentless drive

dhe udhëtimi i papërkulshëm

were the only ways to make things happen.

ishin rrugët e vetme që i bëne të mundura gjerat.

And before I worked with the kids,

Dhe përpara se të punoja me fëmijët,

anything that I did with them,

cdo gjë që bëra me ta,

or anything that I did with myself,

ose çdo gjë që unë e bëra vetë

was supposed to be perfect,

ishte e imagjinuar të bëhej perfekt,

ideal, optimal,

ideale, optimale,

but after working with them for some time,

por pasi punova me ta për disa kohë,

I discovered the great virtues of empathy

Unë zbulova virtutet e mëdha të ndjeshmërisë

and flexibility

dhe përkulshmërisë

and being able to start with some vision,

dhe duke qënë i aftë për të filluar me disa vizione,

and if the vision doesn't work, well nothing happened.

dhe nqse vizioni nuk do të funksiononte, asgje s'do të ndodhte.

All you have to do is play with it, change it a little bit,

E gjitha ajo që duhet të bëni është të luani me atë, ta ndryshoni pak atë

and come up with something that does help, that does work.

dhe te sajoni diçka që të ndihmojë, që funksionon.

So right now, I feel more

Kështu që tani, unë ndiej

like these are my principles,

që këto janë principet e mia ,

and if you don't like them,

dhe nqs juve nuk do i pëlqeni ato,

I have others.

Unë kam të tjera.

(Laughter)

( Të qeshura )

(Applause)

( Duartrokitje )

And one of these principles

Dhe një nga këto principe

is focus.

është fokusimi.

Before each ride

Përpara cdo udhëtimi

we sit together with the kids,

ne uleshim bashkë me djemtë,

and we give them one word

dhe u jepnim atyre një fjalë

to think about during the ride.

për të menduar gjatë udhëtimit.

You have to focus their attention on something

Ti duhet të fokusoje vëmëdjen e tyre mbi diçka

because so many things happen.

sepse shumë gjëra ndodhin.

So these are words like "teamwork"

Kështu që janë fjalë si "puna në grup"

or "endurance"

ose "përballim"

or even complicated concepts

ose madje koncepte më te komplikuara

like "resource allocation"

si " burim shpërndarje"

or "perspective," a word that they don't understand.

ose " perspektiva" një fjalë që ata nuk e kupojnë.

You know, perspective

Ju e dini, perspektiva

is one of these critically important

është një gjë shumë e rëndësishme

life-coping strategies

strategji jetike

that mountain biking can really teach you.

që udhëtimi në mal mund të mësojë ty.

I tell kids

Unë i them fëmijëve

when they struggle through some uphill

kur ata mundohen të ngjisin ndonjë kodër

and feel like they cannot take it anymore,

dhe une e ndjej që ata nuk mund t'ia dalin dot,

it really helps to ignore the immediate obstacles

vërtetë të ndihmon të injorosh pengesat e menjëhershme

and raise your head and look around

dhe ngrin kokën dhe hedh sytë vërdallë

and see how the vista around you grows.

dhe shikon pamjen rreth teje qe rritet.

It literally propels you upwards.

Fjalë për fjalë të shtyn ty përpara.

That's what perspective is all about.

Kjo është se cfare eshte perspektiva.

Or you can also look back in time

Ose ju mund gjithashtu të shikoni mbrapa ne kohë

and realize that you've already conquered

dhe të kuptosh që ti ke tashmë mposhtur

steeper mountains before.

male më të larte perpara .

And that's how they develop self-esteem.

Dhe ja se si ata zhvillojnë vetë-vlerësim.

Now, let me give you an example of how it works.

Tani, më lejoni t'ju japë një shembull se si ajo funksionon,

You stand with your bike at the beginning of February.

Ti je me biçikletëm tënde nga fillimi i Shkurtit.

It's very cold, and you're standing in one of these rainy days,

Ështe shumë ftohtë, dhe ti je duke qëndruar në një nga këto ditë me shi,

and it's drizzling

dhe është shi i imët

and cold and chilly,

i ftohtë dhe i freskët,

and you're standing in, let's say, Yokneam.

dhe ti je duke qëndruar, le të themi, ne Yokneam.

And you look up at the sky through a hole in the clouds

Dhe ti sheh lart ne qiell përmes një vrime tek retë

you see the monastery at the top of the Muhraka --

ti sheh manastirin aty tek maja e Muhraka --

that's where you're supposed to climb now --

aty ishe supozuar të ngjiteshe tani --

and you say, "There's no way that I could possibly get there."

dhe ti thua, "Nuk ka asnje menyre qe të arrij atje."

And yet, two hours later

Dhe ende, dy orë më vonë

you find yourself standing on the roof of this monastery,

ti e gjen veten tënde duke qëndruar në majën e këtij manastiri,

smeared with mud,

i njollosur me baltë,

blood and sweat.

gjak dhe i djersitur.

And you look down at Yokneam;

Dhe ti shikon poshtë tek Yokneam;

everything is so small and tiny.

çdo gjë është kaq e vogël dhe mikroskopike.

And you say, "Hey, Alex. Look at this parking lot where we started.

Dhe ti thua, " hej, Alex. Shikoje atë fushë parkingu ku ne filuam.

It's that big.

Ështe kaq e madhe.

I can't believe that I did it."

Unë nuk mund ta besoj që ja dola."

And that's the point

Dhe kjo është pika

when you start loving yourself.

kur ti fillon ta duash veten tënde.

And so we talked about

Dhe kështu ne folëm rreth

these special words that we teach them.

atyre fjalëve speciale që ne i mësuam atyre.

And at the end of each ride, we sit together

Dhe tek fundi i çdo udhëtimi, ne ulemi sëbashku

and share moments

dhe ndajmë momentet

in which those special words of the day

në të cilat ato fjalë speciale të ditës

popped up and made a difference,

i shtynë dhe bënë një ndryshim

and these discussions

dhe këto bisedime

can be extremely inspiring.

mund të jenë shumë frymëzuese.

In one of them, one of the kids once said,

Në një nga ato ditë, një nga djemtë njherë tha,

"When we were riding on this ridge

"Kur ne kalojmë mbi këtë vargmal

overlooking the Dead Sea --

duke e parë nga lart Detin e vdekur --

and he's talking about this spot here --

dhe ai e ka fjalën për këtë vënd këtu --

"I was reminded

" Mua mu kujtua

of the day when I left my village in Ethiopia

dita që unë lashë fshatin tim në Etiopi

and went away together with my brother.

dhe u larguam bashkë me vëllanë tim.

We walked 120 kilometers

Ne ecëm 120 kilometra

until we reached Sudan.

derisa arritëm në Sudan.

This was the first place where we got some water and supplies."

Ky ishte i vetmi vënd ku për herë te parë gjetëm disa furnizime me ujë.

And he goes on saying, and everyone looks at him like a hero,

Dhe ai vazhdon te tregoje, dhe cdonjeri e shikon atë si një hero,

probably for the first time in his life.

ndoshta për herë të parë në jetën e tij.

And he says -- because I also have volunteers riding with me,

Dhe ai thotë -- sepse unë gjithashtu kam biçiklista vullnetarë me mua,

adults, who are sitting there

të rritur, te cilët janë ulur atje

listening to him --

duke e dëgjuar atë --

and he says, "And this was just the beginning

dhe ai që thotë, "Dhe kjo ishte vetëm filimi

of our ordeal

i një prove të rëndë

until we ended up in Israel.

derisa ne përfunduam në Israel.

And only now," he says,

Dhe vetëm tani, " ai thotë,

"I'm beginning to understand where I am,

"Unë po filloj të kuptoj ku ndodhem,

and I actually like it."

dhe aktualisht më pëlqen."

Now I remember, when he said it,

Tani më kujtohet, kur ai e tha atë,

I felt goosebumps on my body,

Une ndjeva mornica mbi trupin tim

because he said it overlooking the Moab Mountains here in the background.

sepse ai tha që duke parë nga lart Malet Moab këtu mbrapa.

That's where Joshua descended

Ky është vëndi ku nga e ka prejardhjen Joshua

and crossed the Jordan

dhe kaloi Jordaninë

and led the people of Israel into the land of Canaan

dhe udhëhoqi njerit e Izraelit ne tokën e Kanna-it

3,000 years ago

3,000 vjet më parë

in this final leg

në këtë pjesë e fundit

of the journey from Africa.

të udhëtimit nga Afrika.

And so, perspective

Dhe kështu, perspektiva

and context and history

dhe konteksti dhe historia

play key roles

luajnë momente kyc

in the way I plan my rides

nga mënyra se si Unë planifikoj udhëtimet

with the kids.

me djemtë e mi.

We visit Kibbutzim

Ne vizituam Kibbutzim

that were established by Holocaust survivors.

që ishte themeluar nga të mbijetuarit e Holocaustit.

We explore ruins

Ne eksploruam gërmadhat

of Palestinian villages,

e fshatrave të Palestinës,

and we discuss how they became ruins.

dhe diskutuam se si ato kishin përfunduar në gërmadha.

And we go through numerous remnants

Dhe ne kalum përmes shumë germadhave

of Jewish settlements, Nabatic settlements,

te vëndbanimeve Hebraike, atyre Nabatike,

Canaanite settlements --

vëndbanime Cannanite --

three-, four, five-thousand years old.

tree-, katër, pesë mijë vjetë te vjetra.

And through this tapestry,

Dhe përmes këtij përshkrimi

which is the history of this country,

që është historia e këtij shteti,

the kids acquire

djemtë morën

what is probably the most important

atë që është ndoshta më e rëndësishme

value in education,

vlerën ne edukatë,

and that is the understanding that life is complex,

dhe ajo është kuptimi që jeta është komplekse,

and there's no black and white.

dhe s'ka as të zezë dhe të bardhë.

And by appreciating complexity,

Dhe duke vlerësuar kopmleksitetin,

they become more tolerant,

ata bëhen më tolerant,

and tolerance leads to hope.

dhe toleranca të çon tek shpresa.

I ride with these kids once a week,

Unë dal me këta djem njëherë ne javë,

every Tuesday.

çdo të Martë.

Here's a picture I took last Tuesday -- less than a week ago --

Këtu është nje fotografi që bëra të Martën -- më pak se një javë më parë --

and I ride with them tomorrow also.

unë do dal me ta nesër gjithashtu.

In every one of these rides

Në çdo udhëtim

I always end up standing in one of these incredible locations,

Unë gjithmonë mbaroj duke ndaluar tek nje nga këto vënde te pabesueshëm,

taking in this incredible landscape around me,

duke marrë këtë pejzazh rreth meje,

and I feel blessed and fortunate

dhe unë ndihem i bekuar dhe me fat

that I'm alive,

që jam gjallë,

and that I sense every fiber

dhe që ndjej çdo fibër

in my aching body.

të trupit që me dhemb.

And I feel blessed and fortunate

Dhe unë ndihem i bekuar dhe me fat

that 15 years ago

që 15 vjet më parë

I had the courage to resign

Unë kisha kurajon të hiqja dorë

my tenured position at NYU

nga poziciononi permanent tek universitetin e NY

and return to my home country

dhe të kthehesha ne qytetin mëmë

where I can do these incredible rides

ku unë mund të bëjë këto udhëtime të pabesueshme

with this group of troubled kids

me këtë grup djemsh fatkeq

coming from Ethiopia

që vijnë nga Etiopia

and Morocco and Russia.

nga Marroku dhe nga Russia.

And I feel blessed and fortunate

Dhe unë ndihem i bekuar dhe me fat

that every week, every Tuesday --

që çdo javë, çdo të Martë --

and actually every Friday also --

dhe aktualisht çdo të Premte gjithashtu --

I can once again celebrate

Unë mundem perseri të festoj

in the marrow of my bones

palcën e kockave te mia

the very essence of living in Israel on the edge.

esencën e të jetuarit ne majë te Izraelit.

Thank you.

Falemiderit

(Applause)

( Duartrokitje )