Eve Ensler: Embrace your inner girl

Tłumaczenie: Magdalena Wójcik Korekta: Anna Boniszewska

Namaste. Good morning.

Namaste. Dzień dobry.

I'm very happy to be here in India.

Cieszę się bardzo, że jestem w Indiach.

And I've been thinking a lot about what I have learned

Dużo myślałam o tym, czego się nauczyłam

over these last particularly 11 years

szczególnie przez ostatnich 11 lat

with V-Day and "The Vagina Monologues,"

z dniem "W" i "Monologami Waginy",

traveling the world,

podróżując po świecie,

essentially meeting with women and girls across the planet

głównie, żeby spotykać się z kobietami i dziewczynami,

to stop violence against women.

żeby położyć kres przemocy wobec kobiet.

What I want to talk about today

Dzisiaj chciałabym opowiedzieć

is this particular cell,

o tej szczególnej cząstce,

or grouping of cells, that is in each and every one of us.

lub grupie cząstek, która jest w każdym z nas.

And I want to call it the girl cell.

Chcę nazwać ją dziewczęcą cząstką.

And it's in men as well as in women.

Mają ją i mężczyźni i kobiety.

I want you to imagine that this particular grouping of cells

Wyobraźcie sobie, że ta grupa cząstek

is central to the evolution of our species

jest kluczowa dla ewolucji naszego gatunku

and the continuation of the human race.

i przetrwania ludzkiej rasy.

And I want you imagine that at some point in history

Wyobraźcie sobie, że w pewnym momencie naszej historii

a group of powerful people invested in owning and controlling the world

grupa wpływowych ludzi, którzy chcieli kontrolować świat i przywłaszczyć go sobie

understood that the suppression of this particular cell,

zrozumiała, że tłumienie tej cząstki,

the oppression of these cells,

gnębienie tej cząstki,

the reinterpretation of these cells,

zakłamanie tej cząstki,

the undermining of these cells,

sabotowanie tej cząstki,

getting us to believe in the weakness of these cells

przekonywanie nas, że jest słaba

and the crushing, eradicating, destroying,

niszczenie, unicestwianie, miażdżenie

reducing these cells,

umniejszanie tej cząstki,

basically began the process of killing off the girl cell,

zapoczątkowało proces zabijania tej dziewczęcej cząstki,

which was, by the way, patriarchy.

i nawiasem mówiąc, był to patriarchat.

I want you to imagine that the girl is a chip

Wyobraźcie sobie, że ta dziewczyna jest drobinką

in the huge macrocosm of collective consciousness.

w ogromnym makrokosmosie zbiorowej świadomości.

And it is essential to balance, to wisdom

I jest ona niezbędna dla równowagi, dla mądrości

and to actually the future of all of us.

i tak naprawdę dla przyszłości nas wszystkich.

And then I want you to imagine that this girl cell

A teraz wyobraźcie sobie, że ta dziewczęca cząstka

is compassion,

jest współczuciem,

and it's empathy, and it's passion itself,

jest empatią, jest pasją samą w sobie,

and it's vulnerability,

jest wrażliwością,

and it's openness, and it's intensity,

jest otwartością i intensywnością

and it's association, and it's relationship,

jest bliskością i związkiem,

and it is intuitive.

i jest intuicyjna.

And then let's think how compassion informs wisdom,

Pomyślmy o tym, że mądrość jest przepełniona współczuciem,

and that vulnerability is our greatest strength,

że wrażliwość jest naszą największą siłą,

and that emotions have inherent logic,

że emocje mają wrodzoną logikę,

which lead to radical, appropriate, saving action.

co prowadzi do radykalnych, właściwych, zbawiennych działań.

And then let's remember that we've been taught

Teraz przypomnijmy sobie, że nauczono nas

the exact opposite by the powers that be,

czegoś dokładnie odwrotnego,

that compassion clouds your thinking,

że współczucie mąci myśli,

that it gets in the way,

i przeszkadza,

that vulnerability is weakness,

że wrażliwość jest słabością,

that emotions are not to be trusted,

że emocjom nie wolno ufać,

and you're not supposed to take things personally,

i że nie należy brać pewnych rzeczy do siebie,

which is one of my favorites.

co jest moim ulubionym przykładem.

I think the whole world has essentially

Myślę, że generalnie cały świat

been brought up not to be a girl.

został wychowany tak, żeby nie być dziewczynką.

How do we bring up boys? What does it mean to be a boy?

Jak wychowujemy chłopców? Co to znaczy być chłopcem?

To be a boy really means not to be a girl.

Być chłopcem naprawdę znaczy nie być dziewczynką.

To be a man means not to be a girl.

Być mężczyzną znaczy nie być dziewczynką.

To be a woman means not to be a girl.

Być kobietą znaczy nie być dziewczynką.

To be strong means not to be a girl.

Być silnym znaczy nie być dziewczynką.

To be a leader means not to be a girl.

Być przywódcą znaczy nie być dziewczynką.

I actually think that

Tak naprawdę myślę,

being a girl is so powerful

że być dziewczynką oznacza mieć tak wielką moc,

that we've had to train everyone not to be that.

że musieliśmy nauczyć wszystkich nie być dziewczynką.

(Laughter)

(Śmiech)

And I'd also like to say that the irony

Chciałabym powiedzieć, że ironią jest

of course, is that denying girl,

oczywiście to, że wypieranie się dziewczynki,

suppressing girl, suppressing emotion,

tłumienie dziewczynki, tłumienie emocji,

refusing feeling has lead thus here.

zaprzeczanie uczuciom doprowadziło nas tutaj.

Where we have now come to live in a world where

Do punktu, w którym przyszło nam żyć w świecie,

the most extreme forms of violence,

gdzie najdrastyczniejsze formy przemocy

the most horrific poverty,

najokropniejsze ubóstwo,

genocide, mass rapes,

ludobójstwo, masowe gwałty,

the destruction of the Earth, is completely out of control.

zniszczenie Ziemi kompletnie wymknęły się spod kontroli.

And because we have suppressed our girl cells

A ponieważ stłumiliśmy nasze dziewczęce cząstki,

and suppressed our girl-ship,

i stłumiliśmy naszą dziewczęcość,

we do not feel what is going on.

nie czujemy co się dzieje.

So, we are not being charged with

I dlatego nie bierzemy na siebie obowiązku,

the adequate response to what is happening.

by w odpowiedni sposób zareagować na to, co się dzieje.

I want to talk a little bit about

Chciałabym powiedzieć parę słów

the Democratic Republic of Congo.

o Demokratycznej Republice Konga.

For me, it was the turning point of my life.

Dla mnie był to punkt zwrotny mojego życia.

I have spent a lot of time there in the last three years.

W ciągu ostatnich trzech lat spędziłam tam sporo czasu.

I feel up to that point I had seen a lot in the world,

Czuję, że do tamtej chwili widziałam już wiele rzeczy,

a lot of violence.

dużo przemocy.

I essentially lived in the rape mines of the world for the last 12 years.

Praktycznie żyłam pośród gwałtów przez ostatnie 12 lat.

But the Democratic Republic of Congo

Ale Demokratyczna Republika Konga

really was the turning point in my soul.

była naprawdę punktem zwrotnym dla mojej duszy.

I went and I spent time

Pojechałam i przebywałam

in a place called Bukavu

w miejscu zwanym Bukavu,

in a hospital called the Panzi Hospital,

w szpitalu o nazwie Panzi Hospital

with a doctor who was as close to a saint as any person I've ever met.

z lekarzem, który najbardziej ze wszystkich znanych mi osób był bliski świętości.

His name is Dr. Denis Mukwege.

Nazywa się Dr Denis Mukwege.

In the Congo, for those of you who don't know,

Może niektórzy z was nie wiedzą, że w Kongo

there has been a war raging for the last 12 years,

od 12 lat szaleje wojna,

a war that has killed nearly six million people.

wojna, która zabiła niemal sześć milionów osób.

It is estimated that somewhere between 300,000 and 500,000 women

Szacuje się, że od 300 000 do 500 000 kobiet

have been raped there.

zostało tam zgwałconych.

When I spent my first weeks at Panzi hospital

Podczas pierwszych tygodni pobytu w szpitalu Panzi

I sat with women

siedziałam z kobietami,

who sat and lined up every day to tell me their stories.

które codziennie czekały w kolejce, żeby opowiedzieć swoje historie.

Their stories were so horrific,

A ich historie były tak przerażające,

and so mind-blowing and so on the other side of human existence,

tak niewyobrażalne, tak bardzo nieludzkie,

that to be perfectly honest with you, I was shattered.

że, szczerze mówiąc, byłam zdruzgotana.

And I will tell you that what happened

I powiem wam co się stało,

is through that shattering,

przez to zdruzgotanie,

listening to the stories of eight-year-old girls who had their insides eviscerated,

przez opowieści o ośmioletnich dziewczynkach, którym wypatroszono wnętrzności

who had guns and bayonets and things shoved inside them

w które wpychano karabiny, bagnety i inne rzeczy

so they had holes, literally, inside them

tak, że dosłownie miały w sobie dziury

where their pee and poop came out of them.

w miejscach z których wydostaje się mocz i kał.

Listening to the story of 80-year-old women

Słuchanie historii osiemdziesięcioletnich kobiet,

who were tied to chains and circled,

skuwanych łańcuchami i osaczaneych

and where groups of men would come and rape them periodically,

przez mężczyzn, którzy przychodzili gwałcić je co jakiś czas,

all in the name of economic exploitation

a wszystko w imię wyzysku ekonomicznego,

to steal the minerals so the West can have it and profit from them.

żeby rabować zasoby mineralne, aby Zachód miał je dla siebie i czerpał z nich zyski.

My mind was so shattered.

Mój umysł był zdruzgotany.

But what happened for me is that that shattering

Ale to, co się wydarzyło we mnie, to zdruzgotanie

actually emboldened me

w rzeczywistości dodało mi odwagi,

in a way I have never been emboldened.

jak nigdy wcześniej.

That shattering, that opening of my girl cell,

To zdruzgotanie, to otwieranie się mojej dziewczęcej cząstki,

that kind of massive breakthrough of my heart

ten wielki przełom dla mojego serca,

allowed me to become more courageous, and braver,

sprawił, że stałam się bardziej nieustraszona i odważna,

and actually more clever

i faktycznie mądrzejsza

than I had been in the past in my life.

niż w całym swoim dotychczasowym życiu.

I want to say that I think the powers that be

Chcę powiedzieć, że moim zdaniem ci, którzy są u władzy

know that empire-building

wiedzą, że budowa imperium,

is actually -- that feelings get in the way of empire-building.

że właściwie uczucia przeszkadzają w budowie imperium.

Feelings get in the way of the mass acquisition of the Earth,

Uczucia przeszkadzają w zawłaszczaniu Ziemi na masową skalę,

and excavating the Earth, and destroying things.

wyzyskiwaniu Ziemi i niszczeniu.

I remember, for example, when my father,

Na przykład pamiętam, jak mój ojciec

who was very, very violent, used to beat me.

który był bardzo brutalny, bił mnie.

And he would actually say, while he was beating me,

I bijąc mnie, powtarzał:

"Don't you cry. Don't you dare cry."

"Nie płacz. Nie waż się płakać."

Because my crying somehow exposed his brutality to him.

Bo mój płacz jakoś uświadamiał mu jego brutalność.

And even in the moment he didn't want to be reminded

I nawet w takiej chwili nie chciał, żeby mu pokazywać

of what he was doing.

co właściwie robi.

I know that we have systematically annihilated the girl cell.

Wiem, że systematycznie niszczymy dziewczęcą cząstkę.

And I want to say we've annihilated it in men as well as in women.

Chcę powiedzieć, że niszczymy ją i u mężczyzn i u kobiet.

And I think in some ways

Uważam też, że w pewien sposób

we've been much harsher to men

jesteśmy dużo bardziej surowi dla mężczyzn,

in the annihilation of their girl cell.

jeśli chodzi o niszczenie dziewczęcej cząstki.

(Applause)

(Brawa)

I see how boys have been brought up, and I see this across the planet:

Widzę, jak wychowuje się chłopców na całym świecie,

to be tough, to be hardened,

żeby byli twardzi i nieczuli,

to distance themselves from their tenderness, to not cry.

żeby tłumili wrażliwość, żeby nie płakali.

I actually realized once in Kosovo,

Kiedyś w Kosowie uświadomiłam sobie,

when I watched a man break down,

widząc, jak mężczyzna załamuje się,

that bullets are actually hardened tears,

że pociski to stwardniałe łzy,

that when we don't allow men to have their girl self

że kiedy nie pozwalamy mężczyznom mieć dziewczęcego aspektu,

and have their vulnerability, and have their compassion,

ich wrażliwości, ich współczucia,

and have their hearts, that they become hardened and hurtful

mieć serca, wtedy stają się twardzi, krzywdzą innych

and violent.

i są brutalni.

And I think we have taught men to be secure

Myślę, że nauczyliśmy mężczyzn, żeby byli pewni siebie,

when they are insecure,

kiedy nie są,

to pretend they know things when they don't know things,

żeby udawali, że wiedzą, kiedy naprawdę nie mają pojęcia

or why would we be where we are?

bo jak inaczej doszlibyśmy do punktu, w którym jesteśmy?

To pretend they're not a mess when they are a mess.

Żeby udawali, że wszystko jest w porządku, kiedy w środku czują chaos.

And I will tell you a very funny story.

Opowiem bardzo zabawną historię.

On my way here on the airplane, I was walking up and down the aisle of the plane.

Kiedy tutaj leciałam, przechadzałam się po samolocie.

And all these men, literally at least 10 men,

Widziałam, że wszyscy mężczyźni, dosłownie co najmniej 10 mężczyzn,

were in their little seats watching chick flicks.

siedziało na swoich wąskich fotelach i oglądało babskie filmy.

And they were all alone, and I thought, "This is the secret life of men."

Wszyscy siedzieli sami i pomyślałam "Oto sekretne życie mężczyzn."

(Laughter)

(Śmiech)

I've traveled, as I said,

Tak jak mówiłam, odwiedziłam

to many, many countries,

wiele, wiele krajów,

and I've seen, if we do what we do to the girl inside us

i widziałam, że jeśli robimy to, co robimy naszym wewnętrznym dziewczynkom,

then obviously it's horrific to think

to strach pomyśleć

what we do to girls in the world.

co robimy dziewczynkom na całym świecie.

And we heard from Sunitha yesterday,

Wczoraj słyszeliśmy od Sunithy

and Kavita about what we do to girls.

i Kavity co robimy dziewczynkom.

But I just want to say that

Chciałabym tylko powiedzieć,

I've met girls with knife wounds and cigarette burns,

że widziałam dziewczynki z ranami od noży i oparzeniami od papierosów,

who are literally being treated like ashtrays.

które były traktowane dosłownie jak popielniczki.

I've seen girls be treated like garbage cans.

Widziałam dziewczynki traktowane jak kosze na śmieci.

I've seen girls who were beaten by their mothers

Widziałam dziewczynki bite przez matki,

and brothers and fathers and uncles.

braci, ojców i wujków.

I've seen girls starving themselves to death in America

W Ameryce widziałam dziewczynki, które głodziły się na śmierć

in institutions to look like some idealized version of themselves.

w szpitalach, bo chciały wyglądać jak wyidealizowana wersja samych siebie.

I've seen that we cut girls and we control them

Widziałam, że okaleczamy i kontrolujemy dziewczynki

and we keep them illiterate,

nie pozwalamy im uczyć się czytać i pisać,

or we make them feel bad about being too smart.

albo wywołujemy w nich poczucie winy z tego powodu, że są inteligentne.

We silence them. We make them feel guilty

Uciszamy je. Sprawiamy, że czują się winne

for being smart. We get them to behave,

za to, że są bystre. Chcemy, żeby były grzeczne,

to tone it down, not to be too intense.

żeby się hamowały, nie były zbyt ogniste.

We sell them, we kill them as embryos,

Sprzedajemy je, zabijamy je jako embriony.

we enslave them, we rape them.

Zniewalamy je. Gwałcimy je.

We are so accustomed to robbing girls

Tak jesteśmy przyzwyczajeni do okradania dziewczyn

of the subject of being the subjects of their lives

z poczucia, że mogą być same dla siebie ważne

that we have now actually objectified them

iż traktujemy je jak przedmiot,

and turned them into commodities.

i zrobiliśmy z nich towar.

The selling of girls is rampant across the planet.

Sprzedawanie dziewczyn jest powszechne na całej planecie.

And in many places they are worth less than goats and cows.

A wielu miejscach są warte mniej niż kozy i krowy.

But I also want to talk about the fact that

Ale chcę powiedzieć też,

if one in eight people on the planet

że jedna na osiem osób na ziemi,

are girls between the ages of 10 to 24,

to dziewczyna w wieku od 10 do 24 lat,

they are they key, really, in the developing world,

że są one kluczem, naprawdę, w krajach rozwijających się,

as well as in the whole world, to the future of humanity.

jak i na całym świecie, do przyszłości ludzkości.

And if girls are in trouble because they face systematic disadvantages

I jeśli dziewczęta są w złej sytuacji, ponieważ ciągle stawiają czoła przeciwnościom,

that keep them where society wants them to be,

przez które są tam, gdzie społeczeństwo chce żeby były,

including lack of access to healthcare,

włączając w to brak dostępu do opieki zdrowotnej,

education, healthy foods,

edukacji, zdrowego jedzenia,

labor force participation.

miejsc pracy.

The burden of all the household tasks

Brzemię wszystkich obowiązków domowych

usually falls on girls and younger siblings,

zwykle spada na barki dziewcząt i młodszego rodzeństwa.

which ensures that they will never overcome these barriers.

a w tej sytuacji z pewnością nigdy nie uda im się pokonać tych barier.

The state of girls, the condition of girls,

Stan w jakim znajdują się dziewczyny, warunki w jakich się znajdują,

will, in my belief -- and that's the girl inside us

zarówno nasze wewnętrzne dziewczynki,

and the girl in the world -- determine whether

jak i dziewczynki na całym świecie, moim zdaniem, będzie czynnikiem

the species survives.

od którego zależeć będzie czy nasz gatunek przetrwa.

And what I want to suggest is that,

Chciałabym coś zasugerować,

having talked to girls, because I just finished a new book called

po rozmowach z dziewczynami, bo właśnie skończyłam nową książkę zatytułowaną

"I Am an Emotional Creature: The Secret Life of Girls Around the World,"

"Jestem Emocjonalnym Stworzeniem: Sekretne życie dziewczyn na całym świecie."

I've been talking to girls for five years,

Rozmawiałam z dziewczynami przez 5 lat

and one of the things that I've seen is true everywhere

i jedną z rzeczy, które widziałam, że są prawdziwe wszędzie

is that the verb that's been enforced on girl

jest czasownik, który jest narzucany dziewczynom

is the verb "to please."

i jest to czasownik "zadowalać".

Girls are trained to please.

Dziewczyny uczy się, że mają zadowalać.

I want to change the verb.

Chciałabym zmienić ten czasownik.

I want us all to change the verb.

Chciałabym, żebyśmy wszyscy zmienili ten czasownik.

I want the verb to be "educate,"

Chciałabym, żeby był to czasownik "edukować".

or "activate," or "engage,"

lub "aktywować" lub "angażować"

or "confront," or "defy," or "create."

lub "stawiać czoła" albo "sprzeciwiać się" lub "tworzyć".

If we teach girls to change the verb

Jeśli nauczymy dziewczyny żeby zmieniać ten czasownik

we will actually enforce the girl inside us

to w rzeczywistości sprawimy, że nasza wewnętrzna dziewczynka stanie się silna

and the girl inside them.

podobnie jak ich wewnętrzna dziewczynka.

And I have to now share a few stories

Muszę teraz podzielić się z wami paroma historiami

of girls I've seen across the planet

dziewczyn, które poznałam w różnych miejscach na świecie,

who have engaged their girl,

które zaangażowały swoją wewnętrzną dziewczynkę,

who have taken on their girl in spite of

które zajęły się nią i zaakceptowały ją pomimo

all the circumstances around them.

niesprzyjających warunków, w jakich żyły.

I know a 14-year-old girl in the Netherlands,

Na przykład, znam czternastoletnią dziewczynę z Holandii,

for example, who is demanding that she take a boat

która żąda, żeby pozwolić jej wziąć łódź

and go around the entire world by herself.

i samodzielnie opłynąć cały świat.

There is a teenage girl who just recently

Jest taka nastolatka, która niedawno

went out and knew that she needed 56 stars

stwierdziła, że czuje potrzebę, aby wytatuować sobie

tattooed on the right side of her face.

po prawej stronie twarzy 56 gwiazdek.

There is a girl, Julia Butterfly Hill,

Pewna dziewczyna, Julia Butterfly Hill,

who lived for a year in a tree

żyła przez rok na drzewie,

because she wanted to protect the wild oaks.

bo chciała ochronić dzikie dęby.

There is a girl who I met 14 years ago in Afghanistan

Jest dziewczyna, którą poznałam 14 lat temu w Afganistanie,

who I have adopted as my daughter

którą zaadoptowałam jako córkę,

because her mother was killed. Her mother was a revolutionary.

ponieważ jej matka - rewolucjonistka - została zabita.

And this girl, when she was 17 years old,

I ta dziewczyna, kiedy miała 17 lat

wore a burqa in Afghanistan,

założyła burkę w Afganistanie

and went into the stadiums

i chodziła na stadiony

and documented the atrocities that were going on towards women,

i udokumentowała okrucieństwo wobec kobiet,

underneath her burqa, with a video.

kamerą ukrytą pod burką.

And that video became the video that went out all over the world

To nagranie obiegło cały świat

after 9/11 to show what was going on in Afghanistan.

po 11 września i ukazywało, co dzieje się w Afganistanie.

I want to talk about Rachel Corrie

Chcę powiedzieć o Rachel Corrie,

who was in her teens when she stood in front of an Israeli tank

nastolatce, która stanęła przed izraelskim czołgiem,

to say, "End the occupation."

żeby powiedzieć "skończcie okupację".

And she knew she risked death and she was literally gunned down

Wiedziała, że ryzykuje życiem i została dosłownie rozstrzelana

and rolled over by that tank.

i rozjechana przez ten czołg.

And I want to talk about a girl that I just met recently

Chcę powiedzieć o dziewczynie, którą poznałam niedawno

in Bukavu, who was impregnated by her rapist.

w Bukavu, która zaszła w ciążę na skutek gwałtu.

And she was holding her baby.

Trzymała swoje dziecko.

And I asked her if she loved her baby.

Zapytałam ją, czy kocha to dziecko.

And she looked into her baby's eyes and she said,

Popatrzyła mu w oczy i powiedziała:

"Of course I love my baby. How could I not love my baby?

"Oczywiście, że kocham swoje dziecko. Jak mogłabym go nie kochać?

It's my baby and it's full of love."

To moje dziecko i jest pełne miłości."

The capacity for girls to overcome situations

Zdolność dziewczyn do pokonywania trudności

and to move on levels, to me, is mind-blowing.

i rozwijania się jest dla mnie niepojęta.

There is a girl named Dorcas, and I just met her in Kenya.

Dorcas poznałam niedawno w Kenii.

Dorcas is 15 years old,

Dorcas ma 15 lat.

and she was trained in self-defense.

Uczyła się samoobrony.

A few months ago she was picked up on the street

Parę miesięcy temu zaczepiło ją na ulicy

by three older men.

trzech starszych od niej mężczyzn.

They kidnapped her, they put her in a car.

Porwali ją, wrzucili do samochodu.

And through her self-defense, she grabbed their Adam's apples,

Ale ona umiała się bronić, złapała ich za jabłka Adama,

she punched them in the eyes

uderzyła w oczy

and she got herself free and out of the car.

uwolniła się i uciekła z tego samochodu.

In Kenya, in August,

W sierpniu, w Kenii

I went to visit one of the V-Day safe houses for girls,

odwiedziłam jeden z bezpiecznych domów Dnia-W dla dziewczyn,

a house we opened seven years ago

który otwarliśmy siedem lat temu

with an amazing woman named Agnes Pareyio.

dzięki niezwykłej kobiecie - Agnes Pareyio.

Agnes was a woman who was cut when she was a little girl,

Agnes została okaleczona, kiedy była małą dziewczynką,

she was female genitally mutilated.

została obrzezana.

And she made a decision as many women do across this planet,

I podjęła decyzję,jak wiele kobiet na całym świecie,

that what was done to her would not be enforced and done

że tego, co jej zrobiono, nie będzie narzucać się

to other women and girls.

i robić innym kobietom i dziewczynom.

So, for years Agnes walked through the Rift valley.

Więc Agnes latami przemierzała Rift Valley.

She taught girls what a healthy vagina looked like,

Uczyła dziewczyny, jak wygląda zdrowa pochwa

and what a mutilated vagina looked like.

i jak wygląda obrzezana pochwa.

And in that time she saved many girls. And when we met her

Udało jej się uratować wiele dziewczyn. Kiedy ją poznaliśmy,

we asked her what we could do for her,

zapytaliśmy, co możemy dla niej zrobić,

and she said, "Well, if you got me a Jeep I could get around a lot faster."

powiedziała: "Kupcie mi Jeepa, będę mogła podróżować dużo szybciej".

So, we got her a Jeep. And then she saved 4,500 girls.

Więc kupiliśmy Jeepa. Udało jej się uratować 4 500 dziewczyn.

And then we asked her, "Okay, what else do you need?"

Później zapytaliśmy: "Czego jeszcze potrzebujesz?"

And she said, "Well, now, I need a house."

A ona odpowiedziała: "Potrzebuję domu".

So, seven years ago Agnes built the first V-Day safe house

Więc siedem lat temu Agnes wybudowała pierwszy bezpieczny dom Dnia-W

in Narok, Kenya, in the Masai land.

w Narok, w Kenii, na ziemiach Masajów.

And it was a house where girls could run away,

Był to dom, do którego dziewczyny mogły uciec,

they could save their clitoris, they wouldn't be cut,

żeby uratować swoje łechtaczki, żeby ich nie okaleczono,

they could go to school.

żeby mogły iść do szkoły.

And in the years that Agnes has had the house,

I w czasie, kiedy Agnes prowadziła ten dom,

she has changed the situation there.

zmieniła tamtejszą sytuację.

She has literally become deputy mayor.

Została wybrana na zastępcę burmistrza.

She's changed the rules.

Zmieniła prawo.

The whole community has bought in to what she's doing.

Cała społeczność przekonała się do tego, co Agnes robi.

When we were there she was doing a ritual

Kiedy tam byliśmy, odprawiała rytuał,

where she reconciles girls, who have run away, with their families.

podczas którego dziewczyny, które uciekły, godziły się ze swoimi rodzinami.

And there was a young girl named Jaclyn.

Była tam młoda dziewczyna o imieniu Jaclyn.

Jaclyn was 14 years old and she was in her Masai family

Jaclyn miała 14 lat, mieszkała ze swoją masajską rodziną,

and there's a drought in Kenya.

a w Kenii panuje susza.

So cows are dying, and cows are the most

Krowy zdychają, a krowy to najcenniejsze,

valued possession.

co się posiada.

And Jaclyn overheard her father

Jaclyn usłyszała, jak jej ojciec

talking to an old man about

rozmawiał z pewnym starszym mężczyzną

how he was about to sell her for the cows.

o tym, że chce ją sprzedać za krowy.

And she knew that meant she would be cut.

Wiedziała, że to oznaczałoby, że zostanie okaleczona.

She knew that meant she wouldn't go to school.

Wiedziała, że nie mogłaby wtedy chodzić do szkoły.

She knew that meant she wouldn't have a future.

Wiedziała, że nie miałaby przed sobą żadnej przyszłości.

She knew she would have to marry that old man, and she was 14.

Wiedziała, że musiałaby poślubić starca, a miała 14 lat.

So, one afternoon, she'd heard about the safe house,

Więc pewnego dnia dowiedziała się o bezpiecznym domu,

Jaclyn left her father's house

uciekła od ojca

and she walked for two days, two days

i szła przez dwa dni, dwa dni

through Masai land.

przez ziemie Masajów.

She slept with the hyenas. She hid at night.

Spała z hienami, ukrywała się w nocy.

She imagined her father killing her on one hand,

Wyobrażała sobie z jednej strony, że ojciec ją zabija,

and Mama Agnes greeting her,

a z drugiej, że wita ją Mama Agnes,

with the hope that she would greet her when she got to the house.

i miała nadzieję, że naprawdę ją powita, kiedy Jaclyn dotrze do domu.

And when she got to the house she was greeted.

I kiedy dotarła, została powitana.

Agnes took her in, and Agnes loved her,

Agnes przyjęła ją i pokochała.

and Agnes supported her for the year.

Agnes wspierała ją i utrzymywała przez rok.

She went to school and she found her voice,

Jaclyn poszła do szkoły i odnalazła swój głos,

and she found her identity, and she found her heart.

swoją osobowość, swoje serce.

Then, her time was ready

I potem, po roku, nadszedł czas, kiedy

when she had to go back to talk to her father

musiała wrócić do swojego ojca, żeby z nim porozmawiać

about the reconciliation, after a year.

o pogodzeniu się.

I had the privilege of being in the hut

Miałam zaszczyt być wtedy w chacie,

when she was reunited with her father and reconciled.

kiedy spotkała się z ojcem i pogodziła z nim.

In that hut, we walked in,

Kiedy weszliśmy do chaty,

and her father and his four wives were sitting there,

był tam jej ojciec i jego cztery żony

and her sisters who had just returned because

jej siostry, które właśnie wróciły,

they had all fled when she had fled,

ponieważ uciekły po tym, jak ona uciekła.

and her primary mother, who had been beaten

i jej matka, która została pobita

in standing up for her with the elders.

za to, że wstawiła się za nią przed starszyzną.

When her father saw her and saw who she had become,

Kiedy jej ojciec ją zobaczył i zobaczył, kim się stała,

in her full girl self,

w pełni swej dziewczęcości,

he threw his arms around her and broke down crying.

objął ją i wybuchnął płaczem.

He said, "You are beautiful. You have grown into a gorgeous woman.

Powiedział: "Jesteś piękna. Wyrosłaś na wspaniałą kobietę.

We will not cut you.

Nie poddamy cię obrzezaniu.

And I give you my word, here and now,

I daję ci moje słowo, tu i teraz,

that we will not cut your sisters either."

że twoich sióstr też nie obrzezamy".

And what she said to him was,

A ona mu odpowiedziała:

"You were willing to sell me for four cows,

"Chciałeś sprzedać mnie za cztery krowy,

and a calf and some blankets.

cielę i kilka koców.

But I promise you, now that I will be educated

Ale obiecuję Ci, że teraz, kiedy zdobędę wykształcenie,

I will always take care of you,

zawsze będę się tobą opiekować,

and I will come back and I will build you a house.

i wrócę do ciebie i wybuduję ci dom.

And I will be in your corner for the rest of your life."

I będę z tobą do końca twojego życia."

For me, that is the power of girls.

Dla mnie właśnie to jest siła dziewcząt.

And that is the power of transformation.

I to jest siła transformacji.

I want to close today

Chciałabym zakończyć

with a new piece from my book.

fragmentem mojej nowej książki.

And I want to do it tonight

I chciałabym to zrobić dziś

for the girl in everybody here.

dla dziewczynki w każdej z obecnych tu osób.

And I want to do it for Sunitha.

Chcę to zrobić dla Sunithy.

And I want to do it for the girls that Sunitha talked about yesterday,

Chcę to zrobić dla dziewcząt, o których Sunitha opowiadała wczoraj,

the girls who survive, the girls who can become somebody else.

dziewczynek, które przetrwały i mogą stać się kimś innym.

But I really want to do it for each and every person here,

Ale najbardziej chcę to zrobić dla każdej osoby obecnej tutaj,

to value the girl in us,

żeby doceniła swoją wewnętrzną dziewczynkę,

to value the part that cries,

żeby doceniła tę część, która płacze,

to value the part that's emotional,

żeby doceniła tę część, która jest emocjonalna,

to value the part that's vulnerable,

żeby doceniła tę część, która jest wrażliwa

to understand that's where the future lies.

i żeby uświadomiła sobie, że właśnie w tym jest nasza przyszłość.

This is called "I'm An Emotional Creature."

Zatytułowałam to: "Jestem Emocjonalnym Stworzeniem".

And it happened because I met a girl in Watts, L.A.

Stało się tak, bo w Watts w L.A poznałam pewną dziewczynę.

I was asking girls if they like being a girl,

Pytałam dziewczyny, czy lubią być dziewczynami,

and all the girls were like, "No, I hate it. I can't stand it.

wszystkie odpowiadały: "Nie, nie znoszę tego. Nie mogę tego wytrzymać.

It's all bad. My brothers get everything."

Nic w tym dobrego. Moi bracia dostają wszystko".

And this girl just sat up and went, "I love being a girl.

A ta dziewczyna wstała i powiedziała: "Kocham być dziewczyną.

I'm an emotional creature!"

Jestem emocjonalnym stworzeniem!"

(Laughter)

(Śmiech)

This is for her:

To dla niej:

I love being a girl.

Kocham być dziewczyną.

I can feel what you're feeling

Mogę czuć to, co ty czujesz,

as you're feeling inside the feeling before.

kiedy czujesz w sobie to, co czułeś wcześniej.

I am an emotional creature.

Jestem emocjonalnym stworzeniem.

Things do not come to me as intellectual theories

Świat to nie są dla mnie intelektualne teorie

or hard-pressed ideas.

ani idee wciskane na siłę.

They pulse through my organs and legs and burn up my ears.

Świat pulsuje i przepływa przez moje organy i nogi i pali mnie w uszy.

Oh, I know when your girlfriend's really pissed off,

Wiem, kiedy twoja dziewczyna jest naprawdę wkurzona,

even though she appears to give you what you want.

chociaż pozornie daje ci to, czego chcesz.

I know when a storm is coming.

Wiem, kiedy nadchodzi burza.

I can feel the invisible stirrings in the air.

Czuję niewidoczne zawirowania powietrza.

I can tell you he won't call back. It's a vibe I share.

Wiem, kiedy on nie oddzwoni. Czuję to.

I am an emotional creature.

Jestem emocjonalnym stworzeniem.

I love that I do not take things lightly.

Kocham to, że niczego nie biorę lekko.

Everything is intense to me,

Wszystko jest dla mnie intensywne,

the way I walk in the street, the way my momma wakes me up,

sposób w jaki idę po ulicy, sposób, w jaki mama budzi mnie rano,

the way it's unbearable when I lose, the way I hear bad news.

sposób, w jaki nie mogę znieść tego, że przegrywam, sposób w jaki dowiaduję się, że stało się coś złego.

I am an emotional creature.

Jestem emocjonalnym stworzeniem.

I am connected to everything and everyone. I was born like that.

Jestem związana ze wszystkim i wszystkimi. Taka się urodziłam.

Don't you say all negative

Nie waż się powiedzieć, pełen krytyki,

that it's only only a teenage thing,

że nastolatki tak mają,

or it's only because I'm a girl.

albo, że to tylko dlatego, że jestem dziewczyną.

These feelings make me better.

To uczucia sprawiają, że jestem lepsza.

They make me present. They make me ready. They make me strong.

Sprawiają, że jestem obecna, gotowa, silna.

I am an emotional creature.

Jestem emocjonalnym stworzeniem.

There is a particular way of knowing.

Jest taki specyficzny sposób poznawania,

It's like the older women somehow forgot.

podobny do sposobu, w jaki starsze kobiety zapominają.

I rejoice that it's still in my body.

Cieszę się, że wciąż jest w moim ciele.

Oh, I know when the coconut's about to fall.

Wiem, kiedy kokos spadnie.

I know we have pushed the Earth too far.

Wiem, że za daleko posunęliśmy się wobec Ziemi.

I know my father isn't coming back,

Wiem, że mój ojciec nie wróci

and that no one's prepared for the fire.

i że nikt nie jest przygotowany na pożar.

I know that lipstick means more than show,

Wiem, że szminka jest nie tylko na pokaz,

and boys are super insecure,

a chłopcy zupełnie nie mają poczucia bezpieczeństwa,

and so-called terrorists are made, not born.

a tak zwani terroryści nie rodzą się tacy, tylko tak się ich kształtuje.

I know that one kiss

Wiem, że jeden pocałunek

could take away all my decision-making ability.

może odebrać mi całą zdolność do podejmowania decyzji.

(Laughter)

(Śmiech)

And you know what? Sometimes it should.

I wiecie co? Czasami powinien.

This is not extreme. It's a girl thing,

To nie przesada. To dziewczyńskie sprawy,

what we would all be if the big door inside us flew open.

wszyscy bylibyśmy tacy, gdyby wielkie drzwi w nas otworzyły się.

Don't tell me not to cry, to calm it down,

Nie mów mi, żebym nie płakała i uspokoiła się.

not to be so extreme, to be reasonable.

żebym nie popadała w skrajności i była rozsądna.

I am an emotional creature.

Jestem emocjonalnym stworzeniem.

It's how the earth got made, how the wind continues to pollinate.

Tak powstała ziemia, tak zapyla wiatr.

You don't tell the Atlantic Ocean to behave.

Oceanowi Atlantyckiemu nie mówisz, żeby był grzeczny.

I am an emotional creature.

Jestem emocjonalnym stworzeniem.

Why would you want to shut me down or turn me off?

Dlaczego chcesz mnie uciszyć i wyłączyć?

I am your remaining memory.

Jestem pamięcią, która ci pozostała.

I can take you back.

Mogę cię przyjąć z powrotem.

Nothing's been diluted.

Nic nie osłabło.

Nothing's leaked out.

Nic nie wyciekło.

I love, hear me, I love

Kocham, usłysz mnie, kocham

that I can feel the feelings inside you,

to, że mogę poczuć to, co czujesz w sobie,

even if they stop my life,

nawet jeśli to zatrzyma moje życie,

even if they break my heart,

złamie mi serce,

even if they take me off track,

sprowadzi mnie z drogi,

they make me responsible.

to sprawia, że jestem odpowiedzialna.

I am an emotional, I am an emotional,

Jestem emocjonalnym, jestem emocjonalnym,

incondotional, devotional creature.

bezwarunkowym, skłonnym do poświęceń stworzeniem.

And I love, hear me,

Usłysz mnie, kocham,

I love, love, love being a girl.

kocham, kocham, kocham być dziewczyną.

Can you say it with me?

Czy możecie powiedzieć to ze mną?

I love, I love, love, love

Kocham, kocham, kocham, kocham

being a girl!

być dziewczyną!

Thank you very much.

Bardzo wam dziękuję.

(Applause)

(Brawa)