Siddharthan Chandran: Can the damaged brain repair itself?

306,651 views ・ 2014-02-24

TED


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Małgosia Makowska Korekta: Agata Leśnicka
00:12
I'm very pleased to be here today
0
12496
1909
Cieszę się, że tu jestem,
00:14
to talk to you all about how we might repair
1
14405
2554
żeby opowiedzieć, jak można naprawić uszkodzony mózg.
00:16
the damaged brain,
2
16959
2036
00:18
and I'm particularly excited by this field,
3
18995
2242
Ta dziedzina szczególnie mnie interesuje,
00:21
because as a neurologist myself,
4
21237
2485
bo jako neurolog wierzę, że to jeden z najlepszych sposobów,
00:23
I believe that this offers one of the great ways
5
23722
1801
00:25
that we might be able to offer hope
6
25523
1932
które moglibyśmy zaoferować pacjentom cierpiącym na wyniszczające
00:27
for patients who today live with devastating
7
27455
2573
00:30
and yet untreatable diseases of the brain.
8
30028
3958
i jak dotąd nieuleczalne choroby mózgu.
00:33
So here's the problem.
9
33986
2090
Oto w czym problem.
00:36
You can see here the picture of somebody's brain
10
36076
2800
To obraz mózgu z chorobą Alzheimera
00:38
with Alzheimer's disease
11
38876
1532
00:40
next to a healthy brain,
12
40408
1919
w porównaniu ze zdrowym mózgiem.
00:42
and what's obvious is, in the Alzheimer's brain,
13
42327
2616
W mózgu z Alzheimerem widoczne są
00:44
ringed red, there's obvious damage -- atrophy, scarring.
14
44943
4718
czerwone okręgi. To oczywiste uszkodzenia, atrofia, blizny.
00:49
And I could show you equivalent pictures
15
49661
1717
Mógłbym pokazać podobne zdjęcia
00:51
from other disease: multiple sclerosis,
16
51378
2227
innych schorzeń: stwardnienie rozsiane,
00:53
motor neuron disease, Parkinson's disease,
17
53605
2518
stwardnienie zanikowe boczne, choroba Parkinsona,
00:56
even Huntington's disease,
18
56123
2137
nawet choroba Huntingtona
00:58
and they would all tell a similar story.
19
58260
2969
i wszystkie przedstawiają ten sam obraz.
01:01
And collectively these brain disorders represent
20
61229
2140
Schorzenia te wspólnie reprezentują
01:03
one of the major public health threats of our time.
21
63369
3566
jedno z głównych zagrożeń zdrowotnych naszych czasów.
01:06
And the numbers here are really rather staggering.
22
66935
4248
Dane są naprawdę szokujące.
01:11
At any one time, there are 35 million people today
23
71183
3192
Obecnie 35 milionów ludzi
01:14
living with one of these brain diseases,
24
74375
2957
żyje z jednym z tych schorzeń mózgu,
01:17
and the annual cost globally
25
77332
2539
a globalne roczne koszty sięgają 700 miliardów dolarów.
01:19
is 700 billion dollars.
26
79871
2020
01:21
I mean, just think about that.
27
81891
1862
Pomyślcie tylko.
01:23
That's greater than one percent
28
83753
1487
To więcej niż 1 %
01:25
of the global GDP.
29
85240
2746
globalnego PKB.
01:27
And it gets worse,
30
87986
1906
Sytuacja pogarsza się, ponieważ te liczby rosną,
01:29
because all these numbers are rising
31
89892
2162
01:32
because these are by and large
32
92054
1458
gdyż są to głównie
01:33
age-related diseases, and we're living longer.
33
93512
3188
choroby związane ze starzeniem, a żyjemy dłużej.
01:36
So the question we really need to ask ourselves is,
34
96700
2395
Zatem kwestią zasadniczą jest,
01:39
why, given the devastating impact of these diseases
35
99095
3997
biorąc pod uwagę wpływ tych chorób na jednostkę,
01:43
to the individual,
36
103092
1480
01:44
never mind the scale of the societal problem,
37
104572
2753
a nie biorąc pod uwagę społecznej skali problemu,
01:47
why are there no effective treatments?
38
107325
3581
dlaczego nie ma efektywnych terapii?
01:50
Now in order to consider this,
39
110906
1978
Żeby to rozważyć, najpierw krótki kurs:
01:52
I first need to give you a crash course
40
112884
2283
01:55
in how the brain works.
41
115167
2325
jak pracuje mózg.
01:57
So in other words, I need to tell you
42
117492
1886
Czyli muszę wam powiedzieć wszystko, czego nauczyłem się w szkole medycznej.
01:59
everything I learned at medical school.
43
119378
2056
02:01
(Laughter)
44
121434
2040
(Śmiech)
02:03
But believe me, this isn't going to take very long.
45
123474
2238
Uwierzcie, nie potrwa to długo.
02:05
Okay? (Laughter)
46
125712
2455
Dobrze? (Śmiech)
02:08
So the brain is terribly simple:
47
128167
1969
Mózg jest niesamowicie prosty:
02:10
it's made up of four cells,
48
130136
3047
składa się z czterech komórek,
02:13
and two of them are shown here.
49
133183
1802
z których dwie tutaj widzimy.
02:14
There's the nerve cell,
50
134985
1513
To komórka nerwowa, a to komórka mielinowa
02:16
and then there's the myelinating cell,
51
136498
1540
02:18
or the insulating cell.
52
138038
1498
zwana komórką izolacyjną.
02:19
It's called oligodendrocyte.
53
139536
2490
Inaczej to oligodendrocyt.
02:22
And when these four cells work together
54
142026
1789
Kiedy te cztery komórki współpracują w zdrowiu i harmonii,
02:23
in health and harmony,
55
143815
1859
02:25
they create an extraordinary symphony of electrical activity,
56
145674
3968
tworzą niezwykłą symfonię aktywności elektrycznej
02:29
and it is this electrical activity
57
149642
2240
i ta aktywność
02:31
that underpins our ability to think, to emote,
58
151882
3373
podtrzymuje naszą zdolność myślenia, odczuwania emocji,
02:35
to remember, to learn, move, feel and so on.
59
155255
3344
zapamiętywania, uczenia się, poruszania, czucia i tak dalej.
02:38
But equally, each of these individual four cells
60
158599
3341
Jednak każda z tych komórek
02:41
alone or together, can go rogue or die,
61
161940
5090
wspólnie z innymi czy sama, może zezłośliwieć lub obumrzeć.
02:47
and when that happens, you get damage.
62
167030
2245
Kiedy to nastąpi, mamy uszkodzenie.
02:49
You get damaged wiring.
63
169275
1215
Mamy uszkodzone przewody.
02:50
You get disrupted connections.
64
170490
3064
Zdezorganizowane połączenia.
02:53
And that's evident here with the slower conduction.
65
173554
4158
Widać tutaj spowolnione przewodnictwo.
02:57
But ultimately, this damage will manifest
66
177712
2463
Docelowo takie uszkodzenie objawia się chorobą.
03:00
as disease, clearly.
67
180175
2482
03:02
And if the starting dying nerve cell
68
182657
3098
Jeśli obumierająca komórka nerwowa jest nerwem ruchowym,
03:05
is a motor nerve, for example,
69
185755
1816
03:07
you'll get motor neuron disease.
70
187571
2415
mamy stwardnienie zanikowe boczne.
03:09
So I'd like to give you a real-life illustration
71
189986
2623
Chcę pokazać przykład z życia,
03:12
of what happens with motor neuron disease.
72
192609
3408
co się dzieje przy tej chorobie.
03:16
So this is a patient of mine called John.
73
196017
2529
Oto mój pacjent John.
03:18
John I saw just last week in the clinic.
74
198546
3013
Widziałem go w zeszłym tygodniu w klinice
03:21
And I've asked John to tell us something about what were his problems
75
201559
3624
i poprosiłem, żeby opowiedział, jakie problemy
03:25
that led to the initial diagnosis
76
205183
1899
doprowadziły do wstępnej diagnozy stwardnienia zanikowego bocznego.
03:27
of motor neuron disease.
77
207082
1639
03:28
John: I was diagnosed in October in 2011,
78
208721
4949
John: Postawiono rozpoznanie w październiku 2011
03:33
and the main problem was a breathing problem,
79
213670
3580
i miałem głównie problemy z oddychaniem.
03:37
difficulty breathing.
80
217250
1693
03:38
Siddharthan Chandran: I don't know if you caught all of that, but what John was telling us
81
218943
2260
S. Chandran: Nie wiem, czy zrozumieliście słowa Johna,
03:41
was that difficulty with breathing
82
221203
2240
że jego problemy z oddychaniem
03:43
led eventually to the diagnosis
83
223443
2094
doprowadziły w końcu do zdiagnozowania stwardnienia zanikowego bocznego.
03:45
of motor neuron disease.
84
225537
2853
03:48
So John's now 18 months further down in that journey,
85
228390
3564
John od 18 miesięcy zmaga się z tą chorobą
03:51
and I've now asked him to tell us something about
86
231954
2233
i poprosiłem go, by opowiedział o jego bieżących kłopotach.
03:54
his current predicament.
87
234187
2289
03:56
John: What I've got now is the breathing's gotten worse.
88
236476
2860
John: Obecnie problemy z oddychaniem pogarszają się.
03:59
I've got weakness in my hands, my arms and my legs.
89
239336
5697
Czuję słabość w dłoniach, rękach i nogach.
04:05
So basically I'm in a wheelchair most of the time.
90
245033
4820
Zasadniczo większość czasu spędzam na wózku.
04:09
SC: John's just told us he's in a wheelchair
91
249853
2826
SC: John powiedział, że jest na wózku przez większość czasu.
04:12
most of the time.
92
252679
2124
04:14
So what these two clips show
93
254803
2218
Te dwa filmy pokazują nie tylko wyniszczające skutki choroby,
04:17
is not just the devastating consequence of the disease,
94
257021
2756
04:19
but they also tell us something about
95
259777
1543
lecz także demonstrują jej szokujący postęp,
04:21
the shocking pace of the disease,
96
261320
2300
04:23
because in just 18 months,
97
263620
3312
ponieważ w przeciągu 18 miesięcy
04:26
a fit adult man has been rendered
98
266932
2696
sprawny dorosły mężczyzna wylądował na wózku z respiratorem.
04:29
wheelchair- and respirator-dependent.
99
269628
3331
04:32
And let's face it, John could be anybody's father,
100
272959
2305
John mógłby być czyimś ojcem,
04:35
brother or friend.
101
275264
2187
bratem lub przyjacielem.
04:37
So that's what happens when the motor nerve dies.
102
277451
2253
Taki jest skutek obumierania nerwów ruchowych.
04:39
But what happens when that myelin cell dies?
103
279704
4600
A co się dzieje, gdy obumiera komórka mielinowa?
04:44
You get multiple sclerosis.
104
284304
2220
Mamy stwardnienie rozsiane.
04:46
So the scan on your left
105
286524
1819
Po lewej mamy skan pokazujący mózg
04:48
is an illustration of the brain,
106
288343
2723
04:51
and it's a map of the connections of the brain,
107
291066
2851
i mapę połączeń mózgowych, na które nałożono uszkodzone obszary.
04:53
and superimposed upon which
108
293917
1967
04:55
are areas of damage.
109
295884
1374
04:57
We call them lesions of demyelination.
110
297258
2191
To uszkodzenia zwane demielinizacją.
04:59
But they're damage, and they're white.
111
299449
2832
Są uszkodzone, białe.
05:02
So I know what you're thinking here.
112
302281
1515
Wiem, o czym myślicie.
05:03
You're thinking, "My God, this bloke came up
113
303796
2508
"Mój Boże, ten facet przychodzi i mówi, że zamierza dać nadzieję,
05:06
and said he's going to talk about hope,
114
306304
1931
05:08
and all he's done is give a really rather bleak
115
308235
2509
a potem opowiada smutną i przygnębiającą historię".
05:10
and depressing tale."
116
310744
1564
05:12
I've told you these diseases are terrible.
117
312308
1595
Mówiłem, że te choroby są okropne, wyniszczające, ich liczba rośnie,
05:13
They're devastating, numbers are rising,
118
313903
2661
05:16
the costs are ridiculous, and worst of all,
119
316564
2127
koszty są niebotyczne, a co najgorsze,
05:18
we have no treatment. Where's the hope?
120
318691
2286
nie ma terapii. Gdzie tu nadzieja?
05:20
Well, you know what? I think there is hope.
121
320977
2545
Ale wiecie co? Myślę, że jest nadzieja.
05:23
And there's hope in this next section,
122
323522
2394
Nadzieję widać na następnym przekroju
05:25
of this brain section of somebody else with M.S.,
123
325916
2295
mózgu osoby cierpiącej na stwardnienie rozsiane,
05:28
because what it illustrates
124
328211
1528
bo pokazuje niezwykłą rzecz.
05:29
is, amazingly, the brain can repair itself.
125
329739
2473
Otóż komórki mózgu potrafią same się naprawiać.
05:32
It just doesn't do it well enough.
126
332212
2578
Po prostu nie robią tego dostatecznie dobrze.
05:34
And so again, there are two things I want to show you.
127
334790
2125
Zatem pokażę jeszcze dwie rzeczy.
05:36
First of all is the damage of this patient with M.S.
128
336915
3426
Po pierwsze uszkodzenia u pacjenta z SM.
05:40
And again, it's another one of these white masses.
129
340341
3483
Znowu mamy tu te białe obszary.
05:43
But crucially, the area that's ringed red
130
343824
3438
Zasadniczo, obszary zaznaczone czerwonym kółkiem
05:47
highlights an area that is pale blue.
131
347262
2223
pokazują miejsca bladoniebieskie.
05:49
But that area that is pale blue was once white.
132
349485
2826
A te obszary były kiedyś białe.
05:52
So it was damaged. It's now repaired.
133
352311
3611
Były uszkodzone, a są naprawione.
05:55
Just to be clear: It's not because of doctors.
134
355922
2762
Dla jasności: nie dokonali tego lekarze.
05:58
It's in spite of doctors, not because of doctors.
135
358684
2317
Stało się to mimo lekarzy, a nie dzięki nim.
06:01
This is spontaneous repair.
136
361001
2183
To samoistna naprawa.
06:03
It's amazing and it's occurred
137
363184
1548
Zadziwiające, ale prawdziwe,
06:04
because there are stem cells in the brain, even,
138
364732
3214
ponieważ w mózgu są komórki macierzyste,
06:07
which can enable new myelin, new insulation,
139
367946
3174
zdolne do tworzenia nowej mieliny, nowej izolacji,
06:11
to be laid down over the damaged nerves.
140
371120
2329
do otaczania uszkodzonych nerwów.
06:13
And this observation is important for two reasons.
141
373449
4487
Te wyniki są ważne z dwóch powodów.
06:17
The first is it challenges one of the orthodoxies
142
377936
3240
Pierwszy to wyzwanie dla ortodoksyjnych poglądów,
06:21
that we learnt at medical school,
143
381176
1629
których uczono nas w szkole medycznej,
06:22
or at least I did, admittedly last century,
144
382805
3620
przynajmniej mnie w ubiegłym stuleciu,
06:26
which is that the brain doesn't repair itself,
145
386425
2571
mówiących, że mózg sam się nie naprawia,
06:28
unlike, say, the bone or the liver.
146
388996
3121
jak na przykład kość czy wątroba.
06:32
But actually it does, but it just doesn't do it well enough.
147
392117
3499
Jednak robi to, choć niewystarczająco dobrze.
06:35
And the second thing it does,
148
395616
1642
Po drugie wyznacza to jasny kierunek dla nowych terapii.
06:37
and it gives us a very clear direction of travel for new therapies --
149
397258
3975
06:41
I mean, you don't need to be a rocket scientist
150
401233
1719
Nie trzeba być profesorem, żeby to zrozumieć.
06:42
to know what to do here.
151
402952
1520
06:44
You simply need to find ways of promoting
152
404472
2933
Po prostu należy znaleźć sposoby pobudzania
06:47
the endogenous, spontaneous repair that occurs anyway.
153
407405
4524
endogenicznej, spontanicznej naprawy, która i tak zachodzi.
06:51
So the question is, why, if we've known that
154
411929
2457
Rzecz w tym, że jeśli wiemy o tym,
06:54
for some time, as we have,
155
414386
1957
a od jakiegoś czasu wiemy,
06:56
why do we not have those treatments?
156
416343
4294
dlaczego nie mamy takich terapii?
07:00
And that in part reflects the complexity
157
420637
2119
Po części oddaje to złożoność pracy nad lekami.
07:02
of drug development.
158
422756
2611
07:05
Now, drug development you might think of
159
425367
2034
Możecie pomyśleć, że praca nad tworzeniem leków
07:07
as a rather expensive but risky bet,
160
427401
2724
to kosztowne i ryzykowne zajęcie,
07:10
and the odds of this bet are roughly this:
161
430125
1953
a szanse powodzenia to z grubsza 10000 do jednego,
07:12
they're 10,000 to one against,
162
432078
2597
07:14
because you need to screen about 10,000 compounds
163
434675
2805
ponieważ trzeba zbadać około 10000 składników,
07:17
to find that one potential winner.
164
437480
2071
by znaleźć ten jeden skuteczny.
07:19
And then you need to spend 15 years
165
439551
1917
Potem potrzeba 15 lat i ponad miliarda dolarów,
07:21
and spend over a billion dollars,
166
441468
1498
07:22
and even then, you may not have a winner.
167
442966
3143
i nawet wówczas może się nie powieść.
07:26
So the question for us is,
168
446109
1679
Powstaje pytanie,
07:27
can you change the rules of the game
169
447788
1591
czy można zmienić reguły gry i skrócić ten proces?
07:29
and can you shorten the odds?
170
449379
2549
07:31
And in order to do that, you have to think,
171
451928
2044
W tym celu trzeba pomyśleć,
07:33
where is the bottleneck in this drug discovery?
172
453972
2830
gdzie jest wąskie gardło w odkrywaniu leków?
07:36
And one of the bottlenecks is early in drug discovery.
173
456802
3113
Jednym z ograniczeń w odkrywaniu leków
07:39
All that screening occurs in animal models.
174
459915
3962
jest ich badanie na zwierzętach.
07:43
But we know that the proper study of mankind is man,
175
463877
3459
Jednak wiemy, że właściwym obiektem badań nad człowiekiem jest człowiek,
07:47
to borrow from Alexander Pope.
176
467336
2104
jak powiedział Aleksander Pope.
07:49
So the question is, can we study these diseases
177
469440
2371
Pytanie brzmi, czy możemy badać te choroby na materiale ludzkim?
07:51
using human material?
178
471811
2388
07:54
And of course, absolutely we can.
179
474199
2063
Oczywiście możemy.
07:56
We can use stem cells,
180
476262
1529
Można użyć komórek macierzystych, a zwłaszcza ludzkich.
07:57
and specifically we can use human stem cells.
181
477791
2800
08:00
And human stem cells are these extraordinary
182
480591
2104
Ludzkie komórki macierzyste to niezwykłe,
08:02
but simple cells that can do two things:
183
482695
2402
lecz proste komórki, które mogą działać dwojako:
08:05
they can self-renew or make more of themselves,
184
485097
2794
mogą same się odnawiać, czyli się namnażać,
08:07
but they can also become specialized
185
487891
2058
lub mogą się specjalizować,
08:09
to make bone, liver or, crucially, nerve cells,
186
489949
2599
by tworzyć komórki kości, wątroby, a co najważniejsze, neurony.
08:12
maybe even the motor nerve cell
187
492548
1840
Może nawet komórki neuronów ruchowych czy komórki mielinowe.
08:14
or the myelin cell.
188
494388
2160
08:16
And the challenge has long been,
189
496548
1521
Wyzwanie stanowi okiełznanie tej siły,
08:18
can we harness the power,
190
498069
1972
08:20
the undoubted power of these stem cells
191
500041
2285
niekwestionowanego potencjału tych komórek
08:22
in order to realize their promise
192
502326
2018
w celu urzeczywistnienia nadziei dla neurologii regeneracyjnej.
08:24
for regenerative neurology?
193
504344
1627
08:25
And I think we can now, and the reason we can
194
505971
2929
Sądzę, że możemy to zrobić,
08:28
is because there have been several major discoveries
195
508900
2908
ponieważ dokonano wielu kluczowych odkryć w ostatnich 10, 20 latach.
08:31
in the last 10, 20 years.
196
511808
1737
08:33
One of them was here in Edinburgh,
197
513545
1612
Jednego z nich dokonano tu w Edynburgu w postaci jedynej owcy-celebrytki, Dolly.
08:35
and it must be the only celebrity sheep, Dolly.
198
515157
4112
08:39
So Dolly was made in Edinburgh,
199
519269
1625
Dolly stworzono w Edynburgu i jest ona przykładem
08:40
and Dolly was an example
200
520894
1683
08:42
of the first cloning of a mammal
201
522577
3214
pierwszego klonowania ssaka z dojrzałej komórki.
08:45
from an adult cell.
202
525791
1948
08:47
But I think the even more significant breakthrough
203
527739
2805
Myślę jednak, że bardziej znaczącego przełomu
08:50
for the purposes of our discussion today
204
530544
2922
w omawianej dzisiaj kwestii
08:53
was made in 2006 by a Japanese scientist
205
533466
2489
dokonał w 2006 roku japoński naukowiec Yamanaka.
08:55
called Yamanaka.
206
535955
1597
08:57
And what Yamaka did,
207
537552
1304
Yamanaka pokazał
08:58
in a fantastic form of scientific cookery,
208
538856
2432
w fantastycznej formie naukowego gotowania,
09:01
was he showed that four ingredients,
209
541288
2038
że cztery składniki, zaledwie cztery,
09:03
just four ingredients,
210
543326
1863
09:05
could effectively convert any cell, adult cell,
211
545189
3187
mogą efektywnie przekształcić dowolną dojrzałą komórkę
09:08
into a master stem cell.
212
548376
2242
w komórkę macierzystą.
09:10
And the significance of this is difficult to exaggerate,
213
550618
2984
Doniosłości tego odkrycia nie sposób przecenić,
09:13
because what it means that from anybody in this room,
214
553602
2240
bo to oznacza, że dla każdego w tej sali,
09:15
but particularly patients,
215
555842
1804
a zwłaszcza pacjentów, można stworzyć
09:17
you could now generate
216
557646
1331
09:18
a bespoke, personalized tissue repair kit.
217
558977
2726
szyty na miarę, spersonalizowany zestaw do naprawy tkankowej.
09:21
Take a skin cell, make it a master pluripotent cell,
218
561703
2948
Weź komórkę skóry, przekształć w pluripotencjalną komórkę macierzystą,
09:24
so you could then make those cells
219
564651
1739
a możesz potem ją zmienić w odpowiednią do choroby,
09:26
that are relevant to their disease,
220
566390
2439
09:28
both to study but potentially to treat.
221
568829
2642
zarówno w celach badawczych, jak i terapeutycznych.
09:31
Now, the idea of that at medical school --
222
571471
2062
W świetle wiedzy ze szkoły medycznej...
09:33
this is a recurring theme, isn't it, me and medical school? —
223
573533
2625
To powracający temat, ja i szkoła medyczna, prawda?
09:36
would have been ridiculous,
224
576158
1818
brzmiałoby to niedorzecznie, ale dziś stało się to rzeczywistością.
09:37
but it's an absolute reality today.
225
577976
2059
09:40
And I see this as the cornerstone
226
580035
2134
Uważam, że to kamień węgielny regeneracji, naprawy i nadziei.
09:42
of regeneration, repair and hope.
227
582169
3177
09:45
And whilst we're on the theme of hope,
228
585346
1950
Skoro jesteśmy przy temacie nadziei,
09:47
for those of you who might have failed at school,
229
587296
2141
to dla tych, którzy nie radzili sobie dobrze w szkole,
09:49
there's hope for you as well,
230
589437
2225
także jest nadzieja,
09:51
because this is the school report of John Gerdon.
231
591662
2496
o czym świadczy szkolny raport Johna Gerdona.
09:54
["I believe he has ideas about becoming a scientist; on his present showing this is quite ridiculous."]
232
594158
1212
[Chce być naukowcem, ale z takimi ocenami?]
09:55
So they didn't think much of him then.
233
595370
1436
09:56
But what you may not know is that he got the Nobel Prize for medicine
234
596806
2858
Nie dawano mu wiele szans.
Jednak może nie wiecie, że trzy miesiące temu
09:59
just three months ago.
235
599664
2552
dostał Nobla w dziedzinie medycyny.
10:02
So to return to the original problem,
236
602216
2566
Wracając do omawianego tematu,
10:04
what is the opportunity of these stem cells,
237
604782
2143
jakie są możliwości komórek macierzystych,
10:06
or this disruptive technology,
238
606925
1661
czy tej przełomowej technologii,
10:08
for repairing the damaged brain,
239
608586
1554
w naprawie uszkodzonego mózgu, czyli neurologii regeneracyjnej?
10:10
which we call regenerative neurology?
240
610140
2131
10:12
I think there are two ways you can think about this:
241
612271
2427
Sądzę, że można o tym myśleć na dwa sposoby:
10:14
as a fantastic 21st-century drug discovery tool,
242
614698
3448
jako fantastycznym odkryciu leku XXI wieku,
10:18
and/or as a form of therapy.
243
618146
2817
i/lub formie terapii.
10:20
So I want to tell you a little bit about both of those
244
620963
2027
Chciałbym teraz powiedzieć o tym kilka słów.
10:22
in the next few moments.
245
622990
2449
10:25
Drug discovery in a dish is how people often
246
625439
2031
Odkrycie leku w probowce,
10:27
talk about this.
247
627470
1230
tak to często nazywają.
10:28
It's very simple: You take a patient with a disease,
248
628700
2927
To bardzo proste. Masz pacjenta chorującego
10:31
let's say motor neuron disease,
249
631627
1819
na stwardnienie zanikowe boczne,
10:33
you take a skin sample,
250
633446
1757
pobierasz próbkę skóry,
10:35
you do the pluripotent reprogramming,
251
635203
3058
przekształcasz komórki w pluripotencjalne,
10:38
as I've already told you,
252
638261
2091
jak już mówiłem, i tworzysz żywy neuron ruchowy.
10:40
and you generate live motor nerve cells.
253
640352
2517
10:42
That's straightforward, because that's what
254
642869
1734
To proste, ponieważ komórki pluripotencjalne właśnie to potrafią.
10:44
pluripotent cells can do.
255
644603
1737
10:46
But crucially, you can then compare their behavior
256
646340
2956
Można potem porównać ich zachowanie do ich zdrowych odpowiedników,
10:49
to their equivalent but healthy counterparts,
257
649296
2423
10:51
ideally from an unaffected relative.
258
651719
2030
najlepiej od zdrowego krewnego.
10:53
That way, you're matching for genetic variation.
259
653749
3242
Dzięki temu będą dopasowane do zmienności genetycznej.
10:56
And that's exactly what we did here.
260
656991
2347
Dokładnie to zrobiliśmy.
10:59
This was a collaboration with colleagues:
261
659338
1923
Współpracowaliśmy z kolegami:
11:01
in London, Chris Shaw; in the U.S., Steve Finkbeiner and Tom Maniatis.
262
661261
3523
Chrisem Shawem, Stevem Finkbeinerem i Tomem Maniatisem.
11:04
And what you're looking at, and this is amazing,
263
664784
2522
To, co widzicie jest zadziwiające.
11:07
these are living, growing, motor nerve cells
264
667306
2800
Są to żywe, rosnące neurony ruchowe
11:10
from a patient with motor neuron disease.
265
670106
2243
od pacjentów ze stwardnieniem zanikowym bocznym.
11:12
It happens to be an inherited form.
266
672349
1925
Ta wersja choroby jest dziedziczna.
11:14
I mean, just imagine that.
267
674274
1699
Wyobraźcie to sobie.
11:15
This would have been unimaginable 10 years ago.
268
675973
2481
10 lat temu byłoby to niepojęte.
11:18
So apart from seeing them grow and put out processes,
269
678454
3354
Zatem oprócz obserwacji procesów ich wzrostu i wygaszania,
11:21
we can also engineer them so that they fluoresce,
270
681808
2442
możemy sprawić, żeby świeciły,
11:24
but crucially, we can then track their individual health
271
684250
3059
ale najważniejsze, że możemy potem śledzić żywotność każdego neuronu
11:27
and compare the diseased motor nerve cells
272
687309
2520
i porównywać je ze zdrowymi neuronami ruchowymi.
11:29
to the healthy ones.
273
689829
1872
11:31
And when you do all that and put it together,
274
691701
3487
Gdy to wszystko zrobisz i porównasz,
11:35
you realize that the diseased ones,
275
695188
2099
zauważysz, że komórki chore,
11:37
which is represented in the red line,
276
697287
1788
zaznaczone czerwoną linią,
11:39
are two and a half times more likely to die
277
699075
3621
mają dwa i pół raza większe prawdopodobieństwo obumarcia
11:42
than the healthy counterpart.
278
702696
2705
niż ich zdrowe odpowiedniki.
11:45
And the crucial point about this is that you then have
279
705401
2643
Co ważne, jest to idealna okazja do badań nad nowymi lekami,
11:48
a fantastic assay to discover drugs,
280
708044
3589
11:51
because what would you ask of the drugs,
281
711633
1909
bo czego wymagamy od leków?
11:53
and you could do this through a high-throughput
282
713542
1761
A może tu pomóc wysoce wydajny zautomatyzowany system monitorujący.
11:55
automated screening system,
283
715303
2409
11:57
you'd ask the drugs, give me one thing:
284
717712
2446
Otóż przy opracowywaniu leku wymagamy jednego:
12:00
find me a drug that will bring the red line
285
720158
2825
chcemy leku, który zbliży czerwoną linię do niebieskiej,
12:02
closer to the blue line,
286
722983
1890
12:04
because that drug will be a high-value candidate
287
724873
3219
bo to będzie potencjalnie lek wysokiej wartości,
12:08
that you could probably take direct to human trial
288
728092
2900
który można by skierować bezpośrednio do badań na ludziach.
12:10
and almost bypass that bottleneck
289
730992
2587
W ten sposób pokonać to wąskie gardło,
12:13
that I've told you about in drug discovery
290
733579
2401
o którym mówiłem, dotyczące testowania leków na zwierzętach.
12:15
with the animal models,
291
735980
1813
12:17
if that makes sense. It's fantastic.
292
737793
2653
To fantastyczne.
12:20
But I want to come back
293
740446
1564
Wrócę jeszcze do kwestii
12:22
to how you might use stem cells directly
294
742010
2049
bezpośredniego zastosowania komórek macierzystych
12:24
to repair damage.
295
744059
1775
do naprawy uszkodzeń.
12:25
And again there are two ways to think about this,
296
745834
1825
I znów są tu dwa podejścia, jednak niewykluczające się wzajemnie.
12:27
and they're not mutually exclusive.
297
747659
2015
12:29
The first, and I think in the long run
298
749674
2290
Pierwsze, które jak myślę, da nam na dłuższą metę
12:31
the one that will give us the biggest dividend,
299
751964
2229
największą korzyść,
12:34
but it's not thought of that way just yet,
300
754193
2604
lecz nie myślmy tak o tym teraz.
12:36
is to think about those stem cells that are already
301
756797
3256
Chodzi o wykorzystanie komórek, które już są w mózgu,
12:40
in your brain, and I've told you that.
302
760053
1840
o czym mówiłem wcześniej.
12:41
All of us have stem cells in the brain,
303
761893
1854
Każdy z nas ma je w mózgu,
12:43
even the diseased brain,
304
763747
1635
nawet w mózgu objętym chorobą,
12:45
and surely the smart way forward
305
765382
1618
i mądrym krokiem naprzód
12:47
is to find ways that you can promote and activate
306
767000
2497
jest odnalezienie sposobów na wykorzystanie i pobudzenie
12:49
those stem cells in your brain already
307
769497
2036
komórek macierzystych obecnych w mózgu,
12:51
to react and respond appropriately to damage
308
771533
3187
by reagowały adekwatnie do uszkodzenia i naprawiały je.
12:54
to repair it.
309
774720
1284
12:56
That will be the future.
310
776004
1432
Taka będzie przyszłość.
12:57
There will be drugs that will do that.
311
777436
2873
Będą leki o takich możliwościach.
13:00
But the other way is to effectively parachute in cells,
312
780309
4263
Innym sposobem jest efektywne dostarczenie komórek,
13:04
transplant them in,
313
784572
1804
transplantowanie ich,
13:06
to replace dying or lost cells, even in the brain.
314
786376
4478
w celu zastąpienia obumarłych, nawet w mózgu.
13:10
And I want to tell you now an experiment,
315
790854
2088
Opowiem teraz o eksperymencie przeprowadzonym w warunkach klinicznych,
13:12
it's a clinical trial that we did,
316
792942
1894
13:14
which recently completed,
317
794836
1856
który niedawno ukończyliśmy, z kolegami z UCL,
13:16
which is with colleagues in UCL,
318
796692
2517
13:19
David Miller in particular.
319
799209
2755
zwłaszcza Davidem Millerem.
13:21
So this study was very simple.
320
801964
1913
Badanie było bardzo proste.
13:23
We took patients with multiple sclerosis
321
803877
3102
Wzięliśmy pacjentów ze stwardnieniem rozsianym
13:26
and asked a simple question:
322
806979
1538
i zadaliśmy sobie proste pytanie:
13:28
Would stem cells from the bone marrow
323
808517
1674
Czy komórki macierzyste ze szpiku kostnego ochroniłyby ich nerwy?
13:30
be protective of their nerves?
324
810191
1723
13:31
So what we did was we took this bone marrow,
325
811914
3845
Pobraliśmy szpik kostny,
13:35
grew up the stem cells in the lab,
326
815759
2217
namnożyliśmy komórki macierzyste w laboratorium
13:37
and then injected them back into the vein.
327
817976
2339
i wstrzyknęliśmy dożylnie.
13:40
I'm making this sound really simple.
328
820315
1800
Brzmi to dość prosto, ale zajęło pięć lat pracy dużej grupie.
13:42
It took five years off a lot of people, okay?
329
822115
3107
13:45
And it put gray hair on me
330
825222
1688
Posiwiałem przez to i miałem wszelkiego rodzaju problemy.
13:46
and caused all kinds of issues.
331
826910
1481
13:48
But conceptually, it's essentially simple.
332
828391
4023
Lecz teoretycznie, brzmi to prosto.
13:52
So we've given them into the vein, right?
333
832414
3307
Zatem wprowadziliśmy je dożylnie.
13:55
So in order to measure whether this was successful or not,
334
835721
3633
By sprawdzić czy się powiodło,
13:59
we measured the optic nerve
335
839354
1748
zmierzyliśmy nerw wzrokowy, jako pomiar kontrolny.
14:01
as our outcome measure.
336
841102
1686
14:02
And that's a good thing to measure in M.S.,
337
842788
1765
To dobry obiekt do pomiarów przy SM,
14:04
because patients with M.S. sadly suffer
338
844553
2073
bo tacy pacjenci mają problemy ze wzrokiem,
14:06
with problems with vision --
339
846626
1472
14:08
loss of vision, unclear vision.
340
848098
2190
jego utratą, bądź niewyraźnym widzeniem.
14:10
And so we measured the size of the optic nerve
341
850288
2083
Z Davidem Millerem zmierzyliśmy rozmiar nerwu wzrokowego,
14:12
using the scans with David Miller
342
852371
2054
przy użyciu skanów.
14:14
three times -- 12 months, six months,
343
854425
2098
Trzykrotnie: na 12 miesięcy, potem 6 i przed samym wstrzyknięciem.
14:16
and before the infusion --
344
856523
1616
14:18
and you can see the gently declining red line.
345
858139
3126
Widzicie tu delikatnie opadającą czerwoną linię.
14:21
And that's telling you that the optic nerve is shrinking,
346
861265
2228
A to świadczy, że nerw wzrokowy kurczy się,
14:23
which makes sense, because their nerves are dying.
347
863493
2343
co ma sens, ponieważ obumiera.
14:25
We then gave the stem cell infusion
348
865836
2306
Potem wstrzyknęliśmy komórki macierzyste i powtórzyliśmy pomiar dwukrotnie,
14:28
and repeated the measurement twice --
349
868142
2101
14:30
three months and six months --
350
870243
1639
po trzech i sześciu miesiącach.
14:31
and to our surprise, almost,
351
871882
1973
Ku naszemu zdziwieniu wykres poszedł w górę.
14:33
the line's gone up.
352
873855
2156
14:36
That suggests that the intervention
353
876011
2531
Sugeruje to, że zabieg spełnił zadanie ochronne.
14:38
has been protective.
354
878542
1897
14:40
I don't think myself that what's happened
355
880439
1917
Osobiście nie sadzę,
14:42
is that those stem cells have made new myelin
356
882356
2036
by komórki macierzyste stworzyły nową mielinę
14:44
or new nerves.
357
884392
1464
czy nowy nerw.
14:45
What I think they've done is they've promoted
358
885856
2145
Myślę, że pobudziły
14:48
the endogenous stem cells, or precursor cells,
359
888001
2609
endogeniczne komórki macierzyste, prekursorowe,
14:50
to do their job, wake up, lay down new myelin.
360
890610
3451
do pracy, obudzenia się, stworzenia nowej mieliny.
14:54
So this is a proof of concept.
361
894061
2299
To wstępne kliniczne badanie fazy II.
14:56
I'm very excited about that.
362
896360
2625
Bardzo się z tego cieszę.
14:58
So I just want to end with the theme I began on,
363
898985
2489
Zakończę tematem, od którego zacząłem, czyli kwestią regeneracji i nadziei.
15:01
which was regeneration and hope.
364
901474
1990
15:03
So here I've asked John
365
903464
1770
Zapytałem Johna, jakie ma nadzieje na przyszłość.
15:05
what his hopes are for the future.
366
905234
2298
15:07
John: I would hope that
367
907532
1754
John: Mam nadzieję, że kiedyś w przyszłości
15:09
sometime in the future
368
909286
1800
15:11
through the research that you people are doing,
369
911086
2440
dzięki badaniom, które prowadzicie,
15:13
we can come up with a cure
370
913526
2209
stworzycie terapię, by ludzie tacy jak ja mogli normalnie żyć.
15:15
so that people like me can lead a normal life.
371
915735
3824
15:19
SC: I mean, that speaks volumes.
372
919559
2595
SC: To mówi samo za siebie.
15:22
But I'd like to close by first of all thanking John --
373
922154
2539
Na koniec chcę podziękować Johnowi,
15:24
thanking John for allowing me to share
374
924693
1729
że zgodził się na podzielenie się z wami swoimi przeżyciami i tymi nagraniami.
15:26
his insights and these clips with you all.
375
926422
3170
15:29
But I'd also like to add to John and to others
376
929592
2535
Pragnę zapewnić Johna i innych,
15:32
that my own view is, I'm hopeful for the future.
377
932127
2577
że osobiście z nadzieją patrzę w przyszłość.
15:34
I do believe that the disruptive technologies
378
934704
2352
Wierzę, że innowacyjne technologie takie jak komórki macierzyste
15:37
like stem cells that I've tried to explain to you
379
937056
2058
15:39
do offer very real hope.
380
939114
1821
dają prawdziwą nadzieję.
15:40
And I do think that the day that we might be able
381
940935
1763
Jestem przekonany, że dzień, w którym będziemy w stanie
15:42
to repair the damaged brain
382
942698
1436
naprawić uszkodzony mózg
15:44
is sooner than we think.
383
944134
1289
nadejdzie szybciej niż sądzimy.
15:45
Thank you.
384
945423
1803
Dziękuję.
15:47
(Applause)
385
947226
4693
(Brawa)
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7