Jonathan Harris: The web as art

Vertaald door: Els De Keyser Nagekeken door: Christel Foncke

So I'm going to talk today about collecting stories

Ik ga vandaag vertellen over verhalen verzamelen

in some unconventional ways.

op ongewone manieren.

This is a picture of me from a very awkward stage in my life.

Dit is een foto van mij op een raar moment in mijn leven.

You might enjoy the awkwardly tight, cut-off pajama bottoms with balloons.

Misschien vind je de bizar strakke, afgeknipte pyjamabroek met ballonnen wel leuk.

Anyway, it was a time when I was mainly interested

In die tijd had ik vooral interesse

in collecting imaginary stories.

voor het verzamelen van imaginaire verhalen.

So this is a picture of me

Dit is een foto van mij

holding one of the first watercolor paintings I ever made.

met één van mijn allereerste waterverfschilderijen.

And recently I've been much more interested in collecting stories

Recent heb ik meer belangstelling voor het verzamelen van verhalen

from reality -- so, real stories.

uit de realiteit - echte verhalen dus.

And specifically, I'm interested in collecting my own stories,

Ik heb specifiek belangstelling voor het verzamelen van mijn eigen verhalen,

stories from the Internet, and then recently, stories from life,

verhalen van het internet, en recent verhalen uit het leven,

which is kind of a new area of work that I've been doing recently.

een nieuw werkdomein waar ik recent mee begonnen ben.

So I'll be talking about each of those today.

Ik zal vandaag over elk van deze dingen praten.

So, first of all, my own stories. These are two of my sketchbooks.

Ten eerste mijn eigen verhalen. Dit zijn twee schetsboeken van mij.

I have many of these books,

Ik heb vele zulke boeken.

and I've been keeping them for about the last eight or nine years.

De laatste 8 of 9 jaar hou ik ze bij.

They accompany me wherever I go in my life,

Ze vergezellen me waar mijn leven ook heengaat.

and I fill them with all sorts of things,

Ik vul ze met allerlei dingen,

records of my lived experience:

getuigenissen van mijn geleefde ervaring:

so watercolor paintings, drawings of what I see,

aquarelschilderijen, tekeningen van wat ik zie,

dead flowers, dead insects, pasted ticket stubs, rusting coins,

dode bloemen, dode insecten, opgekleefde tickets, roestende munten,

business cards, writings.

kaartjes, geschriften.

And in these books, you can find these short, little glimpses

In deze boeken vind je korte, kleine glimpjes

of moments and experiences and people that I meet.

van momenten en ervaringen en mensen die ik ontmoet.

And, you know, after keeping these books for a number of years,

Nu ik deze boeken al een paar jaar bijhoud,

I started to become very interested in collecting

wilde ik graag een verzameling aanleggen

not only my own personal artifacts,

van niet alleen mijn eigen maaksels

but also the artifacts of other people.

maar ook van de maaksels van anderen.

So, I started collecting found objects.

Ik begon gevonden dingen te verzamelen.

This is a photograph I found lying in a gutter in New York City

Dit is een foto die ik vond in een goot in New York City

about 10 years ago.

ongeveer 10 jaar geleden.

On the front, you can see the tattered black-and-white photo of a woman's face,

Op de voorkant zie je een gehavende zwartwitfoto van een vrouwengezicht.

and on the back it says, "To Judy, the girl with the Bill Bailey voice.

Op de achterkant staat: "Voor Judy, het meisje met de Bill Bailey-stem.

Have fun in whatever you do."

Veel plezier in alles wat je doet."

And I really loved this idea of the partial glimpse into somebody's life.

Ik vind het idee leuk om een gedeeltelijke glimp van iemands leven op te vangen.

As opposed to knowing the whole story, just knowing a little bit of the story,

In plaats van het hele verhaal ken je maar een klein deel van het verhaal,

and then letting your own mind fill in the rest.

en je laat je eigen geest de rest invullen.

And that idea of a partial glimpse is something

Het idee van de gedeeltelijke glimp is iets

that will come back in a lot of the work I'll be showing later today.

dat zal terugkomen in veel van het werk dat ik vandaag zal tonen.

So, around this time I was studying computer science at Princeton University,

In deze periode studeerde ik informatica aan Princeton University.

and I noticed that it was suddenly possible

Ik merkte dat het plots mogelijk was

to collect these sorts of personal artifacts,

om deze soort persoonlijke artefacten te verzamelen,

not just from street corners, but also from the Internet.

niet alleen op de hoeken van de straat maar ook op het internet.

And that suddenly, people, en masse, were leaving scores and scores

Plots lieten mensen massaal hopen

of digital footprints online that told stories of their private lives.

digitale voetafdrukken achter online die iets vertelden over hun privéleven.

Blog posts, photographs, thoughts, feelings, opinions,

Blogposts, foto's, gedachten, gevoelens, opinies,

all of these things were being expressed by people online,

mensen drukten al deze dingen online uit

and leaving behind trails.

en lieten sporen achter.

So, I started to write computer programs

Ik begon computerprogramma's te schrijven

that study very, very large sets of these online footprints.

die zeer, zeer grote hoeveelheden online voetafdrukken bestuderen.

One such project is about a year and a half old.

Eén van die projecten is ongeveer anderhalf jaar oud.

It's called "We Feel Fine."

Het heet 'We voelen ons goed'.

This is a project that scans the world's newly posted blog entries

Dit is een project dat de pas geposte blogposts scant,

every two or three minutes, searching for occurrences of the phrases

om de 2 of 3 minuten, en zoekt naar het voorkomen van de uitdrukkingen

"I feel" and "I am feeling." And when it finds one of those phrases,

'ik voel' en 'ik voel me'. Als het één van die uitdrukkingen vindt,

it grabs the full sentence up to the period

neemt het de hele zin tot aan het punt

and also tries to identify demographic information about the author.

en probeert het demografische informatie over de auteur te verzamelen.

So, their gender, their age, their geographic location

Geslacht, leeftijd, geografische locatie,

and what the weather conditions were like when they wrote that sentence.

de weersomstandigheden toen ze die zin schreven.

It collects about 20,000 such sentences a day

Het verzamelt elke dag ongeveer 20.000 dergelijke zinnen.

and it's been running for about a year and a half,

Het loopt al ongeveer anderhalf jaar

having collected over 10 and a half million feelings now.

en heeft nu meer dan 10,5 miljoen gevoelens verzameld.

This is, then, how they're presented.

Dit is hoe ze worden voorgesteld.

These dots here represent some of the English-speaking world's

Deze punten vertegenwoordigen een aantal gevoelens uit de Engelstalige wereld

feelings from the last few hours,

van de jongste paar uren,

each dot being a single sentence stated by a single blogger.

waarbij elk punt één zin is geuit door één blogger.

And the color of each dot corresponds to the type of feeling inside,

De kleur van elk punt stemt overeen met het soort gevoel vanbinnen.

so the bright ones are happy, and the dark ones are sad.

De heldere zijn gelukkig, de donkere droevig.

And the diameter of each dot corresponds

De diameter van elke stip stemt overeen

to the length of the sentence inside.

met de lengte van de zin die erin zit.

So the small ones are short, and the bigger ones are longer.

De kleine zijn dus kort en de grote zijn langer.

"I feel fine with the body I'm in, there'll be no easy excuse

"Ik voel me goed in mijn vel, geen goed excuus dus

for why I still feel uncomfortable being close to my boyfriend,"

voor waarom ik me onbehaaglijk voel dicht bij m'n vriend",

from a twenty-two-year-old in Japan.

van een 22-jarige Japanse.

"I got this on some trading locally,

"Ik heb dit op een rommelmarkt gekocht,

but really don't feel like screwing with wiring and crap."

maar ik heb geen zin in klooien met draden en rommel."

Also, some of the feelings contain photographs in the blog posts.

Sommige gevoelens bevatten foto's in de blogposts.

And when that happens, these montage compositions are automatically created,

Als dat gebeurt, worden automatisch montages gecreëerd,

which consist of the sentence and images being combined.

die bestaan uit combinaties van zin en beeld.

And any of these can be opened up to reveal the sentence inside.

Je kan ze openmaken om de zin te onthullen die erin zit.

"I feel good."

"Ik voel me goed."

"I feel rough now, and I probably gained 100,000 pounds,

"Ik voel me ruig, en ik ben waarschijnlijk 100.000 kilo aangekomen,

but it was worth it."

maar het was het waard."

"I love how they were able to preserve most in everything

"Geweldig hoe ze het meeste wisten te bewaren van alles

that makes you feel close to nature -- butterflies,

wat je dicht bij de natuur brengt -- vlinders,

man-made forests, limestone caves and hey, even a huge python."

aangelegde bossen, kalksteengrotten, en zelfs een enorme python."

So the next movement is called mobs.

De volgende beweging heet groepen.

This provides a slightly more statistical look at things.

Dit biedt een ietwat meer statistische kijk op de dingen.

This is showing the world's most common feelings overall right now,

Dit toont de algemeen meest gangbare gevoelens,

dominated by better, then bad, then good, then guilty, and so on.

voornamelijk 'beter', dan 'slecht', dan 'goed', dan 'schuldig' enzovoort.

Weather causes the feelings to assume the physical traits

Weer zorgt ervoor dat de gevoelens er fysiek gaan uitzien

of the weather they represent. So the sunny ones swirl around,

als het weer dat ze voorstellen. De zonnige wervelen,

the cloudy ones float along, the rainy ones fall down,

de bewolkte drijven, de regenachtige vallen,

and the snowy ones flutter to the ground.

de besneeuwde dwarrelen op de grond.

You can also stop a raindrop and open the feeling inside.

Je kan een druppel ook stoppen en het gevoel openen dat erin zit.

Finally, location causes the feelings to move to their spots

Tenslotte doet locatie de gevoelens bewegen naar hun plek

on a world map, giving you a sense of their geographic distribution.

op een wereldkaart, wat je een idee geeft van hun geografische distributie.

So I'll show you now some of my favorite montages from "We Feel Fine."

Hier zijn enkele van mijn favoriete montages uit 'We voelen ons goed'.

These are the images that are automatically constructed.

Dit zijn de beelden die automatisch tot stand komen.

"I feel like I'm diagonally parked in a parallel universe."

"Ik voel me schuin geparkeerd in een parallel universum."

(Laughter)

(Gelach)

"I've kissed numerous other boys and it hasn't felt good,

"Ik heb vele andere jongens gekust, en dat voelde niet goed,

the kisses felt messy and wrong,

de kussen waren rommelig en slecht,

but kissing Lucas feels beautiful and almost spiritual."

maar Lucas kussen voelt mooi en haast spiritueel."

"I can feel my cancer grow."

"Ik voel mijn kanker groeien."

"I feel pretty."

"Ik voel me mooi."

"I feel skinny, but I'm not."

"Ik voel me dun, maar ik ben het niet."

"I'm 23, and a recovering meth and heroin addict,

"Ik ben 23 en een ex methadon- en heroïnejunk,

and feel absolutely blessed to still be alive."

en ik voel me gezegend dat ik nog leef."

"I can't wait to see them racing for the first time at Daytona next month,

"Ik kan niet wachten om ze voor het eerst te zien racen in Daytona volgende week,

because I feel the need for speed."

want ik voel behoefte aan snelheid."

(Laughter)

(Gelach)

"I feel sassy."

"Ik voel me brutaal."

"I feel so sexy in this new wig."

"Ik voel me zo sexy met mijn nieuwe pruik."

As you can see, "We Feel Fine" collects

Zoals je ziet, verzamelt 'We voelen ons goed'

very, very small-scale personal stories.

persoonlijke verhalen op mini-schaal.

Sometimes, stories as short as two or three words.

Soms zijn de verhalen maar 2 of 3 woorden lang.

So, really even challenging the notion

Ze vormen zelfs een uitdaging van de notie

of what can be considered a story.

van wat je als 'verhaal' kan beschouwen.

And recently, I've become interested in diving much more deeply into a single story.

Recent kreeg ik interesse in dieper duiken in één enkel verhaal.

And that's led me to doing some work with the physical world,

Daardoor moest ik wat werk doen in de fysieke wereld,

not with the Internet,

niet op het internet.

and only using the Internet at the very last moment, as a presentation medium.

Ik gebruikte het internet alleen op het laatste moment, om te presenteren.

So these are some newer projects that

Dit zijn wat recentere projecten

actually aren't even launched publicly yet.

die zelfs nog niet openbaar gelanceerd zijn.

The first such one is called "The Whale Hunt."

Het eerste heet 'De walvisjacht'.

Last May, I spent nine days living up in Barrow, Alaska,

Afgelopen mei bracht ik 9 dagen door in Barrow, Alaska,

the northernmost settlement in the United States,

de meest noordelijke nederzetting van de VS,

with a family of Inupiat Eskimos,

bij een familie van Inupiat-Eskimo's.

documenting their annual spring whale hunt.

Ik documenteerde hun jaarlijkse lentewalvisjacht.

This is the whaling camp here, we're about six miles from shore,

Hier is het walviskamp, ongeveer zes mijl uit de kust.

camping on five and a half feet of thick, frozen pack ice.

We kamperen op ijs van 1,7 m dik, bevroren pakijs.

And that water that you see there is the open lead,

Het water dat je hier ziet, is de open vaargeul.

and through that lead, bowhead whales migrate north each springtime.

Langs die vaargeul migreren Groenlandse walvissen elke lente noordwaarts.

And the Eskimo community basically camps out on the edge of the ice here,

De eskimogemeenschap kampeert op het uiteinde van het ijs

waits for a whale to come close enough to attack. And when it does,

en wacht tot er een walvis dicht genoeg komt om aan te vallen.

it throws a harpoon at it, and then hauls the whale up

Dan gooien ze een harpoen, halen ze de walvis op

under the ice, and cuts it up.

onder het ijs en snijden hem in stukken.

And that would provide the community's food supply for a long time.

Daar kan de gemeenschap een hele tijd van eten.

So I went up there, and I lived with these guys

Ik ging erheen en leefde samen met hen

out in their whaling camp here, and photographed the entire experience,

in hun walviskamp. Ik fotografeerde de hele ervaring

beginning with the taxi ride to Newark airport in New York,

te beginnen bij de taxirit naar de luchthaven van Newark in New York

and ending with the butchering of the second whale, seven and a half days later.

tot aan het slachten van de tweede walvis 7,5 dagen later.

I photographed that entire experience at five-minute intervals.

Ik maakte foto's van de ervaring met tussenpozen van 5 minuten.

So every five minutes, I took a photograph.

Om de 5 minuten nam ik een foto.

When I was awake, with the camera around my neck.

Terwijl ik wakker was, met de camera om mijn nek,

When I was sleeping, with a tripod and a timer.

terwijl ik sliep, met een statief en een timer.

And then in moments of high adrenaline,

Bij momenten van hoge adrenaline,

like when something exciting was happening,

als er iets spannends gebeurde,

I would up that photographic frequency to as many as

verhoogde ik de fotofrequentie tot

37 photographs in five minutes.

wel 37 foto's in 5 minuten.

So what this created was a photographic heartbeat

Dit zorgde voor een fotografische hartslag

that sped up and slowed down, more or less matching

die sneller en trager ging, min of meer gelijk

the changing pace of my own heartbeat.

met het wisselende ritme van mijn eigen hart.

That was the first concept here.

Dat was het eerste concept hier.

The second concept was to use this experience to think about

Het tweede concept was om met deze ervaring

the fundamental components of any story.

na te denken over de fundamentele bouwstenen van elk verhaal.

What are the things that make up a story?

Wat zijn de dingen die een verhaal maken?

So, stories have characters. Stories have concepts.

Verhalen hebben personages. Ze hebben concepten.

Stories take place in a certain area. They have contexts.

Ze vinden plaats in een gebied. Ze hebben een context.

They have colors. What do they look like?

Ze hebben kleuren. Hoe zien ze eruit?

They have time. When did it take place? Dates -- when did it occur?

Ze hebben een tijd. Wanneer gebeurde het? Datums.

And in the case of the whale hunt, also this idea of an excitement level.

In het geval van de walvisjacht is er ook het niveau van opwinding.

The thing about stories, though, in most of the existing mediums

Verhalen, in de meeste bestaande media

that we're accustomed to -- things like novels, radio,

waar we vertrouwd mee zijn -- romans, radio,

photographs, movies, even lectures like this one --

foto's, films, zelfs lezingen zoals deze --

we're very accustomed to this idea of the narrator or the camera position,

meestal zijn we vertrouwd met het idee van een verteller of camerapositie,

some kind of omniscient, external body

een soort alwetend, extern lichaam

through whose eyes you see the story.

door wiens ogen je het verhaal zien.

We're very used to this.

Dat zijn we helemaal gewend.

But if you think about real life, it's not like that at all.

Maar in het echte leven is dat helemaal niet zo.

I mean, in real life, things are much more nuanced and complex,

De dingen zijn daar genuanceerder en complexer.

and there's all of these overlapping stories

Er zijn allerlei overlappende verhalen,

intersecting and touching each other.

die elkaar kruisen en raken.

And so I thought it would be interesting to build a framework

Ik dacht dat het interessant zou zijn om een raamwerk te maken

to surface those types of stories. So, in the case of "The Whale Hunt,"

om die soorten verhalen aan het licht te brengen. Voor 'De walvisjacht':

how could we extract something like the story of Simeon and Crawford,

hoe konden we iets als het verhaal van Simeon en Crawford naar voor halen,

involving the concepts of wildlife, tools and blood, taking place on the Arctic Ocean,

waarin dieren in het wild voorkomen, gereedschap en bloed, dat zich in de Arctische Oceaan afspeelt,

dominated by the color red, happening around 10 a.m. on May 3,

met dominante kleur rood, om 10u 's ochtends op 3 mei,

with an excitement level of high?

met een hoog spanningsniveau?

So, how to extract this order of narrative from this larger story?

Hoe haal ik dit soort verhaal uit het grotere verhaal?

I built a web interface for viewing "The Whale Hunt" that attempts to do just this.

Ik heb een webinterface gebouwd om 'De walvisjacht' te bekijken, met dat doel.

So these are all 3,214 pictures taken up there.

Hier zijn de 3.214 foto's die ik daar nam.

This is my studio in Brooklyn. This is the Arctic Ocean,

Dit is mijn studio in Brooklyn. Dit is de Arctische Oceaan,

and the butchering of the second whale, seven days later.

en de slachting van de tweede walvis, 7 dagen later.

You can start to see some of the story here, told by color.

Je kan hier een deel van het verhaal zien, verteld per kleur.

So this red strip signifies the color of the wallpaper

Deze rode strook verwijst naar de kleur van het behangsel

in the basement apartment where I was staying.

in het kelderappartement waar ik verbleef.

And things go white as we move out onto the Arctic Ocean.

De dingen worden wit naarmate we de Arctische Oceaan naderen.

Introduction of red down here, when whales are being cut up.

Introductie van de kleur rood hier, waar walvissen versneden worden.

You can see a timeline, showing you the exciting moments throughout the story.

Je ziet een tijdslijn,

These are organized chronologically.

Deze zijn chronologisch geordend.

Wheel provides a slightly more playful version of the same,

'Wiel' geeft een iets speelsere versie van hetzelfde.

so these are also all the photographs organized chronologically.

Hier zijn alle foto's, in chronologische volgorde.

And any of these can be clicked,

Je kan op elk ervan klikken,

and then the narrative is entered at that position.

en dan komt de verhaallijn daar terecht.

So here I am sleeping on the airplane heading up to Alaska.

Hier slaap ik op het vliegtuig op weg naar Alaska.

That's "Moby Dick."

Dat is 'Moby Dick'.

This is the food we ate.

Dat is het voedsel dat we aten.

This is in the Patkotak's family living room

Dit is de huiskamer van de familie Patkotak

in their house in Barrow. The boxed wine they served us.

in Barrow. De wijn uit een doos die ze ons schonken.

Cigarette break outside -- I don't smoke.

Rookpauze buiten -- ik rook niet.

This is a really exciting sequence of me sleeping.

Dit is echt een spannende reeks van mij terwijl ik slaap.

This is out at whale camp, on the Arctic Ocean.

Dat is een walviskamp in de Arctische Ocean.

This graph that I'm clicking down here is meant to be

Die grafiek waar ik op klik hier beneden is bedoeld

reminiscent of a medical heartbeat graph,

als verwijzing naar een medische hartslaggrafiek

showing the exciting moments of adrenaline.

die de spannende adrenalinemomenten toont.

This is the ice starting to freeze over. The snow fence they built.

Dit is het ijs dat begint te bevriezen. Het sneeuwhek dat ze bouwden.

And so what I'll show you now is the ability to pull out sub-stories.

Wat ik je nu toon, is de mogelijkheid om deelverhalen naar voor te halen.

So, here you see the cast. These are all of the people in "The Whale Hunt"

Hier zie je de cast. Dit zijn alle mensen uit 'De walvisjacht'

and the two whales that were killed down here.

en de twee walvissen die daar gedood werden.

And we could do something as arbitrary as, say,

We kunnen iets willekeurige doen, bijvoorbeeld

extract the story of Rony, involving the concepts of blood

het verhaal van Rony eruit halen, met de concepten 'bloed',

and whales and tools, taking place on the Arctic Ocean,

'walvissen' en 'gereedschap', gesitueerd op de Arctische Oceaan,

at Ahkivgaq camp, with the heartbeat level of fast.

in het Ahkivgaqkamp, met een snelle hartslag.

And now we've whittled down that whole story

Nu hebben we het hele verhaal versneden

to just 29 matching photographs,

tot 29 bijpassende foto's,

and then we can enter the narrative at that position.

en we kunnen het verhaal daar starten.

And you can see Rony cutting up the whale here.

Je ziet Rony de walvis hier versnijden.

These whales are about 40 feet long,

Deze walvissen zijn ongeveer 12 meter lang

and weighing over 40 tons. And they provide the food source

en wegen meer dan 40 ton. Ze leveren voedsel

for the community for much of the year.

voor de gemeenschap voor het grootste deel van het jaar.

Skipping ahead a bit more here, this is Rony on the whale carcass.

We gaan snel vooruit. Dit is Rony op het walviskarkas.

They use no chainsaws or anything; it's entirely just blades,

Ze gebruiken geen kettingzagen of zo, alleen maar messen.

and an incredibly efficient process.

Het proces is ongelooflijk efficiënt.

This is the guys on the rope, pulling open the carcass.

Dit zijn de mannen aan het touw, terwijl ze het karkas opentrekken.

This is the muktuk, or the blubber, all lined up for community distribution.

Dit is de mukluk of de blubber, uitgestald om uit te delen aan de gemeenschap.

It's baleen. Moving on.

Dat is een balein. We gaan verder.

So what I'm going to tell you about next

Ik ga jullie nu vertellen

is a very new thing. It's not even a project yet.

over iets heel nieuws. Het is zelfs nog geen project.

So, just yesterday, I flew in here from Singapore, and before that,

Ik kwam hier gisteren aan vanuit Singapore.

I was spending two weeks in Bhutan, the small Himalayan kingdom

Ik heb twee weken doorgebracht in Bhutan, het kleine koninkrijk in de Himalaya

nestled between Tibet and India.

dat tussen Tibet en India genesteld is.

And I was doing a project there about happiness,

Ik deed er een project over geluk

interviewing a lot of local people.

waarbij ik vele plaatselijke mensen interviewde.

So Bhutan has this really wacky thing where they base

Bhutan heeft een maf concept waarbij ze de meeste van

most of their high-level governmental decisions around the concept

hun fundamentele regeringsbeslissingen baseren op het concept

of gross national happiness instead of gross domestic product,

'bruto nationaal geluk' in plaats van 'bruto binnenlands product'.

and they've been doing this since the '70s.

Dat doen ze al sinds de jaren 70.

And it leads to just a completely different value system.

Het leidt tot een volkomen verschillend waardensysteem.

It's an incredibly non-materialistic culture,

Het is een ongelooflijk on-materialistische cultuur

where people don't have a lot, but they're incredibly happy.

waar mensen niet veel hebben, maar ongelooflijk gelukkig zijn.

So I went around and I talked to people about some of these ideas.

Ik trok rond en sprak met mensen over sommige van die ideeën.

So, I did a number of things. I asked people a number of set questions,

Ik deed aan aantal dingen. Ik stelde mensen een aantal standaardvragen,

and took a number of set photographs,

ik nam een aantal standaardfoto's,

and interviewed them with audio, and also took pictures.

ik ondervroeg ze met geluid en ik nam foto's.

I would start by asking people to rate their happiness

Ik vroeg mensen om hun geluk aan te geven

between one and 10, which is kind of inherently absurd.

op een schaal van 1 tot 10, wat inherent absurd is.

And then when they answered, I would inflate that number of balloons

Als ze antwoordden, blies ik dat aantal ballonnen op

and give them that number of balloons to hold.

en gaf ze de ballonnen in de hand.

So, you have some really happy person holding 10 balloons,

Hier heb je een zielsgelukkige mens die 10 ballonnen vasthoudt

and some really sad soul holding one balloon.

en een heel droeve ziel met één ballon.

But you know, even holding one balloon is like, kind of happy.

Maar weet je, zelfs met één ballon in de hand ben je een beetje gelukkig.

(Laughter)

(Gelach)

And then I would ask them a number of questions like

Dan stelde ik een aantal vragen, zoals

what was the happiest day in their life, what makes them happy.

"Wat was de gelukkigste dag in je leven?" "Wat maakt je gelukkig?"

And then finally, I would ask them to make a wish.

Tenslotte vroeg ik ze om een wens te doen.

And when they made a wish, I would write their wish

Als ze een wens deden, schreef ik die wens

onto one of the balloons and take a picture of them holding it.

op één van de ballonnen en nam ik een foto van hen met de ballon.

So I'm going to show you now just a few brief snippets

Ik toon jullie een paar korte stukjes

of some of the interviews that I did, some of the people I spoke with.

van een aantal interviews die ik deed, mensen die ik sprak.

This is an 11-year-old student.

Dit is een 11-jarige student.

He was playing cops and robbers with his friends, running around town,

Hij speelt agent en dief met zijn vrienden. Ze rennen door de stad

and they all had plastic toy guns.

met plastieken speelgoedgeweertjes.

His wish was to become a police officer.

Zijn wens was om politieagent te worden.

He was getting started early. Those were his hands.

Het begin was gemakkelijk. Dat waren zijn handen.

I took pictures of everybody's hands,

Ik nam foto's van de handen van iedereen,

because I think you can often tell a lot about somebody

omdat ik denk dat je veel kan zeggen over iemand

from how their hands look. I took a portrait of everybody,

als je naar hun handen kijkt. Ik maakte een foto van iedereen

and asked everybody to make a funny face.

en vroeg iedereen om een gek gezicht te trekken.

A 17-year-old student. Her wish was to have been born a boy.

Een studente van 17. Haar wens was om als jongen geboren geweest te zijn.

She thinks that women have a pretty tough go of things in Bhutan,

Ze denkt dat meisjes het lastig hebben in Bhutan

and it's a lot easier if you're a boy.

en dat het veel simpeler is als je een jongen bent.

A 28-year-old cell phone shop owner.

Een 28-jarige eigenaar van een belwinkel.

If you knew what Paro looked like, you'd understand

Als je wist hoe Paro eruit zag, zou je begrijpen

how amazing it is that there's a cell phone shop there.

hoe geweldig het is dat er daar een belwinkel is.

He wanted to help poor people.

Hij wilde arme mensen helpen.

A 53-year-old farmer. She was chaffing wheat,

Een boerin van 53 jaar. Ze was kaf van koren aan het scheiden

and that pile of wheat behind her

en die hoop tarwe achter haar

had taken her about a week to make.

had haar ongeveer een week gekost.

She wanted to keep farming until she dies.

Ze wilde blijven boeren tot aan haar dood.

You can really start to see the stories told by the hands here.

Je ziet daar echt de verhalen achter de handen.

She was wearing this silver ring that had the word "love" engraved on it,

Ze droeg een zilveren ring met een inscriptie 'love'.

and she'd found it in the road somewhere.

Ze had die ergens op de weg gevonden.

A 16-year-old quarry worker.

Een 16-jarige groeve-arbeider.

This guy was breaking rocks with a hammer in the hot sunlight,

Deze kerel hakte rotsen met een hamer in de hete zon,

but he just wanted to spend his life as a farmer.

maar hij wilde gewoon leven als boer.

A 21-year-old monk. He was very happy.

Een monnik van 21. Hij was erg gelukkig.

He wanted to live a long life at the monastery.

Hij wilde een lang leven in een klooster doorbrengen.

He had this amazing series of hairs growing out of a mole on the left side of his face,

Hij had een geweldige reeks haren op een moedervlek links op zijn gezicht,

which I'm told is very good luck.

wat naar ik hoorde een teken van veel geluk is.

He was kind of too shy to make a funny face.

Hij was te verlegen om een gek gezicht te trekken.

A 16-year-old student.

Een student van 16.

She wanted to become an independent woman.

Ze wilde een onafhankelijke vrouw worden.

I asked her about that, and she said she meant

Ik vroeg haar wat dat was, en ze zei dat ze bedoelde

that she doesn't want to be married,

dat ze niet wilde trouwen,

because, in her opinion, when you get married in Bhutan as a woman,

want volgens haar betekende trouwen voor een vrouw in Bhutan

your chances to live an independent life kind of end,

het einde van de kans om onafhankelijk te leven.

and so she had no interest in that.

Daar had ze geen zin in.

A 24-year-old truck driver.

Een vrachtwagenchauffeur van 21.

There are these terrifyingly huge Indian trucks

Dit zijn verschrikkelijk grote Indische trucks

that come careening around one-lane roads with two-lane traffic,

die door eenvakswegen met tweevaksverkeer laveren,

with 3,000-foot drop-offs right next to the road,

met steile hellingen van 1000m vlak naast de weg.

and he was driving one of these trucks.

Hij was de chauffeur van één van die trucks.

But all he wanted was to just live a comfortable life, like other people.

Maar hij wilde alleen maar een comfortabel leven, zoals iedereen.

A 24-year-old road sweeper. I caught her on her lunch break.

Een 24-jarige stratenveger. Ik verraste haar bij haar lunchbreak.

She'd built a little fire to keep warm, right next to the road.

Ze had een vuurtje gemaakt om zich warm te houden, naast de weg.

Her wish was to marry someone with a car.

Haar wens was om iemand met een auto te trouwen.

She wanted a change in her life.

Ze wilde een verandering in haar leven.

She lives in a little worker's camp right next to the road,

Ze leeft in een klein arbeiderskamp naast de weg.

and she wanted a different lot on things.

Ze wilde een ander lot.

An 81-year-old itinerant farmer.

Een 81-jarige rondreizende landbouwer.

I saw this guy on the side of the road,

Ik zag hem aan de kant van de weg.

and he actually doesn't have a home.

Hij heeft geen huis.

He travels from farm to farm each day trying to find work,

Hij trekt elke dag langs de boerderijen om werk te vinden.

and then he tries to sleep at whatever farm he gets work at.

Hij probeert te slapen op de boerderij waar hij werk krijgt.

So his wish was to come with me, so that he had somewhere to live.

Zijn wens was om met mij mee te komen, zodat hij een plek had om te leven.

He had this amazing knife that he pulled out of his gho

Hij had een geweldig mes dat hij uit zijn gho trok

and started brandishing when I asked him to make a funny face.

en waarmee hij zwaaide toen ik hem vroeg om een gek gezicht te trekken.

It was all good-natured.

Het was allemaal goedaardig.

A 10-year-old.

Een 10-jarige.

He wanted to join a school and learn to read,

Hij wilde naar school gaan en leren lezen,

but his parents didn't have enough money to send him to school.

maar zijn ouders hadden niet genoeg geld om hem naar school te sturen.

He was eating this orange, sugary candy

Hij at een oranje suikerzoet snoepje

that he kept dipping his fingers into,

waar hij zijn vingers alsmaar indoopte.

and since there was so much saliva on his hands,

Omdat er zoveel speeksel op zijn handen zat,

this orange paste started to form on his palms.

begon zich een oranje laag te vormen op zijn palmen.

(Laughter)

(Gelach)

A 37-year-old road worker.

Een 37-jarige wegwerker.

One of the more touchy political subjects in Bhutan

Eén van de politiek gevoelige onderwerpen in Bhutan

is the use of Indian cheap labor

is het gebruik van goedkope Indische arbeid

that they import from India to build the roads,

die ze uit India importeren om de wegen aan te leggen.

and then they send these people home once the roads are built.

Ze sturen ze naar huis zodra de wegen gebouwd zijn.

So these guys were in a worker's gang

Deze kerels waren deel van een arbeidersploeg

mixing up asphalt one morning on the side of the highway.

die asfalt mengde op een ochtend langs de snelweg.

His wish was to make some money and open a store.

Zijn wens was om wat geld te verdienen en een winkel te openen.

A 75-year-old farmer. She was selling oranges on the side of the road.

Een 75-jarige boerin. Ze verkocht sinaasappelen langs de weg.

I asked her about her wish, and she said,

Ik vroeg haar naar haar wens. Ze zei:

"You know, maybe I'll live, maybe I'll die, but I don't have a wish."

"Weet je, misschien leef ik lang, misschien sterf ik, maar ik heb geen wens."

She was chewing betel nut, which caused her teeth

Ze kauwde op betelnoot, waardoor haar tanden

over the years to turn very red.

door de jaren heen erg rood werden.

Finally, this is a 26-year-old nun I spoke to.

Dit is een 26-jarige non met wie ik sprak.

Her wish was to make a pilgrimage to Tibet.

Haar wens was om een pelgrimstocht naar Tibet te maken.

I asked her how long she planned to live in the nunnery and she said,

Ik vroeg haar hoe lang ze van plan was in het klooster te blijven. Ze zei:

"Well, you know, of course, it's impermanent,

"Weet je, het is natuurlijk tijdelijk,

but my plan is to live here until I'm 30, and then enter a hermitage."

maar ik wil hier blijven tot ik 30 ben en dan in een kluis wonen."

And I said, "You mean, like a cave?" And she said, "Yeah, like a cave."

Ik zei: "Bedoel je een soort grot?" Zij zei: "Ja, een soort grot."

And I said, "Wow, and how long will you live in the cave?"

Ik zei: "Wow, en hoe lang ga je in de grot wonen?"

And she said, "Well, you know,

Ze zei: "Weet je,

I think I'd kind of like to live my whole life in the cave."

ik denk dat ik wel mijn hele leven in de grot wil wonen."

I just thought that was amazing. I mean, she spoke in a way --

Ik vond dat verbluffend. Ze zei het op zo'n manier --

with amazing English, and amazing humor, and amazing laughter --

in perfect Engels, met zoveel humor en met zo'n lach --

that made her seem like somebody I could have bumped into

ze leek wel iemand die ik tegen het lijf had kunnen lopen

on the streets of New York, or in Vermont, where I'm from.

in de straten van New York, of in Vermont, waar ik vandaan kom.

But here she had been living in a nunnery for the last seven years.

Maar zij had de afgelopen 7 jaar in een klooster gewoond.

I asked her a little bit more about the cave

Ik vroeg haar nog wat meer over de grot

and what she planned would happen once she went there, you know.

en wat er volgens haar zou gebeuren eens ze er was.

What if she saw the truth after just one year,

Wat als ze na amper een jaar de waarheid zou zien,

what would she do for the next 35 years in her life?

wat zou ze dan de volgende 35 jaar van haar leven doen?

And this is what she said.

Dit is haar antwoord.

Woman: I think I'm going to stay for 35. Maybe -- maybe I'll die.

Vrouw: Ik denk dat ik er 35 jaar blijf. Misschien sterf ik wel.

Jonathan Harris: Maybe you'll die? Woman: Yes.

Jonathan Harris: Misschien sterf je? Vrouw: Ja.

JH: 10 years? Woman: Yes, yes. JH: 10 years, that's a long time.

JH: 10 jaar? Vrouw: Ja, ja. JH: 10 jaar, dat is lang.

Woman: Yes, not maybe one, 10 years, maybe I can die

Vrouw: Ja, niet 'misschien 1 of 10 jaar', misschien sterf ik

within one year, or something like that.

binnen het jaar of zo.

JH: Are you hoping to?

JH: Hoop je dat?

Woman: Ah, because you know, it's impermanent.

Vrouw: Ah, want het is natuurlijk tijdelijk.

JH: Yeah, but -- yeah, OK. Do you hope --

JH: Ja, maar hoop je --

would you prefer to live in the cave for 40 years,

zou je liever 40 jaar in de grot leven

or to live for one year?

of één jaar?

Woman: But I prefer for maybe 40 to 50.

Vrouw: Liefst voor 40 of 50 jar.

JH: 40 to 50? Yeah.

JH: 40 of 50? Ja.

Woman: Yes. From then, I'm going to the heaven.

Vrouw: Ja. Van dan af ga ik naar de hemel.

JH: Well, I wish you the best of luck with it.

JH: Ik wens je er het allerbeste mee.

Woman: Thank you.

Vrouw: Dankuwel.

JH: I hope it's everything that you hope it will be.

JH: Ik hoop dat het alles is wat je ervan verhoopt.

So thank you again, so much.

Nogmaals zeer hartelijk dank.

Woman: You're most welcome.

Vrouw: Zeer graag gedaan.

JH: So if you caught that, she said she hoped to die

JH: Als je dat gesnapt hebt: ze zei dat ze hoopte te sterven

when she was around 40. That was enough life for her.

rond haar 40ste. Dat was genoeg leven voor haar.

So, the last thing we did, very quickly,

Het laatste dat we deden, heel snel,

is I took all those wish balloons -- there were 117 interviews,

is alle wensballonnen verzamelen. Er waren 117 interviews,

117 wishes -- and I brought them up to a place called Dochula,

117 wensen. Ik bracht ze naar een plaats die Dochula heet,

which is a mountain pass in Bhutan, at 10,300 feet,

een bergpas in Bhutan, op 3.100m hoogte,

one of the more sacred places in Bhutan.

één van de heiligste plaatsen van Bhutan.

And up there, there are thousands of prayer flags

Daarboven zijn er duizenden gebedsvlaggen

that people have spread out over the years.

die mensen door de jaren heen hebben uitgehangen.

And we re-inflated all of the balloons, put them up on a string,

We bliezen alle ballonnen opnieuw op, bevestigden ze aan een touw

and hung them up there among the prayer flags.

en hingen ze daar op tussen de gebedsvlaggen.

And they're actually still flying up there today.

Daar vliegen ze vandaag nog steeds.

So if any of you have any Bhutan travel plans in the near future,

Als iemand van jullie binnenkort naar Bhutan reist,

you can go check these out. Here are some images from that.

ga dan eens kijken. Hier zie je een paar beelden.

We said a Buddhist prayer so that all these wishes could come true.

We zeiden een boeddhistisch gebed zodat al deze wensen konden uitkomen.

You can start to see some familiar balloons here.

Hier zie je een paar vertrouwde ballonnen.

"To make some money and to open a store" was the Indian road worker.

"Een beetje geld verdienen en een winkel openen" was de Indische wegwerker.

Thanks very much.

Zeer hartelijk dank.

(Applause)

(Applaus)